TED2009
Dan Dennett: Cute, sexy, sweet, funny
Dan Dennet : Şirin , seksi , tatlı , komik
Filmed:
Readability: 3.4
3,553,924 views
Bebekler neden sevimlidir ? Pasta neden tatlıdır ? Filozof Dan Dennet'in "Şirin , seksi , tatlı ve komik" şeylerin nedeni hakkında evrim kaynaklı alışılmadık cevapları var. ( Ayrıca Metthew Hurley'in şakaların neden komik olduguna dair bir teorisi var )
Dan Dennett - Philosopher, cognitive scientist
Dan Dennett thinks that human consciousness and free will are the result of physical processes. Full bio
Dan Dennett thinks that human consciousness and free will are the result of physical processes. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:12
I’m going around the world giving talks about Darwin,
0
0
3000
Tüm dünyada Darwin hakkında konuşmalar yapıyorum
00:15
and usually what I’m talking about
1
3000
2000
ve genellikle konuştugum konu ;
00:17
is Darwin’s strange inversion of reasoning.
2
5000
3000
Darwin in garip ters mantığıdır. ( akıl yürütmesidir )
00:20
Now that title, that phrase, comes from a critic, an early critic,
3
8000
5000
Size okuyacağım bu sözcükler eski bir Darwin eleştirisinden geliyor,
00:25
and this is a passage that I just love, and would like to read for you.
4
13000
4000
size çok sevdiğim bu pasajı okumak isterim.
00:29
"In the theory with which we have to deal, Absolute Ignorance is the artificer;
5
17000
5000
( alaycı bir uslupla) " Teoride kabul etmemizi istedikleri , "mutlak cehalet" in bir zanaatkar olduğudur.
00:34
so that we may enunciate as the fundamental principle of the whole system,
6
22000
5000
Bu yüzden tüm sistemin ana prensibini ilan edebiliriz .
00:39
that, in order to make a perfect and beautiful machine,
7
27000
3000
şudur ki ; MÜKEMMEL VE GÜZEL BİR MAKİNA YAPMAK İÇİN
00:42
it is not requisite to know how to make it.
8
30000
3000
NASIL YAPACAĞINI BİLMEK ELZEM DEĞİLDİR."
00:45
This proposition will be found on careful examination to express,
9
33000
4000
Bu önerme , dikkatlice incelendiğinde
00:49
in condensed form, the essential purport of the Theory,
10
37000
4000
sıkıştırılmış bir formatta teorinin asıl anlamını vermektedir.
00:53
and to express in a few words all Mr. Darwin’s meaning;
11
41000
4000
Başka bir deyimle , Bay Darwin,
00:57
who, by a strange inversion of reasoning,
12
45000
4000
garip bir ters mantıkla demek istiyor ki ,
01:01
seems to think Absolute Ignorance fully qualified
13
49000
3000
saf cehalet , yaratıcı yetenekte ,
01:04
to take the place of Absolute Wisdom in the achievements of creative skill."
14
52000
6000
saf bilgeliğin yerini alabilecek niteliktedir." ( eleştirinin sonu , gülüşmeler)
01:10
Exactly. Exactly. And it is a strange inversion.
15
58000
7000
Aynen , aynen . Bu garip bir ( mantık ) devrikliğidir .
01:17
A creationist pamphlet has this wonderful page in it:
16
65000
4000
Bir "yaradılışçı"nın ( evrim karşıtının) hazırladığı bir broşürde harika bir sayfa vardı ve içinde
01:21
"Test Two:
17
69000
2000
şunlar bulunuyordu. " TEST 2 ;
01:23
Do you know of any building that didn’t have a builder? Yes/No.
18
71000
4000
1)Bir inşa edeni bulunmayan herhangi bir bina biliyor musnuz ( evet ) ( hayır ) .
01:27
Do you know of any painting that didn’t have a painter? Yes/No.
19
75000
3000
2)Ressamı olmayan herhangi bir resim biliyor musunuz ? ( evet ) ( hayır ) .
01:30
Do you know of any car that didn’t have a maker? Yes/No.
20
78000
4000
3)Bir imal edeni olmayan herhangi bir otomobil biliyor musunuz ( evet ) ( hayır ) .
01:34
If you answered 'Yes' for any of the above, give details."
21
82000
5000
Eğer yukarıdakilerden herhangi birine"EVET" diyorsanız , lütfen detaylarını veriniz." ( gülüşmeler)
01:39
A-ha! I mean, it really is a strange inversion of reasoning.
22
87000
6000
A- ha ! Yani , bu gerçekten mantıgın devrik bir tarzı.
01:45
You would have thought it stands to reason
23
93000
4000
Bir design ın illa ki zeki bir yaratıcıya ihtiyacı
01:49
that design requires an intelligent designer.
24
97000
4000
oldugunu düşünülebilirdi.
01:53
But Darwin shows that it’s just false.
25
101000
2000
Fakat Darwin bunun yanlış oldugunu bize gösteriyor.
01:55
Today, though, I’m going to talk about Darwin’s other strange inversion,
26
103000
5000
ancak bugün , size Darwin in başka bir garip devrik mantıgından bahsedeceğim.
02:00
which is equally puzzling at first, but in some ways just as important.
27
108000
6000
ki bu da başlangıçta eşit derecede kavranması zor , fakat aynı düzeyde önemli.
02:06
It stands to reason that we love chocolate cake because it is sweet.
28
114000
7000
Şu açıklama mantıga uygundur : " Çikolatayı severiz , çünki tatlıdır "
02:13
Guys go for girls like this because they are sexy.
29
121000
6000
veya ; " Erkekler kızları sever - peşinden koşar ; çünki kızlar seksidirler"
02:19
We adore babies because they’re so cute.
30
127000
4000
Veya ; " bebeklere bayılırız , çünki şirindirler "
02:23
And, of course, we are amused by jokes because they are funny.
31
131000
9000
Ve, tabii ki , şakalar bizi eğlendirir çünki komiktirler. ( gülüşmeler)
02:32
This is all backwards. It is. And Darwin shows us why.
32
140000
7000
Bunlar aslında tamamen tersinedir. Evet, öyledir. Ve Darwin bize nedenini gösterir .
02:39
Let’s start with sweet. Our sweet tooth is basically an evolved sugar detector,
33
147000
8000
Haydi tatlı ile başlayalım. Tatlıya düşkünlüğümüz , aslında evrilmiş bir şeker dedektörüdür.
02:47
because sugar is high energy, and it’s just been wired up to the preferer,
34
155000
4000
çünki şeker , yüksek enerjidir ve tercih edene bu yolla ( tatlı tad ) bağlanmıştır.
02:51
to put it very crudely, and that’s why we like sugar.
35
159000
5000
Kabaca ifade edersek , şekeri sevme sebebimiz budur.
02:56
Honey is sweet because we like it, not "we like it because honey is sweet."
36
164000
7000
Balı sevdiğimiz için bal tatlıdır ancak " bal tatlıdır o nedenle severiz" doğru değildir
03:03
There’s nothing intrinsically sweet about honey.
37
171000
5000
Bal ile ilgili tatlı hiçbirşey yoktur.
03:08
If you looked at glucose molecules till you were blind,
38
176000
4000
Kör oluncaya kadar bile glikoz moleküllerine baksanız,
03:12
you wouldn’t see why they tasted sweet.
39
180000
3000
neden tadının tatlı oldugunu göremezsiniz .
03:15
You have to look in our brains to understand why they’re sweet.
40
183000
6000
Neden tatlı oldugunu anlamak için beynimize bakmanız gerekir.
03:21
So if you think first there was sweetness,
41
189000
2000
Yani , eğer önce tatlılık kavramının var oldugunu düşünürseniz.
03:23
and then we evolved to like sweetness,
42
191000
2000
ve daha sonra tatlı şeyleri sevecek şekilde evrimleştiğimizi düşünürseniz
03:25
you’ve got it backwards; that’s just wrong. It’s the other way round.
43
193000
4000
ters düşünmüşsünüz demektir. Bu yanlıştır. İşler tam tersine gerçekleşmiştir.
03:29
Sweetness was born with the wiring which evolved.
44
197000
4000
Tatlı kavramı bu bağlantı ile doğmuş ve evrimleşmiştir .
03:33
And there’s nothing intrinsically sexy about these young ladies.
45
201000
4000
Ve doğal olarak , genç bayanlar ile de ilgili seksi hiçbirşey yoktur.
03:37
And it’s a good thing that there isn’t, because if there were,
46
205000
5000
Ve iyi ki yok. çünki eğer olsaydı,
03:42
then Mother Nature would have a problem:
47
210000
4000
doğanın bir problemi olurdu;
03:46
How on earth do you get chimps to mate?
48
214000
5000
"Bize göre seksi görünmeyen şempanzeler nasıl oluyor da çiftleşebiliyor ? ! "
03:53
Now you might think, ah, there’s a solution: hallucinations.
49
221000
8000
Şimdi şunu düşünebilirsiniz. Bir çözüm var ! "halusinasyonlar !"
04:01
That would be one way of doing it, but there’s a quicker way.
50
229000
4000
Bunu yapmanın tek yolu bu olabilir ama daha çabuk bir yol var.
04:05
Just wire the chimps up to love that look,
51
233000
3000
Sadece şempanzeler ile bu görünüşü sevdiğimiz kavramını bağlamak. ( kahkahalar)
04:08
and apparently they do.
52
236000
3000
ve görünüşe bakılırsa bu şekilde yapılıyor.
04:11
That’s all there is to it.
53
239000
4000
ve hepsi bu kadar .
04:16
Over six million years, we and the chimps evolved our different ways.
54
244000
4000
Altı milyon yıl boyunca, bizler ve şempanzeler farklı yönlerde evrimleştik.
04:20
We became bald-bodied, oddly enough;
55
248000
3000
Biz garip bir şekilde tüysüz bir vücuda doğru evrimleştik.
04:23
for one reason or another, they didn’t.
56
251000
4000
başka bir neden yüzünden onlar tüysüzleşmediler.
04:27
If we hadn’t, then probably this would be the height of sexiness.
57
255000
12000
Eğer tüysüzleşmeseydik ,büyük ihtimalle "BU" seksiliğin sembolü olacaktı.
04:39
Our sweet tooth is an evolved and instinctual preference for high-energy food.
58
267000
5000
Tatlı düşkünlüğümüz evrimleşmiştir ve yüksek enerjili yiyecekler için yapılan içgüdüsel bir tercihtir.
04:44
It wasn’t designed for chocolate cake.
59
272000
3000
Cikolatalı pasta için design edilmemiştir.
04:47
Chocolate cake is a supernormal stimulus.
60
275000
3000
Çikolotalı pasta normalüzeri bir uyarıcıdır . ( Supernormal stimulus)
04:50
The term is owed to Niko Tinbergen,
61
278000
2000
Bu terim Niko Tinbergen a aittir.
04:52
who did his famous experiments with gulls,
62
280000
2000
Martılarla bazı ünlü deneyler yapmıştır.
04:54
where he found that that orange spot on the gull’s beak --
63
282000
4000
Bir martının gagasında oranj rengi bir nokta bulmuştur.
04:58
if he made a bigger, oranger spot
64
286000
2000
Buraya daha büyük , daha oranj bir nokta yaptıgında ,
05:00
the gull chicks would peck at it even harder.
65
288000
2000
dişi martılar ( erkekleri ) daha fazal gagalamakta ( öpmektedirler )
05:02
It was a hyperstimulus for them, and they loved it.
66
290000
3000
Bu durum onlar için çok yüksek bir uyarandır ve bunu severler.
05:05
What we see with, say, chocolate cake
67
293000
4000
Bizim çikolatalı pasta örneğinde gördüğümüz ,
05:09
is it’s a supernormal stimulus to tweak our design wiring.
68
297000
5000
Normalüstü bir uyarandır ve bizim tasarım bağlantılarımızı büker.
05:14
And there are lots of supernormal stimuli; chocolate cake is one.
69
302000
3000
Ortada bir çok normalüstü uyarıcı vardır. çikolatalı pasta bunların bir tanesidir.
05:17
There's lots of supernormal stimuli for sexiness.
70
305000
3000
Seksilik için birden çok normalüstü uyarıcı vardır.
05:20
And there's even supernormal stimuli for cuteness. Here’s a pretty good example.
71
308000
6000
Ve sevimlilik için de normalüstü uyarıcılar vardır . Size çok iyi bir örnek vereceğim ;
05:26
It’s important that we love babies, and that we not be put off by, say, messy diapers.
72
314000
5000
Bebekleri sevmek önemlidir. Mesela kötü kokan çocuk bezleri bizi yıldırmamalıdır..
05:31
So babies have to attract our affection and our nurturing, and they do.
73
319000
6000
Yani , bebekler bakılabilmeleri için şefkatimizi-ilgimizi cezbetmek zorundadırlar, bunu yaparlar da.
05:37
And, by the way, a recent study shows that mothers
74
325000
4000
Bu arada son yapılan bir araştırma göstermiştir ki , anneler ;
05:41
prefer the smell of the dirty diapers of their own baby.
75
329000
3000
kendi bebeklerinin kirli bez kokusunu diğerlerinden ayırabilmekte ve tercih etmekteler.
05:44
So nature works on many levels here.
76
332000
3000
Yani burada doğa bir çok düzeyde çalışmaktadır.
05:47
But now, if babies didn’t look the way they do -- if babies looked like this,
77
335000
5000
Eğer bebekler bizim bildiğimiz gibi görünmeselerdi de , şu şekilde görünselerdi ;
05:52
that’s what we would find adorable, that’s what we would find --
78
340000
4000
işte bunu sevimli bulacaktık. bunun çok sevimli oldugunu düşünecektik ,
05:56
we would think, oh my goodness, do I ever want to hug that.
79
344000
6000
Buna sarılmak ister miyim hiç !
06:02
This is the strange inversion.
80
350000
2000
İşte bu da garip bir devriklik.
06:04
Well now, finally what about funny. My answer is, it’s the same story, the same story.
81
352000
7000
evet , son olarak "komik" e gelelim. Cevabım yine aynı hikaye olacak.
06:11
This is the hard one, the one that isn’t obvious. That’s why I leave it to the end.
82
359000
4000
ama bu biraz daha zor. O kadar aşikar değil . Bu nedenle sona bıraktım.
06:15
And I won’t be able to say too much about it.
83
363000
2000
ve bu yüzden bu konuda çok konuşamayacağım.
06:17
But you have to think evolutionarily, you have to think, what hard job that has to be done --
84
365000
6000
ancak , evrimsel düşünmek zorundasınız . Bu şekilde düşünmek ancak yapılması gerekiyor.
06:23
it’s dirty work, somebody’s got to do it --
85
371000
3000
çok zor bir iş, kötü bir iş ancak birileri yapmalı !
06:26
is so important to give us such a powerful, inbuilt reward for it when we succeed.
86
374000
8000
O kadar önemlidir ki , başarılı oldugumuzda bize güçlü, kendine has bir ödül verir.
06:34
Now, I think we've found the answer -- I and a few of my colleagues.
87
382000
4000
Ben ve birkaç meslektaşım , sanırım cevabı bulduk.
06:38
It’s a neural system that’s wired up to reward the brain
88
386000
4000
Nörolojik sistem , bir iş yaptıgımızda
06:42
for doing a grubby clerical job.
89
390000
5000
beyni ödüllendirmek üzere kurulmuştur.
06:48
Our bumper sticker for this view is
90
396000
4000
Bu görüşü şöyle özetleyebiliriz.
06:52
that this is the joy of debugging.
91
400000
3000
" gülmek hata ayıklamanın kazanımı-neşesidir "
06:55
Now I’m not going to have time to spell it all out,
92
403000
2000
Tümünü anlatmak için şu anda zamanım yok ancak ,
06:57
but I’ll just say that only some kinds of debugging get the reward.
93
405000
5000
sadece şunu söyleyeceğim , sadece bazı tür hata ayıklamalar ödül alır.
07:02
And what we’re doing is we’re using humor as a sort of neuroscientific probe
94
410000
8000
Ve yaptıgımız şudur ; espriyi nörolojik bir araştırma aracı olarak kullanırız.
07:10
by switching humor on and off, by turning the knob on a joke --
95
418000
4000
espri duygusunu ( humor) açıp kapatarak , Bir şakadaki düğüm noktasını
07:14
now it’s not funny ... oh, now it’s funnier ...
96
422000
2000
kapatıp açarak . şimdi komik. Evet şimdi daha da komik !
07:16
now we’ll turn a little bit more ... now it’s not funny --
97
424000
2000
biraz daha çevireceğiz , artık komik değil !
07:18
in this way, we can actually learn something
98
426000
3000
Bu şekilde beynin mimarisi hakkında
07:21
about the architecture of the brain,
99
429000
2000
gerçekten birşeyler öğrenebiliriz.
07:23
the functional architecture of the brain.
100
431000
2000
Beynin , işlevsel yapısı hakkında ...
07:25
Matthew Hurley is the first author of this. We call it the Hurley Model.
101
433000
5000
Matthew Hurley bunu ilk yazandır. Biz buna Hurley Model diyoruz.
07:30
He’s a computer scientist, Reginald Adams a psychologist, and there I am,
102
438000
4000
O bir bilgisayar bilimcisi , Reginald Adams bir psikolog , ve bir de ben varım.
07:34
and we’re putting this together into a book.
103
442000
2000
We bunu birlikte bir kitaba dönüştürüyoruz.
07:36
Thank you very much.
104
444000
3000
Çok teşekkürler.
ABOUT THE SPEAKER
Dan Dennett - Philosopher, cognitive scientistDan Dennett thinks that human consciousness and free will are the result of physical processes.
Why you should listen
One of our most important living philosophers, Dan Dennett is best known for his provocative and controversial arguments that human consciousness and free will are the result of physical processes in the brain. He argues that the brain's computational circuitry fools us into thinking we know more than we do, and that what we call consciousness — isn't. His 2003 book "Freedom Evolves" explores how our brains evolved to give us -- and only us -- the kind of freedom that matters, while 2006's "Breaking the Spell" examines belief through the lens of biology.
This mind-shifting perspective on the mind itself has distinguished Dennett's career as a philosopher and cognitive scientist. And while the philosophy community has never quite known what to make of Dennett (he defies easy categorization, and refuses to affiliate himself with accepted schools of thought), his computational approach to understanding the brain has made him, as Edge's John Brockman writes, “the philosopher of choice of the AI community.”
“It's tempting to say that Dennett has never met a robot he didn't like, and that what he likes most about them is that they are philosophical experiments,” Harry Blume wrote in the Atlantic Monthly in 1998. “To the question of whether machines can attain high-order intelligence, Dennett makes this provocative answer: ‘The best reason for believing that robots might some day become conscious is that we human beings are conscious, and we are a sort of robot ourselves.'"
In recent years, Dennett has become outspoken in his atheism, and his 2006 book Breaking the Spell calls for religion to be studied through the scientific lens of evolutionary biology. Dennett regards religion as a natural -- rather than supernatural -- phenomenon, and urges schools to break the taboo against empirical examination of religion. He argues that religion's influence over human behavior is precisely what makes gaining a rational understanding of it so necessary: “If we don't understand religion, we're going to miss our chance to improve the world in the 21st century.”
Dennett's landmark books include The Mind's I, co-edited with Douglas Hofstaedter, Consciousness Explained, and Darwin's Dangerous Idea. Read an excerpt from his 2013 book, Intuition Pumps, in the Guardian >>
Dan Dennett | Speaker | TED.com