TED2013
Edith Widder: How we found the giant squid
Edith Widder: Chúng tôi tìm thấy loài mực khổng lồ
Filmed:
Readability: 4.5
4,720,375 views
Loài người vẫn luôn tìm kiếm loài mực ống khổng lồ (Architeuthis) từ khi chúng ta bắt đầu chụp ảnh dưới nước. Nhưng chưa từng có thước phim nào về sinh vật ăn thịt khổng lồ dưới đáy biển này. Nhà hải dương học - nhà phát minh Edith Widder chia sẻ bí quyết -- cùng nhóm làm việc -- đã quay những hình ảnh đầu tiên về loài mực ống này.
Edith Widder - Marine biologist
Edith Widder combines her expertise in research and technological innovation with a commitment to stopping and reversing the degradation of our marine environment. Full bio
Edith Widder combines her expertise in research and technological innovation with a commitment to stopping and reversing the degradation of our marine environment. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:16
The Kraken, a beast so terrifying
0
975
3036
Kraken là một quái vật rất đáng sợ
00:19
it was said to devour men and ships and whales,
1
4011
3097
người ta nói nó nuốt chửng tàu thuyền, người và cả cá voi
00:23
and so enormous it could be mistaken for an island.
2
7108
3927
và to lớn như 1 hòn đảo.
00:26
In assessing the merits of such tales,
3
11035
2256
Để biết thực hư những chuyện đó,
00:29
it's probably wise to keep in mind that old sailor's saw
4
13291
2885
và cũng nên nhớ câu tục ngữ của những thủy thủ già
00:32
that the only difference between a fairytale and a sea story
5
16176
3623
rằng truyện cổ tích và truyện biển chỉ khác nhau ở chỗ
cổ tích bằng đầu bằng "Ngày xửa ngày xưa,"
00:35
is a fairytale begins, "Once upon a time,"
6
19799
2637
Còn chuyện về biển thì lại là :"Cái này không đùa được đâu đấy"
00:38
and a sea story begins, "This ain't no shit." (Laughter)
7
22436
5233
00:43
Every fish that gets away
8
27669
1778
Từng con cá lớn lên
00:45
grows with every telling of the tale.
9
29447
2148
với đủ truyện tam sao thất bản.
Dù thế, đại dương luôn ẩn chứa những loài khổng lồ
00:47
Nevertheless, there are giants in the ocean,
10
31595
2487
(chúng tôi có video cụ thể đây),
00:49
and we now have video proof,
11
34082
2029
thứ mà khán giả của kênh Discovery không khỏi tò mò về nó.
00:52
as those of you that saw the Discovery Channel documentary are no doubt aware.
12
36111
4622
00:56
I was one of the three scientists on this expedition
13
40733
2637
Tôi là một trong 3 nhà thám hiểm của hành trình
00:59
that took place last summer off Japan.
14
43370
2196
vào mùa hè năm trước tại Nhật Bản.
01:01
I'm the short one.
15
45566
2496
Tôi là người thấp nhất.
01:03
The other two are Dr. Tsunemi Kubodera and Dr. Steve O'Shea.
16
48062
4058
2 người kia là TS. Tsunemi Kubodera và TS. Steve O'Shea
01:08
I owe my participation in this now-historic event
17
52120
3530
Tôi mang ơn TED về
01:11
to TED.
18
55650
1806
sự kiện lịch sử này.
01:13
In 2010, there was a TED event called Mission Blue
19
57456
3075
Năm 2010, một sự kiện của TED có tên Nhiệm vụ Xanh
01:16
held aboard the Lindblad Explorer in the Galapagos
20
60531
2734
tổ chức trên boong tàu Lindblad Explorer ở Galapagos
01:19
as part of the fulfillment of Sylvia Earle's TED wish.
21
63265
3842
theo nguyện vọng của Sylvia Earle.
01:23
I spoke about a new way of exploring the ocean,
22
67107
2789
Tôi đã nói về 1 cách mới để khám phá đại dương,
01:25
one that focuses on attracting animals instead of scaring them away.
23
69896
4777
cách mà có thể thu hút sinh vật đến gần thay vì dọa chúng chạy mất
Mike deGruy cũng được mời tham dự buổi thuyết trình
01:30
Mike deGruy was also invited,
24
74673
2296
anh ấy đã nói về tình yêu vĩ đại của mình dành cho biển cả,
01:32
and he spoke with great passion about his love of the ocean,
25
76969
3555
01:36
and he also talked to me about applying my approach
26
80524
2413
và cũng bàn cách áp dụng phương pháp của tôi
01:38
to something he's been involved with for a very long time,
27
82937
2656
vào việc mà anh ấy đang thực hiện từ lâu,
01:41
which is the hunt for the giant squid.
28
85593
3434
đó là săn mực ống khổng lồ.
01:44
It was Mike that got me invited to the squid summit,
29
89027
3880
Mike đã đưa tôi đến hội nghị về mực ống
01:48
a gathering of squid experts at the Discovery Channel
30
92907
4125
nơi tập trung những chuyên gia về mực ống của Discovery
01:52
that summer during Shark Week. (Laughter)
31
97032
4789
vào mùa hè năm đó trong Tuần Cá mập. (Cười)
01:57
I gave a talk on unobtrusive viewing
32
101821
2416
Tôi đã phát biểu về cách quan sát từ xa
02:00
and optical luring of deep sea squid
33
104237
2543
và nhử quang học với mực ống đáy biển
02:02
in which I emphasized the importance
34
106780
1777
mà tôi đã nhấn mạnh tầm quan trọng của việc
02:04
of using quiet, unobtrusive platforms for exploration.
35
108557
5250
sử dụng những máy không ồn, không ảnh hưởng để khám phá.
02:09
This came out of hundreds of dives I have made,
36
113807
2725
Qua hàng trăm lần lặn,
02:12
farting around in the dark
37
116532
2326
loanh quanh trong bóng tối
02:14
using these platforms,
38
118858
2778
sử dụng những máy này,
02:17
and my impression that I saw more animals
39
121636
3583
tôi bất ngờ vì mình thấy nhiều sinh vật hơn
02:21
working from the submersible
40
125219
1881
bằng cách dùng máy chìm
02:23
than I did with either of the remote-operated vehicles.
41
127100
2920
hơn là những máy điều khiển từ xa.
02:25
But that could just be because the submersible has a wider field of view.
42
130020
3370
Nhưng có lẽ chỉ vì máy chìm có tầm nhìn lớn hơn.
02:29
But I also felt like I saw more animals
43
133390
1689
Vẫn có vẻ như tôi thấy nhiều sinh vật hơn
02:30
working with the Tiburon than the Ventana,
44
135079
1851
khi làm việc với Tiburon hơn là với Ventana,
02:32
two vehicles with the same field of view
45
136930
2185
2 máy có cùng tầm nhìn
02:35
but different propulsion systems.
46
139115
2038
nhưng hệ thống đẩy khác nhau.
02:37
So my suspicion was that it might have something to do with the amount of noise they make.
47
141153
4031
Nên tôi ngờ rằng có vấn đề với độ ồn mà chúng gây ra.
02:41
So I set up a hydrophone on the bottom of the ocean,
48
145184
2256
Nên tôi đặt 1 ống nghe dưới đáy biển,
02:43
and I had each of these fly by at the same speed and distance
49
147440
3160
tôi di chuyển 2 máy này với cùng khoảng cách và tốc độ
02:46
and recorded the sound they made.
50
150600
2432
và ghi lại âm thanh chúng tạo ra.
02:48
The Johnson Sea-Link -- (whirring noise) --
51
153032
1637
Máy Johnson Sea-Link -- (âm thanh vù vù) --
02:50
which you can probably just barely hear here,
52
154669
2595
mà gần như bạn không thể nghe ở đây
02:53
uses electric thrusters -- very, very quiet.
53
157264
3600
dùng sức đẩy dòng điện -- rất, rất yên tĩnh.
02:56
The Tiburon also uses electric powered thrusters.
54
160864
3355
Máy Tiburon cũng dùng bộ sức đẩy dòng điện.
03:00
It's also pretty quiet, but a bit noisier. (Louder whirring noise)
55
164219
5079
Nó cũng khá yên tĩnh, nhưng hơi ồn hơn.
(Tiếng vù vù lớn hơn)
(Tiếng vù vù lớn hơn)
03:05
But most deep-diving ROVs these days use hydraulics
56
169298
3203
Nhưng hầu hết máy ROV ngày nay dùng thủy lực
03:08
and they sound like the Ventana. (Loud beeping noise)
57
172501
3438
giống như giọng Ventana.
(Tiếng bip lớn)
(Tiếng bip lớn)
03:11
I think that's got to be scaring a lot of animals away.
58
175939
3426
Tôi nghĩ nó sẽ dọa rất nhiều sinh vật chạy mất.
03:15
So for the deep sea squid hunt,
59
179365
2493
Nên để săn mực ống đại dương,
03:17
I proposed using an optical lure
60
181858
2157
tôi đề nghị dùng bộ nhử quang học
03:19
attached to a camera platform
61
184015
2160
gắn vào camera của máy
03:22
with no thrusters, no motors,
62
186175
4768
không dùng lực đẩy, không động cơ,
03:26
just a battery-powered camera,
63
190943
2609
chỉ 1 camera chạy pin,
03:29
and the only illumination coming from red light
64
193552
3020
và nguồn sáng duy nhất là chiếc đèn đỏ
03:32
that's invisible to most deep-sea animals
65
196572
2492
mà những sinh vật biển sâu không thấy được
03:34
that are adapted to see primarily blue.
66
199064
2692
vì chúng chỉ thích nghi với màu xanh.
03:37
That's visible to our eye,
67
201756
1262
Nhưng mắt chúng ta thì lại thấy được
03:38
but it's the equivalent of infrared in the deep sea.
68
203018
3341
dù dưới đáy biển thì nó như tia hồng ngoại.
03:42
So this camera platform, which we called the Medusa,
69
206359
2841
Do đó, bộ camera này, chúng tôi gọi là Medusa,
03:45
could just be thrown off the back of the ship,
70
209200
2129
có thể được ném xuống từ đuôi tàu,
03:47
attached to a float at the surface with over 2,000 feet of line,
71
211329
5586
gắn với 1 phao trên mặt nước bằng dây dài gần 700m
03:52
it would just float around passively carried by the currents,
72
216915
4079
nó có thể nổi loanh quanh theo dòng nước
03:56
and the only light visible to the animals in the deep
73
220994
4397
và ánh sáng duy nhất với sinh vật biển
04:01
would be the blue light of the optical lure,
74
225391
3987
là ánh đèn xanh của bộ nhử quang học,
04:05
which we called the electronic jellyfish, or e-jelly,
75
229378
3780
mà chúng tôi gọi là con sứa điện
04:09
because it was designed to imitate
76
233158
2860
vì nó được thiết kế bắt chước
04:11
the bioluminescent display
77
236018
2256
cơ chế phát quang sinh học
04:14
of the common deep sea jellyfish Atolla.
78
238274
3345
của loài sứa đại dương Atolla.
04:17
Now, this pinwheel of light that the Atolla produces
79
241619
3561
Vòng sáng mà Atolla tạo ra
04:21
is known as a bioluminescent burglar alarm
80
245180
2983
được gọi là bộ đèn chống trộm sinh học
04:24
and is a form of defense.
81
248163
2278
và là 1 dạng tự vệ.
04:26
The reason that the electronic jellyfish worked as a lure
82
250441
3181
Lí do mà con sứa điện làm mồi nhử
04:29
is not because giant squid eat jellyfish,
83
253622
2903
không phải vì mực ống khổng lồ thích ăn sứa,
04:32
but it's because this jellyfish only resorts to producing this light
84
256525
4429
mà vì con sứa chỉ tạo ra ánh sáng này
04:36
when it's being chewed on by a predator
85
260954
2377
khi nó sắp bị 1 sinh vật ăn thịt ăn
04:39
and its only hope for escape
86
263331
2679
vì hi vọng thoát duy nhất của nó
04:41
may be to attract the attention of a larger predator
87
266010
2975
là hấp dẫn sự chú ý của 1 sinh vật lớn hơn
04:44
that will attack its attacker
88
268985
2062
sẽ tấn công kẻ đang tấn công nó
04:46
and thereby afford it an opportunity for escape.
89
271047
2543
như thế sẽ cho nó 1 cơ hội trốn thoát.
04:49
It's a scream for help, a last-ditch attempt for escape,
90
273590
3892
Đó là tiếng kêu cứu, nỗ lực trốn chạy cuối cùng,
04:53
and a common form of defense in the deep sea.
91
277482
3408
và là dạng tự vệ phổ biến dưới đáy biển.
04:56
The approach worked.
92
280890
2113
Phương pháp này đã rất hiệu quả.
04:58
Whereas all previous expeditions had failed to garner
93
283003
3511
trong khi những lần khám phá khác thất bại mà không mang về được
05:02
a single video glimpse of the giant,
94
286514
2448
mẩu video nào về mực khổng lồ,
05:04
we managed six, and the first triggered wild excitement.
95
288962
4665
chúng tôi làm 6 đợt, và ngay lần đầu đã rất khả quan
05:09
Edith Widder (on video): Oh my God. Oh my God! Are you kidding me?Other scientists: Oh ho ho! That's just hanging there.
96
293627
13218
Edith Widder (trên video): Ôi chúa ơi! Có thật không?
Người khác: Oh ho ho! Nó dừng ở đó rồi.
Người khác: Oh ho ho! Nó dừng ở đó rồi.
05:22
EW: It was like it was teasing us, doing a kind of fan dance --
97
306845
3136
EW: Giống như nó đang trêu chúng ta, và chơi trò múa quạt --
05:25
now you see me, now you don't --
98
309981
2045
thoát ẩn thoắt hiện --
05:27
and we had four such teasing appearances,
99
312026
3003
chúng tôi đã có 4 lần xuất hiện như thế,
05:30
and then on the fifth, it came in and totally wowed us.
100
315029
5409
rồi lần thứ 5, nó đến làm chúng tôi suýt xoa.
05:36
(Music) Narrator: (Speaking in Japanese)
101
320438
4273
(Tiếng nhạc) Tường thuật: (Nói bằng tiếng Nhật)
05:40
Scientists: Ooh. Bang! Oh my God! Whoa!
102
324711
9842
Nhà nghiên cứu: Ooh. Bang! Ôi chúa ơi! Whoa!
05:52
(Applause)
103
336999
2254
(Vỗ tay)
05:55
EW: The full monty.
104
339253
4854
EW: Hoàn toàn thỏa mãn.
06:00
What really wowed me about that
105
344107
1345
Điều làm tôi bất ngờ
06:01
was the way it came in up over the e-jelly
106
345452
2174
là cách nó xuất hiện từ phía trên con sứa điện
06:03
and then attacked the enormous thing next to it,
107
347626
2320
và tấn công vật khổng lồ ở bên cạnh,
06:05
which I think it mistook for the predator on the e-jelly.
108
349946
3306
tôi nghĩ nó nhầm đó là sinh vật ăn thịt ở phía trên con sứa.
06:09
But even more incredible was the footage shot
109
353252
2419
Nhưng đoạn phim hấp dẫn hơn
06:11
from the Triton submersible.
110
355671
2645
quay từ máy chìm Triton.
06:14
What was not mentioned in the Discovery documentary
111
358316
2784
Điều không được đề cập trong tài liệu của Discovery
06:17
was that the bait squid that Dr. Kubodera used,
112
361100
3446
là mồi mực ống mà TS Kubodera đã dùng,
06:20
a one-meter long diamondback squid
113
364546
3602
là một con mực ống lấp lánh dài 1m
06:24
had a light attached to it, a squid jig
114
368148
2712
có gắn bóng đèn, và là 1 con mực ống giả
06:26
of the type that longline fishermen use,
115
370860
2584
như các thợ câu cá sử dụng,
06:29
and I think it was this light
116
373444
2038
tôi nghĩ chính ánh sáng này
06:31
that brought the giant in.
117
375482
2549
đã đưa mực khổng lồ đến.
06:33
Now, what you're seeing
118
378031
1465
Giờ bạn đang thấy
06:35
is the intensified camera's view under red light,
119
379496
5098
là góc của camera tăng cường dưới ánh sáng đỏ,
06:40
and that's all Dr. Kubodera could see when the giant comes in here.
120
384594
4122
tất cả những gì TS Kubodera thấy khi mực khổng lồ đến đây.
06:44
And then he got so excited,
121
388716
2455
và anh ấy rất phấn khích,
06:47
he turned on his flashlight because he wanted to see better,
122
391171
3495
anh ấy bật đèn flash vì muốn thấy rõ hơn,
06:50
and the giant didn't run away,
123
394666
2184
con mực không chạy đi,
06:52
so he risked turning on the white lights on the submersible,
124
396850
3241
anh ấy thử mở đèn trắng trên máy chìm,
06:55
bringing a creature of legend
125
400091
2536
đưa sinh vật huyền thoại từ lịch sử bí ẩn
06:58
from the misty history into high-resolution video.
126
402627
4971
vào video chất lượng cao.
07:03
It was absolutely breathtaking,
127
407598
3268
Thật tuyệt vời,
07:06
and had this animal had its feeding tentacles intact
128
410866
2929
quay được sinh vật này với những xúc tu
07:09
and fully extended,
129
413795
1465
và mở rộng hoàn toàn,
07:11
it would have been as tall as a two-story house.
130
415260
3252
nó phải cao bằng tòa nhà 2 tầng.
07:14
How could something that big
131
418512
2659
Làm thế nào 1 vật lớn như thế sống trong đại dương
07:17
live in our ocean and yet remain unfilmed until now?
132
421171
4600
mà đến giờ vẫn chưa được quay lại?
07:21
We've only explored about five percent of our ocean.
133
425771
3624
Chúng ta chỉ mới khám phá 5% đại dương.
07:25
There are great discoveries yet to be made down there,
134
429395
3136
Dưới đó còn rất nhiều điều kỳ diệu
07:28
fantastic creatures representing millions of years of evolution
135
432531
4622
những sinh vật tuyệt vời với hàng triệu năm tiến hóa
07:33
and possibly bioactive compounds
136
437153
2097
có lẽ cả những hợp chất sinh hóa
07:35
that could benefit us in ways that we can't even yet imagine.
137
439250
3815
có thể có ích ngoài sức tưởng tượng.
07:38
Yet we have spent only a tiny fraction
138
443065
3048
Dù ta mới dùng lượng kinh phí rất nhỏ
07:42
of the money on ocean exploration
139
446113
3369
để khám phá đại dương
07:45
that we've spent on space exploration.
140
449482
2407
so với khám phá vũ trụ.
07:47
We need a NASA-like organization for ocean exploration,
141
451889
3645
Chúng ta cần những tổ chức như NASA cho đại dương
07:51
because we need to be exploring and protecting
142
455534
2835
vì ta cần khám phá và bảo vệ
07:54
our life support systems here on Earth.
143
458369
2592
hệ sinh thái trên Trái đất này.
07:56
We need — thank you. (Applause)
144
460961
6232
Chúng ta cần -- cảm ơn. (Tiếng vỗ tay)
08:03
Exploration is the engine that drives innovation.
145
467193
2854
Khám phá là động cơ thúc đẩy sự đổi mới.
08:05
Innovation drives economic growth.
146
470047
2971
Đổi mới thúc đẩy tăng trưởng kinh tế.
08:08
So let's all go exploring,
147
473018
1523
Tất cả cùng khám phá đi,
08:10
but let's do it in a way that doesn't scare the animals away,
148
474541
3101
nhưng đừng làm sinh vật sợ hãi,
08:13
or, as Mike deGruy once said,
149
477642
2333
hoặc như Mike deGruy từng nói,
08:15
"If you want to get away from it all
150
479975
1786
"Nếu bạn muốn bỏ lại tất cả
08:17
and see something you've never seen,
151
481761
1614
để thấy điều chưa từng thấy,
08:19
or have an excellent chance of seeing something that no one's ever seen,
152
483375
3585
hoặc có cơ hội để thấy điều chưa ai từng thấy,
08:22
get in a sub."
153
486960
1530
hãy xuống biển."
08:24
He should have been with us for this adventure.
154
488490
2206
Anh ấy nên đi cùng chúng tôi trong chuyến phiêu lưu này.
08:26
We miss him.
155
490696
1807
Chúng tôi nhớ anh ấy.
08:28
(Applause)
156
492503
5216
(Vỗ tay)
ABOUT THE SPEAKER
Edith Widder - Marine biologistEdith Widder combines her expertise in research and technological innovation with a commitment to stopping and reversing the degradation of our marine environment.
Why you should listen
A specialist in bioluminescence, Edith Widder helps design and invent new submersible instruments and equipment to study bioluminescence and enable unobtrusive observation of deep-sea environments. Her innovative tools for exploration have produced footage of rare and wonderful bioluminescent displays and never-before-seen denizens of the deep, including, most recently, the first video ever recorded of the giant squid, Architeuthis, in its natural habitat.
In 2005 she founded the Ocean Research & Conservation Association (ORCA), which is dedicated to protecting aquatic ecosystems and the species they sustain through the development of innovative technologies and science-based conservation action.; In an effort to protect and revitalize the ocean she loves she has been focusing on developing tools for finding and tracking pollution -- a major threat to all of our water ecosystems and ultimately to human health. She was awarded a MacArthur "genius" grant in 2006.
In 2012, Widder was among the team that filmed the giant squid (Architeuthis) for the first time in its home ocean.
Edith Widder | Speaker | TED.com