TEDxSydney
Suzie Sheehy: The case for curiosity-driven research
Suzie Sheehy: Merak merkezli araştırmaların durumu
Filmed:
Readability: 4.8
1,736,184 views
Fizikçi Suzie Sheehy; "Görünüşte anlamsız gelen bilimsel araştırmalar, alışılmışın dışında keşiflere neden olabilir" diyor. Bu konuşmasında ve teknik tanıtımında, Suzie Sheehy, birçok modern teknolojinin aslında yüzyıllar öncesi merak temelli araştırmanın sonucu olduğunu anlatıyor. Dünya'yı daha da derinlemesine anlayabilmek için nelerin yapılabileceği konusunda bir durum belirtiyor.
Suzie Sheehy - Physicist
Dr. Suzie Sheehy uses accelerator physics to help reinvent technology for applications in medicine, energy and beyond. Full bio
Dr. Suzie Sheehy uses accelerator physics to help reinvent technology for applications in medicine, energy and beyond. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:12
In the late 19th century,
scientists were trying to solve a mystery.
scientists were trying to solve a mystery.
0
873
4760
19. yüzyılın sonlarına doğru,
bilim insanları
bilim insanları
bir gizemi çözmeye çalışıyorlardı.
00:18
They found that if they had
a vacuum tube like this one
a vacuum tube like this one
1
6254
3514
Ve şunu buldular; eğer bunun gibi
bir vakum tüpleri olsaydı
bir vakum tüpleri olsaydı
00:21
and applied a high voltage across it,
2
9792
2627
ve içerisinden yüksek voltaj geçirilseydi,
00:24
something strange happened.
3
12443
1715
böyle ilginç bir şey meydana gelirdi.
00:36
They called them cathode rays.
4
24666
2420
Bunu katot ışını olarak adlandırdılar.
00:39
But the question was:
What were they made of?
What were they made of?
5
27531
2798
Ancak buradaki soru şu:
Bu neyden oluşuyor?
Bu neyden oluşuyor?
00:42
In England, the 19th century
physicist, J.J. Thompson,
physicist, J.J. Thompson,
6
30858
3873
19. yüzyılda İngiltere'de bulunan
fizikçi J.J. Thompson,
fizikçi J.J. Thompson,
00:46
conducted experiments using
magnets and electricity, like this.
magnets and electricity, like this.
7
34755
4267
buna benzer bir deneyi elektrik
ve mıknatıslar kullanarak gerçekleştirdi.
ve mıknatıslar kullanarak gerçekleştirdi.
00:57
And he came to an incredible revelation.
8
45552
2666
Ve inanılmaz bir şey açığa çıkardı.
01:00
These rays were made
of negatively charged particles
of negatively charged particles
9
48956
3534
Bu ışınlar, negatif yüklü
parçacıklardan oluşuyordu
parçacıklardan oluşuyordu
01:04
around 2,000 times lighter
than the hydrogen atom,
than the hydrogen atom,
10
52514
3992
ve bildikleri en küçük şey olan
hidrojen atomundan
hidrojen atomundan
01:08
the smallest thing they knew.
11
56530
1809
neredeyse 2.000 kat daha hafifti.
01:10
So Thompson had discovered
the first subatomic particle,
the first subatomic particle,
12
58673
4214
Yani Thompson,
ilk atomaltı parçacığı keşfetmişti.
ilk atomaltı parçacığı keşfetmişti.
01:14
which we now call electrons.
13
62911
1866
Yani bu günümüzde bildiğimiz elektron.
01:17
Now, at the time, this seemed to be
a completely impractical discovery.
a completely impractical discovery.
14
65561
3833
Tabii, bu o zaman çok da uygulaması
olmayan bir keşif gibi düşünüldü.
olmayan bir keşif gibi düşünüldü.
01:21
I mean, Thompson didn't think
there were any applications of electrons.
there were any applications of electrons.
15
69418
3572
Yani Thompson elektronlar ile pratik bir
uygulamanın olmadığını düşündü.
uygulamanın olmadığını düşündü.
01:25
Around his lab in Cambridge,
he used to like to propose a toast:
he used to like to propose a toast:
16
73653
4273
Cambridge'teki laboratuvarı
etrafındakilere kadeh kaldırırdı:
etrafındakilere kadeh kaldırırdı:
01:29
"To the electron.
17
77950
1349
"Elektrona.
01:31
May it never be of use to anybody."
18
79323
2150
Kimsenin asla kullanmayacağı bir şey!"
01:33
(Laughter)
19
81497
2031
(Gülüşmeler)
01:36
He was strongly in favor of doing research
out of sheer curiosity,
out of sheer curiosity,
20
84085
3921
Dünyayı daha derinlemesine
anlayabilmek için
anlayabilmek için
01:40
to arrive at a deeper
understanding of the world.
understanding of the world.
21
88030
3333
safiyane bir merak ile araştırmalarını
yapma taraftarıydı.
yapma taraftarıydı.
01:43
And what he found
did cause a revolution in science.
did cause a revolution in science.
22
91696
3984
Ancak bulduğu şey, bilim
dünyasında devrim meydana getirdi.
dünyasında devrim meydana getirdi.
01:47
But it also caused a second,
unexpected revolution in technology.
unexpected revolution in technology.
23
95704
4901
Aynı zamanda teknolojide beklenmeyen
ikinci büyük devrime sebep oldu.
ikinci büyük devrime sebep oldu.
01:53
Today, I'd like to make a case
for curiosity-driven research,
for curiosity-driven research,
24
101582
4333
Ben bugün, merak merkezli araştırma
konusunda yeni bir konu açmak istiyorum,
konusunda yeni bir konu açmak istiyorum,
01:57
because without it,
25
105939
1436
çünkü merak olmadan,
01:59
none of the technologies
I'll talk about today
I'll talk about today
26
107399
2496
benim bugün konuşacağım
teknolojilerin hiçbirisi
teknolojilerin hiçbirisi
02:01
would have been possible.
27
109919
1666
mümkün olmazdı.
02:04
Now, what Thompson found here
has actually changed our view of reality.
has actually changed our view of reality.
28
112077
4691
Burada Thompson'ın bulduğu şey aslında
gerçeğe olan bakış açımızı değiştirdi.
gerçeğe olan bakış açımızı değiştirdi.
02:08
I mean, I think I'm standing on a stage,
29
116792
2888
Demek istediğim, ben şu anda
sahnede durduğumu düşünüyorum
sahnede durduğumu düşünüyorum
ve siz de koltuklarınızda
oturduğunuzu düşünüyorsunuz.
oturduğunuzu düşünüyorsunuz.
02:11
and you think you're sitting in a seat.
30
119704
2040
02:13
But that's just the electrons in your body
31
121768
2024
Ancak bu sadece,
vücudunuzdaki elektronların
vücudunuzdaki elektronların
02:15
pushing back against
the electrons in the seat,
the electrons in the seat,
32
123816
2769
yer çekimine karşı,
koltuktaki elektronlara doğru
koltuktaki elektronlara doğru
02:18
opposing the force of gravity.
33
126609
2000
bir itiş uygulaması.
02:21
You're not even really touching the seat.
34
129330
2660
Hatta koltuklara bile
gerçekten dokunmuyorsunuz.
gerçekten dokunmuyorsunuz.
02:24
You're hovering ever so slightly above it.
35
132014
3841
Hafifçe üstünde havada duruyorsunuz.
02:29
But in many ways, our modern society
was actually built on this discovery.
was actually built on this discovery.
36
137260
3801
Ancak birçok yönden, günümüz modern
toplumu aslında bu keşif üzerine kuruldu.
toplumu aslında bu keşif üzerine kuruldu.
Söylemeye çalıştığım şey,
bu tüpler elektroniğin başlangıcıydı.
bu tüpler elektroniğin başlangıcıydı.
02:33
I mean, these tubes
were the start of electronics.
were the start of electronics.
37
141085
2500
02:35
And then for many years,
38
143609
1494
Ve sonrasında yıllarca
02:37
most of us actually had one of these,
if you remember, in your living room,
if you remember, in your living room,
39
145127
3712
birçoğumuzda bunlardan bir tanesi vardı,
eğer oturma odalarınızdaki
eğer oturma odalarınızdaki
televizyonu hatırlıyorsanız,
bunlar katot tüplüydüler.
bunlar katot tüplüydüler.
02:40
in cathode ray tube televisions.
40
148863
2133
02:43
But -- I mean, how impoverished
would our lives be
would our lives be
41
151895
2714
Ancak söylemeye çalıştığım şey,
bundan icat edilen tek buluş
bundan icat edilen tek buluş
02:46
if the only invention that had come
from here was the television?
from here was the television?
42
154633
3510
televizyon olsaydı, hayatlarımız
ne kadar da kısırlaşırdı değil mi?
ne kadar da kısırlaşırdı değil mi?
02:50
(Laughter)
43
158167
2196
(Gülüşmeler)
02:52
Thankfully, this tube was just a start,
44
160387
2682
Çok şükür ki bu tüp sadece başlangıçtı.
02:55
because something else happens
when the electrons here
when the electrons here
45
163093
2735
Çünkü elektronlar tüpün içinde
bir metale çarptığı zaman,
bir metale çarptığı zaman,
02:57
hit the piece of metal inside the tube.
46
165852
2336
başka bir şeyler oluyor.
03:00
Let me show you.
47
168212
1150
Hadi size göstereyim.
03:04
Pop this one back on.
48
172599
1400
Bunu açalım.
03:07
So as the electrons
screech to a halt inside the metal,
screech to a halt inside the metal,
49
175163
3031
Elektronlar metalin içerisinde
duraksadıklarında cızırdarlar,
duraksadıklarında cızırdarlar,
03:10
their energy gets thrown out again
50
178218
2175
enerjileri yüksek enerjili ışık olarak
03:12
in a form of high-energy light,
which we call X-rays.
which we call X-rays.
51
180417
3646
dışarı atılır ve biz bunu
X ışınları olarak adlandırıyoruz.
X ışınları olarak adlandırıyoruz.
03:16
(Buzzing)
52
184087
2610
(Cızırtı sesi)
03:19
(Buzzing)
53
187793
1150
(Cızırtı sesi)
03:21
And within 15 years
of discovering the electron,
of discovering the electron,
54
189661
3226
Ve elektronların keşfinden itibaren
15 yıl içerisinde,
15 yıl içerisinde,
03:24
these X-rays were being used
to make images inside the human body,
to make images inside the human body,
55
192911
4595
X-ışınları insan vücudunun içini
görüntülemek için kullanılmaya başlandı,
görüntülemek için kullanılmaya başlandı,
03:29
helping soldiers' lives
being saved by surgeons,
being saved by surgeons,
56
197530
4292
cerrahlar tarafından askerlerin
vücutlarındaki mermi
vücutlarındaki mermi
ve şarapnel parçalarını bulmak için ve
hayatlarını kurtabilmek için kullanıldı.
hayatlarını kurtabilmek için kullanıldı.
03:33
who could then find pieces of bullets
and shrapnel inside their bodies.
and shrapnel inside their bodies.
57
201846
3612
03:38
But there's no way we could have
come up with that technology
come up with that technology
58
206236
2985
Ancak bu teknolojiye bilim insanlarına
daha iyi cerrahi araçlar
daha iyi cerrahi araçlar
03:41
by asking scientists to build
better surgical probes.
better surgical probes.
59
209245
3373
geliştirmelerini söyleyerek ulaşmak
mümkün değildir.
mümkün değildir.
03:45
Only research done out of sheer curiosity,
with no application in mind,
with no application in mind,
60
213220
4881
Herhangi bir uygulama hedefi gütmeden,
yalnızca saf merak ile
yapılan araştırmalar,
yapılan araştırmalar,
03:50
could have given us the discovery
of the electron and X-rays.
of the electron and X-rays.
61
218125
3896
elektron ve X-ışınlarının
keşfine yardımcı oldu.
keşfine yardımcı oldu.
03:54
Now, this tube also threw open the gates
for our understanding of the universe
for our understanding of the universe
62
222990
5071
Bugün bu tüp, evrenin anlaşılması için,
parçaçık fiziği alanında
parçaçık fiziği alanında
04:00
and the field of particle physics,
63
228085
2198
yeni kapıların açılmasına yardımcı oluyor,
04:02
because it's also the first,
very simple particle accelerator.
very simple particle accelerator.
64
230307
4553
çünkü bu tüp aynı zamanda ilk
ve oldukça basit bir
parçacık ivmelendiricisi.
parçacık ivmelendiricisi.
04:07
Now, I'm an accelerator physicist,
so I design particle accelerators,
so I design particle accelerators,
65
235785
4174
Ben bir ivmelendirme fizikçisiyim,
ivmelendiriciler tasarlıyorum
ivmelendiriciler tasarlıyorum
04:11
and I try and understand how beams behave.
66
239983
2510
ve ışınların davranışlarını
anlamaya çalışıyorum.
anlamaya çalışıyorum.
04:15
And my field's a bit unusual,
67
243229
1724
Ancak benim alanım biraz
alışılagelenin dışında,
alışılagelenin dışında,
04:16
because it crosses between
curiosity-driven research
curiosity-driven research
68
244977
3672
çünkü merak temelli araştırma ve
teknoloji ile
teknoloji ile
04:20
and technology with
real-world applications.
real-world applications.
69
248673
3276
gerçek dünya uygulamalarının
kesişiminde bulunuyor.
kesişiminde bulunuyor.
04:24
But it's the combination
of those two things
of those two things
70
252586
2103
Ama bu iki alanın karışımı olması
04:26
that gets me really excited
about what I do.
about what I do.
71
254713
3207
yaptığım iş konusunde
beni gerçekten çok heyecanlandırıyor.
beni gerçekten çok heyecanlandırıyor.
04:30
Now, over the last 100 years,
72
258704
1731
Şimdi 100 yılın üstünde,
04:32
there have been far too many examples
for me to list them all.
for me to list them all.
73
260459
2909
bugüne kadar sıralayabileceğim
birçok örnek var.
birçok örnek var.
Ama sizinle sadece birkaçını
paylaşmak istiyorum.
paylaşmak istiyorum.
04:35
But I want to share with you just a few.
74
263392
2153
04:37
In 1928, a physicist named Paul Dirac
found something strange in his equations.
found something strange in his equations.
75
265569
5731
1928 yılında, fizikçi Paul Dirac
denklemlerinde ilginç bir şey keşfetti.
denklemlerinde ilginç bir şey keşfetti.
04:43
And he predicted, based purely
on mathematical insight,
on mathematical insight,
76
271938
4405
Ve tamamen sadece
saf matematik kullanarak
saf matematik kullanarak
04:48
that there ought to be
a second kind of matter,
a second kind of matter,
77
276367
2770
ikinci tür bir madde
olabileceğini öngördü,
olabileceğini öngördü,
04:51
the opposite to normal matter,
78
279161
2178
bu bilinen maddeye tamamen karşıt
04:53
that literally annihilates
when it comes in contact:
when it comes in contact:
79
281363
3467
ve tam anlamıyla temas kurulduğunda
ortadan anında kaybolan:
ortadan anında kaybolan:
04:57
antimatter.
80
285379
1150
Karşı-madde.
04:59
I mean, the idea sounded ridiculous.
81
287760
2214
Aslında bu fikir oldukça saçma geliyor.
05:02
But within four years, they'd found it.
82
290427
2396
Ancak takip eden dört yıl
içerisinde bunu buldular.
içerisinde bunu buldular.
05:04
And nowadays, we use it
every day in hospitals,
every day in hospitals,
83
292847
2286
Ve günümüzde bunu,
hergün hastanelerde kullanıyoruz,
hergün hastanelerde kullanıyoruz,
05:07
in positron emission tomography,
or PET scans, used for detecting disease.
or PET scans, used for detecting disease.
84
295157
4719
pozitron emisyonlu tomografide,
PET tarayıcılarda, hastalığı
tanımlamak için kullanılıyor.
tanımlamak için kullanılıyor.
05:13
Or, take these X-rays.
85
301655
1666
Hatta bu X ışınlarını ele alalım.
05:15
If you can get these electrons
up to a higher energy,
up to a higher energy,
86
303861
2524
Eğer bu elektronlar ile
daha yüksek enerjilere çıkabilirseniz,
daha yüksek enerjilere çıkabilirseniz,
05:18
so about 1,000 times higher
that this tube,
that this tube,
87
306409
2727
mesela, bu tüpten yaklaşık
1.000 kat daha fazla,
1.000 kat daha fazla,
05:21
the X-rays that those produce
88
309160
2825
burada üretilen X ışınları
05:24
can actually deliver enough
ionizing radiation to kill human cells.
ionizing radiation to kill human cells.
89
312009
3877
insan hücrelerini öldürebilecek kadar
iyonlaştırıcı radyasyon yayabilir.
iyonlaştırıcı radyasyon yayabilir.
05:28
And if you can shape and direct
those X-rays where you want them to go,
those X-rays where you want them to go,
90
316588
3457
Ve eğer bu X ışınlarını
istediğiniz yöne yönlendirebilirseniz,
istediğiniz yöne yönlendirebilirseniz,
05:32
that allows us to do an incredible thing:
91
320069
2984
bu inanılmaz bir şey yapabilmemize yarar:
05:35
to treat cancer without drugs or surgery,
92
323077
3079
Kanseri ilaç ve ameliyat
olmadan tedavi edebiliriz.
olmadan tedavi edebiliriz.
05:38
which we call radiotherapy.
93
326180
2064
Buna biz radyoterapi diyoruz.
05:40
In countries like Australia and the UK,
94
328268
2722
Avustralya ve
Birleşik Krallık gibi ülkelerde,
Birleşik Krallık gibi ülkelerde,
05:43
around half of all cancer patients
are treated using radiotherapy.
are treated using radiotherapy.
95
331014
4436
kanser hastalarının yaklaşık yarısı
radyoterapi ile tedavi edilir.
radyoterapi ile tedavi edilir.
05:47
And so, electron accelerators
are actually standard equipment
are actually standard equipment
96
335474
4015
Ve çoğu hastanede elektron
ivmelendirici de aslında oldukça
ivmelendirici de aslında oldukça
05:51
in most hospitals.
97
339513
1200
sıradan ekipmanlardandır.
05:53
Or, a little closer to home:
98
341680
2318
Ya da biraz evlerimize bakarsak:
05:56
if you have a smartphone or a computer --
99
344022
2534
Eğer akıllı telefon veya
bilgisayarınız varsa --
bilgisayarınız varsa --
05:58
and this is TEDx, so you've got
both with you right now, right?
both with you right now, right?
100
346580
4301
burası TEDx zaten,
ikisi de yanınızda değil mi?
ikisi de yanınızda değil mi?
06:03
Well, inside those devices
101
351855
2060
Evet, bu cihazların içerisinde
06:06
are chips that are made
by implanting single ions into silicon,
by implanting single ions into silicon,
102
354720
4236
tekil iyonların silikona yerleştirildiği
devreler bulunuyor.
devreler bulunuyor.
06:10
in a process called ion implantation.
103
358980
2272
Bu işleme de iyon yerleştirme deniyor.
06:13
And that uses a particle accelerator.
104
361617
3047
Bu tamamen parçacık
ivmelendirici kullanıyor.
ivmelendirici kullanıyor.
06:18
Without curiosity-driven research, though,
105
366546
3722
Eğer merak temelli araştırmalar olmasaydı,
06:22
none of these things would exist at all.
106
370292
3729
bu cihazlar asla var olamazdı.
06:27
So, over the years, we really learned
to explore inside the atom.
to explore inside the atom.
107
375660
5825
Yıllar boyunca atomun içini gerçekten
keşfetmeyi öğrendik.
keşfetmeyi öğrendik.
06:33
And to do that, we had to learn
to develop particle accelerators.
to develop particle accelerators.
108
381509
4163
Ama bunu öğrenebilmemiz için de,
parçacık ivmelendiricisi
geliştirmemiz gerekiyordu.
geliştirmemiz gerekiyordu.
06:37
The first ones we developed
let us split the atom.
let us split the atom.
109
385696
3389
İlk önce geliştirilenler atomu
parçalamaya izin verdi.
parçalamaya izin verdi.
06:41
And then we got to higher
and higher energies;
and higher energies;
110
389474
3506
Sonra daha ve daha yüksek
enerjilere ulaştık.
enerjilere ulaştık.
06:45
we created circular accelerators
that let us delve into the nucleus
that let us delve into the nucleus
111
393004
4303
Hatta çekirdeğin içini de kazarak,
yeni elementler oluşturmak için
yeni elementler oluşturmak için
06:49
and then create new elements, even.
112
397331
3520
dairesel ivmelendiriciler oluşturduk.
06:53
And at that point, we were no longer
just exploring inside the atom.
just exploring inside the atom.
113
401717
4360
Ve bu noktadan sonra,
sadece atomun içerisini keşfetmiyorduk.
sadece atomun içerisini keşfetmiyorduk.
06:58
We'd actually learned
how to control these particles.
how to control these particles.
114
406542
2738
Aslında bu parçacıkları
nasıl kontrol edebileceğimizi de öğrendik.
nasıl kontrol edebileceğimizi de öğrendik.
07:01
We'd learned how to interact
with our world
with our world
115
409304
2622
İnsanın görmeyeceği,
dokunamayacağı, hatta orada
dokunamayacağı, hatta orada
07:03
on a scale that's too small
for humans to see or touch
for humans to see or touch
116
411950
4563
bir şeyler olduğunu
algılayamayacağı boyutlar ile
algılayamayacağı boyutlar ile
07:08
or even sense that it's there.
117
416537
2302
nasıl etkileşime
geçilebileceğini öğrendik.
geçilebileceğini öğrendik.
07:12
And then we built larger
and larger accelerators,
and larger accelerators,
118
420276
3735
Sonrasında daha da büyük
ivmelendiriciler tasarladık.
ivmelendiriciler tasarladık.
07:16
because we were curious
about the nature of the universe.
about the nature of the universe.
119
424035
3574
Çünkü evrenin doğasını merak ediyorduk.
07:19
As we went deeper and deeper,
new particles started popping up.
new particles started popping up.
120
427633
4674
Daha da derinlere gittikçe,
yeni parçacıklar da çıkmaya başladı.
yeni parçacıklar da çıkmaya başladı.
07:24
Eventually, we got to huge
ring-like machines
ring-like machines
121
432823
2921
Sonunda dev bir yüzük şeklinde
makinelerimiz oldu
makinelerimiz oldu
07:27
that take two beams of particles
in opposite directions,
in opposite directions,
122
435768
3407
ve bunlarla iki parçacık ışınını,
birbirine zıt yönlerde
birbirine zıt yönlerde
07:31
squeeze them down
to less than the width of a hair
to less than the width of a hair
123
439199
2468
saçın kalınlığından
daha ince şekilde sıkıştırıyor
daha ince şekilde sıkıştırıyor
07:33
and smash them together.
124
441691
1761
ve paramparça ediyoruz.
07:35
And then, using Einstein's E=mc2,
125
443476
2592
Ve sonra Einstein'ın E=mc2 formulü ile,
07:38
you can take all of that energy
and convert it into new matter,
and convert it into new matter,
126
446092
4160
bütün bu enerjiyi alarak
yeni bir malzemeye dönüştürebilirsiniz.
yeni bir malzemeye dönüştürebilirsiniz.
07:42
new particles which we rip
from the very fabric of the universe.
from the very fabric of the universe.
127
450276
5460
Evrenin kumaşından söktüğümüz
yani parçacıklar.
yani parçacıklar.
07:48
Nowadays, there are
about 35,000 accelerators in the world,
about 35,000 accelerators in the world,
128
456791
4408
Günümüzde televizyonların dışında
Dünya'da neredeyse 35.000 tane
Dünya'da neredeyse 35.000 tane
07:53
not including televisions.
129
461223
1549
ivmelendirici var.
07:55
And inside each one of these
incredible machines,
incredible machines,
130
463450
3540
Ve bu inanılmaz makinelerin
her birinin içerisinde,
her birinin içerisinde,
07:59
there are hundreds and billions
of tiny particles,
of tiny particles,
131
467014
3619
yüzlerce, milyarlarca
küçük parçacık bulunuyor.
küçük parçacık bulunuyor.
08:02
dancing and swirling in systems
that are more complex
that are more complex
132
470657
3722
Bunlar galaksilerden bile
daha karmaşık bir şekilde
daha karmaşık bir şekilde
08:06
than the formation of galaxies.
133
474403
2292
sistemler içerisinde
akıyor ve dans ediyor.
akıyor ve dans ediyor.
08:08
You guys, I can't even begin to explain
how incredible it is
how incredible it is
134
476719
3401
Arkadaşlar inanın, bu yaptığımızın
ne kadar inanılmaz olduğunu
ne kadar inanılmaz olduğunu
08:12
that we can do this.
135
480144
1470
size açıklayamam bile.
08:14
(Laughter)
136
482125
2000
(Gülüşmeler)
08:16
(Applause)
137
484149
3291
(Alkışlar)
08:23
So I want to encourage you
to invest your time and energy
to invest your time and energy
138
491531
4061
Bu yüzden sizi, merak temelli
araştırmalar yapan insanlara
araştırmalar yapan insanlara
08:27
in people that do
curiosity-driven research.
curiosity-driven research.
139
495616
3770
zamanınızı ve enerjinizi harcamanız için
cesaretlendirmek istiyorum.
cesaretlendirmek istiyorum.
08:31
It was Jonathan Swift who once said,
140
499777
2822
Jonathan Swift'in söylediği gibi,
08:34
"Vision is the art
of seeing the invisible."
of seeing the invisible."
141
502623
3160
"Öngörü görünmezi gören bir sanattır."
08:38
And over a century ago,
J.J. Thompson did just that,
J.J. Thompson did just that,
142
506300
2895
Ve bir asır kadar önce,
atomaltı dünyanın
atomaltı dünyanın
08:41
when he pulled back the veil
on the subatomic world.
on the subatomic world.
143
509219
3413
perdesini araladığında
J.J. Thompson işte bunu yaptı.
J.J. Thompson işte bunu yaptı.
08:45
And now we need to invest
in curiosity-driven research,
in curiosity-driven research,
144
513965
3603
Şimdi biz de merak temelli
araştırmalara yatırım yapmalıyız.
araştırmalara yatırım yapmalıyız.
08:49
because we have so many
challenges that we face.
challenges that we face.
145
517592
2945
Çünkü daha yüzleşmemiz gereken
daha bir sürü zorluk var.
daha bir sürü zorluk var.
08:52
And we need patience;
146
520561
1911
Ama sakin olmalıyız;
08:54
we need to give scientists the time,
the space and the means
the space and the means
147
522496
3532
bilim insanlarına
araştırmalarına devam etmeleri için
araştırmalarına devam etmeleri için
08:58
to continue their quest,
148
526052
2286
zaman, alan ve araçlar vermeliyiz.
09:00
because history tells us
149
528362
2128
Çünkü tarih bize diyor ki;
09:02
that if we can remain
curious and open-minded
curious and open-minded
150
530514
3158
araştırmaların sonuçları için
meraklı ve açık görüşlü olursak,
meraklı ve açık görüşlü olursak,
09:05
about the outcomes of research,
151
533696
2365
yaptığımız keşifler
09:08
the more world-changing
our discoveries will be.
our discoveries will be.
152
536085
2913
dünyayı daha da değiştirebilir olacak.
09:11
Thank you.
153
539397
1150
Teşekkürler.
09:12
(Applause)
154
540571
2738
(Alkışlar)
ABOUT THE SPEAKER
Suzie Sheehy - PhysicistDr. Suzie Sheehy uses accelerator physics to help reinvent technology for applications in medicine, energy and beyond.
Why you should listen
Dr. Suzie Sheehy designs particle accelerators. She's fascinated by using accelerator physics to help us reinvent technology for applications in areas such as medicine and energy. Her research projects have ranged from the design of new cancer treatment accelerators to building a scaled-down experiment that models particle beams -- answering fundamental questions about the physics of beams that are beyond reach of computer simulations.
Sheehy is currently a Royal Society University Research Fellow at the University of Oxford, where she also teaches graduate-level accelerator physics. She completed her undergraduate degree at the University of Melbourne in her native Australia (BSc Hons 2006) and DPhil at the University of Oxford in the John Adams Institute for Accelerator Science (2010). She has held fellowships from the Royal Commission for the Exhibition of 1851 (Brunel fellow 2010-2013) as well as her current Royal Society Fellowship.
Alongside her research, Sheehy is a prolific public speaker, presenter and science communicator, for which she has received a number of awards including the British Science Association Lord Kelvin Award, Institute of Physics HEPP Group Science in Society Award and the University of Oxford Vice Chancellors Civic Award. She is an expert TV presenter for Impossible Engineering on Discovery Channel and has cowritten and delivered live headline shows for tens of thousands of students at the Big Bang Fair alongside well known BBC TV presenters. She regularly presents public and schools lectures around the UK and further afield at major science festivals and venues like the Royal Institution.
Suzie Sheehy | Speaker | TED.com