TEDSalon NY2013
Malcolm Gladwell: The unheard story of David and Goliath
Malcolm Gladwell: David ve Goliath'ın duyulmamış hikayesi
Filmed:
Readability: 3.8
7,134,861 views
Klasik bir mazlum hikayesi: sadece bir sapana sahip olan genç çoban David, güçlü savaşçı Goliath'ı yener. Hikaye İncil kökenini aşarak beklenmedik zafer için yaygın bir kıssadan hisse haline geldi. Ama Malcolm Gladwell şu soruyu soruyor: David ve Goliath'ın hikayesinin asıl konusu gerçekten o mu?
Malcolm Gladwell - Writer
Detective of fads and emerging subcultures, chronicler of jobs-you-never-knew-existed, Malcolm Gladwell's work is toppling the popular understanding of bias, crime, food, marketing, race, consumers and intelligence. Full bio
Detective of fads and emerging subcultures, chronicler of jobs-you-never-knew-existed, Malcolm Gladwell's work is toppling the popular understanding of bias, crime, food, marketing, race, consumers and intelligence. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:12
So I wanted to tell a story
0
536
1283
Yeni kitabımı yazarken
00:13
that really obsessed me when I was writing my new book,
1
1819
3472
gerçekten kafama takılan bir hikayeyi anlatmak istiyorum,
00:17
and it's a story of something that happened
2
5291
3547
bu hikaye 3.000 yıl önce İsrail Krallığı'nın
00:20
3,000 years ago,
3
8838
1573
başlangıcında
00:22
when the Kingdom of Israel was in its infancy.
4
10411
3227
gerçekleşen bir olay hakkında.
00:25
And it takes place in an area called the Shephelah
5
13638
2732
Günümüzde İsrail olan Shephelah adlı bir
00:28
in what is now Israel.
6
16370
2330
yörede geçiyor.
00:30
And the reason the story obsessed me is that
7
18700
2248
Bu hikayenin kafama takılmasının sebebi şuydu,
00:32
I thought I understood it, and then I went back over it
8
20948
3086
anladığımı düşünmüştüm ve hakkında tekrar düşündüm
00:36
and I realized that I didn't understand it at all.
9
24034
4106
ve hiç anlamadığımın farkına vardım.
00:40
Ancient Palestine had a -- along its eastern border,
10
28140
4817
Eski Filistin'in, Doğu sınırı boyunca,
00:44
there's a mountain range.
11
32957
1316
bir dağ sırası var.
00:46
Still same is true of Israel today.
12
34273
1859
Aynı şey günümüz İsrail'i için hala doğru,
00:48
And in the mountain range are all of the ancient cities
13
36132
2933
Bu dağ sırasının üzerinde o bölgenin bütün eski şehirleri
00:51
of that region, so Jerusalem, Bethlehem, Hebron.
14
39065
4458
bulunuyor yani Kudüs, Beytüllahim, Hebron.
00:55
And then there's a coastal plain
15
43523
2225
Ve bir de Akdeniz boyunca
00:57
along the Mediterranean, where Tel Aviv is now.
16
45748
3355
günümüzde Tel Aviv'in olduğu bir kıyı düzlüğü var.
01:01
And connecting the mountain range with the coastal plain
17
49103
3400
Ve dağ sırasını kıyı düzlüğüyle bağlayan Shephelah adlı
01:04
is an area called the Shephelah,
18
52503
1933
bir alan var, doğudan batıya doğru
01:06
which is a series of valleys and ridges that run east to west,
19
54436
4419
uzanan vadi ve tepeler serisini oluşturuyor
01:10
and you can follow the Shephelah, go through the Shephelah
20
58855
3179
ve Shephelah'ı izleyebilir, Shephelah'tan geçerek
01:14
to get from the coastal plain to the mountains.
21
62034
2753
kıyı düzlüğünden dağlara varabilirsiniz.
01:16
And the Shephelah, if you've been to Israel, you'll know
22
64787
1694
Ve Shephelah, eğer İsrail'e gittiyseniz, bildiğiniz gibi
01:18
it's just about the most beautiful part of Israel.
23
66481
2408
İsrail'in neredeyse en güzel bölgesidir.
01:20
It's gorgeous, with forests of oak
24
68889
2918
Meşe ağaçları, buğday tarlaları
01:23
and wheat fields and vineyards.
25
71807
2415
ve üzüm bağlarıyla muhteşem bir yer.
01:26
But more importantly, though, in the history of that region,
26
74222
3379
Ama daha da önemlisi, o bölgenin tarihinde,
01:29
it's served, it's had a real strategic function,
27
77601
3765
gerçek bir stratejik işlevi vardı,
01:33
and that is, it is the means by which hostile armies
28
81366
2913
kıyı düzlüklerindeki düşman orduları
01:36
on the coastal plain find their way,
29
84279
2583
yollarını bulur, dağlara çıkar ve
01:38
get up into the mountains and threaten those living in the mountains.
30
86862
3622
dağlarda yaşayanları tehdit ederlerdi.
01:42
And 3,000 years ago, that's exactly what happens.
31
90484
3027
Ve 3.000 yıl öncesinde, tam olarak gerçekleşen şey bu.
01:45
The Philistines, who are the biggest of enemies
32
93511
4277
İsrail Krallığı'nın en büyük düşmanı olan
01:49
of the Kingdom of Israel,
33
97788
1502
Filistinliler,
01:51
are living in the coastal plain.
34
99290
1712
kıyı düzlüklerinde yaşıyorlar.
01:53
They're originally from Crete. They're a seafaring people.
35
101002
3296
Aslen Giritliler. Gemicilik yapan insanlar.
01:56
And they may start to make their way
36
104298
2423
Ve Shephelah'ın vadilerinden birini
01:58
through one of the valleys of the Shephelah
37
106721
2240
takip ederek, dağa doğru gitmeye
02:00
up into the mountains,
38
108961
1167
başlayabilirler,
02:02
because what they want to do is occupy the highland area
39
110128
2256
çünkü yapmak istedikleri, Bethlehem'in tam yanındaki dağlık araziyi
02:04
right by Bethlehem and split the Kingdom of Israel in two.
40
112384
4001
işgal etmek ve İsrail Krallığı'nı ikiye bölmek.
02:08
And the Kingdom of Israel, which is headed by King Saul,
41
116385
3265
Ve Kral Saul yönetimindeki İsrail Krallığı belli ki
02:11
obviously catches wind of this,
42
119650
1733
bunun farkına varıyor
02:13
and Saul brings his army down from the mountains
43
121383
2869
ve Saul ordusunu dağlardan indiriyor ve
02:16
and he confronts the Philistines in the Valley of Elah,
44
124252
3655
Shephelah'ın en güzel vadelerinden biri olan Ela Vadisi'nde
02:19
one of the most beautiful of the valleys of the Shephelah.
45
127907
2458
Filistinlilerle yüz yüze geliyor.
02:22
And the Israelites dig in along the northern ridge,
46
130365
2868
İsrailliler kuzey tepesi boyunca kazıyorlar
02:25
and the Philistines dig in along the southern ridge,
47
133233
4257
ve Filistinliler doğu tepesi boyunca kazıyorlar,
02:29
and the two armies just sit there for weeks
48
137490
2735
iki ordu haftalar süresince sadece orada oturuyor
02:32
and stare at each other, because they're deadlocked.
49
140225
2122
ve birbirlerine bakıyorlar, çünkü ikisi de çıkmaza girmiş durumdalar.
02:34
Neither can attack the other, because to attack the other side
50
142347
2473
Hiçbiri diğerine saldıramıyor, çünkü diğer tarafa saldırmak için
02:36
you've got to come down the mountain into the valley
51
144820
3256
dağdan vadiye doğru inmek ve sonra diğer tarafa
02:40
and then up the other side, and you're completely exposed.
52
148076
2517
çıkmak zorundasınız ve bu şekilde tamamen açıkta kalırsınız.
02:42
So finally, to break the deadlock,
53
150593
2192
Sonunda, çıkmazı bitirmek için,
02:44
the Philistines send their mightiest warrior
54
152785
3214
Filistinliler en güçlü savaşçısını vadi tabanına
02:47
down into the valley floor, and he calls out
55
155999
2477
gönderiyor ve o da bağırarak İsraillilere
02:50
and he says to the Israelites,
56
158476
1456
şöyle diyor,
02:51
"Send your mightiest warrior down,
57
159932
2628
"En güçlü savaşçınızı aşağı yollayın
02:54
and we'll have this out, just the two of us."
58
162560
2007
ve biz bunu çözeceğiz, sadece ikimiz."
02:56
This was a tradition in ancient warfare called single combat.
59
164567
3835
Bu eski savaşlarda düello adı verilen bir gelenekti.
03:00
It was a way of settling disputes
60
168402
1795
Büyük bir savaştan doğabilecek
03:02
without incurring the bloodshed of a major battle.
61
170197
4124
katliamı önleyerek, tartışmaları çözme şekliydi.
03:06
And the Philistine who is sent down,
62
174321
2960
Ve Filistinlilerin aşağı yolladığı
03:09
their mighty warrior, is a giant.
63
177281
2167
muazzam savaşçıları bir dev.
03:11
He's 6 foot 9.
64
179448
1775
Boyu 2.10.
03:13
He's outfitted head to toe in this glittering bronze armor,
65
181223
4713
Baştan aşağı parlak bronz zırhla bürünmüş
03:17
and he's got a sword and he's got a javelin
66
185936
3059
ve bir kılıcı, ciriti ve mızrağı var.
03:20
and he's got his spear. He is absolutely terrifying.
67
188995
2728
Kesinlikle dehşet verici.
03:23
And he's so terrifying that none of the Israelite soldiers want to fight him.
68
191723
4490
Ve o kadar korkunç ki, hiçbir İsrail askeri onunla savaşmak istemiyor.
03:28
It's a death wish, right? There's no way they think they can take him.
69
196213
4635
Bu bir ölüm arzusu, değil mi? Onu yenebileceklerini düşünme şansları yok.
03:32
And finally the only person who will come forward
70
200848
2293
Ve en sonunda öne çıkacak tek insan
03:35
is this young shepherd boy,
71
203141
2511
genç bir çoban
03:37
and he goes up to Saul and he says, "I'll fight him."
72
205652
2678
ve Saul'un yanına gider ve şöyle der, "Ben onunla savaşırım."
03:40
And Saul says, "You can't fight him. That's ridiculous.
73
208330
3118
Saul ona, "Onunla savaşamazsın. Bu saçmalık.
03:43
You're this kid. This is this mighty warrior."
74
211448
2322
Sen bir çocuksun. Bu güçlü bir savaşçı." der.
03:45
But the shepherd is adamant. He says, "No, no, no,
75
213770
2423
Ama çoban ısrarcıdır. O, "Hayır, hayır, hayır,
03:48
you don't understand, I have been defending my flock
76
216193
2993
anlamıyorsunuz, yıllardır sürümü aslanlardan ve
03:51
against lions and wolves for years. I think I can do it."
77
219186
4169
kurtlardan koruyorum. Bence yapabilirim," der.
03:55
And Saul has no choice. He's got no one else who's come forward.
78
223355
3214
Ve Saul'un başka seçeneği yoktur. Öne çıkan başka kimse yok.
03:58
So he says, "All right."
79
226569
1341
O nedenle, "Peki," der.
03:59
And then he turns to the kid, and he says,
80
227910
1212
Ve sonra çocuğa döner ve şöyle der,
04:01
"But you've got to wear this armor. You can't go as you are."
81
229122
3694
"Ama bu zırhı giymek zorundasın. Bu halinle gidemezsiniz."
04:04
So he tries to give the shepherd his armor,
82
232816
2403
Çobana zırhını vermeye çalışır
04:07
and the shepherd says, "No."
83
235219
1251
ve çoban da "Hayır," der.
04:08
He says, "I can't wear this stuff."
84
236470
2413
"Bunu giyemem."
04:10
The Biblical verse is, "I cannot wear this for I have not proved it,"
85
238883
4074
İncil ayeti şöyle der, "Bunu giyemem çünkü denemedim,"
04:14
meaning, "I've never worn armor before. You've got to be crazy."
86
242957
3177
anlamı, "Bu zırhı daha önce hiç giymedim. Deli olmalısın."
04:18
So he reaches down instead on the ground
87
246134
2606
Onun yerine yere doğru eğilir
04:20
and picks up five stones
88
248740
1755
ve beş tane taş alır
04:22
and puts them in his shepherd's bag
89
250495
2461
ve çoban çantasına koyar
04:24
and starts to walk down the mountainside to meet the giant.
90
252956
4512
devamında devle karşılaşmak için dağdan aşağı inmeye başlar.
04:29
And the giant sees this figure approaching,
91
257468
2206
Sonra dev, bir figürün yaklaştığını görür
04:31
and calls out, "Come to me so I can feed your flesh
92
259674
3143
ve şöyle der, "Bana gel ki derini cennetin kuşlarına
04:34
to the birds of the heavens and the beasts of the field."
93
262817
3977
ve toprağın canavarlarına yem edebileyim."
04:38
He issues this kind of taunt towards this person
94
266794
3435
Onunla savaşmaya gelen bu insana doğru
04:42
coming to fight him.
95
270229
1735
alaycı yorumlar yapar.
04:43
And the shepherd draws closer and closer,
96
271964
3346
Ve çoban daha da yaklaşır
04:47
and the giant sees that he's carrying a staff.
97
275310
2988
ve dev onun bir asa taşıdığını görür.
04:50
That's all he's carrying.
98
278298
1172
Taşıdığı tek şey odur.
04:51
Instead of a weapon, just this shepherd's staff,
99
279470
1868
Bir silah yerine, sadece bu çobanın asası
04:53
and he says -- he's insulted --
100
281338
2572
ve der ki -- kendini aşağılanmış hisseder --
04:55
"Am I a dog that you would come to me with sticks?"
101
283910
3357
"Ben bir köpek miyim ki bana çubuklarla geliyorsun?"
04:59
And the shepherd boy takes one of his stones
102
287267
3063
Ve genç çoban cebindeki taşlardan birini alır
05:02
out of his pocket, puts it in his sling
103
290330
3240
sapanına koyar ve
05:05
and rolls it around and lets it fly
104
293570
2295
onu sarar ve taşı atar
05:07
and it hits the giant right between the eyes --
105
295865
2401
ve taş devin gözlerinin tam arasına çarpar --
05:10
right here, in his most vulnerable spot --
106
298266
2098
tam buraya, en yaralanabilir yerine --
05:12
and he falls down either dead or unconscious,
107
300364
3321
veya ölü olarak ya da bilinçsiz şekilde yere düşer
05:15
and the shepherd boy runs up and takes his sword
108
303685
2494
ve çoban ona doğru koşar ve kılıcını alır
05:18
and cuts off his head,
109
306179
1686
ve kafasını keser
05:19
and the Philistines see this and they turn and they just run.
110
307865
5551
ve Filistinliler bunu görür ve dönüp, kaçarlar.
05:25
And of course, the name of the giant is Goliath
111
313416
4361
Ve tabi ki, devin ismi Goliath ve
05:29
and the name of the shepherd boy is David,
112
317777
2529
çobanın ismi David'dir
05:32
and the reason that story has obsessed me
113
320306
3130
ve kitabı yazarken bu hikayenin
05:35
over the course of writing my book
114
323436
1438
aklıma takılmasının sebebi
05:36
is that everything I thought I knew about that story
115
324874
3092
bu hikaye ile alakalı bildiğimi düşündüğüm herşey
05:39
turned out to be wrong.
116
327966
2751
yanlış çıktı.
05:42
So David, in that story, is supposed to be the underdog, right?
117
330717
3788
David, bu hikayede, mazlum kişi olması gerekiyor, değil mi?
05:46
In fact, that term, David and Goliath,
118
334505
2137
Aslında, bu ifade, David ve Goliath,
05:48
has entered our language as a metaphor for
119
336642
2981
zayıf birinin çok daha güçlü birine karşı kazandığı
05:51
improbable victories
120
339623
1538
beklenmedik zaferler için
05:53
by some weak party over someone far stronger.
121
341161
3111
bir metafor olarak dilimize girmiştir.
05:56
Now why do we call David an underdog?
122
344272
2190
Şimdi David'e neden mazlum diyoruz?
05:58
Well, we call him an underdog because he's a kid,
123
346462
3475
Ona mazlum diyoruz çünkü o daha bir çocuk,
06:01
a little kid, and Goliath is this big, strong giant.
124
349937
3536
küçük bir çocuk ve Goliath büyük, güçlü bir dev.
06:05
We also call him an underdog
125
353473
1655
Mazlum dememizin başka bir sebebi de
06:07
because Goliath is an experienced warrior,
126
355128
3922
Goliath deneyimli bir savaşçı
06:11
and David is just a shepherd.
127
359050
1936
ve David sadece bir çoban.
06:12
But most importantly, we call him an underdog
128
360986
2350
Ama daha da önemlisi, ona mazlum diyoruz
06:15
because all he has is -- it's that Goliath is outfitted with
129
363336
5010
çünkü sahip olduğu tek şey -- Goliath'ın modern silahları var,
06:20
all of this modern weaponry,
130
368346
2005
parlayan bir zırhı,
06:22
this glittering coat of armor
131
370351
1776
bir kılıcı, bir ciriti
06:24
and a sword and a javelin and a spear,
132
372127
3835
ve bir mızrağı var
06:27
and all David has is this sling.
133
375962
3830
ve David'in sadece bir sapanı var.
06:31
Well, let's start there with the phrase
134
379792
1698
Şimdi şu tabirle başlayalım
06:33
"All David has is this sling,"
135
381490
2444
"David'in sadece bir sapanı var,"
06:35
because that's the first mistake that we make.
136
383934
2867
çünkü yaptığımız ilk hata bu.
06:38
In ancient warfare, there are three kinds of warriors.
137
386801
3557
Antik savaşlarda, üç tür savaşçı vardır.
06:42
There's cavalry, men on horseback and with chariots.
138
390358
3431
Süvari, atlılar ve savaş arabalılar.
06:45
There's heavy infantry, which are foot soldiers,
139
393789
3126
Kılıç, kalkan ve bir tür zırha sahip
06:48
armed foot soldiers with swords and shields
140
396915
2890
silahlı piyadelerden oluşan
06:51
and some kind of armor.
141
399805
1500
ağır piyadeler var.
06:53
And there's artillery, and artillery are archers,
142
401305
3228
Ve ağır silahlılar var ve ağır silahlılar okçular,
06:56
but, more importantly, slingers.
143
404533
2172
ama daha da önemlisi, atıcılardan oluşur.
06:58
And a slinger is someone who has a leather pouch
144
406705
3061
Ve atıcının deri bir kesesi vardır, ona bağlı
07:01
with two long cords attached to it,
145
409766
2797
iki uzun ip vardır ve kesenin içine
07:04
and they put a projectile, either a rock or a lead ball,
146
412563
3202
atmak için mermi tarzı ya bir taş ya da kurşun bir top
07:07
inside the pouch, and they whirl it around like this
147
415765
3121
koyarlar ve etrafına şöyle sararlar
07:10
and they let one of the cords go,
148
418886
2643
ve iplerden birini bırakırlar,
07:13
and the effect is to send the projectile forward
149
421529
3870
gerçekleştirilmek istenen şey, mermiyi hedefe doğru
07:17
towards its target.
150
425399
3305
atmaktır.
07:20
That's what David has, and it's important to understand
151
428704
2735
David sahip olduğu şey bu ve anlamamız gereken nokta
07:23
that that sling is not a slingshot.
152
431439
2847
bu sıradan bir sapan değil.
07:26
It's not this, right? It's not a child's toy.
153
434286
2619
Bu değil, değil mi? Çocuk oyuncağı değil.
07:28
It's in fact an incredibly devastating weapon.
154
436905
3825
Aslında inanılmaz derecede tahrip edici bir silah.
07:32
When David rolls it around like this,
155
440730
2976
David taşı şöyle sardığı zaman,
07:35
he's turning the sling around probably
156
443706
3229
sapanı muhtemelen saniyede
07:38
at six or seven revolutions per second,
157
446935
2672
altı ya da yedi devirde sarıyor
07:41
and that means that when the rock is released,
158
449607
3845
ve bu da demek ki taş atıldığında,
07:45
it's going forward really fast,
159
453452
2200
çok hızlı bir şekilde ileri gider,
07:47
probably 35 meters per second.
160
455652
1773
muhtemelen saniyede 35 metre.
07:49
That's substantially faster than a baseball
161
457425
3565
En iyi beysbol atıcıları tarafından atılan
07:52
thrown by even the finest of baseball pitchers.
162
460990
3633
bir beysboldan oldukça hızlı.
07:56
More than that, the stones in the Valley of Elah
163
464623
3883
Ondan da fazlası, Ela Vadisi'ndeki taşlar
08:00
were not normal rocks. They were barium sulphate,
164
468506
2656
normal taşlar değil. Normal taşlardan iki kat
08:03
which are rocks twice the density of normal stones.
165
471162
3319
daha yoğun taşlar olan baryum sülfattı.
08:06
If you do the calculations on the ballistics,
166
474481
2637
Balistik hesaplamalarını yaparsanız,
08:09
on the stopping power of the rock fired from David's sling,
167
477118
3884
David'in sapanından atılan taşın durdurma gücü
08:13
it's roughly equal to the stopping power
168
481002
2321
yaklaşık olarak .45 kalibre bir el tabancısının
08:15
of a [.45 caliber] handgun.
169
483323
3557
durdurma gücüne eşittir.
08:18
This is an incredibly devastating weapon.
170
486880
2994
Bu inanılmaz derecede tahrip edici bir silah.
08:21
Accuracy, we know from historical records
171
489874
4598
İsabetlilik, tarihi kayıtlardan bildiğimiz gibi
08:26
that slingers -- experienced slingers could hit
172
494472
4498
sapancılar -- deneyimli sapancılar hedefi 200 metrelik
08:30
and maim or even kill a target at distances of up to 200 yards.
173
498970
6023
bir uzaklıktan vurabilir, yaralayabilir hatta öldürebilir.
08:36
From medieval tapestries, we know that slingers
174
504993
2970
Ortaçağ kayıtlarından bildiğimiz gibi sapancılar
08:39
were capable of hitting birds in flight.
175
507963
2358
uçan kuşları vurabilme yeteneğine sahipti.
08:42
They were incredibly accurate.
176
510321
2434
İnanılmaz derecede kesindiler.
08:44
When David lines up -- and he's not 200 yards away from Goliath,
177
512755
3557
David yerine geçtiğinde -- ve Goliath'tan 200 metre uzakta değil,
08:48
he's quite close to Goliath --
178
516312
1609
Goliath'a oldukça yakın --
08:49
when he lines up and fires that thing at Goliath,
179
517921
3415
yerini aldığında ve o şeyi Goliath'a fırlattığında,
08:53
he has every intention and every expectation
180
521336
3062
Goliath'ı, gözlerinin arasındaki
08:56
of being able to hit Goliath at his most vulnerable spot
181
524398
2703
en yaralanabilir noktasından vurma niyeti ve
08:59
between his eyes.
182
527101
1328
beklentisi var.
09:00
If you go back over the history of ancient warfare,
183
528429
2016
Eğer antik savaş tarihine bakarsanız,
09:02
you will find time and time again
184
530445
2812
sapancıların her türlü savaşta
09:05
that slingers were the decisive factor against infantry
185
533257
4003
piyadelere karşı belirliyici faktör olduğunu
09:09
in one kind of battle or another.
186
537260
5025
defalarca göreceksiniz.
09:14
So what's Goliath? He's heavy infantry,
187
542285
3896
Peki Goliath nedir? O ağır piyade
09:18
and his expectation when he challenges the Israelites to a duel
188
546181
5199
ve İsraillileri düelloya çağırdığında beklentisi
09:23
is that he's going to be fighting another heavy infantryman.
189
551380
3855
başka bir ağır piyade ile savaşacağı yönünde.
09:27
When he says, "Come to me that I might
190
555235
2171
"Bana gel ki senin derini cennetin kuşlarına
09:29
feed your flesh to the birds of the heavens and the beasts of the field,"
191
557406
2952
ve toprağın canavarlarına yem edebileyim," dediğinde,
09:32
the key phrase is "Come to me."
192
560358
2000
anahtar nokta, "Bana gel."
09:34
Come up to me because we're going to fight,
193
562358
2138
Bana doğru gel, çünkü böyle göğüs göğüse
09:36
hand to hand, like this.
194
564496
1711
çarpışacağız.
09:38
Saul has the same expectation.
195
566207
2128
Saul'un beklentisi aynı.
09:40
David says, "I want to fight Goliath,"
196
568335
2359
David, "Goliath ile savaşmak istiyorum," der
09:42
and Saul tries to give him his armor,
197
570694
1821
ve Saul ona zırhını vermeye çalışır,
09:44
because Saul is thinking, "Oh, when you say 'fight Goliath,'
198
572515
2727
çünkü Saul şöyle düşünür, "'Goliath ile savaşmak' derken,
09:47
you mean 'fight him in hand-to-hand combat,'
199
575242
3267
'göğüs göğüse çarpışma', piyadeden piyadeye
09:50
infantry on infantry."
200
578509
2188
demek istiyorsun."
09:52
But David has absolutely no expectation.
201
580697
2974
Ama David'in kesinlikle hiçbir beklentisi yok.
09:55
He's not going to fight him that way. Why would he?
202
583671
2551
Onunla o şekilde savaşmayacak. Neden savaşsın?
09:58
He's a shepherd. He's spent his entire career
203
586222
3008
O bir çoban. Tüm kariyerini sürüsünü aslan ve
10:01
using a sling to defend his flock against lions and wolves.
204
589230
4213
kurtlardan korumak için bir sapan kullanarak geçirdi.
10:05
That's where his strength lies.
205
593443
1750
Gücü burada yatıyor.
10:07
So here he is, this shepherd, experienced
206
595193
2532
Tahrip edici silah kullanımı konusunda
10:09
in the use of a devastating weapon,
207
597725
2039
deneyimli bu çoban,
10:11
up against this lumbering giant
208
599764
2394
yüzlerce kilo zırh ve
10:14
weighed down by a hundred pounds of armor
209
602158
3300
sadece yakın menzilli mücadelede yararlı olan
10:17
and these incredibly heavy weapons
210
605458
1501
inanılmaz derecede ağır silahlar altında
10:18
that are useful only in short-range combat.
211
606959
3097
ezilen hantal deve karşı.
10:22
Goliath is a sitting duck. He doesn't have a chance.
212
610056
4737
Goliath kolay bir hedef. Hiçbir şansı yok.
10:26
So why do we keep calling David an underdog,
213
614793
2806
Peki neden David'e sürekli mazlum diyoruz
10:29
and why do we keep referring to his victory as improbable?
214
617599
5824
ve neden zaferini beklenmedik olarak sıfatlandırıyoruz?
10:35
There's a second piece of this that's important.
215
623423
2840
Bunun önemli olan ikinci bir parçası var.
10:38
It's not just that we misunderstand David
216
626263
3398
Sadece David'i ve silah seçimini yanlış
10:41
and his choice of weaponry.
217
629661
1905
anlamakla kalmıyoruz.
10:43
It's also that we profoundly misunderstand Goliath.
218
631566
3339
Goliath'ı da derinden yanlış anlıyoruz.
10:46
Goliath is not what he seems to be.
219
634905
3234
Goliath göründüğü gibi değil.
10:50
There's all kinds of hints of this in the Biblical text,
220
638139
3988
İncil'de buna dair türlü türlü ipucları var,
10:54
things that are in retrospect quite puzzling
221
642127
2805
geriye dönüp bakıldığında oldukça şaşırtıcı
10:56
and don't square with his image as this mighty warrior.
222
644932
3777
ve güçlü savaşçı imajı ile uyuşmuyor.
11:00
So to begin with, the Bible says that Goliath
223
648709
3377
Bir yerden başlamak gerekirse, İncil'e göre
11:04
is led onto the valley floor by an attendant.
224
652086
3965
Goliath bir kişi yardımıyla vadi tabanına iniyor.
11:08
Now that is weird, right?
225
656051
2209
Garip bir durum, değil mi?
11:10
Here is this mighty warrior
226
658260
2130
İsraillileri göğüs göğüse
11:12
challenging the Israelites to one-on-one combat.
227
660390
2807
çarpışmaya davet eden güçlü bir savaşçıdan bahsediyoruz.
11:15
Why is he being led by the hand
228
663197
2712
Neden çarpışma noktasına
11:17
by some young boy, presumably,
229
665909
3050
muhtemelen genç bir çocuk tarafından
11:20
to the point of combat?
230
668959
2462
elinden tutarak götürülüyor?
11:23
Secondly, the Bible story makes special note
231
671421
4354
İkincisi, İncil'deki hikaye Goliath'ın ne kadar yavaş
11:27
of how slowly Goliath moves,
232
675775
3089
hareket ettiğine dair özel not düşüyor,
11:30
another odd thing to say when you're describing
233
678864
2026
o zamanda dünyada görülmüş en güçlü savaşçıyı
11:32
the mightiest warrior known to man at that point.
234
680890
4050
anlatırken söylenecek garip başka birşey.
11:36
And then there's this whole weird thing
235
684940
1823
Ve sonra Goliath'ın David'ın görüntüsüne
11:38
about how long it takes Goliath to react
236
686763
3812
tepki vermesinin ne kadar uzun
11:42
to the sight of David.
237
690575
1996
sürdüğü olayı.
11:44
So David's coming down the mountain,
238
692571
2778
David dağdan iniyor
11:47
and he's clearly not preparing for hand-to-hand combat.
239
695349
3937
ve açık bir şekilde göğüs göğüse çarpışmaya hazırlanmıyor.
11:51
There is nothing about him that says,
240
699286
1968
"Seninle böyle savaşacağım" diyen
11:53
"I am about to fight you like this."
241
701254
2034
hiçbir hali yok.
11:55
He's not even carrying a sword.
242
703288
1731
Bir kılıç bile taşımıyor.
11:57
Why does Goliath not react to that?
243
705019
2682
Neden Goliath buna tepki vermiyor?
11:59
It's as if he's oblivious to what's going on that day.
244
707701
4228
Sanki o günde yaşananlardan habersiz bir şekilde davranıyor.
12:03
And then there's that strange comment he makes to David:
245
711929
3947
Ve sonra David'e yaptığı o garip yorum var:
12:07
"Am I a dog that you should come to me with sticks?"
246
715876
4295
"Ben bir köpek miyim ki bana sopalarla geliyorsun?"
12:12
Sticks? David only has one stick.
247
720171
3823
Sopalar mı? David'in sadece bir sopası var.
12:15
Well, it turns out that there's been a great deal
248
723994
2259
Görünüşe bakılırsa uzun yıllardır tıp dünyasında
12:18
of speculation within the medical community over the years
249
726253
3041
Goliath'ın esas olarak bir hastalığı olup olmadığına dair
12:21
about whether there is something
250
729294
2526
çok sayıda spekülasyon dolaşmakta,
12:23
fundamentally wrong with Goliath,
251
731820
2889
tüm bu bariz anormallikleri
12:26
an attempt to make sense of all of those apparent anomalies.
252
734709
3409
açıklamak bir girişim ortaya konulmakta.
12:30
There have been many articles written.
253
738118
1162
Birçok makale yazıldı.
12:31
The first one was in 1960 in the Indiana Medical Journal,
254
739280
3994
İlki 1960 yılında Indiana Medical Journal'da yayınlandı
12:35
and it started a chain of speculation
255
743274
2355
ve Goliath'ın boyunda dair bir açıklama ile
12:37
that starts with an explanation for Goliath's height.
256
745629
3123
başlayan bir spekülasyon zinciri başlattı.
12:40
So Goliath is head and shoulders above
257
748752
2923
Goliath o dönemdeki akranlarından
12:43
all of his peers in that era,
258
751675
2162
çok daha uzundu
12:45
and usually when someone is that far out of the norm,
259
753837
3982
ve genellikle biri normalden o kadar uzak olduğunda,
12:49
there's an explanation for it.
260
757819
1597
onun bir açıklaması olur.
12:51
So the most common form of giantism
261
759416
3233
En yaygın devlik türü
12:54
is a condition called acromegaly,
262
762649
2735
akromegali adında bir hastalık
12:57
and acromegaly is caused by a benign tumor
263
765384
2903
ve akromegaliye, insan büyüme hormonun
13:00
on your pituitary gland
264
768287
2503
aşırı üretimine yol açan
13:02
that causes an overproduction of human growth hormone.
265
770790
2716
hipofiz bezindeki iyi huylu bir tümör sebep olur.
13:05
And throughout history, many of the most famous giants
266
773506
3559
Ve tarih boyunca, en ünlü devlerin çoğunda
13:09
have all had acromegaly.
267
777065
1769
akromegali var.
13:10
So the tallest person of all time
268
778834
2064
Gelmiş geçmiş en uzun insan
13:12
was a guy named Robert Wadlow
269
780898
1567
Robert Wadlow adında ve 24 yaşında
13:14
who was still growing when he died at the age of 24
270
782465
3051
öldüğünde hala uzayan bir adamdı ve boyu
13:17
and he was 8 foot 11.
271
785516
2889
2.47 idi.
13:20
He had acromegaly.
272
788405
1414
Akromegali hastasıydı.
13:21
Do you remember the wrestler André the Giant?
273
789819
2535
André the Giant'ı adlı güreşçiyi hatırlıyormusunuz?
13:24
Famous. He had acromegaly.
274
792354
1683
Ünlü biriydi. Akromegali hastasıydı.
13:26
There's even speculation that Abraham Lincoln had acromegaly.
275
794037
4539
Abraham Lincoln'ın da akromegali hastası olduğuna dair bir dedikodu var.
13:30
Anyone who's unusually tall,
276
798576
1078
Alışılmadık biçimde uzun olan
13:31
that's the first explanation we come up with.
277
799654
2753
her insan için ortaya atılan ilk açıklama bu.
13:34
And acromegaly has a very distinct set of side effects
278
802407
3995
Ve akromegali, kendisiyle ilişkilendirilmiş çok belirgin
13:38
associated with it,
279
806402
1225
yan etkilere sahip,
13:39
principally having to do with vision.
280
807627
3562
başlıca görme yeteneği ile alakalı olarak.
13:43
The pituitary tumor, as it grows,
281
811189
3296
Hipofiz tümörü, büyüdükçe,
13:46
often starts to compress the visual nerves in your brain,
282
814485
4048
genelde beyninizdeki görsel sinirlere baskı uygulamaya başlar,
13:50
with the result that people with acromegaly
283
818533
2504
sonuç olarak akromegali hastası olan insanlar
13:53
have either double vision or they are profoundly nearsighted.
284
821037
5471
ya çift görürler ya da uzağı göremezler.
13:58
So when people have started to speculate
285
826508
2593
İnsanlar Goliath'ın ne gibi bir sorunu olduğu
14:01
about what might have been wrong with Goliath,
286
829101
3231
hakkında tahminde bulunmaya başladıklarında,
14:04
they've said, "Wait a minute,
287
832332
911
şöyle dediler, "Bir dakika,
14:05
he looks and sounds an awful lot like someone
288
833243
3190
akromegali hastalığı olan birine
14:08
who has acromegaly."
289
836433
1573
benziyor."
14:10
And that would also explain so much of what was strange
290
838006
2984
Ve bu da o gün gösterdiği davranış ile alakalı
14:12
about his behavior that day.
291
840990
2127
birçok şeyi de açıklar.
14:15
Why does he move so slowly
292
843117
1821
Neden çok yavaşça hareket ediyor
14:16
and have to be escorted down into the valley floor
293
844938
3528
ve bir kişinin eşliğinde vadi tabanına
14:20
by an attendant?
294
848466
1359
indiriliyor?
14:21
Because he can't make his way on his own.
295
849825
2988
Çünkü kendi kendine bir yere gidemiyor.
14:24
Why is he so strangely oblivious to David
296
852813
3257
Neden David'e karşı garip bir şekilde ihmalkar davranıyor
14:28
that he doesn't understand that David's not going to fight him
297
856070
2649
ve son ana kadar David'in onunla savaşmayacağını
14:30
until the very last moment?
298
858719
2147
anlayamıyor?
14:32
Because he can't see him.
299
860866
2509
Çünkü onu göremiyor.
14:35
When he says, "Come to me that I might feed your flesh
300
863375
3317
"Bana gel ki senin derini cennetin kuşlarına ve
14:38
to the birds of the heavens and the beasts of the field,"
301
866692
2496
toprağın canavarlarına yem edebileyim," dediğinde,
14:41
the phrase "come to me" is a hint also of his vulnerability.
302
869188
4644
"bana gel" sözü savunmasızlığına dair bir ipucu.
14:45
Come to me because I can't see you.
303
873832
2984
Bana gel çünkü ben seni göremiyorum.
14:48
And then there's, "Am I a dog that you should come to me with sticks?"
304
876816
5214
Ve bir de, "Ben bir köpek miyim ki bana sopalarla geliyorsun?"
14:54
He sees two sticks when David has only one.
305
882030
5330
David'in bir tane sopası olmasına rağmen o iki tane görüyor.
14:59
So the Israelites up on the mountain ridge
306
887360
2964
Yani aşağı doğru ona bakan
15:02
looking down on him thought he was
307
890324
2197
dağın tepesindeki İsrailliler, onun olağanüstü
15:04
this extraordinarily powerful foe.
308
892521
3111
güçlü bir düşman olduğunu düşündüler.
15:07
What they didn't understand was that
309
895632
1976
Anlamadıkları şey,
15:09
the very thing that was the source of his apparent strength
310
897608
3297
görünür mukavemetinin kaynağı aynı zamanda
15:12
was also the source of his greatest weakness.
311
900905
3755
onun en büyük zaafının kaynağı olmasıydı.
15:16
And there is, I think, in that,
312
904660
1957
Ve buradan, bence,
15:18
a very important lesson for all of us.
313
906617
3205
hepimiz için çok önemli bir ders çıkıyor.
15:21
Giants are not as strong and powerful as they seem.
314
909822
3862
Devler göründükleri kadar sağlam ve güçlü değiler.
15:25
And sometimes the shepherd boy has a sling in his pocket.
315
913684
3489
Ve bazen çobanın cebinde bir sapan vardır.
15:29
Thank you.
316
917173
1787
Teşekkür ederim.
15:30
(Applause)
317
918960
4385
(Alkış)
ABOUT THE SPEAKER
Malcolm Gladwell - WriterDetective of fads and emerging subcultures, chronicler of jobs-you-never-knew-existed, Malcolm Gladwell's work is toppling the popular understanding of bias, crime, food, marketing, race, consumers and intelligence.
Why you should listen
Malcolm Gladwell searches for the counterintuitive in what we all take to be the mundane: cookies, sneakers, pasta sauce. A New Yorker staff writer since 1996, he visits obscure laboratories and infomercial set kitchens as often as the hangouts of freelance cool-hunters -- a sort of pop-R&D gumshoe -- and for that has become a star lecturer and bestselling author.
Sparkling with curiosity, undaunted by difficult research (yet an eloquent, accessible writer), his work uncovers truths hidden in strange data. His always-delightful blog tackles topics from serial killers to steroids in sports, while provocative recent work in the New Yorker sheds new light on the Flynn effect -- the decades-spanning rise in I.Q. scores.
Gladwell has written four books. The Tipping Point, which began as a New Yorker piece, applies the principles of epidemiology to crime (and sneaker sales), while Blink examines the unconscious processes that allow the mind to "thin slice" reality -- and make decisions in the blink of an eye. His third book, Outliers, questions the inevitabilities of success and identifies the relation of success to nature versus nurture. The newest work, What the Dog Saw and Other Adventures, is an anthology of his New Yorker contributions.
He says: "There is more going on beneath the surface than we think, and more going on in little, finite moments of time than we would guess."
Malcolm Gladwell | Speaker | TED.com