Garry Kasparov: Don't fear intelligent machines. Work with them
Garry Kasparov: အသိဉာဏ်ပါတဲ့ စက်တွေကို မကြောက်ကြပါနဲ့၊ သူတို့နဲ့အတူ အလုပ်လုပ်ကိုင်ကြပါ
Garry Kasparov is esteemed by many as the greatest chess player of all time. Now he’s engaged in a game with far higher stakes: the preservation of democracy. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
ချန်ပီယံ ဖြစ်ချိန်မှာ စခဲ့တယ်၊
အနိုင်ယူလိုက်တဲ့ နောက်မှာပါ။
simultaneous exhibition
တစ်ပြိုင်နက်ပြပွဲ လို့ခေါ်တာကို
best chess-playing machines
ကစားတဲ့ စက် ၃၂ လုံးနဲ့
ဟမ်းဘတ် မြို့မှာ ကစားခဲ့တယ်။
ကျွန်တော် နိုင်ခဲ့တယ်၊
much of a surprise
တပြိုင်နက်တည်း ကစားရင်း
at the same time.
သိပ် အံ့ဩစရာကြီး မဟုတ်ခဲ့ပါဘူး။
အဲဒါဟာ ရွှေခေတ်ကြီးပါ။
against just one computer
ကွန်ပျူတာ တစ်လုံးတည်းနဲ့
"ဦးနှောက်ရဲ့ နောက်ဆုံး တိုက်ပွဲ"လို့
as a matter of life and death.
အသွင်နဲ့ ရေးချယ် လာခဲ့ကြပါတယ်။
African American folk legend,
ရိုးရာဒဏ္ဍာရီထဲမှာ
ပြိုင်ခဲ့ရတယ်။
is a part of a long historical narrative
သမိုင်းလာ ရှည်လျားလှတဲ့ ပုံပြင်၊
ပုံပြင် တစ်စိတ် တစ်ပိုင်းပါပဲ။
ဒီနေ့လည်း ကြားနိုင်တုန်းပါ။
is standard now.
ယှဉ်ပြိုင်နေကြရပါတယ်၊
စစ်ပွဲလို့တောင် ခေါ်နိုင်ပါတယ်။
as if they had vanished from the Earth.
သူတို့ဟာ ကမ္ဘာကြီးမှ ပျောက်သွားနေသလိုပါ။
ရုပ်ရှင်တွေ စိတ်ကူးယဉ် မဟုတ်ဘူးလို့
like "The Terminator" or "The Matrix"
ကွန်ပျူတာ ဒါမှမဟုတ်
တန်းတူရည်တူ ပြိုင်နိုင်တဲ့
can compete on equal terms
ပိုပြီး ရှိခဲ့ရင် ကောင်းမယ်လို့ ထင်မိတယ်။
ဖြစ်ခဲ့ပြီး ကျိန်စာပါ ဖြစ်လာခဲ့တာက
ပြောဆိုစရာ ဖြစ်လာခဲ့တဲ့
competition since John Henry,
ပုံပြင်ထဲက John Henryhn လိုပါပဲ၊
Deep Blue နဲ့ ပြိုင်ခဲ့ရတယ်။
နိုင်ခဲ့တာ ဘယ်သူမှာမှ မမှတ်မိကြဘူး -
that I won the first match --
the following year in New York.
New York ထပ်ကစားစဉ် မရှုံးခင်ကပါ။
special calendar entry
Tenzing Norgay တို့က သမိုင်းထဲမယ်၊
who failed to climb Mt. Everest
လူတွေ ဆိုပြီး သမိုင်းထဲမှာ အထူးလုပ်
and Tenzing Norgay
the world champion
ကမ္ဘာ့ချန်ပီယံ ဖြစ်နေတုန်းပါပဲ။
နှစ်တွေ ဖြစ်ခဲ့တယ်။
အသင့် ဖြစ်လာခဲ့တယ်။
not that Deep Blue did it,
Deep Blue မဟုတ်ခဲ့တာ ထောက်ပြချင်တယ်၊
was a human triumph,
လူသားရဲ့ အောင်ပွဲကြီး ဖြစ်လာတယ်၊
are surpassed by our own creations.
လူသားတွေထက် သာလွန်သွားရင် မေ့တတ်ကြပါတယ်။
and other founders of computer science
တီထွင်ရှင်များ မျှော်လင့်ခဲ့ကြသလို
could be crunched by brute force,
ထုချေပစ်နိုင်ကြောင်း တွေ့လာခဲ့ရတယ်၊
မြန်တဲ့နှုန်းနဲ့၊
into the mysteries of human intelligence.
နည်းနည်းလေးမျှသာ ဖွင့်ပြနိုင်ခဲ့တာပါ။
အဓိပ္ပာယ်ဖွင့်ဆိုချက်တွေကို
လွှဲထားခဲ့ချင်တယ်။
အဲဒီ စက်တွေနဲ့
with these machines.
ဘယ်လို ခံစားရသလဲ။
in 1996 in February,
တုန်းက ပထမဦးဆုံး အကြိမ် တွေ့ရတော့
for more than 10 years,
ဆယ်နှစ် ကျော်နေပါပြီ၊
၁၈၂ ကြိမ် ကစားပြီးခဲ့ပါပြီ
world championship games
other top players in other competitions.
သမားတွေနဲ့ ပွဲရာချီ ကစားပြီးခဲ့ပါပြီ။
ဘာကို မျှော်လင့်ရမှန်း
ာ်လင့်ရမှန်း သိခဲ့ပါတယ်။
လေ့လာလေ့ ရှိခဲ့တယ်
ခန့်မှန်းတတ်ခဲ့တယ်
and looking into their eyes.
မျက်စိထဲ ကြည့်ရင်း ပေါ့လေ။
the chessboard from Deep Blue.
မျက်နှာချင်းဆိုင်ပြီး ထိုင်လာရတယ်။
ကျွန်တော် ချက်ချင်း ခံစားမိတယ်၊
ခံစားမှုကို ခံစားမိခဲ့မှာပါ
in a driverless car
စီးရတဲ့ အခါမျိုး
manager issues an order at work.
ပြဿနာ တစ်ခုခုကို ရှင်းပြတဲ့ အခါမျိုး။
ပထမအကြိမ် ထိုင်လိုက်တော့၊
IBM ဟာ အကြီးအကျယ် မြှုပ်နှံခဲ့တယ်။
and IBM had invested heavily.
ကုန်သွားပြီလား။
ကြောက်စိတ်တွေပါ၊
had no such worries at all.
စိုးရိမ်မှုတွေ လုံးဝ မရှိခဲ့ဘူး ဆိုတာပါ။
ကမ္မည်း ထိုးထားလျက်ပါ။
စက်ကို ရှုံးသွားခဲ့တယ်၊
ကံကြမ္မာမျိုး မရင်ဆိုင်ခဲ့ရပါ၊
with his hammer in his hand.
ကိုင်ထားရင်း သေသွားခဲ့တယ်။
a human chess champion.
on the latest mobile phone
Deep Blue ထက်ကို သာတဲ့
that nobody would touch the game
ဂိမ်းကို ဘယ်သူမှာမှ
ထုတ်ခဲ့ဘူးတယ်၊
a popular pastime
ရှိခဲ့ကြပါတယ်၊ အထူသဖြင့်
နားလည်လိုက်တာက
အများဆုံးကို ရယူချင်ရင်
out of our technology,
ရင်ဆိုင်ဖို့ လိုတယ်
ရယူချင်ရင်
out of our humanity.
အနိုင်ယူရန် လိုပါတယ်။
တိုက်ပွဲထဲကနေပြီး
if you can't beat them, join them.
ကိုယ်မနိုင်နိုင်ရင်၊ လက်တွဲလိုက်ပါ။
ကစားရင်ကော--
combining our strengths,
ကျွန်တော်တို့ရဲ့ အားကို ပေါင်းလိုက်ရင်၊
plus machine's calculation,
တွက်ချက်နိုင်စွမ်း ပေါင်းလိုက်ရင်၊
စားပွဲများ ဖြစ်လာမလား။
အဆင့်မြင့် စစ်တုရင် ဆိုတဲ့ နာမည်နဲ့
competition against another elite player.
အခြား အထက်တန်းစား ကစားသမားနဲ့ ကစားခဲ့တယ်။
human and machine skills effectively.
ကျွမ်းမှုကို ထိရောက်စွာ မတွဲဖက်နိုင်ပါ။
ပေါ်တွင် နေရာယူလိုက်ပါတယ်၊
its home on the internet,
freestyle chess tournament
စစ်တုရင်ပြိုင်ပွဲမှာ
and top machines participated,
စက်တွေ ပါဝင်ခဲ့ကြတယ်၊
မဟုတ်ခဲ့ကြပါ၊
of amateur American chess players
စစ်တုရင် ကစားသူ နှစ်ဦး နိုင်ခဲ့ကြတယ်။
at the same time.
တပြိုင်နက်တည်း သုံးခဲ့ကြတယ်။
အသုံးပြုနိုင်ခဲ့ပုံက
the superior chess knowledge
အတွေ့အကြုံတွေကို
ကွန်ပျူတာတွေရဲ့ စွမ်းပကားတွေကို
computational power of others.
ဒီလို ဖေါ်မြူလာကို တွေ့လာတယ်။
စက်ကိုပေါင်းလိုက်ပြီး
is superior to a strong human player
သိပ် မကောင်းလှတဲ့ စက်နဲ့
to help us coach our machines
သင်ကြား အသုံးချကြရာတွင်
လိုတာကို နားလည်လာစေတယ်။
အနာဂတ် မဟုတ်ပါဘူး၊
ဘာသာပြန်မှုကို သုံးပြီး
from a foreign newspaper,
အကြမ်းဖျင်း သိဖို့ အသုံးပြုပါတယ်၊
ကိုယ့်အတွေ့အကြုံကို သုံးပြီး
learns from our corrections.
ပြင်ပေးလိုက်တာ သင်ယူပါတယ်။
in medical diagnosis, security analysis.
လုံခြုံရေး ဆန်းစစ်မှုထဲ သုံးနေကြပါပြီ။
၉၀ ရာခိုင်နှုန်း လုပ်ပေးတယ်၊
မိမိဘာသာမိမိ မောင်းနိုင်တဲ့
with 90 percent accuracy,
၉၀ ရာခိုင်နှုန်း သေချာတောင်။
ခုန်ပျံရန် လိုပါတယ်
ထည့်ပေးနိုင်ဖို့ အတွက်ပါ။
my match with Deep Blue,
နောက် နှစ် နှစ်ဆယ် အကြာတွင်၊
"The Brain's Last Stand" headline
နောက်ဆုံး တိုက်ပွဲ" ခေါင်းစဉ်ဟာ
အစားထိုးဖို့ လာနေကြတယ်၊
after people with college degrees
ကြိုးစားနေတယ်။
တစ်ဦးအနေနဲ့ ပြောချင်တာက
who fought machines and lost,
အရမ်းကောင်းတဲ့ သတင်းတွေပါ။
this is excellent, excellent news.
has ceased to make progress.
မရှိတော့တာကို ဆိုလိုမှာပါ။
technological progress stops.
ရွေးခွင့် မရှိပါ။
from our lives,
မရေရာမှုတွေကို ဖယ်ရှားရာတွင် သိပ်တော်တယ်။
about what our machines can do today.
ကျွန်တော်တို့ စိုးရိမ်ရန် မလိုပါ။
about what they still cannot do today,
သေးတာကို စဉ်းစားဖို့ လိုပါတယ်။
of the new, intelligent machines
အကူအညီကို လိုအပ်မှာ မို့လို့ပါ။
လက်တွေ့ ရုပ်လုံးဖေါ်ဖို့ အတွက်ပါ။
are too intelligent,
သိပ်တော်လို့ ဒါမှမဟုတ်
we grew complacent
ကျေနပ်အားရနေခဲ့လို့
ကျွမ်းကျင်မှုနဲ့မှ ကန့်သတ် မထားပါ၊
or even playing chess.
ကန့်သတ် မထားပါ။
အရာ တစ်ခု ရှိပါတယ်။
ABOUT THE SPEAKER
Garry Kasparov - Grandmaster, analystGarry Kasparov is esteemed by many as the greatest chess player of all time. Now he’s engaged in a game with far higher stakes: the preservation of democracy.
Why you should listen
Garry Kasparov became the youngest world champion ever at 22 in 1985 and spent twenty years as the world's top-rated player. His legendary matches against the IBM supercomputer Deep Blue in 1996 and 1997 made him a central figure in artificial intelligence and the evolution of the human-machine relationship. He retired from chess in 2005 to become a leader of the Russian pro-democracy movement against the rising dictatorship of Vladimir Putin. He is the chairman of the New York-based Human Rights Foundation and has become a powerful voice for individual freedom worldwide. As a Senior Visiting Fellow at the Oxford Martin School, Kasparov specializes in interdisciplinary collaboration and, as he puts it, "how our technology can make us more human." He is a member of the executive board of the Foundation for Responsible Robotics.
Kasparov's latest book is Deep Thinking: Where Machine Intelligence Ends and Human Creativity Begins, which details his legendary matches against Deep Blue and shares his optimistic insights into our human plus machine future. His 2015 book Winter Is Coming detailed the rise of Putin's Russia as well as Kasparov's persecution and self-exile, and it serves chilling warnings of reactionary forces gathering in the West.
Garry Kasparov | Speaker | TED.com