TED2002
Mae Jemison: Teach arts and sciences together
Mae Jemison: Doceer kunst en wetenschap gezamenlijk
Filmed:
Readability: 4.4
907,108 views
Mae Jemison is astronaut, arts, kunstverzamelaar en danseres. Ze vertelt over haar opleiding en over haar tijd in de ruimte, en roept het onderwijs op om kunst en wetenschap gezamenlijk te onderwijzen. Oftewel, intuïtie gecombineerd met logica. Zo ontstaan doortastende denkers.
Mae Jemison - Astronaut, engineer, entrepreneur, physician and educator
Astronaut Dr. Mae Jemison‘s inclusive, audacious journey to improving life here on earth and beyond is paving the way for human interstellar travel. Full bio
Astronaut Dr. Mae Jemison‘s inclusive, audacious journey to improving life here on earth and beyond is paving the way for human interstellar travel. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:15
What I want to do today is to spend
0
0
2000
Wat ik vandaag wil doen
is eens praten over wat zaken
00:17
some time talking about some stuff that's
1
2000
2000
die bij mij een beetje existentiële angst oproepen,
00:19
sort of giving me a little bit of
2
4000
2000
00:21
existential angst, for lack of a better word,
3
6000
3000
bij gebrek aan een beter woord,
00:24
over the past couple of years, and
4
9000
2000
in de afgelopen paar jaar.
00:26
basically, these three quotes
5
11000
3000
De volgende drie citaten
geven aan wat er speelt.
geven aan wat er speelt.
00:29
tell what's going on.
6
14000
2000
00:31
"When God made the color purple,
7
16000
2000
"Toen God de kleur paars schiep,
was God gewoon aan het pronken.",
was God gewoon aan het pronken.",
00:33
God was just showing off," Alice Walker
8
18000
2000
schreef Alice Walker in 'The Color Purple'.
00:35
wrote in "The Color Purple," and
9
20000
2000
00:37
Zora Neale Hurston wrote in
10
22000
2000
Zora Neale Hurston schreef in
'Dust Tracks On A Road':
'Dust Tracks On A Road':
00:39
"Dust Tracks On A Road,"
11
24000
2000
"Onderzoek doen is
geformaliseerde nieuwsgierigheid.
geformaliseerde nieuwsgierigheid.
00:41
"Research is a formalized curiosity.
12
26000
2000
00:43
It's poking and prying with a purpose."
13
28000
2000
Het is rondneuzen met een doel."
00:45
And then finally,
14
30000
2000
En ten slotte,
als ik aan de nabije toekomst denk,
als ik aan de nabije toekomst denk,
00:47
when I think about the near future,
15
32000
2000
00:49
you know, we have this attitude, well,
16
34000
2000
dan lijkt dit wel onze houding:
"Ach, wat er ook gebeurt, het zij zo."
"Ach, wat er ook gebeurt, het zij zo."
00:51
whatever happens, happens. Right?
17
36000
2000
00:53
So that goes along with the Chesire Cat
18
38000
2000
Dat gaat hand in hand met
de 'Chesire Cat', die zegt:
de 'Chesire Cat', die zegt:
00:55
saying, "If you don't care much
19
40000
2000
"Als het je niet kan schelen waar je heengaat,
maakt de richting die je kiest ook weinig uit."
maakt de richting die je kiest ook weinig uit."
00:57
where you want to get to,
20
42000
2000
00:59
it doesn't much matter which way you go."
21
44000
2000
Maar ik denk dat het wél uitmaakt waar
we heengaan en welk pad we volgen.
we heengaan en welk pad we volgen.
01:01
But I think it does matter
22
46000
2000
01:03
which way we go, and what road we take,
23
48000
2000
01:05
because when I think about design in the
24
50000
2000
Als ik kijk naar design in de nabije toekomst,
01:07
near future, what I think are the most
25
52000
2000
en nadenk over de belangrijkste kwesties,
dan is het cruciaal en van vitaal belang
dan is het cruciaal en van vitaal belang
01:09
important issues, what's really
26
54000
2000
01:11
crucial and vital is that we need
27
56000
2000
dat we kunst en wetenschap nieuw leven inblazen,
01:13
to revitalize the arts and sciences
28
58000
2000
01:15
right now in 2002.
29
60000
3000
en wel nu, in 2002.
01:18
(Applause)
30
63000
5000
(Applaus)
01:23
If we describe the near future
31
68000
2000
Als we de nabije toekomst omschrijven
als pakweg 10, 20, 15 jaar later,
als pakweg 10, 20, 15 jaar later,
01:25
as 10, 20, 15 years from now,
32
70000
2000
01:27
that means that what we do today
33
72000
3000
betekent het dat de dingen die we nu doen
van groot belang zullen zijn,
van groot belang zullen zijn,
01:30
is going to be critically important,
34
75000
2000
want in het jaar 2015, en het jaar 2020, 2025,
zal de wereld, onze maatschappij,
zal de wereld, onze maatschappij,
01:32
because in the year 2015,
35
77000
2000
01:34
and the year 2020, 2025, the world
36
79000
2000
01:36
our society is going to be building on,
37
81000
2000
voortbouwen op de basiskennis en abstracte ideeën,
de ontdekkingen die wij nu doen.
de ontdekkingen die wij nu doen.
01:38
the basic knowledge and abstract ideas,
38
83000
2000
01:40
the discoveries that we came up with today,
39
85000
3000
01:43
just as all these wonderful things we're
40
88000
2000
Net zoals dat al die prachtige dingen
waar we over horen op deze conferentie,
waar we over horen op deze conferentie,
01:45
hearing about here at the TED conference
41
90000
2000
01:47
that we take for granted in the world
42
92000
2000
die de wereld nu voor lief neemt,
01:49
right now, were really knowledge
43
94000
2000
01:51
and ideas that came up
44
96000
2000
eigenlijk kennis en ideeën waren
die opkwamen in de jaren 50, 60 en 70.
die opkwamen in de jaren 50, 60 en 70.
01:53
in the '50s, the '60s, and the '70s.
45
98000
3000
01:56
That's the substrate that we're exploiting
46
101000
3000
Dat is de ondergrond
waarvan wij nu profijt hebben,
waarvan wij nu profijt hebben,
of dat nou het internet is, genetische manipulatie,
01:59
today, whether it's the internet,
47
104000
2000
02:01
genetic engineering, laser scanners,
48
106000
2000
laserscanners, geleide raketten,
glasvezeloptiek, hdtv,
02:03
guided missiles, fiber optics, high-definition
49
108000
2000
02:05
television, sensing, remote-sensing
50
110000
2000
sensing, remote-sensing vanuit de ruimte,
zoals de foto's die we zagen, 3D-weaving,
zoals de foto's die we zagen, 3D-weaving,
02:07
from space and the wonderful
51
112000
2000
02:09
remote-sensing photos that we see in
52
114000
2000
02:11
3D weaving, TV programs like Tracker,
53
116000
3000
tv-programma's zoals Tracker en Enterprise,
02:14
and Enterprise, CD rewrite drives,
54
119000
2000
herschrijfbare cd's, flatscreen,
02:16
flatscreen, Alvin Ailey's Suite Otis,
55
121000
3000
Alvin Ailey's 'Suite Otis',
02:19
or Sarah Jones' "Your Revolution Will Not
56
124000
3000
of Sarah Jones'
'Your Revolution Will Not Be Between These Thighs',
'Your Revolution Will Not Be Between These Thighs',
02:22
Be Between These Thighs," which
57
127000
2000
die trouwens verboden werd door de FCC,
of ska,
of ska,
02:24
by the way was banned by the FCC,
58
129000
2000
02:26
or ska, all of these things
59
131000
2000
al die dingen zijn zonder twijfel,
en bijna zonder uitzondering,
en bijna zonder uitzondering,
02:28
without question, almost without exception,
60
133000
2000
02:30
are really based on ideas
61
135000
2000
in feite gebaseerd op ideeën,
abstractie en creativiteit
abstractie en creativiteit
02:32
and abstract and creativity
62
137000
2000
02:34
from years before,
63
139000
2000
van jaren eerder.
02:36
so we have to ask ourselves,
64
141000
2000
We moeten ons dus afvragen
wat wij bijdragen aan die erfenis.
wat wij bijdragen aan die erfenis.
02:38
what are we contributing to that legacy
65
143000
2000
02:40
right now? And when I think about it,
66
145000
2000
Als ik erover nadenk,
maak ik me grote zorgen.
maak ik me grote zorgen.
02:42
I'm really worried. To be quite frank,
67
147000
2000
Eerlijk gezegd ben ik ongerust.
Volgens mij voeren wij niet bijster veel uit.
Volgens mij voeren wij niet bijster veel uit.
02:44
I'm concerned. I'm skeptical
68
149000
2000
02:46
that we're doing very much of anything.
69
151000
3000
Het lukt ons eigenlijk niet
om aan de toekomst te denken.
om aan de toekomst te denken.
02:49
We're, in a sense, failing to act
70
154000
2000
02:51
in the future. We're purposefully,
71
156000
3000
We zijn doelbewust de boel aan het vertragen.
We lopen achter.
We lopen achter.
02:54
consciously being laggards.
72
159000
2000
02:56
We're lagging behind.
73
161000
2000
02:58
Frantz Fanon, who was a psychiatrist
74
163000
2000
Frantz Fanon, een psychiater uit Martinique, zei:
03:00
from Martinique, said, "Each generation
75
165000
2000
"Elke generatie moet vanuit onbekendheid haar
missie ontdekken, en die volbrengen of beschamen."
missie ontdekken, en die volbrengen of beschamen."
03:02
must, out of relative obscurity,
76
167000
2000
03:04
discover its mission, and fulfill or betray it."
77
169000
4000
03:09
What is our mission? What do we have
78
174000
2000
Wat is onze missie?
Wat moeten we doen?
Wat moeten we doen?
03:11
to do? I think our mission is
79
176000
2000
Ik denk dat het onze missie is om
wetenschap en kunst weer samen te brengen,
wetenschap en kunst weer samen te brengen,
03:13
to reconcile, to reintegrate
80
178000
2000
03:15
science and the arts, because right now
81
180000
3000
want op dit moment is er een scheiding
aanwezig in de popcultuur.
aanwezig in de popcultuur.
03:18
there's a schism that exists
82
183000
3000
03:21
in popular culture. You know,
83
186000
2000
Mensen denken dat wetenschap en kunst
volledig gescheiden zijn.
volledig gescheiden zijn.
03:23
people have this idea that science
84
188000
2000
03:25
and the arts are really separate.
85
190000
2000
03:27
We think of them as separate
86
192000
2000
We beschouwen ze als gescheiden en verschillend,
03:29
and different things, and this idea was
87
194000
2000
en dit idee is waarschijnlijk
al eeuwen geleden ontstaan,
al eeuwen geleden ontstaan,
03:31
probably introduced centuries ago,
88
196000
2000
maar nu wordt het ook echt belangrijk.
03:33
but it's really becoming critical now,
89
198000
2000
03:35
because we're making decisions about our
90
200000
2000
We nemen elke dag beslissingen
over onze maatschappij.
over onze maatschappij.
03:37
society every day that,
91
202000
3000
03:40
if we keep thinking that the arts
92
205000
2000
Zolang we kunst en wetenschap als gescheiden zien,
03:42
are separate from the sciences,
93
207000
2000
03:44
and we keep thinking it's cute to say,
94
209000
2000
en het grappig vinden om te zeggen:
03:46
"I don't understand anything about this one,
95
211000
2000
"Ik snap niets van het ene,
ik snap niets van het andere.",
ik snap niets van het andere.",
03:48
I don't understand anything about the other
96
213000
2000
03:50
one," then we're going to have problems.
97
215000
2000
dan komen we in de problemen.
03:52
Now I know no one here at TED
98
217000
2000
Ik weet dat niemand bij TED zo denkt.
03:54
thinks this. All of us, we already know
99
219000
2000
Wij snappen allemaal wel dat ze
sterk met elkaar samenhangen.
sterk met elkaar samenhangen.
03:56
that they're very connected, but I'm going
100
221000
2000
Maar ik zal je vertellen dat er
mensen zijn in de buitenwereld,
mensen zijn in de buitenwereld,
03:58
to let you know that some folks
101
223000
2000
04:00
in the outside world, believe it or not,
102
225000
2000
geloof het of niet,
die vrolijk zeggen:
die vrolijk zeggen:
04:02
they think it's neat when they say,
103
227000
2000
"Wetenschappers en wetenschap zijn niet creatief.
04:04
"You know, scientists and science is not
104
229000
2000
04:06
creative. Maybe scientists are ingenious,
105
231000
2000
Wetenschappers mogen dan wel slim zijn,
maar ze zijn niet creatief."
maar ze zijn niet creatief."
04:08
but they're not creative.
106
233000
2000
04:10
And then we have this tendency, the career
107
235000
2000
En dan is er nog die neiging van
loopbaanadviseurs, die zeggen:
loopbaanadviseurs, die zeggen:
04:12
counselors and various people say things
108
237000
2000
04:14
like, "Artists are not analytical.
109
239000
2000
"Kunstenaars zijn niet analytisch.
04:16
They're ingenious, perhaps,
110
241000
3000
Ze zijn misschien wel vindingrijk,
maar niet analytisch."
maar niet analytisch."
04:19
but not analytical," and
111
244000
3000
Als deze concepten de grondslag vormen
voor ons onderwijs en ons wereldbeeld,
voor ons onderwijs en ons wereldbeeld,
04:22
when these concepts underly our teaching
112
247000
2000
04:24
and what we think about the world,
113
249000
2000
04:26
then we have a problem, because we
114
251000
2000
dan hebben we een probleem,
want dan verhinderen we elke vorm van steun.
want dan verhinderen we elke vorm van steun.
04:28
stymie support for everything.
115
253000
2000
Door deze tweedeling te accepteren,
of het nou ironisch bedoeld is of niet,
of het nou ironisch bedoeld is of niet,
04:30
By accepting this dichotomy,
116
255000
2000
04:32
whether it's tongue-in-cheek, when
117
257000
2000
en het inpassen in onze wereld,
door de wereld op die manier in te richten,
door de wereld op die manier in te richten,
04:34
we attempt to accommodate it in our world,
118
259000
2000
04:36
and we try to build our foundation
119
261000
2000
verpesten we de toekomst.
04:38
for the world, we're messing up the future,
120
263000
2000
04:40
because, who wants to be uncreative?
121
265000
2000
Wie wil er nou niet creatief zijn?
Wie wil er nou onlogisch zijn?
Wie wil er nou onlogisch zijn?
04:42
Who wants to be illogical?
122
267000
2000
04:44
Talent would run from either of these fields
123
269000
2000
We zouden talent verliezen op die terreinen
als we zeiden dat je er eentje moest kiezen.
als we zeiden dat je er eentje moest kiezen.
04:46
if you said you had to choose either.
124
271000
2000
Dan zouden ze iets gaan doen waarvan ze denken:
"Hierin kan ik creatief en logisch tegelijk zijn."
"Hierin kan ik creatief en logisch tegelijk zijn."
04:48
Then they're going to go to something
125
273000
2000
04:50
where they think, "Well, I can be creative
126
275000
2000
04:52
and logical at the same time."
127
277000
2000
Ik ben opgegroeid in de jaren 60
en ik zal toegeven,
en ik zal toegeven,
04:54
Now I grew up in the '60s and I'll admit it,
128
279000
2000
nou goed, mijn kindertijd was in de jaren 60.
04:56
actually, my childhood spanned the '60s,
129
281000
3000
Ik was een wannabe-hippie.
04:59
and I was a wannabe hippie and I always
130
284000
2000
Ik haatte het dat ik niet oud genoeg
was om een hippie te zijn.
was om een hippie te zijn.
05:01
resented the fact that I wasn't really
131
286000
2000
05:03
old enough to be a hippie.
132
288000
2000
05:05
And I know there are people here, the
133
290000
2000
Ik weet dat er jonge mensen aanwezig zijn
die hippies willen zijn.
die hippies willen zijn.
05:07
younger generation who want to be hippies,
134
292000
2000
05:09
but people talk about the '60s all the time,
135
294000
2000
We hebben het voortdurend over de jaren 60,
05:11
and they talk about the anarchy
136
296000
2000
en dan gaat het over de anarchie die er was.
05:13
that was there, but when I think about
137
298000
2000
Maar als ik terugdenk aan de jaren 60,
05:15
the '60s, what I took away from it was
138
300000
2000
dan heb ik geleerd dat er
hoop was voor de toekomst.
hoop was voor de toekomst.
05:17
that there was hope for the future.
139
302000
2000
05:19
We thought everyone could participate.
140
304000
2000
Wij dachten dat iedereen mee kon doen.
05:21
There were wonderful, incredible ideas
141
306000
2000
Er waren prachtige en ongelooflijke ideeën
die voortdurend doorsijpelden.
die voortdurend doorsijpelden.
05:23
that were always percolating,
142
308000
2000
05:25
and so much of what's cool or hot today
143
310000
3000
Veel van de dingen die nu in trek zijn,
zijn daarop gebaseerd,
zijn daarop gebaseerd,
05:28
is really based on some of those concepts,
144
313000
2000
05:30
whether it's, you know, people trying to
145
315000
2000
of dat nou de eerste richtlijn van Star Trek is,
05:32
use the prime directive from Star Trek
146
317000
2000
05:34
being involved in things, or again that
147
319000
2000
of driedimensionaal weven en faxmachines
05:36
three-dimensional weaving and
148
321000
2000
05:38
fax machines that I read about in my
149
323000
2000
waarvan ik in mijn wekelijkse readers lees
dat de technologie daarvan toen net opkwam.
dat de technologie daarvan toen net opkwam.
05:40
weekly readers that the technology
150
325000
2000
05:42
and engineering was just getting started.
151
327000
2000
Maar de jaren 60 zadelden me op met een probleem.
05:44
But the '60s left me with a problem.
152
329000
2000
05:46
You see, I always assumed I would go
153
331000
2000
Ik ging er altijd vanuit dat ik
de ruimte in zou gaan,
de ruimte in zou gaan,
05:48
into space, because I followed all of this,
154
333000
3000
want ik volgde het op de voet,
05:51
but I also loved the arts and sciences.
155
336000
3000
maar ik hield ook van kunst en wetenschap.
05:54
You see, when I was growing up as
156
339000
2000
Toen ik opgroeide
als klein meisje en als tiener,
als klein meisje en als tiener,
05:56
a little girl and as a teenager,
157
341000
2000
vond ik het leuk om hondenkleding te ontwerpen.
Ik wilde een modeontwerper worden.
Ik wilde een modeontwerper worden.
05:58
I loved designing and making dogs' clothes
158
343000
2000
06:00
and wanting to be a fashion designer.
159
345000
2000
06:02
I took art and ceramics. I loved dance.
160
347000
3000
Ik volgde kunst- en keramieklessen.
Ik was gek op dansen.
Ik was gek op dansen.
06:05
Lola Falana. Alvin Ailey. Jerome Robbins.
161
350000
4000
Lola Falana. Alvin Ailey. Jerome Robbins.
06:09
And I also avidly followed the Gemini
162
354000
2000
Ik volgde ook gretig de
Gemini- en Apolloprogramma's.
Gemini- en Apolloprogramma's.
06:11
and the Apollo programs.
163
356000
3000
06:14
I had science projects and tons of astronomy
164
359000
2000
Ik had wetenschappelijke projecten
en allerlei sterrenkundeboeken.
en allerlei sterrenkundeboeken.
06:16
books. I took calculus and philosophy.
165
361000
2000
Ik volgde calculus en fiosofie.
06:18
I wondered about the infinity
166
363000
2000
Ik dacht na over oneindigheid en de oerknaltheorie.
06:20
and the Big Bang theory.
167
365000
2000
06:22
And when I was at Stanford,
168
367000
2000
Ik zat op Stanford,
06:24
I found myself, my senior year,
169
369000
2000
in het laatste jaar van mijn
studie chemische technologie.
studie chemische technologie.
06:26
chemical engineering major, half the folks
170
371000
2000
Veel mensen dachten dat ik
politicologie en theater studeerde.
politicologie en theater studeerde.
06:28
thought I was a political science and
171
373000
2000
06:30
performing arts major, which was sort of
172
375000
2000
Dat klopte deels, want ik was wel voorzitter van
de studievereniging, en ik volgde extra vakken.
de studievereniging, en ik volgde extra vakken.
06:32
true because I was Black Student Union President
173
377000
2000
06:34
and I did major in some other things,
174
379000
2000
In het laatste kwartaal combineerde ik
06:36
and I found myself the last quarter juggling
175
381000
2000
06:38
chemical engineering separation processes,
176
383000
2000
chemische scheidingsprocessen,
logica colleges, kernspinresonantie,
logica colleges, kernspinresonantie,
06:40
logic classes, nuclear magnetic resonance
177
385000
2000
06:42
spectroscopy, and also producing
178
387000
2000
maar ook het produceren en choreograferen
van een dansproject.
van een dansproject.
06:44
and choreographing a dance production,
179
389000
2000
06:46
and I had to do the lighting and the
180
391000
2000
Ik deed de verlichting en het ontwerp.
06:48
design work, and I was trying to figure out,
181
393000
3000
06:51
do I go to New York City
182
396000
2000
Ik vroeg mezelf af: "Ga ik nu naar New York
om een professioneel danseres te worden,
om een professioneel danseres te worden,
06:53
to try to become a professional dancer,
183
398000
2000
06:55
or do I go to medical school?
184
400000
3000
of ga ik naar de geneeskundefaculteit?"
Daar heeft mijn moeder me mee geholpen.
06:58
Now, my mother helped me figure
185
403000
2000
(Gelach)
07:00
that one out. (Laughter)
186
405000
3000
Toen ik de ruimte in ging,
nam ik een aantal dingen met me mee.
nam ik een aantal dingen met me mee.
07:03
But when I went into space,
187
408000
2000
07:05
when I went into space I carried a number
188
410000
2000
07:07
of things up with me. I carried a poster
189
412000
2000
Ik nam een poster mee van Alvin Ailey.
Je snapt inmiddels dat ik gek op hem was.
Je snapt inmiddels dat ik gek op hem was.
07:09
by Alvin Ailey, which you can figure out
190
414000
2000
Een poster van Alvin Ailey, met daarop
Judith Jamison die de dans 'Cry' uitvoert.
Judith Jamison die de dans 'Cry' uitvoert.
07:11
now, I love the dance company.
191
416000
2000
07:13
An Alvin Ailey poster of Judith Jamison
192
418000
2000
Gewijd aan alle zwarte vrouwen.
07:15
performing the dance "Cry," dedicated to all
193
420000
2000
07:17
black women everywhere. A Bundu statue,
194
422000
2000
Een Bundu-beeldje, afkomstig van
de vrouwengemeenschap in Sierra Leone.
de vrouwengemeenschap in Sierra Leone.
07:19
which was from the Women's Society
195
424000
2000
En een certificaat voor studenten
van de Chicago Public School,
van de Chicago Public School,
07:21
in Sierra Leone, and a certificate for the
196
426000
2000
07:23
Chicago Public School students to work to
197
428000
2000
waarmee ze konden werken
aan hun natuur- en wiskunde.
aan hun natuur- en wiskunde.
07:25
improve their science and math,
198
430000
2000
07:27
and folks asked me,
199
432000
2000
Mensen vroegen me:
"Waarom heb je juist die dingen meegenomen?"
"Waarom heb je juist die dingen meegenomen?"
07:29
"Why did you take up what you took up?"
200
434000
2000
07:31
And I had to say,
201
436000
2000
En ik antwoordde:
"Omdat het symbool staat voor onze creativiteit."
"Omdat het symbool staat voor onze creativiteit."
07:33
"Because it represents human creativity,
202
438000
2000
07:35
the creativity that allowed us, that we were
203
440000
2000
De creativiteit die benodigd was
07:37
required to have to conceive and build
204
442000
2000
07:39
and launch the space shuttle, springs from
205
444000
3000
voor het ontwerpen, bouwen
en lanceren van een ruimteschip,
en lanceren van een ruimteschip,
07:42
the same source as the imagination and
206
447000
2000
komt van dezelfde bron
als de verbeelding en analyse die nodig was
om een Bundu-beeldje te maken,
om een Bundu-beeldje te maken,
07:44
analysis it took to carve a Bundu statue,
207
449000
3000
07:47
or the ingenuity it took to design,
208
452000
3000
of de vernuftigheid die nodig was
voor het ontwerpen, choreograferen
en uitvoeren van 'Cry'.
en uitvoeren van 'Cry'.
07:50
choreograph, and stage "Cry."
209
455000
3000
07:53
Each one of them are different
210
458000
2000
Al die dingen zijn verschillende uitingen
of belichamingen van creativiteit.
of belichamingen van creativiteit.
07:55
manifestations, incarnations, of creativity,
211
460000
3000
07:58
avatars of human creativity,
212
463000
3000
Archetypen van menselijke creativiteit.
08:01
and that's what we have to reconcile
213
466000
2000
Dat moeten we samenbrengen in onze gedachten,
hoe die dingen met elkaar samengaan.
hoe die dingen met elkaar samengaan.
08:03
in our minds, how these things fit together.
214
468000
2000
08:05
The difference between arts and sciences
215
470000
2000
Het verschil tussen kunst en wetenschap
is niet analytisch tegenover intuïtief.
is niet analytisch tegenover intuïtief.
08:07
is not analytical versus intuitive, right?
216
472000
3000
08:10
E=MC squared required
217
475000
3000
E=mc² vereiste een intuïtieve gedachtesprong,
pas daarna ging men het analyseren.
pas daarna ging men het analyseren.
08:13
an intuitive leap, and then you had
218
478000
2000
08:15
to do the analysis afterwards.
219
480000
2000
08:17
Einstein said, in fact, "The most beautiful
220
482000
2000
Einstein zei zelfs:
08:19
thing we can experience is the mysterious.
221
484000
3000
"Het mooiste wat we kunnen ervaren,
is het mysterieuze.
is het mysterieuze.
08:22
It is the source of all true art and science."
222
487000
3000
Dat is de bron van echte kunst en wetenschap."
08:25
Dance requires us to express and want
223
490000
2000
Dansen stelt ons in staat om
onze levensvreugde te uiten,
onze levensvreugde te uiten,
08:27
to express the jubilation in life, but then you
224
492000
2000
08:29
have to figure out, exactly
225
494000
2000
maar je moet wel weten
08:31
what movement do I do to make sure
226
496000
2000
welk pasje je moet doen om
het goed over te laten komen.
het goed over te laten komen.
08:33
that it comes across correctly?
227
498000
2000
08:35
The difference between arts and sciences
228
500000
2000
Het verschil tussen kunst en wetenschap is ook niet
08:37
is also not constructive versus
229
502000
2000
constructief tegenover deconstructief, toch?
08:39
deconstructive, right? A lot of people
230
504000
2000
08:41
think of the sciences as deconstructive.
231
506000
2000
Veel mensen beschouwen wetenschap
als deconstructief.
als deconstructief.
08:43
You have to pull things apart.
232
508000
2000
Je moet dingen uit elkaar halen.
08:45
And yeah, sub-atomic physics
233
510000
2000
Ja, deeltjesfysica is deconstructief.
08:47
is deconstructive. You literally try to
234
512000
2000
Je probeert letterlijk atomen uit elkaar
te trekken om te begrijpen wat erin zit.
te trekken om te begrijpen wat erin zit.
08:49
tear atoms apart to understand
235
514000
2000
08:51
what's inside of them. But sculpture, from
236
516000
2000
08:53
what I understand from great sculptors,
237
518000
2000
Maar ook beeldhouwkunst,
aldus grote beeldhouwers,
aldus grote beeldhouwers,
08:55
is deconstructive, because you see a piece
238
520000
2000
is deconstructief, want je ziet een stuk
en haalt weg wat er niet hoort.
en haalt weg wat er niet hoort.
08:57
and you remove what doesn't
239
522000
2000
08:59
need to be there.
240
524000
2000
Biotechnologie is constructief.
09:01
Biotechnology is constructive.
241
526000
2000
09:03
Orchestral arranging is constructive.
242
528000
2000
Componeren is constructief.
09:05
So in fact we use constructive and
243
530000
2000
We gebruiken dus eigenlijk overal
constructieve en deconstructieve technieken.
constructieve en deconstructieve technieken.
09:07
deconstructive techniques in everything.
244
532000
2000
09:09
The difference between science
245
534000
3000
De verschillen tussen wetenschap
en kunst zijn niet zozeer
en kunst zijn niet zozeer
09:12
and the arts is not that they
246
537000
3000
09:15
are different sides of the same coin, even,
247
540000
2000
twee kanten van dezelfde medaille,
of verschillende onderdelen van hetzelfde continuüm.
of verschillende onderdelen van hetzelfde continuüm.
09:17
or even different parts
248
542000
2000
09:19
of the same continuum, but rather
249
544000
2000
Het zijn juist uitingen
van hetzelfde fenomeen.
van hetzelfde fenomeen.
09:21
they're manifestations of the same thing.
250
546000
3000
Verschillende kwantumtoestanden van een atoom?
09:24
Different quantum states of an atom?
251
549000
2000
09:26
Or maybe if I want to be more 21st century
252
551000
2000
Of moet ik meegaan met de tijd
09:28
I could say that they are different harmonic
253
553000
2000
en zeggen dat het verschillende
harmonische resonanties zijn van een snaar?
harmonische resonanties zijn van een snaar?
09:30
resonances of a superstring.
254
555000
2000
09:32
But we'll leave that alone. (Laughter)
255
557000
2000
Ze komen van dezelfde bron.
09:34
They spring from the same source.
256
559000
2000
Kunst en wetenschap zijn archetypen
van menselijke creativiteit.
van menselijke creativiteit.
09:36
The arts and sciences are avatars of
257
561000
2000
09:38
human creativity. It's our attempt
258
563000
2000
Het is onze poging tot beeldvorming
over het heelal, de wereld om ons heen.
over het heelal, de wereld om ons heen.
09:40
as humans to build an understanding
259
565000
2000
09:42
of the universe, the world around us.
260
567000
2000
Het is onze poging tot het beïnvloeden van dingen.
09:44
It's our attempt to influence things,
261
569000
2000
09:46
the universe internal to ourselves
262
571000
2000
Het heelal dat in ons zit, en daarbuiten.
09:48
and external to us.
263
573000
2000
09:50
The sciences, to me, are manifestations
264
575000
2000
Ik zie wetenschap als het resultaat
van onze poging tot het uiten en delen
van onze poging tot het uiten en delen
09:52
of our attempt to express
265
577000
3000
09:55
or share our understanding,
266
580000
2000
van onze kennis, onze ervaring,
om het externe te beïnvloeden.
om het externe te beïnvloeden.
09:57
our experience, to influence the universe
267
582000
2000
09:59
external to ourselves.
268
584000
3000
Het is niet afhankelijk van ons als individuen.
Het is het heelal zoals iedereen dat ervaart.
Het is het heelal zoals iedereen dat ervaart.
10:02
It doesn't rely on us as individuals.
269
587000
2000
10:04
It's the universe, as experienced
270
589000
2000
10:06
by everyone, and the arts manifest
271
591000
2000
10:08
our desire, our attempt to share
272
593000
3000
Kunst manifesteert onze wensen en
pogingen om anderen te beïnvloeden,
pogingen om anderen te beïnvloeden,
10:11
or influence others through experiences
273
596000
3000
aan de hand van ervaringen
die bij ons als individu horen.
die bij ons als individu horen.
10:14
that are peculiar to us as individuals.
274
599000
2000
10:16
Let me say it again another way:
275
601000
2000
Laat ik het anders zeggen.
10:18
science provides an understanding
276
603000
2000
Wetenschap geeft ons inzicht
in universele ervaringen.
in universele ervaringen.
10:20
of a universal experience, and
277
605000
3000
10:23
arts provides a universal understanding
278
608000
3000
Kunst voorziet ons van een universeel begrip
van persoonlijke ervaringen.
van persoonlijke ervaringen.
10:26
of a personal experience.
279
611000
3000
10:29
That's what we have to think about,
280
614000
2000
Daar moeten we over nadenken.
10:31
that they're all part of us, they're
281
616000
2000
Dat ze allemaal deel uitmaken
van ons, van een continuüm.
van ons, van een continuüm.
10:33
all part of a continuum.
282
618000
2000
Het draait niet alleen maar om de instrumenten,
zoals wiskunde, numerieke analyses en statistiek.
zoals wiskunde, numerieke analyses en statistiek.
10:35
It's not just the tools, it's not just
283
620000
2000
10:37
the sciences, you know, the mathematics
284
622000
2000
10:39
and the numerical stuff and the statistics,
285
624000
2000
We hebben op dit podium mensen nog
horen zeggen dat muziek wiskundig is.
horen zeggen dat muziek wiskundig is.
10:41
because we heard, very much on this
286
626000
2000
10:43
stage, people talked about music
287
628000
2000
10:45
being mathematical. Right? Arts don't just
288
630000
2000
Kunst is ook niet het enige dat klei,
licht, geluid en beweging gebruikt.
licht, geluid en beweging gebruikt.
10:47
use clay, aren't the only ones that use clay,
289
632000
2000
10:49
light and sound and movement.
290
634000
3000
10:52
They use analysis as well.
291
637000
3000
Kunst maakt ook gebruik van analyses.
10:55
So people might say, well,
292
640000
2000
Sommige mensen zeggen dan:
"Ik vind intuïtief tegenover analytisch toch wel fijn.
"Ik vind intuïtief tegenover analytisch toch wel fijn.
10:57
I still like that intuitive versus analytical
293
642000
2000
10:59
thing, because everybody wants to do the
294
644000
2000
Die rechter- en linkerhersenhelft?"
11:01
right brain, left brain thing, right?
295
646000
2000
11:03
We've all been accused of being
296
648000
2000
We zijn er allemaal wel eens
van beschuldigd rechts of links te zitten,
van beschuldigd rechts of links te zitten,
11:05
right-brained or left-brained at some point
297
650000
2000
afhankelijk van met wie
we het niet eens waren.
we het niet eens waren.
11:07
in time, depending on who
298
652000
2000
11:09
we disagreed with. (Laughter)
299
654000
2000
(Gelach)
Als mensen het hebben over intuïtief,
11:11
You know, people say intuitive, you know
300
656000
2000
dan bedoelen ze dat je in contact staat
met de natuur, jezelf en persoonlijke relaties.
met de natuur, jezelf en persoonlijke relaties.
11:13
that's like you're in touch with nature,
301
658000
2000
11:15
in touch with yourself and relationships.
302
660000
2000
Analytisch zou betekenen dat je
je hersenen aan het werk zet.
je hersenen aan het werk zet.
11:17
Analytical: you put your mind to work, and
303
662000
2000
11:19
I'm going to tell you a little secret. You all
304
664000
2000
Ik zal jullie een geheimpje verklappen.
Jullie kennen dit wel.
Jullie kennen dit wel.
11:21
know this though, but sometimes people
305
666000
2000
Soms gebruiken mensen het woord 'analytisch',
oftewel dat externe,
oftewel dat externe,
11:23
use this analysis idea, that things are
306
668000
2000
11:25
outside of ourselves, to be, say, that this
307
670000
2000
om bepaalde wetenschappen te verheffen tot
de puurste en belangrijkste wetenschappen.
de puurste en belangrijkste wetenschappen.
11:27
is what we're going to elevate
308
672000
2000
11:29
as the true, most important sciences, right?
309
674000
3000
11:32
And then you have artists, and you all
310
677000
2000
Er zijn ook kunstenaars,
en dit kennen jullie ook,
en dit kennen jullie ook,
11:34
know this is true as well,
311
679000
2000
11:36
artists will say things about scientists
312
681000
3000
kunstenaars die over wetenschappers zeggen
11:39
because they say they're too concrete,
313
684000
2000
dat ze te concreet zijn,
dat ze de realiteit kwijt zijn.
dat ze de realiteit kwijt zijn.
11:41
they're disconnected with the world.
314
686000
3000
Maar dat hebben we hier nog gezien.
11:44
But, we've even had that here on stage,
315
689000
2000
Doe nou niet alsof jullie niet weten
waar ik het over heb. (Gelach)
waar ik het over heb. (Gelach)
11:46
so don't act like you don't know
316
691000
2000
11:48
what I'm talking about. (Laughter)
317
693000
2000
11:50
We had folks talking about the Flat Earth
318
695000
2000
We hebben mensen horen praten over de
Flat Earth Society en bloemschikken.
Flat Earth Society en bloemschikken.
11:52
Society and flower arrangers, so there's
319
697000
2000
Die hele tweedeling blijven we maar
meenemen, ook al weten we beter.
meenemen, ook al weten we beter.
11:54
this whole dichotomy that we continue
320
699000
2000
11:56
to carry along, even when we know better.
321
701000
3000
11:59
And folks say we need to choose either or.
322
704000
3000
Het zou het één
of het ander zijn.
of het ander zijn.
12:02
But it would really be foolish to choose
323
707000
2000
Maar het zou toch dom zijn
om er eentje te moeten kiezen?
om er eentje te moeten kiezen?
12:04
either one, right?
324
709000
2000
Intuïtief tegenover analytisch?
Dat is een domme keuze.
Dat is een domme keuze.
12:06
Intuitive versus analytical?
325
711000
2000
12:08
That's a foolish choice. It's foolish,
326
713000
2000
Net zoals dat het dom is om te kiezen
tussen realistisch en idealistisch.
tussen realistisch en idealistisch.
12:10
just like trying to choose between
327
715000
2000
12:12
being realistic or idealistic.
328
717000
2000
Je hebt ze allebei nodig.
12:14
You need both in life. Why do people
329
719000
2000
Waarom mensen dit doen?
Ik zal even een moleculair bioloog citeren.
Ik zal even een moleculair bioloog citeren.
12:16
do this? I'm just gonna quote
330
721000
2000
Sydney Brenner, hij is 70 jaar oud,
dus hij heeft recht van spreken:
dus hij heeft recht van spreken:
12:18
a molecular biologist, Sydney Brenner,
331
723000
2000
12:20
who's 70 years old so he can say this. He said,
332
725000
2000
"Het is belangrijk om onderscheid te maken
tussen kuisheid en impotentie."
tussen kuisheid en impotentie."
12:22
"It's always important to distinguish
333
727000
2000
12:24
between chastity and impotence."
334
729000
2000
12:26
Now... (Laughter)
335
731000
3000
(Gelach)
12:29
I want to share with you
336
734000
3000
Ik wil iets met jullie delen.
12:32
a little equation, okay?
337
737000
3000
Ik wil met jullie een kleine vergelijking delen.
12:35
How do understanding science
338
740000
3000
Hoe past het begrijpen van
wetenschap en kunst in onze levens?
wetenschap en kunst in onze levens?
12:38
and the arts fit into our lives
339
743000
2000
12:40
and what's going on and the things
340
745000
2000
Wat speelt er bij de dingen waar we
over praten op deze conferentie?
over praten op deze conferentie?
12:42
that we're talking about here
341
747000
2000
12:44
at the design conference, and this is
342
749000
2000
Dit is iets dat ik heb verzonnen.
Onze vermogens, onze middelen, en onze wil
bieden ons uitkomsten.
bieden ons uitkomsten.
12:46
a little thing I came up with, understanding
343
751000
2000
12:48
and our resources and our will
344
753000
2000
12:50
cause us to have outcomes.
345
755000
2000
Ons begrip is onze wetenschap, onze kunst,
onze religie, hoe we naar het heelal kijken.
onze religie, hoe we naar het heelal kijken.
12:52
Our understanding is our science, our arts,
346
757000
2000
12:54
our religion, how we see the universe
347
759000
2000
12:56
around us, our resources, our money,
348
761000
2000
Onze middelen: ons geld, onze arbeid, mineralen,
de dingen waar we mee om moeten gaan.
de dingen waar we mee om moeten gaan.
12:58
our labor, our minerals, those things
349
763000
2000
13:00
that are out there in the world we have
350
765000
2000
13:02
to work with.
351
767000
2000
Maar belangrijker nog:
we hebben een wil.
we hebben een wil.
13:04
But more importantly, there's our will.
352
769000
2000
Onze visie, onze ambities voor de toekomst,
13:06
This is our vision, our aspirations
353
771000
2000
13:08
of the future, our hopes, our dreams,
354
773000
2000
onze hoop, onze dromen,
onze strijd en onze angsten.
onze strijd en onze angsten.
13:10
our struggles and our fears.
355
775000
2000
Onze successen en mislukkingen
beïnvloeden wat we daarmee doen.
beïnvloeden wat we daarmee doen.
13:12
Our successes and our failures influence
356
777000
2000
13:14
what we do with all of those, and to me,
357
779000
2000
Ik vind dat ontwerpen, bouwkunde,
vakmanschap en bekwaamheid
vakmanschap en bekwaamheid
13:16
design and engineering, craftsmanship and
358
781000
2000
13:18
skilled labor, are all the things that work on
359
783000
2000
de dingen zijn die werken aan de gewenste uitkomst,
namelijk de hoogste kwaliteit van leven.
namelijk de hoogste kwaliteit van leven.
13:20
this to have our outcome,
360
785000
2000
13:22
which is our human quality of life.
361
787000
3000
Waar willen we heen met de wereld?
13:25
Where do we want the world to be?
362
790000
2000
13:27
And guess what?
363
792000
2000
Weet je wat?
Hoe we er ook naar kijken,
Hoe we er ook naar kijken,
13:29
Regardless of how we look at this, whether
364
794000
2000
of we kunst en wetenschap nou
zien als gescheiden of verschillend;
zien als gescheiden of verschillend;
13:31
we look at arts and sciences are separate
365
796000
2000
ze worden beide beïnvloed,
en ze hebben beide problemen.
en ze hebben beide problemen.
13:33
or different, they're both being influenced
366
798000
2000
13:35
now and they're both having problems.
367
800000
2000
Ik heb meegedaan aan het project
'S.E.E.ing the Future'.
'S.E.E.ing the Future'.
13:37
I did a project called S.E.E.ing the Future:
368
802000
2000
13:39
Science, Engineering and Education, and
369
804000
2000
Hoe ga je effectief om met overheidsbestedingen?
13:41
it was looking at how to shed light on
370
806000
2000
13:43
most effective use of government funding.
371
808000
2000
Er waren veel wetenschappers in
verschillende fases van hun carrière.
verschillende fases van hun carrière.
13:45
We got a bunch of scientists in all stages
372
810000
2000
Ze kwamen naar Darthmouth College, waar ik lesgaf.
13:47
of their careers. They came to Dartmouth
373
812000
2000
13:49
College, where I was teaching, and they
374
814000
2000
Ze bespraken met theologen en financiers
13:51
talked about with theologians and financiers,
375
816000
2000
wat er kwam kijken bij het investeren
in wetenschappelijk onderzoek.
in wetenschappelijk onderzoek.
13:53
what are some of the issues of public
376
818000
2000
13:55
funding for science and engineering
377
820000
2000
Wat is daarin belangrijk?
13:57
research? What's most important about it?
378
822000
2000
Er doken ideeën op die
sterke parallellen vertonen met kunst.
sterke parallellen vertonen met kunst.
13:59
There are some ideas that emerged that
379
824000
2000
14:01
I think have really powerful parallels
380
826000
2000
Ze zeiden dat de omstandigheden
waarin we ons momenteel bevinden,
waarin we ons momenteel bevinden,
14:03
to the arts. The first thing they said was that
381
828000
2000
14:05
the circumstances that we find ourselves in
382
830000
2000
met betrekking tot wetenschap en technologie,
die ons de wereldleiders hebben gemaakt,
die ons de wereldleiders hebben gemaakt,
14:07
today in the sciences and engineering that
383
832000
2000
14:09
made us world leaders is very different
384
834000
2000
anders zijn dan in de jaren 40, 50, 60 en 70,
toen we opkwamen als wereldleiders.
toen we opkwamen als wereldleiders.
14:11
than the '40s, the '50s, and the '60s
385
836000
3000
14:14
and the '70s when we emerged
386
839000
2000
14:16
as world leaders, because we're no longer
387
841000
2000
We hoeven niet meer te concurreren met
het fascisme of het Sovjet-communisme.
het fascisme of het Sovjet-communisme.
14:18
in competition with fascism, with
388
843000
2000
14:20
Soviet-style communism, and by the way
389
845000
2000
Die concurrentie was trouwens niet alleen militair,
maar ook sociaal en politiek,
maar ook sociaal en politiek,
14:22
that competition wasn't just military,
390
847000
2000
14:24
it included social competition
391
849000
2000
14:26
and political competition as well,
392
851000
2000
14:28
that allowed us to look at space
393
853000
2000
waardoor we de ruimte
gingen zien als een platform
gingen zien als een platform
14:30
as one of those platforms to prove
394
855000
2000
14:32
that our social system was better.
395
857000
3000
waarmee we konden aantonen dat
ons sociale systeem beter was.
ons sociale systeem beter was.
14:35
Another thing they talked about was the
396
860000
2000
Ze hebben ook gesproken over de
infrastructuur die wetenschap ondersteunt.
infrastructuur die wetenschap ondersteunt.
14:37
infrastructure that supports the sciences
397
862000
2000
14:39
is becoming obsolete. We look at
398
864000
2000
Die is aan het verouderen.
14:41
universities and colleges, small, mid-sized
399
866000
3000
Op universiteiten, hogescholen
en community colleges in het land
en community colleges in het land
14:44
community colleges across the country,
400
869000
2000
14:46
their laboratories are becoming obsolete,
401
871000
3000
zien we de laboratoria verouderen.
14:49
and this is where we train most of our
402
874000
2000
Terwijl we daar juist veel van onze
wetenschappers en onderzoekers opleiden,
wetenschappers en onderzoekers opleiden,
14:51
science workers and our researchers,
403
876000
2000
en zelfs onze leraren, trouwens.
14:53
and our teachers, by the way,
404
878000
2000
14:55
and then that there's a media that doesn't
405
880000
2000
Dan hebben we nog de media,
die alleen maar de verspreiding toestaat
die alleen maar de verspreiding toestaat
14:57
support the dissemination of any more than
406
882000
2000
van de meest alledaagse
en onbeduidende informatie.
en onbeduidende informatie.
14:59
the most mundane and inane of information.
407
884000
2000
15:01
There's pseudo-science, crop circles,
408
886000
2000
Hun pseudowetenschap, graancirkels,
buitenaardse wezens en spookhuizen zijn rampen.
buitenaardse wezens en spookhuizen zijn rampen.
15:03
alien autopsy, haunted houses,
409
888000
2000
15:05
or disasters. And that's what we see.
410
890000
3000
Dat krijgen we te zien.
Die informatie is niet nodig
Die informatie is niet nodig
15:08
And this isn't really the information
411
893000
2000
15:10
you need to operate in everyday life
412
895000
2000
om te functioneren in het dagelijks leven
en deel te nemen aan deze democratie.
en deel te nemen aan deze democratie.
15:12
and figure out how to participate in this
413
897000
2000
15:14
democracy and determine what's going on.
414
899000
2000
15:16
They also said that there's a change
415
901000
2000
Ze zeiden ook dat er een verandering
gaande is in de mentaliteit van bedrijven.
gaande is in de mentaliteit van bedrijven.
15:18
in the corporate mentality. Whereas
416
903000
2000
Hoewel er altijd overheidsgeld was
voor wetenschappelijk onderzoek,
voor wetenschappelijk onderzoek,
15:20
government money had always been there
417
905000
2000
15:22
for basic science and engineering research,
418
907000
2000
rekenden we er ook op dat bedrijven
fundamenteel onderzoek zouden doen.
fundamenteel onderzoek zouden doen.
15:24
we also counted on some companies to do
419
909000
2000
15:26
some basic research, but what's happened
420
911000
2000
Bedrijven steken echter meer energie in
productontwikkeling op de korte termijn,
productontwikkeling op de korte termijn,
15:28
now is companies put more energy into
421
913000
2000
15:30
short-term product development
422
915000
2000
15:32
than they do in basic engineering
423
917000
2000
dan in fundamenteel wetenschappelijk onderzoek.
15:34
and science research.
424
919000
3000
15:37
And education is not keeping up.
425
922000
3000
Het onderwijs houdt het ook niet bij.
15:40
In K through 12, people are taking out
426
925000
3000
In het lager en middelbaar onderwijs
haalt men de laboratoria weg.
haalt men de laboratoria weg.
15:43
wet labs. They think if we put a computer
427
928000
2000
Ze denken dat een computer
de rol kan overnemen
de rol kan overnemen
15:45
in the room it's going to take the place
428
930000
2000
15:47
of actually, we're mixing the acids,
429
932000
2000
van zuren mengen en aardappelen kweken.
15:49
we're growing the potatoes.
430
934000
2000
15:51
And government funding is decreasing
431
936000
2000
De overheidsbestedingen nemen af.
Ze zeggen:
Ze zeggen:
15:53
in spending and then they're saying,
432
938000
2000
"Laat bedrijven de boel overnemen."
Maar zo werkt het niet.
Maar zo werkt het niet.
15:55
let's have corporations take over,
433
940000
2000
15:57
and that's not true. Government funding
434
942000
2000
De overheid moet op z'n minst de kosten en baten
van fundamenteel onderzoek op waarde schatten.
van fundamenteel onderzoek op waarde schatten.
15:59
should at least do things like recognize
435
944000
2000
16:01
cost-benefits of basic science and
436
946000
2000
16:03
engineering research. We have to know
437
948000
2000
We moeten snappen dat we
verantwoordelijkheid dragen als wereldburgers.
verantwoordelijkheid dragen als wereldburgers.
16:05
that we have a responsibility
438
950000
2000
16:07
as global citizens in this world.
439
952000
2000
16:09
We have to look at the education
440
954000
2000
We moeten onze middelen nu
inzetten om mensen op te leiden,
inzetten om mensen op te leiden,
16:11
of humans. We need to build our resources
441
956000
2000
16:13
today to make sure that they're trained so
442
958000
2000
zodat ze het belang van deze dingen begrijpen.
16:15
that they understand the importance of
443
960000
2000
We moeten de vitaliteit van wetenschap ondersteunen.
16:17
these things, and we have to support
444
962000
2000
16:19
the vitality of science, and that doesn't
445
964000
2000
Dat betekent niet dat er overal
maar één ding gaande mag zijn,
maar één ding gaande mag zijn,
16:21
mean that everything has to have one thing
446
966000
2000
16:23
that's going to go on, or we know
447
968000
2000
of dat we precies weten wat de uitkomst zal zijn,
16:25
exactly what's going to be the outcome of it,
448
970000
2000
maar dat we de nieuwsgierigheid
ondersteunen die daarbij hoort.
ondersteunen die daarbij hoort.
16:27
but that we support the vitality and the
449
972000
2000
16:29
intellectual curiosity that goes along,
450
974000
2000
Denk aan die parallellen met kunst.
16:31
and if you think about those parallels
451
976000
2000
16:33
to the arts, the competition
452
978000
2000
De concurrentie met het Bolshoi Ballet spoorde het
Joffrey en New York City Ballet aan beter te worden.
Joffrey en New York City Ballet aan beter te worden.
16:35
with the Bolshoi Ballet spurred
453
980000
2000
16:37
the Joffrey and the New York City Ballet
454
982000
2000
16:39
to become better.
455
984000
2000
16:41
Infrastructure museums, theaters,
456
986000
2000
Infrastructuur, musea,
theaters en filmhuizen
theaters en filmhuizen
16:43
movie houses across the country
457
988000
2000
16:45
are disappearing. We have more
458
990000
2000
zijn aan het verdwijnen.
Er zijn steeds meer slechte tv-zenders.
16:47
television stations with less to watch,
459
992000
2000
16:49
we have more money spent on
460
994000
3000
We besteden meer geld aan het herschrijven van
oude tv-programma's, zodat die in de bios komen.
oude tv-programma's, zodat die in de bios komen.
16:52
rewrites to get old television programs
461
997000
3000
16:55
in the movies.
462
1000000
2000
16:57
We have corporate funding now that,
463
1002000
2000
Bedrijven stellen bij investeringen
in kunst bijna de voorwaarde
in kunst bijna de voorwaarde
16:59
when it goes to some company, when it
464
1004000
2000
17:01
goes to support the arts, it almost requires
465
1006000
2000
17:03
that the product be part of the picture
466
1008000
2000
dat hun product zichtbaar is in
het schilderij van de kunstenaar.
het schilderij van de kunstenaar.
17:05
that the artist draws, and we have
467
1010000
3000
Sommige stadions worden alsmaar
hernoemd door bedrijven.
hernoemd door bedrijven.
17:08
stadiums that are named over and over
468
1013000
2000
17:10
again by corporations.
469
1015000
2000
In Houston weten we nog steeds niet wat we
met dat Enron Stadium aanmoeten. (Gelach)
met dat Enron Stadium aanmoeten. (Gelach)
17:12
In Houston, we're trying to figure out
470
1017000
2000
17:14
what to do with that Enron Stadium thing.
471
1019000
2000
Beeldend kunstonderwijs verdwijnt op scholen.
17:16
(Laughter) And fine arts and education
472
1021000
2000
17:18
in the schools is disappearing, and we have
473
1023000
2000
Onze overheid kort op de onderwijsorganisatie
en andere programma's.
en andere programma's.
17:20
a government that seems like it's gutting
474
1025000
2000
17:22
the NEA and other programs,
475
1027000
2000
We moeten ons heel goed afvragen waar
we heen willen met wetenschap en kunst.
we heen willen met wetenschap en kunst.
17:24
so we have to really stop and think,
476
1029000
2000
17:26
what are we trying to do
477
1031000
2000
17:28
with the sciences and the arts?
478
1033000
2000
We moeten ze nieuw leven inblazen.
We moeten er goed op letten.
We moeten er goed op letten.
17:30
There's a need to revitalize them.
479
1035000
2000
17:32
We have to pay attention to it. I just want
480
1037000
2000
Ik wil nog even vertellen
wat ik zelf momenteel doe.
wat ik zelf momenteel doe.
17:34
to tell you really quickly what I'm doing.
481
1039000
2000
(Applaus)
17:36
(Applause)
482
1041000
6000
17:42
I want to tell you what I've been doing
483
1047000
2000
Ik vertel even wat ik heb gedaan...
17:44
a little bit since... I feel this need
484
1049000
4000
Ik voel de noodzaak om wat ideeën te integreren
waar ik mee in de weer ben geweest.
waar ik mee in de weer ben geweest.
17:48
to sort of integrate some of the ideas
485
1053000
2000
17:50
that I've had and run across over time.
486
1055000
2000
17:52
One of the things that I found out
487
1057000
3000
Ik heb gemerkt dat er ook een behoefte is aan
het dichten van de kloof tussen geest en lichaam.
het dichten van de kloof tussen geest en lichaam.
17:55
is that there's a need to repair
488
1060000
2000
17:57
the dichotomy between the mind and body
489
1062000
2000
17:59
as well. My mother always told me,
490
1064000
2000
Mijn moeder zei altijd:
"Je moet weten wat er speelt in geest en lichaam."
"Je moet weten wat er speelt in geest en lichaam."
18:01
you have to be observant, know what's
491
1066000
2000
18:03
going on in your mind and your body,
492
1068000
2000
Als danseres vertrouwde ik er volledig op
dat ik mijn lichaam kende,
dat ik mijn lichaam kende,
18:05
and as a dancer I had this tremendous
493
1070000
2000
18:07
faith in my ability to know my body,
494
1072000
2000
net zoals dat ik kleuren kon aanvoelen.
18:09
just as I knew how to sense colors.
495
1074000
2000
Toen ging ik naar de geneeskundefaculteit.
18:11
Then I went to medical school, and I was
496
1076000
2000
18:13
supposed to just go on
497
1078000
2000
Er werd opeens van me verwacht
dat ik op een machine af zou gaan.
dat ik op een machine af zou gaan.
18:15
what the machine said about bodies.
498
1080000
2000
18:17
You know, you would ask patients
499
1082000
2000
Als ik patiënten vragen stelde,
werd er soms gezegd:
werd er soms gezegd:
18:19
questions and some people would tell you,
500
1084000
2000
"Luister niet naar wat de patiënt zegt."
18:21
"Don't, don't, don't listen to what
501
1086000
2000
We weten dat patiënten hun lichaam beter kennen,
18:23
the patients said." We know that patients
502
1088000
2000
18:25
know and understand their bodies better,
503
1090000
2000
maar tegenwoordig proberen we
ze los te koppelen van dat idee.
ze los te koppelen van dat idee.
18:27
but these days we're trying to divorce them
504
1092000
2000
18:29
from that idea. We have to reconcile the
505
1094000
2000
We moeten de kennis van de patiënt
samenbrengen met de metingen van de arts.
samenbrengen met de metingen van de arts.
18:31
patient's knowledge of their body
506
1096000
2000
18:33
with physician's measurements.
507
1098000
2000
18:35
We had someone talk about
508
1100000
2000
Iemand sprak over het meten van emoties,
18:37
measuring emotions and getting machines
509
1102000
2000
en het gebruiken van machines
om onszelf in bedwang te houden.
om onszelf in bedwang te houden.
18:39
to figure out what, to keep us
510
1104000
2000
18:41
from acting crazy. Right?
511
1106000
2000
18:43
No, we shouldn't measure,
512
1108000
2000
We moeten niet machines gebruiken
om agressief rijgedrag te meten,
om agressief rijgedrag te meten,
18:45
we shouldn't use machines
513
1110000
2000
18:47
to measure road rage and then do
514
1112000
2000
en vervolgens iets verzinnen
waardoor we dat niet meer doen.
waardoor we dat niet meer doen.
18:49
something to keep us from engaging in it.
515
1114000
2000
Misschien kunnen we machines inzetten
ter herkenning van agressief rijgedrag,
ter herkenning van agressief rijgedrag,
18:51
Maybe we can have machines help us
516
1116000
2000
18:53
to recognize that we have road rage and
517
1118000
2000
maar we moeten daar zelf iets aan kunnen doen.
18:55
then we need to know how to control that
518
1120000
2000
We moeten dat ook kunnen
herkennen zonder machines.
herkennen zonder machines.
18:57
without the machines. We even need to be
519
1122000
2000
18:59
able to recognize that without the machines.
520
1124000
2000
Hier maak ik me veel zorgen over:
19:01
What I'm very concerned about
521
1126000
2000
19:03
is how do we bolster our self-awareness
522
1128000
2000
hoe kunnen we ons bewustzijn vergroten
als mensen, als biologische organismen?
als mensen, als biologische organismen?
19:05
as humans, as biological organisms?
523
1130000
3000
19:08
Michael Moschen spoke of having to teach
524
1133000
2000
Michael Moschen sprak over
19:10
and learn how to feel with my eyes,
525
1135000
2000
"leren voelen met mijn ogen,
en kijken met mijn handen".
en kijken met mijn handen".
19:12
to see with my hands.
526
1137000
3000
19:15
We have all kinds of possibilities to use
527
1140000
3000
We kunnen op allerlei manieren
onze zintuigen gebruiken.
onze zintuigen gebruiken.
19:18
our senses by, and that's
528
1143000
2000
19:20
what we have to do.
529
1145000
2000
Dat moeten we ook doen.
Dat wil ik zelf ook doen.
Dat wil ik zelf ook doen.
19:22
That's what I want to do, is to try to use
530
1147000
2000
19:24
bioinstrumentation, those kind of things
531
1149000
3000
Medische apparatuur en dergelijke gebruiken
zodat we onze zintuigen kunnen helpen.
zodat we onze zintuigen kunnen helpen.
19:27
to help our senses in what we do,
532
1152000
2000
19:29
and that's the work I've been doing now as
533
1154000
3000
Dat doe ik nu met mijn bedrijf,
BioSentient Corporation.
BioSentient Corporation.
19:32
a company called BioSentient Corporation.
534
1157000
2000
19:34
I figured I'd have to do that ad, because
535
1159000
2000
Ik ben nu ondernemer.
19:36
I'm an entrepreneur, because entrepreneur
536
1161000
2000
Ondernemers doen wat ze zelf willen,
19:38
says that that's somebody who does what
537
1163000
2000
19:40
they want to do because they're not broke
538
1165000
2000
omdat ze niet zo blut zijn
dat ze een echte baan moeten zoeken.
dat ze een echte baan moeten zoeken.
19:42
enough that they have to get a real job.
539
1167000
2000
19:44
(Laughter) But that's the work I'm doing
540
1169000
2000
Dat doe ik met BioSentient Corporation:
19:46
with BioSentient Corporation trying to figure
541
1171000
2000
erachter komen hoe we deze dingen integreren.
19:48
out how do we integrate these things?
542
1173000
2000
19:50
Let me finish by saying that
543
1175000
2000
Laat ik afsluiten door te zeggen
dat het mij in de toekomst
dat het mij in de toekomst
19:52
my personal design issue for the future
544
1177000
3000
19:55
is really about integrating, to think about
545
1180000
2000
vooral gaat om integratie van
dat intuïtieve en dat analytische.
dat intuïtieve en dat analytische.
19:57
that intuitive and that analytical.
546
1182000
3000
20:00
The arts and sciences are not separate.
547
1185000
4000
Kunst en wetenschap zijn niet gescheiden.
Nog even een natuurkundeles voordat je gaat.
Je lerares hield vroeger een bal omhoog.
Je lerares hield vroeger een bal omhoog.
20:04
High school physics lesson before you
548
1189000
2000
20:06
leave. High school physics teacher used to
549
1191000
2000
20:08
hold up a ball. She would say this ball
550
1193000
2000
Ze zei: "Deze bal heeft potentiële energie,
maar er zal niets mee gebeuren,
maar er zal niets mee gebeuren,
20:10
has potential energy, but nothing
551
1195000
2000
20:12
will happen to it, it can't do any work
552
1197000
2000
het kan geen arbeid verrichten, totdat ik
hem loslaat en hij van toestand verandert."
hem loslaat en hij van toestand verandert."
20:14
until I drop it and it changes states.
553
1199000
2000
20:16
I like to think of ideas as potential energy.
554
1201000
3000
Ik zie ideeën als potentiële energie.
Ze zijn prachtig.
Ze zijn prachtig.
20:19
They're really wonderful, but nothing
555
1204000
2000
20:21
will happen until we risk
556
1206000
3000
Maar er zal niets gebeuren,
totdat we er ook echt iets mee doen.
totdat we er ook echt iets mee doen.
20:24
putting them into action.
557
1209000
2000
Deze conferentie zit vol met prachtige ideeën.
We gaan heel veel dingen delen met elkaar.
We gaan heel veel dingen delen met elkaar.
20:26
This conference is filled
558
1211000
2000
20:28
with wonderful ideas.
559
1213000
2000
20:30
We're going to share lots of things
560
1215000
2000
20:32
with people, but nothing's going to happen
561
1217000
2000
Maar er zal niets gebeuren,
totdat we er ook echt iets mee doen.
totdat we er ook echt iets mee doen.
20:34
until we risk putting those ideas into action.
562
1219000
3000
20:37
We need to revitalize the arts and sciences
563
1222000
2000
We moeten kunst en wetenschap
nieuw leven inblazen.
nieuw leven inblazen.
20:39
of today, we need to take responsibility
564
1224000
2000
We moeten verantwoordelijkheid
nemen voor de toekomst.
nemen voor de toekomst.
20:41
for the future. We can't hide behind saying
565
1226000
2000
We mogen niet zeggen dat het om winst gaat,
of dat het gewoon zaken zijn,
of dat het gewoon zaken zijn,
20:43
it's just for company profits,
566
1228000
3000
20:46
or it's just a business, or I'm an artist
567
1231000
2000
of dat je kunstenaar of academicus bent.
20:48
or an academician.
568
1233000
2000
20:50
Here's how you judge what you're doing.
569
1235000
2000
Zo beoordeel je wat je doet:
20:52
I talked about that balance between
570
1237000
2000
Ik had het al over die balans
tussen intuïtief en analytisch.
tussen intuïtief en analytisch.
20:54
intuitive, analytical.
571
1239000
2000
20:56
Fran Lebowitz, my favorite cynic,
572
1241000
3000
Fran Lebowitz, mijn favoriete cynicus,
noemde dit de drie belangrijkste vragen,
noemde dit de drie belangrijkste vragen,
20:59
she said the three questions
573
1244000
2000
21:01
of greatest concern, now I'm going to
574
1246000
2000
en nu kom ik even terug op ontwerp:
21:03
add on to design, is,
575
1248000
2000
21:05
"Is it attractive?"
576
1250000
2000
"Is het aantrekkelijk?" ...
dat is het intuïtieve.
dat is het intuïtieve.
21:07
That's the intuitive.
577
1252000
2000
21:09
"Is it amusing?" The analytical.
578
1254000
3000
"Is het vermakelijk?" ...
het analytische.
het analytische.
En "Kent het zijn plek?" ...
de balans daartussen.
de balans daartussen.
21:12
"And does it know its place?"
579
1257000
2000
21:14
The balance. Thank you very much.
580
1259000
3000
Hartelijk bedankt.
(Applaus)
21:17
(Applause)
581
1262000
2000
ABOUT THE SPEAKER
Mae Jemison - Astronaut, engineer, entrepreneur, physician and educatorAstronaut Dr. Mae Jemison‘s inclusive, audacious journey to improving life here on earth and beyond is paving the way for human interstellar travel.
Why you should listen
Dr. Mae Jemison, the first woman of color in space, is at the forefront of integrating physical and social sciences with art and culture to solve problems and foster innovation. Leading the 100 Year Starship seed funded by DARPA to ensure interstellar capabilities, she exploits her experience as a physician, engineer, social scientist and dancer to build a global movement generating radical leaps in knowledge, technology and humanity.
A member of the National Academies, Jemison founded two technology companies and nonprofit Dorothy Jemison Foundation, was Area Peace Corps Medical Officer for Sierra Leone and Liberia -- and appeared on Star Trek.
Mae Jemison | Speaker | TED.com