TED2003
Vik Muniz: Art with wire, sugar, chocolate and string
Vik Muniz tworzy sztukę za pomocą drutu i cukru
Filmed:
Readability: 3.7
1,364,503 views
Vik Muniz tworzy sztukę praktycznie z niczego, ze zniszczonego papieru, drutu, chmur bądź diamentów. Podczas swojego wystąpienia opisuje proces myślenia ukryty za swoją pracą oraz zabiera nas na wycieczkę po swoich niesamowitych obrazach.
Vik Muniz - Artist
Vik Muniz delights in subverting a viewer's expectations. He uses unexpected materials to create portraits, landscapes and still lifes, which he then photographs. Full bio
Vik Muniz delights in subverting a viewer's expectations. He uses unexpected materials to create portraits, landscapes and still lifes, which he then photographs. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:25
I was asked to come here and speak about creation.
0
0
3000
Poproszono mnie, żebym przyszedł tutaj i opowiedział o tworzeniu.
00:28
And I only have 15 minutes, and I see they're counting already.
1
3000
4000
Mam tylko 15 minut i widzę, że już odliczają czas.
00:32
And I can -- in 15 minutes, I think I can touch only a very rather janitorial branch of creation,
2
7000
7000
Uważam, że w 15 minut mogę dotknąć jedynie bardzo dozorczej dziedziny tworzenia.
00:39
which I call "creativity."
3
14000
3000
którą nazywam kreatywnością.
00:42
Creativity is how we cope with creation.
4
17000
4000
Kreatywność jest tym, jak radzimy sobie z tworzeniem.
00:46
While creation sometimes seems a bit un-graspable, or even pointless,
5
21000
6000
Podczas gdy tworzenie wydaje się czasami trochę nieuchwytne, albo nawet bezsensowne,
00:52
creativity is always meaningful.
6
27000
3000
kreatywność ma zawsze znaczenie.
00:55
See, for instance, in this picture.
7
30000
1000
Spójrzcie na przykład na ten obrazek.
00:56
You know, creation is what put that dog in that picture,
8
31000
4000
Tworzenie jest tym, co włożyło tego psa w ten obrazek,
01:00
and creativity is what makes us see a chicken on his hindquarters.
9
35000
5000
a kreatywność to to, co sprawia, że widzimy kurczaka na jego tyłku.
01:05
When you think about -- you know, creativity has a lot to do with causality too.
10
40000
6000
Kreatywność ma również wiele wspólnego z przyczynowością.
01:11
You know, when I was a teenager, I was a creator.
11
46000
3000
Kiedy byłem nastolatkiem, to tworzyłem.
01:14
I just did things.
12
49000
2000
Tak po prostu robiłem jakieś rzeczy.
01:17
Then I became an adult and started knowing who I was,
13
52000
2000
Potem dorosłem i zacząłem rozumieć, kim jestem
01:19
and tried to maintain that persona -- I became creative.
14
54000
3000
i starałem się pozostać tą osobą. Stałem się kreatywny.
01:23
It wasn't until I actually did a book and a retrospective exhibition, that I could track exactly --
15
58000
8000
W zasadzie dopiero jak wydałem książkę i zorganizowałem retrospektywną wystawę, mogłem dokładnie zaobserwować, że
01:31
looks like all the craziest things that I had done, all my drinking, all my parties --
16
66000
4000
wygląda to tak, jakby wszystkie najbardziej szalone rzeczy, które robiłem, moje picie, imprezy,
01:35
they followed a straight line that brings me to the point
17
70000
2000
wyznaczyły prostą drogę, która doprowadziła mnie do momentu,
01:37
that actually I'm talking to you at this moment.
18
72000
2000
w którym teraz do was mówię.
01:39
Though it's actually true, you know,
19
74000
4000
Właściwie prawdą jest, że
01:43
the reason I'm talking to you right now is because I was born in Brazil.
20
78000
3000
powodem, dla którego teraz do was mówię jest to, że urodziłem się w Brazylii.
01:46
If I was born in Monterey, probably would be in Brazil.
21
81000
4000
Gdybym urodził się w Monterey, prawdopodobnie i tak byłbym w Brazylii.
01:52
You know, I was born in Brazil and grew up in the '70s
22
87000
2000
Urodziłem się w Brazylii i dorastałem w latach 70
01:54
under a climate of political distress,
23
89000
3000
w atmosferze politycznego niepokoju.
01:58
and I was forced to learn to communicate in a very specific way --
24
93000
3000
Zmuszano mnie, żebym komunikował się w bardzo specyficzny sposób -
02:01
in a sort of a semiotic black market.
25
96000
2000
coś w rodzaju semiotycznego czarnego rynku.
02:03
You couldn't really say what you wanted to say;
26
98000
3000
W zasadzie nie można było powiedzieć tego, co się naprawdę chciało.
02:06
you had to invent ways of doing it.
27
101000
2000
Trzeba było wymyślać sposoby robienia tego.
02:08
You didn't trust information very much.
28
103000
2000
Nie ufało się też zbytnio informacjom.
02:10
That led me to another step of why I'm here today,
29
105000
3000
Kolejnym powodem, dla którego jestem tutaj dzisiaj
02:13
is because I really liked media of all kinds.
30
108000
3000
jest to, że naprawdę polubiłem wszelkiego rodzaju media.
02:16
I was a media junkie, and eventually got involved with advertising.
31
111000
4000
Byłem osobą uzależniona od mediów i w końcu wkręciłem się w reklamę.
02:20
My first job in Brazil
32
115000
2000
Moja pierwsza praca w Brazyli
02:22
was actually to develop a way to improve the readability of billboards,
33
117000
5000
polegała na rozwijaniu sposobu udoskonalania czytelności bilboardów
02:27
and based on speed, angle of approach and actually blocks of text.
34
122000
4000
i była oparta na prędkości, kącie podejścia i blokach tekstu.
02:31
It was very -- actually, it was a very good study,
35
126000
3000
W zasadzie to była bardzo dobra nauka,
02:34
and got me a job in an ad agency.
36
129000
2000
dzięki której dostałem pracę w agencji reklamowej.
02:36
And they also decided that I had to --
37
131000
3000
Tam również zdecydowano, że muszę
02:39
to give me a very ugly Plexiglas trophy for it.
38
134000
3000
dostać za to bardzo brzydkie trofeum wykonane z pleksiglasu.
02:44
And another point -- why I'm here --
39
139000
2000
Kolejnym powodem, dla którego tutaj jestem
02:46
is that the day I went to pick up the Plexiglas trophy,
40
141000
4000
jest to, że tego dnia, którego poszedłem odebrać to trofeum,
02:50
I rented a tuxedo for the first time in my life,
41
145000
2000
po raz pierwszy w moim życiu wypożyczyłem smoking,
02:53
picked the thing -- didn't have any friends.
42
148000
2000
odebrałem nagrodę - nie miałem wtedy żadnych przyjaciół.
02:55
On my way out, I had to break a fight apart.
43
150000
3000
W drodze powrotnej, musiałem przerwać pewna bójkę.
02:58
Somebody was hitting somebody else with brass knuckles.
44
153000
3000
Ktoś walił kogoś kastetem.
03:01
They were in tuxedos, and fighting. It was very ugly.
45
156000
2000
Mieli na sobie smokingi i bili się. To było bardzo okropne.
03:03
And also -- advertising people do that all the time -- (Laughter) --
46
158000
6000
Specjaliści od reklamy ciągle to robią. - (Śmiech) -
03:09
and I -- well, what happened is when I went back, it was on the way back to my car,
47
164000
5000
W drodze do samochodu, gdy odszedłem,
03:14
the guy who got hit decided to grab a gun --
48
169000
2000
facet, który oberwał, zdecydował się chwycić za broń -
03:16
I don't know why he had a gun --
49
171000
2000
nie wiem, czemu ją miał -
03:18
and shoot the first person he decided to be his aggressor.
50
173000
2000
i strzelić do pierwszej osoby, o której zdecydował, że jest jego napastnikiem.
03:20
The first person was wearing a black tie, a tuxedo. It was me.
51
175000
5000
Tą pierwszą osobą, która miała na sobie czarny krawat i smoking, byłem ja.
03:26
Luckily, it wasn't fatal, as you can all see.
52
181000
3000
Na szczęście, jak widać, strzał nie był śmiertelny.
03:29
And, even more luckily, the guy said that he was sorry
53
184000
5000
Co lepsze, facet przeprosił,
03:34
and I bribed him for compensation money, otherwise I press charges.
54
189000
4000
a ja zażądałem pieniędzy w ramach rekompensaty, w innym przypadku wniósłbym oskarżenie.
03:38
And that's how -- with this money I paid for a ticket to come to the United States in 1983,
55
193000
6000
I w taki oto sposób za te pieniądze kupiłem bilet do Stanów Zjednoczonych w 1983 roku
03:44
and that's very -- the basic reason I'm talking to you here today:
56
199000
4000
i to jest zasadniczy powód, dla którego mówię dzisiaj tutaj do was.
03:48
because I got shot. (Laughter) (Applause)
57
203000
3000
Dlatego, że zostałem postrzelony. (Śmiech) (Brawa)
03:51
Well, when I started working with my own work, I decided that I shouldn't do images.
58
206000
8000
Gdy zacząłem swoją własną pracę, postanowiłem, że nie powinienem robić obrazów.
03:59
You know, I became -- I took this very iconoclastic approach.
59
214000
3000
Stałem się nastawiony bardzo obrazoburczo.
04:03
Because when I decided to go into advertising, I wanted to do --
60
218000
3000
Gdy zdecydowałem się robić w reklamie, chciałem
04:06
I wanted to airbrush naked people on ice, for whiskey commercials,
61
221000
6000
malować nagich ludzi na lodzie do reklam whisky.
04:12
that's what I really wanted to do. (Laughter)
62
227000
1000
Właśnie to naprawdę chciałem robić,
04:13
But I -- they didn't let me do it, so I just -- you know,
63
228000
3000
ale nie pozwolono mi, więc.....no wiecie
04:16
they would only let me do other things.
64
231000
2000
pozwolili mi jedynie robić inne rzeczy.
04:18
But I wasn't into selling whiskey; I was into selling ice.
65
233000
4000
Ale ja nie byłem zainteresowany sprzedawaniem whisky, chciałem sprzedawać lód.
04:22
The first works were actually objects.
66
237000
2000
Moimi pierwszymi pracami były tak naprawdę przedmioty.
04:24
It was kind of a mixture of found object, product design and advertising.
67
239000
5000
To było coś w rodzaju mieszanki znajdowania przedmiotu, projektowania i reklamy.
04:29
And I called them relics.
68
244000
2000
Nazwałem te przedmioty reliktami.
04:31
They were displayed first at Stux Gallery in 1983.
69
246000
3000
Na początku w 1983 roku były wystawione w Stux Gallery.
04:35
This is the clown skull.
70
250000
2000
To jest czaszka klauna.
04:37
Is a remnant of a race of -- a very evolved race of entertainers.
71
252000
3000
Pozostałość po bardzo rozwiniętej rasie artystów.
04:40
They lived in Brazil, long time ago. (Laughter)
72
255000
4000
Żyli w Brazylii bardzo dawno temu. (Śmiech)
04:44
This is the Ashanti joystick.
73
259000
2000
To jest dżojstik Ashanti.
04:46
Unfortunately, it has become obsolete because it was designed for Atari platform.
74
261000
5000
Niestety jest przestarzały, ponieważ został zaprojektowany dla platformy Atari.
04:51
A Playstation II is in the works, maybe for the next TED I'll bring it.
75
266000
5000
Konsolę Playstation II właśnie opracowuję. Być może przyniosę ją na kolejne przemówienie dla TED.
04:56
The rocking podium. (Laughter)
76
271000
2000
Bujające się podium.
05:01
This is the pre-Columbian coffeemaker. (Laughter)
77
276000
2000
To jest prekolumbijski ekspres do kawy.
05:06
Actually, the idea came out of an argument that I had at Starbucks,
78
281000
4000
Właściwie, to pomysł na to pojawił się podczas kłótni, jaką miałem w Starbucks,
05:10
that I insisted that I wasn't having Colombian coffee;
79
285000
2000
kiedy to uparcie twierdziłem, że nie piję kolumbijskiej kawy,
05:12
the coffee was actually pre-Columbian.
80
287000
2000
w rzeczywistości była to prekolumbijska.
05:14
The Bonsai table.
81
289000
3000
Stolik w stylu bonsai.
05:20
The entire Encyclopedia Britannica bound in a single volume, for travel purposes.
82
295000
6000
Cała Encyklopedia Britannica zawarta w jednym tomie dla celów podróży
05:30
And the half tombstone, for people who are not dead yet.
83
305000
6000
i połowa nagrobka, dla tych, którzy jeszcze nie umarli.
05:36
I wanted to take that into the realm of images,
84
311000
3000
Chciałem zawęzić wszystko do sfery obrazów
05:39
and I decided to make things that had the same identity conflicts.
85
314000
5000
i postanowiłem, że zrobię rzeczy, które mają te same konflikty tożsamości.
05:44
So I decided to do work with clouds.
86
319000
2000
Zdecydowałem się więc pracować na chmurach,
05:46
Because clouds can mean anything you want.
87
321000
2000
ponieważ mogą one oznaczać, co tylko się zechce.
05:49
But now I wanted to work in a very low-tech way,
88
324000
3000
Jednak tym razem chciałem pracować z wykorzystaniem tradycyjnych rozwiązań technicznych,
05:52
so something that would mean at the same time
89
327000
3000
czyli czegoś co w tym samym czasie oznaczałoby
05:55
a lump of cotton, a cloud and Durer's praying hands --
90
330000
4000
zarówno zwój bawełny, chmurę, jak również modlące się ręce Durera.
05:59
although this looks a lot more like Mickey Mouse's praying hands.
91
334000
4000
Chociaż to wygląda bardziej jak modlące się ręce Myszki Miki.
06:03
But I was still, you know -- this is a kitty cloud.
92
338000
4000
To jest chmura-kotek.
06:07
They're called "Equivalents," after Alfred Stieglitz's work.
93
342000
5000
Nazywają się "Ekwiwalenty" na cześć pracy Alfreda Stieglitza.
06:12
"The Snail."
94
347000
1000
,,Ślimak"
06:13
But I was still working with sculpture,
95
348000
2000
W dalszym ciągu pracowałem nad rzeźbą
06:15
and I was really trying to go flatter and flatter.
96
350000
2000
i starałem się ją coraz bardziej spłaszczać.
06:18
"The Teapot."
97
353000
1000
,,Dzbanek"
06:20
I had a chance to go to Florence, in -- I think it was '94,
98
355000
3000
Tak gdzieś w 94 roku miałem okazję wyjechać do Florencji
06:23
and I saw Ghiberti's "Door of Paradise."
99
358000
4000
i zobaczyć ,,Drzwi Raju" Ghibertiego.
06:27
And he did something that was very tricky.
100
362000
3000
On zrobił coś, co było bardzo trudne.
06:30
He put together two different media from different periods of time.
101
365000
3000
Połączył ze sobą dwa odmienne środki wyrazu z dwóch różnych okresów.
06:33
First, he got an age-old way of making it, which was relief,
102
368000
5000
Najpierw zastosował stary jak świat sposób realizacji, co było ulgą,
06:38
and he worked this with three-point perspective, which was brand-new technology at the time.
103
373000
5000
a potem połączył to z trójwymiarową perspektywą. W tamtych czasach była to zupełnie nowa technologia.
06:43
And it's totally overkill.
104
378000
2000
Jest to totalna przesada.
06:46
And your eye doesn't know which level to read.
105
381000
2000
Oczy nie wiedzą, który poziom przeczytać,
06:48
And you become trapped into this kind of representation.
106
383000
3000
a człowiek zostaje złapany w pułapkę tego rodzaju przedstawienia.
06:51
So I decided to make these very simple renderings,
107
386000
4000
Dlatego ja zdecydowałem się zrobić te proste renderowania,
06:55
that at first they are taken as a line drawing --
108
390000
3000
które na początku wyglądają jak rysunek.
06:58
you know, something that's very -- and then I did it with wire.
109
393000
4000
Potem zrobiłem to samo z drutem.
07:02
The idea was to -- because everybody overlooks white -- like pencil drawings, you know?
110
397000
6000
Pomysł był taki, żeby........Wszyscy przeoczają biały.
07:08
And they would look at it -- "Ah, it's a pencil drawing."
111
403000
2000
Patrzyliby na to - ,,ach, to jest rysunek".
07:10
Then you have this double take and see that it's actually something that existed in time.
112
405000
4000
Potem po ponownym przyjrzeniu się, widać, że to rzeczywiście istniało w czasie,
07:14
It had a physicality,
113
409000
2000
że ma energię i siłę.
07:16
and you start going deeper and deeper into sort of narrative
114
411000
4000
Człowiek zaczyna się wtedy zagłębiać w rodzaj narracji,
07:20
that goes this way, towards the image. So this is "Monkey with Leica."
115
415000
5000
który podąża tą drogą w stronę obrazu. I tak więc to jest ,,Małpa z aparatem marki Leica"
07:28
"Relaxation."
116
423000
2000
,,Relaks"
07:30
"Fiat Lux."
117
425000
4000
,,Fiat Lux"
07:34
And the same way the history of representation
118
429000
3000
I w taki sam sposób historia przedstawiania rzeczy
07:37
evolved from line drawings to shaded drawings.
119
432000
3000
ewoluowała z rysunku w kierunku cieniowania.
07:40
And I wanted to deal with other subjects.
120
435000
2000
Chciałem się zająć innymi tematami.
07:42
I started taking that into the realm of landscape,
121
437000
3000
Zacząłem przenosząc wszystko do sfery krajobrazu,
07:45
which is something that's almost a picture of nothing.
122
440000
4000
co jest prawie obrazem niczego.
07:49
I made these pictures called "Pictures of Thread,"
123
444000
2000
Zrobiłem te obrazy, które nazwałem Obrazami Nici
07:51
and I named them after the amount of yards that I used to represent each picture.
124
446000
4000
i nazywałem na cześć tych metrów, które użyłem na wykonanie każdego z nich.
07:55
These always end up being a photograph at the end,
125
450000
2000
Wszystkie zawsze kończą jako fotografie,
07:57
or more like an etching in this case.
126
452000
2000
albo, jak w tym przypadku, bardziej jako akwaforty.
07:59
So this is a lighthouse.
127
454000
3000
To jest latarnia morska.
08:06
This is "6,500 Yards," after Corot. "9,000 Yards," after Gerhard Richter.
128
461000
7000
To jest ,,6 500 jardów" na cześć Corota, ,,9 000 jardów" na cześć Gerharda Richtera
08:13
And I don't know how many yards, after John Constable.
129
468000
4000
i nie wiem jak wiele na cześć Johna Constable'a.
08:19
Departing from the lines, I decided to tackle the idea of points,
130
474000
3000
Odchodząc od linii, postanowiłem wziąć się za punkty.
08:22
like which is more similar to the type of representation that we find in photographs themselves.
131
477000
5000
Jest to bardziej zbliżone do sposobu przedstawienia, jaki można znaleźć w samych fotografiach.
08:27
I had met a group of children in the Caribbean island of Saint Kitts,
132
482000
4000
W Saint Kitts położonym na Morzu Karaibskim spotkałem grupę dzieci,
08:31
and I did work and play with them.
133
486000
4000
z którą pracowałem i bawiłem się.
08:35
I got some photographs from them.
134
490000
2000
Dostałem od nich parę zdjęć.
08:37
Upon my arrival in New York, I decided --
135
492000
2000
Jak tylko dotarłem do Nowego Jorku, zdecydowałem...
08:39
they were children of sugar plantation workers.
136
494000
4000
to były dzieci pracowników plantacji cukru.
08:43
And by manipulating sugar over a black paper, I made portraits of them.
137
498000
5000
Zrobiłem ich portery manipulując cukrem nad kartką czarnego papieru.
08:48
These are -- (Applause) --
138
503000
4000
To są....(Brawa)
08:52
Thank you. This is "Valentina, the Fastest."
139
507000
4000
Dziękuję. To jest ,,Valentina, Najszybsza".
08:56
It was just the name of the child,
140
511000
2000
To było tylko imię dziecka
08:58
with the little thing you get to know of somebody that you meet very briefly.
141
513000
4000
z tym małym szczegółem, który poznajesz o kimś, kogo spotykasz na bardzo krótko.
09:02
"Valicia."
142
517000
3000
,,Valicia"
09:06
"Jacynthe."
143
521000
2000
,,Jacynthe"
09:10
But another layer of representation was still introduced.
144
525000
2000
Kolejny poziom przedstawienia został wprowadzony.
09:12
Because I was doing this while I was making these pictures,
145
527000
3000
Gdy tworzyłem obrazy z cukru, cały czas robiłem to
09:15
I realized that I could add still another thing
146
530000
3000
i zdałem sobie sprawę, że mogę dodać jeszcze kolejną rzecz.
09:18
I was trying to make a subject --
147
533000
2000
Starałem się zrobić coś,
09:20
something that would interfere with the themes,
148
535000
5000
co zakłócałoby tematy.
09:25
so chocolate is very good, because it has --
149
540000
4000
Czekolada jest w tym bardzo dobra, ponieważ
09:29
it brings to mind ideas that go from scatology to romance.
150
544000
5000
przywodzi na myśl idee począwszy od skatologii, a skończywszy na romansie,
09:34
And so I decided to make these pictures,
151
549000
3000
więc zdecydowałem się zrobić te obrazy.
09:37
and they were very large, so you had to walk away from it to be able to see them.
152
552000
3000
Były bardzo duże, więc trzeba było od nich odejść, żeby móc je zobaczyć.
09:40
So they're called "Pictures of Chocolate."
153
555000
1000
Nazywają się ,,Obrazy Czekolady"
09:41
Freud probably could explain chocolate better than I. He was the first subject.
154
556000
5000
Freud prawdopodobnie umiałby wytłumaczyć tą czekoladę lepiej niż ja. Był pierwszym tematem na obraz.
09:46
And Jackson Pollock also.
155
561000
3000
Jackson Pollock również.
09:52
Pictures of crowds are particularly interesting,
156
567000
1000
Szczególnie interesujące są obrazy tłumów,
09:54
because, you know, you go to that --
157
569000
2000
ponieważ
09:56
you try to figure out the threshold with something you can define very easily,
158
571000
3000
człowiek stara się znaleźć próg czegoś, co można bardzo łatwo zdefiniować.
09:59
like a face, goes into becoming just a texture.
159
574000
4000
To tak jak twarz, która staje się tylko fakturą.
10:03
"Paparazzi."
160
578000
1000
,,Paparazzi"
10:07
I used the dust at the Whitney Museum to render some pieces of their collection.
161
582000
4000
Użyłem również ziemi z Whitney Museum, żeby wykonać niektóre elementy z ich kolekcji.
10:11
And I picked minimalist pieces because they're about specificity.
162
586000
4000
Wybrałem minimalistyczne kawałki, ponieważ chodzi w nich o specyficzność,
10:15
And you render this with the most non-specific material,
163
590000
3000
a można ją oddać za pomocą najbardziej niespecyficznego materiału
10:18
which is dust itself.
164
593000
2000
jakim jest ziemia.
10:20
Like, you know, you have the skin particles of every single museum visitor.
165
595000
4000
To tak jak w przypadku, gdy ma się fragmenty skóry każdego zwiedzającego muzeum.
10:24
They do a DNA scan of this, they will come up with a great mailing list.
166
599000
6000
Robi się wtedy test DNA i przedstawia ogromną listę adresową.
10:30
This is Richard Serra.
167
605000
2000
To jest Richard Serra.
10:38
I bought a computer, and [they] told me it had millions of colors in it.
168
613000
4000
Kupiłem sobie komputer i w sklepie powiedziano mi, że posiada on milion kolorów.
10:42
You know an artist's first response to this is, who counted it? You know?
169
617000
4000
Wiecie, pierwsze pytanie artysty jakie się nasuwa, to kto to policzył?
10:46
And I realized that I never worked with color,
170
621000
3000
Wtedy zdałem sobie sprawę, że nigdy nie pracowałem z kolorem,
10:49
because I had a hard time controlling the idea of single colors.
171
624000
4000
ponieważ namęczyłem się nad kontrolowaniem idei pojedynczych kolorów
10:53
But once they're applied to numeric structure,
172
628000
3000
będących w większości zastosowanych w strukturze numerycznej.
10:56
then you can feel more comfortable.
173
631000
2000
Wtedy można się poczuć bardziej komfortowo.
10:58
So the first time I worked with colors was by making these mosaics of Pantone swatches.
174
633000
5000
Pierwszy raz, kiedy pracowałem z kolorami był podczas robienia tych mozaik z próbek Pantone.
11:03
They end up being very large pictures,
175
638000
2000
Skończyły one jako ogromne obrazy,
11:05
and I photographed with a very large camera --
176
640000
2000
które sfotografowałem bardzo dużym aparatem-
11:07
an 8x10 camera.
177
642000
2000
8 na 10.
11:09
So you can see the surface of every single swatch --
178
644000
2000
Dzięki temu można zobaczyć powierzchnię każdej próbki,
11:11
like in this picture of Chuck Close.
179
646000
2000
jak na tym obrazie Chucka Close'a.
11:13
And you have to walk very far to be able to see it.
180
648000
5000
Trzeba tylko odejść bardzo daleko, żeby było to możliwe.
11:18
Also, the reference to Gerhard Richter's use of color charts --
181
653000
6000
Można również zauważyć odnośnik do tabeli kolorów Gerharda Richtera,
11:25
and the idea also entering another realm of representation that's very common to us today,
182
660000
4000
jak również pomysł dający początek kolejnej dziedzinie przedstawienia, która jest dzisiaj dla nas bardzo powszechna,
11:29
which is the bit map.
183
664000
2000
a mianowicie mapie bitowej.
11:31
I ended up narrowing the subject to Monet's "Haystacks."
184
666000
4000
Skończyłem zawężając temat do stogów siana Moneta.
11:37
This is something I used to do as a joke --
185
672000
1000
Robiłem to dla żartu -
11:38
you know, make -- the same like -- Robert Smithson's "Spiral Jetty" --
186
673000
5000
tak samo jak ,,Spiralna grobla" Roberta Smithsona -
11:43
and then leaving traces, as if it was done on a tabletop.
187
678000
4000
pozostawiając potem ślady tak, jakby było to zrobione na blacie jakiegoś stołu.
11:47
I tried to prove that he didn't do that thing in the Salt Lake.
188
682000
4000
Starałem się udowodnić, że Smithson nie zrobił tego w Salt Lake,
11:51
But then, just doing the models, I was trying to explore the relationship
189
686000
4000
ale potem podczas robienia modeli, próbowałem zbadać związek
11:55
between the model and the original.
190
690000
2000
między modelem, a oryginałem.
11:57
And I felt that I would have to actually go there and make some earthworks myself.
191
692000
6000
Poczułem, że właściwie będę musiał pojechać tam i samemu wykonać parę robót.
12:03
I opt for very simple line drawings -- kind of stupid looking.
192
698000
4000
Wybrałem bardzo proste rysunki, które wyglądały trochę głupio
12:08
And at the same time, I was doing these very large constructions,
193
703000
3000
i w tym samym czasie, będąc 150 metrów dalej,
12:11
being 150 meters away.
194
706000
3000
robiłem te ogromne konstrukcje.
12:14
Now I would do very small ones, which would be like --
195
709000
4000
Teraz zrobiłbym je bardzo małe,
12:18
but under the same light, and I would show them together,
196
713000
3000
ale pod tym samym światłem i pokazałbym je razem.
12:21
so the viewer would have to really figure it out what one he was looking.
197
716000
3000
Dzięki temu widz musiałby naprawdę dojść do tego, na co patrzy.
12:24
I wasn't interested in the very large things, or in the small things.
198
719000
3000
Nie interesowały mnie bardzo duże rzeczy, ani też małe.
12:27
I was more interested in the things in between,
199
722000
3000
Bardziej ciekawiły mnie takie pomiędzy,
12:30
you know, because you can leave an enormous range for ambiguity there.
200
725000
3000
dlatego że można tam zostawić mnóstwo miejsca dla wieloznaczności.
12:36
This is like you see -- the size of a person over there.
201
731000
4000
Jak widzicie, to tam, to jest rozmiar człowieka.
12:41
This is a pipe.
202
736000
3000
To jest fajka.
12:46
A hanger.
203
741000
1000
Wieszak.
12:48
And this is another thing that I did -- you know working
204
743000
3000
A to jest kolejna rzecz, którą zrobiłem.
12:53
-- everybody loves to watch somebody draw,
205
748000
2000
Wszyscy uwielbiają obserwować, jak ktoś maluje,
12:55
but not many people have a chance to watch somebody draw in --
206
750000
3000
ale niewiele ma okazję.
12:58
a lot of people at the same time, to evidence a single drawing.
207
753000
4000
Pełno ludzi w tym samym czasie, którzy są świadkami powstawania pojedynczego rysunku.
13:02
And I love this work,
208
757000
3000
Uwielbiam tą pracę,
13:05
because I did these cartoonish clouds over Manhattan for a period of two months.
209
760000
5000
ponieważ robiłem te rysunki z chmur nad Manhattanem przez okres dwóch miesięcy.
13:10
And it was quite wonderful, because I had an interest -- an early interest -- in theater,
210
765000
4000
To było bardzo cudowne, dlatego że byłem zainteresowany teatrem,
13:14
that's justified on this thing.
211
769000
2000
co jest uzasadnione w tej pracy.
13:16
In theater, you have the character and the actor in the same place,
212
771000
4000
W teatrze, w tym samym miejscu mamy postać i aktora,
13:20
trying to negotiate each other in front of an audience.
213
775000
2000
którzy próbują pertraktować ze sobą przed publicznością.
13:22
And in this, you'd have like a --
214
777000
2000
A tutaj macie
13:24
something that looks like a cloud, and it is a cloud at the same time.
215
779000
4000
coś, co wygląda jak chmura i w tym samym momencie nią jest,
13:28
So they're like perfect actors.
216
783000
2000
więc są jak idealni aktorzy.
13:31
My interest in acting, especially bad acting, goes a long way.
217
786000
6000
Moje zainteresowanie aktorstwem, w szczególności tym złym, trwa od dawna.
13:37
Actually, I once paid like 60 dollars
218
792000
2000
Zapłaciłem kiedyś jakieś 60 dolarów,
13:39
to see a very great actor to do a version of "King Lear,"
219
794000
4000
żeby zobaczyć bardzo świetnego aktora w roli Króla Leara.
13:43
and I felt really robbed, because by the time the actor started being King Lear,
220
798000
5000
Poczułem się ograbiony, ponieważ zanim zaczął być tym królem,
13:48
he stopped being the great actor that I had paid money to see.
221
803000
3000
przestał być świetnym aktorem, za którego zobaczenie zapłaciłem.
13:51
On the other hand, you know, I paid like three dollars, I think --
222
806000
8000
Z drugiej strony, zapłaciłem coś ok. 3 dolarów
13:59
and I went to a warehouse in Queens
223
814000
2000
i poszedłem do jakiegoś magazynu w Queens,
14:01
to see a version of "Othello" by an amateur group.
224
816000
5000
żeby zobaczyć wersję sztuki Otello, odgrywaną przez amatorską grupę.
14:06
And it was quite fascinating, because you know the guy --
225
821000
3000
Przedstawienie było bardzo fascynujące, ponieważ facet
14:09
his name was Joey Grimaldi --
226
824000
2000
o imieniu Joey Grimaldi, który
14:11
he impersonated the Moorish general
227
826000
3000
wcielił się w rolę dowódcy Maurów,
14:14
-- you know, for the first three minutes he was really that general,
228
829000
2000
przez pierwsze trzy minuty naprawdę nim był,
14:16
and then he went back into plumber, he worked as a plumber, so --
229
831000
4000
a potem wrócił do swojej pracy jako hydraulik.
14:20
plumber, general, plumber, general --
230
835000
3000
Hydraulik, dowódca, hydraulik, dowódca.
14:23
so for three dollars, I saw two tragedies for the price of one.
231
838000
4000
Za trzy dolary zobaczyłem dwie tragedie w cenie jednej.
14:29
See, I think it's not really about impression,
232
844000
4000
Moim zdaniem w sprawianiu, że ludzie dają się nabrać na idealną sztuczkę
14:34
making people fall for a really perfect illusion,
233
849000
2000
nie chodzi o wrażenie.
14:36
as much as it is to make -- I usually work at the lowest threshold of visual illusion.
234
851000
6000
Ja zazwyczaj pracuję na najniższym progu wzrokowego złudzenia,
14:42
Because it's not about fooling somebody,
235
857000
3000
ponieważ tu nie chodzi o oszukiwanie kogoś,
14:45
it's actually giving somebody a measure of their own belief:
236
860000
3000
a o dawanie mu miary jego własnej wiary
14:48
how much you want to be fooled.
237
863000
2000
w to, jak bardzo chce być oszukanym.
14:50
That's why we pay to go to magic shows and things like that.
238
865000
4000
To właśnie dlatego płacimy za oglądanie magicznych przedstawień i tego typu rzeczy.
14:54
Well, I think that's it.
239
869000
2000
Myślę, że to byłoby już na tyle.
14:56
My time is nearly up.
240
871000
1000
Mój czas powoli się kończy.
14:57
Thank you very much.
241
872000
1000
Dziękuję bardzo.
ABOUT THE SPEAKER
Vik Muniz - ArtistVik Muniz delights in subverting a viewer's expectations. He uses unexpected materials to create portraits, landscapes and still lifes, which he then photographs.
Why you should listen
Slf-effacing, frankly open and thought-provoking, all at the same time, Vik Muniz explores the power of representation. He's known for his masterful use of unexpected materials such as chocolate syrup, toy soldiers and paper confetti, but his resulting images transcend mere gimmickry. Most recently, he's been working with a team at MIT to inscribe a castle on a grain of sand ...
Muniz is often hailed as a master illusionist, but he says he's not interested in fooling people. Rather, he wants his images to show people a measure of their own belief. Muniz has exhibited his playfully provocative work in galleries all over the world and was featured in the documentary Waste Land, which follows Muniz around the largest garbage dump in Rio de Janeiro, as he photographs the collectors of recycled materials in which he finds inspiration and beauty. Describing the history of photography as "the history of blindness," his images simply but powerfully remind a viewer of what it means to see, and how our preconceptions can color every experience.
Vik Muniz | Speaker | TED.com