TEDGlobal 2013
George Papandreou: Imagine a European democracy without borders
George Papandreou: Stel je voor: een Europese democratie zonder grenzen
Filmed:
Readability: 5
796,547 views
Griekenland was het archetypische beeld van de Europese economische crisis, maar voormalig premier George Papandreou vraagt zich af of het niet een voorproefje is van wat ons te wachten staat. "Onze democratieën", zegt hij, "worden gegijzeld door systemen die te groot zijn om te falen, of, preciezer, te groot om te controleren." -- terwijl "politici als ikzelf het vertrouwen van hun volk hebben verloren." Hoe lossen we dat op? Door burgers weer directer aan een nieuwe democratische onderhandeling te laten deelnemen.
George Papandreou - Former Prime Minister of Greece
George Papandreou draws on lessons learned from the Greek debt crisis as he helps guide the EU through difficult waters. Full bio
George Papandreou draws on lessons learned from the Greek debt crisis as he helps guide the EU through difficult waters. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:13
This will not be a speech
0
1250
1266
Deze speech wordt anders
00:14
like any one I have ever given.
1
2516
3291
dan alle speeches die ik ooit heb gegeven.
00:17
I will talk to you today about
2
5807
3490
Vandaag wil ik jullie iets vertellen
00:21
the failure of leadership in global politics
3
9297
4890
over het falende leiderschap in de wereldpolitiek
00:26
and in our globalizing economy.
4
14187
2998
en in onze globaliserende economie.
00:29
And I won't provide some feel-good, ready-made solutions.
5
17185
6953
Ik zal geen kant-en-klare feelgood-oplossingen bieden.
00:36
But I will in the end urge you
6
24138
2534
Maar uiteindelijk
zal ik jullie dringend aanraden
zal ik jullie dringend aanraden
00:38
to rethink, actually take risks, and get involved
7
26672
5443
om nogmaals na te denken,
risico's te nemen en je in te zetten
risico's te nemen en je in te zetten
00:44
in what I see as a global evolution
8
32115
3405
voor wat ik een wereldwijde evolutie
van de democratie noem.
van de democratie noem.
00:47
of democracy.
9
35520
2810
voor wat ik een wereldwijde evolutie
van de democratie noem.
van de democratie noem.
00:50
Failure of leadership.
10
38330
2255
Falend leiderschap.
00:52
What is the failure of leadership today?
11
40585
2761
Waarin faalt ons leiderschap momenteel?
00:55
And why is our democracy not working?
12
43346
3467
En waarom werkt onze democratie niet?
00:58
Well, I believe that the failure of leadership is the fact
13
46813
2631
Ik geloof dat het falend leiderschap is
01:01
that we have taken you out of the process.
14
49444
4553
dat we jullie geen deel laten zijn van het proces.
01:05
So let me, from my personal experiences,
15
53997
2516
Laat me, vanuit mijn persoonlijke ervaringen,
01:08
give you an insight, so that you can step back
16
56513
4229
een inzicht met jullie delen,
zodat jullie een stap terug kunnen zetten
zodat jullie een stap terug kunnen zetten
01:12
and maybe understand why it is so difficult to cope
17
60742
3672
en misschien begrijpen waarom
het zo moeilijk omgaan is
het zo moeilijk omgaan is
01:16
with the challenges of today and why politics
18
64414
2075
met de huidige uitdagingen
en waarom de politiek
en waarom de politiek
01:18
is going down a blind alley.
19
66489
3644
in een doodlopende straat terechtkomt.
01:22
Let's start from the beginning.
20
70133
2497
Ik begin bij het begin.
01:24
Let's start from democracy.
21
72630
3796
Ik begin met de democratie.
01:28
Well, if you go back to the Ancient Greeks,
22
76426
2025
Als je teruggaat naar de Oude Grieken,
01:30
it was a revelation, a discovery,
23
78451
3189
was het een openbaring, een ontdekking,
01:33
that we had the potential, together,
24
81640
4517
dat we samen het vermogen hadden
01:38
to be masters of our own fate,
25
86157
3721
om meester van ons eigen lot te zijn,
01:41
to be able to examine, to learn, to imagine,
26
89878
2872
te onderzoeken, leren en bedenken
01:44
and then to design a better life.
27
92750
3333
en dan een beter leven te ontwerpen.
01:48
And democracy was the political innovation
28
96083
5186
De democratie was de politieke innovatie
01:53
which protected this freedom,
29
101269
2502
die deze vrijheid beschermde
01:55
because we were liberated from fear
30
103771
5315
omdat we werden bevrijd van angst
02:01
so that our minds in fact,
31
109086
1653
zodat onze geest,
of het nu die van despoten of dogma's was,
of het nu die van despoten of dogma's was,
02:02
whether they be despots or dogmas,
32
110739
2722
zodat onze geest,
of het nu die van despoten of dogma's was,
of het nu die van despoten of dogma's was,
02:05
could be the protagonists.
33
113461
4403
de hoofdrol kon spelen.
02:09
Democracy was the political innovation that allowed us
34
117864
2989
De democratie was de politieke innovatie waardoor wij
02:12
to limit the power, whether it was of tyrants
35
120853
3388
de macht aan banden konden leggen,
of het nu die van tirannen
of het nu die van tirannen
02:16
or of high priests,
36
124241
2747
of hogepriesters was,
02:18
their natural tendency to maximize power and wealth.
37
126988
4838
hun natuurlijke neiging
om macht en rijkdom te maximaliseren.
om macht en rijkdom te maximaliseren.
02:23
Well, I first began to understand this
38
131826
1610
Ik begon dit voor het eerst te begrijpen
02:25
when I was 14 years old.
39
133436
2122
toen ik 14 jaar oud was.
02:27
I used to, to try to avoid homework,
40
135558
2110
Om huiswerk te vermijden,
02:29
sneak down to the living room and listen to my parents
41
137668
5176
sloop ik altijd naar de woonkamer beneden
om naar de verhitte discussies van mijn ouders
om naar de verhitte discussies van mijn ouders
02:34
and their friends debate heatedly.
42
142844
1700
en hun vrienden te luisteren.
02:36
You see, then Greece was
43
144544
2378
Griekenland was toen namelijk
02:38
under control of a very powerful establishment
44
146922
4237
in handen van een erg machtig establishment
02:43
which was strangling the country,
45
151159
1747
dat het land verstikte.
02:44
and my father was heading a promising movement
46
152906
2693
Mijn vader voerde een veelbelovende beweging aan
02:47
to reimagine Greece, to imagine a Greece
47
155599
2820
om Griekenland opnieuw te bedenken.
Een Griekenland
Een Griekenland
02:50
where freedom reigned and where, maybe,
48
158419
2443
waar vrijheid regeerde en waar misschien
02:52
the people, the citizens, could actually rule their own country.
49
160862
3711
de mensen, de burgers,
echt hun eigen land konden besturen.
echt hun eigen land konden besturen.
02:56
I used to join him in many of the campaigns,
50
164573
2296
Ik ging vaak met hem mee op campagne.
02:58
and you can see me here next to him.
51
166869
1939
Hier kun je me naast hem zien.
03:00
I'm the younger one there, to the side.
52
168808
2468
Ik ben die jongere daar, aan de zijkant.
03:03
You may not recognize me because
53
171276
3108
Je herkent me misschien niet
03:06
I used to part my hair differently there.
54
174384
2228
omdat ik mijn scheiding toen anders droeg.
03:08
(Laughter)
55
176612
1877
(Gelach)
03:10
So in 1967, elections were coming,
56
178489
4147
In 1967 dus, de verkiezingen stonden voor de deur,
03:14
things were going well in the campaign,
57
182636
1844
de campagne liep goed,
03:16
the house was electric.
58
184480
2011
het huis gonsde.
03:18
We really could sense that there was going to be
59
186491
2288
We konden echt voelen dat er
03:20
a major progressive change in Greece.
60
188779
3997
een grote progressieve verandering
op komst was in Griekenland.
op komst was in Griekenland.
03:24
Then one night, military trucks drive up to our house.
61
192776
4952
Op een nacht rijden
militaire vrachtwagens naar ons huis.
militaire vrachtwagens naar ons huis.
03:29
Soldiers storm the door.
62
197728
2378
Soldaten bestormen de deur.
03:32
They find me up on the top terrace.
63
200106
4170
Ze vinden mij op het dakterras.
03:36
A sergeant comes up to me with a machine gun,
64
204276
1955
Een sergeant komt op me af
met een machinegeweer,
met een machinegeweer,
03:38
puts it to my head, and says,
65
206231
1959
zet het tegen mijn hoofd en zegt:
03:40
"Tell me where your father is or I will kill you."
66
208190
4352
"Zeg me waar je vader is of ik schiet je dood."
03:44
My father, hiding nearby, reveals himself,
67
212542
4182
Mijn vader, die zich had verstopt
in de buurt, komt tevoorschijn
in de buurt, komt tevoorschijn
03:48
and was summarily taken to prison.
68
216724
4165
en werd zonder vorm van proces
gevangen genomen.
gevangen genomen.
03:52
Well, we survived, but democracy did not.
69
220889
3736
Wij overleefden, maar de democratie niet.
03:56
Seven brutal years of dictatorship
70
224625
2512
Zeven gewelddadige jaren van dictatuur
03:59
which we spent in exile.
71
227137
3792
brachten we in ballingschap door.
04:02
Now, today, our democracies are again
72
230929
2224
Vandaag de dag staan
onze democratieën opnieuw
onze democratieën opnieuw
04:05
facing a moment of truth.
73
233153
2279
voor het uur van de waarheid.
04:07
Let me tell you a story.
74
235432
1827
Laat me jullie een verhaal vertellen.
04:09
Sunday evening,
75
237259
2284
Zondagavond,
04:11
Brussels, April 2010.
76
239543
3119
Brussel, april 2010.
04:14
I'm sitting with my counterparts in the European Union.
77
242662
3553
Ik vergader met mijn collega's
in de Europese Unie.
in de Europese Unie.
04:18
I had just been elected prime minister,
78
246215
3483
Ik was net tot premier gekozen,
04:21
but I had the unhappy privilege of revealing a truth
79
249698
3593
maar had het twijfelachtige genoegen
om te moeten onthullen
om te moeten onthullen
04:25
that our deficit was not 6 percent,
80
253291
3421
dat ons tekort geen 6 procent was,
04:28
as had been officially reported only a few days earlier
81
256712
3546
zoals een paar dagen eerder
formeel was gerapporteerd,
formeel was gerapporteerd,
04:32
before the elections by the previous government,
82
260258
2969
door de vorige regering,
voor de verkiezingen,
voor de verkiezingen,
04:35
but actually 15.6 percent.
83
263227
4888
maar eigenlijk 15,6 procent.
04:40
But the deficit was only the symptom
84
268115
2432
Maar het tekort was maar een symptoom
04:42
of much deeper problems that Greece was facing,
85
270547
2316
van veel grotere problemen voor Griekenland.
04:44
and I had been elected on a mandate, a mission, actually,
86
272863
3931
Ik was verkozen op basis van een mandaat, een missie
04:48
to tackle these problems,
87
276794
1245
om deze problemen aan te pakken,
04:50
whether it was lack of transparency
88
278039
2734
of het nu gebrek aan transparantie
04:52
and accountability in governance,
89
280773
2301
en bestuurlijke verantwoordingsplicht was,
04:55
or whether it was a clientelistic state
90
283074
2666
of dat het een cliëntelistische staat was
04:57
offering favors to the powerful -- tax avoidance
91
285740
4553
die gunsten verleende aan de machtigen -- belastingontwijking
05:02
abetted and aided by a global tax evasion system,
92
290293
4727
uitgelokt en geholpen door een wereldwijd belastingontduikingssysteem,
05:07
politics and media captured by special interests.
93
295020
3432
politiek en media in de ban van specifieke belangen.
05:10
But despite our electoral mandate,
94
298452
3000
Maar ondanks ons electorale mandaat,
05:13
the markets mistrusted us.
95
301452
3215
wantrouwden de markten ons.
05:16
Our borrowing costs were skyrocketing,
96
304667
2766
Onze leningslasten vlogen omhoog.
05:19
and we were facing possible default.
97
307433
2907
We zouden onze verplichtingen
misschien niet kunnen nakomen.
misschien niet kunnen nakomen.
05:22
So I went to Brussels on a mission
98
310340
3280
Dus ging ik naar Brussel op een missie
05:25
to make the case for a united European response,
99
313620
4014
om te pleiten voor een gezamenlijk Europees antwoord,
05:29
one that would calm the markets and give us the time
100
317634
3300
dat de markten zou kalmeren
en ons de tijd zou geven
en ons de tijd zou geven
05:32
to make the necessary reforms.
101
320934
3006
om de noodzakelijke hervormingen door te voeren.
05:35
But time we didn't get.
102
323940
2904
Maar we kregen geen tijd.
05:38
Picture yourselves around the table in Brussels.
103
326844
3136
Stel je jezelf voor rond de tafel in Brussel.
05:41
Negotiations are difficult, the tensions are high,
104
329980
2891
De onderhandelingen zijn moeilijk,
de spanningen hoog,
de spanningen hoog,
05:44
progress is slow, and then, 10 minutes to 2,
105
332871
2877
de voortgang langzaam en dan, om 10 voor 2,
05:47
a prime minister shouts out,
106
335748
1572
roept een premier:
05:49
"We have to finish in 10 minutes."
107
337320
2520
"We moeten over 10 minuten klaar zijn."
05:51
I said, "Why? These are important decisions.
108
339840
2633
Ik vroeg: "Waarom? Dit zijn belangrijke beslissingen.
05:54
Let's deliberate a little bit longer."
109
342473
2155
Laten we nog iets langer beraadslagen."
05:56
Another prime minister comes in and says,
110
344628
3083
Een andere premier onderbreekt ons en zegt:
05:59
"No, we have to have an agreement now,
111
347711
3332
"Nee, we moeten nu een overeenkomst hebben,
06:03
because in 10 minutes,
112
351043
2352
want over 10 minuten
06:05
the markets are opening up in Japan,
113
353395
3565
openen de beurzen in Japan
06:08
and there will be havoc in the global economy."
114
356960
4449
met rampzalige effecten voor de wereldeconomie."
06:13
We quickly came to a decision in those 10 minutes.
115
361409
3413
We kwamen snel tot een beslissing in die 10 minuten.
06:16
This time it was not the military,
116
364822
2276
Ditmaal waren het niet de militairen geweest,
06:19
but the markets, that put a gun to our collective heads.
117
367098
6488
maar de beurzen, die een geweer
tegen onze gezamenlijke slaap hielden.
tegen onze gezamenlijke slaap hielden.
06:25
What followed were the most difficult decisions in my life,
118
373586
4183
Wat volgde, waren de moeilijkste beslissingen in mijn leven.
06:29
painful to me, painful to my countrymen,
119
377769
4227
Pijnlijk voor mij, pijnlijk voor mijn landgenoten,
06:33
imposing cuts, austerity,
120
381996
3022
waarbij bezuinigingen en soberheid werden opgelegd
06:37
often on those not to blame for the crisis.
121
385018
3226
en vaak aan hen die geen schuld hadden aan de crisis.
06:40
With these sacrifices, Greece did avoid bankruptcy
122
388244
3127
Met deze offers voorkwam Griekenland een faillissement
06:43
and the eurozone avoided a collapse.
123
391371
3152
en de eurozone voorkwam een instorting.
06:46
Greece, yes, triggered the Euro crisis,
124
394523
2648
Griekenland was inderdaad
de aanleiding geweest voor de eurocrisis
de aanleiding geweest voor de eurocrisis
06:49
and some people blame me for pulling the trigger.
125
397171
3118
en er zijn mensen die mij
als de aanstichter zien.
als de aanstichter zien.
06:52
But I think today that most would agree
126
400289
3047
Maar ik denk dat vandaag
de meesten het eens zouden zijn
de meesten het eens zouden zijn
06:55
that Greece was only a symptom
127
403336
2366
dat Griekenland slechts een symptoom was
06:57
of much deeper structural problems in the eurozone,
128
405702
3677
van veel dieperliggende,
structurele problemen in de eurozone,
structurele problemen in de eurozone,
07:01
vulnerabilities in the wider global economic system,
129
409379
4192
kwetsbaarheden in het bredere
wereldeconomische systeem,
wereldeconomische systeem,
07:05
vulnerabilities of our democracies.
130
413571
2646
kwetsbaarheden van onze democratieën.
07:08
Our democracies are trapped by systems too big to fail,
131
416217
4337
Onze democratieën zijn gevangen
door systemen die te groot zijn om te falen
door systemen die te groot zijn om te falen
07:12
or, more accurately, too big to control.
132
420554
3369
of, om preciezer te zijn,
te groot om te controleren.
te groot om te controleren.
07:15
Our democracies are weakened in the global economy
133
423923
2329
Onze democratieën zijn verzwakt
in de wereldeconomie
in de wereldeconomie
07:18
with players that can evade laws, evade taxes,
134
426252
3471
door spelers die wetten en belastingen kunnen ontwijken
07:21
evade environmental or labor standards.
135
429723
3321
en milieu- of arbeidsnormen kunnen ontduiken.
07:25
Our democracies are undermined
136
433044
2882
Onze democratieën worden ondermijnd
07:27
by the growing inequality
137
435926
2158
door de groeiende ongelijkheid
07:30
and the growing concentration of power and wealth,
138
438084
3780
en de groeiende concentratie van macht en rijkdom.
07:33
lobbies, corruption, the speed of the markets
139
441864
3654
Lobby's, corruptie, de snelheid van de markten
07:37
or simply the fact that we sometimes fear an impending disaster,
140
445518
4839
of gewoon het feit dat we soms
een dreigende ramp vrezen,
een dreigende ramp vrezen,
07:42
have constrained our democracies,
141
450357
2720
hebben onze democratieën beperkt
07:45
and they have constrained our capacity
142
453077
2888
en ons vermogen beperkt
om ons voor te stellen hoe jullie in staat zijn
om ons voor te stellen hoe jullie in staat zijn
07:47
to imagine and actually use the potential, your potential,
143
455965
3998
en ons vermogen beperkt
om ons voor te stellen hoe jullie in staat zijn
om ons voor te stellen hoe jullie in staat zijn
07:51
in finding solutions.
144
459963
2515
om oplossingen te vinden.
07:54
Greece, you see, was only a preview
145
462478
2455
Griekenland was maar een voorproefje
07:56
of what is in store for us all.
146
464933
2377
van wat ons allemaal te wachten staat.
07:59
I, overly optimistically, had hoped
147
467310
1690
Ik had, veel te optimistisch, gehoopt
08:01
that this crisis was an opportunity for Greece, for Europe,
148
469000
3791
dat deze crisis een kans was
voor Griekenland, voor Europa,
voor Griekenland, voor Europa,
08:04
for the world, to make radical democratic transformations
149
472791
4475
voor de wereld, om radicale
democratische omvormingen
democratische omvormingen
08:09
in our institutions.
150
477266
1877
in onze instituties te maken.
08:11
Instead, I had a very humbling experience.
151
479143
3897
Ik leerde echter een belangrijke les in nederigheid.
08:15
In Brussels, when we tried desperately again and again
152
483040
4481
In Brussel, toen we wanhopig
keer op keer probeerden
keer op keer probeerden
08:19
to find common solutions,
153
487521
1909
gemeenschappelijke oplossingen te vinden,
08:21
I realized that not one, not one of us,
154
489430
3673
realiseerde ik me dat
niemand van ons, niet één,
niemand van ons, niet één,
08:25
had ever dealt with a similar crisis.
155
493103
3471
ooit met een dergelijke crisis
te maken had gehad.
te maken had gehad.
08:28
But worse, we were trapped by our collective ignorance.
156
496574
3996
Erger dan dat, we zaten in de val
van onze collectieve onwetendheid.
van onze collectieve onwetendheid.
08:32
We were led by our fears.
157
500570
3468
We werden geleid door onze angsten.
08:36
And our fears led to a blind faith
158
504038
4553
En onze angsten leidden
tot een blind vertrouwen
tot een blind vertrouwen
08:40
in the orthodoxy of austerity.
159
508591
3165
in de orthodoxie van de soberheid.
08:43
Instead of reaching out to the common
160
511756
3803
In plaats van steun te zoeken in de algemene
08:47
or the collective wisdom in our societies,
161
515559
3380
of collectieve wijsheid van onze samenlevingen,
08:50
investing in it to find more creative solutions,
162
518939
3312
erin te investeren om creatievere oplossingen te vinden,
08:54
we reverted to political posturing.
163
522251
2560
keerden we terug naar politiek stoer gedrag.
08:56
And then we were surprised when every
164
524811
1606
En toen waren we verrast toen elke
08:58
ad hoc new measure didn't bring an end to the crisis,
165
526417
3298
nieuwe ad hoc-maatregel
geen einde maakte aan de crisis.
geen einde maakte aan de crisis.
09:01
and of course that made it very easy
166
529715
2929
Dat maakte het natuurlijk heel makkelijk
09:04
to look for a whipping boy
167
532644
1847
om een zondebok te zoeken
09:06
for our collective European failure,
168
534491
1798
voor ons collectieve Europese falen,
09:08
and of course that was Greece.
169
536289
3354
en dat was natuurlijk Griekenland.
09:11
Those profligate, idle, ouzo-swilling, Zorba-dancing Greeks,
170
539643
5172
Die losbandige, ledige, ouzozuipende,
Zorbadansende Grieken,
Zorbadansende Grieken,
09:16
they are the problem. Punish them!
171
544815
3065
die zijn het probleem. Straf ze!
09:19
Well, a convenient but unfounded stereotype
172
547880
3210
Een handig maar ongefundeerd stereotype
09:23
that sometimes hurt even more than austerity itself.
173
551090
4733
dat soms nog meer pijn doet dan soberheid zelf.
09:27
But let me warn you, this is not just about Greece.
174
555823
3312
Maar laat me jullie waarschuwen,
dit gaat niet alleen over Griekenland.
dit gaat niet alleen over Griekenland.
09:31
This could be the pattern
175
559135
2952
Dit zou het patroon kunnen zijn
09:34
that leaders follow again and again
176
562087
2506
dat leiders keer op keer volgen
09:36
when we deal with these complex, cross-border problems,
177
564593
3662
als we dergelijke complexe,
internationale problemen behandelen,
internationale problemen behandelen,
09:40
whether it's climate change, whether it's migration,
178
568255
3720
of het nu klimaatverandering, migratie
09:43
whether it's the financial system.
179
571975
3064
of het financiële systeem is.
09:47
That is, abandoning our collective power
180
575039
2586
Dat wil zeggen: onze collectieve capaciteit verlaten
09:49
to imagine our potential,
181
577625
1879
om te zien wat onze mogelijkheden zijn,
09:51
falling victims to our fears, our stereotypes, our dogmas,
182
579504
4179
slachtoffer worden van onze angsten,
onze stereotypen, onze dogma's
onze stereotypen, onze dogma's
09:55
taking our citizens out of the process
183
583683
2260
en onze burgers niet meer in het proces betrekken
09:57
rather than building the process around our citizens.
184
585943
4172
in plaats van onze burgers
centraal te stellen in het proces.
centraal te stellen in het proces.
10:02
And doing so will only test the faith
185
590115
2472
Op die manier wordt het vertrouwen
10:04
of our citizens, of our peoples, even more
186
592587
2408
van onze burgers, onze volken,
in het democratische proces
in het democratische proces
10:06
in the democratic process.
187
594995
2562
alleen maar meer beproefd.
10:09
It's no wonder that many political leaders,
188
597557
1698
Geen wonder dat vele politieke leiders,
10:11
and I don't exclude myself,
189
599255
2518
inclusief ikzelf,
10:13
have lost the trust of our people.
190
601773
3078
het vertrouwen van onze mensen hebben verloren.
10:16
When riot police have to protect parliaments,
191
604851
3563
Als oproerpolitie parlementen moet beschermen,
10:20
a scene which is increasingly common around the world,
192
608414
4197
een beeld dat over de hele wereld
steeds gewoner wordt,
steeds gewoner wordt,
10:24
then there's something deeply wrong with our democracies.
193
612611
4750
is er iets heel erg mis met onze democratieën.
10:29
That's why I called for a referendum to have the Greek people
194
617361
3905
Dat is waarom ik om een referendum
heb gevraagd om de Grieken
heb gevraagd om de Grieken
10:33
own and decide on the terms of the rescue package.
195
621266
4236
eigenaar te laten zijn van, en te laten beslissen
over de voorwaarden van het noodpakket.
over de voorwaarden van het noodpakket.
10:37
My European counterparts, some of them, at least,
196
625502
1903
Sommige van mijn Europese collega's
10:39
said, "You can't do this.
197
627405
1985
zeiden: "Dat kun je niet maken.
10:41
There will be havoc in the markets again."
198
629390
4548
Dat zal weer een rampzalig effect
op de markten hebben."
op de markten hebben."
10:45
I said, "We need to, before we restore confidence in the markets,
199
633938
4256
Ik zei: "We moeten wel: voordat we
het vertrouwen in de markten kunnen herstellen,
het vertrouwen in de markten kunnen herstellen,
10:50
we need to restore confidence and trust amongst our people."
200
638194
5588
moeten we het vertrouwen van
en tussen onze mensen herstellen."
en tussen onze mensen herstellen."
10:55
Since leaving office, I have had time to reflect.
201
643782
2768
Sinds ik mijn functie heb neergelegd,
heb ik tijd gehad om na te denken.
heb ik tijd gehad om na te denken.
10:58
We have weathered the storm, in Greece and in Europe,
202
646550
5120
We hebben de storm doorstaan,
in Griekenland en in Europa,
in Griekenland en in Europa,
11:03
but we remain challenged.
203
651670
2573
maar de uitdaging blijft.
11:06
If politics is the power to imagine and use our potential,
204
654243
3459
Als politiek de macht is om ons vermogen
voor te stellen en te gebruiken,
voor te stellen en te gebruiken,
11:09
well then 60-percent youth unemployment in Greece,
205
657702
4144
dan is de 60 procent jeugdwerkloosheid in Griekenland
11:13
and in other countries, certainly is a lack of imagination
206
661846
2970
en andere landen
een gebrek aan verbeelding
een gebrek aan verbeelding
11:16
if not a lack of compassion.
207
664816
2466
zo niet een gebrek aan mededogen.
11:19
So far, we've thrown economics at the problem,
208
667282
2541
Tot nu toe zijn we het probleem
met economie te lijf gegaan,
met economie te lijf gegaan,
11:21
actually mostly austerity,
209
669823
2311
eigenlijk vooral met soberheid,
11:24
and certainly we could have designed alternatives,
210
672134
3230
en we zouden zeker alternatieven
hebben kunnen ontwerpen,
hebben kunnen ontwerpen,
11:27
a different strategy, a green stimulus for green jobs,
211
675364
3322
een andere strategie,
een groene stimulans voor groene banen,
een groene stimulans voor groene banen,
11:30
or mutualized debt, Eurobonds which would
212
678686
3452
of gemutualiseerde schulden,
euro-obligaties
euro-obligaties
11:34
support countries in need from market pressures,
213
682138
3124
die door marktdruk noodlijdende landen
zouden kunnen steunen.
zouden kunnen steunen.
11:37
these would have been much more viable alternatives.
214
685262
2872
Die alternatieven zouden
veel beter doenlijk geweest zijn.
veel beter doenlijk geweest zijn.
11:40
Yet I have come to believe that the problem is not so much
215
688134
2666
En toch ben ik gaan geloven
dat het probleem niet zo zeer
dat het probleem niet zo zeer
11:42
one of economics as it is one of democracy.
216
690800
3959
economisch, als wel democratisch is.
11:46
So let's try something else.
217
694759
1588
Dus laten we eens iets anders proberen.
11:48
Let's see how we can bring people back to the process.
218
696347
2896
Laten we eens kijken hoe we mensen
opnieuw een plaats kunnen geven in het proces.
opnieuw een plaats kunnen geven in het proces.
11:51
Let's throw democracy at the problem.
219
699243
3103
Laten we het probleem met democratie te lijf gaan.
11:54
Again, the Ancient Greeks, with all their shortcomings,
220
702346
2985
De Oude Grieken,
met al hun tekortkomingen,
met al hun tekortkomingen,
11:57
believed in the wisdom of the crowd
221
705331
3044
geloofden in de wijsheid van de menigte
12:00
at their best moments. In people we trust.
222
708375
2891
op hun beste momenten.
Op de mensen vertrouwen we.
Op de mensen vertrouwen we.
12:03
Democracy could not work without the citizens
223
711266
3343
De democratie zou niet kunnen werken zonder burgers
12:06
deliberating, debating, taking on public responsibilities
224
714609
4373
die beraadslagen, discussiëren, publieke verantwoordelijkheid nemen
12:10
for public affairs.
225
718982
1934
voor publieke zaken.
12:12
Average citizens often were chosen for citizen juries
226
720916
2734
Gewone burgers werden vaak
gekozen voor burgerjury's
gekozen voor burgerjury's
12:15
to decide on critical matters of the day.
227
723650
4227
om te beslissen over cruciale zaken van het moment.
12:19
Science, theater, research, philosophy,
228
727877
3077
Wetenschap, theater, onderzoek, filosofie,
12:22
games of the mind and the body,
229
730954
2083
puzzels en spelen,
12:25
they were daily exercises.
230
733037
1728
dat waren dagelijkse oefeningen.
12:26
Actually they were an education for participation,
231
734765
4152
Het was een opleiding in participatie,
12:30
for the potential, for growing the potential of our citizens.
232
738917
3540
om het vermogen van onze burgers te doen groeien.
12:34
And those who shunned politics, well, they were idiots.
233
742457
4536
En degenen die de politiek ontweken,
dat waren idioten.
dat waren idioten.
12:38
You see, in Ancient Greece, in ancient Athens,
234
746993
3244
Want uit het Oude Griekenland,
uit het oude Athene,
uit het oude Athene,
12:42
that term originated there.
235
750237
2271
daar kwam die term vandaan.
12:44
"Idiot" comes from the root "idio," oneself.
236
752508
4793
'Idioot' komt van de stam 'idio', zichzelf.
12:49
A person who is self-centered, secluded, excluded,
237
757301
3243
Iemand die egocentrisch, afgezonderd, uitgesloten is.
12:52
someone who doesn't participate or even examine public affairs.
238
760544
4715
Iemand die niet deelneemt aan publieke zaken
of ze zelfs maar onderzoekt.
of ze zelfs maar onderzoekt.
12:57
And participation took place in the agora, the agora having two meanings,
239
765259
3732
En participatie had plaats in de 'agora',
wat twee betekenissen had:
wat twee betekenissen had:
13:00
both a marketplace and a place where there was political deliberation.
240
768991
6377
zowel een marktplein als een plaats
waar politiek overleg plaatsvond.
waar politiek overleg plaatsvond.
13:07
You see, markets and politics then were one, unified,
241
775368
4056
Markten en politiek waren toen één: verenigd,
13:11
accessible, transparent, because they gave power to the people.
242
779424
3206
toegankelijk, transparant,
omdat ze macht aan het volk gaven.
omdat ze macht aan het volk gaven.
13:14
They serve the demos, democracy.
243
782630
4963
Ze dienen het volk, de 'dèmos', de democratie.
13:19
Above government, above markets
244
787593
2624
Direct boven regering en markten
13:22
was the direct rule of the people.
245
790217
2529
heerste het volk.
13:24
Today we have globalized the markets
246
792746
2984
Tegenwoordig hebben we markten geglobaliseerd
13:27
but we have not globalized our democratic institutions.
247
795730
4463
maar niet onze democratische instituties.
13:32
So our politicians are limited to local politics,
248
800193
4433
Dus onze politici zijn beperkt tot locale politiek,
13:36
while our citizens, even though they see a great potential,
249
804626
3760
terwijl onze burgers, al zien ze een grote capaciteit
13:40
are prey to forces beyond their control.
250
808386
4480
ten prooi vallen aan krachten
die zij niet kunnen controleren.
die zij niet kunnen controleren.
13:44
So how then do we reunite the two halves of the agora?
251
812866
2831
Dus hoe kunnen we dan de twee helften
van de agora weer met elkaar verbinden?
van de agora weer met elkaar verbinden?
13:47
How do we democratize globalization?
252
815697
2240
Hoe democratiseren we globalisatie?
13:49
And I'm not talking about the necessary reforms
253
817937
2569
En dan heb ik het niet
over de noodzakelijke hervormingen
over de noodzakelijke hervormingen
13:52
of the United Nations or the G20.
254
820506
2654
van de Verenigde Naties of de G20.
13:55
I'm talking about, how do we secure the space,
255
823160
2481
Ik heb het over hoe we de ruimte veiligstellen,
13:57
the demos, the platform of values,
256
825641
2501
de dèmos, het waardenplatform,
14:00
so that we can tap into all of your potential?
257
828142
5560
zodat we al jullie vermogens kunnen gebruiken.
14:05
Well, this is exactly where I think Europe fits in.
258
833702
3875
Dat is precies waar ik denk dat Europa in past.
14:09
Europe, despite its recent failures,
259
837577
2400
Ondanks haar recente falen is Europa
14:11
is the world's most successful cross-border peace experiment.
260
839977
4568
's werelds meest succesvolle
grensoverstijgende vredesexperiment.
grensoverstijgende vredesexperiment.
14:16
So let's see if it can't be an experiment
261
844545
3247
Dus laten we eens kijken
of het geen experiment kan zijn
of het geen experiment kan zijn
14:19
in global democracy, a new kind of democracy.
262
847792
4180
in werelddemocratie,
een nieuw soort democratie.
een nieuw soort democratie.
14:23
Let's see if we can't design a European agora,
263
851972
3110
Laten we eens kijken of we geen
Europese agora kunnen ontwerpen,
Europese agora kunnen ontwerpen,
14:27
not simply for products and services,
264
855082
2532
niet alleen voor producten en diensten,
14:29
but for our citizens, where they can work together,
265
857614
3243
maar voor onze burgers,
waar ze samen kunnen werken,
waar ze samen kunnen werken,
14:32
deliberate, learn from each other,
266
860857
1763
beraadslagen, van elkaar leren,
14:34
exchange between art and cultures,
267
862620
3216
kunst en culturen uitwisselen,
14:37
where they can come up with creative solutions.
268
865836
3699
waar ze met creatieve oplossingen kunnen komen.
14:41
Let's imagine that European citizens
269
869535
3170
Stel je eens voor dat Europese burgers
14:44
actually have the power to vote directly
270
872705
2294
het vermogen zouden hebben
om direct te stemmen
om direct te stemmen
14:46
for a European president,
271
874999
3000
voor een Europese president,
14:49
or citizen juries chosen by lottery
272
877999
3484
of burgerjury's die door het lot worden gekozen
14:53
which can deliberate on critical and controversial issues,
273
881483
4226
om over cruciale en controversiële zaken te beraadslagen,
14:57
a European-wide referendum where our citizens,
274
885709
3168
een pan-Europees referendum waar onze burgers,
15:00
as the lawmakers, vote on future treaties.
275
888877
4402
de wetgevers, over toekomstige verdragen stemmen.
15:05
And here's an idea:
276
893279
2480
Een ideetje:
15:07
Why not have the first truly European citizens
277
895759
2924
waarom niet de eerste echte
Europese staatsburgers creëren
Europese staatsburgers creëren
15:10
by giving our immigrants,
278
898683
2020
door onze immigranten
15:12
not Greek or German or Swedish citizenship,
279
900703
4112
geen Grieks of Duits of Zweeds
staatsburgerschap te geven,
staatsburgerschap te geven,
15:16
but a European citizenship?
280
904815
3623
maar een Europees staatsburgerschap?
15:20
And make sure we actually empower
281
908438
2887
En ervoor zorgen dat we daadwerkelijk
15:23
the unemployed by giving them a voucher scholarship
282
911325
2779
de werklozen machtigen
door ze een beurs te geven
door ze een beurs te geven
15:26
where they can choose to study anywhere in Europe.
283
914104
3469
waarmee ze overal in Europa kunnen studeren.
15:29
Where our common identity is democracy,
284
917573
4481
Waar onze gemeenschappelijke identiteit
de democratie is,
de democratie is,
15:34
where our education is through participation,
285
922054
4964
waar ons schoolsysteem participerend is,
15:39
and where participation builds trust
286
927018
3473
en waar participatie leidt tot vertrouwen en solidariteit
in plaats van uitsluiting en xenofobie.
in plaats van uitsluiting en xenofobie.
15:42
and solidarity rather than exclusion and xenophobia.
287
930491
3971
en waar participatie leidt tot vertrouwen en solidariteit
in plaats van uitsluiting en xenofobie.
in plaats van uitsluiting en xenofobie.
15:46
Europe of and by the people,
288
934462
1662
Europa van en door het volk,
15:48
a Europe, an experiment in deepening and widening
289
936124
4098
een Europa, een experiment
in het verdiepen en verbreden
in het verdiepen en verbreden
15:52
democracy beyond borders.
290
940222
3016
van grensoverschrijdende democratie.
15:55
Now, some might accuse me of being naive,
291
943238
3838
Sommigen zouden me kunnen beschuldigen van naïviteit,
15:59
putting my faith in the power and the wisdom of the people.
292
947076
4871
als ik mijn vertrouwen stel
in de capaciteit en wijsheid van het volk.
in de capaciteit en wijsheid van het volk.
16:03
Well, after decades in politics, I am also a pragmatist.
293
951947
4769
Na tientallen jaren in de politiek,
ben ik ook pragmatisch.
ben ik ook pragmatisch.
16:08
Believe me, I have been,
294
956716
2556
Geloof me, ik was,
16:11
I am, part of today's political system,
295
959272
3660
ik ben deel van het hedendaagse politieke systeem,
16:14
and I know things must change.
296
962932
4637
en ik weet dat verandering nodig is.
16:19
We must revive politics as the power to imagine,
297
967569
4288
We moeten de politiek doen herleven als de kracht
16:23
reimagine, and redesign for a better world.
298
971857
5223
om opnieuw een betere wereld
te bedenken en te ontwerpen.
te bedenken en te ontwerpen.
16:29
But I also know that this disruptive force of change
299
977080
2814
Maar ik weet ook dat
deze ontwrichtende veranderkracht
deze ontwrichtende veranderkracht
16:31
won't be driven by the politics of today.
300
979894
3064
niet door de hedendaagse politiek zal worden geleid.
16:34
The revival of democratic politics
301
982958
2296
De herleving van de democratische politiek
16:37
will come from you, and I mean all of you.
302
985254
4420
zal van jullie komen,
en ik bedoel jullie allemaal.
en ik bedoel jullie allemaal.
16:41
Everyone who participates in this global exchange of ideas,
303
989674
3986
Iedereen die deelneemt aan
deze wereldwijde uitwisseling van ideeën,
deze wereldwijde uitwisseling van ideeën,
16:45
whether it's here in this room
304
993660
1049
of het nu hier binnen,
16:46
or just outside this room
305
994709
2213
of net buiten de zaal is,
16:48
or online or locally, where everybody lives,
306
996922
3834
of online of lokaal, waar iedereen woont,
16:52
everyone who stands up to injustice and inequality,
307
1000756
3320
iedereen die stelling neemt
tegen onrecht en ongelijkheid,
tegen onrecht en ongelijkheid,
16:56
everybody who stands up to those who preach
308
1004076
2720
iedereen die stelling neemt tegen hen die
16:58
racism rather than empathy,
309
1006796
2264
racisme boven empathie prediken,
17:01
dogma rather than critical thinking,
310
1009060
2816
dogma boven kritisch denken,
17:03
technocracy rather than democracy,
311
1011876
2316
technocratie boven democratie.
17:06
everyone who stands up to the unchecked power,
312
1014192
2975
Iedereen die stelling neemt
tegen de ongecontroleerde macht,
tegen de ongecontroleerde macht,
17:09
whether it's authoritarian leaders,
313
1017167
2121
of het nu is van autoritaire leiders,
17:11
plutocrats hiding their assets in tax havens,
314
1019288
3436
plutocraten die hun bezittingen
in belastingparadijzen verbergen,
in belastingparadijzen verbergen,
17:14
or powerful lobbies protecting the powerful few.
315
1022724
3920
of machtige lobby's
die de machtige elite beschermen.
die de machtige elite beschermen.
17:18
It is in their interest that all of us are idiots.
316
1026644
5433
Het is in hun belang
dat wij allemaal idioten zijn.
dat wij allemaal idioten zijn.
17:24
Let's not be.
317
1032077
1486
Laten we dat niet zijn.
17:25
Thank you.
318
1033563
1240
Bedankt.
17:26
(Applause)
319
1034803
11910
(Applaus)
17:38
Bruno Giussani: You seem to describe a political leadership
320
1046713
1913
Bruno Giussani: Je lijkt
een politiek leiderschap te beschrijven
een politiek leiderschap te beschrijven
17:40
that is kind of unprepared
321
1048626
2185
dat nogal onvoorbereid is,
17:42
and a prisoner of the whims of the financial markets,
322
1050811
2782
gevangene van de grillen
van de financiële markten.
van de financiële markten.
17:45
and that scene in Brussels that you describe, to me,
323
1053593
2360
Die scene in Brussel die je beschrijft, vind ik
17:47
as a citizen, is terrifying.
324
1055953
2503
als burger doodeng.
17:50
Help us understand how you felt after the decision.
325
1058456
4299
Help ons begrijpen
hoe je je voelde na de beslissing.
hoe je je voelde na de beslissing.
17:54
It was not a good decision, clearly,
326
1062755
1568
Het was duidelijk geen goede beslissing,
17:56
but how do you feel after that, not as the prime minister,
327
1064323
2584
maar hoe voelde je je daarna, niet als premier,
17:58
but as George?
328
1066907
2189
maar als George?
18:01
George Papandreou: Well, obviously there were constraints
329
1069096
2542
George Papandreou:
Natuurlijk waren er beperkingen
Natuurlijk waren er beperkingen
18:03
which didn't allow me or others to make
330
1071638
3926
waardoor noch ik noch anderen
18:07
the types of decisions we would have wanted,
331
1075564
1440
het soort besluiten konden nemen
dat we zouden hebben gewild
dat we zouden hebben gewild
18:09
and obviously I had hoped that we would have the time
332
1077004
2765
en natuurlijk had ik gehoopt
dat we de tijd zouden hebben gehad
dat we de tijd zouden hebben gehad
18:11
to make the reforms which would have dealt
333
1079769
1707
om via hervormingen het tekort
aan te pakken in plaats van het te verkleinen,
aan te pakken in plaats van het te verkleinen,
18:13
with the deficit rather than trying to cut the deficit
334
1081476
2493
om via hervormingen het tekort
aan te pakken in plaats van het te verkleinen,
aan te pakken in plaats van het te verkleinen,
18:15
which was the symptom of the problem.
335
1083969
1715
het tekort dat het symptoom was van het probleem.
18:17
And that hurt. That hurt because that, first of all,
336
1085684
2199
Dat deed pijn. Pijn omdat, allereerst
18:19
hurt the younger generation, and not only,
337
1087883
3504
de jongere generatie werd getroffen en niet alleen,
18:23
many of them are demonstrating outside,
338
1091387
1937
veel van hen demonstreren buiten,
18:25
but I think this is one of our problems.
339
1093324
1624
maar ik denk dat dit één van onze problemen is.
18:26
When we face these crises, we have kept the potential,
340
1094948
5232
Geconfronteerd met deze crisissen,
hielden we de capaciteit,
hielden we de capaciteit,
18:32
the huge potential of our society out of this process,
341
1100180
3135
het enorme vermogen van onze samenleving,
buiten dit proces
buiten dit proces
18:35
and we are closing in on ourselves in politics,
342
1103315
2824
en voeren achterkamertjespolitiek.
18:38
and I think we need to change that, to really find
343
1106139
2746
Ik denk dat we dat moeten veranderen om echt
18:40
new participatory ways using the great capabilities
344
1108885
4173
nieuwe vormen van participatie te vinden
met gebruikmaking van het enorme vermogen
met gebruikmaking van het enorme vermogen
18:45
that now exist even in technology but not only in technology,
345
1113058
3150
van de hedendaagse technologie
18:48
the minds that we have, and I think we can find solutions
346
1116208
3141
en ook van onze denkers.
Ik denk dat we oplossingen kunnen vinden
Ik denk dat we oplossingen kunnen vinden
18:51
which are much better, but we have to be open.
347
1119349
1807
die veel beter zijn, maar dat we open moeten zijn.
18:53
BG: You seem to suggest that the way forward
348
1121156
1660
BG: Je lijkt te suggereren dat de weg vooruit
18:54
is more Europe, and that is not to be an easy discourse
349
1122816
3611
meer Europa is, en dat wordt geen gemakkelijk discours
18:58
right now in most European countries.
350
1126427
1723
op dit moment in de meeste Europese landen.
19:00
It's rather the other way -- more closed borders
351
1128150
3727
Eerder de andere kant -- meer gesloten grenzen
19:03
and less cooperation and maybe even stepping out
352
1131877
2430
en minder samenwerking en misschien zelfs
19:06
of some of the different parts of the European construction.
353
1134307
3705
uit sommige delen van de Europese constructie stappen.
19:10
How do you reconcile that?
354
1138012
1939
Hoe rijm je dat?
19:11
GP: Well, I think one of the worst things that happened
355
1139951
2429
GP: Een van de ergste dingen
die gebeurd zijn in deze crisis
die gebeurd zijn in deze crisis
19:14
during this crisis is that we started a blame game.
356
1142380
2232
is dat we met de vinger gingen wijzen.
19:16
And the fundamental idea of Europe is that
357
1144612
3558
Het fundamentele idee achter Europa is dat
19:20
we can cooperate beyond borders,
358
1148170
2106
we over grenzen kunnen samenwerken,
19:22
go beyond our conflicts and work together.
359
1150276
2301
onze conflicten kunnen
overstijgen en samenwerken.
overstijgen en samenwerken.
19:24
And the paradox is that, because we have this blame game,
360
1152577
5969
De paradox is dat door dit vingerwijzen
19:30
we have less the potential to convince our citizens
361
1158546
3180
we minder in staat zijn om onze burgers te overtuigen
19:33
that we should work together,
362
1161726
1711
dat we samen zouden moeten werken,
19:35
while now is the time when we really need
363
1163437
2073
terwijl we nu echt al onze capaciteit
samen moeten brengen.
samen moeten brengen.
19:37
to bring our powers together.
364
1165510
1768
terwijl we nu echt al onze capaciteit
samen moeten brengen.
samen moeten brengen.
19:39
Now, more Europe for me is not simply
365
1167278
2954
Meer Europa betekent voor mij niet gewoon
19:42
giving more power to Brussels.
366
1170232
1455
meer macht aan Brussel geven.
19:43
It is actually giving more power to the citizens of Europe,
367
1171687
3873
Het is juist meer macht
aan de burgers van Europa geven,
aan de burgers van Europa geven,
19:47
that is, really making Europe a project of the people.
368
1175560
3848
zodat Europa echt een project van het volk wordt.
19:51
So that, I think, would be a way to answer
369
1179408
2568
Dat zou denk ik een antwoord zijn
19:53
some of the fears that we have in our society.
370
1181976
2873
op sommige van de angsten
die we in onze samenleving hebben.
die we in onze samenleving hebben.
19:56
BG: George, thank you for coming to TED.
371
1184849
1523
BG: George, bedankt voor je komst naar TED.
19:58
GP: Thank you very much.BG: Thank you.(Applause)
372
1186372
3186
GP: Heel hartelijk bedankt. BG: Bedankt. (Applaus)
ABOUT THE SPEAKER
George Papandreou - Former Prime Minister of GreeceGeorge Papandreou draws on lessons learned from the Greek debt crisis as he helps guide the EU through difficult waters.
Why you should listen
George Papandreou, a third-generation scion of Greece’s defining political dynasty, entered the global spotlight with his attempts to re-invent his country during the darkest hours of the European debt crisis. Upon becoming Prime Minister in 2009, his government inherited a deficit that was much larger than had been reported. As PM, he implemented major changes and reforms, but was overtaken by events beyond his government's control.
Papandreou resigned his Prime Minister post in November 2011 as part of a deal to pave the way for a coalition government to restore Grecian stability, but remains a powerful figure as an MP and as President of the Socialist International.
As he says: “We do have a choice. Either we empower Europe and its citizens and become a catalyst for humanizing our global economy, or globalization will dehumanize our societies and undermine the European project. As a citizen of Europe, I vote for the first choice."
George Papandreou | Speaker | TED.com