TED@UPS
Wanis Kabbaj: How nationalism and globalism can coexist
Wanis Kabbaj: Jak nacjonalizm i globalizm mogą współistnieć
Filmed:
Readability: 5.1
1,547,024 views
Dlaczego musimy wybierać między nacjonalizmem a globalizmem, między miłością do kraju a troską o świat? W prelekcji ze wskazówkami tak dla zadeklarowanych nacjonalistów, jak i globalistów, Wanis Kabbaj wyjaśnia, jak oduczyć się biegunowego myślenia i być jednocześnie dumnym obywatelem kraju i świata.
Wanis Kabbaj - Transportation geek
UPS's Wanis Kabbaj works at the intersection of biology and transportation. Full bio
UPS's Wanis Kabbaj works at the intersection of biology and transportation. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:13
So two weeks ago, I searched
the word "nationalist" on Twitter.
the word "nationalist" on Twitter.
0
1692
4015
Dwa tygodnie temu wyszukałem
na Twitterze słowo "nacjonalista".
na Twitterze słowo "nacjonalista".
00:18
The results were quite colorful,
1
6109
1841
Wyniki były naprawdę barwne.
00:19
with expressions like,
"Emboldened Racist Moron," --
"Emboldened Racist Moron," --
2
7974
3353
Pojawiły się wyrażenia takie jak:
"rozzuchwalony rasistowski kretyn",
"rozzuchwalony rasistowski kretyn",
00:23
(Laughter)
3
11351
1010
(Śmiech)
"biały rasistowski idiota",
00:24
"White Supremacist Idiot,"
4
12385
2125
00:26
"Fascist Sock Puppets," --
5
14534
1946
"faszystowskie pacynki",
00:28
(Laughter)
6
16504
1008
(Śmiech)
00:29
"Orwellian, Hitlerian, Terrifying."
7
17536
2813
"orwellowski, hitlerowski, przerażający".
00:32
I then searched the word "globalist"
8
20373
2167
Później wyszukałem słowo "globalista".
00:34
and got things like,
"Socialist Sell-Outs,"
"Socialist Sell-Outs,"
9
22564
3202
Otrzymałem wyrażenia typu:
"socjalistyczni sprzedawczykowie",
"socjalistyczni sprzedawczykowie",
00:37
"Disgusting Corporate Propaganda,"
10
25790
2960
"ohydna korporacyjna propaganda",
00:40
"Elitist Financial Overlords,"
11
28774
3015
"banksterzy",
00:43
"Ruthless Cosmopolitan Rats."
12
31813
2112
"bezwzględne kosmopolityczne szczury".
00:45
(Laughter)
13
33949
1066
(Śmiech)
00:47
Even by social media standards,
the words are cruel and disgusting.
the words are cruel and disgusting.
14
35039
3873
To okrutne i ohydne słowa,
nawet jak na media społecznościowe.
nawet jak na media społecznościowe.
00:51
But they reflect the intensity
of one of the most fundamental questions
of one of the most fundamental questions
15
39379
4722
Odzwierciedlają jednak wagę
jednego z zasadniczych pytań
jednego z zasadniczych pytań
00:56
of our times:
16
44125
1199
naszych czasów:
00:57
Nationalism or globalism --
what is the best path forward?
what is the best path forward?
17
45348
3676
nacjonalizm czy globalizm,
która droga jest lepsza?
która droga jest lepsza?
01:01
This question impacts
everything we care about:
everything we care about:
18
49494
2431
To pytanie dotyczy wszystkiego,
na czym nam zależy:
na czym nam zależy:
01:03
our cultural identity,
19
51949
1841
tożsamości kulturowej,
01:05
our prosperity,
20
53814
1815
dobrobytu,
01:07
our political systems --
21
55653
2131
systemów politycznych,
01:09
everything -- the health
of our planet -- everything.
of our planet -- everything.
22
57808
3119
losów naszej planety, słowem wszystkiego.
01:13
So on the one hand, we have nationalism.
23
61550
2653
Z jednej strony mamy nacjonalizm.
01:16
Collins defines it as
a "devotion to one's nation,"
a "devotion to one's nation,"
24
64620
3312
Zgodnie z definicją to
"przywiązanie do własnego narodu",
"przywiązanie do własnego narodu",
01:19
but also, a "doctrine that puts
national interests
national interests
25
67956
2764
ale również "doktryna,
która przedkłada narodowy interes
która przedkłada narodowy interes
01:22
above international considerations."
26
70744
2147
nad sprawy międzynarodowe".
01:25
For nationalists, our modern societies
are built on national grounds:
are built on national grounds:
27
73364
5020
Według nacjonalistów obecne społeczeństwa
wyrosły ze świadomości narodowej.
wyrosły ze świadomości narodowej.
01:30
we share a land, a history, a culture,
and we defend each other.
and we defend each other.
28
78408
4856
Dzielimy terytorium, historię,
kulturę i bronimy się nawzajem.
kulturę i bronimy się nawzajem.
01:35
In a big and chaotic world,
29
83288
2355
W wielkim i chaotycznym świecie
01:37
they see nationalism as the only
sensible way to maintain social stability.
sensible way to maintain social stability.
30
85667
4755
nacjonalizm jest dla nich jedynym
sposobem na społeczną stabilizację.
sposobem na społeczną stabilizację.
01:43
But alarmed globalists warn us:
31
91597
2435
Ale zaniepokojeni globaliści ostrzegają,
01:46
self-centered nationalism
can easily turn ugly.
can easily turn ugly.
32
94056
3273
że radykalny nacjonalizm łatwo
może zmienić się w coś paskudnego.
może zmienić się w coś paskudnego.
01:49
We've seen it with 20th-century fascisms:
33
97803
2708
Tak było z faszyzmem w XX wieku.
01:52
bloody wars, millions of deaths,
immeasurable destruction.
immeasurable destruction.
34
100535
4485
Krwawe wojny, miliony zabitych,
niepomierne zniszczenia.
niepomierne zniszczenia.
01:57
On the other hand, we have globalism.
35
105390
1941
Z drugiej strony mamy globalizm.
01:59
The Oxford Living Dictionary
defines it as:
defines it as:
36
107744
2264
Definiuje się go jako "kierunek polityki
ekonomicznej i zagranicznej
ekonomicznej i zagranicznej
02:02
"the operation or planning
of economic and foreign policy
of economic and foreign policy
37
110032
3351
nastawiony na skalę globalną".
02:05
on a global basis."
38
113407
1422
02:07
For nationalists, globalism
is rapidly deconstructing
is rapidly deconstructing
39
115574
3412
Według nacjonalistów
globalizm szybko niszczy to,
globalizm szybko niszczy to,
02:11
what our ancestors took decades to build.
40
119010
2628
co nasi przodkowie budowali przez dekady.
02:13
It's like spitting on our soldiers' tombs;
41
121662
2386
To jak plucie na groby żołnierzy.
02:16
it's eroding our national solidarities
42
124072
3000
Niszczy narodowe wspólnoty
02:19
and opening the doors
to foreign invasions.
to foreign invasions.
43
127096
3115
i otwiera granice na inwazję obcych.
02:22
But globalists make the case
that reinforcing our global governance
that reinforcing our global governance
44
130705
4760
Globaliści twierdzą natomiast,
że wzmocnienie globalnego rządu
że wzmocnienie globalnego rządu
02:27
is the only way to tackle
big supernational problems,
big supernational problems,
45
135489
3727
to jedyny sposób rozwiązania
dużych, ponadnarodowych problemów,
dużych, ponadnarodowych problemów,
02:31
like nuclear proliferation,
46
139240
2771
jak zagrożenie bronią nuklearną,
02:34
the global refugee crisis,
47
142035
2166
globalny kryzys migracyjny,
02:36
climate change or terrorism
48
144225
2716
zmiana klimatu i terroryzm,
02:38
or even the consequences of superhuman AI.
49
146965
3180
a nawet silna sztuczna inteligencja.
02:42
So we are at the crossroads,
50
150970
2085
Znaleźliśmy się na rozdrożu
02:45
and we are asked to choose:
51
153079
1847
i musimy wybrać.
02:46
nationalism or globalism?
52
154950
2338
Nacjonalizm czy globalizm?
02:51
Having lived in four continents,
53
159301
1583
Mieszkałem na czterech kontynentach
02:52
I've always been interested
in this question.
in this question.
54
160908
2324
i to pytanie ciągle mnie nurtowało.
02:55
But it took a whole new level
when I saw this happening:
when I saw this happening:
55
163256
3572
Jednak zainteresowałem się nim
na poważnie, gdy zobaczyłem
na poważnie, gdy zobaczyłem
02:58
the biggest surge in nationalist votes
in Western democracies
in Western democracies
56
166852
4269
największy wzrost liczby głosów
na nacjonalistów w zachodnich demokracjach
na nacjonalistów w zachodnich demokracjach
03:03
since World War II.
57
171145
1498
od zakończenia II wojny światowej.
03:05
All of a sudden,
this isn't theory anymore.
this isn't theory anymore.
58
173413
2975
Szybko zrozumiałem,
że to już nie tylko teoria.
że to już nie tylko teoria.
03:08
I mean, these political movements
have built their success with ideas
have built their success with ideas
59
176412
3986
Te ruchy polityczne odniosły
sukces, bazując na poglądach,
sukces, bazując na poglądach,
03:12
that could mean, down the road,
losing my French citizenship
losing my French citizenship
60
180422
3110
według których powinienem
stracić francuskie obywatelstwo,
stracić francuskie obywatelstwo,
03:15
because I'm North African
61
183556
1690
bo pochodzę z północnej Afryki,
03:17
or not being able to come
back home to the US
back home to the US
62
185270
2552
albo nie powinienem móc
wrócić do Stanów Zjednoczonych,
wrócić do Stanów Zjednoczonych,
03:19
because I come from
a Muslim-majority country.
a Muslim-majority country.
63
187846
2309
bo pochodzę z kraju
głównie muzułmańskiego.
głównie muzułmańskiego.
03:22
You know, when you live in a democracy,
64
190895
2121
Kiedy mieszkasz w demokratycznym państwie,
03:25
you live with this idea that
your government will always protect you,
your government will always protect you,
65
193040
3909
masz poczucie, że rząd
zawsze będzie cię chronił,
zawsze będzie cię chronił,
03:28
as long as you abide by the laws.
66
196973
2021
jeśli przestrzegasz prawa.
03:31
With the rise of national populism,
67
199509
2784
Wraz z rozwojem
nacjonalistycznego populizmu,
nacjonalistycznego populizmu,
03:34
despite being the best citizen I can,
68
202317
2432
nawet będąc przykładnym obywatelem,
03:36
I now have to live with the idea
that my government can hurt me
that my government can hurt me
69
204773
3578
muszę martwić się o to,
że rząd może mnie skrzywdzić
że rząd może mnie skrzywdzić
03:40
for reasons I cannot control.
70
208375
1751
z powodów, na które nie mam wpływu.
03:42
It's very unsettling.
71
210579
1919
To bardzo niepokojące.
Zmusiło mnie to do zastanowienia się
03:44
But it forced me to rethink
72
212522
1460
03:46
and rethink this question
and try to think deeper.
and try to think deeper.
73
214006
3388
i głębszego przemyślenia mojego pytania.
03:49
And the more I thought about it,
74
217418
1678
Im dłużej się zastanawiałem,
03:51
the more I started
questioning the question.
questioning the question.
75
219120
2440
tym więcej miałem wątpliwości.
03:54
Why would we have to choose
between nationalism and globalism,
between nationalism and globalism,
76
222191
3390
Dlaczego musimy wybierać
między nacjonalizmem a globalizmem,
między nacjonalizmem a globalizmem,
03:57
between loving our country
and caring for the world?
and caring for the world?
77
225605
3215
między miłością do kraju a troską o świat?
04:02
There's no reason for that.
78
230143
1305
Nie ma takiej potrzeby.
Nie musimy wybierać między rodziną
a krajem lub regionem,
a krajem lub regionem,
04:03
We don't have to choose
between family and country
between family and country
79
231472
2370
04:05
or region or religion and country.
80
233866
2049
czy też między religią a krajem.
04:07
We already have multiple identities,
and we live with them very well.
and we live with them very well.
81
235939
4489
Posiadamy wiele tożsamości
i nam to nie przeszkadza.
i nam to nie przeszkadza.
04:12
Why would we have to choose
between country and world?
between country and world?
82
240798
3095
Dlaczego mielibyśmy wybierać
między krajem a światem?
między krajem a światem?
04:16
What if, instead of accepting
this absurd choice,
this absurd choice,
83
244491
3213
Może zamiast akceptować
tę absurdalną decyzję,
tę absurdalną decyzję,
04:19
we took it on ourselves to fight
this dangerous, binary thinking?
this dangerous, binary thinking?
84
247728
4171
powinniśmy zacząć walczyć
z tym biegunowym myśleniem.
z tym biegunowym myśleniem.
04:24
So for all the globalists in the audience,
85
252764
2341
Wszystkich globalistów na sali
04:27
I want to ask:
86
255129
1317
chciałbym zapytać,
04:28
When I say the word "nationalist,"
what image comes to your mind?
what image comes to your mind?
87
256470
3843
jaki obraz mają przed oczami,
gdy mówię "nacjonalista"?
gdy mówię "nacjonalista"?
04:33
Something like this?
88
261031
1465
Coś takiego?
04:34
Believe me, I think of that, too.
89
262520
1976
Wierzcie mi, myślę o tym samym.
04:36
But I'd like you to remember
that for most people,
that for most people,
90
264823
2997
Ale chciałbym, abyście pamiętali,
że dla większości ludzi
że dla większości ludzi
04:39
nationalism feels more like this.
91
267844
2015
nacjonalizm wygląda raczej tak.
04:42
Or maybe like that.
92
270313
1505
Albo tak.
04:44
You know, it's that thing inside you
93
272418
1924
To coś, co czujecie,
04:46
when you accidentally watch
an obscure Olympic sport on TV --
an obscure Olympic sport on TV --
94
274366
4685
gdy przypadkowo oglądacie w telewizji
dziwaczny sport olimpijski...
dziwaczny sport olimpijski...
04:51
(Laughter)
95
279075
2232
(Śmiech)
04:53
wait --
96
281331
1061
czekajcie...
04:54
and the mere sight of an unknown athlete
wearing your national colors
wearing your national colors
97
282416
3907
i sam widok nieznanego atlety
noszącego wasze barwy narodowe
noszącego wasze barwy narodowe
04:58
gets you all excited.
98
286347
1733
powoduje podekscytowanie.
05:00
Your heartbeat goes up,
99
288104
1714
Serce zaczyna szybciej bić,
05:01
your stress level goes up,
100
289842
1831
stresujecie się,
05:03
and you're standing in front of the TV
101
291697
1823
stoicie przed telewizorem
05:05
and screaming with passion
for that athlete to win.
for that athlete to win.
102
293544
2631
i krzyczycie, dopingując tego sportowca.
05:08
That's nationalism.
103
296638
1150
To jest nacjonalizm.
05:09
It's people happy to be together,
104
297812
1734
To ludzie szczęśliwi, że są razem,
05:11
happy to belong to a large
national community.
national community.
105
299570
2814
szczęśliwi, że należą do dużej,
narodowej wspólnoty.
narodowej wspólnoty.
05:14
Why would it be wrong?
106
302901
1385
Co w tym złego?
05:17
You know, globalists,
you may think of nationalism
you may think of nationalism
107
305421
2349
Globaliści, możecie myśleć, że nacjonalizm
05:19
as an old, 19th-century idea
that is destined to fade.
that is destined to fade.
108
307794
3802
to stara, XIX-wieczna ideologia
skazana na porażkę.
skazana na porażkę.
05:23
But I'm sorry to tell you
that the facts are not on your side.
that the facts are not on your side.
109
311620
3736
Niestety fakty są przeciwko wam.
05:27
When the World Values Survey
asked more than 89,000 people
asked more than 89,000 people
110
315976
3828
W ramach światowego badania wartości
i przekonań zapytano 89 tysięcy osób
i przekonań zapytano 89 tysięcy osób
05:31
across 60 countries
111
319828
1478
z 60 krajów,
05:33
how proud they felt about their country,
112
321330
2652
czy czują się dumni ze swojego kraju.
05:36
88.5 percent said "very proud"
or "quite proud" --
or "quite proud" --
113
324006
3923
88,5% było bardzo dumnych
lub dość dumnych.
lub dość dumnych.
05:39
88.5 percent.
114
327953
1707
88,5%.
05:41
Nationalism is not
going away anytime soon.
going away anytime soon.
115
329989
2857
Nacjonalizm nie zniknie
w najbliższym czasie.
w najbliższym czasie.
05:45
It's a powerful feeling
that, according to another study,
that, according to another study,
116
333580
4193
To silne uczucie,
które według innych badań
które według innych badań
05:49
is a strong predictor
of individual happiness.
of individual happiness.
117
337797
3215
jest mocnym wyznacznikiem
osobistego szczęścia.
osobistego szczęścia.
05:53
It's crazy, but your happiness is more
correlated with national satisfaction
correlated with national satisfaction
118
341431
5155
To szalone, ale szczęście
ma więcej wspólnego z narodową dumą
ma więcej wspólnego z narodową dumą
05:58
than with things you would expect,
like household income
like household income
119
346610
3281
niż z bardziej oczywistymi
rzeczami, jak dochód,
rzeczami, jak dochód,
06:01
or your job satisfaction
120
349915
2004
satysfakcja z pracy
06:03
or your health satisfaction.
121
351943
1599
albo stan zdrowia.
06:05
So if nationalism makes people happy,
122
353955
2612
Jeśli nacjonalizm sprawia,
że jesteśmy szczęśliwi,
że jesteśmy szczęśliwi,
06:08
why would anybody take it away from them?
123
356591
2202
po co go zwalczać?
06:11
Fellow globalists, if you are like me,
124
359666
2708
Globaliści, jeśli jesteście jak jak,
06:14
you may be attached to globalization
for humanistic reasons.
for humanistic reasons.
125
362398
3535
globalizm może przyciągać was
z humanistycznych pobudek.
z humanistycznych pobudek.
06:17
And you may take great joy
in some of its accomplishments since 1945.
in some of its accomplishments since 1945.
126
365957
4683
Możecie cieszyć się z niektórych
z jego osiągnięć po 1945 roku.
z jego osiągnięć po 1945 roku.
06:22
After all, major regions of the world
have been exceptionally peaceful;
have been exceptionally peaceful;
127
370664
3599
Jak by nie patrzeć, w większości
regionów świata panuje pokój,
regionów świata panuje pokój,
06:26
extreme poverty rates around
the globe are trending down;
the globe are trending down;
128
374664
3818
zmniejsza się skrajne ubóstwo,
06:30
and more than two billion people,
most notably in Asia,
most notably in Asia,
129
378506
3176
a ponad dwa miliardy ludzi,
głównie w Azji,
głównie w Azji,
06:33
show spectacular improvements
in their standards of living.
in their standards of living.
130
381706
2901
żyje w znacznie lepszych warunkach.
06:37
But studies also show
that globalization has a dark side.
that globalization has a dark side.
131
385266
4301
Jednak badania ukazują też
mroczną stronę globalizacji.
mroczną stronę globalizacji.
06:41
And left on the side of the road
132
389591
2912
To odstawione na boczny tor
06:44
are hundreds of millions of people
in Western middle classes
in Western middle classes
133
392527
3765
setki milionów przedstawicieli
klasy średniej w krajach zachodnich,
klasy średniej w krajach zachodnich,
06:48
with anemic income growth
for more than two decades,
for more than two decades,
134
396316
2785
których dochód niemrawo rósł
przez ostatnie dwie,
przez ostatnie dwie,
06:51
possibly three decades,
according to some studies.
according to some studies.
135
399125
2558
może nawet trzy, dekady
według niektórych badań.
według niektórych badań.
06:54
We cannot ignore
this elephant in our room.
this elephant in our room.
136
402031
2960
Nie możemy tego ignorować.
06:57
If anything, our collective energy
would be better used
would be better used
137
405015
2633
Powinniśmy wykorzystać wspólną energię
06:59
finding ways to fix this aspect
of globalization,
of globalization,
138
407672
3397
do naprawy niedoskonałości globalizacji,
07:03
instead of fighting this polarizing battle
against nationalism.
against nationalism.
139
411093
4817
zamiast walczyć z nacjonalizmem
i ulegać polaryzacji.
i ulegać polaryzacji.
07:08
So now, the nationalists in the audience,
140
416547
2285
Zajmijmy się nacjonalistami
wśród słuchaczy.
wśród słuchaczy.
07:10
I have some crusty,
nonbinary nuggets for you.
nonbinary nuggets for you.
141
418856
3304
Mam dla was kilka łakomych,
nieoczywistych kąsków.
nieoczywistych kąsków.
07:14
(Laughter)
142
422184
1282
(Śmiech)
07:16
When I say the word "globalist,"
what comes to your mind?
what comes to your mind?
143
424211
2667
Kiedy mówię "globalista", o czym myślicie?
07:19
Out-of-touch, one-percent plutocrats?
144
427496
2323
Jeden procent oderwanych
od rzeczywistości plutokratów?
od rzeczywistości plutokratów?
07:21
(Laughter)
145
429843
1403
(Śmiech)
07:23
Or maybe the heartless,
greedy Wall Street type, right?
greedy Wall Street type, right?
146
431270
2821
Albo pozbawiony serca,
chciwy typ z Wall Street?
chciwy typ z Wall Street?
07:26
Or maybe people like me,
with multiple origins,
with multiple origins,
147
434402
2458
A może ktoś jak ja,
o wielorakich korzeniach,
o wielorakich korzeniach,
07:28
living in a big, cosmopolitan metropolis.
148
436884
2863
zamieszkujący wielkie,
kosmopolityczne metropolie?
kosmopolityczne metropolie?
07:32
Well, you remember that World
Values Survey that I mentioned earlier?
Values Survey that I mentioned earlier?
149
440696
3301
Pamiętacie wspomniane wcześniej
badanie wartości i przekonań?
badanie wartości i przekonań?
07:36
It showed another fascinating finding:
150
444428
2622
Pokazało inną fascynującą rzecz.
07:39
71 percent of the world population
agreed with the statement,
agreed with the statement,
151
447074
4319
71% światowej populacji zgodziło się
ze zdaniem: "Jestem obywatelem świata".
ze zdaniem: "Jestem obywatelem świata".
07:43
"I am a citizen of the world."
152
451417
1821
07:45
Do you know what it means?
153
453262
1256
Wiecie, co to znaczy?
07:47
Most of us are simultaneously
proud of our country
proud of our country
154
455094
3229
Większość z nas jest jednocześnie
dumna ze swojego kraju
dumna ze swojego kraju
07:50
and citizens of the world.
155
458347
1814
i czuje się obywatelem świata.
07:52
And it gets even better.
156
460185
1532
Robi się coraz ciekawiej.
07:53
The citizens of the world in the survey
show a higher level of national pride
show a higher level of national pride
157
461741
4441
Obywatele świata według badania
przejawiają większą dumę narodową
przejawiają większą dumę narodową
07:58
than the ones that rejected that label.
158
466206
1984
niż ci, którzy się tak nie określają.
08:00
So once and for all, being a globalist
doesn't mean betraying your country.
doesn't mean betraying your country.
159
468754
3751
Przestańmy więc wreszcie traktować
bycie globalistą jak zdradę swojego kraju.
bycie globalistą jak zdradę swojego kraju.
08:04
It just means that you have
enough social empathy,
enough social empathy,
160
472529
2397
Oznacza to tylko, że macie w sobie
tyle społecznej empatii,
tyle społecznej empatii,
08:06
and you project some of it outside
your national borders.
your national borders.
161
474950
3044
że wylewa się ona poza granice krajów.
08:11
Now, I know that when I dig
into my own nationalist feelings,
into my own nationalist feelings,
162
479248
3484
Kiedy rozmyślam o moich
nacjonalistycznych odczuciach
nacjonalistycznych odczuciach
w kontekście zglobalizowanego świata,
08:14
one of my anxieties versus
the globalized world
the globalized world
163
482756
3038
boję się utraty tożsamości narodowej.
08:17
is national identity:
164
485818
1911
08:19
How are we going to preserve
what makes us special,
what makes us special,
165
487753
3195
Jak zachować to, co czyni nas wyjątkowymi,
08:22
what makes us different,
166
490972
1286
co czyni nas unikatowymi,
08:24
what brings us together?
167
492282
1634
co nas jednoczy?
08:25
And as I started thinking about it,
I realized something really strange,
I realized something really strange,
168
493940
3982
Gdy myślałem o tym wszystkim,
zrozumiałem coś bardzo dziwnego.
zrozumiałem coś bardzo dziwnego.
08:29
which is that a lot of the key ingredients
of our national identities
of our national identities
169
497946
3910
Wiele najważniejszych składników
narodowych tożsamości
narodowych tożsamości
08:33
actually come from outside
our national borders.
our national borders.
170
501880
2705
tak naprawdę pochodzi
spoza granic naszych krajów.
spoza granic naszych krajów.
08:37
Like, think of the letters
that we use every day.
that we use every day.
171
505032
2313
Pomyślcie o literach,
których codziennie używamy.
których codziennie używamy.
08:39
I don't know if you realize,
172
507705
1392
Nie wiem, czy wiecie,
08:41
but the Latin script, the Latin
alphabet that we use
alphabet that we use
173
509121
3812
że łaciński alfabet, którego używamy,
08:44
has its origins thousands of years ago,
174
512957
2359
powstał tysiące lat temu
08:47
near the Nile River.
175
515340
1295
nad brzegami Nilu.
08:49
It all started with a cow just like this,
176
517082
3330
Wszystko zaczęło się
od takiej właśnie krowy,
od takiej właśnie krowy,
08:52
that was captured by a scribe
into an elegant hieroglyph.
into an elegant hieroglyph.
177
520436
4249
którą pewien skryba opisał
za pomocą gustownego hieroglifu.
za pomocą gustownego hieroglifu.
08:57
That hieroglyph was transcribed
by a Semite in the Sinai
by a Semite in the Sinai
178
525233
3563
Semita z Synaju przekształcił hieroglif
09:00
into the letter aleph.
179
528820
1448
w literę alef.
09:02
Aleph traveled with Phoenicians
and reached the European shores in Greece,
and reached the European shores in Greece,
180
530972
5040
Alef dotarło wraz z Fenicjanami
do europejskich brzegów Grecji,
do europejskich brzegów Grecji,
09:08
where it became alpha,
181
536036
1438
gdzie stało się alfą,
09:09
the mother of our letter A.
182
537498
1550
matką naszej litery A.
09:11
So that's how an Egyptian cow
became our letter A.
became our letter A.
183
539555
3335
Tak właśnie egipska krowa
zamieniła się w naszą literę A.
zamieniła się w naszą literę A.
09:14
(Laughter)
184
542914
1321
(Śmiech)
09:16
And same thing with the Egyptian house
that became bet, beta and B.
that became bet, beta and B.
185
544865
6062
To samo stało się z egipskim domem,
który zmienił się w bet, betę i B.
który zmienił się w bet, betę i B.
09:22
And the Egyptian fish
that became daleth, delta and D.
that became daleth, delta and D.
186
550951
4222
I egipską rybą, która zmieniła się
w dalet, deltę i D.
w dalet, deltę i D.
09:27
Our most fundamental texts
are full of Egyptian cows,
are full of Egyptian cows,
187
555681
3401
Nasze najważniejsze pisma
wypełnione są egipskimi krowami,
wypełnione są egipskimi krowami,
09:31
houses and fish.
188
559106
1507
domami i rybami.
09:32
(Laughter)
189
560637
1285
(Śmiech)
09:34
And there are so many other examples.
190
562565
2223
Jest jeszcze wiele innych przykładów.
09:36
Take the United Kingdom and its monarchy.
191
564812
2760
Chociażby Wielka Brytania i jej monarchia.
09:39
Queen Elizabeth II?
192
567596
1987
Królowa Elżbieta II?
09:41
German ancestry.
193
569607
1362
Niemieckie pochodzenie.
09:43
The mottos on the royal coat of arms?
194
571384
2313
Dewizy w królewskim herbie?
09:45
All written in French,
not a single word of English.
not a single word of English.
195
573721
2677
Wszystkie są po francusku,
ani jednego angielskiego słowa.
ani jednego angielskiego słowa.
09:49
Take France and it's iconic Eiffel Tower.
196
577117
3779
Pomyślcie o Francji
i jej symbolu - Wieży Eiffla.
i jej symbolu - Wieży Eiffla.
09:52
The inspiration?
197
580920
1362
Inspiracja?
09:54
The United States of America --
198
582754
1996
Stany Zjednoczone
i nie mam na myśli Las Vegas,
09:56
and I don't mean Las Vegas,
199
584774
1294
09:58
I mean 19th-century New York.
200
586092
1758
tylko XIX-wieczny Nowy Jork.
09:59
(Laughter)
201
587874
1087
(Śmiech)
10:00
This was the tallest building
in New York in the mid-19th century.
in New York in the mid-19th century.
202
588985
3517
To była najwyższa konstrukcja
w Nowym Jorku w połowie XIX wieku.
w Nowym Jorku w połowie XIX wieku.
10:04
Does it remind you of something?
203
592526
1621
Przypomina wam to coś?
10:07
And you may think of China
as a self-contained civilization,
as a self-contained civilization,
204
595147
3439
Możecie myśleć o Chinach
jako samowystarczalnej cywilizacji
jako samowystarczalnej cywilizacji
10:10
protected behind its Great Wall.
205
598610
2129
ukrytej za Wielkim Murem.
10:12
But think twice.
206
600763
1518
Ale zastanówcie się dobrze.
10:14
The Chinese official ideology?
207
602305
2046
Oficjalna ideologia w Chinach?
10:16
Marxism, made in Germany.
208
604375
2747
Marksizm, made in Germany.
10:20
One of China's biggest religions?
209
608064
1645
Największa religia w Chinach?
10:21
Buddhism, imported from India.
210
609733
2608
Buddyzm zaimportowany z Indii.
10:24
India's favorite pastime?
211
612365
2285
Ulubiona rozrywka w Indiach?
10:26
Cricket.
212
614674
1216
Krykiet.
10:28
I really love this quote from Ashis Nandy,
213
616222
2418
Uwielbiam słowa Ashisa Nandy'ego,
10:30
who said, "Cricket is an Indian game
accidentally discovered by the British."
accidentally discovered by the British."
214
618664
4877
który powiedział: "Krykiet to indyjska gra
przypadkiem odkryta przez Brytyjczyków".
przypadkiem odkryta przez Brytyjczyków".
10:35
(Laughter)
215
623565
1558
(Śmiech)
10:37
So these are good reminders that a lot
of what we love in our national traditions
of what we love in our national traditions
216
625147
6545
To nam przypomina, że to, co kochamy
w naszych narodowych tradycjach
w naszych narodowych tradycjach
10:43
actually come from previous
waves of globalization.
waves of globalization.
217
631716
2666
pochodzi z poprzednich fal globalizacji.
10:46
And beyond individual symbols,
there are whole national traditions
there are whole national traditions
218
634835
3704
Poza pojedynczymi symbolami
istnieją całe narodowe tradycje,
istnieją całe narodowe tradycje,
10:50
that could not have existed
without globalization.
without globalization.
219
638563
3058
których by nie było bez globalizacji.
10:54
And the example that comes to my mind
is a world-beloved national tradition:
is a world-beloved national tradition:
220
642070
4305
Do głowy przychodzi mi narodowa tradycja
uwielbiana na całym świecie.
uwielbiana na całym świecie.
10:58
Italian cuisine.
221
646399
1286
Kuchnia włoska.
Przyjaciele, jeśli kiedykolwiek
będziecie mieć okazję
będziecie mieć okazję
11:00
My friends, if you ever have a chance
222
648056
1804
11:01
to go to a superauthentic
Italian restaurant
Italian restaurant
223
649884
2564
udać się do superautentycznej
włoskiej restauracji,
włoskiej restauracji,
11:04
that only serves ancient Roman recipes,
224
652472
2645
która serwuje wyłącznie
starożytne, rzymskie przepisy,
starożytne, rzymskie przepisy,
11:07
my advice for you is: don't go.
225
655141
2486
to radzę wam, nie idźcie.
11:09
(Laughter)
226
657651
1427
(Śmiech)
11:11
You'd get very, very disappointed.
227
659102
1823
Bylibyście bardzo, bardzo rozczarowani.
11:13
No spaghetti, no pasta --
228
661353
1864
Żadnego spaghetti, żadnego makaronu.
11:15
that really started in Sicily
in the eighth century,
in the eighth century,
229
663241
2864
Te dania powstały na Sycylii w VIII wieku
11:18
when it was under Arabian rule.
230
666129
1702
pod panowaniem arabskim.
11:20
No perfect espresso,
no creamy cappuccino --
no creamy cappuccino --
231
668407
2637
Żadnego doskonałego espresso
czy kremowego cappuccino,
czy kremowego cappuccino,
11:23
that came from Abyssinia
via Yemen in the 17th century.
via Yemen in the 17th century.
232
671068
3833
które przywędrowały z Abisynii
przez Jemen w XVII wieku.
przez Jemen w XVII wieku.
11:26
And of course,
no perfect pizza Napoletana --
no perfect pizza Napoletana --
233
674925
2509
I oczywiście żadnej doskonałej
pizzy neapolitańskiej,
pizzy neapolitańskiej,
11:29
how would you make it without
the tomatoes of the New World?
the tomatoes of the New World?
234
677458
3191
bo jak ją zrobić bez pomidorów
z Nowego Świata?
z Nowego Świata?
11:33
No, instead, you would be served
probably a lot of porridge,
probably a lot of porridge,
235
681736
4039
W rzeczywistości
dostalibyście dużo owsianki,
dostalibyście dużo owsianki,
11:37
some vegetable -- mostly
cabbage -- some cheese,
cabbage -- some cheese,
236
685799
3657
trochę warzyw,
głównie kapusty, trochę sera
głównie kapusty, trochę sera
11:41
and maybe if you're lucky,
237
689480
1706
i gdybyście mieli szczęście,
11:43
the absolute delicacy of that time --
238
691210
3122
absolutny delikates w tamtych czasach,
11:46
mmm, perfectly cooked fattened dormice.
239
694356
3531
idealnie ugotowane tuczone koszatki.
(Śmiech)
11:49
(Laughter)
240
697911
1217
11:52
Thankfully, it was not a close tradition
preserved by fanatic watchdogs.
preserved by fanatic watchdogs.
241
700115
4292
Na szczęście to nie była ścisła tradycja
strzeżona przez fanatyków.
strzeżona przez fanatyków.
11:56
No, it was an open process,
242
704431
1653
To był otwarty proces
11:58
nourished by explorers, traders,
street sellers and innovative home cooks.
street sellers and innovative home cooks.
243
706108
5889
napędzany przez odkrywców, handlarzy,
ulicznych sprzedawców i kucharzy amatorów.
ulicznych sprzedawców i kucharzy amatorów.
12:04
And in many ways,
globalization is a chance
globalization is a chance
244
712021
2066
Pod wieloma względami
globalizacja to szansa
globalizacja to szansa
12:06
for our national traditions to be
questioned, regenerated, reinterpreted,
questioned, regenerated, reinterpreted,
245
714111
5263
na kwestionowanie, odnawianie
i reinterpretowanie tradycji narodowych,
i reinterpretowanie tradycji narodowych,
12:11
to attract new converts
to stay vibrant and relevant over time.
to stay vibrant and relevant over time.
246
719398
3963
na przyciąganie innych, wzbudzanie
ekscytacji i bycie na czasie.
ekscytacji i bycie na czasie.
12:15
So just remember this:
247
723841
1293
Zapamiętajcie jedno.
12:17
most of us nationalists
in the world are globalists,
in the world are globalists,
248
725480
2698
Większość nacjonalistów to globaliści,
12:20
and most of us globalists
in the world are nationalists.
in the world are nationalists.
249
728202
2820
a większość globalistów to nacjonaliści.
12:23
A lot of what we like
in our national traditions
in our national traditions
250
731046
3065
Wiele z tego, co lubimy
w narodowych tradycjach,
w narodowych tradycjach,
12:26
come from outside our national borders.
251
734135
2316
pochodzi spoza granic naszych krajów.
12:28
And the reason we venture
outside our national borders
outside our national borders
252
736475
2722
Po to zapuszczamy się poza granice,
12:31
is to discover these other
national traditions.
national traditions.
253
739221
2696
aby odkrywać tradycje innych narodów.
12:33
So the real question should not be
254
741941
1719
Tak naprawdę nie chodzi o to,
12:35
to choose between
nationalism and globalism.
nationalism and globalism.
255
743684
2686
aby wybrać między
nacjonalizmem a globalizmem.
nacjonalizmem a globalizmem.
12:38
The real questions is:
How can we do both better?
How can we do both better?
256
746394
3514
Chodzi o to, jak poprawić jedno i drugie.
12:41
It's a complex question
for a complex world
for a complex world
257
749932
2851
To skomplikowane zadanie
w skomplikowanym świecie,
w skomplikowanym świecie,
12:44
that calls for creative,
nonbinary solutions.
nonbinary solutions.
258
752807
3503
które wymaga twórczego,
nieoczywistego rozwiązania.
nieoczywistego rozwiązania.
12:48
What are you waiting for?
259
756334
1357
Na co czekacie?
12:49
Thank you.
260
757715
1151
Dziękuję.
12:50
(Applause)
261
758890
1800
(Brawa)
ABOUT THE SPEAKER
Wanis Kabbaj - Transportation geekUPS's Wanis Kabbaj works at the intersection of biology and transportation.
Why you should listen
As the director of global strategy for healthcare logistics at UPS, Wanis Kabbaj finds ways for organizations to transport their temperature-sensitive medicines and biotechnologies safely around the world. For more than 16 years, Kabbaj's professional engagements have always revolved around transportation and innovation. Some of his ventures involved helping EADS Astrium use its satellite space transportation expertise in unexpected markets or participating in the global launch of Logan, a revolutionary low-cost vehicle, that helped Renault-Nissan harness a surprising growth in emerging markets.
Kabbaj is a dual citizen of Morocco and France and lived in four continents. Experiencing constant cultural transitions throughout his life gave him a real taste for analyzing problems through non-traditional lenses and blending disciplines that are usually kept separate.
Wanis Kabbaj | Speaker | TED.com