TEDNYC
J.D. Vance: America's forgotten working class
J.D.Vance: Amerika'nın unutulmuş işçi sınıfı
Filmed:
Readability: 3.8
2,685,546 views
J.D.Vance; Amerikayı istila eden, eroin salgını, başarısız okullar, boşanma ve bazen şiddet yüzünden parçalanan aileler gibi toplumsal illetlerin çoğuna yakından şahit olarak, güney Ohio'nun Rust Belt bölgesindeki, küçük ve yoksul bir kasabada büyümüştür. Ülkenin bütün çalışan sınıfı kasabalarında yankılanacak olan sorgulayıcı konuşmasında yazar, Amerikan Rüyasının kaybedilmesinin nasıl bir his olduğunu detaylandırıyor ve politika yapıcılardan, topluluk önderlerine, herkesin kendine sorması gereken soruları gündeme getiriyor: Amerikanın unutulmuş kasabalarındaki çocukların umutsuzluklarını kırmada ve daha iyi bir hayat yaşamalarında onlara nasıl yardım edebiliriz?
J.D. Vance - Author
Former Marine and Yale Law School graduate J.D. Vance writes about how upward mobility really feels. Full bio
Former Marine and Yale Law School graduate J.D. Vance writes about how upward mobility really feels. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:12
I remember the very first time
I went to a nice restaurant,
I went to a nice restaurant,
0
880
2815
Hayatımda ilk kez
iyi bir lokantaya gitmiştim,
iyi bir lokantaya gitmiştim,
00:15
a really nice restaurant.
1
3719
1617
gerçekten iyi bir restoranta.
00:17
It was for a law firm recruitment dinner,
2
5360
2136
Bir hukuk firmasının iş yemeğiydi,
00:19
and I remember beforehand
the waitress walked around
the waitress walked around
3
7520
2456
garson yanımıza gelip
00:22
and asked whether we wanted some wine,
4
10000
1856
şarap ister misiniz diye sordu
00:23
so I said, "Sure,
I'll take some white wine."
I'll take some white wine."
5
11880
2120
Ben de "Tabi beyaz şarap alayım" dedim.
00:26
And she immediately said,
6
14800
1736
Hemen yine sordu:
00:28
"Would you like sauvignon blanc
or chardonnay?"
or chardonnay?"
7
16560
2440
"Sauvignon blanc mı Chardonnay mı?"
00:31
And I remember thinking,
8
19680
1936
Şöyle düşündüğümü hatırlıyorum:
00:33
"Come on, lady,
stop with the fancy French words
stop with the fancy French words
9
21640
2856
" Yahu hanımefendi,
bırak şu süslü Fransızca kelimeleri,
bırak şu süslü Fransızca kelimeleri,
00:36
and just give me some white wine."
10
24520
1720
ver bir beyaz şarap işte."
00:39
But I used my powers of deduction
11
27400
1616
sonra mantığımı kullandım ve
00:41
and recognized that chardonnay
and sauvignon blanc
and sauvignon blanc
12
29040
2416
Chardonnay ile Sauvignon Blanc 'ın
00:43
were two separate types of white wine,
13
31480
1896
farklı tür beyaz şarap olduğunu anladım
00:45
and so I told her
that I would take the chardonnay,
that I would take the chardonnay,
14
33400
2416
ve chardonnaydan alayım dedim
00:47
because frankly that was
the easiest one to pronounce for me.
the easiest one to pronounce for me.
15
35840
2858
açıkçası, söylemesi kolay olan oydu.
00:51
So I had a lot of experiences like that
16
39960
2096
Yale'de hukuk öğrencisi iken
00:54
during my first couple of years
as a law student at Yale,
as a law student at Yale,
17
42080
2680
ilk yıllar buna benzer
birçok tecrübe yaşadım.
birçok tecrübe yaşadım.
00:57
because, despite all outward appearances,
I'm a cultural outsider.
I'm a cultural outsider.
18
45480
3240
Çünkü görünüşümün aksine
kültürel dışlanmışlardanım.
kültürel dışlanmışlardanım.
01:01
I didn't come from the elites.
19
49240
1576
Elit tabakadan değilim.
01:02
I didn't come from the Northeast
or from San Francisco.
or from San Francisco.
20
50840
4336
Kuzeydoğu'lu ya da
San Francisco'lu değilim.
San Francisco'lu değilim.
01:07
I came from a southern Ohio steel town,
21
55200
2096
Memleketim Güney Ohio'da
bir çelik kasabası,
bir çelik kasabası,
01:09
and it's a town that's really
struggling in a lot of ways,
struggling in a lot of ways,
22
57320
2736
pek çok sorunla boğuşan bir kasaba
ve bu sorunlar Amerikan işçi
sınıfının daha büyük
sınıfının daha büyük
01:12
ways that are indicative
of the broader struggles
of the broader struggles
23
60080
2456
ölçekteki sorunlarını yansıtıyor.
01:14
of America's working class.
24
62560
1440
01:16
Heroin has moved in,
25
64720
1336
Eroin gelip çöreklendi,
01:18
killing a lot of people, people I know.
26
66080
2040
çok insan öldürüyor, tanıdığım kişileri.
01:20
Family violence, domestic violence,
and divorce have torn apart families.
and divorce have torn apart families.
27
68680
3960
Aile içi şiddet ve boşanmalar
aileleri parçalara ayırıyor
aileleri parçalara ayırıyor
01:25
And there's a very unique
sense of pessimism that's moved in.
sense of pessimism that's moved in.
28
73400
4176
ve çok benzersiz bir kötümserlik duygusu
gelip yerleşti.
gelip yerleşti.
01:29
Think about rising mortality rates
in these communities
in these communities
29
77600
2616
Bu kasabalarda artan
ölüm oranlarını düşünün
ölüm oranlarını düşünün
01:32
and recognize that
for a lot of these folks,
for a lot of these folks,
30
80240
2176
ve şunu farkedin, burada yaşayanların
01:34
the problems that they're seeing
31
82440
1576
yaşadıkları sorunlar bu topluluklarda
01:36
are actually causing rising death rates
in their own communities,
in their own communities,
32
84040
3696
ölüm oranlarını arttıran sebeplerdir.
01:39
so there's a very real sense of struggle.
33
87760
2400
Yani çok gerçek bir boğuşma hissi var.
01:43
I had a very front-row seat
to that struggle.
to that struggle.
34
91160
2536
Bu savaşta ön saflarda yer aldım.
01:45
My family has been part of that struggle
for a very long time.
for a very long time.
35
93720
4120
Ailem çok uzun zamandır
bu sorunların içinde.
bu sorunların içinde.
01:51
I come from a family
that doesn't have a whole lot of money.
that doesn't have a whole lot of money.
36
99080
4336
Fazla parası olmayan bir
aileden geliyorum.
aileden geliyorum.
01:55
The addiction that plagued my community
37
103440
2416
Toplumu istila eden bağımlılık
01:57
also plagued my family,
and even, sadly, my own mom.
and even, sadly, my own mom.
38
105880
3120
ailemi, hatta maalesef annemi de sardı.
02:01
There were a lot of problems
that I saw in my own family,
that I saw in my own family,
39
109760
4136
Kendi ailemde pek çok sorun gördüm,
02:05
problems caused sometimes
by a lack of money,
by a lack of money,
40
113920
2856
bazen para sıkıntısından gelen
02:08
problems caused sometimes by a lack
of access to resources and social capital
of access to resources and social capital
41
116800
4336
bazen kaynaklara ve sosyal sermayeye
ulaşamamaktan kaynaklanan sorunlar
ulaşamamaktan kaynaklanan sorunlar
02:13
that really affected my life.
42
121160
2040
bunlar hayatımı çok etkiledi.
02:16
If you had looked at my life
when I was 14 years old
when I was 14 years old
43
124400
2776
Bana 14 yaşındayken baksanız
02:19
and said, "Well, what's going
to happen to this kid?"
to happen to this kid?"
44
127200
3056
ve "bu çocuğun hali ne olacak?" deseniz
02:22
you would have concluded
that I would have struggled
that I would have struggled
45
130280
2856
benim de ilerde sorunlarla boğuşacağımı
anlardınız,
anlardınız,
02:25
with what academics call upward mobility.
46
133160
2520
akademisyenlerin dikey hareketlilik
dediği sorunla.
dediği sorunla.
02:28
So upward mobility is an abstract term,
47
136560
2976
Dikey hareketlilik soyut bir terim
02:31
but it strikes at something
that's very core
that's very core
48
139560
2736
ama aslında işin tam özünde yatan
bir şeye dokunuyor
bir şeye dokunuyor
02:34
at the heart of the American Dream.
49
142320
1696
Amerikan rüyasının kalbine
02:36
It's the sense,
50
144040
1216
Bu bir duygu ve
02:37
and it measures whether kids like me
51
145280
1776
benim gibi çocuklara ölçüler
koyuyor,
koyuyor,
ister yoksul bir bölgede büyüyüp
iyi bir hayat elde edeceklere olsun,
iyi bir hayat elde edeceklere olsun,
02:39
who grow up in poor communities
are going to live a better life,
are going to live a better life,
52
147080
3016
02:42
whether they're going to have a chance
to live a materially better existence,
to live a materially better existence,
53
150120
5376
maddi anlamda daha iyi bir varoluş
şansı elde edeceklere olsun,
şansı elde edeceklere olsun,
02:47
or whether they're going to stay
in the circumstances where they came from.
in the circumstances where they came from.
54
155520
3536
isterse geldikleri koşullarda kalacak
olanlara olsun.
olanlara olsun.
02:51
And one of the things
we've learned, unfortunately,
we've learned, unfortunately,
55
159080
2416
Ne yazık ki öğrendiğimiz şeylerden biri,
02:53
is that upward mobility isn't as high
as we'd like it to be in this country,
as we'd like it to be in this country,
56
161520
3936
bu ülkede dikey hareketlikik
istediğimiz oranda değil
istediğimiz oranda değil
02:57
and interestingly,
it's very geographically distributed.
it's very geographically distributed.
57
165480
4000
ve ilginçtir, çok bölgesel bir
dağılım gösteriyor.
dağılım gösteriyor.
03:02
So take Utah, for instance.
58
170080
1960
Örneğin, Utah'a bakalım.
03:04
In Utah a poor kid is actually doing OK,
59
172840
3536
Utah' lı yoksul bir çocuk aslında
fena durumda değildir
fena durumda değildir
03:08
very likely to live their share
and their part in the American Dream.
and their part in the American Dream.
60
176400
4136
yüksel ihtimalle, Amerikan rüyasından
payını alacaktır.
payını alacaktır.
03:12
But if you think of where I'm from,
61
180560
1856
Ancak benim geldiğim yere bakarsanız
03:14
in the South, in Appalachia,
in southern Ohio,
in southern Ohio,
62
182440
3936
Güneye, Apalaşlara, güney Ohio'ya
03:18
it's very unlikely
that kids like that will rise.
that kids like that will rise.
63
186400
4216
oradaki çocukların yükselmesi
çok düşük olasılıktır.
çok düşük olasılıktır.
03:22
The American Dream
in those parts of the country
in those parts of the country
64
190640
2256
Ülkenin bu bölgelerinde
Amerikan Rüyası
Amerikan Rüyası
03:24
is in a very real sense just a dream.
65
192920
2040
hakikaten, sadece bir hayaldir.
03:27
So why is that happening?
66
195960
1200
Peki bu neden böyle?
03:30
So one reason is obviously
economic or structural.
economic or structural.
67
198120
2816
Görünüşe göre nedenlerden biri
ekonomik ve yapısal.
ekonomik ve yapısal.
03:32
So you think of these areas.
68
200960
1536
Yani siz bu bölgelerin
03:34
They're beset by these
terrible economic trends,
terrible economic trends,
69
202520
2616
bu korkunç ekonomik
trendlerle kuşatılmış,
trendlerle kuşatılmış,
03:37
built around industries
like coal and steel
like coal and steel
70
205160
2616
kömür ve çelik gibi endüstrilerin
ortasında kalmış
ortasında kalmış
03:39
that make it harder
for folks to get ahead.
for folks to get ahead.
71
207800
2040
ve gelişmesinin zor olduğunu düşünürsünüz
03:42
That's certainly one problem.
72
210320
1576
Sorunun biri kesinlikle bu.
03:43
There's also the problem of brain drain,
where the really talented people,
where the really talented people,
73
211920
3496
Beyin göçü de diğer bir sorun,
çok yetenekli insanlar
03:47
because they can't find
high-skilled work at home,
high-skilled work at home,
74
215440
2376
memleketlerinde yüksek becerili
işler bulamıyor
işler bulamıyor
03:49
end up moving elsewhere,
75
217840
1256
ve başka yere taşınıyor
03:51
so they don't build a business
or non-profit where they're from,
or non-profit where they're from,
76
219120
3016
yani geldikleri yerde iş kurmuyor
veya sosyal işler yapmıyorlar
veya sosyal işler yapmıyorlar
03:54
they end up going elsewhere
and taking their talents with them.
and taking their talents with them.
77
222160
2976
sonunda başka bir yere gidip
yeteneklerini de götürüyorlar.
yeteneklerini de götürüyorlar.
03:57
There are failing schools
in a lot of these communities,
in a lot of these communities,
78
225160
2656
Bu bölgelerin çoğunda
okullar başarısız
okullar başarısız
03:59
failing to give kids
the educational leg up
the educational leg up
79
227840
2056
çocuklara eğitim desteği
vermekte başarısız
vermekte başarısız
04:01
that really makes it possible for kids
to have opportunities later in life.
to have opportunities later in life.
80
229920
3536
bu destekler ki ileriki hayatlarında
onlara fırsat yaratacak destekler.
onlara fırsat yaratacak destekler.
04:05
These things are all important.
81
233480
1536
Bunların hepsi önemli
04:07
I don't mean to discount
these structural barriers.
these structural barriers.
82
235040
2416
bu yapısal engelleri küçümsemek istemem
04:09
But when I look back at my life
and my community,
and my community,
83
237480
2336
ama dönüp aileme ve toplumuma bakınca,
04:11
something else was going on,
something else mattered.
something else mattered.
84
239840
2880
başka bir şeyler oluyor,
önemli başka bir şey var.
önemli başka bir şey var.
04:15
It's difficult to quantify,
but it was no less real.
but it was no less real.
85
243840
3280
Bunu sayılara dökmek zor
ama bu çok sahici bir şey
ama bu çok sahici bir şey
04:20
So for starters, there was
a very real sense of hopelessness
a very real sense of hopelessness
86
248120
3656
Birincisi çok gerçek bir
umutsuzluk duygusu hakimdi
umutsuzluk duygusu hakimdi
04:23
in the community that I grew up in.
87
251800
1776
içinde büyüdüğüm toplulukta.
04:25
There was a sense that kids had
that their choices didn't matter.
that their choices didn't matter.
88
253600
3136
Çocuklar seçimlerinin önemsiz olduğu
duygusuna sahipti.
duygusuna sahipti.
04:28
No matter what happened,
no matter how hard they worked,
no matter how hard they worked,
89
256760
2656
Ne olursa olsun, ne kadar çalışırsan çalış
04:31
no matter how hard
they tried to get ahead,
they tried to get ahead,
90
259440
2096
ilerlemek için ne yaparsan yap
04:33
nothing good would happen.
91
261560
1640
başına hiç iyi bir şey gelmezdi.
04:36
So that's a tough feeling
to grow up around.
to grow up around.
92
264160
3056
Ortasında büyümek için çok
çetin bir duygu.
çetin bir duygu.
04:39
That's a tough mindset to penetrate,
93
267240
3176
Bu içine girilmesi zor bir kafa yapısı
04:42
and it leads sometimes
to very conspiratorial places.
to very conspiratorial places.
94
270440
4280
ve bu bazen iyice komplo teorilerine
kaymaya yol açıyor.
kaymaya yol açıyor.
04:47
So let's just take one
political issue that's pretty hot,
political issue that's pretty hot,
95
275240
3936
Şu oldukça sıcak politik konuyu ele alalım
04:51
affirmative action.
96
279200
1496
pozitif ayrımcılık.
04:52
So depending on your politics,
you might think that affirmative action
you might think that affirmative action
97
280720
3296
Yani politik görüşünüze göre
işyerlerinde pozitif ayrımcılığın
işyerlerinde pozitif ayrımcılığın
04:56
is either a wise or an unwise way
to promote diversity in the workplace
to promote diversity in the workplace
98
284040
3376
çeşitliliği artırmak için doğru
veya yanlış olduğunu düşünebilirsiniz
veya yanlış olduğunu düşünebilirsiniz
04:59
or the classroom.
99
287440
1296
veya sınıflarda.
05:00
But if you grow up in an area like this,
100
288760
2016
Ama benimki gibi bir bölgede büyürseniz
05:02
you see affirmative action
as a tool to hold people like you back.
as a tool to hold people like you back.
101
290800
3736
pozitif ayrımcılık sizin gibi insanları
engellemek için bir araçtır
engellemek için bir araçtır
05:06
That's especially true if you're
a member of the white working class.
a member of the white working class.
102
294560
3256
özellikle de
beyaz çalışan sınıftansanız.
beyaz çalışan sınıftansanız.
05:09
You see it as something
that isn't just about good or bad policy.
that isn't just about good or bad policy.
103
297840
3416
Bunu sadece iyi veya kötü
bir politika olarak görmezsiniz.
bir politika olarak görmezsiniz.
05:13
You see it as something
that's actively conspiring,
that's actively conspiring,
104
301280
2696
Bunu fiili bir komplo olarak görürsünüz
05:16
where people with political
and financial power
and financial power
105
304000
2256
politik ve finansal güçleri olan insanlar
05:18
are working against you.
106
306280
1616
size karşı çalışmaktadır.
05:19
And there are a lot of ways that you see
that conspiracy against you --
that conspiracy against you --
107
307920
4920
Pek çok biçimde size karşı düzenlenen
komplolar görürsünüz--
komplolar görürsünüz--
05:25
perceived, real, but it's there,
108
313520
2896
hissedilen yahut gerçek, ama orada
05:28
and it warps expectations.
109
316440
1640
ve bu umutlarınızı baltalar.
05:31
So if you think about what do you do
when you grow up in that world,
when you grow up in that world,
110
319040
3216
Bu dünyada büyürsen
ileride ne yapacağını düşündüğünde
ileride ne yapacağını düşündüğünde
05:34
you can respond in a couple of ways.
111
322280
1736
birkaç cevap bulursun.
05:36
One, you can say,
"I'm not going to work hard,
"I'm not going to work hard,
112
324040
2176
Bir, "Çok çalışmayacağım"
05:38
because no matter how hard I work,
it's not going to matter."
it's not going to matter."
113
326240
2896
çünkü ne kadar çalışırsam çalışayım
bir şey fark etmeyecek.
bir şey fark etmeyecek.
05:41
Another thing you might do is say,
114
329160
1656
Söyleyebileceğin diğer bir şey
05:42
"Well, I'm not going to go
after the traditional markers of success,
after the traditional markers of success,
115
330840
3216
"Geleneksel başarı yolunu izlemeyeceğim
05:46
like a university education
or a prestigious job,
or a prestigious job,
116
334080
2336
üniversite eğitimi veya
prestijli bir iş gibi
prestijli bir iş gibi
05:48
because the people who care
about those things are unlike me.
about those things are unlike me.
117
336440
2896
bu şeylere önem veren insanlar
bana benzemiyor
bana benzemiyor
05:51
They're never going to let me in."
118
339360
1620
beni asla aralarına almazlar".
05:53
When I got admitted to Yale,
a family member asked me
a family member asked me
119
341004
2477
Yale'e kabul edildiğimde
aileden biri sordu
aileden biri sordu
05:55
if I had pretended to be a liberal
to get by the admissions committee.
to get by the admissions committee.
120
343505
3311
"Yoksa kabul komitesini kandırmak için
liberal (solcu) rolümü yaptın?"
liberal (solcu) rolümü yaptın?"
05:58
Seriously.
121
346840
1776
Cidden.
06:00
And it's obviously not the case
that there was a liberal box to check
that there was a liberal box to check
122
348640
4016
Açıkçası mesele başvuru formunda kontrol
edilecek bir libearal kutucuğu
edilecek bir libearal kutucuğu
06:04
on the application,
123
352680
1496
olup olmaması değildi,
06:06
but it speaks to a very real
insecurity in these places
insecurity in these places
124
354200
3656
bu gibi yerlerdeki çok gerçek bir
güvensizlik duygusuna değiniyordu,
güvensizlik duygusuna değiniyordu,
06:09
that you have to pretend
to be somebody you're not
to be somebody you're not
125
357880
2376
sosyal engelleri aşmak için
olmadığınız biri gibi
olmadığınız biri gibi
06:12
to get past these various social barriers.
126
360280
2200
davranmak zorundasınız.
06:15
It's a very significant problem.
127
363080
1524
Bu çok belirgin bir sorun.
06:17
Even if you don't give in
to that hopelessness,
to that hopelessness,
128
365640
2416
O umutsuzluğa teslim olmasanız bile
06:20
even if you think, let's say,
129
368080
1816
hatta şöyle düşünseniz bile
06:21
that your choices matter
and you want to make the good choices,
and you want to make the good choices,
130
369920
3616
seçimlerim önemlidir ve iyi seçimler
yapmalıyım,
yapmalıyım,
06:25
you want to do better
for yourself and for your family,
for yourself and for your family,
131
373560
2896
kendim ve ailem için
iyi şeyler yapmak isterim.
iyi şeyler yapmak isterim.
06:28
it's sometimes hard
to even know what those choices are
to even know what those choices are
132
376480
3176
Ancak bazen bu seçeneklerin neler olduğunu
bilmek bile zordur,
bilmek bile zordur,
06:31
when you grow up
in a community like I did.
in a community like I did.
133
379680
2096
hele ki benimki gibi bir
ortamda büyümüşsen.
ortamda büyümüşsen.
06:33
I didn't know, for example,
134
381800
1616
Örneğin ben şunları bilmiyordum,
06:35
that you had to go
to law school to be a lawyer.
to law school to be a lawyer.
135
383440
2240
avukat olmak için hukuk
okumak gerektiğini;
okumak gerektiğini;
06:38
I didn't know that elite universities,
as research consistently tells us,
as research consistently tells us,
136
386360
3936
araştırmaların sürekli söylediği gibi
elit üniversitelerin düşük gelirli
elit üniversitelerin düşük gelirli
06:42
are cheaper for low-income kids
137
390320
1776
çocuklar için daha ucuz olduğunu,
06:44
because these universities
have bigger endowments,
have bigger endowments,
138
392120
2576
çünkü bu üniversitelerin
büyük bağışlar aldıklarını,
büyük bağışlar aldıklarını,
06:46
can offer more generous financial aid.
139
394720
2176
ve cömert finansal yardımlar yaptıklarını.
06:48
I remember I learned this
140
396920
1256
Bunu da şöyle öğrendim
06:50
when I got the financial aid letter
from Yale for myself,
from Yale for myself,
141
398200
2816
Yale'den bana
finansal yardım mektubu geldi
finansal yardım mektubu geldi
06:53
tens of thousands of dollars
in need-based aid,
in need-based aid,
142
401040
2696
on binlerce dolarlık
"ihtiyaca matuf yardım"
"ihtiyaca matuf yardım"
06:55
which is a term I had never heard before.
143
403760
2136
daha önce hiç duymadığım bir terim.
06:57
But I turned to my aunt
when I got that letter and said,
when I got that letter and said,
144
405920
2656
Mektubu alınca teyzeme dönüp
şöyle dedim
şöyle dedim
07:00
"You know, I think this just means
that for the first time in my life,
that for the first time in my life,
145
408600
3296
"Biliyor musun, galiba bu demek oluyor ki
yoksul olmak hayatımda ilk kez
bir işe yaradı"
bir işe yaradı"
07:03
being poor has paid really well."
146
411920
1600
07:07
So I didn't have access
to that information
to that information
147
415360
2816
Yani benim o bilgiye de erişimim yoktu,
07:10
because the social networks around me
didn't have access to that information.
didn't have access to that information.
148
418200
3656
çünkü etrafımdaki sosyal iletişim ağının
bu bilgiye ulaşma şansı yoktu.
bu bilgiye ulaşma şansı yoktu.
07:13
I learned from my community
how to shoot a gun, how to shoot it well.
how to shoot a gun, how to shoot it well.
149
421880
3656
Çevremden bir şeyler öğrendim nasıl
silah kullanılır, nasıl iyi atış yapılır
silah kullanılır, nasıl iyi atış yapılır
07:17
I learned how to make
a damn good biscuit recipe.
a damn good biscuit recipe.
150
425560
2456
bisküvinin kralı nasıl yapılır...
07:20
The trick, by the way,
is frozen butter, not warm butter.
is frozen butter, not warm butter.
151
428040
3160
Yeri gelmişken, işin püf noktası
donmuş tereyağı, sıcak değil.
donmuş tereyağı, sıcak değil.
07:24
But I didn't learn how to get ahead.
152
432080
1896
Ama hayatta nasıl ilerlenir öğrenmedim.
07:26
I didn't learn how to make
the good decisions
the good decisions
153
434000
2576
Eğitim ve fırsatlar konusunda
07:28
about education and opportunity
154
436600
1856
nasıl iyi kararlar alınır öğrenmedim,
07:30
that you need to make
155
438480
2696
ki 21. yüzyılın bu bilgi ekonomisinde
07:33
to actually have a chance
in this 21st century knowledge economy.
in this 21st century knowledge economy.
156
441200
3176
bir şansın olması için bu kararlara
gerçekten ihtiyacın var.
gerçekten ihtiyacın var.
07:36
Economists call the value
that we gain from our informal networks,
that we gain from our informal networks,
157
444400
4136
Ekonomistler bizim informal ağımızdan
arkadaşlar, meslekdaşlar ve aileden
arkadaşlar, meslekdaşlar ve aileden
07:40
from our friends and colleagues
and family "social capital."
and family "social capital."
158
448560
3616
elde ettiğimiz değere
"sosyal sermaye" diyor.
"sosyal sermaye" diyor.
07:44
The social capital that I had
wasn't built for 21st century America,
wasn't built for 21st century America,
159
452200
3816
Benim sosyal sermayem
21. yüzyılın Amerikasına göre değildi
21. yüzyılın Amerikasına göre değildi
07:48
and it showed.
160
456040
1200
ve acısı da çıktı.
07:50
There's something else
that's really important that's going on
that's really important that's going on
161
458360
2936
Başka birşey daha var
gerçekten önemli bir şey oluyor
gerçekten önemli bir şey oluyor
07:53
that our community
doesn't like to talk about,
doesn't like to talk about,
162
461320
2176
bizim ahali bunu konuşmak istemiyor
07:55
but it's very real.
163
463520
1576
ama çok gerçek.
07:57
Working-class kids are much more likely
164
465120
1896
Çalışan sınıf çocukları
büyük olasılıkla
büyük olasılıkla
07:59
to face what's called
adverse childhood experiences,
adverse childhood experiences,
165
467040
2736
olumsuz çocukluk deneyimi
denen şeyle karşılaşıyor;
denen şeyle karşılaşıyor;
08:01
which is just a fancy word
for childhood trauma:
for childhood trauma:
166
469800
3720
sadece süslü bir söz,
çocuklarda travma demek.
çocuklarda travma demek.
08:06
getting hit or yelled at,
put down by a parent repeatedly,
put down by a parent repeatedly,
167
474280
3576
Anne veya babasından sürekli dayak yiyor,
bağırılıyor, küçümseniyor,
bağırılıyor, küçümseniyor,
08:09
watching someone hit or beat your parent,
168
477880
2416
birinin anne babasını dövmesini izliyor,
08:12
watching someone do drugs
or abuse alcohol.
or abuse alcohol.
169
480320
3376
birinin uyuşturucu kullanmasını
alkole batmasını izliyor.
alkole batmasını izliyor.
08:15
These are all instances
of childhood trauma,
of childhood trauma,
170
483720
2536
Bunlar çocukluk travması örnekleri
08:18
and they're pretty
commonplace in my family.
commonplace in my family.
171
486280
2080
ve benim ailemde de epey olağan şeyler
08:20
Importantly, they're not just
commonplace in my family right now.
commonplace in my family right now.
172
488960
3416
önemle belirteyim bunlar sadece
ailemde şu anda olağan değil.
ailemde şu anda olağan değil.
08:24
They're also multigenerational.
173
492400
2016
Bunlar kuşaktan kuşağa geçiyor
08:26
So my grandparents,
174
494440
1560
Dedem ve ninem
08:28
the very first time that they had kids,
175
496640
2776
ilk çocukları olduğunda
08:31
they expected that they
were going to raise them in a way
were going to raise them in a way
176
499440
2696
onları çok iyi insanlar olarak
08:34
that was uniquely good.
177
502160
1616
büyütmeyi umuyordu.
08:35
They were middle class,
178
503800
1256
Orta sınıftandılar,
08:37
they were able to earn
a good wage in a steel mill.
a good wage in a steel mill.
179
505080
2381
çelik fabrikasında
iyi bir ücretle çalışıyorlardı.
iyi bir ücretle çalışıyorlardı.
08:39
But what ended up happening
180
507485
1331
Ama sonunda ne oldu,
08:40
is that they exposed their kids
to a lot of the childhood trauma
to a lot of the childhood trauma
181
508840
3016
çocuklarının pek çok çocukluk
travması yaşamasına neden oldular.
travması yaşamasına neden oldular.
08:43
that had gone back many generations.
182
511880
2696
Bu durum geriye
çok eski kuşaklara kadar gider.
çok eski kuşaklara kadar gider.
08:46
My mom was 12 when she saw
my grandma set my grandfather on fire.
my grandma set my grandfather on fire.
183
514600
4760
Annem, ninemin dedemi ateşe verdiğini
gördüğünde 12 yaşındaydı.
gördüğünde 12 yaşındaydı.
08:52
His crime was that he came home drunk
184
520120
2816
Dedemin suçu eve sarhoş gelmekti.
08:54
after she told him,
185
522960
1216
Daha önce ninem
08:56
"If you come home drunk,
I'm gonna kill you."
I'm gonna kill you."
186
524200
2160
"Eve sarhoş gelirsen seni gebertirim"
demişti
demişti
08:59
And she tried to do it.
187
527240
1200
ve buna yeltenmişti.
09:01
Think about the way
that that affects a child's mind.
that that affects a child's mind.
188
529440
3480
Bu bir çocuğun zihnini nasıl etkiler
düşünün.
düşünün.
09:05
And we think of these things
as especially rare,
as especially rare,
189
533520
2936
Biz bu şeylerin son derece nadir olduğunu
sanıyoruz
sanıyoruz
09:08
but a study by the Wisconsin
Children's Trust Fund found
Children's Trust Fund found
190
536480
3976
ama Wisconsin Children's Trust Fund'ın
araştırması
araştırması
09:12
that 40 percent of low-income kids face
multiple instances of childhood trauma,
multiple instances of childhood trauma,
191
540480
5680
düşük gelir grubu çocuklarının %40 nın
çoklu sayıda travma yaşadığını söylüyor,
çoklu sayıda travma yaşadığını söylüyor,
09:18
compared to only 29 percent
for upper-income kids.
for upper-income kids.
192
546800
3296
yüksek gelir grubu çocuklarında oran %29.
09:22
And think about what that really means.
193
550120
2656
Bunun gerçek anlamını düşünün.
09:24
If you're a low-income kid,
194
552800
1736
Düşük gelir grubundan bir çocuksan,
09:26
almost half of you face multiple
instances of childhood trauma.
instances of childhood trauma.
195
554560
4456
sizin neredeyse yarınız birden çok kez
çocukluk travması yaşıyor.
çocukluk travması yaşıyor.
09:31
This is not an isolated problem.
196
559040
1816
Bu izole bir problem değil,
09:32
This is a very significant issue.
197
560880
2120
bu çok büyük bir mesele.
09:35
We know what happens
to the kids who experience that life.
to the kids who experience that life.
198
563800
3120
O hayatı yaşayan çocuklara
ne olduğunu biliyoruz.
ne olduğunu biliyoruz.
Büyük ihtimalle uyuşturucu kullanacaklar
büyük ihtimalle hapse girecekler,
büyük ihtimalle hapse girecekler,
09:39
They're more likely to do drugs,
more likely to go to jail,
more likely to go to jail,
199
567920
3296
09:43
more likely to drop out of high school,
200
571240
2296
büyük ihtimalle liseyi bırakacaklar
09:45
and most importantly,
201
573560
1416
ve en önemlisi
büyük ihtimalle çocuklarına
ana babalarının kendilere
ana babalarının kendilere
09:47
they're more likely
to do to their children
to do to their children
202
575000
2216
09:49
what their parents did to them.
203
577240
1840
yaptığı şeyi yapacaklar.
09:51
This trauma, this chaos in the home,
204
579640
3096
Bu travmalar,evdeki bu kaos
09:54
is our culture's
very worst gift to our children,
very worst gift to our children,
205
582760
3456
çocuklara bizim kültürümüzün
çok kötü bir hediyesi,
çok kötü bir hediyesi,
09:58
and it's a gift that keeps on giving.
206
586240
2520
bir hediye ki, hala verilmeye
devam ediyor.
devam ediyor.
10:02
So you combine all that,
207
590280
1816
Bütün bunları birleştirirsek:
10:04
the hopelessness, the despair,
208
592120
2696
Umutsuzluk, çaresizlik
10:06
the cynicism about the future,
209
594840
2336
geleceğe kötümser bakmak
10:09
the childhood trauma,
210
597200
1240
çocukluk travmaları
10:11
the low social capital,
211
599440
1896
düşük sosyal sermaye...
10:13
and you begin to understand why me,
212
601360
2296
O zaman merak etmeye başlarsınız
ben nasıl
ben nasıl
10:15
at the age of 14,
213
603680
1576
14 yaşındayken
10:17
was ready to become
just another statistic,
just another statistic,
214
605280
2336
sadece bir istatistik
rakamı olmaya hazırken
rakamı olmaya hazırken
10:19
another kid who failed to beat the odds.
215
607640
2320
sürpriz yapamayacak bir çocukken, nasıl
10:22
But something unexpected happened.
216
610640
2696
beklenmedik bir şey oldu.
10:25
I did beat the odds.
217
613360
1736
Ben büyük sürpriz yaptım.
10:27
Things turned up for me.
218
615120
2136
Rüzgar bana döndü.
10:29
I graduated from high school,
from college, I went to law school,
from college, I went to law school,
219
617280
3736
Liseyi bitirdim,
koleji bitirdim, hukuk okudum,
koleji bitirdim, hukuk okudum,
10:33
and I have a pretty good job now.
220
621040
1600
şu anda gayet iyi bir işim var.
10:35
So what happened?
221
623320
1200
İyi de, nasıl oldu ?
10:37
Well, one thing that happened
is that my grandparents,
is that my grandparents,
222
625320
2536
Yani olan şeylerden biri
dedemle ninemdi
dedemle ninemdi
10:39
the same grandparents
of setting someone on fire fame,
of setting someone on fire fame,
223
627880
2536
birbirlerini yakarak ün
kazanan aynı kişiler.
kazanan aynı kişiler.
10:42
they really shaped up
by the time I came around.
by the time I came around.
224
630440
2240
Ben doğduğum zamanlarda
epeyce toparlamışlardı.
epeyce toparlamışlardı.
10:45
They provided me a stable home,
225
633320
3056
Bana düzenli bir ev sağladılar
10:48
a stable family.
226
636400
1296
düzeli bir aile.
10:49
They made sure
227
637720
1216
Şunu yaptılar
10:50
that when my parents weren't able
to do the things that kids need,
to do the things that kids need,
228
638960
3136
anne babam çocukları için
gerekenleri yapamıyordu
gerekenleri yapamıyordu
10:54
they stepped in and filled that role.
229
642120
1880
devreye girdiler
ve bu rolü üstlendiler
ve bu rolü üstlendiler
10:56
My grandma especially
did two things that really matter.
did two things that really matter.
230
644880
2656
Özellikle anneannem
çok önemli iki şey yaptı.
çok önemli iki şey yaptı.
Bir, bana huzurlu bir ev sağladı,
böylece ev ödevlerime yoğunlaşabiliyordum
böylece ev ödevlerime yoğunlaşabiliyordum
10:59
One, she provided that peaceful home
that allowed me to focus on homework
that allowed me to focus on homework
231
647560
3496
11:03
and the things that kids
should be focused on.
should be focused on.
232
651080
2616
çocukların odaklanması gereken şey budur
11:05
But she was also
this incredibly perceptive woman,
this incredibly perceptive woman,
233
653720
2376
ama aynı zamanda
sezgileri inanılmazdı,
sezgileri inanılmazdı,
11:08
despite not even having
a middle school education.
a middle school education.
234
656120
2376
orta okula bile gitmemesine rağmen.
11:10
She recognized the message
that my community had for me,
that my community had for me,
235
658520
2656
Çevrenin bana verdiği mesajı farketti
11:13
that my choices didn't matter,
236
661200
2056
şeçimlerimiz önemsizdir mesajını
11:15
that the deck was stacked against me.
237
663280
1816
kaybetmeye mahkum olduğum mesajını.
11:17
She once told me,
238
665120
1216
Bir keresinde şöyle dedi
11:18
"JD, never be like those losers who think
the deck is stacked against them.
the deck is stacked against them.
239
666360
3976
"JD sen asla bu zavallılardan olma, onlar
kaybetmeye mahkum olduklarını sanıyor.
kaybetmeye mahkum olduklarını sanıyor.
11:22
You can do anything you want to."
240
670360
2336
İstediğin her şeyi başarabilirsin"
11:24
And yet she recognized
that life wasn't fair.
that life wasn't fair.
241
672720
3216
Üstelik
hayatın adil olmadığının da farkındaydı
hayatın adil olmadığının da farkındaydı
11:27
It's hard to strike that balance,
242
675960
1616
tutturması zor bir denge
11:29
to tell a kid that life isn't fair,
243
677600
2016
zor, bir çocuğa hayat adil değildir demek
11:31
but also recognize and enforce in them
the reality that their choices matter.
the reality that their choices matter.
244
679640
5256
bunu kabul etmek ve seçimlerimizin
önemli olduğu gerçeğini de dayatmak.
önemli olduğu gerçeğini de dayatmak.
11:36
But mamaw was able
to strike that balance.
to strike that balance.
245
684920
2120
ama anneannem bu dengeyi tutturmuştu.
11:41
The other thing that really helped
was the United States Marine Corps.
was the United States Marine Corps.
246
689040
3296
Bana gerçekten yardımı olan diğer şey
ABD Deniz Piyade Kolordusu idi.
ABD Deniz Piyade Kolordusu idi.
11:44
So we think of the Marine Corps
as a military outfit, and of course it is,
as a military outfit, and of course it is,
247
692360
3496
Deniz Piyadelerinin askeri bir birlik
olduğunu düşünürüz ve tabi doğrudur
olduğunu düşünürüz ve tabi doğrudur
11:47
but for me, the US Marine Corps
was a four-year crash course
was a four-year crash course
248
695880
2856
ama benim için karakter eğitimi
veren, dört yıllık,
veren, dört yıllık,
yoğunlaştırılmış bir kurstu.
11:50
in character education.
249
698760
1216
11:52
It taught me how to make a bed,
how to do laundry,
how to do laundry,
250
700000
2376
Yatak nasıl yapılır,
çamaşır nasıl yıkanır öğretti,
çamaşır nasıl yıkanır öğretti,
11:54
how to wake up early,
how to manage my finances.
how to manage my finances.
251
702400
2256
nasıl erken kalkılır,
bütçeni nasıl yönetirsin.
bütçeni nasıl yönetirsin.
11:56
These are things
my community didn't teach me.
my community didn't teach me.
252
704680
2176
Benim çevrem bana bunları öğretmedi.
11:58
I remember when I went
to go buy a car for the very first time,
to go buy a car for the very first time,
253
706880
2953
Bir araba almaya ilk
gidişimi hatırlıyorum.
gidişimi hatırlıyorum.
12:01
I was offered a dealer's
low, low interest rate of 21.9 percent,
low, low interest rate of 21.9 percent,
254
709857
4319
Satıcının çok çok düşük
%21.9 luk faiz oranı teklifini duyunca
%21.9 luk faiz oranı teklifini duyunca
12:06
and I was ready
to sign on the dotted line.
to sign on the dotted line.
255
714200
2600
noktalı yeri imzalamaya hazırdım,
12:09
But I didn't take that deal,
256
717680
1856
ama bu teklifi kabul etmedim.
12:11
because I went and took it to my officer
257
719560
2016
Çünkü gidip komutanıma sormak istedim.
12:13
who told me, "Stop being an idiot,
258
721600
2136
Bana dedi ki "geri zekalı olma
12:15
go to the local credit union,
and get a better deal."
and get a better deal."
259
723760
2496
yerel kredi kurumuna git
ve daha iyi bir teklif al"
ve daha iyi bir teklif al"
12:18
And so that's what I did.
260
726280
1456
söylediğini yaptım.
12:19
But without the Marine Corps,
261
727760
1416
Deniz Piyadeleri olmadan
12:21
I would have never had access
to that knowledge.
to that knowledge.
262
729200
2256
bu bilgiye asla ulaşamazdım.
12:23
I would have had
a financial calamity, frankly.
a financial calamity, frankly.
263
731480
2200
Cidden, finansal açıdan
bir felaket yaşardım .
bir felaket yaşardım .
12:26
The last thing I want to say
is that I had a lot of good fortune
is that I had a lot of good fortune
264
734720
3136
Son söylemek istediğim
akıl hocaları ve insanlar konusunda
akıl hocaları ve insanlar konusunda
12:29
in the mentors and people
265
737880
1576
talihim yaver gitti,
12:31
who have played
an important role in my life.
an important role in my life.
266
739480
2136
hayatımda önemli rol oynadılar.
12:33
From the Marines,
from Ohio State, from Yale,
from Ohio State, from Yale,
267
741640
3056
Piyadelerden Ohio Eyaletine, Yale'e kadar
12:36
from other places,
268
744720
1256
diğer yerlere kadar
12:38
people have really stepped in
269
746000
1656
insanlar olaya müdahil oldu
12:39
and ensured that they filled
that social capital gap
that social capital gap
270
747680
2816
ve şu sosyal sermaye açığını kapattı,
12:42
that it was pretty obvious,
apparently, that I had.
apparently, that I had.
271
750520
2400
halimden belli değil mi?
12:45
That comes from good fortune,
272
753480
1560
Benim şansım yaver gitti
12:47
but a lot of children
aren't going to have that good fortune,
aren't going to have that good fortune,
273
755840
3296
ama pek çok çocuğun şansı
yaver gitmeyecek.
yaver gitmeyecek.
12:51
and I think that raises
really important questions for all of us
really important questions for all of us
274
759160
3696
Bu hepimiz için bazı önemli soruları
gündeme getiriyor,
gündeme getiriyor,
12:54
about how we're going to change that.
275
762880
1762
bunu nasıl değiştireceğiz?
12:57
We need to ask questions about
how we're going to give low-income kids
how we're going to give low-income kids
276
765600
3976
Sormalıyız; düşük gelir grubu
çocuklarına nasıl yardım edeceğiz,
çocuklarına nasıl yardım edeceğiz,
13:01
who come from a broken home
access to a loving home.
access to a loving home.
277
769600
3536
dağılmış yuvaların yerine sevgi
dolu bir yuvayı nasıl sağlarız?
dolu bir yuvayı nasıl sağlarız?
13:05
We need to ask questions
278
773160
1256
Sorular sormamız gerekiyor,
13:06
about how we're going
to teach low-income parents
to teach low-income parents
279
774440
2336
düşük gelir grubu ebeveynlerine
çocuklarıyla
çocuklarıyla
13:08
how to better interact
with their children,
with their children,
280
776800
2136
ve partnerleriyle
nasıl daha iyi iletişim kurabilir?
13:10
with their partners.
281
778960
1496
13:12
We need to ask questions
about how we give social capital,
about how we give social capital,
282
780480
4456
Sormamız gerekiyor
Sosyal Sermeye'yi nasıl sağlarız,
Sosyal Sermeye'yi nasıl sağlarız,
13:16
mentorship to low-income kids
who don't have it.
who don't have it.
283
784960
3376
bu düşük gelir grubu çocuklarına nasıl
yol göstericilik sağlarız?
yol göstericilik sağlarız?
13:20
We need to think about
how we teach working class children
how we teach working class children
284
788360
3056
Düşünmemiz gerekiyor
çalışan sınıf çocuklarına nasıl öğretiriz,
çalışan sınıf çocuklarına nasıl öğretiriz,
13:23
about not just hard skills,
285
791440
2496
sadece katı becerileri değil
13:25
like reading, mathematics,
286
793960
2096
okuma yazma ve matematik gibi
aynı zamanda hassas becerileri.
13:28
but also soft skills,
287
796080
1336
13:29
like conflict resolution
and financial management.
and financial management.
288
797440
2840
anlaşmazlık çözme
ve bütçe (finans) yönetimi gibi.
ve bütçe (finans) yönetimi gibi.
13:33
Now, I don't have all of the answers.
289
801440
3216
Bende bütün cevaplar yok.
13:36
I don't know all of the solutions
to this problem,
to this problem,
290
804680
2920
Bütün bu sorunların çözümlerini bilmiyorum
13:40
but I do know this:
291
808360
1200
ama şunu biliyorum:
13:42
in southern Ohio right now,
292
810600
1736
Şu anda Güney Ohio'da
13:44
there's a kid who is
anxiously awaiting their dad,
anxiously awaiting their dad,
293
812360
3776
babasını korkarak bekleyen bir çocuk var;
13:48
wondering whether,
when he comes through the door,
when he comes through the door,
294
816160
2376
babası kapıdan girereken
sakince yürüyecek mi,
sakince yürüyecek mi,
13:50
he'll walk calmly or stumble drunkly.
295
818560
2400
yoksa sarhoş ve tökezleyecek mi.
13:54
There's a kid
296
822000
1200
Bir çocuk var;
13:56
whose mom sticks a needle in her arm
297
824560
2336
annesi koluna iğne yapıyor,
13:58
and passes out,
298
826920
1496
ve kendinden geçiyor.
14:00
and he doesn't know
why she doesn't cook him dinner,
why she doesn't cook him dinner,
299
828440
2896
Çocuk annesinin ona neden
yemek yapmadığını bilmiyor
yemek yapmadığını bilmiyor
14:03
and he goes to bed hungry that night.
300
831360
1800
ve bu gece aç yatıyor.
14:06
There's a kid who has
no hope for the future
no hope for the future
301
834400
3936
Bir çocuk var;
gelecekten hiç umudu yok,
gelecekten hiç umudu yok,
14:10
but desperately
wants to live a better life.
wants to live a better life.
302
838360
3256
ama çaresizce
daha iyi bir hayat istiyor.
daha iyi bir hayat istiyor.
14:13
They just want somebody
to show it to them.
to show it to them.
303
841640
2200
Çocuklar, bunları öğretecek birini arıyor.
14:16
I don't have all the answers,
304
844680
1856
Bütün cevapları bilmiyorum
14:18
but I know that unless our society
starts asking better questions
starts asking better questions
305
846560
4936
ama toplumumuz daha iyi sorular
sormaya başlamadıkça,
sormaya başlamadıkça,
14:23
about why I was so lucky
306
851520
2096
neden bu kadar şanslı olduğum,
14:25
and about how to get that luck
to more of our communities
to more of our communities
307
853640
3056
bu şansı topluma ve ülkemiz çocuklarına
daha fazla nasıl yayacağımız konusunda,
14:28
and our country's children,
308
856720
1656
14:30
we're going to continue
to have a very significant problem.
to have a very significant problem.
309
858400
3256
çok büyük problemlerle karşılaşmaya
devam edeceğiz.
devam edeceğiz.
14:33
Thank you.
310
861680
1216
Teşekkür ederim.
14:34
(Applause)
311
862920
2400
(Alkışlar)
ABOUT THE SPEAKER
J.D. Vance - AuthorFormer Marine and Yale Law School graduate J.D. Vance writes about how upward mobility really feels.
Why you should listen
J.D. Vance grew up in the Rust Belt city of Middletown, Ohio, and the Appalachian town of Jackson, Kentucky. He enlisted in the Marine Corps after high school and served in Iraq. A graduate of the Ohio State University and Yale Law School, he has contributed to the National Review and is a principal at a leading Silicon Valley investment firm. He is the author of Hillbilly Elegy, a number one New York Times Best Seller. Vance lives in San Francisco with his wife and two dogs.
J.D. Vance | Speaker | TED.com