TEDxAmsterdam
Claron McFadden: Singing the primal mystery
Քլերոն Մքֆեդն: Նախնադարյան առեղծվածը երգելիս
Filmed:
Readability: 4.5
450,509 views
«Մարդկային ձայն` խորհրդավոր, ինքնաբուխ, նախնադարյան»: Այս խոսքերով սոպրանո երգչուհի Քլերոն Մքֆեդնը հրավիրում է մեզ ուսումնասիրելու շնչառության և երգեցողության առեղծվածները, մինչ նա կատարում է Ջոն Քեյջի հեղինակած բարդ «Արիա»-ն:
Claron McFadden - Soprano
Amsterdam-based singer Claron McFadden sings many of the major oratorio works, but is perhaps best known for her readings of modern and contemporary music. Full bio
Amsterdam-based singer Claron McFadden sings many of the major oratorio works, but is perhaps best known for her readings of modern and contemporary music. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:15
(Applause)
0
0
2000
(Ծափահարություններ)
00:17
(Singing)
1
2000
10000
(Երգում է)
02:17
(Applause)
2
122000
9000
(Ծափահարություններ)
Հաղորդավար` Դուք հենց նոր ծանոթացաք
Քլերոն Մքֆեդնի հետ:
Քլերոն Մքֆեդնի հետ:
02:26
Host: Folks, you've just met Claron McFadden.
3
131000
3000
02:29
She is a world-class soprano singer
4
134000
3000
Նա համաշխարհային կարգի սոպրանո երգչուհի է,
ով սովորել է Նյու Յորք նահանգի
Ռոչեստր Համալսարանում:
Ռոչեստր Համալսարանում:
02:32
who studied in Rochester, New York.
5
137000
2000
02:34
Her celebrated operatic roles
6
139000
2000
Նրա նշանավոր օպերային դերերը
բազմաթիվ են ու բազմազան:
բազմաթիվ են ու բազմազան:
02:36
are numerous and varied.
7
141000
2000
2007թ. օգոստոսին Քլերոնին շնորհվել է
Արվեստի ոլորտում Ամստերդամի մրցանակը`
Արվեստի ոլորտում Ամստերդամի մրցանակը`
02:38
In August 2007,
8
143000
2000
02:40
Claron was awarded the Amsterdam Prize for the Arts,
9
145000
3000
02:43
winning praise for her brilliance,
10
148000
2000
նրա փայլուն կատարումների,
02:45
her amazing and extensively wide repertoire
11
150000
3000
զարմանալի և ընդարձակ ռեպերտուարի
02:48
and her vivid stage personality.
12
153000
3000
և վառ բեմական կերպարի համար:
02:51
Please welcome Claron McFadden.
13
156000
2000
Ողջունենք Քլերոն Մքֆեդնին:
02:53
(Applause)
14
158000
7000
(Ծափահարություններ)
03:04
Claron McFadden: The human voice:
15
169000
3000
Քլերոն Մքֆեդն` Մարդկային ձայն`
խորհրդավոր, ինքնաբուխ, նախնադարյան:
խորհրդավոր, ինքնաբուխ, նախնադարյան:
03:07
mysterious, spontaneous,
16
172000
3000
03:10
primal.
17
175000
2000
03:12
For me, the human voice
18
177000
2000
Ինձ համար մարդկային ձայնն այն նավն է,
03:14
is the vessel on which all emotions travel --
19
179000
3000
որով ճամփորդում են բոլոր զգացմունքները,
03:17
except perhaps jealousy.
20
182000
3000
բացառությամբ, թերևս, նախանձի:
03:21
And the breath,
21
186000
2000
Իսկ շունչը այդ նավի նավապետն է:
03:23
the breath is the captain of that vessel.
22
188000
3000
Երեխան ծնվում է, անում իր առաջին շունչը,
03:27
A child is born,
23
192000
3000
03:30
takes its first breath --
24
195000
3000
(Շնչում է)
03:33
(Breathing)
25
198000
7000
և ականատեսն ենք դառնում վոկալ
արտահայտության հրաշալի գեղեցկությանը`
արտահայտության հրաշալի գեղեցկությանը`
03:40
and we behold the wondrous beauty
26
205000
4000
03:44
of vocal expression --
27
209000
3000
03:47
mysterious, spontaneous
28
212000
3000
խորհրդավոր, ինքնաբուխ և նախնադարյան:
03:50
and primal.
29
215000
2000
03:53
A few years ago, I did a meditation retreat in Thailand.
30
218000
3000
Մի քանի տարի առաջ ես այցելեցի
մեդիտացիայի առանձնավայր Թաիլանդում:
մեդիտացիայի առանձնավայր Թաիլանդում:
03:56
I wanted a place
31
221000
2000
Ինձ պետք էր մի տեղ, որտեղ կլիներ
կատարյալ լռություն և մենություն:
կատարյալ լռություն և մենություն:
03:58
that I would have total silence
32
223000
3000
04:01
and total solitude.
33
226000
2000
04:03
I spent two weeks at this retreat
34
228000
3000
Երկու շաբաթ մնացի այս առանձնավայրում`
իմ սեփական փոքրիկ խրճիթում:
իմ սեփական փոքրիկ խրճիթում:
04:06
in my own little hut --
35
231000
2000
04:08
no music, no nothing, sounds of nature --
36
233000
3000
Ոչ երաժշտություն, ոչինչ,
լոկ բնության հնչյուններ:
լոկ բնության հնչյուններ:
04:11
trying to find the essence
37
236000
2000
Փորձում էի գտնել կենտրոնացման էությունը,
պահը լիարժեք ապրելը:
պահը լիարժեք ապրելը:
04:13
of concentration,
38
238000
2000
04:15
being in the moment.
39
240000
2000
04:17
On my last day,
40
242000
2000
Այցիս վերջին օրը տանը հետևող կինը եկավ,
և մենք մի փոքր զրուցեցինք,
և մենք մի փոքր զրուցեցինք,
04:19
the woman who looked after the place,
41
244000
3000
04:22
she came and we spoke for a minute,
42
247000
2000
04:24
and then she said to me,
43
249000
3000
ապա նա ասաց, «Ինձ համար մի բան կերգե՞ք»:
04:27
"Would you sing something for me?"
44
252000
2000
04:29
And I thought, but this is a place of total quiet and silence.
45
254000
3000
Ես մտածեցի` բայց սա կատարյալ լռության
և հանգստի վայր է: Ես չեմ կարող աղմկել:
և հանգստի վայր է: Ես չեմ կարող աղմկել:
04:32
I can't make noise.
46
257000
3000
04:35
She said, "Please, sing for me."
47
260000
3000
Նա ասաց. «Խնդրում եմ, երգեք ինձ համար»:
04:39
So I closed my eyes,
48
264000
2000
Փակեցի աչքերս, շունչ քաշեցի, և առաջինը
մտքիս եկավ Փորջիի և Բեսի «Ամառ»-ը:
մտքիս եկավ Փորջիի և Բեսի «Ամառ»-ը:
04:41
I took breath
49
266000
3000
04:44
and the first thing that came up and out
50
269000
4000
04:48
was "Summertime," Porgy and Bess.
51
273000
4000
♫ Ամառ է, և ապրելը հեշտ է ♫
04:52
♫ Summertime and the living is easy ♫
52
277000
5000
♫ Ձկները ցատկում են, և բամբակը բարձր է ♫
04:57
♫ Fish are jumping and the cotton is high ♫
53
282000
3000
05:00
♫ Oh, your daddy's rich and your ma is good-looking ♫
54
285000
4000
♫ Օ, հայրդ հարուստ է, իսկ մայրդ` գեղեցիկ ♫
05:04
♫ So hush little baby ♫
55
289000
2000
♫ Սուս կաց, փոքրիկ ♫
05:06
♫ Don't you cry ♫
56
291000
3000
♫ Մի լացիր ♫
05:09
And I opened my eyes,
57
294000
3000
Բացեցի աչքերս և տեսա,
որ նրա աչքերը փակ էին:
որ նրա աչքերը փակ էին:
05:12
and I saw that she had her eyes closed.
58
297000
3000
05:15
And after a moment, she opened her eyes
59
300000
2000
Ապա նա բացեց աչքերը, նայեց ինձ
և ասաց. «Նման է մեդիտացիայի»:
և ասաց. «Նման է մեդիտացիայի»:
05:17
and she looked at me and she said,
60
302000
3000
05:20
"It's like meditation."
61
305000
3000
05:23
And in that moment I understood
62
308000
2000
Այդ պահին հասկացա, որ այն ամենը,
ինչը փնտրելու համար մեկնել էի Թաիլանդ,
ինչը փնտրելու համար մեկնել էի Թաիլանդ,
05:25
that everything I had gone to Thailand to look for,
63
310000
3000
05:28
to search for,
64
313000
2000
05:30
I had it already in my singing --
65
315000
4000
արդեն զգում էի երգելիս`
05:34
the calm, but alertness,
66
319000
4000
հանգիստ, բայց նաև զգոնություն,
կենտրոնացում, բայց նաև ընկալում,
կենտրոնացում, բայց նաև ընկալում,
05:38
the focus, but awareness,
67
323000
3000
05:41
and being totally in the moment.
68
326000
3000
և պահի լիարժեք ապրում:
05:45
When you're totally in the moment,
69
330000
2000
Երբ պահը լիարժեք ես ապրում,
երբ ես լիովին այդ պահի մեջ եմ,
երբ ես լիովին այդ պահի մեջ եմ,
05:47
when I'm totally in the moment,
70
332000
2000
05:49
the vessel of expression is open.
71
334000
2000
արտահայտության ուղին բաց է:
05:51
The emotions can flow
72
336000
2000
Զգացմունքները հոսում են ինձնից ձեզ և ետ:
05:53
from me to you
73
338000
2000
05:55
and back.
74
340000
2000
05:57
Extremely profound experience.
75
342000
3000
Ծայրաստիճան տպավորիչ զգացողություն է:
06:01
There's a piece by a composer,
76
346000
2000
Ամերիկյան կոմպոզիտոր Ջոն Քեյջը ունի մի
ստեղծագործություն, որը կոչվում է «Արիա»:
ստեղծագործություն, որը կոչվում է «Արիա»:
06:03
an American composer called John Cage.
77
348000
3000
06:06
It's called "Aria."
78
351000
2000
06:08
It was written for an amazing singer
79
353000
2000
Այն գրվել է զարմանալի մի երգչուհու`
Քեթի Բերբերյանի համար:
Քեթի Բերբերյանի համար:
06:10
called Cathy Berberian.
80
355000
3000
06:13
And the thing about this piece that's so special --
81
358000
3000
Ստեղծագործություն գլխավոր
առանձնահատկությունն այն է,
առանձնահատկությունն այն է,
06:16
if you see it behind me --
82
361000
2000
եթե տեսնում եք այն իմ հետևում,
06:18
it's not notated in any way.
83
363000
3000
որ այն որևէ կերպ նոտայագրված չէ:
06:22
No notes, no flats, no sharps.
84
367000
3000
Չկան ոչ նոտաներ, ոչ բեմոլներ, ոչ դիեզներ:
06:25
But it's a kind of structure,
85
370000
3000
Բայց դա կառուցվածքի տեսակ է,
06:28
and the singer within this structure
86
373000
2000
և այդ կառուցվածքի շրջանակներում
երգիչը լիակատար ազատություն ունի
երգիչը լիակատար ազատություն ունի
06:30
has total freedom
87
375000
2000
06:32
to be creative, spontaneous.
88
377000
3000
լինելու ստեղծարար և ինքնաբուխ:
06:35
For example,
89
380000
2000
Օրինակ` կան տարբեր գույներ,
06:37
there are different colors
90
382000
2000
06:39
and each color gets a different type of singing --
91
384000
4000
և յուրաքանչյուր գույն նշանակում է տարբեր
երգաձև` փոփ, քանթրի և վեստերն, օպերա, ջազ,
երգաձև` փոփ, քանթրի և վեստերն, օպերա, ջազ,
06:43
pop, country and western, opera, jazz --
92
388000
4000
պարզապես պետք է հետևողական լինես
այդ գույնի հետ:
այդ գույնի հետ:
06:47
and you just have to be consistent with that color.
93
392000
3000
06:51
You see there are different lines:
94
396000
2000
Տեսնում եք` կան տարբեր գծեր,
06:53
you choose in your own tempo in your own way
95
398000
2000
դուք եք ընտրում գծին հետևելու
ձեր սեփական տեմպը և ձեր սեփական եղանակը,
ձեր սեփական տեմպը և ձեր սեփական եղանակը,
06:55
to follow the line,
96
400000
2000
06:57
but you must respect it, more or less.
97
402000
4000
բայց պետք է պահել այն, քիչ թե շատ:
07:01
And these little dots,
98
406000
2000
Իսկ այս կետիկները նշանակում են
ձայնի մի տեսակ, որը ոչ վոկալ է,
ձայնի մի տեսակ, որը ոչ վոկալ է,
07:03
these represent
99
408000
2000
07:05
a sort of sound
100
410000
3000
07:08
that's not a vocal, not a lyrical way
101
413000
3000
ոչ ձայնի արտահայտման քնարերգական ձև:
07:11
of expressing the voice.
102
416000
2000
07:13
Using the body -- it could be sneezing, it could be coughing,
103
418000
3000
Օգտագործվում է մարմինը, կարող է լինել
փռշտոց, հազ, կենդանիներ,
փռշտոց, հազ, կենդանիներ,
07:16
it could be animals -- (cough) exactly --
104
421000
3000
(հազի ձայն) հենց այդպես,
07:19
clapping, whatever.
105
424000
3000
ծափ, ցանկացած բան:
07:22
And there's different text.
106
427000
2000
Եվ կան տարբեր տեքստեր`
07:24
There's Armenian, Russian,
107
429000
2000
հայերեն, ռուսերեն, ֆրանսերեն,
անգլերեն, իտալերեն:
անգլերեն, իտալերեն:
07:26
French, English, Italian.
108
431000
3000
07:29
So within this structure one is free.
109
434000
3000
Այնպես որ, այս կառուցվածքի
շրջանակներում ազատ եք:
շրջանակներում ազատ եք:
07:32
To me, this piece is an ode to the voice
110
437000
4000
Ինձ համար այս ստեղծագործությունը
ներբող է ձայնին,
ներբող է ձայնին,
07:36
because it's mysterious -- as we can see --
111
441000
3000
քանի որ այն խորհրդավոր է,
ինչպես տեսնում ենք,
ինչպես տեսնում ենք,
միանգամայն ինքնաբուխ է և նախնադարյան:
07:41
it's quite spontaneous,
112
446000
3000
07:44
and it's primal.
113
449000
3000
Այսպիսով, կցանկանայի կիսվել ձեզ հետ
այս ստեղծագործությամբ:
այս ստեղծագործությամբ:
07:47
So I would like to share this piece with you.
114
452000
2000
07:49
It's "Aria" of John Cage.
115
454000
3000
«Արիա», հեղինակ` Ջոն Քեյջ:
07:59
(Singing)
116
464000
10000
(Երգում է)
08:38
♫ No other way ♫
117
503000
2000
♫ Ոչ մի այլ կերպ ♫
08:40
♫ Dans l'espace, so help ♫
118
505000
3000
♫ Տարածության մեջ, այնպես որ օգնիր ♫
08:43
(Singing)
119
508000
5000
(Երգում է)
09:48
♫ To have the fruits ♫
120
573000
2000
♫ Ունենալ պտուղներ ♫
09:50
(Singing)
121
575000
6000
(Երգում է)
♫ Համապատասխան ♫
10:32
(Applause)
122
617000
16000
(Ծափահարություններ)
ABOUT THE SPEAKER
Claron McFadden - SopranoAmsterdam-based singer Claron McFadden sings many of the major oratorio works, but is perhaps best known for her readings of modern and contemporary music.
Why you should listen
Claron McFadden is a soprano who studied voice at the Eastman School of Music in Rochester, New York. Her celebrated operatic roles are numerous and varied. She sings many of the major oratorio works, but is also in demand for her interpretation of modern and contemporary music.
Her many recordings include Birtwistle's Paul Cèlan Songs, Haydn's Orfeo and Handel's Alexander Balus with the King’s Consort. In August 2007 McFadden was awarded the Amsterdam Prize of the Arts, winning praise for her brilliant coloratura, her wide repertoire ranging from Monteverdi to Bernstein and contemporary composers, and her vivid stage personality.
Claron McFadden | Speaker | TED.com