TED@Intel
Maria Bezaitis: Why we need strangeness
Maria Bezaitis: Zaskakujące zapotrzebowanie na obcość
Filmed:
Readability: 4.8
1,213,949 views
W naszym cyfrowym świecie, pośrednikiem stosunków społecznych stały się dane. Nie zdając sobie nawet z tego sprawy, zaczynamy barykadować się przed obcością... Przed ludźmi i ideami niepasującymi do znanych nam wzorców, upodobań i miejsc. To wystąpienie jest apelem
o pozwolenie technologii zapewnienia nam przedmiotów i ludzi, których nam potrzeba, nawet jeśli ich jeszcze nie znamy.
(Film nakręcono podczas TED @ Intel).
Maria Bezaitis - Computer engineer
A principal engineer at Intel, Maria Bezaitis focuses on how constellations of personal data can form new business models. Full bio
A principal engineer at Intel, Maria Bezaitis focuses on how constellations of personal data can form new business models. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:12
"Don't talk to strangers."
0
892
3288
"Nie rozmawiaj z nieznajomymi".
00:16
You have heard that phrase uttered
1
4180
2039
To zdanie od najmłodszych lat
00:18
by your friends, family, schools and the media for decades.
2
6219
4313
słyszymy od rodziny, znajomych,
w szkole i mediach.
w szkole i mediach.
00:22
It's a norm. It's a social norm.
3
10532
2912
To społeczna norma.
00:25
But it's a special kind of social norm,
4
13444
2358
Ale norma specjalnego rodzaju,
00:27
because it's a social norm that wants to tell us
5
15802
2530
ponieważ mówi nam,
00:30
who we can relate to and who we shouldn't relate to.
6
18332
4464
z kim się zadawać, a z kim nie.
00:34
"Don't talk to strangers" says,
7
22796
2504
"Nie rozmawiaj z nieznajomymi" znaczy
00:37
"Stay from anyone who's not familiar to you.
8
25300
4176
"Trzymaj się z dala od obcych.
00:41
Stick with the people you know.
9
29476
2415
Trzymaj się ludzi, których znasz.
00:43
Stick with people like you."
10
31891
2974
Trzymaj z podobnymi do siebie".
00:46
How appealing is that?
11
34865
2352
Zachęcające?
00:49
It's not really what we do, is it, when we're at our best?
12
37217
3225
Nie zachowujemy się tak,
gdy jesteśmy w świetnej formie.
gdy jesteśmy w świetnej formie.
00:52
When we're at our best, we reach out to people
13
40442
2784
Wtedy staramy się dotrzeć do ludzi,
00:55
who are not like us,
14
43226
1618
którzy nie są tacy jak my,
00:56
because when we do that, we learn from people
15
44844
2867
ponieważ wtedy
00:59
who are not like us.
16
47711
2269
uczymy się od innych.
01:01
My phrase for this value of being with "not like us"
17
49980
4101
Odpowiednikiem wyrażenia
"nie tacy jak my"
"nie tacy jak my"
01:06
is "strangeness,"
18
54081
1872
jest dla mnie "obcość",
01:07
and my point is that in today's digitally intensive world,
19
55953
3900
i uważam, że w dzisiejszym
intensywnie cyfrowym świecie,
intensywnie cyfrowym świecie,
01:11
strangers are quite frankly not the point.
20
59853
3366
obcy nie stanowią zagrożenia.
01:15
The point that we should be worried about is,
21
63219
2183
Raczej powinno nas niepokoić,
01:17
how much strangeness are we getting?
22
65402
2887
czy dostajemy dosyć obcości,
01:20
Why strangeness? Because our social relations
23
68289
3006
bo w naszych relacjach społecznych
01:23
are increasingly mediated by data,
24
71295
2794
coraz bardziej pośredniczą dane,
01:26
and data turns our social relations into digital relations,
25
74089
4557
które zmieniają je w relacje cyfrowe,
01:30
and that means that our digital relations
26
78646
2349
co oznacza, że nasze relacje cyfrowe
01:32
now depend extraordinarily on technology
27
80995
3802
zależą w ogromnej mierze od technologii,
01:36
to bring to them a sense of robustness,
28
84797
2918
i technologia decyduje, czy są solidne,
01:39
a sense of discovery,
29
87715
1587
odkrywcze,
01:41
a sense of surprise and unpredictability.
30
89302
3270
zaskakujące i nieprzewidywalne.
01:44
Why not strangers?
31
92572
1767
Dlaczego nie obcy?
01:46
Because strangers are part of a world
32
94339
2294
Bo obcy należą do świata
01:48
of really rigid boundaries.
33
96633
2265
naprawdę sztywnych granic.
01:50
They belong to a world of people I know
34
98898
2952
Świat ludzi, których znamy
01:53
versus people I don't know,
35
101850
2514
kontra ludzie, których nie znamy,
01:56
and in the context of my digital relations,
36
104364
2479
W kontekście swoich cyfrowych relacji
01:58
I'm already doing things with people I don't know.
37
106843
4021
już zadaję się z ludźmi, których nie znam.
02:02
The question isn't whether or not I know you.
38
110864
3218
Nie chodzi o to, czy się znamy.
02:06
The question is, what can I do with you?
39
114082
2504
Chodzi o to, co możemy razem zrobić.
02:08
What can I learn with you?
40
116586
2609
Czego możemy się nauczyć?
02:11
What can we do together that benefits us both?
41
119195
4301
Co możemy zrobić dla obopólnej korzyści?
02:15
I spend a lot of time thinking about
42
123496
2362
Dużo myślę o tym,
02:17
how the social landscape is changing,
43
125858
2760
jak zmienia się krajobraz społeczny,
02:20
how new technologies create new constraints
44
128618
2472
jak nowe technologie tworzą nowe ograniczenia
02:23
and new opportunities for people.
45
131090
2790
i nowe możliwości.
02:25
The most important changes facing us today
46
133880
2651
Najważniejsze zmiany, przed którymi stoimy
02:28
have to do with data and what data is doing
47
136531
2806
dotyczą danych i tego,
02:31
to shape the kinds of digital relations
48
139337
2105
jak ukształtują relacje cyfrowe
02:33
that will be possible for us in the future.
49
141442
2464
możliwe w przyszłości.
02:35
The economies of the future depend on that.
50
143906
2233
Od tego zależy przyszłość gospodarki,
02:38
Our social lives in the future depend on that.
51
146139
2919
przyszłe życie społeczne.
02:41
The threat to worry about isn't strangers.
52
149058
3032
Zagrożeniem, które powinno nas martwić,
nie są obcy.
nie są obcy.
02:44
The threat to worry about is whether or not
53
152090
2112
Powinniśmy zacząć się martwić,
02:46
we're getting our fair share of strangeness.
54
154202
2992
czy dostajemy dostateczną ilość obcości.
02:49
Now, 20th-century psychologists and sociologists
55
157194
2592
Psychologowie i socjologowie XX wieku
02:51
were thinking about strangers,
56
159786
2153
zastanawiali się nad obcymi,
02:53
but they weren't thinking so dynamically about human relations,
57
161939
2737
ale nie myśleli tak dynamicznie
o stosunkach międzyludzkich,
o stosunkach międzyludzkich,
02:56
and they were thinking about strangers
58
164676
1369
nie rozważali również obcych
02:58
in the context of influencing practices.
59
166045
2954
w kontekście ich wpływu na normy.
03:00
Stanley Milgram from the '60s and '70s,
60
168999
2748
Praca Stanleya Milgrama z lat 60. i 70.,
03:03
the creator of the small-world experiments,
61
171747
1986
twórcy eksperymentu "świat jest mały",
03:05
which became later popularized as six degrees of separation,
62
173733
2954
spopularyzowanego później jako
"sześć stopni oddalenia",
"sześć stopni oddalenia",
03:08
made the point that any two arbitrarily selected people
63
176687
3512
zakłada, że dwie dowolnie wybrane
nieznające się osoby
nieznające się osoby
03:12
were likely connected from between five to seven intermediary steps.
64
180199
3722
może dzielić od pięciu do siedmiu
stopni pośrednictwa.
stopni pośrednictwa.
03:15
His point was that strangers are out there.
65
183921
3030
Tym samym stwierdził, że obcy istnieją,
03:18
We can reach them. There are paths
66
186951
1572
a my możemy do nich dotrzeć.
03:20
that enable us to reach them.
67
188523
2686
Są ścieżki, które to umożliwiają.
03:23
Mark Granovetter, Stanford sociologist, in 1973
68
191209
3769
W 1973 roku Mark Granovetter,
socjolog ze Stanford,
socjolog ze Stanford,
03:26
in his seminal essay "The Strength of Weak Ties,"
69
194978
2798
w swojej przełomowej pracy
"Siła słabych więzi"
"Siła słabych więzi"
03:29
made the point that these weak ties
70
197776
2826
stwierdza, że "słabe więzi"
03:32
that are a part of our networks, these strangers,
71
200602
2487
że "słabe więzi" są częścią naszej sieci,
03:35
are actually more effective at diffusing information to us
72
203089
2992
ci obcy są bardziej skuteczni
w przekazywaniu nam informacji
w przekazywaniu nam informacji
03:38
than are our strong ties, the people closest to us.
73
206081
4536
niż nasze silne więzi, osoby nam najbliższe.
03:42
He makes an additional indictment of our strong ties
74
210617
3497
Oskarża również nasze silne więzi,
03:46
when he says that these people who are so close to us,
75
214114
2629
twierdząc, że ludzie, którzy są blisko nas,
03:48
these strong ties in our lives,
76
216743
1933
te silne więzi w naszym życiu,
03:50
actually have a homogenizing effect on us.
77
218676
3427
w rzeczywistości działają homogenizująco.
03:54
They produce sameness.
78
222103
2835
Wytwarzają identyczność.
03:56
My colleagues and I at Intel have spent the last few years
79
224938
2839
Od kilku lat ja i moi współpracownicy w Intel
03:59
looking at the ways in which digital platforms
80
227777
2616
przyglądamy się,
04:02
are reshaping our everyday lives,
81
230393
1871
jak platformy cyfrowe zmieniają codzienne życie,
04:04
what kinds of new routines are possible.
82
232264
2617
jakie powstają nowe zwyczaje.
04:06
We've been looking specifically at the kinds
83
234881
1296
Przyglądamy się zwłaszcza tym platformom,
04:08
of digital platforms that have enabled us
84
236177
2711
które pozwalają wziąć naszą własność,
04:10
to take our possessions, those things that used to be
85
238888
3135
coś, co kiedyś zarezerwowane było
04:14
very restricted to us and to our friends in our houses,
86
242023
3122
wyłącznie dla nas i naszych przyjaciół
we własnych domach,
we własnych domach,
04:17
and to make them available to people we don't know.
87
245145
3822
i udostępnić nieznajomym.
04:20
Whether it's our clothes, whether it's our cars,
88
248967
2723
Czy to chodzi o nasze ubrania, samochody,
04:23
whether it's our bikes, whether it's our books or music,
89
251690
2623
rowery, książki czy muzykę,
04:26
we are able to take our possessions now
90
254313
2993
możemy to co do nas należy
04:29
and make them available to people we've never met.
91
257306
3431
udostępnić ludziom,
których nigdy nie spotkaliśmy.
których nigdy nie spotkaliśmy.
04:32
And we concluded a very important insight,
92
260737
2811
Doszliśmy do bardzo ważnego wniosku.
04:35
which was that as people's relationships
93
263548
1788
Z chwilą kiedy relacje ludzi i przedmiotów
04:37
to the things in their lives change,
94
265336
2541
zaczynają się zmieniać,
04:39
so do their relations with other people.
95
267877
3444
zmieniają się również relacje z innymi ludźmi.
04:43
And yet recommendation system
96
271321
1408
Jednak systemy teleinformatyczne
04:44
after recommendation system continues to miss the boat.
97
272729
4275
personalizowanych rekomendacji wciąż zawodzą.
04:49
It continues to try to predict what I need
98
277004
2549
Dalej próbują przewidzieć, czego nam trzeba
04:51
based on some past characterization of who I am,
99
279553
3240
na podstawie wcześniejszego opisu tego,
kim jestesmy
kim jestesmy
04:54
of what I've already done.
100
282793
2296
lub co do tej pory zrobilismy.
04:57
Security technology after security technology
101
285089
2504
Technologie zabezpieczeń
04:59
continues to design data protection
102
287593
2176
w dalszym ciągu tworzą ochronę danych,
05:01
in terms of threats and attacks,
103
289769
2405
bazując na zagrożeniach i atakach,
05:04
keeping me locked into really rigid kinds of relations.
104
292174
3595
ograniczając rodzaje relacji do sztywnych ram.
05:07
Categories like "friends" and "family"
105
295769
2496
Kategorie typu "przyjaciele" i "rodzina",
05:10
and "contacts" and "colleagues"
106
298265
2477
"kontakty" i "koledzy"
05:12
don't tell me anything about my actual relations.
107
300742
3787
nie mówią nic o rzeczywistych relacjach.
05:16
A more effective way to think about my relations
108
304529
2244
Łatwiej myśleć o naszych relacjach
05:18
might be in terms of closeness and distance,
109
306773
2692
w kategoriach "bliskość" i "dystans",
05:21
where at any given point in time, with any single person,
110
309465
3820
gdzie w danym momencie jestem z kimś
05:25
I am both close and distant from that individual,
111
313285
3491
zarówno w bliskiej jak i dalszej relacji,
05:28
all as a function of what I need to do right now.
112
316776
4508
w zależności od tego, czego wtedy potrzeba.
05:33
People aren't close or distant.
113
321284
2638
Ludzie nie są nam albo bliscy, albo dalecy.
05:35
People are always a combination of the two,
114
323922
3061
Zawsze stanowią kombinację obu,
05:38
and that combination is constantly changing.
115
326983
3720
i to połączenie ciągle się zmienia.
05:42
What if technologies could intervene
116
330703
2440
A jeśli technologia mogłaby intrerweniować
05:45
to disrupt the balance of certain kinds of relationships?
117
333143
3977
i zakłócić równowagę niektórych relacji?
05:49
What if technologies could intervene
118
337120
1961
A jeśli technologia mogłaby pomóc
05:51
to help me find the person that I need right now?
119
339081
4411
znaleźć osobę, której obecnie potrzebuję?
05:55
Strangeness is that calibration
120
343492
2424
Obcość jest skalowaniem bliskości i dystansu,
05:57
of closeness and distance
121
345916
2219
Obcość jest skalowaniem bliskości i dystansu,
06:00
that enables me to find the people that I need right now,
122
348135
3903
które pozwala znaleźć ludzi, jakich potrzebuję teraz,
06:04
that enables me to find the sources of intimacy,
123
352038
2990
pozwala znaleźć źródła intymności,
06:07
of discovery, and of inspiration that I need right now.
124
355028
4648
odkrywczości i inspiracji, jakich potrzebuję teraz.
06:11
Strangeness is not about meeting strangers.
125
359676
2309
Obcość nie polega na spotykaniu obcych.
06:13
It simply makes the point that we need
126
361985
2195
Wskazuje na to, że potrzebujemy
06:16
to disrupt our zones of familiarity.
127
364180
3282
że potrzebujemy zaburzania strefy swojskości.
06:19
So jogging those zones of familiarity is one way to think about strangeness,
128
367462
3657
Niepokojenie tej strefy jest jednym ze sposobów
myślenia o obcości
myślenia o obcości
06:23
and it's a problem faced not just by individuals today,
129
371119
2704
i jest to problem nie tylko jednostek,
06:25
but also by organizations,
130
373823
2230
ale również organizacji,
06:28
organizations that are trying to embrace massively new opportunities.
131
376053
4523
które starają się wykorzystać nowe możliwości.
06:32
Whether you're a political party
132
380576
2106
Czy to chodzi o partię polityczną
06:34
insisting to your detriment on a very rigid notion
133
382682
2868
ze szkodą dla siebie stosującą sztywne kryteria
06:37
of who belongs and who does not,
134
385550
2388
odnośnie tego, kto może należeć, a kto nie,
06:39
whether you're the government
135
387938
1493
czy to chodzi o rząd,
06:41
protecting social institutions like marriage
136
389431
2698
chroniący instytucje społeczne,
takie jak małżeństwo,
takie jak małżeństwo,
06:44
and restricting access of those institutions to the few,
137
392129
3893
ograniczając do nich dostęp,
06:48
whether you're a teenager in her bedroom
138
396022
2408
czy o nastolatki zamknięte w swoim pokoju,
06:50
who's trying to jostle her relations with her parents,
139
398430
3188
próbujące wywalczyć coś w stosunkach z rodzicami.
06:53
strangeness is a way to think about how we pave the way
140
401618
3162
Obcość to nowy sposób
06:56
to new kinds of relations.
141
404780
2474
torowania drogi do nowego typu relacji.
06:59
We have to change the norms.
142
407254
3358
Musimy zmienić normy.
07:02
We have to change the norms in order to enable
143
410612
3030
Musimy zmienić normy,
07:05
new kinds of technologies
144
413642
1938
żeby umożliwić nowym technologiom
07:07
as a basis for new kinds of businesses.
145
415580
2789
stworzenie podstaw nowego rodzaju biznesu.
07:10
What interesting questions lie ahead for us
146
418369
3733
Jakie ciekawe zagadnienia
07:14
in this world of no strangers?
147
422102
2671
czekają w świecie, w którym nie ma obcych?
07:16
How might we think differently about our relations with people?
148
424773
3806
Jak inaczej możemy postrzegać
swoje stosunki z ludźmi?
swoje stosunki z ludźmi?
07:20
How might we think differently about our relations
149
428579
3121
Jak inaczej możemy postrzegać swoje stosunki
07:23
with distributed groups of people?
150
431700
2092
z rozproszonymi grupami ludzi?
07:25
How might we think differently about our relations with technologies,
151
433792
4441
Jak inaczej możemy postrzegać
swoje relacje z technologią,
swoje relacje z technologią,
07:30
things that effectively become social participants
152
438233
3006
która staje się integralnym uczestnikiem społecznym
07:33
in their own right?
153
441239
2074
na swoich własnych prawach?
07:35
The range of digital relations is extraordinary.
154
443313
3813
Zakres relacji cyfrowych jest niesamowity.
07:39
In the context of this broad range of digital relations,
155
447126
4557
W kontekście rozbudowanych relacji cyfrowych,
07:43
safely seeking strangeness might very well be
156
451683
2974
bezpieczne szukanie obcości
07:46
a new basis for that innovation.
157
454657
2271
może stać się podstawą innowacji.
07:48
Thank you.
158
456928
1470
Dziękuję.
07:50
(Applause)
159
458398
4893
(Brawa)
ABOUT THE SPEAKER
Maria Bezaitis - Computer engineerA principal engineer at Intel, Maria Bezaitis focuses on how constellations of personal data can form new business models.
Why you should listen
Maria Bezaitis examines the social and cultural landscape, charting new directions for technology innovation within it. At Intel, her work focuses on personal data and how it develops relationally – and what this will mean in terms of new business models, the development of new devices and interfaces, and the creation of better security technologies.
Maria joined Intel in June 2006 to direct the People and Practices Research Group. She also played a leadership role at the cutting-edge social research and design organizations, E-Lab and Sapient Corporation. A longtime literature student, Bezaitis finished her Ph.D at Duke University in French Literature.
Maria Bezaitis | Speaker | TED.com