TED2005
Greg Lynn: Organic algorithms in architecture
Greg Lynn o rachunku całkowym i różniczkowym w architekturze
Filmed:
Readability: 5
429,524 views
Greg Lynn mówi o matematycznych korzeniach architektury -- oraz o tym, jak rachunek całkowy i różniczkowy oraz komputerowe narzędzia pozwalają współczesnym projektantom wyjść poza tradycyjne formy budynków. Swoją teorię ilustruje przykładem kościoła w Queens (i serwisu do herbaty z tytanu).
Greg Lynn - Designer
Greg Lynn is the head of Greg Lynn FORM, an architecture firm known for its boundary-breaking, biomorphic shapes and its embrace of digital tools for design and fabrication. Full bio
Greg Lynn is the head of Greg Lynn FORM, an architecture firm known for its boundary-breaking, biomorphic shapes and its embrace of digital tools for design and fabrication. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:12
What I thought I would talk about today
0
0
2000
Chciałbym dzisiaj mówić
00:14
is the transition from one mode
1
2000
3000
o tym, jak zmieniał się
00:17
of thinking about nature
2
5000
2000
sposób myślenia o naturze,
00:19
to another that's tracked by architecture.
3
7000
2000
czego odzwierciedlenie znajdziemy też w architekturze.
00:21
What's interesting about architects is,
4
9000
3000
Architekci mają tę ciekawą cechę,
00:24
we always have tried to justify beauty
5
12000
3000
że zawsze próbujemy uzasadnić piękno
00:27
by looking to nature,
6
15000
2000
powołując się na naturę,
00:29
and arguably, beautiful architecture
7
17000
3000
i zapewne piękna architektura
00:32
has always been looking at a model of nature.
8
20000
2000
zawsze czerpała wzorce z natury.
00:34
So, for roughly 300 years,
9
22000
3000
Przez około 300 lat,
00:37
the hot debate in architecture
10
25000
2000
w architekturze trwała gorąca dyskusja
00:39
was whether the number five
11
27000
2000
o to, czy liczba 5,
00:41
or the number seven
12
29000
2000
czy też liczba 7,
00:43
was a better proportion to think about architecture,
13
31000
2000
jest lepszą podstawą proporcji w architekturze,
00:45
because the nose was one-fifth of your head,
14
33000
4000
ponieważ nos stanowi 1/5 głowy,
00:49
or because your head was one-seventh of your body.
15
37000
3000
natomiast głowa stanowi 1/7 ciała.
00:52
And the reason that that was the model
16
40000
2000
A proporcje takie uważano za model
00:54
of beauty and of nature
17
42000
2000
piękna i natury
00:56
was because the decimal point had not been invented yet --
18
44000
3000
ponieważ nie znano jeszcze ułamków dziesiętnych
00:59
it wasn't the 16th century --
19
47000
3000
to było w XVI wieku --
01:02
and everybody had to dimension a building
20
50000
3000
i budynki wymiarowano
01:05
in terms of fractions,
21
53000
2000
na zasadzie ułamków,
01:07
so a room would be dimensioned
22
55000
2000
zatem wymiar pokoju
01:09
as one-fourth of a facade;
23
57000
2000
odpowiadał 1/4 elewcji,
01:11
the structural dais of that might be dimensioned as 10 units,
24
59000
4000
jej podstawa konstrukcyjna mogła być opisana jako 10 jednostek,
01:15
and you would get down to the small elements
25
63000
3000
i tak, dzieląc kolejne elementy,
01:18
by fractional subdivision:
26
66000
2000
doszlibyśmy do mniejszych ułamków
01:20
finer and finer and finer.
27
68000
2000
i coraz drobniejszych szczegółów.
01:22
In the 15th century, the decimal point was invented;
28
70000
3000
W XV wieku wymyślono przecinek dziesiętny,
01:25
architects stopped using fractions,
29
73000
2000
archiekci przestali używać ułamków zwykłych
01:27
and they had a new model of nature.
30
75000
2000
i powstał nowy model natury.
01:29
So, what's going on today
31
77000
3000
Dzisiaj natomiast
01:32
is that there's a model of natural form
32
80000
3000
mamy model form natury
01:35
which is calculus-based
33
83000
2000
oparty na rachunku całkowym i różniczkowym,
01:37
and which is using digital tools,
34
85000
2000
i wykorzystujący cyfrowe narzędzia.
01:39
and that has a lot of implications
35
87000
2000
To z kolei ma duży wpływ
01:41
to the way we think about beauty and form,
36
89000
2000
na nasze myślenie o pięknie i o formie,
01:43
and it has a lot of implications in the way we think about nature.
37
91000
4000
oraz na nasze myślenie o naturze.
01:47
The best example of this would probably be the Gothic,
38
95000
3000
Najlepszym przykładem byłby prawdopodobnie gotyk.
01:50
and the Gothic was invented after the invention of calculus,
39
98000
4000
Gdy rozwinął sie gotyk, całki i różniczki były już znane,
01:54
although the Gothic architects
40
102000
2000
chociaż gotyccy architekci
01:56
weren't really using calculus to define their forms.
41
104000
3000
nie używali ich do opisywania swoich form.
01:59
But what was important is,
42
107000
2000
Istotne jest jednak,
02:01
the Gothic moment in architecture was the first time
43
109000
2000
że w gotyku po raz pierwszy pomyślano
02:03
that force and motion was thought of in terms of form.
44
111000
4000
o siłach i ruchu w kategoriach formy.
02:07
So, examples like Christopher Wren's King's Cross:
45
115000
3000
Tak jak np. w kaplicy King's Cross Christophera Wrena
02:10
you can see that the structural forces of the vaulting
46
118000
4000
widać jak siły konstrukcyjne sklepienia
02:14
get articulated as lines, so you're really actually seeing
47
122000
3000
wyartykuowane są jako linie -
02:17
the expression of structural force and form.
48
125000
3000
widzimy rzeczywiste wyrażenie sił i formy.
02:20
Much later, Robert Maillart's bridges,
49
128000
3000
Dużo później, mosty Roberta Maillarta,
02:23
which optimize structural form
50
131000
3000
o optymalnej konstrukcynie formie
02:26
with a calculus curvature almost like a parabola.
51
134000
3000
dzięki krzywiźnie zbliżonej do paraboli.
02:29
The Hanging Chain models of Antonio Gaudi,
52
137000
4000
Wiszące modele łańcuchowe Antonio Gaudi'ego,
02:33
the Catalan architect.
53
141000
2000
katalońskiego architekta -
02:35
The end of the 19th century, beginning of the 20th century,
54
143000
4000
koniec XIX wieku, początek XX wieku
02:40
and how that Hanging Chain model
55
148000
2000
- i oto jak z tego wiszącego modelu
02:42
translates into archways
56
150000
2000
powstają łuki
02:44
and vaulting.
57
152000
2000
i sklepienia.
02:46
So, in all of these examples,
58
154000
2000
We wszystkich tych przykładach
02:48
structure is the determining force.
59
156000
3000
konstrukcja jest siłą determinującą.
02:52
Frei Otto was starting to use foam bubble diagrams
60
160000
3000
Frei Otto zaczął używać schematów i modeli baniek mydlanych
02:55
and foam bubble models to generate his Mannheim Concert Hall.
61
163000
5000
do wygenerowania sali koncertowej w Mannheim.
03:00
Interestingly, in the last 10 years
62
168000
3000
Tylko w ostatnich dziesięciu latach
03:03
Norman Foster used a similar heat thermal transfer model
63
171000
4000
Norman Foster używał podobnego modelu termodynamicznego
03:07
to generate the roof of the National Gallery,
64
175000
4000
do wygenerowania zadaszenia National Gallery,
03:11
with the structural engineer Chris Williams.
65
179000
2000
razem z inżynierem od konstrukcji Chris'em Williams'em.
03:13
In all these examples,
66
181000
2000
We wszystkich tych przykładach
03:15
there's one ideal form,
67
183000
2000
istnieje pewna idealna forma,
03:17
because these are thought in terms of structure.
68
185000
2000
bo są one pomyślane w kategoriach konstrukcji.
03:20
And as an architect, I've always found these kinds of systems
69
188000
3000
Jako architekt, zawsze uważałem tego typu systemy
03:23
very limiting, because I'm not interested in ideal forms
70
191000
4000
za ograniczające, ponieważ nie interesują mnie idealne kształty,
03:27
and I'm not interested in optimizing to some perfect moment.
71
195000
5000
ani dążenie do jakiegoś doskonałego rozwiązania.
03:32
So, what I thought I would bring up is
72
200000
3000
Pomyślałem więc, że poruszę
03:35
another component that needs to be thought of,
73
203000
2000
inny składnik, o którym trzeba pamiętać
03:37
whenever you think about nature,
74
205000
2000
kiedykolwiek myślimy o naturze,
03:39
and that's basically the invention of
75
207000
2000
a jest nim zasadzie wynalezienie
03:41
generic form in genetic evolution.
76
209000
4000
formy rodzajowej w ewolucji genetycznej.
03:46
My hero is actually not Darwin;
77
214000
2000
Moim bohaterem jest właściwie nie Darwin,
03:48
it's a guy named William Bateson,
78
216000
2000
lecz gość o imieniu William Bateson,
03:50
father of Greg Bateson, who was here for a long time in Monterey.
79
218000
5000
ojciec Grega Batesona, który spędził sporo czasu tu, w Monterey.
03:55
And he was what you'd call a teratologist:
80
223000
2000
On był kimś, kogo nazwalibyśmy teratologiem:
03:57
he looked at all of the monstrosities and mutations
81
225000
5000
badał te wszystkie monstra i mutacje
04:02
to find rules and laws, rather than looking at the norms.
82
230000
3000
poszukując raczej zasad i praw, niż skupiając sie na normach.
04:05
So, instead of trying to find the ideal type
83
233000
3000
Zamiast szukać idealnego przypadku
04:08
or the ideal average,
84
236000
2000
lub idealnej średniej,
04:10
he'd always look for the exception. So, in this example,
85
238000
3000
zawsze szukał wyjątków. W tym przykładzie,
04:13
which is an example of what's called Bateson's Rule,
86
241000
2000
który jest przykładem tzw. Zasady Batesona,
04:15
he has two kinds of mutations of a human thumb.
87
243000
4000
mamy dwa rodzaje mutacji ludzkiego kciuka.
04:19
When I first saw this image, 10 years ago,
88
247000
2000
Kiedy po raz pierwszy zobaczyłem to zdjęcie, 10 lat temu,
04:21
I actually found it very strange and beautiful at the same time.
89
249000
4000
wydało mi się ono bardzo dziwne i piękne zarazem.
04:25
Beautiful, because it has symmetry.
90
253000
2000
Piękne, bo jest symetryczne.
04:27
So, what he found is that in all cases of thumb mutations,
91
255000
4000
Odkrył on, że we wszystkich przypadkach mutacji kciuka,
04:31
instead of having a thumb,
92
259000
3000
zamiast jednego kciuka,
04:34
you would either get another opposable thumb,
93
262000
2000
albo byłby dodatkowy, przeciwstawny kciuk,
04:36
or you would get four fingers.
94
264000
2000
albo dodatkowe cztery palce.
04:38
So, the mutations reverted to symmetry.
95
266000
3000
Zatem mutacje przywracały symetrię.
04:41
And Bateson invented
96
269000
2000
Bateson wymyślił
04:43
the concept of symmetry breaking,
97
271000
2000
koncepcje łamania symetrii,
04:45
which is that
98
273000
2000
według której
04:47
wherever you lose information in a system,
99
275000
3000
gdziekolwiek w systemie utracone zostały dane,
04:50
you revert back to symmetry.
100
278000
2000
przywracana była symetria.
04:52
So, symmetry wasn't the sign of order and organization --
101
280000
4000
Symetria nie była więc oznaką ładu i organizacji --
04:56
which is what I was always understanding, and as is an architect --
102
284000
3000
jak zwykłem to rozumieć, i jak rozumie to architekt --
04:59
symmetry was the absence of information.
103
287000
3000
symetria oznaczała brak informacji.
05:02
So, whenever you lost information, you'd move to symmetry;
104
290000
2000
Zawsze gdy ginęły dane, pojawiała sie symetria,
05:04
whenever you added information to a system, you would break symmetry.
105
292000
4000
gdy informacja została dodana w systemie, symetria ulegała załamaniu.
05:08
So, this whole idea of natural form shifted at that moment
106
296000
4000
Cała ta idea o formach naturalnych przesunęła się w tym momencie
05:12
from looking for ideal shapes
107
300000
3000
z poszukiwania idealnych kształtów
05:15
to looking for a combination of
108
303000
2000
w stronę szukania kombinacji
05:17
information and generic form.
109
305000
4000
informacji i form rodzajowych.
05:21
You know, literally after seeing that image,
110
309000
3000
Dosłownie zaraz po tym jak zobaczyłem to zdjęcie
05:24
and finding out what Bateson was working with,
111
312000
3000
i zapoznaniu się z pracą Batesona,
05:27
we started to use these rules for symmetry breaking and branching
112
315000
4000
zaczęliśmy stosować te zasady łamania symetrii i rozgałęziania
05:31
to start to think about architectural form.
113
319000
2000
i myśleć w ten sposób o formie w architurze.
05:33
To just talk for a minute about the
114
321000
3000
Wtrącę tylko krótko
05:36
digital mediums that we're using now
115
324000
2000
o cyfrowych nośnikach, których teraz używamy
05:38
and how they integrate calculus:
116
326000
3000
i o tym jak one łączą się z rachunkiem różniczkowym
05:41
the fact that they're calculus-based
117
329000
2000
to, że są one na nim oparte sprawia,
05:43
means that we don't have to think about dimension
118
331000
3000
że nie musimy myśleć o wymiarach
05:46
in terms of ideal units
119
334000
2000
jako idealnych jednostkach
05:48
or discreet elements.
120
336000
3000
lub osobnych elementach.
05:51
So, in architecture we deal with
121
339000
2000
W architekturze mamy do czynienia
05:53
big assemblies of components,
122
341000
2000
z wielkimi zbiorami elementów,
05:55
so there might be up to, say,
123
343000
3000
tu może być, powiedzmy,
05:58
50,000 pieces of material
124
346000
2000
aż 50.000 elementów
06:00
in this room you're sitting in right now
125
348000
2000
w tej sali, w której teraz siedzicie
06:02
that all need to get organized.
126
350000
3000
i wszystkie trzeba jakoś uporządkować.
06:05
Now, typically you'd think that they would all be the same:
127
353000
2000
Zwykle byście pomyśleli, że wszystkie są takie same:
06:07
like, the chairs you're sitting in would all be the same dimension.
128
355000
2000
np. krzesła, na których siedzicie, wszystkie mają te same wymiary.
06:09
You know, I haven't verified this, but it's the norm
129
357000
3000
Nie sprawdzałem tego, ale normalnie
06:12
that every chair would be a slightly different dimension,
130
360000
3000
każde krzesło musiało by być trochę innych wymiarów
06:15
because you'd want to space them all out for everybody's sight lines.
131
363000
4000
gdyby rozstawić je tak, aby każdy miał dobrą widoczność.
06:19
The elements that make up the ceiling grid and the lighting,
132
367000
4000
Elementy tworzące siatkę sufitu i oświetlenia
06:23
they're all losing their modular quality,
133
371000
3000
są coraz mniej modularne
06:26
and moving more and more to these infinitesimal dimensions.
134
374000
3000
i dopasowują się do tych drobnych różnic.
06:29
That's because we're all using calculus tools
135
377000
2000
A to dlatego, że wszyscy używamy zaawansowanych matematycznie narzędzi
06:31
for manufacturing and for design.
136
379000
3000
w produkcji i w projektowaniu.
06:34
Calculus is also a mathematics of curves.
137
382000
4000
Rachunek całkowy i różniczkowy to także definicje krzywych.
06:38
So, even a straight line, defined with calculus, is a curve.
138
386000
4000
Także nawet linia prosta, zdefiniowana w ten sposób, jest krzywą.
06:42
It's just a curve without inflection.
139
390000
2000
To poprostu krzywa bez wygięcia.
06:44
So, a new vocabulary of form
140
392000
3000
Nowe pojęcia form wkraczają dziś
06:47
is now pervading all design fields:
141
395000
3000
we wszystkie dziedziny projektowania:
06:50
whether it's automobiles, architecture, products, etc.,
142
398000
4000
czy to samochody, architektura, przedmioty, itp.,
06:54
it's really being affected by this digital medium of curvature.
143
402000
3000
są pod wpływem tej możliwości obliczania krzywych komputerowo.
06:57
The intricacies of scale that come out of that --
144
405000
3000
Wynikające z tego złożoności proporcji
07:00
you know, in the example of the nose to the face,
145
408000
3000
- w przykładzie proporcji nosa i twarzy
07:03
there's a fractional part-to-whole idea.
146
411000
3000
była to ułamkowa zasada części do całości.
07:06
With calculus, the whole idea
147
414000
3000
W przypadku rachunku całkowego i różniczkowego
07:09
of subdivision is more complex,
148
417000
2000
całe zagadnienie podziałów jest bardziej złożone,
07:11
because the whole and the parts are one continuous series.
149
419000
4000
ponieważ cząstki i całości stanowią ciągłe serie.
07:15
It's too early in the morning for a lecture on calculus,
150
423000
3000
Jest trochę za wcześnie rano na wykład o analizie matematycznej
07:18
so I brought some images to just describe how that works.
151
426000
3000
więc przyniosłem parę ilustracji, żeby pokazać jak to działa.
07:22
This is a Korean church that we did in Queens.
152
430000
3000
To jest koreański kościół w Queens, który zaprojektowaliśmy.
07:25
And in this example, you can see
153
433000
3000
I na tym przykładzie widać,
07:28
that the components of this stair are repetitive,
154
436000
4000
że elementy schodów są powtarzalne,
07:32
but they're repetitive without being modular.
155
440000
2000
powtarzalne, ale nie modularne.
07:34
Each one of the elements in this structure
156
442000
2000
Każdy z elementów w tej konstrucji
07:36
is a unique distance and dimension,
157
444000
4000
ma niepowtarzalne odstępy i wymiary
07:40
and all of the connections are unique angles.
158
448000
2000
i wszystkie łączą się pod różnymi kątami.
07:42
Now, the only way we could design that,
159
450000
2000
Jedyny sposób, żeby to zaprojektować
07:44
or possibly construct it,
160
452000
3000
lub przypuszczalnie zbudować,
07:47
is by using a calculus-based definition
161
455000
2000
wymaga użycia matematycznej
07:49
of the form.
162
457000
2000
definicji tej formy.
07:51
It also is much more dynamic,
163
459000
2000
Jest ona też dużo bardziej dynamiczna,
07:53
so that you can see that the same form opens and closes
164
461000
3000
i jak widzicie, ta sama forma otwiera się i zamyka
07:56
in a very dynamic way as you move across it,
165
464000
3000
w bardzo dynamiczny sposób, kiedy się w niej przemieszczamy,
07:59
because it has this quality of vector in motion
166
467000
3000
ponieważ wbudowano w nią tę wektorową
08:02
built into it.
167
470000
2000
właściwość ruchu.
08:04
So the same space that appears to be a kind of closed volume,
168
472000
3000
Więc to sama przestrzeń, która wydaje się być zamkniętym wnętrzem
08:07
when seen from the other side becomes a kind of open vista.
169
475000
4000
widziana z drugiej strony otwiera się na zewnątrz.
08:11
And you also get a sense of
170
479000
2000
Ma się też wrażenie
08:13
visual movement in the space,
171
481000
2000
wizualnego ruchu w przestrzeni,
08:15
because every one of the elements is changing in a pattern,
172
483000
4000
bo każdy z elementów zmnienia się we wzór,
08:19
so that pattern leads your eye towards the altar.
173
487000
4000
który to wzór prowadzi wzrok ku ołtarzowi.
08:23
I think that's one of the main changes,
174
491000
3000
Myślę, że to jedna z głównych zmian,
08:26
also, in architecture:
175
494000
2000
również, w architekturze:
08:28
that we're starting to look now not for some ideal form,
176
496000
3000
zaczynamy szukać nie idealnej formy,
08:31
like a Latin cross for a church,
177
499000
3000
jaką był np. krzyż łaciński dla kościoła,
08:34
but actually all the traits of a church:
178
502000
2000
ale wszystkich cech właściwych kościołowi:
08:36
so, light that comes from behind from an invisible source,
179
504000
4000
światło rzucane od tyłu przez niewidoczne źródło,
08:40
directionality that focuses you towards an altar.
180
508000
4000
kierunkowość, która przyciąga uwagę w stronę ołtarza.
08:44
It turns out it's not rocket science
181
512000
2000
Jak się okazuje, to nic trudnego
08:46
to design a sacred space.
182
514000
2000
zaprojektować wnętrze sakralne.
08:48
You just need to incorporate a certain number of traits
183
516000
3000
Wystarczy włączyć w to pewną ilość cech
08:51
in a very kind of genetic way.
184
519000
2000
w taki dość genetyczny sposób.
08:54
So, these are the different perspectives of that interior,
185
522000
2000
Tutaj mamy różne ujęcia tego wnętrza,
08:56
which has a very complex
186
524000
2000
w którym w prostej formie zawarte są
08:58
set of orientations all in a simple form.
187
526000
3000
całkiem zawiłe kierunki i orientacje.
09:02
In terms of construction and manufacturing,
188
530000
3000
Pod względem procesu budowlanego i produkcji,
09:05
this is a kilometer-long housing block
189
533000
3000
oto kilometrowej długości blok mieszkalny
09:08
that was built in the '70s in Amsterdam.
190
536000
3000
zbudowany w latach 70-tych w Amsterdamie.
09:11
And here we've broken the 500 apartments
191
539000
2000
My rozbiliśmy te 500 mieszkań
09:13
up into small neighborhoods,
192
541000
3000
na małe sąsiedztwa,
09:16
and differentiated those neighborhoods.
193
544000
2000
i je zróżnicowaliśmy.
09:18
I won't go into too much description of any of these projects,
194
546000
3000
Nie będę wchodził w szczegółowy opis tych projektów,
09:21
but what you can see is that
195
549000
2000
ale jak widzicie,
09:23
the escalators and elevators
196
551000
3000
te ruchome schody i windy,
09:26
that circulate people along the face of the building
197
554000
3000
którymi ludzie przemieszczają się wzdłuż fasady budynku,
09:29
are all held up by
198
557000
2000
podtrzymywane są
09:31
122 structural trusses.
199
559000
4000
przez 122 kratownic.
09:35
Because we're using escalators
200
563000
2000
Ponieważ ruchome schody
09:37
to move people,
201
565000
2000
służą do przemieszczania ludzi
09:39
all of these trusses are picking up diagonal loads.
202
567000
5000
wszystkie te kratownice przenoszą siły po przekątnej.
09:44
So, every one of them is a little bit different-shaped
203
572000
3000
Każda z nich ma trochę inny kształt,
09:47
as you move down the length of the building.
204
575000
2000
który zmienia się z długością budynku.
09:49
So, working with
205
577000
2000
Pracując z Bentley
09:51
Bentley and MicroStation,
206
579000
3000
i MicroStation,
09:54
we've written a custom piece of software
207
582000
2000
napisaliśmy własny program,
09:56
that networks all of the components together
208
584000
3000
który łączy wszystkie komponenty
09:59
into these chunks of information,
209
587000
3000
w pakiety danych,
10:02
so that if we change any element
210
590000
2000
tak, że jeśli zmienimy jakiś element
10:04
along the length of the building,
211
592000
2000
w którymś miejscu w budynku,
10:06
not only does that change distribute
212
594000
3000
ta zmiana nie tylko przeniesie się
10:09
through each one of the trusses,
213
597000
2000
na każdą kratownicę,
10:11
but each one of the trusses then distributes that information
214
599000
3000
ale każda kratownica przeniesie tę informację
10:14
down the length of the entire facade of the building.
215
602000
3000
na całą elewację budynku.
10:17
So it's a single calculation
216
605000
2000
Czyli sumujemy
10:19
for every single component of the building
217
607000
3000
każde pojedyncze obliczenie
10:22
that we're adding onto.
218
610000
2000
dla każdego elementu budynku.
10:24
So, it's tens of millions of calculations
219
612000
4000
Daje to dziesiątki milionów obliczeń,
10:28
just to design one connection between a piece of structural steel
220
616000
3000
żeby zaprojektować jedno połącznie
10:31
and another piece of structural steel.
221
619000
2000
pomiędzy jednym stalowym elementem konstrukcyjnym a drugim.
10:33
But what it gives us is a harmonic
222
621000
2000
Ale uzyskujemy przez to harmonijne
10:35
and synthesized
223
623000
2000
i spójne
10:39
relationship of all these components, one to another.
224
627000
3000
powiązanie wszystkich tych elementów.
10:43
This idea has, kind of, brought me into doing
225
631000
3000
Ta idea skłoniła mnie
10:46
some product design,
226
634000
2000
do projektowania przedmiotów użytkowych,
10:48
and it's because design firms
227
636000
3000
firmy je produkjące,
10:51
that have connections to architects,
228
639000
2000
często współpracują z architektami, np.:
10:53
like, I'm working with Vitra, which is a furniture company,
229
641000
3000
pracuję z Vitrą, firmą meblarską
10:56
and Alessi, which is a houseware company.
230
644000
2000
oraz Alessi, która produkuje sprzęt gospodarstwa domowego.
10:59
They saw this actually solving a problem:
231
647000
2000
One dostrzegły w tym rozwiązanie problemu:
11:01
this ability to differentiate components
232
649000
2000
możliwość różnicowania elementów
11:03
but keep them synthetic.
233
651000
3000
zachowując ich spójność.
11:06
So, not to pick on BMW,
234
654000
2000
Nie żeby się czepiać BMW,
11:08
or to celebrate them,
235
656000
2000
lub je wyróżniać,
11:10
but take BMW as an example.
236
658000
2000
ale weźmy BMW jako przykład.
11:12
They have to, in 2005,
237
660000
3000
W 2005 roku
11:15
have a distinct identity
238
663000
2000
wszystkie ich modele
11:17
for all their models of cars.
239
665000
2000
muszą mieć wyrazistą tożsamość.
11:19
So, the 300 series, or whatever their newest car is,
240
667000
3000
Zatem seria 300, czy jakikolwiek ich najnowszy samochód,
11:22
the 100 series that's coming out,
241
670000
2000
seria 100, która się ma pojawić,
11:24
has to look like the 700 series,
242
672000
3000
musi być podobna do serii 700,
11:27
at the other end of their product line,
243
675000
3000
z drugiego końca katalogu.
11:30
so they need a distinct, coherent identity,
244
678000
2000
czyli potrzebują wyraźnej, spójnej tożsamości,
11:32
which is BMW.
245
680000
2000
którą jest BMW.
11:34
At the same time, there's a person paying 30,000 dollars
246
682000
3000
Jednocześnie, jeśli ktoś płaci 30.000 $
11:37
for a 300-series car,
247
685000
2000
za auto z serii 300,
11:39
and a person paying 70,000 dollars
248
687000
2000
a ktoś inny 70.000 $
11:41
for a 700 series,
249
689000
2000
za serię 700,
11:43
and that person paying more than double
250
691000
2000
to ten kto płaci ponad dwukrotnie więcej
11:45
doesn't want their car to look too much like
251
693000
2000
nie chce samochodu, który wygląda
11:47
the bottom-of-the-market car.
252
695000
2000
jak ten z dolnej półki.
11:49
So they have to also discriminate between these products.
253
697000
3000
Obydwa produkty muszą dać się rozróżnić.
11:52
So, as manufacturing
254
700000
2000
Ponieważ proces produkcyjny
11:54
starts to allow more
255
702000
3000
umożliwia projektowanie
11:57
design options,
256
705000
2000
coraz większej ilości opcji,
11:59
this problem gets exacerbated,
257
707000
2000
zarówno całości jak i części,
12:01
of the whole and the parts.
258
709000
2000
problem potęguje się.
12:03
Now, as an architect, part-to-whole relationships
259
711000
2000
Jako architekt muszę myśleć tylko
12:05
is all I think about,
260
713000
2000
o stosunku części do całości,
12:07
but in terms of product design
261
715000
2000
ale w kontekście projektowania przedmiotu
12:09
it's becoming more and more of an issue for companies.
262
717000
3000
jest to dla firm coraz bardziej istotny problem.
12:12
So, the first kind of test product we did
263
720000
2000
Pierwszy produkt próbny zaprojektowaliśmy
12:14
was with Alessi,
264
722000
2000
wraz z Alessi,
12:16
which was for a coffee and tea set.
265
724000
2000
był to serwis do kawy i herbaty.
12:18
It's an incredibly expensive coffee and tea set;
266
726000
3000
Był to szalenie drogi serwis do kawy i herbaty,
12:21
we knew that at the beginning. So, I actually went to some people I knew
267
729000
3000
wiedzieliśmy o tym od początku. Zwróciłem się to pewnych ludzi
12:24
down south in San Diego,
268
732000
3000
których znałem na południu, w San Diego,
12:27
and we used an exploded
269
735000
2000
i wykorzystaliśmy metodę eksplozyjnego
12:29
titanium forming method
270
737000
2000
formowania tytanu
12:31
that's used in the aerospace industry.
271
739000
2000
stosowaną w przemyśle kosmicznym.
12:34
Basically what we can do,
272
742000
2000
W uproszczeniu
12:36
is just cut a graphite mold,
273
744000
2000
wycina się formę z grafitu
12:38
put it in an oven, heat it to 1,000 degrees,
274
746000
3000
wsadza do pieca, nagrzewa do 1000 stopni,
12:42
gently inflate titanium that's soft,
275
750000
2000
delikatnie nadmuchuje sie tytan, który jest już miękki,
12:44
and then explode it at the last minute into this form.
276
752000
3000
i doprowadza w ostatniej chwili do eksplozji wewnątrz tej formy.
12:47
But what's great about it is,
277
755000
2000
Wspaniałe jest w tym to,
12:49
the forms are only a few hundred dollars.
278
757000
2000
że formy kosztują zaledwie kilkaset dolarów.
12:51
The titanium's several thousand dollars, but the forms are very cheap.
279
759000
3000
Tytan kosztuje kilka tysięcy dolarów, ale formy są bardzo tanie.
12:54
So, we designed a system here
280
762000
2000
Zaprojektowaliśmy więc system
12:57
of eight curves that could be swapped,
281
765000
1000
ośmiu wymiennych krzywych
13:00
very similar to that housing project I showed you,
282
768000
3000
podobnie jak w tym projekcie mieszkaniówki, który pokazałem,
13:03
and we could recombine those together,
283
771000
2000
mogliśmy zmieniać ich kombinacje
13:05
so that we always had ergonomic shapes
284
773000
3000
i zawsze otrzymywać ergonomiczne kształty,
13:08
that always had the same volume
285
776000
3000
które zawsze miały tę samą objetość
13:11
and could always be produced in the same way.
286
779000
2000
i zawsze mogły być wyprodukowane w ten sam sposób
13:13
That way, each one of these tools we could pay for with
287
781000
2000
W ten sposób, płacąc za każde z tych narzędzi
13:15
a few hundred dollars,
288
783000
2000
kilkaset dolarów
13:17
and get incredible variation in the components.
289
785000
3000
mogliśmy otrzymać niesamowicie różnorodnodne części.
13:20
And this is one of those examples of the sets.
290
788000
3000
Oto jeden z przykładowych zestawów.
13:23
So, for me, what was important is that
291
791000
2000
Dla mnie ważne jest,
13:25
this coffee set --
292
793000
2000
że ten serwis do kawy --
13:27
which is just a coffee pot, a teapot,
293
795000
2000
czyli ten dzbanek do kawy, dzbanek do herbaty
13:29
and those are the pots sitting on a tray --
294
797000
2000
oba dzbanki na tacy --
13:31
that they would have a coherence --
295
799000
2000
że będą ze sobą spójne --
13:33
so, they would be Greg Lynn Alessi coffee pots --
296
801000
3000
czyli, że będą to dzbanki do kawy Alessi Grega Lynna --
13:36
but that everyone who bought one
297
804000
2000
ale że każdy kto taki zestaw kupi
13:38
would have a one-of-a-kind object that was unique in some way.
298
806000
4000
będzie miał w pewnym sensie przedmiot jedyny w swoim rodzaju.
13:43
To go back to architecture,
299
811000
2000
Wracając do architektury,
13:45
what's organic about architecture as a field,
300
813000
3000
to co w architekturze jako dziedzinie jest organiczne,
13:48
unlike product design,
301
816000
2000
w przeciwieństwie do wzornictwa przemysłowego,
13:50
is this whole issue of holism
302
818000
2000
to cała idea holizmu
13:52
and of monumentality is really our realm.
303
820000
4000
i monumentalizmu, to jest nasza sfera.
13:56
Like, we have to design things which are coherent as a single object,
304
824000
4000
To co projektujemy musi być spójne jako pojedynczy obiekt
14:00
but also break down into small rooms
305
828000
3000
ale także dzielić się na mniejsze pomieszczenia
14:03
and have an identity of both the big scale
306
831000
2000
i zachowywać tożsamość zarówno w dużej
14:05
and the small scale.
307
833000
2000
jak i małej skali.
14:07
Architects tend to work with signature,
308
835000
4000
Architekci zwykle chcą być rozpoznawalni -
14:11
so that an architect needs a signature
309
839000
2000
więc muszą operować cechą rozpoznawczą
14:13
and that signature has to work across the scale of houses
310
841000
3000
i ta cecha musi się sprawdzać w różnej skali:
14:16
up to, say, skyscrapers,
311
844000
3000
od domu po wieżowiec.
14:19
and that problem of signatures is a thing we're very good at maintaining
312
847000
3000
Z tym problemem dajemy sobie świetnie rade.
14:22
and working with; and intricacy,
313
850000
2000
Złożoność -
14:24
which is the relationship of, say,
314
852000
2000
czyli zależności miedzy
14:26
the shape of a building, its structure, its windows,
315
854000
3000
kształtem budynku, jego konstrukcją, oknami,
14:29
its color, its pattern. These are real architectural problems.
316
857000
5000
kolorem, ornamentem. To są rzeczywiste architektoniczne problemy.
14:34
So, my kind of hero for this in the natural world
317
862000
3000
Moim bohaterem w tej kwestii w świecie natury
14:37
are these tropical frogs.
318
865000
2000
są te tropikalne żaby.
14:39
I got interested in them because they're the most
319
867000
2000
Zainteresowałem się nimi, bo są najbardziej
14:41
extreme example
320
869000
2000
ekstremalnym przykładem
14:43
of a surface where
321
871000
3000
powierzchni, gdzie faktura i
14:46
the texture and the -- let's call it the decoration --
322
874000
4000
-- nazwijmy to, dekoracja --
14:50
I know the frog doesn't think of it as decoration, but that's how it works --
323
878000
3000
wiem, że żaba nie uważa tego za dekorację, ale tak to działa --
14:53
are all intricately connected to one another.
324
881000
3000
skomplikowanie łączą się ze sobą.
14:56
So a change in the form
325
884000
2000
Zmiana w kształcie
14:58
indicates a change in the color pattern.
326
886000
2000
wskazuje na zmianę we wzorze kolorystycznym.
15:00
So, the pattern and the form aren't the same thing,
327
888000
3000
Wzór i forma nie są tym samym,
15:03
but they really work together and are fused
328
891000
2000
ale działają razem, są zespolone
15:05
in some way.
329
893000
2000
w pewien sposób.
15:07
So, when doing a center
330
895000
3000
Podczas pracy nad
15:10
for the national parks in Costa Rica,
331
898000
3000
centrum dla parków narodowych w Kostaryce
15:13
we tried to use that idea of a gradient color
332
901000
2000
staraliśmy się wykorzystać ideę gradientów kolorystycznych
15:15
and a change in texture
333
903000
3000
i zmian w fakturze
15:18
as the structure moves across the surface of the building.
334
906000
3000
wraz ze zmianami strukturalnymi na powierzchni budynku.
15:22
We also used a continuity of change
335
910000
3000
Wykorzystaliśmy płynność przejścia
15:25
from a main exhibition hall to a natural history museum,
336
913000
4000
z głównej sali wystawowej do muzeum historii naturalnej,
15:29
so it's all one continuous change
337
917000
2000
jest to więc płynna transformacja
15:31
in the massing,
338
919000
2000
w całości bryły
15:33
but within that massing are very different kinds of spaces and forms.
339
921000
4000
ale w tej bryle są też różne inne wnętrza i formy.
15:37
In a housing project in Valencia, Spain, we're doing,
340
925000
3000
W projekcie mieszkaniówki w Walencji, w Hiszpanii, nad którym pracujemy,
15:40
the different towers of housing fused together
341
928000
4000
kilka wieżowców łączy się
15:44
in shared curves so you get a single mass,
342
932000
3000
wspólnymi krzywoliniowymi krawędziami, w jedną bryłę
15:47
like a kind of monolith,
343
935000
2000
jakby monolit
15:49
but it breaks down into individual elements.
344
937000
3000
ale rozłąmujący się na pojedyncze części.
15:54
And you can see that that change in massing
345
942000
3000
I jak widzimy, ta zmienność bryły
15:57
also gives all 48 of the apartments
346
945000
3000
nadaje każdemu z 48 mieszkań
16:00
a unique shape and size,
347
948000
2000
unikalny kształt i wielkość,
16:02
but always within a, kind of, controlled limit,
348
950000
3000
choć zawsze w kontrolowanym stopniu,
16:05
an envelope of change.
349
953000
3000
w zakresie dozwolonych zmian.
16:09
I work with a group of other architects.
350
957000
2000
Pracuję z grupą innych architektów.
16:11
We have a company called United Architects.
351
959000
2000
Mamy firmę o nazwie United Architects.
16:13
We were one of the finalists for the World Trade Center site design.
352
961000
4000
Byliśmy wśród finalistów konkursu na projekt terenów World Trade Center
16:17
And I think this just shows how
353
965000
3000
Myślę, że to właśnie obrazuje
16:20
we were approaching
354
968000
2000
jak podchodzimy do problemu
16:22
the problem of incredibly large-scale construction.
355
970000
3000
budowania w niewyobrażalnie wielkiej skali.
16:25
We wanted to make a kind of Gothic cathedral
356
973000
3000
Chcialiśmy zrobić coś w stylu gotyckiej katedry
16:28
around the footprints of the World Trade Center site.
357
976000
3000
wzdłuż zarysów terenu World Trade Center.
16:32
And to do that, we tried to connect up
358
980000
3000
I żeby to osiągnąć, staraliśmy się połączyć
16:35
the five towers into a single system.
359
983000
4000
te pięć wież w jeden system.
16:39
And we looked at, from the 1950s on,
360
987000
4000
Rzuciliśmy okiem - od lat 50-tych
16:43
there were numerous examples of other architects
361
991000
2000
było wiele przykładów, w których architekci
16:45
trying to do the same thing.
362
993000
2000
próbowali zrobić to samo.
16:47
We really approached it at the level
363
995000
2000
My natomiast, podeszliśmy do tego
16:49
of the typology of the building,
364
997000
2000
na poziomie typologii budynku,
16:51
where we could build these five separate towers,
365
999000
2000
gdzie mogliśmy zbudować pięć osobnych wież,
16:53
but they would all join at the 60th floor
366
1001000
3000
ale łączących się na 60. piętrze
16:56
and make a kind of single monolithic mass.
367
1004000
3000
tworząc jedną, monolityczną bryłę.
17:00
With United Architects, also,
368
1008000
2000
Wraz z United Architects zrobiliśmy też
17:02
we made a proposal for the European Central Bank headquarters
369
1010000
3000
koncepcję siedziby Europejskiego Banku Centralnego
17:05
that used the same system,
370
1013000
2000
wykorzystując ten sam system,
17:07
but this time in a much more monolithic mass,
371
1015000
2000
lecz w dużo bardziej zwięzłej bryle
17:09
like a sphere.
372
1017000
2000
jakby kuli.
17:11
But again, you can see this, kind of,
373
1019000
2000
I ponownie, widać tę jakby
17:13
organic fusion
374
1021000
2000
organiczne łączenie się
17:15
of multiple building elements
375
1023000
2000
wielu elementów budynku
17:17
to make a thing which is whole, but breaks down into smaller parts,
376
1025000
4000
tworzące pewną całość, ale rozbitą na mniejsze części,
17:21
but in an incredibly organic way.
377
1029000
3000
choć w niesamowicie organiczny sposób.
17:24
Finally, I'd like to just show you
378
1032000
2000
Na koniec chciałbym wam pokazać
17:26
some of the effects of using digital fabrication.
379
1034000
4000
niektóre ze efektów cyfrowej fabrykacji.
17:30
About six years ago, I bought one of these CNC mills,
380
1038000
3000
Jakieś sześć lat temu kupiłem jedną z tych frezarek CNC
17:33
to just replace, kind of,
381
1041000
2000
żeby zastąpić nią, jakby,
17:35
young people cutting their fingers off all the time building models.
382
1043000
4000
młodych ludzi ucinających sobie ciągle palce przy budowaniu makiet.
17:39
And I also bought a laser cutter
383
1047000
2000
Kupiłem też laserową wycinarkę
17:41
and started to fabricate within my own shop,
384
1049000
3000
i zacząłem produkować we własnym warsztacie
17:44
kind of, large-scale building elements and models,
385
1052000
3000
w dużej skali części do budowy i modele,
17:47
where we could go directly to the tooling.
386
1055000
3000
w które mogliśmy obrabiać bezpośrednio.
17:50
What I found out is that the tooling,
387
1058000
3000
Odkryłem, że tooling,
17:53
if you intervened in the software,
388
1061000
2000
jeśli by pogrzebać w oprogramowaniu,
17:55
actually produced decorative effects.
389
1063000
2000
w rzeczywistości dawał ozdobne efekty.
17:57
So, for these interiors, like this shop in Stockholm, Sweden,
390
1065000
4000
W tych wnętrzach, np. w tym sklepie w Sztokholmie, w Szwecji
18:01
or this installation wall in the Netherlands
391
1069000
3000
lub w tej ścianie-instalacji w Holandii,
18:04
at the Netherlands Architecture Institute,
392
1072000
3000
w Holenderskim Instytucie Architektury
18:07
we could use the texture that the tool would leave
393
1075000
3000
mogliśmy wykorzystać fakturę pozostawioną przez narzędzie
18:10
to produce a lot of the spatial effects,
394
1078000
3000
do stworzenia wielu efektów przestrzennych,
18:13
and we could integrate the texture of the wall
395
1081000
2000
i mogliśmy zintegrować fakturę sciany
18:15
with the form of the wall with the material.
396
1083000
3000
z jej kształtem i materiałem.
18:18
So, in vacuum-formed plastic, in fiberglass,
397
1086000
4000
Podobnie z tworzywami formowanymi próżniowo, włóknem szklanym
18:22
and then even at the level of structural steel,
398
1090000
2000
i nawet na poziomie stali konstrukcyjnej,
18:24
which you think of as being linear and modular.
399
1092000
2000
o której myśli się, że jest liniowa i modularna.
18:26
The steel industry is so far
400
1094000
2000
Przemysł stalowy tak daleko
18:28
ahead of the design industry
401
1096000
2000
wyprzedza przemysł wzorniczy,
18:30
that if you take advantage of it
402
1098000
2000
że gdyby to wykorzystać,
18:32
you can even start to think of beams and columns
403
1100000
3000
można by pomyśleć o belkach i słupach
18:35
all rolled together into a single system
404
1103000
3000
zwitych razem w jeden system -
18:38
which is highly efficient,
405
1106000
2000
wysoce wydajny,
18:40
but also produces decorative effects
406
1108000
2000
ale także dający efekty dekoracyjne
18:42
and formal effects
407
1110000
2000
i efekty formalne,
18:44
that are very beautiful and organic.
408
1112000
2000
bardzo piękne i organiczne.
18:46
Thanks very much.
409
1114000
3000
Dziękuję bardzo za uwagę.
ABOUT THE SPEAKER
Greg Lynn - DesignerGreg Lynn is the head of Greg Lynn FORM, an architecture firm known for its boundary-breaking, biomorphic shapes and its embrace of digital tools for design and fabrication.
Why you should listen
Who says great architecture must be proportional and symmetrical? Not Greg Lynn. He and his firm, Greg Lynn FORM, have been pushing the edges of building design, by stripping away the traditional dictates of line and proportion and looking into the heart of what a building needs to be.
A series of revelations about building practice -- "Vertical structure is overrated"; "Symmetry is bankrupt" -- helped Lynn and his studio conceptualize a new approach, which uses calculus, sophisticated modeling tools, and an embrace of new manufacturing techniques to make buildings that, at their core, enclose space in the best possible way. The New York Presbyterian church that Lynn designed with Douglas Garofalo and Michael McInturf, collaborating remotely, is a glorious example of this -- as a quiet industrial building is transformed into a space for worship and contemplation with soaring, uniquely shaped and tuned elements.
In a sort of midcareer retrospective, the book Greg Lynn Form (watch the video) was released in October 2008; recently, Lynn has collaborated with the video team Imaginary Forces on the New City installation as part of the MOMA exhibit "Design and the Elastic Mind." In November 2008, FORM won a Golden Lion at the Venice Bienniale for its exhibition Recycled Toy Furniture.
Greg Lynn | Speaker | TED.com