Business Innovation Factory
Carne Ross: An independent diplomat
Carne Ross: Niezależny dyplomata
Filmed:
Readability: 4.2
402,684 views
Po 15 latach służby w brytyjskim korpusie dyplomatycznym, Carne Ross został niezależnym dyplomatą i prowadzi bezprecedensową działalność non-profit, dając małym, rozwijającym się, ale wciąż niezauważonym państwom możliwość zaistnienia na scenie stosunków międzynarodowych. Na konferencji BIF-5 (Business Information Factory) wzywał do wprowadzenia nowego rodzaju dyplomacji, która dopuszczałaby do głosu małe państwa, uwzględniała zmiany geopolityczne i była otwarta na innowacje.
Carne Ross - Diplomat
Carne Ross is the founder of Independent Diplomat, a nonprofit that offers freelance diplomatic representation to small, developing and yet-unrecognized nations in the complex world of international negotiations. Full bio
Carne Ross is the founder of Independent Diplomat, a nonprofit that offers freelance diplomatic representation to small, developing and yet-unrecognized nations in the complex world of international negotiations. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:16
My story is a little bit about war.
0
1000
3000
Moja historia po części opowiada o wojnie.
00:19
It's about disillusionment.
1
4000
2000
O rozczarowaniu.
00:21
It's about death.
2
6000
2000
O śmierci.
00:23
And it's about rediscovering
3
8000
2000
Oraz o odkrywaniu na nowo
00:25
idealism
4
10000
2000
idealizmu
00:27
in all of that wreckage.
5
12000
2000
w całym tym zniszczeniu.
00:29
And perhaps also, there's a lesson
6
14000
2000
Być może jest w niej i lekcja
00:31
about how to deal with
7
16000
2000
o tym jak rozprawić się
00:33
our screwed-up, fragmenting
8
18000
3000
z naszym popapranym, rozpadającym się,
00:36
and dangerous world of the 21st century.
9
21000
3000
niebezpiecznym światem XXI wieku.
00:40
I don't believe in straightforward narratives.
10
25000
3000
Nie wierzę w proste opowieści.
00:43
I don't believe in a life or history
11
28000
2000
Nie wierzę w życie i historię,
00:45
written as decision "A" led to consequence "B"
12
30000
3000
w których decyzja A prowadzi do konsekwencji B,
00:48
led to consequence "C" --
13
33000
2000
do konsekwencji C --
00:50
these neat narratives that we're presented with,
14
35000
2000
w te wszystkie zgrabne opowiastki, które są nam przedstawiane,
00:52
and that perhaps we encourage in each other.
15
37000
3000
do których prawdopodobnie nawzajem się zachęcamy.
00:55
I believe in randomness,
16
40000
2000
Wierzę w przypadek,
00:57
and one of the reasons I believe that
17
42000
2000
a to między innymi dlatego,
00:59
is because me becoming a diplomat was random.
18
44000
3000
że dyplomatą zostałem przez przypadek.
01:02
I'm colorblind.
19
47000
2000
Nie rozróżniam kolorów.
01:04
I was born unable to see most colors.
20
49000
2000
Od urodzenia nie rozróżniam większości kolorów.
01:06
This is why I wear gray and black most of the time,
21
51000
3000
Właśnie dlatego najczęściej zakładam szare lub czarne ubrania
01:09
and I have to take my wife with me
22
54000
2000
i na zakupy
01:11
to chose clothes.
23
56000
3000
muszę zabierać ze sobą żonę.
01:14
And I'd always wanted to be a fighter pilot when I was a boy.
24
59000
3000
Kiedy byłem małym chłopcem, zawsze chciałem być pilotem myśliwca.
01:17
I loved watching planes barrel over
25
62000
2000
Uwielbiałem oglądać samoloty zataczające koła nad
01:19
our holiday home in the countryside.
26
64000
3000
naszym domkiem wypoczynkowym na wsi.
01:22
And it was my boyhood dream to be a fighter pilot.
27
67000
3000
Moim marzeniem z dzieciństwa było zostać pilotem myśliwca.
01:25
And I did the tests in the Royal Air Force to become a pilot,
28
70000
3000
Przystąpiłem do testów na pilota w Royal Air Force,
01:28
and sure enough, I failed.
29
73000
2000
i oczywiście nie udało mi się.
01:30
I couldn't see all the blinking different lights,
30
75000
2000
Nie widziałem wszystkich tych różnych, migających światełek,
01:32
and I can't distinguish color.
31
77000
2000
i nie rozróżniam kolorów.
01:34
So I had to choose another career,
32
79000
2000
Musiałem więc wybrać inną karierę,
01:36
and this was in fact relatively easy for me,
33
81000
3000
co tak naprawdę było dla mnie dość łatwe,
01:39
because I had an abiding passion all the way through my childhood,
34
84000
3000
ponieważ kiedy byłem chłopcem, zawsze pasjonowały mnie
01:42
which was international relations.
35
87000
2000
stosunki międzynarodowe.
01:44
As a child,
36
89000
2000
Jako dziecko,
01:46
I read the newspaper thoroughly.
37
91000
3000
uważnie czytałem gazety.
01:49
I was fascinated by the Cold War,
38
94000
2000
Byłem zafascynowany zimną wojną,
01:51
by the INF negotiations
39
96000
2000
negocjacjami INF
01:53
over intermediate-range nuclear missiles,
40
98000
3000
dotyczącymi pocisków nuklearnych średniego zasięgu,
01:56
the proxy war between the Soviet Union and the U.S.
41
101000
3000
wojną zastępczą pomiędzy Związkiem Radzieckim a USA
01:59
in Angola or Afghanistan.
42
104000
3000
w Angoli i Afganistanie.
02:02
These things really interested me.
43
107000
3000
Bardzo mnie to interesowało.
02:05
And so I decided quite at an early age
44
110000
2000
Dlatego dość wcześnie zdecydowałem,
02:07
I wanted to be a diplomat.
45
112000
2000
że chce zostać dyplomatą.
02:09
And I, one day, I announced this to my parents --
46
114000
3000
I pewnego dnia oznajmiłem to moim rodzicom --
02:12
and my father denies this story to this day --
47
117000
2000
mój ojciec do dziś temu zaprzecza --
02:14
I said, "Daddy, I want to be a diplomat."
48
119000
2000
powiedziałem: " Tato, chcę być dyplomatą".
02:16
And he turned to me, and he said,
49
121000
2000
Po czym odwrócił się do mnie i powiedział:
02:18
"Carne, you have to be very clever to be a diplomat."
50
123000
2000
"Carne, musisz być bardzo mądry, żeby zostać dyplomatą".
02:20
(Laughter)
51
125000
2000
(śmiech)
02:22
And my ambition was sealed.
52
127000
3000
W taki sposób moje ambicje zostały stłumione.
02:25
In 1989,
53
130000
2000
W 1989
02:27
I entered the British Foreign Service.
54
132000
3000
dołączyłem do brytyjskich służb zagranicznych.
02:30
That year, 5,000 people applied to become a diplomat,
55
135000
2000
Tamtego roku na stanowisko dyplomaty aplikowało 5000 osób,
02:32
and 20 of us succeeded.
56
137000
3000
a tylko 20 z nas zostało przyjętych.
02:35
And as those numbers suggest,
57
140000
3000
Jak same liczby sugerują,
02:38
I was inducted into an elite
58
143000
3000
zostałem wprowadzony do elitarnego,
02:41
and fascinating and exhilarating world.
59
146000
3000
fascynującego i ekscytującego świata.
02:45
Being a diplomat, then and now,
60
150000
2000
Dyplomacja od zawsze jest dla mnie
02:47
is an incredible job, and I loved every minute of it --
61
152000
3000
niesamowitym zajęciem, uwielbiałem ją w każdym calu.
02:50
I enjoyed the status of it.
62
155000
2000
Korzystałem z jej statusu.
02:52
I bought myself a nice suit and wore leather-soled shoes
63
157000
3000
Kupiłem sobie porządny garnitur i nosiłem buty na skórzanej podeszwie.
02:55
and reveled in
64
160000
2000
Rozkoszowałem się
02:57
this amazing access I had to world events.
65
162000
3000
tym niezwykłym dostępem do wydarzeń z całego świata.
03:00
I traveled to the Gaza Strip.
66
165000
2000
Byłem w Strefie Gazy.
03:02
I headed the Middle East Peace Process section
67
167000
2000
Przewodziłem sekcji Procesu Pokojowego na Bliskim Wschodzie
03:04
in the British Foreign Ministry.
68
169000
2000
w brytyjskim MSZ.
03:06
I became a speechwriter
69
171000
2000
Pisałem przemówienia
03:08
for the British Foreign Secretary.
70
173000
2000
dla brytyjskiego Sekretarza Spraw Zagranicznych.
03:10
I met Yasser Arafat.
71
175000
2000
Poznałem Jasera Arafata.
03:12
I negotiated
72
177000
2000
Negocjowałem
03:14
with Saddam's diplomats at the U.N.
73
179000
3000
z dyplomatami Saddama w ONZ.
03:17
Later, I traveled to Kabul
74
182000
2000
Potem byłem w Kabulu
03:19
and served in Afghanistan after the fall of the Taliban.
75
184000
3000
i służyłem w Afganistanie po upadku Talibów.
03:22
And I would travel
76
187000
2000
Podróżowałem
03:24
in a C-130 transport
77
189000
3000
samolotem transportowym C-130
03:27
and go and visit warlords
78
192000
2000
na spotykania w górskich kryjówkach
03:29
in mountain hideaways
79
194000
2000
z lokalnymi przywódcami wojskowymi
03:31
and negotiate with them
80
196000
2000
i negocjowałem z nimi
03:33
about how we were going to eradicate Al Qaeda from Afghanistan,
81
198000
3000
sposób uwolnienia Afganistanu od Al-Kaidy.
03:36
surrounded by my Special Forces escort,
82
201000
3000
Miałem zapewnioną eskortę żołnierzy z sił specjalnych,
03:39
who, themselves, had to have an escort of a platoon of Royal Marines,
83
204000
3000
którzy sami byli eskortowani przez pluton Royal Marines,
03:42
because it was so dangerous.
84
207000
2000
ze względu na ogromne niebezpieczeństwo.
03:44
And that was exciting -- that was fun.
85
209000
3000
To było ekscytujące, interesujące.
03:47
It was really interesting.
86
212000
2000
Świetna zabawa.
03:49
And it's a great cadre of people,
87
214000
2000
Pracowałem z grupą wspaniałych,
03:51
incredibly close-knit community of people.
88
216000
3000
niezwykle ze sobą zgranych ludzi.
03:54
And the pinnacle of my career, as it turned out,
89
219000
3000
A moja kariera osiągnęła szczyt, jak się później okazało,
03:57
was when I was posted to New York.
90
222000
3000
kiedy zostałem wysłany do Nowego Jorku.
04:00
I'd already served in Germany, Norway,
91
225000
2000
Wcześniej służyłem w Niemczech, Norwegii
04:02
various other places,
92
227000
2000
wielu innych miejscach,
04:04
but I was posted to New York
93
229000
2000
ale zostałem wysłany do Nowego Jorku,
04:06
to serve on the U.N. Security Council for the British delegation.
94
231000
3000
na stanowisko brytyjskiego delegata w Radzie Bezpieczeństwa.
04:09
And my responsibility was the Middle East,
95
234000
2000
Byłem odpowiedzialny za Bliski Wschód,
04:11
which was my specialty.
96
236000
2000
w którym się specjalizowałem.
04:13
And there, I dealt with things
97
238000
2000
Zajmowałem się tam takimi sprawami jak
04:15
like the Middle East peace process,
98
240000
2000
proces pokojowy na Bliskim Wschodzie,
04:17
the Lockerbie issue --
99
242000
2000
katastrofa nad Lockerbie --
04:19
we can talk about that later, if you wish --
100
244000
3000
jeśli chcecie możemy porozmawiać o tym później --
04:22
but above all, my responsibility was Iraq
101
247000
2000
przede wszystkim byłem jednak odpowiedzialny za Irak
04:24
and its weapons of mass destruction
102
249000
2000
i jego broń masowej zagłady
04:26
and the sanctions we placed on Iraq
103
251000
2000
oraz za sankcje które nakładaliśmy na Irak,
04:28
to oblige it to disarm itself of these weapons.
104
253000
3000
aby zobowiązać go do rozbrojenia.
04:32
I was the chief British negotiator
105
257000
2000
Byłem głównym brytyjskim negocjatorem
04:34
on the subject,
106
259000
2000
w tej sprawie,
04:36
and I was steeped in the issue.
107
261000
3000
i byłem nią przesiąknięty.
04:39
And anyway,
108
264000
3000
Zresztą
04:42
my tour -- it was kind of a very exciting time.
109
267000
3000
sama służba -- to był bardzo ekscytujący okres.
04:45
I mean it was very dramatic diplomacy.
110
270000
3000
To znaczy stosunki dyplomatyczne były bardzo napięte.
04:48
We went through several wars
111
273000
2000
Podczas mojego pobytu w Nowym Jorku
04:50
during my time in New York.
112
275000
3000
braliśmy udział w kilku wojnach.
04:53
I negotiated for my country
113
278000
2000
W Radzie Bezpieczeństwa przeprowadzałem negocjacje dla mojego kraju
04:55
the resolution in the Security Council
114
280000
2000
dotyczące rezolucji
04:57
of the 12th of September 2001
115
282000
2000
z 12 września 2001 r.,
04:59
condemning the attacks of the day before,
116
284000
3000
potępiającej ataki z poprzedniego dnia,
05:02
which were, of course, deeply present to us
117
287000
2000
które oczywiście bardzo mocno odczuli wszyscy z nas,
05:04
actually living in New York at the time.
118
289000
3000
którzy mieszkali wtedy w Nowym Jorku.
05:07
So it was kind of the best of time, worst of times
119
292000
2000
Był to więc w pewnym sensie najlepszy okres, a zarazem najgorsze doświadczenie
05:09
kind of experience.
120
294000
2000
wszech czasów.
05:11
I lived the high-life.
121
296000
2000
Żyłem na światowym poziome.
05:13
Although I worked very long hours,
122
298000
2000
Mimo że pracowałem do bardzo późna,
05:15
I lived in a penthouse in Union Square.
123
300000
2000
mieszkałem w apartamencie na Union Square.
05:17
I was a single British diplomat in New York City;
124
302000
3000
Byłem brytyjskim dyplomatą w Nowym Jorku do wzięcia --
05:20
you can imagine what that might have meant.
125
305000
2000
możecie sobie wyobrazić, co to mogło oznaczać.
05:22
(Laughter)
126
307000
3000
(śmiech)
05:25
I had a good time.
127
310000
2000
To były dobre czasy.
05:27
But in 2002,
128
312000
2000
Ale w 2002 roku,
05:29
when my tour came to an end,
129
314000
3000
gdy moja służba zbliżała się ku końcowi,
05:32
I decided I wasn't going to go back
130
317000
3000
zdecydowałem, że nie wracam
05:35
to the job that was waiting for me in London.
131
320000
2000
do pracy, która czekała na mnie w Londynie.
05:37
I decided to take a sabbatical,
132
322000
2000
Zdecydowałem też wziąć urlop naukowy
05:39
in fact, at the New School, Bruce.
133
324000
2000
w New School w Bruce.
05:42
In some inchoate, inarticulate way
134
327000
3000
Nagle w jakiś niezrozumiały, trudny do opisania sposób
05:45
I realized that there was something wrong
135
330000
2000
zdałem sobie sprawę, że coś jest nie tak
05:47
with my work, with me.
136
332000
2000
z moją pracą, ze mną.
05:49
I was exhausted,
137
334000
2000
Byłem przemęczony,
05:51
and I was also disillusioned
138
336000
2000
i rozczarowany
05:53
in a way I couldn't quite put my finger on.
139
338000
2000
w sposób, którego nie mogłem zrozumieć.
05:55
And I decided to take some time out from work.
140
340000
3000
Zdecydowałem odpocząć od pracy.
05:58
The Foreign Office was very generous.
141
343000
2000
Biuro Spraw Zagranicznych było bardzo hojne.
06:00
You could take these special unpaid leave, as they called them,
142
345000
2000
Można było wziąć -- jak to oni mówią -- specjalny, bezpłatny urlop,
06:02
and yet remain part of the diplomatic service, but not actually do any work.
143
347000
3000
i pracować dla służb dyplomatycznych, nie wykonując żadnych obowiązków.
06:05
It was nice.
144
350000
2000
Było miło.
06:07
And eventually, I decided
145
352000
2000
Ostatecznie postanowiłem
06:09
to take a secondment to join the U.N. in Kosovo,
146
354000
3000
zgodzić się na oddelegowanie do ONZ w Kosowie,
06:14
which was then under U.N. administration.
147
359000
3000
podlegające wtedy pod administrację ONZ.
06:17
And two things happened in Kosovo,
148
362000
2000
W Kosowie wydarzyły się dwie rzeczy
06:19
which kind of, again,
149
364000
2000
które, również
06:21
shows the randomness of life,
150
366000
2000
pokazują rodzaj przypadkowości w życiu,
06:23
because these things turned out to be
151
368000
2000
ponieważ te rzeczy stały się
06:25
two of the pivots of my life
152
370000
2000
dwiema dźwigniami mojego życia
06:27
and helped to deliver me to the next stage.
153
372000
3000
i pomogły mi przejść do kolejnego etapu.
06:30
But they were random things.
154
375000
2000
Ale były one przypadkowe.
06:32
One was that, in the summer of 2004,
155
377000
3000
Pierwsza miała miejsce latem 2004 roku,
06:35
the British government, somewhat reluctantly,
156
380000
2000
kiedy brytyjski rząd trochę niechętnie
06:37
decided to have an official inquiry
157
382000
2000
zdecydował się utworzyć oficjalną komisję śledczą
06:39
into the use of intelligence on WMD
158
384000
2000
badającą wykorzystanie przez wywiad broni masowego rażenia
06:41
in the run up to the Iraq War,
159
386000
3000
w czasie przygotowań do wojny w Iraku --
06:44
a very limited subject.
160
389000
2000
bardzo wąski zakres.
06:46
And I testified to that inquiry in secret.
161
391000
3000
Zeznawałem przed komisją śledczą w tajemnicy.
06:49
I had been steeped in the intelligence on Iraq
162
394000
3000
Byłem wtajemniczony w sprawy wywiadu dotyczące Iraku
06:52
and its WMD,
163
397000
2000
i jego broni masowego rażenia.
06:54
and my testimony to the inquiry said three things:
164
399000
3000
A przed komisją zeznałem trzy rzeczy:
06:57
that the government exaggerated the intelligence,
165
402000
3000
że rząd przesadził z angażowaniem wywiadu,
07:00
which was very clear in all the years I'd read it.
166
405000
3000
co było bardzo jasne przez wszystkie te lata.
07:03
And indeed, our own internal assessment was very clear
167
408000
3000
I rzeczywiście, nasze wewnętrzna ocena mówiła jasno,
07:06
that Iraq's WMD
168
411000
2000
że broń masowego rażenia należąca do Iraku
07:08
did not pose a threat to its neighbors, let alone to us.
169
413000
3000
nie stanowiła zagrożenia dla sąsiadów Iraku, a tym bardziej dla nas.
07:11
Secondly, the government had ignored all available alternatives to war,
170
416000
3000
Po drugie, rząd zignorował wszystkie dostępne alternatywy dla wojny,
07:14
which in some ways
171
419000
2000
która w pewnym sensie
07:16
was a more discreditable thing still.
172
421000
3000
była przecież niepożądana.
07:19
The third reason, I won't go into.
173
424000
2000
Nie będę przytaczał trzeciego powodu.
07:21
But anyway, I gave that testimony,
174
426000
2000
W każdym razie złożyłem zeznania,
07:23
and that presented me with a crisis.
175
428000
2000
a to zapoczątkowało mój kryzys.
07:25
What was I going to do?
176
430000
2000
Co miałem zrobić?
07:27
This testimony was deeply critical of my colleagues,
177
432000
3000
To zeznanie było głęboko krytyczne w stosunku do moich kolegów,
07:30
of my ministers, who had, in my view
178
435000
2000
ministrów, którzy według mnie
07:32
had perpetrated a war on a falsehood.
179
437000
3000
dopuścili się wojny opartej na kłamstwie.
07:35
And so I was in crisis.
180
440000
2000
Dlatego też przechodziłem kryzys.
07:37
And this wasn't a pretty thing.
181
442000
2000
A to nie było przyjemne.
07:39
I moaned about it, I hesitated,
182
444000
2000
Narzekałem, wahałem się,
07:41
I went on and on and on to my long-suffering wife,
183
446000
3000
bez przerwy zwracałem się z tym do żony, która i tak od dawna już cierpiała,
07:45
and eventually I decided to resign from the British Foreign Service.
184
450000
3000
i w końcu zdecydowałem, że rezygnuję z pracy w brytyjskich służbach zagranicznych.
07:48
I felt -- there's a scene in the Al Pacino movie "The Insider," which you may know,
185
453000
4000
Czułem się jak reporter z filmu "Informator" Ala Pacino, który być może znacie,
07:52
where he goes back to CBS
186
457000
2000
kiedy wraca do stacji CBS, po przymusowym urlopie,
07:54
after they've let him down over the tobacco guy,
187
459000
3000
na który wysłali go przez sprawę koncernów tytoniowych
07:57
and he goes, "You know, I just can't do this anymore. Something's broken."
188
462000
3000
i mówi "Już dłużej nie mogę. Coś jest nie tak".
08:00
And it was like that for me. I love that movie.
189
465000
2000
Ze mną było tak samo. Uwielbiam ten film.
08:02
I felt just something's broken.
190
467000
2000
Po prostu czułem, że coś jest nie tak.
08:04
I can't actually sit with my foreign minister
191
469000
2000
Nie mogłem przecież pracować z ministrem spraw zagranicznych
08:06
or my prime minister again with a smile on my face
192
471000
2000
albo z premierem jak gdyby nigdy nic
08:08
and do what I used to do gladly for them.
193
473000
3000
i tak, jak wcześniej z zadowoleniem wypełniać swoje obowiązki.
08:11
So took a running leap
194
476000
3000
Wziąłem więc duży rozbieg
08:14
and jumped over the edge of a cliff.
195
479000
3000
i skoczyłem w przepaść.
08:17
And it was a very, very uncomfortable, unpleasant feeling.
196
482000
4000
To było bardzo dziwne, nieprzyjemne uczucie.
08:21
And I started to fall.
197
486000
2000
Zacząłem spadać.
08:23
And today, that fall hasn't stopped;
198
488000
3000
I do dziś nie przestałem.
08:26
I'm still falling.
199
491000
2000
Wciąż spadam.
08:28
But, in a way, I've got used to the sensation of it.
200
493000
3000
Ale w pewnym sensie przyzwyczaiłem się do tego uczucia.
08:31
And in a way, I kind of like
201
496000
2000
I w pewnym sensie chyba
08:33
the sensation of it a lot better
202
498000
2000
lubię to uczucie dużo bardziej
08:35
than I like actually standing on top of the cliff,
203
500000
2000
niż to, które czułem stojąc na samym szczycie
08:37
wondering what to do.
204
502000
2000
i zastanawiałem się co zrobić.
08:39
A second thing happened in Kosovo,
205
504000
2000
Druga rzecz wydarzyła się w Kosowie,
08:41
which kind of -- I need a quick gulp of water, forgive me.
206
506000
3000
przepraszam, wezmę tylko łyczek wody.
08:46
A second thing happened in Kosovo,
207
511000
2000
Druga rzecz wydarzyła się w Kosowie
08:48
which kind of delivered the answer,
208
513000
2000
i w pewien sposób dała mi odpowiedź na pytanie,
08:50
which I couldn't really answer,
209
515000
3000
na które nie umiałem odpowiedzieć:
08:53
which is, "What do I do with my life?"
210
518000
3000
"Co mam zrobić ze swoim życiem?"
08:57
I love diplomacy --
211
522000
2000
Kocham dyplomację.
08:59
I have no career --
212
524000
2000
Nie mam zawodu.
09:01
I expected my entire life to be a diplomat, to be serving my country.
213
526000
3000
Chciałem do końca życia być dyplomatą, służyć mojemu krajowi.
09:04
I wanted to be an ambassador,
214
529000
2000
Chciałem zostać ambasadorem.
09:06
and my mentors, my heroes,
215
531000
2000
Moi mentorzy, bohaterowie,
09:08
people who got to the top of my profession,
216
533000
2000
ludzie, którzy dotarli na sam szczyt mojej profesji
09:10
and here I was throwing it all away.
217
535000
2000
-- odrzuciłem to wszystko.
09:12
A lot of my friends were still in it.
218
537000
2000
Wiele moich przyjaciół ciągle się tym zajmowało.
09:14
My pension was in it.
219
539000
2000
To było moje źródło dochodów.
09:16
And I gave it up.
220
541000
2000
A ja to wszystko zostawiłem.
09:18
And what was I going to do?
221
543000
2000
I co miałem zrobić?
09:20
And that year, in Kosovo,
222
545000
2000
Tego roku w Kosowie
09:22
this terrible, terrible thing happened, which I saw.
223
547000
3000
byłem świadkiem okropnego wydarzenia.
09:25
In March 2004, there were terrible riots
224
550000
2000
W marcu 2004 r. doszło do poważnych zamieszek
09:27
all over the province -- as it then was -- of Kosovo.
225
552000
3000
w całej prowincji, która wtedy była prowincją Kosowa.
09:30
18 people were killed.
226
555000
2000
Zginęło 18 osób.
09:32
It was anarchy.
227
557000
2000
To była anarchia.
09:34
And it's a very horrible thing to see anarchy,
228
559000
2000
Anarchia to okropne doświadczenie.
09:36
to know that the police and the military --
229
561000
2000
Ma się wtedy tę świadomość, że policja i wojsko --
09:38
there were lots of military troops there --
230
563000
2000
było tam dużo oddziałów wojska --
09:40
actually can't stop that rampaging mob
231
565000
2000
nie są w stanie zatrzymać rozwścieczonego tłumu ludzi,
09:42
who's coming down the street.
232
567000
2000
którzy nadchodzili ulicami.
09:44
And the only way that rampaging mob coming down the street will stop
233
569000
3000
A rozwścieczony tłum zatrzyma się tylko wtedy,
09:47
is when they decide to stop
234
572000
2000
kiedy sam podejmie taką decyzję
09:49
and when they've had enough burning and killing.
235
574000
2000
i kiedy będzie miał dość palenia i zabijania.
09:51
And that is not a very nice feeling to see, and I saw it.
236
576000
3000
To nie jest przyjemne uczucie, a ja go doświadczyłem.
09:54
And I went through it. I went through those mobs.
237
579000
3000
Przedarłem się przez nich, przez ten tłum.
09:57
And with my Albanian friends, we tried to stop it, but we failed.
238
582000
3000
Razem z przyjaciółmi z Albanii próbowaliśmy ich powstrzymać, ale nie udało się.
10:00
And that riot taught me something,
239
585000
3000
Te zamieszki nauczyły mnie czegoś,
10:03
which isn't immediately obvious and it's kind of a complicated story.
240
588000
3000
co nie jest oczywiste i jest dość skomplikowane.
10:06
But one of the reasons that riot took place --
241
591000
2000
Jednym z powodów, dla których doszło do zamieszek --
10:08
those riots, which went on for several days, took place --
242
593000
2000
licznych zamieszek, trwających kilka dni --
10:10
was because the Kosovo people
243
595000
2000
było pozbawienie obywateli Kosowa
10:12
were disenfranchised from their own future.
244
597000
3000
prawa do ich własnej przyszłości.
10:16
There were diplomatic negotiations about the future of Kosovo
245
601000
3000
O przyszłości Kosowa debatowano podczas negocjacji dyplomatycznych,
10:19
going on then,
246
604000
2000
które się wtedy odbywały,
10:21
and the Kosovo government, let alone the Kosovo people,
247
606000
2000
w których rząd Kosowa,
10:23
were not actually
248
608000
2000
nie wspominając o samych obywatelach,
10:25
participating in those talks.
249
610000
2000
nie uczestniczył.
10:27
There was this whole fancy diplomatic system,
250
612000
3000
Stworzono cały ten wyrafinowany system dyplomatyczny,
10:30
this negotiation process about the future of Kosovo,
251
615000
3000
cały ten proces prowadzenia negocjacji o przyszłości Kosowa,
10:33
and the Kosovars weren't part of it.
252
618000
2000
a Kosowianie w nim nie uczestniczyli.
10:35
And funnily enough, they were frustrated about that.
253
620000
3000
Co więcej byli przez to sfrustrowani.
10:38
Those riots were part of the manifestation of that frustration.
254
623000
3000
Zamieszki były jednym ze sposobów wyrażenia tej frustracji.
10:41
It wasn't the only reason,
255
626000
2000
Ale to nie był jedyny powód,
10:43
and life is not simple, one reason narratives.
256
628000
2000
na drogę życia składa się wiele ścieżek.
10:45
It was a complicated thing,
257
630000
2000
Sytuacja była skomplikowana.
10:47
and I'm not pretending it was more simple than it was.
258
632000
2000
I nie udaję, że było łatwiej niż było w rzeczywistości.
10:49
But that was one of the reasons.
259
634000
2000
I to był jeden z powodów,
10:51
And that kind of gave me the inspiration --
260
636000
2000
który poniekąd mnie zainspirował --
10:53
or rather to be precise,
261
638000
2000
a mówiąc dokładniej,
10:55
it gave my wife the inspiration.
262
640000
2000
zainspirował moją żonę.
10:57
She said, "Why don't you advise the Kosovars?
263
642000
3000
Zapytała mnie "Dlaczego nie pomożesz Kosowianom?"
11:00
Why don't you advise their government on their diplomacy?"
264
645000
3000
Dlaczego nie zostaniesz doradcą dyplomatycznym rządu Kosowa?
11:03
And the Kosovars were not allowed a diplomatic service.
265
648000
2000
W Kosowie dyplomacja była zabroniona.
11:05
They were not allowed diplomats.
266
650000
2000
Nie wolno im było zatrudniać dyplomatów.
11:07
They were not allowed a foreign office
267
652000
2000
Nie wolno im było zwrócić się do dyplomatów z zagranicy,
11:09
to help them deal with this immensely complicated process,
268
654000
3000
aby pomogli im przebrnąć przez ten niezwykle skomplikowany proces,
11:12
which became known as the Final Status Process of Kosovo.
269
657000
3000
który nazwano ostatecznym procesem dotyczącym statusu Kosowa.
11:15
And so that was the idea.
270
660000
2000
Taka była idea.
11:17
That was the origin of the thing that became Independent Diplomat,
271
662000
2000
Taki był początek tego, czym dziś jest Niezależny Dyplomata --
11:19
the world's first diplomatic advisory group
272
664000
3000
pierwsza na świece dyplomatyczna grupa doradcza
11:22
and a non-profit to boot.
273
667000
2000
o charakterze non-profit.
11:24
And it began when I flew back from London
274
669000
3000
Wszystko zaczęło się po moim powrocie do Londynu
11:27
after my time at the U.N. in Kosovo.
275
672000
3000
ze służby dla ONZ w Kosowie.
11:30
I flew back and had dinner with the Kosovo prime minister and said to him,
276
675000
3000
Poleciałem z powrotem do Kosowa i podczas obiadu z premierem powiedziałem:
11:33
"Look, I'm proposing that I come and advise you on the diplomacy.
277
678000
3000
"Mam propozycję, przyjadę i zostanę doradcą dyplomatycznym Kosowa.
11:36
I know this stuff. It's what I do. Why don't I come and help you?"
278
681000
3000
Znam się na tym, to moja praca. Mogę wam pomóc".
11:39
And he raised his glass of raki to me and said,
279
684000
2000
Podniósł kieliszek raki i powiedział
11:41
"Yes, Carne. Come."
280
686000
2000
"Tak, Carne. Przyjedź".
11:43
And I came to Kosovo
281
688000
2000
Pojechałem do Kosowa
11:45
and advised the Kosovo government.
282
690000
2000
i zostałem doradcą rządu Kosowa.
11:47
Independent Diplomat ended up advising three successive Kosovo prime ministers
283
692000
3000
Niezależny Dyplomata doradzał trzem kolejnym premierom Kosowa
11:50
and the multi-party negotiation team of Kosovo.
284
695000
3000
oraz kosowskiej, wielopartyjnej grupie ds. negocjacji.
11:53
And Kosovo became independent.
285
698000
3000
Kosowo stało się niepodległym państwem.
11:56
Independent Diplomat is now established
286
701000
3000
Obecnie Niezależny Dyplomata działa
11:59
in five diplomatic centers around the world,
287
704000
2000
w pięciu centrach dyplomacji na świecie.
12:01
and we're advising seven or eight
288
706000
2000
Doradzamy 7 lub 8 państwom
12:03
different countries, or political groups,
289
708000
3000
lub jeśli ktoś woli,
12:06
depending on how you wish to define them --
290
711000
2000
grupom politycznym --
12:08
and I'm not big on definitions.
291
713000
2000
nie znam się na definicjach.
12:10
We're advising the Northern Cypriots on how to reunify their island.
292
715000
3000
Doradzamy Północnemu Cyprowi jak ponownie zjednoczyć wyspę.
12:13
We're advising the Burmese opposition,
293
718000
2000
Doradzamy opozycji w Birmie,
12:15
the government of Southern Sudan,
294
720000
2000
rządowi Sudanu Południowego,
12:17
which -- you heard it here first --
295
722000
2000
który -- słyszycie to jako pierwsi --
12:19
is going to be a new country within the next few years.
296
724000
2000
w ciągu kilki kolejnych lat stanie się nowym państwem.
12:23
We're advising the Polisario Front of the Western Sahara,
297
728000
3000
Doradzamy Polisario Front -- organizacji wojskowo politycznej w Saharze Zachodniej,
12:26
who are fighting to get their country back
298
731000
2000
która po 34 latach ucisku
12:28
from Moroccan occupation
299
733000
2000
chce oswobodzić swoje państwo
12:30
after 34 years of dispossession.
300
735000
3000
z marokańskiej okupacji.
12:33
We're advising various island states in the climate change negotiations,
301
738000
3000
Doradzamy wielu państwom wyspiarskim w negocjacjach
12:36
which is suppose to culminate
302
741000
2000
dotyczących zmiany klimatu,
12:38
in Copenhagen.
303
743000
2000
które mają się zakończyć w Kopenhadze.
12:41
There's a bit of randomness here too
304
746000
2000
Również tutaj w pewnym stopniu obecna jest losowość,
12:43
because, when I was beginning Independent Diplomat,
305
748000
2000
ponieważ, na początku mojej kariery Niezależnego Dyplomaty
12:45
I went to a party in the House of Lords,
306
750000
2000
poszedłem na spotkanie towarzyskie w Izbie Lordów --
12:47
which is a ridiculous place,
307
752000
2000
dość idiotyczne miejsce.
12:49
but I was holding my drink like this, and I bumped into
308
754000
2000
W każdym razie, trzymałem drinka w ten sposób i wpadłem
12:51
this guy who was standing behind me.
309
756000
2000
na faceta, który stał za mną.
12:53
And we started talking, and he said --
310
758000
2000
Zaczęliśmy rozmawiać.
12:55
I told him what I was doing,
311
760000
2000
Powiedziałem mu czym się zajmuję.
12:57
and I told him rather grandly
312
762000
2000
Dość uroczyście powiedziałem,
12:59
I was going to establish Independent Diplomat in New York.
313
764000
2000
że zamierzam zapoczątkować działalność Niezależnego Dyplomaty w Nowym Jorku.
13:01
At that time there was just me --
314
766000
2000
Ja sam się tym wtedy zajmowałem,
13:03
and me and my wife were moving back to New York.
315
768000
2000
razem z żoną przeprowadzaliśmy się do Nowego Jorku.
13:05
And he said, "Why don't you see my colleagues in New York?"
316
770000
3000
A on powiedział "Masz ochotę spotkać się z ludźmi z mojego kręgu w Nowym Jorku?"
13:08
And it turned out
317
773000
2000
Okazało się,
13:10
he worked for an innovation company called ?What If!,
318
775000
2000
że facet pracuje dla przedsiębiorstwa innowacyjnego ?What if!,
13:12
which some of you have probably heard of.
319
777000
2000
o której część z was być może słyszała.
13:14
And one thing led to another,
320
779000
2000
Od słowa, do słowa
13:16
and I ended up having a desk
321
781000
2000
i wylądowałem za biurkiem
13:18
in ?What If! in New York,
322
783000
2000
w ?What if! w Nowym Jorku,
13:20
when I started Independent Diplomat.
323
785000
2000
i zacząłem pracować nad Niezależnym Dyplomatą.
13:22
And watching ?What If!
324
787000
2000
Patrzyłem jak ?What if! opracowuje
13:24
develop new flavors of chewing gum for Wrigley
325
789000
2000
nowe smaki gum do żucia dla Wrigley,
13:26
or new flavors for Coke
326
791000
2000
albo nowe smaki coli
13:28
actually helped me innovate
327
793000
2000
i to pomogło mi wymyślić, jak usprawnić
13:30
new strategies for the Kosovars
328
795000
2000
nowe strategie dla obywateli Kosowa
13:32
and for the Saharawis of the Western Sahara.
329
797000
3000
i mieszkańców Sahary Zachodniej.
13:35
And I began to realize that there are different ways of doing diplomacy --
330
800000
3000
Zacząłem uświadamiać sobie, że dyplomację można uprawiać na różne sposoby,
13:38
that diplomacy, like business,
331
803000
2000
że dyplomacja, tak jak biznes,
13:40
is a business of solving problems,
332
805000
2000
polega na rozwiązywaniu problemów,
13:42
and yet the word innovation doesn't exist in diplomacy;
333
807000
3000
a przecież słowo 'innowacja' nie istnieje w języku dyplomacji.
13:45
it's all zero sum games and realpolitik
334
810000
3000
To jest gra o sumie stałej i Realpolitik (niem. polityka realna),
13:48
and ancient institutions that have been there for generations
335
813000
3000
a także stare instytucje, istniejące od pokoleń,
13:51
and do things the same way they've always done things.
336
816000
3000
które obecnie funkcjonują tak, jak przed laty.
13:54
And Independent Diplomat, today,
337
819000
2000
Dziś Niezależny Dyplomata próbuje wprowadzić
13:56
tries to incorporate some of the things I learned at ?What If!.
338
821000
3000
pewne strategie, których nauczyłem się w ?What if!.
13:59
We all sit in one office and shout at each other across the office.
339
824000
3000
Siedzimy w jednym biurze i krzyczymy do siebie przez całe pomieszczenie.
14:02
We all work on little laptops and try to move desks to change the way we think.
340
827000
3000
Pracujemy na małych laptopach, próbujemy przestawiać biurka, żeby przestawić nasz sposób myślenia.
14:05
And we use naive experts
341
830000
2000
Konsultujemy się z naiwnymi ekspertami,
14:07
who may know nothing about the countries we're dealing with,
342
832000
3000
którzy mogą nie wiedzieć niczego o państwach, którymi się zajmujemy,
14:10
but may know something about something else
343
835000
2000
ale mogą wiedzieć coś innego,
14:12
to try to inject new thinking
344
837000
2000
coś, co zmieni nasze podejście
14:14
into the problems
345
839000
2000
do spraw,
14:16
that we try to address for our clients.
346
841000
2000
które próbujemy rozwiązać dla naszych klientów.
14:18
It's not easy, because our clients, by definition,
347
843000
2000
To nie jest łatwe, bo nasi klienci są
14:20
are having a difficult time, diplomatically.
348
845000
3000
z definicji w trudnej sytuacji dyplomatycznej.
14:25
There are, I don't know,
349
850000
2000
Można z tego wszystkiego wyciągnąć
14:27
some lessons from all of this,
350
852000
3000
kilka wniosków
14:30
personal and political --
351
855000
2000
dla nas samych i dla polityki,
14:32
and in a way, they're the same thing.
352
857000
3000
które w pewnym stopniu sprowadzają się do jednego.
14:35
The personal one
353
860000
2000
Wniosek dla nas
14:37
is falling off a cliff
354
862000
2000
to spadanie w przepaść --
14:39
is actually a good thing, and I recommend it.
355
864000
3000
w rzeczywistości to dobra rzecz, polecam.
14:43
And it's a good thing to do at least once in your life
356
868000
2000
Warto to zrobić przynajmniej raz w życiu --
14:45
just to tear everything up and jump.
357
870000
3000
rzucić wszystko i skoczyć.
14:49
The second thing is a bigger lesson about the world today.
358
874000
3000
Drugi wniosek to dość poważna lekcja o dzisiejszym świcie.
14:52
Independent Diplomat is part of a trend
359
877000
3000
Niezależny Dyplomata jest częścią tendencji,
14:55
which is emerging and evident across the world,
360
880000
3000
która jest obecna i wyraźnie widoczna na całym świecie --
14:58
which is that the world is fragmenting.
361
883000
3000
świat się dzieli.
15:01
States mean less than they used to,
362
886000
3000
Państwo znaczy mniej niż w przeszłości,
15:04
and the power of the state is declining.
363
889000
2000
zmniejsza się jego władza.
15:06
That means the power of others things is rising.
364
891000
2000
Oznacza to, że zwiększa się rola innych czynników.
15:08
Those other things are called non-state actors.
365
893000
2000
Są to tak zwane podmioty niepaństwowe.
15:10
They may be corporations,
366
895000
2000
Mogą to być korporacje,
15:12
they may be mafiosi, they may be nice NGOs,
367
897000
3000
mafia, przyjazne organizacje pozarządowe,
15:15
they may anything,
368
900000
2000
cokolwiek,
15:17
any number of things.
369
902000
2000
w dowolnej ilości.
15:19
We are living in a more complicated and fragmented world.
370
904000
3000
Żyjemy w coraz bardziej zagmatwanym i podzielonym świecie.
15:22
If governments are less able
371
907000
2000
Jeśli rządy w coraz mniejszym stopniu
15:24
to affect the problems
372
909000
2000
są w stanie adresować problemy,
15:26
that affect us in the world,
373
911000
3000
które dotykają ludzi na całym świecie,
15:29
then that means, who is left to deal with them,
374
914000
3000
to kto w takim razie ma sobie z nimi poradzić,
15:32
who has to take greater responsibility to deal with them?
375
917000
2000
kto ma wziąć na siebie ciężar odpowiedzialności i je rozwiązać?
15:34
Us.
376
919000
2000
My.
15:36
If they can't do it, who's left to deal with it?
377
921000
3000
Jeśli oni sobie nie radzą, kto ma sobie poradzić?
15:39
We have no choice but to embrace that reality.
378
924000
3000
Nie pozostaje nam nic oprócz stawienia czoła rzeczywistości.
15:42
What this means is
379
927000
2000
A to oznacza,
15:44
it's no longer good enough
380
929000
3000
że już nie wystarczy powiedzieć,
15:47
to say that international relations, or global affairs,
381
932000
3000
że stosunki międzynarodowe, problemy ogólnoświatowe,
15:50
or chaos in Somalia,
382
935000
2000
chaos w Somalii,
15:52
or what's going on in Burma is none of your business,
383
937000
3000
sytuacja w Birmie, to nie nasza sprawa,
15:55
and that you can leave it to governments to get on with.
384
940000
3000
którą możemy pozostawić rządom.
15:58
I can connect any one of you
385
943000
2000
Wykorzystując sześć stopi oddalenia,
16:00
by six degrees of separation
386
945000
2000
mogę wskazać relacje, które łączą każdego z was
16:02
to the Al-Shabaab militia in Somalia.
387
947000
3000
z somalijskimi bojownikami Al-Shabaab.
16:05
Ask me how later, particularly if you eat fish, interestingly enough,
388
950000
4000
Opowiem o tym potem jeśli chcecie, ale wystarczy na przykład,
16:09
but that connection is there.
389
954000
2000
że jecie ryby, a już coś was z nimi łączy.
16:11
We are all intimately connected.
390
956000
2000
Wszyscy jesteśmy blisko ze sobą związani.
16:13
And this isn't just Tom Friedman,
391
958000
2000
I nie stwierdził tego Tom Friedman,
16:15
it's actually provable in case after case after case.
392
960000
3000
można to udowodnić w każdym przypadku.
16:18
What that means is, instead of asking your politicians to do things,
393
963000
3000
Oznacza to, że zamiast czekać na działanie polityków,
16:21
you have to look to yourself to do things.
394
966000
3000
sami powinniśmy podjąć działania.
16:24
And Independent Diplomat is a kind of example of this
395
969000
2000
Niezależny Dyplomata jest w pewien, dość luźny sposób
16:26
in a sort of loose way.
396
971000
2000
przykładem takiej inicjatywy.
16:28
There aren't neat examples, but one example is this:
397
973000
3000
Nie ma zgrabnych przykładów, ale jeden może być taki:
16:31
the way the world is changing
398
976000
2000
sposób, w jaki świat się zmienia, wyraźnie przejawia się w tym,
16:33
is embodied in what's going on at the place I used to work --
399
978000
2000
co się dzieje w miejscach takich jak moja była praca,
16:35
the U.N. Security Council.
400
980000
2000
Rada Bezpieczeństwa ONZ.
16:37
The U.N. was established in 1945.
401
982000
3000
ONZ powstało w 1945 r.
16:40
Its charter is basically designed
402
985000
2000
Jego głównym zadaniem
16:42
to stop conflicts between states --
403
987000
2000
jest przeciwdziałać konfliktom między państwami --
16:44
interstate conflict.
404
989000
2000
konfliktom interesów.
16:46
Today, 80 percent of the agenda
405
991000
2000
Obecnie 80% programu
16:48
of the U.N. Security Council
406
993000
2000
Rady Bezpieczeństwa ONZ
16:50
is about conflicts within states,
407
995000
2000
dotyczy problemów wewnątrzpaństwowych,
16:52
involving non-state parties --
408
997000
2000
w których uczestniczą podmioty niepaństwowe,
16:54
guerillas, separatists,
409
999000
2000
partyzanci, separatyści czy
16:56
terrorists, if you want to call them that,
410
1001000
2000
terroryści, jeśli tak ich nazywacie,
16:58
people who are not normal governments, who are not normal states.
411
1003000
3000
ludzie którzy nie tworzą normalnego rządu ani normalnego państwa.
17:01
That is the state of the world today.
412
1006000
3000
W takiej sytuacji znajduje się dzisiejszy świat.
17:04
When I realized this,
413
1009000
2000
Kiedy zdałem sobie z tego sprawę,
17:06
and when I look back on my time at the Security Council
414
1011000
3000
i kiedy wracam do moich czasów w Radzie Bezpieczeństwa
17:09
and what happened with the Kosovars,
415
1014000
2000
i do wydarzeń z Kosowa,
17:11
and I realize that often
416
1016000
2000
uświadamiam sobie, że często ludzie,
17:13
the people who were most directly affected
417
1018000
2000
na których nasze działania w Radzie Bezpieczeństwa
17:15
by what we were doing in the Security Council
418
1020000
2000
miały bezpośredni wpływ,
17:17
weren't actually there, weren't actually invited
419
1022000
2000
nie byli tam obecni. Nikt nie dawał im możliwości
17:19
to give their views to the Security Council,
420
1024000
2000
przedstawienia swoich poglądów w Radzie Bezpieczeństwa.
17:21
I thought, this is wrong.
421
1026000
2000
Pomyślałem, że to niedopuszczalne.
17:23
Something's got to be done about this.
422
1028000
2000
Trzeba to jakoś zmienić.
17:25
So I started off in a traditional mode.
423
1030000
3000
Zacząłem więc zgodnie ze zwyczajem.
17:28
Me and my colleagues at Independent Diplomat
424
1033000
2000
Wraz z innymi członkami Niezależnego Dyplomaty
17:30
went around the U.N. Security Council.
425
1035000
2000
byliśmy w Radzie Bezpieczeństwa ONZ.
17:32
We went around 70 U.N. member states --
426
1037000
2000
Byliśmy w 70 krajach członkowskich ONZ --
17:34
the Kazaks, the Ethiopians, the Israelis --
427
1039000
2000
Kazachstan, Etiopia, Izrael --
17:36
you name them, we went to see them --
428
1041000
2000
sami z resztą wiecie. Spotkaliśmy się
17:38
the secretary general, all of them,
429
1043000
2000
z sekretarzem generalnym, z nimi wszystkimi
17:40
and said, "This is all wrong.
430
1045000
2000
i powiedzieliśmy: "To wszystko nie tak.
17:42
This is terrible that you don't consult these people who are actually affected.
431
1047000
2000
To niedorzeczne, że nie konsultujecie się z ludźmi, o losach których decydujecie.
17:44
You've got to institutionalize a system
432
1049000
2000
Musicie stworzyć formalny system,
17:46
where you actually invite the Kosovars
433
1051000
2000
zgodnie z którym zaprosicie tu Kosowian
17:48
to come and tell you what they think.
434
1053000
2000
i wysłuchacie ich stanowiska.
17:50
This will allow you to tell me -- you can tell them what you think.
435
1055000
2000
Będziecie mogli wtedy przekazać to mnie, powiedzieć im, co o tym myślicie.
17:52
It'll be great. You can have an exchange.
436
1057000
2000
Będzie wspaniale. Dojdzie do wymiany poglądów.
17:54
You can actually incorporate these people's views into your decisions,
437
1059000
3000
Tak naprawdę możecie wykorzystać ich opinie w procesie podejmowania decyzji,
17:57
which means your decisions will be more effective and durable."
438
1062000
2000
dzięki czemu wasze decyzje będą bardziej skuteczne i trwałe".
18:02
Super-logical, you would think.
439
1067000
2000
Ktoś mógłby powiedzieć, że to jest superlogiczne.
18:04
I mean, incredibly logical. So obvious, anybody could get it.
440
1069000
2000
To znaczy niezwykle logiczne -- tak oczywiste, że każdy mógłby to stwierdzić.
18:06
And of course, everybody got it. Everybody went, "Yes, of course, you're absolutely right.
441
1071000
3000
Oczywiście wszyscy się zgodzili, mówili: "Tak, masz absolutną rację".
18:09
Come back to us
442
1074000
2000
Wróć do nas
18:11
in maybe six months."
443
1076000
2000
za około 6 miesięcy".
18:13
And of course, nothing happened -- nobody did anything.
444
1078000
3000
I oczywiście nic się nie wydarzyło. Nikt niczego nie zrobił.
18:16
The Security Council does its business
445
1081000
2000
Dziś Rada Bezpieczeństwa funkcjonuje
18:18
in exactly the same way today
446
1083000
2000
w dokładnie taki sam sposób,
18:20
that it did X number of years ago,
447
1085000
3000
jak X lat temu,
18:23
when I was there 10 years ago.
448
1088000
3000
około 10 lat temu.
18:26
So we looked at that observation
449
1091000
2000
Przyjrzeliśmy się więc naszym wnioskom
18:28
of basically failure
450
1093000
2000
wyciągniętym z tej porażki
18:30
and thought, what can we do about it.
451
1095000
2000
i zastanawialiśmy się co z tym zrobić.
18:32
And I thought, I'm buggered
452
1097000
2000
Pomyślałem, że jeśli poświęcę całe życie
18:34
if I'm going to spend the rest of my life
453
1099000
2000
na lobbowanie na rzecz tych szczątkowych rządów,
18:36
lobbying for these crummy governments
454
1101000
2000
aby zostały podjęte konieczne działania,
18:38
to do what needs to be done.
455
1103000
2000
to się wykończę.
18:40
So what we're going to do
456
1105000
2000
Postanowiliśmy więc
18:42
is we're actually going to set up these meetings ourselves.
457
1107000
2000
sami zająć się organizowaniem tych spotkań.
18:44
So now, Independent Diplomat
458
1109000
2000
Dziś Niezależny Dyplomata
18:46
is in the process of setting up meetings
459
1111000
2000
zajmuje się organizacją spotkań
18:48
between the U.N. Security Council
460
1113000
2000
przedstawicieli Rady Bezpieczeństwa ONZ
18:50
and the parties to the disputes
461
1115000
2000
i stron, których sprawami
18:52
that are on the agenda of the Security Council.
462
1117000
3000
zajmuje się Rada Bezpieczeństwa.
18:55
So we will be bringing
463
1120000
2000
Sprowadzimy zatem
18:57
Darfuri rebel groups,
464
1122000
3000
darfurskich rebeliantów,
19:00
the Northern Cypriots and the Southern Cypriots,
465
1125000
3000
przedstawicieli Cypru Północnego i Południowego,
19:04
rebels from Aceh,
466
1129000
3000
rebeliantów z Aceh (Indonezja)
19:07
and awful long laundry list
467
1132000
2000
oraz wielu, wielu innych z całego świata,
19:09
of chaotic conflicts around the world.
468
1134000
3000
wplątanych złożone konflikty.
19:12
And we will be trying to bring the parties to New York
469
1137000
3000
Naszym celem jest sprowadzenie ich do Nowego Jorku,
19:15
to sit down in a quiet room
470
1140000
2000
gdzie w spokoju i odosobnieniu,
19:17
in a private setting with no press
471
1142000
2000
bez telewizji i prasy,
19:19
and actually explain what they want
472
1144000
2000
usiądą przy stole i wyjaśnią członkom
19:21
to the members of the U. N. Security Council,
473
1146000
2000
Rady Bezpieczeństwa ONZ czego oczekują,
19:23
and for the members of the U.N. Security Council
474
1148000
2000
a członkowie Rady Bezpieczeństwa
19:25
to explain to them what they want.
475
1150000
2000
wyjaśnią im czego oni z kolei oczekują.
19:27
So there's actually a conversation,
476
1152000
2000
W taki sposób nawiązuje się rozmowa,
19:29
which has never before happened.
477
1154000
2000
do której nigdy wcześniej nie doszło.
19:31
And of course, describing all this,
478
1156000
3000
Z pewnością każdy z was, kto zna się na polityce
19:34
any of you who know politics will think this is incredibly difficult,
479
1159000
3000
może na podstawie tego opisu stwierdzić, że to jest niezwykle trudne.
19:37
and I entirely agree with you.
480
1162000
2000
W zupełności się z tym zgadzam.
19:39
The chances of failure are very high,
481
1164000
3000
Prawdopodobieństwo niepowodzenia jest bardzo wysokie,
19:42
but it certainly won't happen
482
1167000
2000
ale z pewnością do niego nie dojdzie,
19:44
if we don't try to make it happen.
483
1169000
3000
jeśli nie spróbujemy.
19:47
And my politics has changed fundamentally
484
1172000
3000
Od czasów kiedy byłem dyplomatą do chwili obecnej,
19:50
from when I was a diplomat to what I am today,
485
1175000
2000
moja polityka uległa gruntownej zmianie.
19:52
and I think that outputs is what matters, not process,
486
1177000
3000
Uważam, że najważniejszy jest produkt, a nie proces
19:55
not technology, frankly, so much either.
487
1180000
3000
lub technologia, szczerze mówiąc żadne z nich.
19:58
Preach technology
488
1183000
2000
Propagowanie techniki wśród wszystkich uczestników
20:00
to all the Twittering members of all the Iranian demonstrations
489
1185000
3000
demonstracji w Iranie używających Twittera,
20:03
who are now in political prison in Tehran,
490
1188000
3000
którzy obecnie przebywają w więzieniu w Teheranie
20:06
where Ahmadinejad remains in power.
491
1191000
2000
którym ciągle rządzi Ahmadineżad.
20:08
Technology has not delivered political change in Iran.
492
1193000
3000
Technika nie wprowadziła zmian politycznych w Iranie.
20:12
You've got to look at the outputs, and you got to say to yourself,
493
1197000
3000
Musimy się skupić na wynikach. Musimy zadać sobie pytanie:
20:15
"What can I do to produce that particular output?"
494
1200000
2000
"Co mogę zrobić, aby osiągnąć taki wynik?"
20:17
That is the politics of the 21st century,
495
1202000
3000
To jest polityka XXI wieku.
20:20
and in a way, Independent Diplomat
496
1205000
2000
Niezależny Dyplomata jest swoistym
20:22
embodies that fragmentation, that change,
497
1207000
3000
ucieleśnieniem tego rozpadu, tej zmiany,
20:25
that is happening to all of us.
498
1210000
3000
których wszyscy doświadczamy.
20:29
That's my story. Thanks.
499
1214000
2000
To jest moja historia. Dziękuję.
ABOUT THE SPEAKER
Carne Ross - DiplomatCarne Ross is the founder of Independent Diplomat, a nonprofit that offers freelance diplomatic representation to small, developing and yet-unrecognized nations in the complex world of international negotiations.
Why you should listen
Carne Ross was a member of the British diplomat corps for a decade and a half -- until a crisis of faith in the system drove him to go freelance. With his nonprofit, Independent Diplomat, he and a team advise small and developing nations without a diplomatic corps, as well as unrecognized nations that would otherwise lack a voice in negotiations on their own futures. His group helped advise the Kosovars in their quest for recognition as a nation, and with Croatia on its application to join the EU. They're now working with Southern Sudan as it approaches a vote to separate (a vote that, on Sept. 8, 2010, US Secretary of State Clinton called "inevitable").
As Ross said to Time magazine, when it profiled him in a 2008 story called "Innovators/Peacemakers": "Our work is based on the belief that everybody has a right to some say in the resolution of their issues." He's the author of the 2007 book Independent Diplomat: Dispatches from an Unaccountable Elite.
Carne Ross | Speaker | TED.com