TED2009
Sean Gourley: The mathematics of war
Sean Gourley về toán học của chiến tranh
Filmed:
Readability: 3.6
1,030,256 views
Bằng cách lấy dữ liệu từ các nguồn thông tin và vẽ chúng trên một đồ thị, Sean Gourley và nhóm của anh ấy đã tìm ra một kết luận kinh ngạc về bản chất của một cuộc chiến hiện đại -- và có lẽ một mô hình để giải quyết các xung đột.
Sean Gourley - Physicist and military theorist
Sean Gourley, trained as a physicist, has turned his scientific mind to analyzing data about a messier topic: modern war and conflict. He is a TED Fellow. Full bio
Sean Gourley, trained as a physicist, has turned his scientific mind to analyzing data about a messier topic: modern war and conflict. He is a TED Fellow. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:12
We look around the media, as we see on the news from Iraq,
0
0
3000
Chúng ta nhìn xung quanh các phương tiện thông tin, các tin tức từ Irắc,
00:15
Afghanistan, Sierra Leone,
1
3000
3000
Afghanistan, Sierra Leone,
00:18
and the conflict seems incomprehensible to us.
2
6000
4000
và các xung đột này có vẻ không thể hiểu nổi đối với chúng ta.
00:22
And that's certainly how it seemed to me when I started this project.
3
10000
4000
Và đó chính là cảm giác của tôi khi mới bắt đầu dự án này.
00:26
But as a physicist,
4
14000
2000
Nhưng là một nhà vật lý,
00:28
I thought, well if you give me some data,
5
16000
3000
tôi nghĩ rằng, nếu bạn đưa cho tôi một số dữ liệu,
00:31
I could maybe understand this. You know, give us a go.
6
19000
2000
thì có lẽ tôi có thể hiểu được vấn đề này. Bạn biết đấy, chúng tôi thử làm một việc như thế.
00:33
So as a naive New Zealander
7
21000
2000
Vì vậy là một người New Zealand ngây thơ,
00:35
I thought, well I'll go to the Pentagon.
8
23000
2000
tôi nghĩ, chúng tôi sẽ đến Lầu Năm Góc.
00:37
Can you get me some information?
9
25000
2000
Bạn có thể cho tôi biết một chút thông tin được không?
00:39
(Laughter)
10
27000
3000
(Tiếng cười)
00:42
No. So I had to think a little harder.
11
30000
4000
Không. Vì vậy tôi đã phải nghĩ phức tạp hơn một chút.
00:46
And I was watching the news one night in Oxford.
12
34000
3000
Và một tối khi tôi đang xem tin tức ở Oxford.
00:49
And I looked down at the chattering heads on my channel of choice.
13
37000
3000
Và tôi đang xem kênh ưa thích của mình.
00:52
And I saw that there was information there.
14
40000
2000
Tôi nhìn thấy có vài thông tin ở đó.
00:54
There was data within the streams of news that we consume.
15
42000
3000
Có dữ liệu trong mạch tin tức mà chúng ta nghe.
00:57
All this noise around us actually has information.
16
45000
4000
Trong tất cả các tiếng ồn xung quanh chúng ta thật ra có chứa thông tin.
01:01
So what I started thinking was,
17
49000
2000
Vì vậy điều mà tôi bắt đầu suy nghĩ là,
01:03
perhaps there is something like open source intelligence here.
18
51000
3000
có lẽ có cái gì tương tự như tình báo nguồn mở ở đây.
01:06
If we can get enough of these streams of information together,
19
54000
3000
Nếu chúng ta có thể tập hợp đủ các luồng tin tức này lại với nhau
01:09
we can perhaps start to understand the war.
20
57000
3000
có lẽ chúng ta có thể bắt đầu hiểu về chiến tranh.
01:12
So this is exactly what I did. We started bringing a team together,
21
60000
3000
Đó chính là điều mà tôi đã làm. Chúng tôi bắt đầu lập ra một nhóm,
01:15
an interdisciplinary team of scientists,
22
63000
2000
một các nhà khoa học từ nhiều lĩnh vực,
01:17
of economists, mathematicians.
23
65000
3000
một nhóm các nhà kinh tế, các nhà toán học.
01:20
We brought these guys together and we started to try and solve this.
24
68000
3000
Chúng tôi đã tập hợp những người này lại và bắt đầu cố giải quyết vấn đề này.
01:23
We did it in three steps.
25
71000
2000
Chúng tôi đã thực hiện trong ba bước.
01:25
The first step we did was to collect. We did 130 different sources of information --
26
73000
4000
Bước đầu tiên chúng tôi làm là thu thập thông tin. Chúng tôi đã thu thập ở 130 nguồn tin khác nhau --
01:29
from NGO reports to newspapers and cable news.
27
77000
3000
từ các bản báo cáo của NGO cho đến các tờ báo và tin tức truyền hình cáp.
01:32
We brought this raw data in and we filtered it.
28
80000
3000
Chúng tôi thu được dữ liệu thô này và sàng lọc nó ra.
01:35
We extracted the key bits on information to build the database.
29
83000
3000
Chúng tôi rút tỉa ra những mẫu tin quan trọng để xây dựng một cơ sở dữ liệu.
01:38
That database contained
30
86000
2000
Cơ sở dữ liệu đó có chứa
01:40
the timing of attacks,
31
88000
2000
thời gian của các cuộc tấn công
01:42
the location, the size and the weapons used.
32
90000
2000
địa điểm, qui mô và những vũ khí được sử dụng.
01:44
It's all in the streams of information we consume daily,
33
92000
3000
Tất cả đều nằm trong các luồng tin tức mà chúng ta tiếp thu hàng ngày,
01:47
we just have to know how to pull it out.
34
95000
2000
chúng ta đơn giản là phải biết cách để bắt lấy nó ra.
01:49
And once we had this we could start doing some cool stuff.
35
97000
2000
Và khi chúng tôi có được điều này thì chúng tôi đã có thể bắt đầu làm được một vài thứ rất tuyệt.
01:51
What if we were to look at the distribution of the sizes of attacks?
36
99000
3000
Điều gì sẽ xảy ra nếu chúng ta xem xét sự phân bố của qui mô của các cuộc tấn công?
01:54
What would that tell us?
37
102000
2000
Điều đó sẽ nói với chúng ta cái gì?
01:56
So we started doing this. And you can see here
38
104000
2000
Vì vậy chúng tôi bắt như sau. Và bạn có thể nhìn thấy ở đây
01:58
on the horizontal axis
39
106000
2000
trên trục nằm ngang
02:00
you've got the number of people killed in an attack
40
108000
2000
bạn có số người bị giết trong một cuộc tấn công
02:02
or the size of the attack.
41
110000
2000
hay qui mô của cuộc tấn công đó.
02:04
And on the vertical axis you've got the number of attacks.
42
112000
3000
Và trên trục đứng, bạn có được số lượng các cuộc tấn công.
02:07
So we plot data for sample on this.
43
115000
2000
Vì vậy, chúng tôi đã vẽ đồ thị mẫu cho điều này.
02:09
You see some sort of random distribution --
44
117000
2000
Bạn nhìn thấy một loại phân bố ngẫu nhiên --
02:11
perhaps 67 attacks, one person was killed,
45
119000
3000
có lẽ là 67 cuộc tấn công, 1 người bị giết,
02:14
or 47 attacks where seven people were killed.
46
122000
3000
hay 47 cuộc tấn công là nơi có 7 người bị giết.
02:17
We did this exact same thing for Iraq.
47
125000
2000
Chúng tôi đã làm điều y hệt này cho I-rắc.
02:19
And we didn't know, for Iraq what we were going to find.
48
127000
3000
Và chúng tôi không biết là sẽ tìm thấy ở I-rắc là gì.
02:22
It turns out what we found was pretty surprising.
49
130000
4000
Hóa ra, điều mà chúng tôi đã tìm thấy rất đáng ngạc nhiên.
02:26
You take all of the conflict,
50
134000
2000
Bạn lấy tất cả các cuộc xung đột,
02:28
all of the chaos, all of the noise,
51
136000
2000
tất cả sự lộn xộn, tất cả các tiếng ồn,
02:30
and out of that
52
138000
2000
và từ trong đó
02:32
comes this precise mathematical distribution
53
140000
2000
là một sự phân bố toán học chính xác
02:34
of the way attacks are ordered in this conflict.
54
142000
3000
về cách tấn công được sắp đặt trong cuộc xung đột này.
02:37
This blew our mind.
55
145000
2000
Điều này đã làm chúng tôi kinh ngạc.
02:39
Why should a conflict like Iraq have this
56
147000
4000
Tại sao một cuộc xung đột như I-rắc lại có điều này
02:43
as its fundamental signature?
57
151000
2000
là dấu hiệu cơ bản của nó?
02:45
Why should there be order in war?
58
153000
2000
Tại sao lại có trật tự trong chiến tranh?
02:47
We didn't really understand that.
59
155000
2000
Chúng tôi thật sự không hiểu được điều đó.
02:49
We thought maybe there is something special about Iraq.
60
157000
4000
Chúng tôi đã nghĩ có lẽ I-rắc có gì đó đặc biệt.
02:53
So we looked at a few more conflicts.
61
161000
2000
Vì vậy chúng tôi đã xem xét thêm vài cuộc xung đột nữa.
02:55
We looked at Colombia, we looked at Afghanistan,
62
163000
2000
Chúng tôi xem xét Colombia, Afghanistan,
02:57
and we looked at Senegal.
63
165000
2000
và chúng tôi xem xét cả Senegal.
02:59
And the same pattern emerged in each conflict.
64
167000
2000
Và một mô hình tương tự xuất hiện trong mỗi xung đột.
03:01
This wasn't supposed to happen.
65
169000
2000
Điều này tưởng như không xảy ra.
03:03
These are different wars, with different religious factions,
66
171000
3000
Đây là những cuộc chiến tranh khác nhau, với những mâu thuẫn tôn giáo khác nhau,
03:06
different political factions, and different socioeconomic problems.
67
174000
3000
những mâu thuẫn chính trị khác nhau, và những vấn đề kinh tế xã hội khác nhau.
03:09
And yet the fundamental patterns underlying them
68
177000
4000
Vậy mà những mô hình cơ bản ẩn dưới những vấn đề này
03:13
are the same.
69
181000
3000
lại giống nhau.
03:16
So we went a little wider.
70
184000
2000
Vì vậy chúng tôi đã đi rộng hơn một chút
03:18
We looked around the world at all the data we could get our hands on.
71
186000
3000
Chúng tôi xem xét tất cả các thông tin trên toàn thế giới mà chúng tôi có thể tìm được.
03:21
From Peru to Indonesia,
72
189000
3000
Từ Peru cho đến Indonesia,
03:24
we studied this same pattern again.
73
192000
2000
chúng tôi lại nghiên cứu cái mô hình tương tự này một lần nữa.
03:26
And we found that not only
74
194000
3000
Và chúng tôi nhận thấy rằng không chỉ
03:29
were the distributions these straight lines,
75
197000
2000
các sự phân bố đó là những đường thẳng này,
03:31
but the slope of these lines, they clustered around
76
199000
2000
mà độ dốc của những đường này, chúng dồn lại quanh
03:33
this value of alpha equals 2.5.
77
201000
3000
giá trị của Alpha bằng 2.5
03:36
And we could generate an equation
78
204000
2000
Và chúng tôi có thể đưa ra một phương trình
03:38
that could predict the likelihood of an attack.
79
206000
3000
để dự đoán xác xuất của một cuộc tấn công.
03:41
What we're saying here
80
209000
2000
Điều mà chúng tôi đang nói đến ở đây là
03:43
is the probability of an attack killing X number of people
81
211000
4000
xác xuất của một cuộc tấn công giết chết một số X người nào đó
03:47
in a country like Iraq
82
215000
2000
ở một đất nước như I-rắc,
03:49
is equal to a constant, times the size of that attack,
83
217000
3000
bằng một hằng số nhân với kích thước của cuộc tấn công đó
03:52
raised to the power of negative alpha.
84
220000
3000
lũy thừa âm Alpha.
03:55
And negative alpha is the slope of that line I showed you before.
85
223000
6000
Và Alpha âm chính là độ dốc của cái đường mà tôi đã cho bạn thấy trước đó.
04:01
So what?
86
229000
2000
Vậy thì sao?
04:03
This is data, statistics. What does it tell us about these conflicts?
87
231000
3000
Đây là dữ liệu, số liệu thống kê. Nó nói với chúng ta cái gì về các cuộc xung đột này?
04:06
That was a challenge we had to face as physicists.
88
234000
3000
Đó là một thách thức mà chúng tôi những nhà vật lý phải đối mặt
04:09
How do we explain this?
89
237000
3000
Chúng tôi giải thích điều này như thế nào?
04:12
And what we really found was that alpha,
90
240000
2000
Và điều mà chúng tôi thực sự tìm thấy là con số Alpha đó
04:14
if we think about it, is the organizational
91
242000
2000
nếu chúng tôi thực sự nghĩ về nó, chính là cấu trúc tổ chức
04:16
structure of the insurgency.
92
244000
3000
của cuộc nổi loạn.
04:19
Alpha is the distribution of the sizes of attacks,
93
247000
3000
Alpha là sự phân bố của kích thước của các cuộc tấn công,
04:22
which is really the distribution
94
250000
2000
cũng chính là sự phân bố
04:24
of the group strength carrying out the attacks.
95
252000
2000
sức mạnh của nhóm đang thực hiện các cuộc tấn công đó.
04:26
So we look at a process of group dynamics:
96
254000
2000
Vì vậy chúng tôi xem xét đến quy trình của động lực nhóm --
04:28
coalescence and fragmentation,
97
256000
3000
sự hòa hợp và chia rẻ.
04:31
groups coming together, groups breaking apart.
98
259000
2000
Các nhóm tập hợp. Rồi các nhóm tan rã.
04:33
And we start running the numbers on this. Can we simulate it?
99
261000
3000
Và chúng tôi bắt đầu nghiên cứu các số liệu liên quan đến điều này. Liệu chúng ta có thể mô phỏng nó không?
04:36
Can we create the kind of patterns that we're seeing
100
264000
3000
Liệu chúng ta có thể tạo ra kiểu các mô hình giống như chúng ta đang thấy
04:39
in places like Iraq?
101
267000
3000
ở những nơi như ở I-rắc hay không?
04:42
Turns out we kind of do a reasonable job.
102
270000
2000
Hóa ra chúng tôi phần nào đã làm được như vậy.
04:44
We can run these simulations.
103
272000
2000
Chúng tôi chạy những mô phỏng này.
04:46
We can recreate this using a process of group dynamics
104
274000
3000
Chúng tôi có thể tái tạo việc sử dụng phương pháp động lực nhóm
04:49
to explain the patterns that we see
105
277000
2000
để giải thích các mô hình mà chúng ta thấy
04:51
all around the conflicts around the world.
106
279000
5000
xung quanh các cuộc xung đột trên toàn thế giới.
04:56
So what's going on?
107
284000
2000
Vậy điều gì đang diễn ra?
04:58
Why should these different -- seemingly different conflicts
108
286000
3000
Tại sao những cuộc xung đột có vẻ bề ngoài khác nhau này
05:01
have the same patterns?
109
289000
2000
lại có những mẫu hình giống nhau?
05:03
Now what I believe is going on is that
110
291000
3000
Bây giờ tôi nghĩ điều đang diễn ra chính là
05:06
the insurgent forces, they evolve over time. They adapt.
111
294000
4000
các lực lượng nổi dậy, họ phát triển theo thời gian. Họ thích nghi.
05:10
And it turns out there is only one solution
112
298000
2000
Và hóa ra chỉ có một cách duy nhất
05:12
to fight a much stronger enemy.
113
300000
2000
để chiến đấu với một kẻ thù mạnh hơn nhiều.
05:14
And if you don't find that solution as an insurgent force,
114
302000
3000
Và là một lực lượng nổi dậy, nếu bạn không tìm thấy phương pháp đó
05:17
you don't exist.
115
305000
2000
thì bạn không tồn tại được.
05:19
So every insurgent force that is ongoing,
116
307000
2000
Vì vậy các lực lượng nổi dậy đang hoạt động,
05:21
every conflict that is ongoing,
117
309000
2000
các cuộc xung đột đang diễn ra,
05:23
it's going to look something like this.
118
311000
2000
nó sẽ trông giống thế này.
05:25
And that is what we think is happening.
119
313000
3000
Đây chính là điều mà chúng tôi nghĩ là đang diễn ra.
05:28
Taking it forward, how do we change it?
120
316000
2000
Nhìn về phía trước, chúng ta sẽ thay đổi nó như thế nào?
05:30
How do we end a war like Iraq?
121
318000
2000
Chúng ta sẽ kết thúc một cuộc chiến như ở I-rắc như thế nào?
05:32
What does it look like?
122
320000
2000
Nó trông giống cái gì?
05:34
Alpha is the structure. It's got a stable state at 2.5.
123
322000
3000
Alpha là cấu trúc. Nó đạt được trạng thái ổn định ở 2.5.
05:37
This is what wars look like when they continue.
124
325000
4000
Khi các cuộc chiến tiếp tục thì chúng trông giống như thế này.
05:41
We've got to change that.
125
329000
2000
Chúng ta phải thay đổi điều đó.
05:43
We can push it up:
126
331000
2000
Chúng ta có thể đẩy nó lên.
05:45
the forces become more fragmented;
127
333000
2000
Các lực lưỡng trở nên rời rạc hơn.
05:47
there is more of them, but they are weaker.
128
335000
4000
Có nhiều nhóm hơn, nhưng chúng cũng yếu hơn.
05:51
Or we push it down:
129
339000
2000
Hay chúng ta có thể đẩy nó xuống.
05:53
they're more robust; there is less groups;
130
341000
2000
Các lực lượng đó mạnh mẽ hơn. Có ít nhóm hơn.
05:55
but perhaps you can sit and talk to them.
131
343000
4000
Nhưng có lẽ bạn có thể ngồi xuống và nói chuyện với họ.
05:59
So this graph here, I'm going to show you now.
132
347000
2000
Vì vậy đồ thị ở đây, tôi sẽ cho các bạn thấy bây giờ.
06:01
No one has seen this before. This is literally
133
349000
3000
Chưa một ai nhìn thấy điều này bao giờ.
06:04
stuff that we've come through last week.
134
352000
2000
Đây là thứ gì đó mà chúng tôi đã tiếp nhận được vào tuần trước.
06:06
And we see the evolution of Alpha through time.
135
354000
4000
Và chúng tôi nhìn thấy quá trình tiến hóa của Alpha qua thời gian.
06:10
We see it start. And we see it grow up to the stable state
136
358000
3000
Chúng tôi nhìn thấy nó bắt đầu. Và chúng tôi nhìn nó lớn lên đến trạng thái ổn định
06:13
the wars around the world look like.
137
361000
2000
của các cuộc chiến trên thế giới.
06:15
And it stays there through the invasion of Fallujah
138
363000
3000
Và nó giữ tại mức đó qua sự xâm lược của Falusia
06:18
until the Samarra bombings in the
139
366000
2000
cho đến những vụ ném bom Samarra trong
06:20
Iraqi elections of '06.
140
368000
3000
các cuộc bầu cử ở I-rắc năm 2006.
06:23
And the system gets perturbed. It moves upwards
141
371000
2000
Và hệ thống này trở nên rối tung. Nó di chuyển lên trên
06:25
to a fragmented state.
142
373000
2000
đến trạng thái rời rạc.
06:27
This is when the surge happens.
143
375000
2000
Đây chính là lúc sự gia tăng quân số xảy ra.
06:29
And depending on who you ask,
144
377000
2000
Và tùy theo người mà bạn hỏi,
06:31
the surge was supposed to push it up even further.
145
379000
3000
sự gia tăng quân số đúng ra phải đẩy nó lên cao hơn.
06:34
The opposite happened.
146
382000
2000
Nó xảy ra hoàn toàn ngược lại.
06:36
The groups became stronger.
147
384000
2000
Các nhóm trở nên mạnh hơn.
06:38
They became more robust.
148
386000
2000
Họ trở nên cường tráng hơn.
06:40
And so I'm thinking, right, great, it's going to keep going down.
149
388000
3000
Và vì vậy tôi nghĩ, đúng rồi, tuyệt vời, nó sẽ tiếp tục đi xuống.
06:43
We can talk to them. We can get a solution. The opposite happened.
150
391000
3000
Chúng ta có thể nói chuyện với họ. Chúng ta có thể có cách giải quyết. Nó lại xảy ra ngược lại.
06:46
It's moved up again. The groups are more fragmented.
151
394000
3000
Nó lại tiến lên. Các nhóm trở nên rời rạc hơn.
06:49
And this tells me one of two things.
152
397000
2000
Và điều này nói với tôi một trong 2 điều.
06:51
Either we're back where we started
153
399000
3000
Hoặc chúng tôi quay lại nơi chúng tôi xuất phát,
06:54
and the surge has had no effect;
154
402000
2000
và gia tăng quân số không có tác dụng gì.
06:56
or finally the groups have been fragmented to the extent
155
404000
4000
Hoặc cuối cùng các nhóm này bị tan rã đến mức độ
07:00
that we can start to think about maybe moving out.
156
408000
4000
má chúng ta có thể lui quân ra.
07:04
I don't know what the answer is to that.
157
412000
2000
Tôi không biết câu trả lời đối với việc này là gì.
07:06
But I know that we should be looking at the structure of the insurgency
158
414000
3000
Nhưng tôi biết rằng chúng ta bây giờ nên nghiên cứu cấu trúc của sự nổi loạn này
07:09
to answer that question.
159
417000
2000
để trả lời cho câu hỏi đó.
07:11
Thank you.
160
419000
2000
Cảm ơn các bạn.
07:13
(Applause)
161
421000
5000
(Vỗ tay)
ABOUT THE SPEAKER
Sean Gourley - Physicist and military theoristSean Gourley, trained as a physicist, has turned his scientific mind to analyzing data about a messier topic: modern war and conflict. He is a TED Fellow.
Why you should listen
Sean Gourley's twin passions are physics (working on nanoscale blue-light lasers and self-assembled quantum nanowires) and politics (he once ran for a national elected office back home in New Zealand).
A Rhodes scholar, he's spent the past five years working at Oxford on complex adaptive systems and collective intelligent systems -- basically, using data to understand the nature of human conflict. As he puts it, "This research has taken me all over the world from the Pentagon, to the House of Lords, the United Nations and most recently to Iraq". Originally from New Zealand, he now lives in San Francisco, where he is the co-founder and CTO of Quid which is building a global intelligence platform. He's a 2009 TED Fellow.
In December 2009, Gourley and his team's research was published in the scientific journal Nature. He is co-founder and CTO of Quid.
Sean Gourley | Speaker | TED.com