TED2013
Richard Turere: My invention that made peace with lions
Ρίτσαρντ Τουρέρ: Η εφεύρεσή μου που μας συμφιλίωσε με τα λιοντάρια
Filmed:
Readability: 2.8
2,467,150 views
Στην κοινότητα των Μασσάι όπου ο δεκατριάχρονος Ρίτσαρντ Τουρέρ ζει, τα βοοειδή είναι υψίστης σημασίας. Αλλά οι επιθέσεις λιονταριών γίνονταν όλο και συχνότερες. Σε αυτή τη σύντομη, εμπνευσμένη ομιλία, ο νέος εφευρέτης μοιράζεται την ηλιακά τροφοδοτούμενη λύση που σχεδίασε ώστε να τρομάζει τα λιοντάρια με ασφαλή τρόπο.
Richard Turere - Inventor
Young inventor Richard Turere invented "lion lights," an elegant way to protect his family's cattle from lion attacks. Full bio
Young inventor Richard Turere invented "lion lights," an elegant way to protect his family's cattle from lion attacks. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:12
This is where I live. I live in Kenya,
0
982
2774
Αυτός είναι ο τόπος διαμονής μου. Μένω στην Κένυα,
00:15
at the south parts of the Nairobi National Park.
1
3756
3067
στα νότια τμήματα του Εθνικού Πάρκου του Ναϊρόμπι.
00:18
Those are my dad's cows at the back,
2
6823
1988
Εκείνες στο βάθος είναι οι αγελάδες του πατέρα μου,
00:20
and behind the cows,
3
8811
1980
και πίσω απ' τις αγελάδες,
00:22
that's the Nairobi National Park.
4
10791
2304
βρίσκεται το Εθνικό Πάρκο του Ναϊρόμπι.
00:25
Nairobi National Park is not fenced in the south widely,
5
13095
3505
Το Εθνικό Πάρκο του Ναϊρόμπι δεν είναι πλήρως περιφραγμένο νότια,
00:28
which means wild animals like zebras
6
16600
3462
που σημαίνει ότι άγρια ζώα όπως ζέβρες
00:32
migrate out of the park freely.
7
20062
3921
μετακινούνται εκτός του πάρκου ελεύθερα.
00:35
So predators like lions follow them,
8
23983
4013
Συνεπώς αρπακτικά όπως τα λιοντάρια, τα ακολουθούν,
00:39
and this is what they do.
9
27996
2795
κι αυτό εδώ είναι το αποτέλεσμα.
00:42
They kill our livestock.
10
30791
3001
Σκοτώνουν τα ζώα μας.
00:45
This is one of the cows which was killed at night,
11
33792
2447
Αυτή είναι μια απ' τις αγελάδες που σκοτώθηκε τη νύχτα,
00:48
and I just woke up in the morning and I found it dead,
12
36239
4040
και με το που σηκώθηκα το πρωί την βρήκα νεκρή,
00:52
and I felt so bad,
13
40279
2426
κι ένιωσα τόσο άσχημα,
00:54
because it was the only bull we had.
14
42705
4487
επειδή ήταν ο μοναδικός μας ταύρος.
00:59
My community, the Maasai, we believe that
15
47192
2787
Η κοινότητά μου, οι Μασσάι, πιστεύουμε ότι
01:01
we came from heaven with all our animals and all the land
16
49979
6057
προήλθαμε απ' τον ουρανό με όλα μας τα ζώα και τη γη
01:08
for herding them, and that's why we value them so much.
17
56036
3775
με σκοπό να τα βοσκάμε, και γι' αυτό είναι τόσο πολύτιμα για μας.
01:11
So I grew up hating lions so much.
18
59811
3759
Μεγάλωσα λοιπόν μισώντας τα λιοντάρια πάρα πολύ.
01:15
The morans are the warriors
19
63570
3053
Οι Μοράν είναι οι πολεμιστές
01:18
who protect our community and the livestock,
20
66623
3317
που προστατεύουν την κοινότητά μας και τα ζώα
01:21
and they're also upset about this problem.
21
69940
3079
κι είναι εξίσου αναστατωμένοι εξαιτίας αυτού του προβλήματος.
01:25
So they kill the lions.
22
73019
3005
Επομένως σκοτώνουν τα λιοντάρια.
01:28
It's one of the six lions which were killed in Nairobi.
23
76024
3914
Αυτό είναι ένα απο τα έξι λιοντάρια που σκοτώθηκαν στο Ναϊρόμπι.
01:31
And I think this is why the Nairobi National Park lions are few.
24
79938
4539
Κι αυτός, πιστεύω, είναι ο λόγος που τα λιοντάρια στο Εθνικό Πάρκο του Ναϊρόμπι είναι λίγα.
01:36
So a boy, from six to nine years old, in my community
25
84477
4961
Οπότε ένα αγόρι, μεταξύ έξι κι εννέα ετών, στην κοινότητά μου
01:41
is responsible for his dad's cows,
26
89438
2874
είναι υπεύθυνο για τις αγελάδες του πατέρα του,
01:44
and that's the same thing which happened to me.
27
92312
3130
και το ίδιο συνέβη και στην περίπτωσή μου.
01:47
So I had to find a way of solving this problem.
28
95442
3415
Έπρεπε λοιπόν να βρω έναν τρόπο να λύσω αυτό το πρόβλημα.
01:50
And the first idea I got was to use fire,
29
98857
4814
Κι η πρώτη ιδέα που είχα ήταν να χρησιμοποιήσω φωτιά,
01:55
because I thought lions were scared of fire.
30
103671
3793
επειδή νόμιζα ότι τα λιοντάρια φοβόντουσαν τη φωτιά.
01:59
But I came to realize that that didn't really help,
31
107464
4719
Αλλά γρήγορα κατάλαβα ότι η φωτιά δε βοηθούσε ιδιαίτερα,
02:04
because it was even helping the lions
32
112183
2609
απ' τη στιγμή που βοηθούσε τα λιοντάρια
02:06
to see through the cowshed.
33
114792
3511
να βλέπουν μέσα στη στάνη των αγελάδων.
02:10
So I didn't give up. I continued.
34
118303
3329
Γι' αυτό και δεν τα παράτησα. Συνέχισα.
02:13
And a second idea I got was
35
121632
2640
Και η δεύτερη ιδέα που είχα ήταν
02:16
to use a scarecrow.
36
124272
2067
να χρησιμοποιήσω ένα σκιάχτρο.
02:18
I was trying to trick the lions
37
126339
1614
Προσπαθούσα να ξεγελάσω τα λιοντάρια
02:19
[into thinking] that I was standing near the cowshed.
38
127953
2907
[ώστε να νομίζουν] ότι στεκόμουν κοντά στη στάνη των αγελάδων.
02:22
But lions are very clever. (Laughter)
39
130860
4076
Αλλά τα λιοντάρια είναι πολύ έξυπνα. (Γέλια)
02:26
They will come the first day and they see the scarecrow, and they go back,
40
134936
4446
Την πρώτη μέρα θα 'ρθουν, θα δουν το σκιάχτο και θα φύγουν,
02:31
but the second day, they'll come and they say,
41
139382
3274
αλλά τη δεύτερη μέρα, θα 'ρθουν και θα πουν,
02:34
this thing is not moving here, it's always here. (Laughter)
42
142656
3110
αυτό το πράγμα εδώ δεν μετακινείται, είναι συνέχεια εδώ. (Γέλια)
02:37
So he jumps in and kills the animals.
43
145766
3237
Οπότε ορμάνε μέσα και τρώνε τα ζώα.
02:41
So one night, I was walking around the cowshed with a torch,
44
149003
3953
Κάποια νύχτα λοιπόν, περπατούσα γύρω από τη στάνη των αγελάδων με έναν φακό,
02:44
and that day, the lions didn't come.
45
152956
3843
κι εκείνη τη μέρα, τα λιοντάρια δεν ήρθαν.
02:48
And I discovered that lions are afraid of a moving light.
46
156799
4558
Κι ανακάλυψα ότι τα λιοντάρια φοβούνται το κινούμενο φως.
02:53
So I had an idea.
47
161357
2573
Οπότε μου ήρθε μια ιδέα.
02:55
Since I was a small boy,
48
163930
2310
Από τότε που ήμουν μικρός,
02:58
I used to work in my room for the whole day,
49
166240
3258
συνήθιζα να δουλέυω στο δωματιό μου όλη μέρα,
03:01
and I even took apart my mom's new radio,
50
169498
3106
μέχρι και το νέο ράδιο της μητέρας μου είχα αποσυναρμολογήσει,
03:04
and that day she almost killed me,
51
172604
1818
κι εκείνη τη μέρα παραλίγο να με σκοτώσει,
03:06
but I learned a lot about electronics. (Laughter)
52
174422
6254
αλλά έμαθα πολλά σχετικά με την ηλεκτρονική. (Γέλια)
03:12
So I got an old car battery,
53
180676
3360
Πήρα λοιπόν μια παλιά μπαταρία αυτοκινήτου,
03:16
an indicator box. It's a small device found in a motorcycle,
54
184036
3790
ένα φλας. Είναι μια μικρή συσκευή στα μοτοποδήλατα
03:19
and it helps motorists when they want to turn right or left. It blinks.
55
187826
5051
και βοηθάει τους οδηγούς όταν θέλουν να στρίψουν δεξιά ή αριστερά. Αναβοσβήνει.
03:24
And I got a switch where I can switch on the lights, on and off.
56
192877
4554
Και πήρα κι έναν διακόπτη με τον οποίο μπορώ να ανάβω τα φώτα, να τα αναβοσβήνω.
03:29
And that's a small torch from a broken flashlight.
57
197431
4828
Κι αυτός είναι ένας μικρός φακός απο ένα σπασμένο φανάρι.
03:34
So I set up everything.
58
202259
2881
Οπότε τα συναρμολόγησα όλα.
03:37
As you can see, the solar panel charges the battery,
59
205140
3224
Όπως μπορείτε να δείτε, o ηλιακός συλλέκτης φορτίζει την μπαταρία,
03:40
and the battery supplies the power
60
208364
2121
κι η μπαταρία τροφοδοτεί με ρεύμα
03:42
to the small indicator box. I call it a transformer.
61
210485
3055
το μικρό φλας. Το αποκαλώ μετασχηματιστή.
03:45
And the indicator box makes the lights flash.
62
213540
4721
Και ο μετασχηματιστής κάνει τα φώτα ν' αναβοσβήνουν.
03:50
As you can see, the bulbs face outside,
63
218261
3751
Όπως μπορείτε να δείτε, οι λάμπες είναι στραμμένες προς τα έξω,
03:54
because that's where the lions come from.
64
222012
2488
επειδή από εκεί έρχονται τα λιοντάρια.
03:56
And that's how it looks to lions when they come at night.
65
224500
4064
Κι έτσι τις βλέπουν τα λιοντάρια όταν έρχονται τη νύχτα.
04:00
The lights flash and trick
66
228564
2728
Τα φώτα αναβοσβήνουν και ξεγελούν
04:03
the lions into thinking I was walking around the cowshed,
67
231292
1942
τα λιοντάρια κάνοντάς τα να νομίζουν ότι περπατούσα προς τη στάνη των αγελάδων,
04:05
but I was sleeping in my bed.
68
233234
1926
ενώ εγώ κοιμόμουν στο κρεβάτι μου.
04:07
(Laughter)
69
235160
2740
(Γέλια)
04:09
(Applause)
70
237900
1669
(Χειροκρότημα)
04:11
Thanks.
71
239569
5595
Ευχαριστώ.
04:17
So I set it up in my home two years ago,
72
245164
4276
Το συναρμολόγησα λοιπόν στο σπίτι μου πριν δύο χρόνια,
04:21
and since then, we have never experienced any problem with lions.
73
249440
3320
κι έκτοτε, δεν έχουμε αντιμετωπίσει ξανά κάποιο πρόβλημα με τα λιοντάρια.
04:24
And my neighboring homes heard about this idea.
74
252760
4012
Και τα γειτονικά σπίτια άκουσαν γι' αυτήν την ιδέα.
04:28
One of them was this grandmother.
75
256772
2464
Για παράδειγμα αυτή η γιαγιά.
04:31
She had a lot of her animals being killed by lions,
76
259236
4276
Πολλά από τα ζώα της τα είχαν σκοτώσει λιοντάρια,
04:35
and she asked me if I could put the lights for her.
77
263512
2134
και με ρώτησε αν θα μπορούσα να της εγκαταστήσω τα φώτα.
04:37
And I said, "Yes."
78
265646
1278
Κι είπα, "Ναι."
04:38
So I put the lights. You can see at the back, those are the lion lights.
79
266924
4600
Οπότε εγκατέστησα τα φώτα. Μπορείτε να δείτε στο βάθος, αυτά είναι τα φώτα για τα λιοντάρια.
04:43
Since now, I've set up seven homes around my community,
80
271524
3416
Μέχρι τώρα, έχω κάνει τοποθετήσεις σε επτά σπίτια στην κοινότητά μου,
04:46
and they're really working.
81
274940
2225
και δουλεύουν μια χαρά.
04:49
And my idea is also being used now all over Kenya
82
277165
5180
Και τώρα η ιδέα μου χρησιμοποιείται επίσης σε όλη την Κένυα
04:54
for scaring other predators like hyenas, leopards,
83
282345
5113
για να τρομάζουν και άλλα αρπακτικά ζώα όπως ύαινες, λεοπαρδάλεις,
04:59
and it's also being used
84
287458
2235
κι επιπλέον χρησιμοποιείται
05:01
to scare elephants away from people's farms.
85
289693
4045
για να τρομάζουν τους ελέφαντες ώστε να μην πλησιάζουν τις φάρμες.
05:05
Because of this invention, I was lucky to get a scholarship
86
293738
3040
Λόγω αυτής της εφεύρεσης, είχα την τύχη να πάρω μια υποτροφία
05:08
in one of the best schools in Kenya,
87
296778
2650
σ' ένα από τα καλύτερα σχολεία στην Κένυα.
05:11
Brookhouse International School,
88
299428
1907
Στο Διεθνές Σχολείο Μπρούκχαους,
05:13
and I'm really excited about this.
89
301335
2927
κι είμαι πολύ ενθουσιασμένος γι' αυτό.
05:16
My new school now is coming in and helping
90
304262
3850
Το νέο μου σχολείο έρχεται και βοηθάει
05:20
by fundraising and creating an awareness.
91
308112
4532
συγκεντρώνοντας χρήματα κι ενημερώνοντας τον κόσμο.
05:24
I even took my friends back to my community,
92
312644
5283
Ακόμα και τους φίλους μου πήρα μαζί στην κοινότητά μου,
05:29
and we're installing the lights to the homes
93
317927
3197
κι εγκαθιστούμε τα φώτα στα σπίτια
05:33
which don't have [any], and I'm teaching them how to put them.
94
321124
4649
που δεν έχουν [καθόλου], και τους μαθαίνω πώς να τα τοποθετούν.
05:37
So one year ago, I was just a boy in the savanna grassland
95
325773
3897
Πριν έναν χρόνο λοιπόν, ήμουν απλώς ένα αγόρι στη Σαβάνα
05:41
herding my father's cows,
96
329670
1674
που έβοσκα τις αγελάδες του πατέρα μου,
05:43
and I used to see planes flying over,
97
331344
2954
και συνήθιζα να κοιτάω τα αεροπλάνα που πετούσαν ψηλά,
05:46
and I told myself that one day, I'll be there inside.
98
334298
4211
κι έλεγα στον εαυτό μου ότι μια μέρα, θα βρεθώ μέσα σε ένα.
05:50
And here I am today.
99
338509
3088
Και να 'μαι εδώ σήμερα.
05:53
I got a chance to come by plane for my first time for TED.
100
341597
5936
Είχα την ευκαιρία να 'ρθω πρώτη φορά με αεροπλάνο για το TED.
05:59
So my big dream is to become an aircraft engineer and pilot when I grow up.
101
347533
5436
Οπότε το μεγάλο μου όνειρο είναι να γίνω μηχανικός αεροσκαφών και πιλότος όταν μεγαλώσω.
06:04
I used to hate lions, but now because my invention
102
352969
3694
Συνήθιζα να μισώ τα λιοντάρια, αλλά τώρα καθώς η εφεύρεσή μου
06:08
is saving my father's cows and the lions,
103
356663
3318
σώζει τις αγελάδες του πατέρα μου και τα λιοντάρια,
06:11
we are able to stay with the lions without any conflict.
104
359981
3700
μπορούμε να ζούμε με αυτά δίχως συγκρούσεις.
06:15
Ashê olên. It means in my language, thank you very much.
105
363681
3220
Ashê olên. Στη γλώσσα μου σημαίνει, σας ευχαριστώ πάρα πολύ.
06:18
(Applause)
106
366901
10900
(Χειροκρότημα)
06:33
Chris Anderson: You have no idea how exciting it is
107
381381
2301
Κρις Άντερσον: Δε φαντάζεσαι πόσο συναρπαστικό είναι
06:35
to hear a story like yours.
108
383682
2111
να ακούμε μια ιστορία σαν τη δική σου.
06:37
So you got this scholarship.Richard Turere: Yep.
109
385793
2036
Έχεις λοιπόν αυτήν την υποτροφία. Ρίτσαρντ Τουρέρ: Ναι.
06:39
CA: You're working on other electrical inventions.
110
387829
2577
ΚΑ: Δουλεύεις πάνω σε άλλες ηλεκτρικές εφευρέσεις.
06:42
What's the next one on your list?
111
390406
1858
Ποια είναι η επόμενη στη λίστα σου;
06:44
RT: My next invention is,
112
392264
2674
ΡΤ: Η επόμενη εφεύρεσή μου είναι,
06:46
I want to make an electric fence.CA: Electric fence?
113
394938
2582
θέλω να φτιάξω έναν ηλεκτρικό φράχτη. ΚΑ: Ηλεκτρικό φράχτη;
06:49
RT: But I know electric fences are already invented,
114
397520
2161
ΡΤ: Ξέρω ότι οι ηλεκτρικοί φράχτες έχουν ήδη εφευρεθεί,
06:51
but I want to make mine.
115
399681
2237
αλλά θέλω να φτιάξω τον δικό μου.
06:53
(Laughter)
116
401918
2091
(Γέλια)
06:56
CA: You already tried it once, right, and you --RT: I tried it before,
117
404009
3170
ΚΑ: Το έχεις ήδη προσπαθήσει μια φορά, σωστά, και -- ΡΤ: Το έχω δοκιμάσει στο παρελθόν,
06:59
but I stopped because it gave me a shock. (Laughter)
118
407179
6757
αλλά σταμάτησα επειδή με χτύπησε το ρεύμα. (Γέλια)
07:05
CA: In the trenches. Richard Turere, you are something else.
119
413936
3326
ΚΑ: Στα χαρακώματα. Ρίτσαρντ Τουρέρ, είσαι το κάτι άλλο.
07:09
We're going to cheer you on every step of the way, my friend.
120
417262
2968
Θα σε εμψυχώνουμε σε κάθε σου βήμα, φίλε μου.
07:12
Thank you so much.RT: Thank you. (Applause)
121
420230
3557
Σ' ευχαριστούμε πάρα πολύ. ΡΤ: Σας ευχαριστώ. (Χειροκρότημα)
ABOUT THE SPEAKER
Richard Turere - InventorYoung inventor Richard Turere invented "lion lights," an elegant way to protect his family's cattle from lion attacks.
Why you should listen
Richard Turere is a young Maasai man who lives in the wilderness of the Kenya savanna, on the edge of a national park full of rhino, giraffe, buffalo and lions. Since he was 9, Richard has held the honored chore of tending his father's cattle; in his free time, he tinkered with electrical gadgets. After dismantling the few household appliances, Richard taught himself how to fix them, and then he started inventing. He fit his parents' home with fans made from car parts and other junkyard components harvested from junkyards, then built other inventions for his neighbors.
Now 13, he is renowned for inventing "lion lights," a fence made of basic pieces (solar charging cells, flashlight parts), which quickly and effectively scares lions away from his father's cattle. Richard's dream is to be an aircraft engineer.
Read more about Richard Turere on CNN.com >>
Richard Turere | Speaker | TED.com