Tal Danino: Programming bacteria to detect cancer (and maybe treat it)
Tal Danino: ဘက်တီးရီးယားကို ကင်ဆာရောဂါကိုရှာဖွေဖို့ စီမံညွှန်ကြားခြင်း ( ကုသကောင်းကုသနိူင်ပါမယ်။)
Tal Danino explores the emerging frontier of combining biology and engineering (and art). He is a 2015 TED Fellow. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
than stars in our entire galaxy.
တစ်ခုလုံးက ကြယ်တွေထက်ပိုများပါတယ်။
of bacteria inside of us
ကိုယ်တွင်းက ဘက်တီးရီးယား အစုအဝေးဟာ
ခွဲထုတ်မရတဲ့အပိုင်းပါ
like we program computers.
ယားတွေကိုလည်း ညွှန်ကြားနိူင်တာပေါ့။
some kind of sports play,
ပေါက်နေတယ်ဆိုတာ သိပါတယ်၊
the first bacterial program I developed.
ဘက်တီးရီးယား ပရိုဂရမ်ရဲ့ ပုံကြမ်းပါ။
we can print and write DNA
အတွင်းက ဖြေရှင်းနည်းမျိုးစုံနဲ့
and programs inside of bacteria.
ရိုက်နှိပ်၊ရေးသားနိုင်ပါတယ်။
is produces fluorescent proteins
ဟန်တစ်ခုထဲမှာ လင်းလက်တဲ့
to communicate and synchronize,
ထုတ်ပေးပါတယ်၊
that you see here
ဘက်တီးရီးယား အစုက
is that our genetic program
တစ်ခုစီကို မော်လီးကျူးလေးတွေ
to each produce small molecules,
ကျွန်တော်တို့ရဲ့ မျိုးရိုးဗီဇ ပရိုဂရမ်ပါ၊
the thousands of individual bacteria
သီးသန့် ဘက်တီးရီးယားတွေထဲသွားလာပြီး
အပိတ်လုပ်ဖို့ပြောပြနေပါတယ်။
quite well at this scale,
တော်တော်ချိန်သား ကိုက်ပါတယ်၊
them together can only travel so fast,
လုပ်ပေးတဲ့ မော်လီကျူးဟာ ပိုကြီးတဲ့
this results in traveling waves
ပိုမြန်မြန်သွားနိူင်လို့ပါ။
far away from each other,
တွေကြား ရွေ့လျားလှိုင်းတွေ
from right to left across the screen.
ဝဲမှယာ ဖြတ်သွားနေတာမြင်ရတာပါ။
relies on a natural phenomenon
quorum sensing ဆိုတဲ့
and sometimes virulent behaviors
ချ်န်သားကိုက်ပြီး တစ်ခါတစ်လေ
ပြင်းထန်တဲ့ အပြုအမူတွေပေါ့။
in action in this movie,
ဒီရုပ်ရှင်မှာ ကြည့်နိုင်တယ်။
only begins to glow
အုပ်စုဟာ မြင့်မားတဲ့ (ဝါ)
or critical density.
စပွားတဲ့နေရာပါ။
rhythmic patterns of fluorescent proteins
လင်းလက်တဲ့ ပရိုတင်းရဲ့
ဆက်ထုတ်ပေးနေပါတယ်။
we call The Supernova,
Supernova လို့ခေါ်တယ်။
these beautiful patterns,
these bacteria to do?
ဘာတွေလုပ်ခိုင်းရမလဲပေါ့၊
how we can program bacteria
ကင်ဆာလိုမျိုးကို ရှာဖွေ၊၊ကုသဖို့
in our bodies like cancer.
စူးစမ်းဖို့ဆုံးဖြတ်ခဲ့တယ်။
အံ့ဩစရာ ကောင်းတာက
inside of tumors.
သဘာဝအတိုင်း ကြီးထွားနိုင်တယ်ဆိုတာပါ။
has no access,
မို့လို့ပါ။
to grow and thrive.
ခိုလှုံရာ အဖြစ်သုံးပါတယ်။
that have a health benefit,
ဘေးကင်းတဲ့ ဘက်တီးရီးယား
when orally delivered to mice,
grow inside of liver tumors.
အတွင်းမှာ သီးသန့့် ကြီးထွားလိမ့်မယ်။
of the probiotics,
to produce a signal
တွေကို ယူဖို့ပါ။
programmed these probiotics
ကင်ဆာရှိမှုကို ပြဖို့
the color of your urine
မော်လီကျူးတစ်ခု လုပ်ဖို့
detect liver cancer,
ရှာဖွေနိုင်တာကိုပါ။
to detect otherwise.
စိန်ခေါ်နေတဲ့ ရောဂါပါ။
specifically localize to tumors,
တိတိကျကျ ကန့်သတ်တာကြောင့်
to not only detect cancer
ကျုံ့စေတဲ့ အသားပိုဝန်းကျင်
from within the tumor environment
ကင်ဆာ ရှာဖွေဖို့တင်မဟုတ်ပဲ
ညွန်ကြားပေးနေပါတယ်။
using quorum sensing programs
quorum sensing လို
taking a programmed probiotic
ကင်ဆာ (သို့) အခြားရောဂါတွေတောင်မှ
ညွန်ကြားထားတဲ့ probiotic ကို
နယ်ပယ်သစ်တွေကို ဖွင့်ပေးပြီး
I worked with artist Vik Muniz
Vik Muniz နဲ့တွဲလုပ်ခဲ့တယ်၊
or cancer cells.
စကြာဝဠာရဲ့ သင်္ကေတာကို ဖန်တီးဖို့ပါ။
and purpose of this microscopic universe
မွားတဲ့ စကြာဝဠာရဲ့ အလှနဲ့ ရည်ရွယ်ချက်က
for the future of cancer research.
သစ်တဲ့ နည်းလမ်းတွေ စေ့ဆော်ပေးနိုင်ဖို့ပါ။
ABOUT THE SPEAKER
Tal Danino - Synthetic biologistTal Danino explores the emerging frontier of combining biology and engineering (and art). He is a 2015 TED Fellow.
Why you should listen
Tal Danino's research explores the emerging frontier of combining biology, engineering and medicine. His work as a synthetic biologist focuses on reprogramming bacteria to detect and treat diseases in our bodies such as cancer.
Originally from Los Angeles, Danino received B.S. degrees from UCLA in Physics, Chemistry and Math, and received his Ph.D. in Bioengineering from UCSD. He did a postdoctoral fellowship at the Massachusetts Institute of Technology and is currently an assistant professor at Columbia University in New York.
Danino's work has been published in scientific journals and highlighted in several popular press venues. He actively develops "Bio-Art" projects that share perspectives and stories about science with recent projects featured in the New York Times, WIRED, and the Wall Street Journal.
Tal Danino | Speaker | TED.com