TEDxGreatPacificGarbagePatch
Van Jones: The economic injustice of plastic
Van Jones: Plastikte ekonomik adaletsizlik
Filmed:
Readability: 3.7
632,699 views
Van Jones sosyal adaletçi bakış açısıyla plastik kirliliğine karşı bir durumu ortaya koyuyor. Kendisi, plastik atıklarının öncelikle ve en kötü şekilde fakir ülkeleri ve insanları vurduğunu ve yaşadığımız yer neresi ve kazancımız ne olursa olsun bunun sonuçlarına hepimizin ortak olacağını gösteriyor. Van Jones, TEDXGPGP'de ilk kullanımda atmaya hevesli olan gezegenimizi ıslah edebilmemiz için bir kaç etkili fikir öneriyor.
Van Jones - Social justice and green energy activist
Van Jones sees a clear link between social justice and green energy -- and works for both. Full bio
Van Jones sees a clear link between social justice and green energy -- and works for both. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:19
I am honored to be here,
0
4000
2000
Burada olmaktan ve
00:21
and I'm honored to talk about this topic,
1
6000
2000
çok önemli gördüğüm bu konuyla ilgili
00:23
which I think is of grave importance.
2
8000
2000
konuşmaktan dolayı şeref duyuyorum.
00:25
We've been talking a lot about
3
10000
2000
Plastiğin gezegenimiz ve diğer canlı türlerinin üzerindeki
00:27
the horrific impacts of plastic
4
12000
2000
korkunç etkilerinden
00:29
on the planet and on other species,
5
14000
3000
çok bahsettik;
00:32
but plastic hurts people too,
6
17000
2000
ancak plastik insanlara,
00:34
especially poor people.
7
19000
3000
özellikle de fakir insanlara, zarar veriyor.
00:37
And both in the production of plastic,
8
22000
2000
Ve hem plastiğin üretiminde
00:39
the use of plastic and the disposal of plastic,
9
24000
3000
hem de kullanımı ve atılımında
00:42
the people who have the bull's-eye on their foreheads
10
27000
2000
tehlikede olan kitle
00:44
are poor people.
11
29000
3000
fakir insanlardır.
00:47
People got very upset
12
32000
3000
İnsanlar BP petrol sızıntısı olduğunda
00:50
when the BP oil spill happened
13
35000
2000
haklı olarak
00:52
for very good reason.
14
37000
2000
çok üzüldüler.
00:54
People thought about, "Oh, my God.
15
39000
2000
İnsanlar "Aman tanrım,
00:56
This is terrible, this oil -- it's in the water.
16
41000
2000
bu petrol korkunç bir şey. Suya karışmış.
00:58
It's going to destroy
17
43000
2000
Oradaki tüm canlıları
01:00
the living systems there.
18
45000
2000
yok edecek.
01:02
People are going to be hurt.
19
47000
2000
İnsanlar zarar görecek.
01:04
This is a terrible thing,
20
49000
2000
Sızan petrolün körfezdeki insanlara
01:06
that the oil is going to hurt the people in the Gulf."
21
51000
2000
zarar verecek olması korkunç bir şey."
01:08
What people don't think about
22
53000
2000
Nedense insanlar petrolün sağ salim kıyıya ulaşması
01:10
is: what if the oil had made it safely to shore?
23
55000
3000
durumunda ne olacağını düşünmezler.
01:13
What if the oil actually got where it was trying to go?
24
58000
3000
Petrol gerçekten de hedeflenen yere ulaşsa ne olurdu?
01:16
Not only would it have been burned in engines
25
61000
2000
Sadece motorlarda yakıt olup
01:18
and added to global warming,
26
63000
3000
küresel ısınmaya katkıda bulunmakla kalmayacaktı;
01:21
but there's a place called "Cancer Alley,"
27
66000
3000
"Kanser sokağı" denilen bir yer var.
01:24
and the reason it's called "Cancer Alley"
28
69000
2000
Oraya "kanser sokağı" deniliyor çünkü
01:26
is because the petrochemical industry
29
71000
3000
petrolün petrokimya endüstrisinde
01:29
takes that oil and turns it into plastic
30
74000
2000
plastiğe dönüştürülmesi esnasında
01:31
and, in the process, kills people.
31
76000
3000
insanlar ölüyor.
01:34
It shortens the lives of the people who live there in the Gulf.
32
79000
3000
Orada, körfezde yaşayan insanların ömürlerini kısaltıyor.
01:37
So oil and petrochemicals are not just a problem where there's a spill;
33
82000
3000
Neticede petrol ve petrokimyasallar sadece bir sızıntı olması
01:40
they're a problem where there's not.
34
85000
2000
durumunda değil, olmaması durumunda da sorun teşkil ediyor.
01:42
And what we don't often appreciate
35
87000
2000
Ve fakir insanların sırf biz bu
01:44
is the price that poor people pay
36
89000
2000
tek kullanımlık ürünlere sahip olalım diye
01:46
for us to have these disposable products.
37
91000
2000
ödedikleri bedeli göremiyoruz.
01:48
The other thing that we don't often appreciate
38
93000
2000
Anlamadığımız başka bir şey de
01:50
is it's not just at the point of production that poor people suffer.
39
95000
3000
fakir insanların sadece üretim esnasında zarar görmediğidir.
01:53
Poor people also suffer
40
98000
2000
Fakir insanlar ürünlerin kullanılması
01:55
at the point of use.
41
100000
2000
esnasında da zarar görüyorlar.
01:57
Those of us who earn a certain income level,
42
102000
2000
Belli bir gelir seviyesine ulaşmış
01:59
we have something called choice.
43
104000
2000
kişiler için tercih diye bir şey söz konusu.
02:01
The reason why you want to work hard and have a job
44
106000
2000
Çok çalışıp bir iş sahibi olmak istememizin
02:03
and not be poor and broke
45
108000
2000
ve parasız kalmak istemeyişimizin sebebi
02:05
is so you can have choices, economic choices.
46
110000
3000
ekonomik tercihler yapabilelim diyedir.
02:08
We actually get a chance to choose
47
113000
2000
Aslında bizim zehirli ve tehlikeli
02:10
not to use products
48
115000
2000
plastik içeren ürünleri
02:12
that have dangerous, poisonous plastic in them.
49
117000
2000
kullanmamayı seçme şansımız var.
02:14
Other people who are poor don't have those choices.
50
119000
3000
Fakir olanlar içinse böyle bir tercih söz konusu değil.
02:17
So low-income people often are the ones
51
122000
2000
Yani, tehlikeli kimyasallar içeren
02:19
who are buying the products
52
124000
2000
ve çocuklarının kullandığı bu ürünleri
02:21
that have those dangerous chemicals in them that their children are using.
53
126000
3000
satın alanlar çoğunlukla fakir insanlardır.
02:24
Those are the people who wind up
54
129000
2000
Bu zehirli plastikleri daha çok
02:26
actually ingesting a disproportionate amount
55
131000
2000
kullanan ve tüketen
02:28
of this poisonous plastic and using it.
56
133000
3000
işte bu insanlardır.
02:31
And people say, "Well, they should just buy a different product."
57
136000
3000
Ve insanlar, "Efendim başka bir ürün alsınlar" diyorlar.
02:34
Well, the problem with being poor is you don't have those choices.
58
139000
3000
İyi de, fakirseniz böyle tercihlerde bulunamazsınız.
02:37
You often have to buy the cheapest products.
59
142000
2000
Çoğu kez en ucuz ürünleri almak zorundasınız.
02:39
The cheapest products are often the most dangerous.
60
144000
3000
En ucuz ürünler de çoğunlukla en tehlikeli olanlardır.
02:42
And if that weren't bad enough,
61
147000
2000
Ve sanki bu yetmezmiş gibi
02:44
if it wasn't just the production of plastic
62
149000
2000
plastiğin üretimi- ki bu da
02:46
that's giving people cancer in places like "Cancer Alley" and shortening lives
63
151000
3000
"kanser sokağı" gibi yerlerde kansere yol açıp ömrü kısaltmaktadır-
02:49
and hurting poor kids at the point of use,
64
154000
3000
ve kullanımı aşamasında - ki bu da zavallı çocuklara zarar vermektedir-
02:52
at the point of disposal,
65
157000
2000
olmasa bile, atılması esnasında
02:54
once again, it's poor people
66
159000
2000
zarar gören
02:56
who bear the burden.
67
161000
2000
yine fakir insanlardır.
02:58
Often, we think we're doing a good thing.
68
163000
2000
Çoğu kez iyi birşey yaptığımızı düşünürüz.
03:00
You're in your office,
69
165000
2000
Ofistesiniz ve şişe suyunuzu,
03:02
and you're drinking your bottled water, or whatever it is,
70
167000
2000
ya da her ne ise, içiyorsunuz ve
03:04
and you think to yourself, "Hey, I'm going to throw this away.
71
169000
3000
kendi kendinize, "Eee bunu atacağım" diye düşünüyorsunuz.
03:07
No, I'm going to be virtuous.
72
172000
2000
Yok, hayır erdemli biri gibi davranacağım.
03:09
I'm going to put it in the blue bin."
73
174000
2000
Mavi çöp kutusuna koyacağım.
03:11
You think, "I put mine in the blue bin,"
74
176000
2000
"Ben benimkini mavi çöp kutusuna koydum" diye düşünüp,
03:13
and then you look at your colleague and say,
75
178000
3000
sonra da arkadaşınıza dönüp,
03:16
"Why, you cretin.
76
181000
2000
"Hey sen bilgisiz,
03:18
You put yours in the white bin."
77
183000
2000
sen niye beyaz çöp kutusuna atıyorsun" dersiniz,
03:20
And we use that as a moral tickle.
78
185000
2000
ve bununla hem eğlenir hem de ders veririz.
03:22
We feel so good about ourselves.
79
187000
2000
Böylece kendimizi çok iyi hissederiz.
03:25
Maybe I'll feel good myself.
80
190000
2000
Belki kendimi affederim.
03:27
Not you, but I feel this way.
81
192000
3000
Siz değil, ama ben bu şekilde hissediyorum.
03:31
And so we kind of have this kind of moral feel-good moment.
82
196000
3000
Ve böyle kendimizi iyi hissettiğimiz anlarımız olur.
03:34
But if we were to be able to follow that little bottle
83
199000
3000
Ama eğer o küçük şişenin
03:37
on its journey,
84
202000
2000
nereye gittiğini takip etseydik,
03:39
we would be shocked to discover that, all too often,
85
204000
3000
çoğu kez bir gemiye konulacağını
03:42
that bottle is going to be put on a boat,
86
207000
2000
hayretler içinde görürdük.
03:44
it's going to go all the way across the ocean
87
209000
3000
Bir şey uğruna okyanusu
03:47
at some expense,
88
212000
2000
boydan boya geçecek,
03:49
and it's going to wind up in a developing country -- often China.
89
214000
3000
ve gelişmekte olan bir ülkeyi -genellikle de Çin'i- boylayacaktır.
03:52
I think in our minds we imagine somebody's going to take the little bottle,
90
217000
3000
Sanırım biz kafamızda, birinin bu şişeyi alıp,
03:55
say, "Oh, little bottle.
91
220000
3000
"Ah şişecik, seni gördüğümüze çok
03:58
We're so happy to see you, little bottle."
92
223000
2000
memnun olduk şişecik" diyeceğini düşünüyoruz.
04:00
(Laughter)
93
225000
2000
(Kahkahalar)
04:02
"You've served so well."
94
227000
3000
"Öyle iyi hizmet ettin ki"
04:05
He's given a little bottle massage,
95
230000
2000
Biraz şişe masajı yapıp,
04:07
a little bottle medal.
96
232000
2000
madalya takar.
04:09
And say, "What would you like to do next?"
97
234000
2000
Ve, "şimdi ne yapmak istersin?" diye sorar.
04:11
The little bottle says, "I just don't know."
98
236000
3000
Şişecik de, "bilmem ki" der.
04:14
But that's not actually what happens.
99
239000
3000
Fakat gerçekte durum böyle değildir.
04:19
That bottle
100
244000
2000
O şişe
04:21
winds up getting burned.
101
246000
3000
eninde sonunda yakılacaktır.
04:24
Recycling of plastic in many developing countries
102
249000
3000
Gelişmekte olan ülkelerde
04:27
means the incineration of the plastic,
103
252000
2000
plastiğin geri kazanımı
04:29
the burning of the plastic,
104
254000
2000
yakılmasıyla olur, ki bu da
04:31
which releases incredible toxic chemicals
105
256000
2000
akıl almaz derecede zehirli kimyasalların açığa çıkmasına
04:33
and, once again, kills people.
106
258000
2000
ve yine insanların ölmesine neden olur.
04:35
And so poor people
107
260000
2000
Ve böylece "kanser sokağı" gibi
04:37
who are making these products
108
262000
2000
petrokimya merkezlerinde
04:39
in petrochemical centers like "Cancer Alley,"
109
264000
3000
bu ürünleri üreten fakir insanlar;
04:42
poor people who are consuming these products disproportionately,
110
267000
2000
bu ürünleri çoğunlukla kullanan bu insanlar;
04:44
and then poor people,
111
269000
2000
ve geri kazanım noktasında dahi
04:46
who even at the tail end of the recycling
112
271000
2000
yer alan bu fakirlerin
04:48
are having their lives shortened,
113
273000
3000
bizim tek kullanımlılığa olan bağımlılığımızdan dolayı
04:51
are all being harmed greatly
114
276000
3000
ömürleri kısalıyor,
04:54
by this addiction that we have
115
279000
3000
ve hepsi bu sebepten dolayı
04:57
to disposability.
116
282000
2000
çok zarar görüyor.
04:59
Now you think to yourself -- because I know how you are --
117
284000
2000
Şimdi siz kendi kendinize düşünüp - çünkü ben sizin nasıl olduğunuzu biliyorum -
05:01
you say, "That sure is terrible
118
286000
2000
diyorsunuz ki, "Bu durum tabi ki fakirler için
05:03
for those poor people.
119
288000
2000
çok kötü birşey.
05:05
It's just awful,
120
290000
2000
Tek kelimeyle korkunç;
05:07
those poor people.
121
292000
2000
yazık bu insanlara.
05:09
I hope someone does something to help them."
122
294000
3000
Umarım birileri onlara yardım etmek için birşeyler yapar."
05:12
But what we don't understand is --
123
297000
3000
Ancak biz şunu anlamıyoruz:
05:15
is, here we are in Los Angeles.
124
300000
2000
Biz burada Los Angeles'dayız.
05:17
We worked very hard to get the smog reduction
125
302000
2000
Los Angeles'daki hava kirliliğini
05:19
happening here in Los Angeles.
126
304000
2000
azaltmak için çok çalıştık.
05:21
But guess what?
127
306000
2000
Ancak ne oldu biliyor musunuz?
05:23
Because they're doing so much dirty production in Asia now,
128
308000
2000
Şu anda Asya'da aşırı kirli üretim olduğundan ve
05:25
because the environmental laws
129
310000
2000
oradaki çevre ile ilgili kanunlar
05:27
don't protect the people in Asia now,
130
312000
2000
halk sağlığını korumaya yönelik olmadığından,
05:29
almost all of the clean air gains
131
314000
2000
Kaliforniya'da hava kirliliğini azaltmak
05:31
and the toxic air gains
132
316000
2000
ve havayı temizlemek için yaptığımız
05:33
that we've achieved here in California
133
318000
2000
kazanımların neredeyse tamamı
05:35
have been wiped out by dirty air coming over from Asia.
134
320000
3000
Asya üzerinden gelen kirli hava tarafından silip süpürüldü.
05:39
So, we all are being hit. We all are being impacted.
135
324000
3000
Görüldüğü gibi hepimiz etkileniyor ve zarar görüyoruz.
05:42
It's just the poor people get hit first and worst.
136
327000
3000
Bu durumdan en çok ve en kötü şekilde zarar görenler yine fakir insanlar oluyor.
05:45
But the dirty production, the burning of toxins,
137
330000
3000
Ancak kirli üretim, zehirli maddelerin yanması,
05:48
the lack of environmental standards in Asia
138
333000
2000
Asya'da çevre standartlarının eksikliği
05:50
is actually creating so much dirty air pollution
139
335000
3000
o kadar çok hava kirliliği yaratıyor ki
05:53
it's coming across the ocean and has erased our gains here in California.
140
338000
3000
okyanusu geçip burada, Kaliforniya'daki kazanımlarımızı silip attı.
05:56
We're back where we were in the 1970s.
141
341000
2000
Şimdi tekrar başladığımız yere, 1970'li yıllara geri döndük.
05:58
And so we're on one planet,
142
343000
2000
Hepimiz aynı gezegende yaşıyoruz,
06:00
and we have to be able to get to the root of these problems.
143
345000
3000
ve bu sorunların köküne inebilmeliyiz.
06:03
Well the root of this problem, in my view,
144
348000
3000
Bence bu meselenin kökünde
06:06
is the idea of disposability itself.
145
351000
3000
tek kullanımlılık fikri yatıyor.
06:09
You see, if you understand the link
146
354000
3000
Gördüğünüz gibi eğer gezegenimizi
06:12
between what we're doing
147
357000
2000
zehirlemek ve kirletmek için yaptığımız şeylerle
06:14
to poison and pollute the planet
148
359000
2000
fakir insanlara yaptığımız şeyler arasındaki
06:16
and what we're doing to poor people,
149
361000
3000
bağlantıyı görürsek
06:19
you arrive at a very troubling,
150
364000
2000
çok can sıkıcı ama faydalı
06:21
but also very helpful, insight:
151
366000
3000
bir şeyi anlamış oluruz:
06:24
In order to trash the planet,
152
369000
2000
Gezegeni mahvetmek için
06:26
you have to trash people.
153
371000
2000
insanları da mahvetmemiz lazım.
06:28
But if you create a world where you don't trash people,
154
373000
3000
Ama eğer insanları koruyabildiğimiz bir dünya
06:31
you can't trash the planet.
155
376000
2000
yaratırsak gezegenimizi de mahvetmeyiz.
06:33
So now we are at a moment
156
378000
2000
Yani şu anda sosyal adaletçi anlayışla
06:35
where the coming together of social justice as an idea
157
380000
3000
çevre bilimci anlayışın bir araya
06:38
and ecology as an idea,
158
383000
2000
geldiği bir zamandayız;
06:40
we finally can now see
159
385000
2000
ve görüyoruz ki nihayetinde
06:42
that they are really, at the end of the day, one idea.
160
387000
3000
fikir olarak ikisi de aynı.
06:45
And it's the idea that we don't have disposable anything.
161
390000
3000
Ve bu da tek kullanımlık herhangi bir şeyimizin kalmaması demek.
06:48
We don't have disposable resources.
162
393000
3000
Tek kullanımlık kaynaklarımızın olmaması.
06:51
We don't have disposable species.
163
396000
2000
Yenilenemeyen canlı türlerinin olmaması.
06:53
And we don't have disposable people either.
164
398000
3000
Ve aynı zamanda yenilenemeyen insanların olmaması.
06:56
We don't have a throwaway planet,
165
401000
2000
Ziyan edilecek bir gezegenimiz ve
06:58
and we don't have throwaway children -- it's all precious.
166
403000
3000
ziyan edilecek çocuklarımız yok- hepsi çok değerli.
07:01
And as we all begin to come back to that basic understanding,
167
406000
3000
Hepimiz bu anlayışa sahip olursak
07:04
new opportunities for action begin to emerge.
168
409000
3000
harekete geçmek için yeni fırsatlar doğacak.
07:07
Biomimicry,
169
412000
2000
Yeni ortaya çıkan
07:09
which is something
170
414000
2000
bir bilim olan biyomimikri
07:11
that is an emerging science,
171
416000
2000
önemli bir sosyal adalet görüşüne
07:13
winds up being a very important social justice idea.
172
418000
3000
dönüşüyor.
07:16
People who are just learning about this stuff,
173
421000
2000
Bu şeyleri yeni öğrenen kişiler için
07:18
biomimicry means
174
423000
2000
biyomimikri tüm canlı türlerinin
07:20
respecting the wisdom of all species.
175
425000
2000
ilmine saygı duymak demektir.
07:22
Democracy, by the way,
176
427000
2000
Bu arada demokrasi tüm insanların bilgeliğine
07:24
means respecting the wisdom of all people -- and we'll get to that.
177
429000
2000
saygı duymak demektir-buna da geleceğiz.
07:26
But biomimicry means respecting the wisdom of all species.
178
431000
3000
Ancak biyomimikri tüm canlı türlerine saygı duymak demektir.
07:29
It turns out we're a pretty clever species.
179
434000
3000
Öyle görünüyor ki biz çok akıllı türleriz.
07:32
This big cortex, or whatever, we're pretty proud of ourselves.
180
437000
3000
Bu büyük beyin yada her ne ise; kendimizle oldukça gurur duyuyoruz.
07:35
But if we want to make something hard,
181
440000
3000
Ancak sert bir cisim yapmak istiyorsak
07:38
we come up, "I know, I'm going to make a hard substance.
182
443000
3000
çıkıp, "biliyorum, sert bir madde yapacağım.
07:41
I know, I'm going to get vacuums and furnaces
183
446000
3000
Vakumlu kaplar ve fırınlar edinip,
07:44
and drag stuff out of the ground
184
449000
2000
yerden birşeyler çıkaracağım,
07:46
and get things hot and poison and pollute,
185
451000
3000
ve ısıtıp, zehirleyip, etrafı kirleteceğim;
07:49
but I got this hard thing.
186
454000
3000
ama bu sert maddeyi oluşturdum.
07:52
I'm so clever,"
187
457000
2000
Çok akıllıyım." diyeceğiz.
07:54
and you look behind you, and there's destruction all around you.
188
459000
3000
Ve arkanıza baktığınızda ise herşeyi yıkıp yok etmişsinizdir.
07:57
But guess what? You're so clever,
189
462000
2000
Biliyor musunuz? Siz çok akıllısınız;
07:59
but you're not as clever as a clam.
190
464000
2000
ama bir istiridye kadar değil.
08:01
A clamshell's hard.
191
466000
2000
Bir istiridyenin kabuğu serttir.
08:03
There's no vacuums. There's no big furnaces.
192
468000
3000
Vakumlu kaplar, büyük fırınlar yoktur;
08:06
There's no poison. There's no pollution.
193
471000
2000
zehir yoktur; kirlilik yoktur.
08:08
It turns out that our other species
194
473000
2000
Öyle görünüyor ki diğer canlı türleri
08:10
has figured out a long time ago
195
475000
2000
doğanın çok iyi bildiği biyolojik yöntemleri
08:12
how to create many of the things that we need
196
477000
3000
kullanarak ihtiyacımız olan bir çok şeyi
08:15
using biological processes that nature knows how to use well.
197
480000
3000
nasıl meydana getireceğini çözmüş.
08:18
Well that insight of biomimicry,
198
483000
2000
Biyomimikrinin bu yönü,
08:20
of our scientists finally realizing
199
485000
2000
nihayet bilim adamlarımızın diğer canlı türlerinden
08:22
that we have as much to learn from other species.
200
487000
2000
öğrenecek çok şeyimizin olduğunu anlaması bakımından önemlidir.
08:24
I don't mean taking a mouse
201
489000
2000
Bir fareyi alıp
08:26
and sticking it with stuff.
202
491000
2000
ona birşeyler batırmaktan bahsetmiyorum.
08:28
I don't mean looking at it from that way -- abusing the little species.
203
493000
3000
Bu küçük canlıları suistimal etmekten de bahsetmiyorum-
08:31
I mean actually respecting them, respecting what they've achieved.
204
496000
3000
Onlara ve yapabildiklerine saygı duymaktan bahsediyorum.
08:34
That's called biomimicry,
205
499000
2000
Buna biyomimikri diyoruz;
08:36
and that opens the door
206
501000
2000
ve bu da
08:38
to zero waste production,
207
503000
2000
atıksız üretim ve
08:40
zero pollution production --
208
505000
2000
sıfır hava kirliliğine giden kapıyı açar-
08:42
that we could actually enjoy
209
507000
2000
ki böylelikle gezegenimizi kirletmeden
08:44
a high quality of life, a high standard of living
210
509000
2000
yüksek kalitede bir yaşam ve yüksek
08:46
without trashing the planet.
211
511000
2000
hayat standartlarından yararlanabiliriz.
08:48
Well that idea of biomimicry,
212
513000
3000
Tüm canlı türlerinin ilmine saygı duymak
08:51
respecting the wisdom of all species,
213
516000
2000
anlamına gelen biyomimetik fikri ile
08:53
combined with the idea
214
518000
2000
demokrasi ve sosyal adalet
08:55
of democracy and social justice,
215
520000
2000
fikrini birleştirdiğimizde, ki bu da
08:57
respecting the wisdom and the worth of all people,
216
522000
3000
tüm insanların bilgeliği ve değerine saygı demektir,
09:00
would give us a different society.
217
525000
2000
farklı bir toplum ortaya çıkacaktır.
09:02
We would have a different economy.
218
527000
2000
Bu durumda farklı bir ekonomimiz olurdu.
09:04
We would have a green society
219
529000
2000
Dr.King'in gurur duyacağı
09:06
that Dr. King would be proud of.
220
531000
2000
yeşil bir çevremiz olurdu.
09:08
That should be the goal.
221
533000
2000
Amaç bu olmalı.
09:10
And the way that we get there is to first of all recognize
222
535000
3000
Ve buraya ulaşmak için öncelikle
09:13
that the idea of disposability
223
538000
3000
tek kullanımlık fikrinin
09:16
not only hurts
224
541000
2000
sadece bahsettiğimiz canlı türlerine zarar vermekle kalmayıp
09:18
the species we've talked about,
225
543000
2000
toplumumuzu bile mahvettiğini
09:20
but it even corrupts our own society.
226
545000
3000
kabul etmemiz lazım.
09:23
We're so proud to live here in California.
227
548000
3000
Burada, Kaliforniya'da, yaşamaktan son derece gurur duyuyoruz.
09:26
We just had this vote, and everybody's like,
228
551000
2000
Daha yeni seçimler oldu, ve herkes
09:28
"Well, not in our state.
229
553000
3000
"Evet, bizim buradakiler dışında,
09:31
I don't know what those other states were doing."
230
556000
3000
başka eyaletler ne yapıyordu bilmem" diyor.
09:34
(Laughter)
231
559000
2000
Kahkahalar
09:36
Just so proud.
232
561000
2000
Öyle gururlular.
09:38
And, yeah, I'm proud, too.
233
563000
3000
Tamam ben de öyle.
09:41
But California,
234
566000
3000
Ancak Kaliforniya olarak bazı yeşillikler bakımından
09:44
though we lead the world in some of the green stuff,
235
569000
3000
dünya lideri olsak da ne yazık ki
09:47
we also, unfortunately, lead the world
236
572000
2000
bazı suç ve cezalandırma işlerinde de
09:49
in some of the gulag stuff.
237
574000
3000
dünya lideriyiz.
09:52
California has one of the highest incarceration rates
238
577000
3000
Elli eyalet içerisinde hapis cezası oranları
09:55
of all the 50 states.
239
580000
2000
en yüksek olan eyalet Kaliforniya'dır.
09:57
We have a moral challenge in this moment.
240
582000
3000
Şu anda bizim ahlaki bir durumla yüzleşmemiz lazım.
10:00
We are passionate about rescuing
241
585000
3000
Arazilerden işe yaramayan
10:03
some dead materials from the landfill,
242
588000
2000
malzemeleri kurtarmaya çok hevesliyiz,
10:05
but sometimes not as passionate
243
590000
2000
ancak yaşayan canlıları, insanları kurtarmak için
10:07
about rescuing living beings, living people.
244
592000
3000
o kadar da hevesli davranmıyoruz.
10:10
And I would say that we live in a country --
245
595000
3000
Ve diyebilirim ki
10:13
five percent of the world's population,
246
598000
2000
dünya nüfusunun %5'ini oluşturan bizler
10:15
25 percent of the greenhouse gases,
247
600000
3000
sera gazlarının %25'ini üretiyoruz
10:18
but also 25 percent of the world's prisoners.
248
603000
2000
ve dünya mahkümlarının %25'ine sahibiz.
10:20
One out of every four people locked up anywhere in the world
249
605000
3000
Dünyanın herhangi bir yerinde mahkum olan
10:23
is locked up right here in the United States.
250
608000
2000
her dört kişiden biri şu an burada Birleşik Devletlerde.
10:25
So that is consistent with this idea
251
610000
3000
İşte bu da bu inandığımız tek kullanımlık
10:28
that disposability is something we believe in.
252
613000
3000
fikriyle uyumlu bir şey.
10:31
And yet,
253
616000
3000
Ancak yine de destekçi sayısını artırması
10:34
as a movement
254
619000
2000
ve büyümesi gereken
10:36
that has to broaden its constituency,
255
621000
2000
ve doğal güven bölgemizin dışına
10:38
that has to grow,
256
623000
2000
çıkması gereken bu hareketin
10:40
that has to reach out beyond our natural comfort zone,
257
625000
3000
-plastik gibi şeylerden kurtulma ve
10:43
one of the challenges to the success of this movement,
258
628000
3000
ekonominin yönünü değiştirmesine yardımcı olma hareketinin-
10:46
of getting rid of things like plastic and helping the economy shift,
259
631000
3000
başarılı olması yönündeki zorluklardan biri de
10:49
is people look at our movement with some suspicion.
260
634000
3000
insanların bu harekete şüpheyle bakmasıdır.
10:52
And they ask a question, and the question is:
261
637000
3000
Ve bir soru soruyorlar, ve soru da şu:
10:55
How can these people be so passionate?
262
640000
3000
Bu insanlar nasıl bu kadar hevesli olabiliyorlar?
10:58
A poor person, a low-income person, somebody in "Cancer Alley,"
263
643000
3000
Fakir birisi, düşük gelirli birisi,
11:01
somebody in Watts,
264
646000
3000
"kanser sokağındaki" birisi, Watts'dan birisi,
11:04
somebody in Harlem, somebody on an Indian reservation,
265
649000
2000
Harlem'deki birisi, yerli toplama kampından birisi
11:06
might say to themselves, and rightfully so,
266
651000
2000
haklı bir şekilde şöyle diyebilir:
11:08
"How can these people be so passionate
267
653000
3000
"Nasıl oluyor da bu insanlar
11:11
about making sure
268
656000
2000
bir plastik şişenin ikinci bir
11:13
that a plastic bottle
269
658000
2000
şansı olması için
11:15
has a second chance in life,
270
660000
2000
ya da aliminyum bir kutunun
11:17
or an aluminum can has a second chance,
271
662000
3000
ikinci bir şansı olması için uğraşıyorlar da
11:20
and yet, when my child gets in trouble
272
665000
2000
benim çocuğumun başı derde girip
11:22
and goes to prison,
273
667000
2000
hapse girdiğinde
11:24
he doesn't get a second chance?"
274
669000
2000
ikinci bir şansı olmuyor?"
11:26
How can this movement be so passionate
275
671000
2000
Bu hareket nasıl oluyor da güçlü bir sesle
11:28
about saying we don't have throwaway stuff, no throwaway dead materials,
276
673000
3000
ziyan edilecek, sokağa atılacak kullanılmış malzemelerimiz yok derken
11:31
and yet accept
277
676000
2000
insan hayatını ve
11:33
throwaway lives and throwaway communities like "Cancer Alley?"
278
678000
3000
"kanser sokağı"ndaki gibi toplulukların hayatlarını sokağa atmayı kabulleniyor?
11:36
And so we now get a chance
279
681000
3000
Ve işte şimdi bu hareketle gurur
11:39
to be truly proud of this movement.
280
684000
3000
duymamız için bir fırsatımız var.
11:42
When we take on topics like this,
281
687000
2000
Bu gibi konuları ele aldığımızda
11:44
it gives us that extra call
282
689000
2000
diğer hareketlere de ulaşmamız
11:46
to reach out to other movements
283
691000
2000
ve daha çok büyüyüp daha kapsamlı
11:48
and to become more inclusive and to grow,
284
693000
3000
hale gelmemiz için bir çağrı fırsatı yakalıyoruz.
11:51
and we can finally get out of this crazy dilemma that we've been in.
285
696000
3000
Ve sonunda içinde bulunduğumuz bu saçma ikilemden çıkabiliriz.
11:55
Most of you are good, softhearted people.
286
700000
2000
Çoğunuz iyi, yumuşak kalpli insanlarsınız.
11:57
When you were younger, you cared about the whole world,
287
702000
3000
Gençken tüm dünyayı umursuyordunuz
12:00
and at some point
288
705000
2000
ve birisi bir zamanda
12:02
somebody said you had to pick an issue,
289
707000
2000
bir mesele seçmeniz gerektiğini
12:04
you had to boil your love down to an issue.
290
709000
2000
sevginizi bir meseleye indirgemeniz gerektiğini söyledi.
12:06
Can't love the whole world --
291
711000
2000
Tüm dünyayı sevemezsiniz-
12:08
you've got to work on trees,
292
713000
2000
ya ağaçlarla ilgileneceksiniz
12:10
or you've got to work on immigration.
293
715000
2000
ya da göçmenlerle ilgileneceksiniz.
12:12
You've got to shrink it down and be about one issue.
294
717000
3000
Bu ikisini birleştirip tek meseleye indirgemelisiniz.
12:15
And really, they fundamentally told you,
295
720000
3000
Ve gerçekten size şunu söylediler:
12:18
"Are you going to hug a tree,
296
723000
2000
"Bir ağacı mı, yoksa
12:20
or are you going to hug a child? Pick.
297
725000
2000
bir çocuğu mu kucaklayacaksınız"? Seçin.
12:22
Are you going to hug a tree,
298
727000
2000
Simdi, siz "bir ağacı mı, yoksa
12:24
or are you going to hug a child? Pick."
299
729000
2000
bir çocuğu mu kucaklayacaksınız?" Seçiminizi yapın.
12:26
Well, when you start working on issues like plastic,
300
731000
2000
Plastik gibi sorunlar üzerinde çalışmaya başladığınızda
12:28
you realize that the whole thing is connected,
301
733000
3000
herşeyin birbiriyle alakalı olduğunu görürsünüz
12:31
and luckily most of us are blessed to have two arms.
302
736000
2000
ve çok şükür çoğumuzun iki eli var.
12:33
We can hug both.
303
738000
2000
Her ikisini de kucaklayabiliriz.
12:35
Thank you very much.
304
740000
2000
Çok teşekkürler.
12:37
(Applause)
305
742000
6000
Alkışlar
ABOUT THE SPEAKER
Van Jones - Social justice and green energy activistVan Jones sees a clear link between social justice and green energy -- and works for both.
Why you should listen
Anthony "Van" Jones is founder of the Ella Baker Center for human rights, based in Oakland, California, and of Green for All, an NGO dedicated to "building an inclusive green economy strong enough to lift people out of poverty." His work points to the connection between green energy and job creation. He's the author of The Green Collar Economy: How One Solution Can Fix Our Two Biggest Problems. In 2009, US President Obama appointed Jones his Special Advisor on Green Jobs; Jones resigned the position later that year.
Jones is a senior fellow at the Center For American Progress and a senior policy advisor at Green For All. He holds a joint appointment at Princeton as a distinguished visiting fellow in both the Center for African American Studies and in the Program in Science, Technology and Environmental Policy at the Woodrow Wilson School of Public and International Affairs.
Van Jones | Speaker | TED.com