TEDGlobal 2017
Walé Oyéjidé: Fashion that celebrates African strength and spirit
Γουαλέ Οϊεγιντέ: Μόδα προς τιμή του αφρικανικού σθένους και πνεύματος
Filmed:
Readability: 5.3
899,451 views
«Αφρικανός σημαίνει να αντλείς έμπνευση από τον πολιτισμό και να διακατέχεσαι από μια αδιάκοπη ελπίδα για το μέλλον», αναφέρει ο σχεδιαστής μόδας και υπότροφος του TED, Γουαλέ Οϊεγιντέ. Με την εταιρία του, Ikiré Jones (θα δείτε τη δουλειά τους στο «Μαύρος Πάνθηρας» της Marvel), χρησιμοποιεί κλασικά μοτίβα, για να αναδείξει την κομψότητα και τη χάρη ανθρώπων που βρίσκονται συχνά στο περιθώριο, μέσα από πανέμορφα ρούχα που αφηγούνται μια ιστορία.
Walé Oyéjidé - Designer, writer, musician, lawyer
TED Fellow Walé Oyéjidé combats bias with creative storytelling. Full bio
TED Fellow Walé Oyéjidé combats bias with creative storytelling. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:12
It is often said that the stories
of history are written by its victors,
of history are written by its victors,
0
869
4251
Λένε συχνά ότι η ιστορία
γράφεται από τους νικητές,
γράφεται από τους νικητές,
00:17
but if this is true,
1
5144
1312
αλλά αν ισχύει κάτι τέτοιο,
00:18
what becomes of the downtrodden,
2
6480
2048
τι γίνεται με τους καταπιεσμένους,
00:20
and how can they ever hope
to aspire for something greater
to aspire for something greater
3
8552
2778
και πώς μπορούν να ονειρευτούν
κάποτε κάτι μεγαλύτερο,
κάποτε κάτι μεγαλύτερο,
00:23
if they are never told the stories
of their own glorious pasts?
of their own glorious pasts?
4
11354
3372
αν δεν έχουν ακούσει ποτέ ιστορίες
για το ένδοξο παρελθόν τους;
για το ένδοξο παρελθόν τους;
00:27
Ostensibly, I stand before you
as a mere maker of clothing,
as a mere maker of clothing,
5
15705
3920
Προφανώς, στέκομαι ενώπιόν σας
ως ένας απλός δημιουργός ρούχων,
ως ένας απλός δημιουργός ρούχων,
00:31
but within the folds of ancient fabrics
and modern textiles,
and modern textiles,
6
19649
3143
όμως ανάμεσα στις πτυχές παλαιών
και νέων υφασμάτων
και νέων υφασμάτων
00:34
I have found a higher calling.
7
22816
1650
βρήκα ένα υψηλότερο κάλεσμα.
00:37
Through my work as a designer,
8
25411
1509
Δουλεύοντας ως σχεδιαστής,
00:38
I've discovered the importance
of providing representation
of providing representation
9
26944
3103
ανακάλυψα πόσο σημαντικό είναι
να είσαι η εκπροσώπηση
να είσαι η εκπροσώπηση
00:42
for the marginalized members
of our society,
of our society,
10
30071
2942
για τα περιθωριοποιημένα μέλη
της κοινωνίας μας,
της κοινωνίας μας,
00:45
and the importance of telling
the most vulnerable among us
the most vulnerable among us
11
33037
3293
και τη σημασία να λες
στους πιο ευάλωτους από εμάς
στους πιο ευάλωτους από εμάς
00:48
that they no longer have
to compromise themselves
to compromise themselves
12
36354
2409
ότι δεν χρειάζεται πλέον
να κάνουν υποχωρήσεις,
να κάνουν υποχωρήσεις,
00:50
just so they can fit in
with an uncompromising majority.
with an uncompromising majority.
13
38787
2640
απλώς για να ενταχθούν
σε μια ανυποχώρητη πλειοψηφία.
σε μια ανυποχώρητη πλειοψηφία.
00:54
It turns out that fashion,
14
42505
1594
Φαίνεται ότι η μόδα,
00:56
a discipline many of us
consider to be trivial,
consider to be trivial,
15
44123
2470
ένας τομέας που πολλοί θεωρούμε ασήμαντο,
00:58
can actually be a powerful tool
for dismantling bias
for dismantling bias
16
46617
3413
μπορεί πραγματικά να συμβάλλει
στην καταπολέμηση των προκαταλήψεων
στην καταπολέμηση των προκαταλήψεων
01:02
and bolstering the self-images
of underrepresented populations.
of underrepresented populations.
17
50054
3579
και την ενίσχυση της αυτοεικόνας
των υποεκπροσωπούμενων ομάδων.
των υποεκπροσωπούμενων ομάδων.
01:06
My interest in using design
as a vehicle for social change
as a vehicle for social change
18
54833
3262
Το κίνητρό μου για τη χρήση του σχεδίου
ως μέσου κοινωνικής αλλαγής
ως μέσου κοινωνικής αλλαγής
01:10
happens to be a personal one.
19
58119
1476
τυχαίνει να είναι προσωπικής φύσης.
01:12
As a Nigerian American,
I know how easily the term "African"
I know how easily the term "African"
20
60156
3178
Ως Αμερικανός από τη Νιγηρία,
γνωρίζω ότι ο όρος «Αφρικανός»
γνωρίζω ότι ο όρος «Αφρικανός»
μπορεί εύκολα να παρεκκλίνει
από κοινός γεωγραφικός προσδιορισμός
από κοινός γεωγραφικός προσδιορισμός
01:15
can slip from being
an ordinary geographic descriptor
an ordinary geographic descriptor
21
63358
3262
01:18
to becoming a pejorative.
22
66644
1825
και να γίνει υποτιμητικός χαρακτηρισμός.
01:21
For those of us
from this beautiful continent,
from this beautiful continent,
23
69686
2501
Για εμάς που καταγόμαστε
από αυτή την υπέροχη ήπειρο,
από αυτή την υπέροχη ήπειρο,
Αφρικανός σημαίνει
να αντλείς έμπνευση από τον πολιτισμό
να αντλείς έμπνευση από τον πολιτισμό
01:24
to be African is to be inspired by culture
24
72211
2983
01:27
and to be filled with undying
hope for the future.
hope for the future.
25
75218
2579
και να διακατέχεσαι
από μια άσβεστη ελπίδα για το μέλλον.
από μια άσβεστη ελπίδα για το μέλλον.
01:30
So in an attempt to shift
the misguided perceptions that many have
the misguided perceptions that many have
26
78647
4581
Έτσι, προκειμένου να αλλάξω
τις στρεβλές αντιλήψεις που πολλοί έχουν
τις στρεβλές αντιλήψεις που πολλοί έχουν
01:35
about the place of my birth,
27
83252
1675
για τον τόπο γέννησής μου,
01:36
I use design as a means to tell stories,
28
84951
2896
χρησιμοποιώ το σχέδιο
ως μέσο για να πω ιστορίες,
ως μέσο για να πω ιστορίες,
01:39
stories about joy,
29
87871
1538
ιστορίες χαράς,
01:41
stories about triumph,
30
89433
1443
ιστορίες θριάμβου,
01:42
stories about perseverance
all throughout the African diaspora.
all throughout the African diaspora.
31
90900
3007
ιστορίες για την επιμονή ολόκληρης
της αφρικανικής διασποράς.
της αφρικανικής διασποράς.
Αφηγούμαι αυτές τις ιστορίες
01:46
I tell these stories
32
94580
1302
01:47
as a concerted effort
to correct the historical record,
to correct the historical record,
33
95906
3349
ως μια συντονισμένη προσπάθεια
να διορθώσω την καταγεγραμμένη ιστορία,
να διορθώσω την καταγεγραμμένη ιστορία,
01:51
because, no matter
where any of us is from,
where any of us is from,
34
99279
2949
διότι, ανεξάρτητα από τον τόπο
καταγωγής μας,
καταγωγής μας,
01:54
each of us has been touched
by the complicated histories
by the complicated histories
35
102252
2626
όλοι μας έχουμε επηρεαστεί
από πολύπλοκες ιστορίες
από πολύπλοκες ιστορίες
01:56
that brought our families
to a foreign land.
to a foreign land.
36
104902
2238
που οδήγησαν
τις οικογένειές μας σε ξένη γη.
τις οικογένειές μας σε ξένη γη.
01:59
These histories shape
the way we view the world,
the way we view the world,
37
107728
2884
Οι ιστορίες αυτές καθορίζουν τον τρόπο
που βλέπουμε τον κόσμο
που βλέπουμε τον κόσμο
02:02
and they mold the biases
we carry around with us.
we carry around with us.
38
110636
2615
και διαμορφώνουν τις προκαταλήψεις
που φέρουμε μέσα μας.
που φέρουμε μέσα μας.
02:06
To combat these biases,
39
114029
1762
Για να τις καταπολεμήσω,
το έργο μου αντλεί αισθητική
από διαφορετικές περιοχές της υφηλίου
από διαφορετικές περιοχές της υφηλίου
02:07
my work draws aesthetics
from different parts of the globe
from different parts of the globe
40
115815
2723
02:10
and crafts a narrative
about the importance
about the importance
41
118562
2001
και δημιουργεί μια αφήγηση
για τη σημασία
για τη σημασία
02:12
of fighting for inclusivity.
42
120587
1489
του αγώνα για συμπερίληψη.
02:15
By refashioning images
from classic European art
from classic European art
43
123217
2858
Επεξεργάζομαι εικόνες
από την κλασική ευρωπαϊκή τέχνη,
από την κλασική ευρωπαϊκή τέχνη,
02:18
and marrying them with African aesthetics,
44
126099
2136
τις παντρεύω με την αφρικανική αισθητική,
02:20
I am able to recast people of color
in roles of prominence,
in roles of prominence,
45
128259
3539
κι έτσι καταφέρνω να αναβαθμίσω
τον ρόλο των έγχρωμων ανθρώπων
τον ρόλο των έγχρωμων ανθρώπων
02:23
providing them with a degree of dignity
46
131822
1914
και να τους χαρίσω την αξιοπρέπεια
02:25
they didn't have in earlier times.
47
133760
1919
που δεν είχαν σε παλαιότερες εποχές.
02:29
This approach subverts the historically
accepted narrative of African inferiority,
accepted narrative of African inferiority,
48
137015
4484
Η προσέγγιση αυτή ανατρέπει την ιστορική
παραδοχή της κατωτερότητας των Αφρικανών
παραδοχή της κατωτερότητας των Αφρικανών
02:33
and it serves as inspiration
for people of color
for people of color
49
141523
2509
και λειτουργεί ως πηγή έμπνευσης
για τους έγχρωμους
για τους έγχρωμους
02:36
who have grown wary of seeing
themselves depicted without sophistication
themselves depicted without sophistication
50
144056
3421
που βλέπουν τους εαυτούς τους
να απεικονίζονται χωρίς ποιότητα
να απεικονίζονται χωρίς ποιότητα
02:39
and without grace.
51
147501
1150
και χωρίς χάρη.
02:42
Each of these culture-bending tapestries
52
150072
2159
Καθένα από αυτά τα ανατρεπτικά μοτίβα
02:44
becomes a tailored garment
53
152255
1985
μετατρέπεται σε ένα ξεχωριστό ένδυμα
02:46
or a silk scarf, like the one I am
very coincidentally wearing right now.
very coincidentally wearing right now.
54
154264
3937
ή ένα μεταξωτό φουλάρι, σαν κι αυτό που
εντελώς συμπτωματικά φοράω τώρα.
εντελώς συμπτωματικά φοράω τώρα.
02:50
(Laughter)
55
158225
1442
(Γέλια)
02:51
And even when surrounded
in a structure of European classicism,
in a structure of European classicism,
56
159691
3318
Παρόλο που διέπονται από το πνεύμα
του ευρωπαϊκού κλασικισμού,
του ευρωπαϊκού κλασικισμού,
02:55
these narratives boldly extoll
the merits of African empowerment.
the merits of African empowerment.
57
163033
3864
οι αφηγήσεις αυτές εξυμνούν με θάρρος
την αξία της αφρικανικής ενδυνάμωσης.
την αξία της αφρικανικής ενδυνάμωσης.
02:59
In this way, the tools of the masters
become masterworks
become masterworks
58
167798
4826
Έτσι, τα εργαλεία του αφέντη
μετατρέπονται σε έργα τέχνης
μετατρέπονται σε έργα τέχνης
03:04
to celebrate those
who were once subservient.
who were once subservient.
59
172648
2356
προς τιμήν αυτών
που ήταν κάποτε υπόδουλοι.
που ήταν κάποτε υπόδουλοι.
03:09
This metaphor extends
beyond the realm of art
beyond the realm of art
60
177014
2227
Η μεταφορά αυτή ξεπερνά τα όρια της τέχνης
03:11
and out into the real world.
61
179265
1880
και αγγίζει τον πραγματικό κόσμο.
03:13
Whether worn by refugees
or world-changing entrepreneurs,
or world-changing entrepreneurs,
62
181169
3787
Δεν έχει σημασία αν τα φορούν πρόσφυγες
ή επιχειρηματίες παγκόσμιας εμβέλειας,
ή επιχειρηματίες παγκόσμιας εμβέλειας,
03:16
when people are allowed
the freedom to present themselves
the freedom to present themselves
63
184980
2667
όταν οι άνθρωποι είναι ελεύθεροι
να προβάλλουν τον εαυτό τους
να προβάλλουν τον εαυτό τους
03:19
in a manner that celebrates
their own unique identities,
their own unique identities,
64
187671
2817
με τρόπο που τιμάει
την δική τους ξεχωριστή ταυτότητα,
την δική τους ξεχωριστή ταυτότητα,
03:22
a magical thing happens.
65
190512
1776
τότε συμβαίνει κάτι μαγικό.
03:24
We stand taller.
66
192312
1372
Ορθώνουμε ανάστημα.
Έχουμε περηφάνια και αυτογνωσία,
03:25
We're more proud and self-aware
67
193708
1573
καθώς προβάλλουμε
τον πραγματικό εαυτό μας.
τον πραγματικό εαυτό μας.
03:27
because we're presenting
our true, authentic selves.
our true, authentic selves.
68
195305
2785
Όσοι από εμάς είναι γύρω τους γίνονται
με τη σειρά τους πιο καλλιεργημένοι,
με τη σειρά τους πιο καλλιεργημένοι,
03:30
And those of us who are around them
in turn become more educated,
in turn become more educated,
69
198620
3644
03:34
more open and more tolerant
of their different points of view.
of their different points of view.
70
202288
3459
πιο ανοιχτοί και πιο ανεκτικοί
στις διαφορετικές απόψεις τους.
στις διαφορετικές απόψεις τους.
03:38
In this way, the clothes that we wear
71
206809
2412
Με αυτόν τον τρόπο, τα ρούχα που φοράμε
03:41
can be a great illustration
of diplomatic soft power.
of diplomatic soft power.
72
209245
3770
μπορούν να γίνουν μοναδική απεικόνιση
μιας ήπιας διπλωματικής δύναμης.
μιας ήπιας διπλωματικής δύναμης.
03:45
The clothes that we wear
can serve as bridges
can serve as bridges
73
213709
2143
Τα ρούχα που φοράμε μπορούν να γεφυρώσουν
03:47
between our seemingly disparate cultures.
74
215876
2561
τους φαινομενικά διαφορετικούς
πολιτισμούς μας.
πολιτισμούς μας.
03:50
And so, yeah, ostensibly I stand
before you as a mere maker of clothing.
before you as a mere maker of clothing.
75
218461
5246
Προφανώς, λοιπόν, στέκομαι ενώπιόν σας
ως ένας απλός δημιουργός ρούχων.
ως ένας απλός δημιουργός ρούχων.
03:56
But my work has always
been about more than fashion.
been about more than fashion.
76
224786
2429
Όμως το έργο μου ήταν πάντα
κάτι παραπάνω από μόδα.
κάτι παραπάνω από μόδα.
Έχει γίνει ο στόχος μου να ξαναγράψω
τις πολιτισμικές αφηγήσεις,
τις πολιτισμικές αφηγήσεις,
04:00
It has become my purpose
to rewrite the cultural narratives
to rewrite the cultural narratives
77
228024
2763
04:02
so that people of color can be seen
in a new and nuanced light,
in a new and nuanced light,
78
230811
3992
ώστε οι έγχρωμοι άνθρωποι να ιδωθούν
υπό ένα νέο και πιο ευρύ πρίσμα,
υπό ένα νέο και πιο ευρύ πρίσμα,
04:06
and so that we,
79
234827
1215
κι έτσι εμείς,
04:08
the proud children of sub-Saharan Africa,
80
236066
2032
τα περήφανα παιδιά
της υποσαχάριας Αφρικής,
της υποσαχάριας Αφρικής,
04:10
can traverse the globe
81
238122
1698
να διασχίζουμε τη Γη
04:11
while carrying ourselves with pride.
82
239844
1880
γεμάτοι περηφάνια για τον εαυτό μας.
04:14
It was indeed true
that the stories of history
that the stories of history
83
242767
2391
Ήταν πράγματι αλήθεια
ότι οι αφηγήσεις της ιστορίας
ότι οι αφηγήσεις της ιστορίας
04:17
were told by its old victors,
84
245182
3346
γίνονταν από τους νικητές του παρελθόντος,
04:20
but I am of a new generation.
85
248552
1793
αλλά εγώ ανήκω σε μια νέα γενιά.
04:23
My work speaks for those
86
251472
1440
Το έργο μου εκπροσωπεί όλους
04:24
who will no longer let their futures
be dictated by a troubled past.
be dictated by a troubled past.
87
252936
3513
όσους δεν επιτρέπουν πλέον το σκοτεινό
παρελθόν να ορίζει το μέλλον τους.
παρελθόν να ορίζει το μέλλον τους.
04:28
Today, we stand ready
to tell our own stories
to tell our own stories
88
256473
3555
Σήμερα είμαστε έτοιμοι
να αρθρώσουμε τις δικές μας ιστορίες
να αρθρώσουμε τις δικές μας ιστορίες
04:32
without compromise, without apologies.
89
260052
2793
χωρίς συμβιβασμούς και χωρίς απολογίες.
04:35
But the question still remains:
90
263402
1650
Ωστόσο, το ερώτημα παραμένει:
04:37
are you prepared
for what you are about to hear?
for what you are about to hear?
91
265957
2929
είστε προετοιμασμένοι
για ό,τι πρόκειται να ακούσετε;
για ό,τι πρόκειται να ακούσετε;
04:42
I hope you are, because
we are coming regardless.
we are coming regardless.
92
270981
3198
Ελπίζω πως ναι, διότι εμείς
είμαστε καθ' οδόν, έτσι κι αλλιώς.
είμαστε καθ' οδόν, έτσι κι αλλιώς.
04:46
(Applause)
93
274622
6354
(Χειροκρότημα)
ABOUT THE SPEAKER
Walé Oyéjidé - Designer, writer, musician, lawyerTED Fellow Walé Oyéjidé combats bias with creative storytelling.
Why you should listen
As the founder of Ikiré Jones, Walé Oyéjidé, Esq. employs fashion design as a vehicle to celebrate the perspectives of marginalized populations.
In addition to his role as the brand's creative director, Walé Oyéjidé designs Ikiré Jones's textiles/accessories and serves as the company's writer. Oyéjidé is a TED Fellow, and his apparel design can be seen in the upcoming Marvel Studios film "Black Panther."
Oyéjidé's design work was part of the "Making Africa" contemporary design exhibit, which was at the Vitra Design Museum in Germany, the Guggenheim Bilbao in Spain, the Kunsthal in Rotterdam, and the HIGH Museum of Art in Atlanta. He was also featured in the "Creative Africa" exhibit at the Philadelphia Museum of Art. His work exhibited at the Tel Aviv Museum of Art and the Fowler Museum, UCLA. He has been invited to lecture about his work in Brazil, Ecuador, France and Tanzania. His designs also appeared as part of the "Generation Africa" fashion show at Pitti Uomo 89 in Florence, Italy.
Oyéjidé's writings include freelance creative copywriting for Airbnb. He is also an attorney, public speaker, and a recording artist/producer that has collaborated with J-Dilla and MF Doom, among others. And for what it's worth, Esquire Magazine noted Oyéjidé as one of the best-dressed men in the United States.
Walé Oyéjidé | Speaker | TED.com