TED2005
Anna Deavere Smith: Four American characters
Anna Deavere Smiths Amerikaanse personage
Filmed:
Readability: 3.3
1,201,832 views
Schrijfster en acteur Anna Deavere Smith geeft een stem aan auteur Studs Terkel, veroordeelde crimineel Paulette Jenkins, een Koreaanse winkelier en een stierentemmer, genomen uit haar soloshow "Op weg: op zoek naar het karakter van Amerika".
Anna Deavere Smith - Actor, playwright, social critic
Anna Deavere Smith's ground-breaking solo shows blur the lines between theater and journalism, using text from real-life encounters to create gripping portraits. Full bio
Anna Deavere Smith's ground-breaking solo shows blur the lines between theater and journalism, using text from real-life encounters to create gripping portraits. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:25
So my grandfather told me when I was a little girl,
0
0
2000
Mijn opa vertelde me toen ik klein was:
00:27
"If you say a word often enough, it becomes you."
1
2000
3000
"Als je een woord maar vaak genoeg zegt, word je het zelf."
00:30
And having grown up in a segregated city, Baltimore, Maryland,
2
5000
3000
Omdat ik was opgegroeid in de gesegregeerde stad Baltimore, Maryland,
00:33
I sort of use that idea to go around America with a tape recorder --
3
8000
3000
heb ik dat idee gebruikt om Amerika rond te trekken met een bandrecorder --
00:36
thank God for technology --
4
11000
2000
goddank dat er technologie bestaat --
00:38
to interview people, thinking that if I walked in their words --
5
13000
3000
om mensen te interviewen, met de gedachte dat als ik in hun woorden zou lopen --
00:41
which is also why I don't wear shoes when I perform --
6
16000
2000
daarom draag ik nooit schoenen als ik optreed --
00:43
if I walked in their words, that I could sort of absorb America.
7
18000
4000
als ik in hun woorden zou lopen, zou ik Amerika in me op kunnen nemen.
00:47
I was also inspired by Walt Whitman,
8
22000
1000
Ik werd ook geïnspireerd door Walt Whitman,
00:48
who wanted to absorb America and have it absorb him.
9
23000
3000
die Amerika in zich op wilde nemen en opgenomen wilde worden.
00:51
So these four characters are going to be from that work
10
26000
4000
Deze vier personages komen voort uit het werk
00:55
that I've been doing for many years now,
11
30000
1000
dat ik nu al vele jaren doe,
00:56
and well over, I don't know, a couple of thousand people
12
31000
3000
en veel meer dan -- ik weet het niet, een paar duizend mensen
00:59
I've interviewed.
13
34000
1000
die ik heb geïnterviewd.
01:00
Anybody out here old enough to know Studs Terkel, that old radio man?
14
35000
5000
Wie is oud genoeg om Studs Terkel te kennen, die oude radioman?
01:05
So I thought he would be the perfect person
15
40000
2000
Ik dacht dat hij de perfecte persoon zou zijn
01:07
to go to to ask about a defining moment in American history.
16
42000
4000
om te vragen naar een bepalend moment in de Amerikaanse geschiedenis.
01:11
You know, he was "born in 1912, the year the Titanic sank,
17
46000
4000
Hij werd "geboren in 1912, het jaar dat de Titanic zonk,
01:15
greatest ship every built. Hits the tip of an iceberg,
18
50000
3000
het mooiste schip ooit. Raakt de top van de ijsberg
01:18
and bam, it went down. It went down and I came up. Wow, some century."
19
53000
8000
en bam, gezonken. Het schip ging, en ik kwam. Wow, wat een eeuw."
01:26
(Laughter)
20
61000
2000
(Gelach)
01:28
So this is his answer about a defining moment in American history.
21
63000
4000
Dit zei hij over een een bepalend moment in de Amerikaanse geschiedenis.
01:32
"Defining moment in American history, I don't think there's one;
22
67000
5000
Een bepalend moment in de Amerikaanse geschiedenis, ik denk niet dat er één is;
01:37
you can't say Hiroshima, that's a big one --
23
72000
2000
Hiroshima kan niet, da's een grote --
01:39
I can't think of any one moment I would say is a defining moment.
24
74000
3000
ik kan niet één moment kiezen dat ik bepalend zou willen noemen.
01:42
The gradual slippage -- 'slippage' is the word
25
77000
3000
Het langzame verglijden -- verglijden is het woord
01:45
used by the people in Watergate, moral slippage --
26
80000
3000
dat de Watergate-mensen gebruikten, moreel verglijden --
01:48
it's a gradual kind of thing, combination of things.
27
83000
2000
het is een geleidelijk ding, een combinatie van zaken.
01:50
You see, we also have the technology.
28
85000
3000
Weet je, we hebben de technologie.
01:53
I say, less and less the human touch.
29
88000
3000
Ik zeg, minder en minder menselijk contact.
01:56
"Oh, let me kind of tell you a funny little play bit.
30
91000
3000
Laat me jullie een grappig verhaaltje vertellen.
01:59
The Atlanta airport is a modern airport,
31
94000
2000
Atlanta Airport is een modern vliegveld
02:01
and they should leave the gate there.
32
96000
1000
en ze moeten daar de gate uit.
02:02
These trains that take you out to a concourse and on to a destination.
33
97000
5000
Die treinen nemen je naar de terminal en naar een bestemming.
02:07
And these trains are smooth,
34
102000
2000
Die treinen gaan soepel,
02:09
and they're quiet and they're efficient.
35
104000
3000
ze zijn stil en efficiënt.
02:12
And there's a voice on the train, you know the voice was a human voice.
36
107000
4000
En er is een stem in de trein, een menselijke stem.
02:16
You see in the old days we had robots, robots imitated humans.
37
111000
5000
Weet je, vroeger hadden we robots die mensen imiteerden.
02:21
Now we have humans imitating robots.
38
116000
5000
Nu hebben we mensen die robots nadoen.
02:26
So we got this voice on this train: Concourse One: Omaha, Lincoln.
39
121000
6000
De stem in de trein zei: Terminal Een: Omaha, Lincoln.
02:32
Concourse Two: Dallas, Fort Worth. Same voice.
40
127000
3000
Terminal Twee: Dallas, Fort Worth. Zelfde stem.
02:35
Just as a train is about to go, a young couple rush in
41
130000
5000
Op het moment van vertrek, rent een jong stel de trein binnen
02:40
and they're just about to close the pneumatic doors.
42
135000
3000
precies als de pneumatische deuren sluiten.
02:43
And that voice, without losing a beat, says,
43
138000
3000
Onmiddellijk zei die stem:
02:46
'Because of late entry, we're delayed 30 seconds.'
44
141000
3000
"Door laatkomers hebben we 30 seconden vertraging."
02:49
Just then, everybody's looking at this couple with hateful eyes
45
144000
5000
Ogenblikkelijk wierp iedereen hatelijke blikken naar dat stel
02:54
and the couple's going like this, you know, shrinking.
46
149000
2000
en het stel krimpt wat in elkaar, zo.
02:56
Well, I'd happened to have had a couple of drinks before boarding --
47
151000
3000
Welnu, voor het boarden had ik wat borrels op --
02:59
I do that to steel my nerves -- and so
48
154000
3000
om m'n zenuwen te kalmeren --
03:02
I imitate a train call, holding my hand on my --
49
157000
3000
en ik doe zo'n omroepbericht na, met m'n hand op m'n --
03:05
'George Orwell, your time has come,' you see.
50
160000
4000
"George Orwell, uw tijd is gekomen."
03:09
Well, some of you are laughing. Everybody laughs
51
164000
2000
Sommigen van u lachen. Iedereen lacht
03:11
when I say that, but not on this train. Silence.
52
166000
4000
als ik dat zeg, maar niet op deze trein. Stilte.
03:15
And so suddenly they're looking at me.
53
170000
1000
Plotseling kijken ze me aan.
03:16
So here I am with the couple, the three of us
54
171000
3000
Daar sta ik met dat stel, met z'n drieën
03:19
shrinking at the foot of Calvary about to be up, you know.
55
174000
4000
krimpen we in elkaar alsof er iets vreselijks gebeurd is.
03:23
"Just then I see a baby, a little baby in the lap of a mother.
56
178000
7000
Ineens zie ik een baby, een kleine baby op schoot bij moeder.
03:30
I know it's Hispanic because she's speaking Spanish to her companion.
57
185000
5000
Ze moet wel Latina zijn, want ze praat Spaans met haar vriendin.
03:35
So I'm going to talk to the baby. So I say to the baby,
58
190000
3000
Ik ga met de baby praten, en ik zeg
03:38
holding my hand over my mouth because my breath must be 100 proof,
59
193000
4000
met m'n hand over m'n mond, want m'n adem moet wel 100% alcohol zijn,
03:42
I say to the baby, 'Sir or Madam,
60
197000
4000
tegen de baby: "Meneer of mevrouw,
03:46
what is your considered opinion of the human species?'
61
201000
5000
wat is uw onderbouwde mening over het menselijk ras?"
03:51
And the baby looks, you know, the way babies look at you clearly,
62
206000
2000
De baby kijkt zoals babies je altijd strak aankijken,
03:53
starts laughing,
63
208000
1000
begint te lachen,
03:54
starts busting out with this crazy little laugh.
64
209000
3000
begint hardop z'n kleine gekke lachje te lachen.
03:57
I say, 'Thank God for a human reaction, we haven't lost yet.'
65
212000
4000
Ik zeg: "Goddank voor een menselijke reactie, we hebben nog niet verloren."
04:01
"But you see, the human touch, you see, it's disappearing.
66
216000
2000
Maar zie je, het menselijke contact verdwijnt.
04:03
You know, you see, you've got to question the official truth.
67
218000
3000
Weet je, je moet vraagtekens plaatsen bij de officiële waarheid.
04:06
You know the thing that was so great about Mark Twain --
68
221000
3000
Weet je wat zo geweldig was aan Mark Twain --
04:09
you know we honor Mark Twain, but we don't read him.
69
224000
4000
je weet hoe we Mark Twain eren, maar niet lezen.
04:13
We read 'Huck Finn,' of course, we read 'Huck Finn' of course.
70
228000
3000
We lezen Huckleberry Finn, natuurlijk, natuurlijk lezen we Huck Finn.
04:16
I mean, Huck, of course, was tremendous.
71
231000
2000
Ik bedoel, Huck was natuurlijk geweldig.
04:18
Remember that great scene on the raft, remember what Huck did?
72
233000
3000
Weet je nog die mooie scène op het vlot, weet je nog wat Huck deed?
04:21
You see, here's Huck; he's an illiterate kid; he's had no schooling,
73
236000
3000
Hier heb je Huck, een ongeletterd kind zonder opleiding,
04:24
but there's something in him.
74
239000
2000
maar hij heeft iets in zich.
04:26
And the official truth, the truth was, the law was,
75
241000
3000
De officiële werkelijkheid, de waarheid, de wet was
04:29
that a black man was a property, was a thing, you see.
76
244000
3000
dat een zwarte man eigendom was, een ding.
04:32
And Huck gets on the raft with a property named Jim, a slave, see.
77
247000
4000
Huck klimt op het vlot met een eigendom genaamd Jim, een slaaf.
04:36
And he hears that Jim is going to go and take his wife and kids
78
251000
4000
Hij hoort dat Jim weggaat en zijn vrouw en kinderen mee gaat nemen
04:40
and steal them from the woman who owns them,
79
255000
2000
en hen gaat stelen van de vrouw die hen bezit,
04:42
and Huck says, 'Ooh, oh my God, ooh, ooh --
80
257000
4000
en Huck zegt: "Oo, o mijn God, oo, oo --
04:46
that woman, that woman never did anybody any harm.
81
261000
3000
die vrouw heeft niemand kwaad gedaan.
04:49
Ooh, he's going to steal; he's going to steal;
82
264000
1000
Oo, hij gaat stelen, hij gaat stelen,
04:50
he's going to do a terrible thing.'
83
265000
2000
hij gaat iets vreselijks doen."
04:52
Just then, two slavers caught up, guys chasing slaves, looking for Jim.
84
267000
5000
Dan halen twee slavendrijvers ze in, kerels die op slaven jagen, op zoek naar Jim.
04:57
'Anybody up on that raft with you?' Huck says, 'Yeah.'
85
272000
9000
"Heb je iemand op dat vlot?" Huck zegt: "Ja."
05:06
'Is he black or white?' 'White.' And they go off.
86
281000
7000
"Is hij zwart of wit?" "Wit." En weg zijn ze.
05:13
And Huck said, 'Oh my God, oh my God, I lied, I lied, ooh,
87
288000
4000
En Huck zegt, "O mijn God, o mijn God, ik heb gelogen, oo,
05:17
I did a terrible thing, did a terrible thing -- why do I feel so good?'
88
292000
5000
ik heb iets vreselijks gedaan -- waarom voel ik me dan zo goed?"
05:22
"But it's the goodness of Huck, that stuff that Huck's been made of,
89
297000
2000
Het is Hucks goedheid, dat waar Huck van is gemaakt,
05:24
you see, all been buried; it's all been buried.
90
299000
2000
weet je, 't is allemaal begraven.
05:26
So the human touch, you see, it's disappearing.
91
301000
3000
Het menselijk contact is aan het verdwijnen.
05:29
So you ask about a defining moment --
92
304000
2000
Je vraagt me naar een bepalend moment.
05:31
ain't no defining moment in American history for me.
93
306000
2000
Voor mij is er geen bepalend moment in de Amerikaanse geschiedenis.
05:33
It's an accretion of moments that add up to where we are now,
94
308000
3000
Het is de stapel momenten die maken waar we nu zijn,
05:36
where trivia becomes news.
95
311000
2000
waar feitjes nieuws worden.
05:38
And more and more, less and less awareness of the pain of the other.
96
313000
6000
Hoe langer hoe meer neemt het besef van pijn of de ander af.
05:44
Huh. You know, I don't know if you could use this or not,
97
319000
4000
Weet je, ik weet niet of je er iets aan hebt of niet,
05:48
but I was quoting Wright Morris, a writer from Nebraska, who says,
98
323000
4000
maar ik citeerde Wright Morris, een auteur uit Nebraska, die zegt
05:52
'We're more and more into communications
99
327000
3000
dat we meer en meer bezig zijn met communicatiemiddelen
05:55
and less and less into communication.'
100
330000
5000
en steeds minder met communicatie.
06:00
Okay, kids, I got to scram, got to go see my cardiologist."
101
335000
5000
Goed, kinderen, ik moet weg, op naar mijn cardioloog.
06:05
And that's Studs Terkel.
102
340000
1000
Dat is Studs Terkel.
06:06
(Applause)
103
341000
6000
(Applaus)
06:12
So, talk about risk taking. I'm going to do somebody that nobody likes.
104
347000
7000
Nu we het toch over risico hebben, ga ik iemand doen die niemand aardig vindt.
06:19
You know, most actors want to do characters that are likeable --
105
354000
5000
De meeste acteurs willen aardige personages doen --
06:24
well, not always, but the notion, especially at a conference like this,
106
359000
3000
nu, niet altijd, maar het idee, vooral bij een conferentie als deze,
06:27
I like to inspire people.
107
362000
2000
ik wil mensen inspireren.
06:29
But since this was called "risk taking,"
108
364000
2000
Maar aangezien dit gaat over risico's nemen
06:31
I'm doing somebody who I never do, because she's so unlikeable
109
366000
4000
ga ik iemand nadoen die ik anders nooit doe, omdat ze zo onaangenaam is
06:35
that one person actually came backstage
110
370000
1000
dat iemand zelfs een keer backstage kwam
06:36
and told me to take her out of the show she was in.
111
371000
4000
en zei dat ik haar uit de show moest halen waar ze in zat.
06:40
And I'm doing her because I think we think of risk,
112
375000
3000
Ik doe haar omdat ik denk dat we risico,
06:43
at a conference like this, as a good thing.
113
378000
2000
op een conferentie als deze, beschouwen als iets goeds.
06:45
But there are certain other connotations to the word "risk,"
114
380000
3000
Maar het woord risico heeft meer connotaties,
06:48
and the same thing about the word "nature." What is nature?
115
383000
3000
hetzelfde geldt voor het woord natuur. Wat is natuur?
06:51
Maxine Greene, who's a wonderful philosopher
116
386000
3000
Maxine Greene, een geweldige filosoof,
06:54
who's as old as Studs, and was the head of a philosophy --
117
389000
4000
net zo oud als Studs, was het hoofd van een filosofie... --
06:58
great, big philosophy kind of an organization --
118
393000
4000
een grote organisatie die zich met filosofie bezighoudt,
07:02
I went to her and asked her what are the two things
119
397000
2000
ik zocht haar op en vroeg van welke twee zaken
07:04
that she doesn't know, that she still wants to know.
120
399000
3000
ze niets wist, zaken waar ze nog over wilde leren.
07:07
And she said, "Well, personally, I still feel like I have to curtsey
121
402000
2000
Zei zei: "Persoonlijk voel ik nog steeds dat ik hoor te buigen
07:09
when I see the president of my university.
122
404000
3000
als ik de president van mijn universiteit zie.
07:12
And I still feel as though I've got to get coffee
123
407000
2000
En ik voel nog steeds dat ik koffie zou moeten halen
07:14
for my male colleagues, even though I've outlived most of them."
124
409000
2000
voor mijn mannelijke collega's, zelfs nu ik de meesten heb overleefd."
07:16
And she said, "And then intellectually,
125
411000
3000
Ze zei: "Maar op intellectueel vlak
07:19
I don't know enough about the negative imagination.
126
414000
3000
weet ik nog niet genoeg van negatieve verbeelding.
07:22
And September 11th certainly taught us
127
417000
2000
11 september heeft ons zeker geleerd
07:24
that that's a whole area we don't investigate."
128
419000
2000
dat we daar helemaal geen onderzoek naar doen."
07:26
So this piece is about a negative imagination.
129
421000
3000
Dit gaat dus over negatieve verbeelding.
07:29
It raises questions about what nature is, what Mother Nature is,
130
424000
4000
Het roept vragen op naar de aard van natuur, wat is Moeder Natuur,
07:33
and about what a risk can be.
131
428000
2000
en wat een risico kan zijn.
07:35
And I got this in the Maryland Correctional Institute for Women.
132
430000
2000
Ik heb het uit de vrouwengevangenis van Maryland.
07:37
Everything I do is word for word off a tape.
133
432000
3000
Alles wat ik zeg, komt woord voor woord van de opname.
07:40
And I title things because I think people speak in organic poems,
134
435000
4000
Ik kies titels omdat ik denk dat mensen praten in organische gedichten,
07:44
and this is called "A Mirror to Her Mouth."
135
439000
1000
en dit stuk heet "Een spiegel bij haar mond."
07:45
And this is an inmate named Paulette Jenkins.
136
440000
3000
Deze gevangene heet Paulette Jenkins.
07:56
"I began to learn how to cover it up,
137
451000
4000
"Langzaam leerde ik het te verbergen,
08:00
because I didn't want nobody to know that this was happening in my home.
138
455000
5000
omdat ik niet wilde dat iemand wist wat er bij mij thuis gebeurde.
08:05
I want everybody to think we were a normal family.
139
460000
3000
Ik wil dat iedereen denkt dat we een normaal gezin zijn.
08:08
I mean we had all the materialistic things,
140
463000
3000
Ik bedoel, we hadden alle materiële zaken,
08:11
but that didn't make my children pain any less;
141
466000
3000
maar daar hebben mijn kinderen niet minder pijn door;
08:14
that didn't make their fears subside.
142
469000
3000
daarmee gleed de angst niet van ze af.
08:17
I ran out of excuses about how we got black eyes
143
472000
3000
Ik had geen smoesjes meer paraat voor een blauw oog
08:20
and busted lips and bruises. I didn't had no more excuses.
144
475000
4000
en kapotte lippen en blauwe plekken. Ik had geen smoesjes meer.
08:24
And he beat me too. But that didn't change the fact
145
479000
3000
Mij sloeg hij ook. Maar dat deed niets af aan het feit
08:27
that it was a nightmare for my family; it was a nightmare.
146
482000
4000
dat het een nachtmerrie was voor mijn gezin, een nachtmerrie.
08:31
And I failed them dramatically,
147
486000
2000
Ik heb ze dramatisch in de steek gelaten,
08:33
because I allowed it to go on and on and on.
148
488000
4000
omdat ik het steeds opnieuw liet gebeuren, steeds opnieuw.
08:37
"But the night that Myesha got killed --
149
492000
2000
Maar de nacht dat Myesha werd vermoord --
08:39
and the intensity just grew and grew and grew,
150
494000
4000
het werd steeds erger en erger en erger,
08:43
until one night we came home from getting drugs,
151
498000
5000
tot we op een avond thuiskwamen met drugs op,
08:48
and he got angry with Myesha, and he started beating her,
152
503000
3000
hij werd boos op Myesha en begon haar te slaan,
08:51
and he put her in a bathtub. Oh, he would use a belt.
153
506000
3000
hij zette haar in bad. Oh, hij gebruikte een riem.
08:54
He had a belt because he had this warped perverted thing
154
509000
3000
Hij had een riem omdat hij het verknipte idee had
08:57
that Myesha was having sex with her little brother
155
512000
2000
dat Myesha seks had met haar kleine broertje,
08:59
and they was fondling each other -- that would be his reason.
156
514000
2000
en ze zaten aan elkaar -- dat was waarom hij het deed.
09:01
I'm just talking about the particular night that she died.
157
516000
4000
Ik heb het over de ene nacht dat ze stierf.
09:05
And so he put her in the bathtub,
158
520000
3000
Hij zette haar in bad,
09:08
and I was in the bedroom with the baby.
159
523000
1000
en ik was in de slaapkamer met de baby.
09:09
"And four months before this happened, four months before Myesha died,
160
524000
4000
Vier maanden ervoor, vier maanden voordat Myesha stierf,
09:13
I thought I could really fix this man. So I had a baby by him -- insane --
161
528000
6000
dacht ik nog dat ik deze man kon fixen. Ik kreeg zijn baby -- gekkenwerk --
09:19
thinking that if I gave him his own kid, he would leave mine alone.
162
534000
3000
want ik dacht dat als ik hem zijn eigen kind gaf, hij de mijne met rust zou laten.
09:22
And it didn't work, didn't work.
163
537000
4000
Maar dat werkte niet, 't werkte niet.
09:26
And I ended up with three children, Houston, Myesha and Dominic,
164
541000
4000
Ik kreeg drie kinderen, Houston, Myesha en Dominic,
09:30
who was four months old when I came to jail.
165
545000
3000
die vier maanden oud was toen ik naar de gevangenis ging.
09:33
"And I was in the bedroom. Like I said, he had her in the bathroom
166
548000
2000
Ik was in de slaapkamer. Ik zei al, hij had haar in de badkamer
09:35
and he -- he -- every time he hit her, she would fall.
167
550000
5000
en hij -- hij -- telkens als hij haar sloeg, viel ze.
09:40
And she would hit her head on the tub. It happened continuously, repeatedly.
168
555000
5000
Ze stootte haar hoofd tegen het bad. Dat bleef maar gebeuren, keer op keer.
09:45
I could hear it, but I dared not to move. I didn't move.
169
560000
4000
Ik kon het horen, maar ik durfde niet te bewegen. Ik bewoog niet.
09:49
I didn't even go and see what was happening.
170
564000
2000
Ik ging zelfs niet kijken wat er gebeurde.
09:51
I just sat there and listened.
171
566000
3000
Ik zat daar maar en luisterde.
09:54
And then he put her in the hallway.
172
569000
5000
Toen zette hij haar in de hal.
09:59
He told her, just set there. And so she set there for about four or five hours.
173
574000
7000
Hij zei dat ze moest zitten. Dus zat ze daar vier of vijf uur.
10:06
And then he told her, get up.
174
581000
3000
Toen zei hij, sta op.
10:09
And when she got up, she says she couldn't see.
175
584000
3000
En toen ze opstond, zei ze dat ze niets kon zien.
10:12
Her face was bruised. She had a black eye.
176
587000
5000
Haar gezicht was helemaal blauw, ze had een blauw oog.
10:17
All around her head was just swollen;
177
592000
2000
Haar hoofd was helemaal dik;
10:19
her head was about two sizes of its own size.
178
594000
6000
haar hoofd was twee keer zo groot als normaal.
10:25
I told him, 'Let her go to sleep.' He let her go to sleep.
179
600000
7000
Ik zei, laat haar maar slapen. En hij liet haar slapen.
10:32
"The next morning she was dead.
180
607000
5000
De volgende ochtend was ze dood.
10:37
He went in to check on her for school, and he got very excited.
181
612000
3000
Hij ging bij haar kijken voor school, en hij raakte helemaal opgewonden.
10:40
He says, 'She won't breathe.'
182
615000
2000
Hij zei, ze ademt niet meer.
10:42
I knew immediately that she was dead.
183
617000
4000
Ik wist meteen dat ze dood was.
10:46
I didn't even want to accept the fact that she was dead, so I went in
184
621000
3000
Ik wilde zelfs niet accepteren dat ze dood was, dus ging ik naar binnen
10:49
and I put a mirror to her mouth --
185
624000
2000
en hield ik een spiegel bij haar mond --
10:51
there was no thing, nothing, coming out of her mouth.
186
626000
4000
niks, helemaal niks, er kwam niks uit haar mond.
10:55
He said, he said, he said,
187
630000
1000
Hij zei, hij zei, hij zei,
10:56
'We can't, we can't let nobody find out about this.'
188
631000
2000
niemand, niemand mag hier achter komen.
10:58
He say, 'You've got to help me.' I agree. I agree.
189
633000
4000
Hij zei, je moet me helpen. Ik zeg ja, ik zeg ja.
11:02
"I mean, I've been keeping a secret for years and years and years,
190
637000
3000
Ik bedoel, ik heb jaren en jaren dingen geheim gehouden,
11:05
so it just seemed like second hand to me, just to keep on keeping it a secret.
191
640000
4000
dus het was voor mij tweede natuur, gewoon het geheim blijven houden.
11:09
So we went to the mall and we told a police that we had, like, lost her,
192
644000
6000
We gingen naar het winkelcentrum en zeiden tegen de politie dat we haar kwijt waren,
11:15
that she was missing.
193
650000
3000
dat ze vermist was.
11:18
We told a security guard that she was missing,
194
653000
6000
We zeiden tegen een bewaker dat ze vermist was;
11:24
though she wasn't missing.
195
659000
2000
maar ze werd niet vermist.
11:26
And we told the security guard what we had put on her
196
661000
2000
We vertelden de bewaker wat ze haar hadden aangetrokken
11:28
and we went home and we dressed her in exactly the same thing
197
663000
3000
en gingen naar huis en trokken haar precies die kleren aan
11:31
that we had told the security guard that we had put on her.
198
666000
4000
als we tegen de bewaker hadden gezegd dat ze aan had.
11:35
"And then we got the baby and my other child,
199
670000
5000
Toen namen we de baby en mijn andere kind,
11:40
and we drove out to, like, I-95.
200
675000
7000
en we reden naar de I-95.
11:47
I was so petrified and so numb,
201
682000
3000
Ik was zo versteend en verdoofd,
11:50
all I could look was in the rear-view mirror.
202
685000
5000
dat ik alleen maar in de achteruitkijkspiegel kon kijken.
11:55
And he just laid her right on the shoulder of the highway.
203
690000
10000
Hij legde haar gewoon op de rand van de snelweg.
12:05
My own child, I let that happen to."
204
700000
6000
Mijn eigen kind, ik liet het gebeuren.
12:15
So that's an investigation of the negative imagination.
205
710000
5000
Dat is een onderzoek naar negatieve verbeelding.
12:20
(Applause)
206
715000
5000
(Applaus)
12:25
When I started this project
207
720000
2000
Toen ik met dit project begon
12:27
called "On the Road: A Search For an American Character"
208
722000
2000
getiteld "Op weg: op zoek naar een Amerikaans personage"
12:29
with my tape recorder, I thought that I was going to go around America
209
724000
2000
met mijn taperecorder, dacht ik dat ik Amerika rond zou trekken
12:31
and find it in all its aspects -- bull riders, cowboys, pig farmers,
210
726000
5000
en al zijn aspecten zou vinden -- stierentemmers, cowboys, varkensboeren,
12:36
drum majorettes -- but I sort of got tripped on race relations,
211
731000
4000
majorettes -- maar ik struikelde als het ware over rassenrelaties,
12:40
because my first big show was a show about a race riot.
212
735000
3000
want mijn eerste grote show ging over rassenrellen.
12:43
And so I went to both -- two race riots,
213
738000
3000
Ik bezocht er twee -- twee rassenrellen,
12:46
one of which was the Los Angeles riot. And this next piece is from that.
214
741000
3000
een was in Los Angeles. Het volgende stuk komt daar uit.
12:49
Because this is what I would say
215
744000
2000
Ik mag wel zeggen dat ik
12:51
I've learned the most about race relations, from this piece.
216
746000
4000
het meest heb geleerd over rassenrelaties, uit dit stuk.
12:55
It's a kind of an aria, I would say, and in many tapes that I have.
217
750000
4000
Het is een soort aria, die terugkeert in veel van mijn tapes.
12:59
Everybody knows that the Los Angeles riots happened
218
754000
3000
Iedereen weet dat de rellen in Los Angeles uitbarstten
13:02
because four cops beat up a black man named Rodney King.
219
757000
3000
omdat vier agenten de zwarte Rodney King in elkaar sloegen.
13:05
It was captured on videotape -- technology --
220
760000
2000
We hebben het op video -- technologie --
13:07
and it was played all over the world.
221
762000
2000
en het was overal ter wereld te zien.
13:09
Everybody thought the four cops would go to jail.
222
764000
1000
Iedereen dacht dat de vier agenten de cel in zouden gaan.
13:10
They did not, so there were riots.
223
765000
3000
Dat was niet zo, en toen waren er rellen.
13:13
And what a lot of people forget, is there was a second trial,
224
768000
2000
Wat veel mensen vergeten is het tweede proces,
13:15
ordered by George Bush, Sr.
225
770000
2000
in opdracht van George Bush, Sr.
13:17
And that trial came back with two cops going to jail
226
772000
5000
Het resultaat van die zaak was gevangenis voor twee agenten
13:22
and two cops declared innocent. I was at that trial.
227
777000
3000
en vrijspraak voor twee agenten. Ik was erbij.
13:25
And I mean, the people just danced in the streets
228
780000
2000
Ik bedoel, mensen dansten op straat
13:27
because they were afraid there was going to be another riot.
229
782000
2000
omdat ze bang waren voor nieuwe rellen.
13:29
Explosion of joy that this verdict had come back this way.
230
784000
3000
Een explosie van vreugde over het nieuwe vonnis.
13:32
So there was a community that didn't -- the Korean-Americans,
231
787000
4000
Eén gemeenschap was niet blij -- de Koreaans-Amerikanen,
13:36
whose stores had been burned to the ground.
232
791000
2000
wiens winkels door brand waren verwoest.
13:38
And so this woman, Mrs. Young-Soon Han,
233
793000
2000
Deze vrouw, Mevr. Young-Soon Han,
13:40
I suppose will have taught me the most that I have learned about race.
234
795000
4000
heeft me alles geleerd wat ik weet over etniciteit, denk ik.
13:44
And she asks also a question that Studs talks about:
235
799000
3000
Ze stelt een vraag die Studs ook bezighield:
13:47
this notion of the "official truth," to question the "official truth."
236
802000
3000
dit idee van officiële waarheid, en de vragen die je erbij moet stellen.
13:50
So what she's questioning here, she's taking a chance
237
805000
2000
Ze stelt hier vragen bij, ze neemt een risico
13:52
and questioning what justice is in society.
238
807000
3000
en vraagt wat voor rechtvaardigheid er is in de samenleving.
13:55
And this is called, "Swallowing the Bitterness."
239
810000
4000
Dit stuk heet "De bitterheid doorslikken."
13:59
"I used to believe America was the best.
240
814000
5000
Ik dacht altijd dat Amerika het best was.
14:04
I watched in Korea many luxurious Hollywood lifestyle movie.
241
819000
8000
In Korea zag ik veel prachtig gemaakte films met de Hollywood-lifestyle.
14:12
I never saw any poor man, any black.
242
827000
5000
Nooit zag ik een arme man, of een zwarte.
14:17
Until 1992, I used to believe America was the best -- I still do;
243
832000
4000
Tot 1992 dacht ik dat Amerika het best was -- dat denk ik nog steeds,
14:21
I don't deny that because I am a victim.
244
836000
4000
ik ontken het niet omdat ik een slachtoffer ben.
14:25
But at the end of '92, when we were in such turmoil,
245
840000
5000
Maar eind '92, toen het hier zo'n chaos was,
14:30
and having all the financial problems, and all the mental problems,
246
845000
4000
met alle financiële en geestelijke problemen,
14:34
I began to really realize that Koreans
247
849000
4000
realiseerde ik me dat Koreanen
14:38
are completely left out of this society and we are nothing.
248
853000
7000
helemaal buiten de samenleving staan en niets waard zijn.
14:45
Why? Why do we have to be left out?
249
860000
3000
Waarom? Waarom vallen we er buiten?
14:48
We didn't qualify for medical treatment, no food stamp, no GR,
250
863000
6000
We hadden geen recht op gezondheidszorg, geen voedselbonnen, geen [???]
14:54
no welfare, anything. Many African-Americans who never work
251
869000
7000
geen bijstand, niks. Veel Afrikaans-Amerikanen werken nooit
15:01
got minimum amount of money to survive.
252
876000
4000
maar krijgen een minimumbedrag om te overleven.
15:05
We didn't get any because we have a car and a house.
253
880000
8000
Wij kregen niks omdat we een auto hadden en een huis.
15:13
And we are high taxpayer. Where do I find justice?
254
888000
11000
We betalen veel belasting. Waar is de rechtvaardigheid?
15:24
"OK. OK? OK. OK.
255
899000
7000
Ok. Ok. Ok. Ok.
15:31
Many African-Americans probably think that they won by the trial.
256
906000
4000
Veel Afrikaans-Amerikanen denken waarschijnlijk dat ze wonnen in het proces.
15:35
I was sitting here watching them the morning after the verdict,
257
910000
3000
Ik zat hier naar ze te kijken de ochtend na het vonnis,
15:38
and all the day they were having a party, they celebrated,
258
913000
4000
en de hele dag hadden ze feest, ze vierden feest,
15:42
all of South Central, all the churches. And they say,
259
917000
3000
heel South Central, alle kerken. Ze zeiden,
15:45
'Well, finally justice has been done in this society.'
260
920000
6000
eindelijk is er gerechtigheid in deze samenleving.
15:51
Well, what about victims' rights?
261
926000
3000
Maar hoe zit het met de rechten van de slachtoffers?
15:54
They got their rights by destroying innocent Korean merchants.
262
929000
7000
Zij hebben 't recht gekregen door onschuldige Koreaanse winkelieren kapot te maken.
16:07
They have a lot of respect, as I do, for Dr. Martin King.
263
942000
7000
Ze hebben veel respect, net als ik, voor Dr. Martin King.
16:14
He is the only model for black community; I don't care Jesse Jackson.
264
949000
7000
Hij is het enige voorbeeld voor de zwarte gemeenschap; Jesse Jackson doet me niks.
16:21
He is the model of non-violence, non-violence --
265
956000
4000
Hij is een voorbeeld van geweldloosheid --
16:25
and they would all like to be in his spirit.
266
960000
5000
en allemaal willen ze zijn zoals hij.
16:30
"But what about 1992? They destroyed innocent people.
267
965000
7000
Maar 1992 dan? Ze verwoestten onschuldige mensen.
16:37
And I wonder if that is really justice
268
972000
4000
Ik vraag me af of dat wel rechtvaardig is
16:41
for them, to get their rights in that way.
269
976000
7000
voor hen, om zo hun rechten te krijgen.
16:48
I was swallowing the bitterness, sitting here alone and watching them.
270
983000
9000
Ik slikte mijn bitterheid in, hier in m'n eentje terwijl ik naar ze keek.
16:57
They became so hilarious, but I was happy for them.
271
992000
7000
Ze werden zo enorm vrolijk, maar ik was blij voor ze.
17:04
I was glad for them. At least they got something back, OK.
272
999000
5000
Ik was blij voor ze. Ze hebben tenminste iets teruggekregen, ok.
17:09
Let's just forget about Korean victims and other victims
273
1004000
7000
Laten we Koreaanse en andere slachtoffers vergeten
17:16
who were destroyed by them.
274
1011000
5000
die zij hebben verwoest.
17:21
They fought for their rights for over two centuries,
275
1016000
9000
Ze hebben meer dan twee eeuwen gevochten voor hun rechten
17:30
and maybe because they sacrifice other minorities,
276
1025000
3000
en misschien doordat ze andere minderheden opofferen,
17:33
Hispanic, Asian, we would suffer more in the mainstream.
277
1028000
5000
Latino's, Aziaten, zouden wij meer lijden in de mainstream.
17:38
That's why I understand;
278
1033000
1000
Daarom begrijp ik,
17:39
that's why I have a mixed feeling about the verdict.
279
1034000
3000
daarom heb ik gemengde gevoelens over het vonnis.
17:42
"But I wish that, I wish that, I wish that
280
1037000
5000
Ik zou willen, ik zou willen, ik zou willen
17:47
I could be part of the enjoyment.
281
1042000
3000
dat ik mee zou kunnen doen met die vreugde.
17:50
I wish that I could live together with black people.
282
1045000
7000
Ik zou samen willen leven met zwarte mensen.
17:57
But after the riot, it's too much difference.
283
1052000
10000
Maar na de rellen zijn de verschillen te groot.
18:07
The fire is still there. How do you say it? [Unclear].
284
1062000
7000
Het brandt nog. Hoe zeg je dat? [Onverstaanbaar].
18:14
Igniting, igniting, igniting fire. Igniting fire.
285
1069000
8000
Aansteken, het vuur aansteken.
18:22
It's still there; it can burst out anytime."
286
1077000
7000
Het is er nog steeds, het kan elk moment ontbranden.
18:34
Mrs. Young-Soon Han.
287
1089000
2000
Mevrouw Young-Soon Han.
18:36
(Applause)
288
1091000
8000
(Applaus)
18:44
The other reason that I don't wear shoes
289
1099000
3000
Nog een reden dat ik geen schoenen draag
18:48
is just in case I really feel like I have to cuddle up
290
1103000
3000
is voor als ik eens ergens lekker in elkaar wil kruipen
18:51
and get into the feet of somebody,
291
1106000
2000
en in iemands voeten wil komen,
18:53
walking really in somebody else's shoes.
292
1108000
2000
echt lopen in andermans schoenen.
18:55
And I told you that in -- you know, I didn't give you the year,
293
1110000
3000
Ik vertelde jullie -- weet je, ik vertelde niet welk jaar het was,
18:58
but in '79 I thought that I was going to go around
294
1113000
3000
maar ik bedacht me in '79 dat ik op pad ging
19:01
and find bull riders and pig farmers and people like that,
295
1116000
2000
op zoek naar stierentemmers, varkensboeren, dat soort mensen,
19:03
and I got sidetracked on race relations.
296
1118000
3000
maar ik raakte verzeild bij rassenrelaties.
19:06
Finally, I did find a bull rider, two years ago.
297
1121000
3000
Uiteindelijk vond ik toch een stierentemmer, 2 jaar geleden.
19:09
And I've been going to the rodeos with him, and we've bonded.
298
1124000
3000
Ik bezocht rodeo's met hem, en het klikte tussen ons.
19:12
And he's the lead in an op-ed I did about the Republican Convention.
299
1127000
5000
Hij was de inleiding voor een conference die ik deed over de Republikeinse conventie.
19:17
He's a Republican -- I won't say anything about my party affiliation, but anyway --
300
1132000
5000
Hij is een Republikein -- ik zeg niets over welke partij ik stem, maar goed --
19:22
so this is my dear, dear Brent Williams,
301
1137000
4000
dit is mijn lieve, lieve Brent Williams,
19:26
and this is on toughness,
302
1141000
1000
en het gaat over kracht,
19:27
in case anybody needs to know about being tough
303
1142000
3000
voor het geval iemand moet leren over volhouden
19:30
for the work that you do. I think there's a real lesson in this.
304
1145000
3000
voor je werk. Ik denk dat er een echte les in zit.
19:33
And this is called "Toughness."
305
1148000
3000
Dit stuk heet "Volhouden."
19:36
"Well, I'm an optimist. I mean basically I'm an optimist.
306
1151000
5000
Ik ben een optimist. Ik bedoel, in principe ben ik een optimist.
19:41
I mean, you know, I mean, it's like my wife, Jolene,
307
1156000
2000
Ik bedoel, weet je, 't is zoals met m'n vrouw Jolene,
19:43
her family's always saying,
308
1158000
2000
haar familie zegt altijd
19:45
you know, you ever think he's just a born loser?
309
1160000
2000
of ze wel eens denkt dat hij een geboren verliezer is,
19:47
It seems like he has so much bad luck, you know.
310
1162000
2000
hij lijkt altijd zoveel pech te hebben, weet je wel.
19:49
But then when that bull stepped on my kidney, you know,
311
1164000
2000
Maar toen die stier op m'n nier trapte
19:51
I didn't lose my kidney -- I could have lost my kidney,
312
1166000
2000
verloor ik m'n nier niet -- ik had m'n nier kunnen verliezen,
19:53
I kept my kidney, so I don't think I'm a born loser.
313
1168000
2000
maar ik hield die nier, dus ik vind mezelf geen geboren verliezer.
19:55
I think that's good luck.
314
1170000
1000
Dat is volgens mij geluk.
19:56
(Laughter)
315
1171000
2000
(Gelach)
19:58
"And, I mean, funny things like this happen.
316
1173000
2000
Dat soort gekke dingen gebeuren gewoon.
20:00
I was in a doctor's office last CAT scan,
317
1175000
4000
Ik was bij de dokter voor een laatste CAT-scan
20:04
and there was a Reader's Digest, October 2002.
318
1179000
3000
en daar lag een Reader's Digest, oktober 2002.
20:07
It was like, 'seven ways to get lucky.' And it says
319
1182000
3000
Daar stond iets in over 7 manieren van geluk hebben.
20:10
if you want to get lucky,
320
1185000
1000
Als je geluk wilt hebben
20:11
you know, you've got to be around positive people.
321
1186000
2000
moet je positieve mensen om je heen hebben.
20:13
I mean, like even when I told my wife that you want to come out here
322
1188000
4000
Zelfs toen ik m'n vrouw vertelde dat je hier zou komen
20:17
and talk to me, she's like, 'She's just talking;
323
1192000
2000
om met mij te praten, zei ze: "Die zegt maar wat,
20:19
she's just being nice to you. She's not going to do that.'
324
1194000
2000
die is gewoon aardig tegen je. Gaat nooit gebeuren."
20:21
"And then you called me up and you said you wanted to come out here
325
1196000
2000
En toen je me belde en zei je dat je me wilde komen opzoeken
20:23
and interview me and she went and looked you up on the Internet.
326
1198000
2000
voor een interview, zocht ze je op op internet.
20:25
She said, 'Look who she is.
327
1200000
2000
Ze zei: "Kijk nou eens wie ze is.
20:27
You're not even going to be able to answer her questions.'
328
1202000
2000
Haar vragen zijn vast veel te moeilijk voor je."
20:29
(Laughter)
329
1204000
4000
(Gelach)
20:33
And she was saying you're going to make me look like an idiot
330
1208000
2000
En ze zei dat je me als een of andere idioot zou neerzetten
20:35
because I've never been to college,
331
1210000
1000
omdat ik nooit heb gestudeerd
20:36
and I wouldn't be talking professional or anything.
332
1211000
2000
en niet praatte op een professionele manier ofzo.
20:38
I said, 'Well look, the woman talked to me for four hours.
333
1213000
2000
Ik zei: "Die vrouw heeft anders wel vier uur met me gepraat.
20:40
You know, if I wasn't talking -- you know,
334
1215000
2000
Ik bedoel, als ik niet zo praatte -- weet je,
20:42
like, you know, she wanted me to talk,
335
1217000
1000
weet je, als ze niet wilde dat ik zo praatte,
20:43
I don't think she would even come out here.'
336
1218000
5000
denk ik niet dat ze hier zou willen komen."
20:48
"Confidence? Well, I think I ride
337
1223000
3000
Zelfvertrouwen? Ik denk dat ik eerder rij
20:51
more out of determination than confidence.
338
1226000
3000
uit vastberadenheid dan uit zelfvertrouwen.
20:54
I mean, confidence is like, you know,
339
1229000
1000
Ik bedoel, zelfvertrouwen is
20:55
you've been on that bull before; you know you can ride him.
340
1230000
2000
als je op een stier gaat zitten voordat je weet dat je erop kunt rijden.
20:57
I mean, confidence is kind of like being cocky, but in a good way.
341
1232000
4000
Ik bedoel, zelfvertrouwen is een beetje arrogant, maar op een goede manier.
21:01
But determination, you know, it's like just, you know, 'Fuck the form,
342
1236000
3000
Maar vastberadenheid, weet je, dat is meer "fuck de vorm,
21:04
get the horn.'
343
1239000
2000
grijp die hoorn."
21:06
(Laughter)
344
1241000
4000
(Gelach)
21:10
That's Tuff Hedeman, in the movie '8 Seconds.'
345
1245000
2000
That is Tuff Hedemann, in de film 8 Seconds.
21:12
I mean, like, Pat O'Mealey always said when I was a boy,
346
1247000
2000
Ik bedoel, Pat O'Mealey zei altijd toen ik nog klein was:
21:14
he say, 'You know, you got more try than any kid I ever seen.'
347
1249000
3000
"Jij hebt meer durf dan alle kinderen die ik ooit heb gezien."
21:17
And try and determination is the same thing.
348
1252000
2000
En durf en vastberadenheid zijn hetzelfde.
21:19
Determination is, like, you're going to hang on that bull,
349
1254000
2000
Vastberadenheid is wanneer je je aan die stier vasthoudt,
21:21
even if you're riding upside down.
350
1256000
2000
zelfs als je ondersteboven rijdt.
21:23
Determination's like, you're going to ride
351
1258000
2000
Vastberadenheid is als je gaat rijden
21:25
till your head hits the back of the dirt.
352
1260000
3000
tot je hoofd helemaal onder het stof zit.
21:28
"Freedom? It would have to be the rodeo.
353
1263000
4000
Vrijheid? Da's zeker de rodeo.
21:32
"Beauty? I don't think I know what beauty is.
354
1267000
5000
Schoonheid? Ik weet geloof ik niet wat schoonheid is.
21:37
Well, you know, I guess that'd have to be the rodeo too.
355
1272000
2000
Nou, ik denk dat dat ook de rodeo is.
21:39
I mean, look how we are, the roughy family,
356
1274000
1000
Ik bedoel, kijk ons eens, één ruige familie,
21:40
palling around and shaking hands and wrestling around me.
357
1275000
3000
vrienden met iedereen en handen schudden en worstelen om me heen.
21:43
It's like, you know, racking up our credit cards on entry fees and gas.
358
1278000
3000
Onze creditcards gaan op aan toegangsprijzen en benzine.
21:46
We ride together, we, you know, we, we eat together
359
1281000
3000
We rijden samen, weet je, we eten samen,
21:49
and we sleep together.
360
1284000
1000
we slapen samen.
21:50
I mean, I can't even imagine what it's going to be like
361
1285000
3000
Ik kan me niet eens voorstellen hoe dat voelt,
21:53
the last day I rodeo. I mean, I'll be alright.
362
1288000
2000
mijn laatste rodeo-dag. 't Zal allemaal wel meevallen.
21:55
I mean, I have my ranch and everything,
363
1290000
1000
Ik bedoel, ik heb mijn ranch en alles,
21:56
but I actually don't even want to think the day that comes.
364
1291000
3000
maar ik wil echt niet nadenken over als het zover is.
21:59
I mean, I guess it just be like --
365
1294000
2000
Ik bedoel, 't zal wel zijn als --
22:01
I guess it be like the day my brother died.
366
1296000
4000
het zal wel zijn als de dag dat mijn broer stierf.
22:05
"Toughness? Well, we was in West Jordan, Utah, and this bull
367
1300000
5000
Volhouden? We waren in West Jordan, Utah, en die stier
22:10
shoved my face right through the metal shoots in a --
368
1305000
3000
ramde m'n gezicht recht door de metalen spijlen in een --
22:13
you know, busted my face all up and had to go to the hospital.
369
1308000
3000
m'n gezicht was helemaal kapot, ik moest naar het ziekenhuis.
22:16
And they had to sew me up and straighten my nose out.
370
1311000
2000
Ze moesten me hechten en m'n neus moest worden rechtgezet.
22:18
And I had to go and ride in the rodeo that night,
371
1313000
2000
Maar ik moest en zou in de rodeo rijden die avond,
22:20
so I didn't want them to put me under anesthesia,
372
1315000
3000
dus ik wilde niet aan de anesthesie
22:23
or whatever you call it. And so they sewed my face up.
373
1318000
3000
of hoe dat ook heet. Ze hechtten dus m'n gezicht.
22:26
And then they had to straighten out my nose,
374
1321000
2000
En ze moesten m'n neus rechtzetten
22:28
and they took these rods and shoved them up my nose
375
1323000
3000
dus pakten ze die staven en schoven ze m'n neus in
22:31
and went up through my brains
376
1326000
2000
dwars door m'n hersens.
22:33
and felt like it was coming out the top of my head,
377
1328000
2000
Het voelde alsof ze uit de bovenkant van m'n hoofd kwamen,
22:35
and everybody said that it should have killed me,
378
1330000
2000
iedereen zei dat ik het m'n dood zou zijn geweest,
22:37
but it didn't, because I guess I have a high tolerance for pain.
379
1332000
4000
maar dat was niet zo, vast omdat ik veel pijn kan verdragen.
22:41
(Laughter)
380
1336000
3000
(Gelach)
22:44
But the good thing was, once they shoved those rods up there
381
1339000
3000
Maar toen die staven er eenmaal in zaten
22:47
and straightened my nose out, I could breathe,
382
1342000
2000
en m'n neus weer recht stond, kon ik ademhalen,
22:49
and I hadn't been able to breathe
383
1344000
2000
want ik kon al geen adem meer halen
22:51
since I broke my nose in the high school rodeo."
384
1346000
3000
sinds ik m'n neus had gebroken in een rodeo op de middelbare school.
22:54
Thank you.
385
1349000
2000
Dank jullie wel.
22:56
(Applause)
386
1351000
17000
(Applaus)
ABOUT THE SPEAKER
Anna Deavere Smith - Actor, playwright, social criticAnna Deavere Smith's ground-breaking solo shows blur the lines between theater and journalism, using text from real-life encounters to create gripping portraits.
Why you should listen
Hailed by Newsweek as "the most exciting individual in American theater," Anna Deavere Smith uses solo performance as a public medium to explore issues of race, identity and community in America. Her grandfather once told her, "Say a word often enough, and it becomes you."
Inspired by this and Walt Whitman's idea "to absorb America," Deavere Smith began interviewing people (more than 2,000 now) across the country some 20 years ago. Without props, sets or costumes, she translates those encounters into profound performances, each drawing verbatim from the original recorded interview. She has an uncanny ability to inhabit the characters -- or rather the people -- she's representing onstage, regardless of their race, gender or age. And while her approach to cultural commentary is now widely imitated, she remains the master of the form. Her play, Let Me Down Easy, premiered this year at the Long Wharf Theater.
Deavere Smith is perhaps best known for her examination of race relations, having written and performed Fires in the Mirror, a raw view of those affected by the Crown Heights riots of 1991, and Twilight: Los Angeles, which tackled the 1992 Los Angeles riots. Along the way, she's earned two Obies, a MacArthur "genius" grant, and several Tony nominations, while also teaching at Stanford and NYU, and roles on such shows as The West Wing and HBO's Life Support. Her most recent book is Letters to a Young Artist: Straight Up Advice on Making a Life in the Arts, and she is the founding director of the Institute on the Arts and Civic Dialogue, a group that brings together artists to make works about social change.
Anna Deavere Smith | Speaker | TED.com