TEDSalon NY2013
Jay Silver: Hack a banana, make a keyboard!
Jay Silver: Bir muzu hackleyin, klavye yapın!
Filmed:
Readability: 3.4
1,427,128 views
Neden iki dilim pizza slayt kumandası olarak kullanılamasın? Neden ketçapla müzik yapamayasınız? Bu ilgi çekici konuşmada, mucit Jay Silver etrafınızdaki dünya ile oynama dürtüsünden bahsediyor. En karmakarışık icatlarını ve günlük eşyaları hackleme aracı olan MaKey MaKey demolarını paylaşıyor.
Jay Silver - Inventor
Jay Silver and Eric Rosenbaum's MaKey MaKey kit lets you turn everyday objects into computer interfaces -- inspiring both fun and practical new inventions. Full bio
Jay Silver and Eric Rosenbaum's MaKey MaKey kit lets you turn everyday objects into computer interfaces -- inspiring both fun and practical new inventions. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:12
Hey guys.
0
714
1327
Merhaba millet.
00:14
It's funny, someone just mentioned MacGyver,
1
2041
1770
Gariptir, demin biri MacGyver'dan bahsetti.
00:15
because that was, like, I loved it,
2
3811
1940
Ben onu çok severdim.
00:17
and when I was seven, I taped a fork to a drill
3
5751
5320
Yedi yaşındayken, bir matkaba bir çatal bağlayıp
00:23
and I was like, "Hey, Mom, I'm going to Olive Garden."
4
11071
2721
anneme "Anne bak, ben Olive Garden'a gidiyorum" demiştim.
00:25
And -- (Drilling noise) (Laughter)
5
13792
4151
Ve -- (Matkap sesi) (Gülüşmeler)
00:29
And it worked really well there.
6
17943
2932
Ve bu orada bayağı işe yaramıştı.
00:32
And you know, it had a profound effect on me.
7
20875
3821
Onun benim üstümde derin bir etkisi vardı.
00:36
It sounds silly, but I thought, okay,
8
24696
2228
Belki kulağa aptalca geliyor ama
00:38
the way the world works can be changed,
9
26924
2872
dünyanın işleyiş düzenini değiştirebilir diye düşünüyordum
00:41
and it can be changed by me in these small ways.
10
29796
2151
ve bu değişiklikleri küçük çapta ben yapabilirdim.
00:43
And my relationship to
11
31947
1714
Benim özellikle
00:45
especially human-made objects
12
33661
1492
insan yapımı nesnelerle olan ilişkim,
00:47
which someone else said they work like this,
13
35153
1885
başkasının bu şekilde çalışıyor dediği bir şey için,
00:49
well, I can say they work a different way, a little bit.
14
37038
3150
bu birazcık farklı bir şekilde çalışabilir diyebilmek.
00:52
And so, about 20 years later,
15
40188
2498
Yaklaşık 20 yıl sonra,
00:54
I didn't realize the full effect of this,
16
42686
1508
o zaman bunun etkisinin tam olarak farkına varmamıştım
00:56
but I went to Costa Rica
17
44194
1777
ama Costa Rica'ya gittim.
00:57
and I stayed with these Guaymí natives there,
18
45971
2167
ve Guaymí yerlilleri ile kaldım.
01:00
and they could pull leaves off of trees and make shingles out of them,
19
48138
3502
Onlar ağaçların yapraklarını koparıp çatı yalıtım malzemesi yapabiliyorlardı.
01:03
and they could make beds out of trees,
20
51640
3169
Ağaçlardan yatak yapabiliyorlardı.
01:06
and they could -- I watched this woman for three days.
21
54809
2234
Bu kadını üç gün boyunca seyrettim.
01:09
I was there. She was peeling this palm frond apart,
22
57043
3247
Ordaydım. Palmiye yaprağını küçük ipliklere
01:12
these little threads off of it, and she'd roll the threads together
23
60290
3137
ayırıyordu ve bunları rulo yapıp
01:15
and make little thicker threads, like strings,
24
63427
2718
daha kalın iplikler yapıyordu, bağcık gibi,
01:18
and she would weave the strings together,
25
66145
2821
sonra bu ipleri dokuyordu
01:20
and as the materiality of this exact very bag
26
68966
3480
ve üç gün sonunda bu elimdeki
01:24
formed before my eyes over those three days,
27
72446
2888
çanta gözlerimin önünde hayat buldu.
01:27
the materiality of the way the world works,
28
75334
3307
Dünyanın işleyiş düzeninin maddiyatı,
01:30
of reality, kind of started to unravel in my mind,
29
78641
2474
gerçekliği, beynimde çözülmeye başladı.
01:33
because I realized that this bag and these clothes
30
81115
3348
Çünkü farkettim ki bu çanta ve bu giysiler
01:36
and the trampoline you have at home and the pencil sharpener,
31
84463
2384
evinizdeki trambolin, kalem açacağı,
01:38
everything you have is made out of either a tree or a rock
32
86847
4133
sahip olduğunuz her şey, ya bir ağaç, ya bir kaya
01:42
or something we dug out of the ground and did some process to,
33
90980
2344
ya da yerin altından kazıp çıkardığımız ve bazı işlemler uyguladığımız şeylerden yapılma.
01:45
maybe a more complicated one, but still, everything was made that way.
34
93324
3911
Belki daha karmaşık bir yapıda ama yine de her
şey bu şekilde yapılıyor.
şey bu şekilde yapılıyor.
01:49
And so I had to start studying,
35
97235
2192
Böylece çalışmaya başladım.
01:51
who is it that's making these decisions?
36
99427
1710
Bu kararları kimler alıyordu?
01:53
Who's making these things? How did they make them?
37
101137
1809
Bu şeyleri kimler yapıyordu? Onları nasıl yapıyorlardı?
01:54
What stops us from making them?
38
102946
1494
Bizim onları yapmamıza engel olan ne?
01:56
Because this is how reality is created.
39
104440
2905
Çünkü gerçeklik bu şekilde oluşuyor.
01:59
So I started right away. I was at MIT Media Lab,
40
107345
2587
Bu yüzden hemen çalışmaya başladım. MIT Media Lab'deydim
02:01
and I was studying the maker movement
41
109932
2549
ve üretici hareketi, üreticiler ve
yaratıcılık
yaratıcılık
02:04
and makers and creativity.
42
112481
1550
üzerine çalışıyordum.
02:06
And I started in nature, because I saw these Guaymís
43
114031
2127
Doğada başladım, çünkü Guaymí'lerin bunu doğada
02:08
doing it in nature, and there just seems to be less barriers.
44
116158
3045
yapışını görmüştüm ve orada daha az engel var gibi görünüyordu.
02:11
So I went to Vermont to Not Back to School Camp,
45
119203
3345
Böylece Vermont'a Okula Dönmeyenler Kampı'na gittim.
02:14
where there's unschoolers who are just kind of hanging out
46
122548
3252
Burada okumayanlar takılıyorlardı
02:17
and willing to try anything.
47
125800
1487
ve her şeyi denemeye hazırlardı.
02:19
So I said, "Let's go into the woods near this stream
48
127287
2293
Ben de "Hadi şu nehrin yanındaki ormana gidelim
02:21
and just put stuff together, you know, make something,
49
129580
2029
ve bir şeyleri bir araya getirip, bir şeyler yapalım,
02:23
I don't care, geometrical shapes, just grab some junk from around you.
50
131609
2587
ne olduğu umrumda değil, geometrik şekiller falan, yalnızca etrafınızdaki ıvır zıvırı kullanın.
02:26
We won't bring anything with us.
51
134196
1649
Geriye hiçbir şey getirmeyeceğiz." dedim.
02:27
And, like, within minutes, this is very easy for adults
52
135845
2519
Birkaç dakika içinde, bunu yetişkinlerin
02:30
and teens to do.
53
138364
1088
ve gençlerin yapması çok kolay.
02:31
Here's a triangle that was being formed underneath a flowing stream,
54
139452
3135
Bu akan nehrin altında oluşan bir üçgen ve
02:34
and the shape of an oak leaf being made
55
142587
2584
küçük meşe yaprakları kullanılarak yapılmış
02:37
by other small oak leaves being put together.
56
145171
3194
bir meşe ağacı şekli.
02:40
A leaf tied to a stick with a blade of grass.
57
148365
2737
Bir dala çimen ile bağlanmış bir yaprak.
02:43
The materiality and fleshiness and meat of the mushroom
58
151102
2696
Bir mantarın maddiyatı ve eti
02:45
being explored by how it can hold up different objects being stuck into it.
59
153798
3372
başka nesneleri ne kadar tutabildiği gözlenerek
inceleniyor.
inceleniyor.
02:49
And after about 45 minutes, you get really intricate projects
60
157170
3565
Yaklaşık 45 dakika sonra, gayet karmaşık projeler
elde ediyorsunuz.
elde ediyorsunuz.
02:52
like leaves sorted by hue, so you get a color fade
61
160735
3227
Renklerine göre dizilen yapraklar gibi. Böylece
bir renk dizisi elde ediyorsunuz;
bir renk dizisi elde ediyorsunuz;
02:55
and put in a circle like a wreath.
62
163962
1844
tıpkı bir çelenk gibi bir çember haline sokulmuş vaziyette.
02:57
And the creator of this, he said,
63
165806
2616
Bunu yapanın söylediği ise şu:
03:00
"This is fire. I call this fire."
64
168422
1670
"Bu ateş. Ben buna ateş diyorum."
03:02
And someone asked him, "How do you get those sticks
65
170092
2227
Biri ona sordu, "O dalların
03:04
to stay on that tree?"
66
172319
1761
ağaçta durmasını nasıl sağladın?"
03:06
And he's like, "I don't know, but I can show you."
67
174080
3110
Cevap ise "Bilmiyorum. Ama sana gösterebilirim." oldu.
03:09
And I'm like, "Wow, that's really amazing.
68
177190
1632
Ben "Vay, bu gerçekten şaşırtıcı." dedim içimden.
03:10
He doesn't know, but he can show you."
69
178822
1383
"Nasıl yaptığını bilmiyor ama gösterebiliyor."
03:12
So his hands know and his intuition knows,
70
180205
2580
Yani elleri biliyor ve sezgisi biliyor
03:14
but sometimes what we know gets in the way
71
182785
2856
ama bazen bilgimiz bazı şeylere
03:17
of what could be, especially
72
185641
2037
engel oluyor, özellikle
03:19
when it comes to the human-made, human-built world.
73
187678
2927
insan yapımı dünyada.
03:22
We think we already know how something works,
74
190605
2297
Bir şeyin nasıl çalıştığını bildiğimizi düşünüyoruz.
03:24
so we can't imagine how it could work.
75
192902
2143
Bu yüzden nasıl çalışabileceğini hayal edemiyoruz.
03:27
We know how it's supposed to work,
76
195045
1346
Nasıl çalışması gerektiğini biliyoruz,
03:28
so we can't suppose all the things that could be possible.
77
196391
3407
ama çalışabileceği bütün alanları tahmin edemiyoruz.
03:31
So kids don't have as hard of a time with this,
78
199798
3847
Bu yüzden çocuklar bu konuda zorluk çekmiyorlar.
03:35
and I saw in my own son, I gave him this book.
79
203645
3285
Bunu kendi oğlumda da gördüm. Ona bir kitap vermiştim.
03:38
I'm a good hippie dad, so I'm like,
80
206930
2208
Ben hippi bir babayım, dolayısıyla
03:41
"Okay, you're going to learn to love the moon.
81
209138
2177
"Tamam. Ay'ı sevmeyi öğreneceksin" gibi şeyler diyorum.
03:43
I'm going to give you some building blocks
82
211315
2333
"Sana bazı yapı taşları vereceğim
03:45
and they're nonrectilinear cactus building blocks,
83
213648
3150
ve bunlar doğrusal olmayan kaktüs taşları.
03:48
so it's totally legit."
84
216798
1814
Yani tamamen meşru."
03:50
But he doesn't really know what to do with these.
85
218612
2274
Ama bunlarla tam olarak ne yapacağını bilmiyor.
03:52
I didn't show him.
86
220886
1572
Göstermedim ona.
03:54
And so he's like, "Okay, I'll just mess around with this."
87
222458
1508
O da " Tamam. Biraz uğraşırım bunlarla" diyor.
03:55
This is no different than the sticks are to the teens in the forest.
88
223966
3903
Bu ormandaki gençler için dallardan farklı değil.
03:59
Just going to try to put them in shapes
89
227869
2472
Bunlarla şekil yapmaya çalışacak,
04:02
and push on them and stuff.
90
230341
1776
ittirmeye falan çalışacak.
04:04
And before long, he's kind of got this mechanism
91
232117
2664
Çok geçmeden, bir mekanizma geliştirdi.
04:06
where you can almost launch and catapult objects around,
92
234781
3670
Neredeyse mancınık gibi nesneleri fırlatabildiğiniz bir mekanizma.
04:10
and he enlists us in helping him.
93
238451
2265
Bizi de yardımcı seçiyor.
04:12
And at this point, I'm starting to wonder,
94
240716
1935
Bu noktada, merak etmeye başlıyorum.
04:14
what kind of tools can we give people,
95
242651
2801
Dünyayı bu şekilde şekillendirebilir olarak görmeleri için ve
04:17
especially adults, who know too much,
96
245452
2954
günlük yaşamlarında kendilerini
04:20
so that they can see the world as malleable,
97
248406
2291
değişimin temsilcisi olarak görmeleri için
04:22
so they see themselves as agents of change
98
250697
1477
insanlara, özellikle de çok şey bilen yetişkinlere
04:24
in their everyday lives.
99
252174
1462
ne tür aletler verebiliriz.
04:25
Because the most advanced scientists are really
100
253636
2486
Çünkü en öncü bilim insanları aslında
04:28
just kind of pushing the way the world itself works,
101
256122
2732
dünyanın işleyişini,
04:30
pushing what matter can do,
102
258854
1177
maddenin yapabileceklerinin sınırlarını zorluyorlar.
04:32
the most advanced artists are just pushing the medium,
103
260031
2781
En öncü sanatçılar, alanlarını zorluyorlar.
04:34
and any sufficiently complicated task,
104
262812
1946
Yeterince karmaşık bir iş,
04:36
whether you're a cook or a carpenter or you're raising a child --
105
264758
2925
isterseniz aşçı olun ya da marangoz ya da bir çocuk yetiştiriyor olun,
04:39
anything that's complicated --
106
267683
1686
karmaşık olan her şey,
04:41
comes up with problems that aren't solved in the middle of it,
107
269369
2527
kolaylıkla çözülemeyen sorunlar çıkartıyor.
04:43
and you can't do a good job getting it done unless you can say,
108
271896
3326
Şunu demediğiniz sürece iyi bir iş yapamazsınız:
04:47
"Okay, well we're just going to have to refigure this.
109
275222
2128
"Bu konuyu yeniden düşünmeliyiz.
04:49
I don't care that pencils are supposed to be for writing.
110
277350
2679
Kalemlerin yazmak için olması umrumda değil.
04:52
I'm going to use them a different way."
111
280029
2185
Ben onları farklı şekilde kullanacağım."
04:54
So let me show you a little demo.
112
282214
4799
Size küçük bir gösteri yapayım.
04:59
This is a little piano circuit right in here,
113
287013
4562
Burada bir piyano devresi var.
05:03
and this is an ordinary paintbrush
114
291575
2091
Bu da sıradan bir boya fırçası ama
05:05
that I smashed it together with. (Beeping)
115
293666
2995
bunları ben birleştirdim.
(Bipleme)
(Bipleme)
05:08
And so, with some ketchup,
116
296661
1863
Ve şimdi, biraz ketçap ile
05:10
— (musical notes) —
117
298524
3474
— (müzik notaları) —
05:13
and then I can kind of
118
301998
1289
sonra ben neredeyse
05:15
— (musical notes) —
119
303287
6495
— (müzik notaları) —
05:21
(Laughter) (Applause)
120
309782
1959
(Gülüşmeler) (Alkışlar)
05:23
And that's awesome, right?
121
311741
2723
Bu muhteşem, değil mi?
05:26
But this is not what's awesome.
122
314464
1310
Ama muhteşem olan bu değil.
05:27
What's awesome is what happens
123
315774
1562
Muhteşem olan piyano devresini
05:29
when you give the piano circuit to people.
124
317336
3419
insanlara verdiğinizde ortaya neler çıktığı.
05:32
A pencil is not just a pencil.
125
320755
1383
Bir kalem yalnızca bir kalem değildir.
05:34
Look what it has in the middle of it.
126
322138
1668
Bakın ortasında ne var.
05:35
That's a wire running down the middle,
127
323806
2752
Ortasında bir tel var
05:38
and not only is it a wire,
128
326558
1441
ve bu yalnızca bir tel değil.
05:39
if you take that piano circuit, you can thumbtack
129
327999
2360
Piyano devresini alıp, kalemin
05:42
into the middle of a pencil,
130
330359
1939
ortasına raptiyeleyebilirsiniz.
05:44
and you can lay out wire on the page, too,
131
332298
2920
Teli bir kağıt üstüne de koyabilirsiniz
05:47
and get electrical current to run through it.
132
335218
2421
ve bundan bir elektrik akımı geçirebilirsiniz.
05:49
And so you can kind of hack a pencil,
133
337639
1882
Yani bir kalemi ona küçük bir piyano
05:51
just by thumbtacking into it with a little piano electrical circuit.
134
339521
5521
devresi bağlayarak *hackleyebilirsiniz.
(hack: ana amacından farklı şekilde kullanmak)
(hack: ana amacından farklı şekilde kullanmak)
05:57
And the electricity runs through your body too.
135
345042
1940
Vücudunuz da elektriği iletiliyor.
05:58
And then you can take the little piano circuit off the pencil.
136
346982
3346
Bundan sonra, piyano devresini kalemden alıp
06:02
You can make one of these brushes just on the fly.
137
350328
3454
bu fırçalardan yapabilirsiniz.
06:05
All you do is connect to the bristles,
138
353782
1807
Yaptığınız tek şey kılları birbirine bağlamak.
06:07
and the bristles are wet, so they conduct,
139
355589
1992
kıllar ıslaklar, dolayısıyla elektriği iletiyorlar,
06:09
and the person's body conducts,
140
357581
2569
tabi insan vücudu da iletiyor.
06:12
and leather is great to paint on,
141
360150
1999
Deri boyamak için mükemmel.
06:14
and then you can start hooking to everything,
142
362149
2705
Daha sonra istediğiniz yere bağlayabilirsiniz.
06:16
even the kitchen sink.
143
364854
995
Mutfak lavabosuna bile.
06:17
The metal in the sink is conductive.
144
365849
1919
Lavabodaki metal iletken.
06:19
Flowing water acts like a theremin or a violin.
145
367768
3553
Akan su bir theremin ya da bir keman gibi davranıyor.
06:23
(Musical notes)
146
371321
4982
(Müzik notaları)
06:28
And you can even hook to the trees.
147
376303
1254
İsterseniz bir ağaca bile bağlayabilirsiniz.
06:29
Anything in the world is either conductive or not conductive,
148
377557
3396
Dünyadaki her şey ya iletken ya da değil.
06:32
and you can use those together.
149
380953
1774
Siz de bunları beraber kullanabilirsiniz.
06:34
So — (Laughter) —
150
382727
1456
— (Gülüşmeler) —
06:36
I took this to those same teens, because those teens are
151
384183
3155
Bunu aynı gençlere götürdüm. Çünkü o gençler
06:39
really awesome, and they'll try things that I won't try.
152
387338
2457
gerçekten muhteşem ve benim denemeyeceğim şeyleri denerler.
06:41
I don't even have access to a facial piercing if I wanted to.
153
389795
2983
İstesem bile piercing'lere erişimim yok.
06:44
And this young woman, she made what she called a hula-looper,
154
392778
4021
Bu genç kadın, kendi verdiği ismiyle hula-looper'ı yaptı.
06:48
and as the hula hoop traveled around her body,
155
396799
2413
Hulahop vücudunun etrafında gezdikçe,
06:51
she has a circuit taped to her shirt right there.
156
399212
2771
-- T-shirtüne bantladığı bir devre var.
06:53
You can see her pointing to it in the picture.
157
401983
2041
Resimde işaret ettiğini görebiliyorsunuz. --
06:56
And every time the hula hoop would smush against her body,
158
404024
2416
Ve hulahop vücuduna çarptıkça,
06:58
it would connect two little pieces of copper tape,
159
406440
2183
iki küçük bakır şerit birbirine bağlanıyor
07:00
and it would make a sound, and the next sound,
160
408623
1736
ve bir ses çıkarıyor, ve başka bir ses daha
07:02
and it would loop the same sounds over and over again.
161
410359
2536
ve aynı sesleri bir döngü halinde çıkarmaya devam ediyor.
07:04
I ran these workshops everywhere.
162
412895
1929
Bu atölyeleri her yerde yapıyorum.
07:06
In Taiwan, at an art museum, this 12-year-old girl
163
414824
3010
Tayvan'da, bir sanat müzesinde, bu 12 yaşındaki kız
07:09
made a mushroom organ out of some mushrooms that were from Taiwan
164
417834
3662
Tayvan'da yetişen bir mantar, biraz elektrik bantı
07:13
and some electrical tape and hot glue.
165
421496
1784
ve yapıştırıcı ile bir mantar org yaptı.
07:15
And professional designers were making artifacts
166
423280
2081
Profesyonel tasarımcılar üstünde bu şeyin olduğu
07:17
with this thing strapped onto it.
167
425361
1779
yeni tasarımlar yapıyorlardı.
07:19
And big companies like Intel
168
427140
2214
Intel gibi büyük şirketler,
07:21
or smaller design firms like Ideo or startups like Bump,
169
429354
3653
Ideo gibi daha küçük tasarım şirketleri, Bump gibi startuplar
07:25
were inviting me to give workshops,
170
433007
1552
bu tip atölye çalışmaları için beni çağırıyorlardı.
07:26
just to practice this idea of smashing electronics
171
434559
2395
Sırf elektronik ile her gün kullanılan eşyaları
07:28
and everyday objects together.
172
436954
1832
bir araya getiren bu fikrin egzersizini yapmak istiyorlardı.
07:30
And then we came up with this idea
173
438786
2661
Daha sonra bu yeni fikri doğurdu.
07:33
to not just use electronics,
174
441447
1788
Yalnızca elektroniği değil bilgisayarları her gün kullanılan
07:35
but let's just smash computers with everyday objects
175
443235
2972
eşyalar ile bir araya getirelim.
07:38
and see how that goes over.
176
446207
2560
Bakın bu nerelere gitti.
07:40
And so I just want to do a quick demo.
177
448767
3599
Hızlı bir demo yapmak istiyorum.
07:44
So this is the MaKey MaKey circuit,
178
452366
2625
Bu MaKey MaKey devresi,
07:46
and I'm just going to set it up from the beginning in front of you.
179
454991
2899
şimdi en başından önünüzde kuracağım düzeneği.
07:49
So I'll just plug it in, and now it's on by USB.
180
457890
4033
Şimdi bunu bağlıyorum USB ile.
07:53
And I'll just hook up the forward arrow.
181
461923
2637
İleri tuşunu takıyorum.
07:56
You guys are facing that way, so I'll hook it to this one.
182
464560
3441
Siz bu taraftasınız, bu yüzden buraya bağlıyorum.
08:00
And I'll just hook up a little ground wire to it.
183
468001
3646
Bir de küçük topraklama kablosu bağlayacağım.
08:03
And now, if I touch this piece of pizza,
184
471647
2524
Ve şimdi, bu pizza dilimine dokunursam,
08:06
the slides that I showed you before should go forward.
185
474171
3064
daha önce gösterdiğim slaytlar ilerlemeli.
08:09
And now if I hook up this wire just by connecting it
186
477235
3432
Ve şimdi bu kabloyu sol tuşa bağlıyorum
08:12
to the left arrow, I'm kind of programming it by where I hook it up,
187
480667
3272
Bir bakıma nerede bağladığıma bağlı olarak programlama yapıyorum.
08:15
now I have a left arrow and a right arrow,
188
483939
3021
Şimdi sol ve sağ ok tuşlarım var,
08:18
so I should be able to go forwards and backwards
189
486960
2200
böylece ileri ve geri gidebilmem lazım.
08:21
and forwards and backwards. Awesome.
190
489160
3104
İleri ve geri. Muhteşem.
08:24
And so we're like, "We gotta put a video out about this."
191
492264
2544
Ve bunun hakkında bir video çekmeliyiz diye düşündük.
08:26
Because no one really believed that this was important
192
494808
2568
Çünkü ben ve arkadaşım dışında kimse bunun
08:29
or meaningful except me and, like, one other guy.
193
497376
2979
önemli ya da anlamlı olduğu düşünmüyordu.
08:32
So we made a video to prove that
194
500355
1685
Böylece birçok şey yapabileceğinizi
08:34
there's lots of stuff you can do.
195
502040
1540
kanıtlayan bir video çektik.
08:35
You can kind of sketch with Play-Doh
196
503580
2032
Play-Doh hamuru ile bir taslak hazırlayabilirsiniz
08:37
and just Google for game controllers.
197
505612
3934
ve oyun kolları diye Google araması yapabilirsiniz.
08:41
Just ordinary Play-Doh, nothing special.
198
509546
2687
Bildiğimiz düz Play-Doh, özel bir şey değil.
08:44
And you can literally draw joysticks
199
512233
1701
Kelimenin tam anlamıyla joystick çizebilirsiniz
08:45
and just find Pacman on your computer and then just hook it up. (Video game noises)
200
513934
7123
ve bilgisayarınızda Pacman'ı açıp bağlayabilirsiniz. (Oyun sesleri)
08:53
And you know the little plastic drawers you can get at Target?
201
521057
3503
Target'dan (Market zinciri) alabileceğiniz küçük plastik çekmeceleri biliyor musunuz?
08:56
Well, if you take those out, they hold water great,
202
524560
2208
Ee, onları çıkarırsanız, suyu iyi tutuyorlar,
08:58
but you can totally cut your toes,
203
526768
2136
ama ayak parmaklarınızı kesebilirsiniz,
09:00
so yeah, just be careful.
204
528904
2688
bu yüzden dikkatli olun.
09:03
You know the Happiness Project, where the experts
205
531592
2872
Happiness Project'i (Mutluluk Projesi) bilirsiniz, uzmanlar
09:06
are setting up the piano stairs, and how cool that is?
206
534464
2758
piyano basamakları kuruyordu. Ne kadar harika bu?
09:09
Well, I think it's cool,
207
537222
1210
Bence bu harika.
09:10
but we should be doing that stuff ourselves.
208
538432
2343
Ama bu tip şeyleri biz kendimiz yapmalıyız.
09:12
It shouldn't be a set of experts engineering the way the world works.
209
540775
3083
Dünyanın işleyişini bir kısım uzman belirlememeli.
09:15
We should all be participating
210
543858
1975
Her birimiz dünyanın işleyişinin
09:17
in changing the way the world works together.
211
545833
1920
değişimine katkıda bulunmalıyız.
09:19
Aluminum foil. Everybody has a cat.
212
547753
2187
Alüminyum folyo. Herkesin bir kedisi var.
09:21
Get a bowl of water. This is just Photo Booth on your Mac OS.
213
549940
3184
Bir kase su alın. Bu sadece Mac OS daki Photo Booth.
09:25
Hover the mouse over the "take a photo" button,
214
553124
2060
Farenizi "fotoğraf çek" düğmesinin üstüne getirin.
09:27
and you've got a little cat photo booth.
215
555184
1575
Şimdi küçük bir kedi fotoğraf kabininiz var.
09:28
And so we needed hundreds of people to buy this.
216
556759
2689
Bunu yüzlerce insanın almasına ihtiyacımız vardı.
09:31
If hundreds of people didn't buy this, we couldn't put it on the market.
217
559448
3088
Yüzlerce insan bunu almasaydı, bunu piyasaya sunamazdık.
09:34
And so we put it up on Kickstarter,
218
562536
2901
Bu yüzden Kickstarter'a koyduk ve
09:37
and hundreds of people bought it in the first day.
219
565437
2995
ilk gününde yüzlerce insan satın aldı.
09:40
And then 30 days later,
220
568432
1026
30 gün sonra,
09:41
11,000 people had backed the project.
221
569458
3267
11.000 insan projeyi destekledi.
09:44
And then what the best part is, we started getting
222
572725
2115
En iyi tarafı da,
09:46
a flood of videos in of people doing crazy things with it.
223
574840
4072
insanların çılgınca şeyler yaptığı bir sürü videolar almaya başladık.
09:50
So this is "The Star-Spangled Banner" by eating lunch,
224
578912
2662
Bu "Yıldızlarla süslü pankart". Hem de yemek yiyerek ve
09:53
including drinking Listerine.
225
581574
2074
listerine içerek yapılandan.
09:55
And we actually sent this guy materials.
226
583648
1466
Biz bu adama malzeme gönderdik işte.
09:57
We're like, "We're sponsoring you, man.
227
585114
1481
"Sana sponsor oluyoruz, adamım." dedik.
09:58
You're, like, a pro maker."
228
586595
2110
"Bu işte profesyonelsin."
10:00
Okay, just wait for this one. This is good.
229
588705
3615
Tamam, bunun için biraz bekleyin. Bu iyi.
10:04
(Laughter)
230
592320
1819
(Gülüşmeler)
10:06
(Applause)
231
594139
3485
(Alkışlar)
10:09
And these guys at the exploratorium are
232
597624
1877
Bu Exploratorium'daki bu adamlar
10:11
playing house plants as if they were drums.
233
599501
2965
ev bitkilerini davul gibi çalıyorlar.
10:16
And dads and daughters are completing circuits in special ways.
234
604723
3574
Babalar ve kızları devreyi özel yollarla tamamlıyorlar.
10:20
And then this brother -- look at this diagram.
235
608297
2352
Bu çocuk, şu diyagrama bakın.
10:22
See where it says "sister"?
236
610649
1288
"Kız kardeş" denen yeri görüyor musunuz?
10:23
I love when people put humans on the diagram.
237
611937
2456
Diyagrama insan konulması çok hoşuma gidiyor.
10:26
I always add humans to any technical --
238
614393
2468
Ben her zaman insan ekliyorum her teknik --
10:28
if you're drawing a technical diagram, put a human in it.
239
616861
2132
Teknik bir diyagram çiziyorsanız, bir insan ekleyin.
10:30
And this kid is so sweet. He made this trampoline slideshow advancer for his sister
240
618993
4470
Bu çocuk çok şeker. Bu trampolin slayt ilerleticisini yapmış kardeşine.
10:35
so that on her birthday, she could be the star of the show,
241
623463
2073
Böylece doğum gününde, trampolinde zıplayarak
10:37
jumping on the trampoline to advance the slides.
242
625536
2745
slaytı ilerletip günün yıldızı olabilir.
10:40
And this guy rounded up his dogs and he made a dog piano.
243
628281
3008
Bu arkadaş ise köpeklerini dizmiş ve köpek piyanosu yapmış.
10:46
And this is fun,
244
634134
2445
Bu eğlenceli.
10:48
and what could be more useful than feeling alive and fun?
245
636579
2887
Canlı ve mutlu hissetmekten daha yararlı ne olabilir?
10:51
But it's also very serious because
246
639466
2520
Ama aynı zaman bu çok ciddi çünkü
10:53
all this accessibility stuff started coming up,
247
641986
2168
bilgisayar kullanamayan insanlar için
10:56
where people can't use computers, necessarily.
248
644154
2956
erişilebilirlik materyalleri artmaya başladı.
10:59
Like this dad who wrote us, his son has cerebral palsy
249
647110
2692
Bize yazan bir baba gibi, oğlu beyin felci geçirmiş
11:01
and he can't use a normal keyboard.
250
649802
1872
ve normal klavye kullanamıyormuş.
11:03
And so his dad couldn't necessarily afford
251
651674
3571
Babasının da özel kontrol gereçlerini
11:07
to buy all these custom controllers.
252
655245
1842
satın alacak gücü yok.
11:09
And so, with the MaKey MaKey, he planned to make
253
657087
1626
Bu yüzden MaKey MaKey ile bu
11:10
these gloves to allow him to navigate the web.
254
658713
2894
eldivenleri yapıp oğlunun web'de gezmesini sağlamayı planladığını söyledi.
11:13
And a huge eruption of discussion
255
661607
2160
Erişebilirlik konusu etrafında
11:15
around accessibility came, and we're really excited about that.
256
663767
2955
büyük bir istişare oluştu, bu konuda geçekten çok heyecanlıyız.
11:18
We didn't plan for that at all.
257
666722
1901
Bu konuda bir planımız falan yoktu.
11:20
And then all these professional musicians started using it,
258
668623
2808
Sonra bu profesyonel müzisyenler kullanmaya başladı,
11:23
like at Coachella, just this weekend
259
671431
2128
Coachella'daki gibi, geçen hafta sonu
11:25
Jurassic 5 was using this onstage,
260
673559
3152
Jurassic 5 bunu sahnede kullandı
11:28
and this D.J. is just from Brooklyn, right around here,
261
676711
3701
ve bu yakınlarda Brooklyn'den bir DJ
11:32
and he put this up last month.
262
680412
2011
geçen ay bunu yaptı.
11:34
And I love the carrot on the turntable.
263
682423
2104
Döner tabladaki havuca bayıldım.
11:36
(Music: Massive Attack — "Teardrop")
264
684527
6828
(Müzik: Massive Attack — "Teardrop")
11:43
Most people cannot play them that way. (Laughter)
265
691355
2746
Çoğu insan bunları böyle çalamaz.
(Gülüşmeler)
(Gülüşmeler)
11:46
And when this started to get serious,
266
694101
1422
Bu iş ciddileşmeye başladığı zaman
11:47
I thought, I'd better put a really serious warning label on the box that this comes in,
267
695523
3427
kutusunun üstüne ciddi bir uyarı etiketi koymam gerek diye düşündüm.
11:50
because otherwise people are going to be getting this
268
698950
1702
Çünkü öbür türlü insanlar bunu alacak
11:52
and they're going to be turning into agents of creative change,
269
700652
2239
ve yaratıcı değişimin bir parçası olmaya başlayacaklar
11:54
and governments will be crumbling,
270
702891
1292
ve hükumetlerler parçalanacaktı.
11:56
and I wouldn't have told people, so I thought I'd better warn them.
271
704183
2359
Ben de insanları uyarmamış olacaktım, bu yüzden en azından onları uyarayım diye düşündüm.
11:58
And I also put this little surprise. When you open the lid
272
706542
2329
Ayrıca bu küçük sürprizi koydum. Kutunun kapağını açtığınızda
12:00
of the box, it says, "The world is a construction kit."
273
708871
2860
"Dünya bir inşa kitidir." yazıyor.
12:03
And as you start to mess around this way,
274
711731
1847
Bu şekilde oyalanmaya başladığınızda
12:05
I think that, in some small ways, you do start to see
275
713578
3099
bence, ufaktan, günlük yaşantınızda etrafınızda olan
12:08
the landscape of your everyday life
276
716677
2052
şeyleri biraz daha kendinizi
12:10
a little bit more like something you could express yourself with,
277
718729
2893
ifade etmekte kullanabileceğiniz şeyler olarak görmeye başılıyorsunuz.
12:13
and a little bit more like you could participate
278
721622
2239
Dünyanın işleyişinin gelecekteki tasarımına
12:15
in designing the future of the way the world works.
279
723861
2464
katkı sağlayabileceğinizi biraz daha fazla fark ediyorsunuz.
12:18
And so next time you're on an escalator
280
726325
3788
Bu yüzden, bir dahaki sefere yürüyen merdivendeyken
12:22
and you drop an M&M by accident,
281
730113
1676
yere yanlışlıkla bonibon düşürdüğünüzde
12:23
you know, maybe that's an M&M surfboard, not an escalator,
282
731789
3160
onun yürüyen merdiven olmadığını, belki de bir bonibon sörf tahtası olduğunu biliyorsunuz
12:26
so don't pick it up right away.
283
734949
1207
O yüzden hemen almayın onu.
12:28
Maybe take some more stuff out of your pockets
284
736156
2188
Cebinizden başka şeyler çıkartıp
12:30
and throw it down, and maybe some chapstick, whatever.
285
738344
3309
yere atın belki dudak nemlendiricisi falan, her ne isterseniz.
12:33
I used to want to design a utopian society
286
741653
4962
Eskiden ütopik bir toplum ya da mükemmel
12:38
or a perfect world or something like that.
287
746615
2372
bir dünya gibi şeyler tasarlamak isterdim.
12:40
But as I'm kind of getting older
288
748987
1454
Ama yaşlandıkça
12:42
and kind of messing with all this stuff,
289
750441
1576
ve bu tür şeylerle uğraştıkça,
12:44
I'm realizing that my idea of a perfect world
290
752017
2768
fark ediyorum ki kafamdaki mükemmel dünya
12:46
really can't be designed by one person
291
754785
2016
ne tek bir kişi tarafından ne de bir milyon
12:48
or even by a million experts.
292
756801
1556
uzman tarafından tasarlanamaz.
12:50
It's really going to be seven billion pairs of hands,
293
758357
3168
Her biri kendi tutkularının peşinden giden
12:53
each following their own passions,
294
761525
2408
yedi milyar çift el bu işi yapacak ve
12:55
and each kind of like a mosaic coming up
295
763933
2188
her biri bir mozaik gibi
12:58
and creating this world in their backyards
296
766121
1501
bu dünyayı arka bahçelerinde ve
12:59
and in their kitchens.
297
767622
1508
mutfaklarında oluşturacaklar.
13:01
And that's the world I really want to live in.
298
769130
2566
Gerçekten yaşamak istediğim dünya bu.
13:03
Thank you.
299
771696
1384
Teşekkürler.
13:05
(Applause)
300
773080
5531
(Alkışlar)
ABOUT THE SPEAKER
Jay Silver - InventorJay Silver and Eric Rosenbaum's MaKey MaKey kit lets you turn everyday objects into computer interfaces -- inspiring both fun and practical new inventions.
Why you should listen
Jay Silver is the founder/director of JoyLabz and a Maker Research Scientist at Intel Labs. With Eric Rosenbaum, he's the co-inventor of MaKey MaKey. He also runs digital prototyping workshops for many companies such as IDEO and youth centers such as Computer Clubhouses.
Silver studied electrical engineering at Georgia Tech, where he was named Engineer of the Year. He was awarded a Gates Scholarship to earn a master’s in Internet Technology from Cambridge University. He also holds a master’s in Media Arts and Sciences from MIT Media Lab where he was an NSF Fellow. At MIT Media Lab's Lifelong Kindergarten, he won a Lemelson Student Prize.
Photo: Thatcher Cook
Jay Silver | Speaker | TED.com