TEDxTaipei
Michelle Kuo: The healing power of reading
Michelle Kuo: Okumanın iyileştirici gücü
Filmed:
Readability: 2.9
2,399,463 views
Okumak ve yazmak, bizi diğerlerine ve kendimize yakınlaştıran cesaret eylemleri olabilir. Yazar Michelle Kuo, Mississippi Delta'da öğrencilerine okuma becerilerini öğretmenin, yazılı kelimelerin bir köprü görevi gösteren gücünü ortaya nasıl çıkardığını ve bu gücün sınırlamalarını paylaşıyor.
Michelle Kuo - Teacher, writer, lawyer
Michelle Kuo believes in the power of reading to connect us with one another, creating a shared universe. Full bio
Michelle Kuo believes in the power of reading to connect us with one another, creating a shared universe. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:12
I want to talk today
about how reading can change our lives
about how reading can change our lives
0
917
5476
Bugün, okumanın hayatlarımızı
nasıl değiştirebildiği
nasıl değiştirebildiği
ve bu değişimin sınırları
hakkında konuşmak istiyorum.
hakkında konuşmak istiyorum.
00:18
and about the limits of that change.
1
6417
2375
00:21
I want to talk to you about how reading
can give us a shareable world
can give us a shareable world
2
9750
4268
Sizlerle, okumanın bize nasıl
güçlü insan ilişkilerinin olduğu
güçlü insan ilişkilerinin olduğu
paylaşılabilir bir dünya verebildiğini
konuşmak istiyorum.
konuşmak istiyorum.
00:26
of powerful human connection.
3
14042
2708
00:29
But also about how that connection
is always partial.
is always partial.
4
17833
3560
Aynı zamanda iletişimin her zaman
taraflı olması hakkında
konuşmak istiyorum.
konuşmak istiyorum.
00:33
How reading is ultimately
a lonely, idiosyncratic undertaking.
a lonely, idiosyncratic undertaking.
5
21417
5083
Okumak ne kadar yalnız,
kendine özgü bir girişim.
00:39
The writer who changed my life
6
27625
2851
Hayatımı değiştiren yazar,
00:42
was the great African American
novelist James Baldwin.
novelist James Baldwin.
7
30500
4434
ünlü Afro-Amerikan
roman yazarı James Baldwin idi.
roman yazarı James Baldwin idi.
00:46
When I was growing up
in Western Michigan in the 1980s,
in Western Michigan in the 1980s,
8
34958
3268
1980'lerde Batı Michigan'da büyürken
sosyal değişimle ilgilenen
00:50
there weren't many Asian American writers
interested in social change.
interested in social change.
9
38250
3917
çok fazla Asya kökenli
Amerikan yazar yoktu.
Amerikan yazar yoktu.
00:55
And so I think I turned to James Baldwin
10
43292
3226
Sanırsam James Baldwin'e
yakın hissetmemin nedeni,
yakın hissetmemin nedeni,
bu boşluğu doldurmanın
00:58
as a way to fill this void,
as a way to feel racially conscious.
as a way to feel racially conscious.
11
46542
4041
ve ırk bakımından
bilinçli hissetmenin bir yoluydu.
bilinçli hissetmenin bir yoluydu.
01:03
But perhaps because I knew
I wasn't myself African American,
I wasn't myself African American,
12
51958
3976
Ama belki de kendimin
Afro-Amerikan olmadığımı bildiğimden,
Afro-Amerikan olmadığımı bildiğimden,
onun sözleri tarafından suçlandığımı
01:07
I also felt challenged
and indicted by his words.
and indicted by his words.
13
55958
4518
ve meydan okunduğunu hissettim.
01:12
Especially these words:
14
60500
2125
Özellikle şu kelimeler:
01:15
"There are liberals
who have all the proper attitudes,
who have all the proper attitudes,
15
63458
3601
"Bütün uygun tutumlara sahip olan
01:19
but no real convictions.
16
67083
1959
fakat gerçek olmayan inançları olan
liberaller var.
liberaller var.
01:22
When the chips are down
and you somehow expect them to deliver,
and you somehow expect them to deliver,
17
70083
3935
Ne zaman önemli bir durum olsa
ve bir şekilde onlardan
durumu kurtarmalarını beklesen
durumu kurtarmalarını beklesen
01:26
they are somehow not there."
18
74042
2476
orada olmuyorlar."
01:28
They are somehow not there.
19
76542
2809
Orada olmuyorlar.
01:31
I took those words very literally.
20
79375
2351
Bu sözcükleri harfi harfine irdeledim.
01:33
Where should I put myself?
21
81750
1708
Kendimi nereye koymalıyım?
01:36
I went to the Mississippi Delta,
22
84500
2018
Mississippi Delta'ya,
01:38
one of the poorest regions
in the United States.
in the United States.
23
86542
3142
Birleşik Devletler'in
en fakir bölgelerinden birine gittim.
en fakir bölgelerinden birine gittim.
01:41
This is a place shaped
by a powerful history.
by a powerful history.
24
89708
2893
Güçlü bir tarih tarafından
şekillendirilmiş bir yer.
şekillendirilmiş bir yer.
01:44
In the 1960s, African Americans
risked their lives to fight for education,
risked their lives to fight for education,
25
92625
5143
1960'larda Afro-Amerikalılar
hayatlarını eğitim için,
oy hakkı için riske atarak savaştılar.
01:49
to fight for the right to vote.
26
97792
1708
01:52
I wanted to be a part of that change,
27
100625
2434
Bu değişimin bir parçası olmak için,
gençlerin mezun olması
ve üniversiteye gitmeleri için
ve üniversiteye gitmeleri için
01:55
to help young teenagers graduate
and go to college.
and go to college.
28
103083
3709
yardım etmek istedim.
02:00
When I got to the Mississippi Delta,
29
108250
2726
Mississippi Delta'ya ulaştığımda
02:03
it was a place that was still poor,
30
111000
2434
orası hâlen fakir,
02:05
still segregated,
31
113458
1726
hâlen ırkçılığa maruz kalmış,
02:07
still dramatically in need of change.
32
115208
2542
hâlen ciddi bir değişime
ihtiyacı olan bir yerdi.
ihtiyacı olan bir yerdi.
02:10
My school, where I was placed,
33
118958
3435
Yerleştiğim okulumun
02:14
had no library, no guidance counselor,
34
122417
4309
kütüphanesi ve rehber öğretmeni yoktu,
fakat bir polis memuru vardı.
02:18
but it did have a police officer.
35
126750
2976
02:21
Half the teachers were substitutes
36
129750
2559
Öğretmenlerin yarısı geçiciydi
02:24
and when students got into fights,
37
132333
1976
ve öğrenciler ne zaman kavgaya girişse
02:26
the school would send them
to the local county jail.
to the local county jail.
38
134333
3875
okul onları
yerel ilçe cezaevine gönderiyordu.
yerel ilçe cezaevine gönderiyordu.
02:32
This is the school where I met Patrick.
39
140250
2976
Bu okul, Patrick ile tanıştığım okul.
02:35
He was 15 and held back twice,
he was in the eighth grade.
he was in the eighth grade.
40
143250
4934
15 yaşındaydı
ve iki kez sınıfta kalmıştı;
sekizinci sınıftı.
sekizinci sınıftı.
02:40
He was quiet, introspective,
41
148208
2476
Sessiz, içine dönüktü.
02:42
like he was always in deep thought.
42
150708
2810
Sanki sürekli derin düşünceler içindeydi.
02:45
And he hated seeing other people fight.
43
153542
2791
Başkalarının kavga edişini görmekten
nefret ederdi.
nefret ederdi.
02:49
I saw him once jump between two girls
when they got into a fight
when they got into a fight
44
157500
3809
Bir keresinde,
kavga eden iki kızın arasına atlayıp
kavga eden iki kızın arasına atlayıp
02:53
and he got himself knocked to the ground.
45
161333
2709
kendini yere düşürttüğünü görmüştüm.
02:57
Patrick had just one problem.
46
165375
2518
Patrick'in sadece bir sorunu vardı.
02:59
He wouldn't come to school.
47
167917
1791
Okula gelmezdi.
03:03
He said that sometimes
school was just too depressing
school was just too depressing
48
171249
2477
Bazen okulun
çok moral bozucu olduğunu söylerdi.
çok moral bozucu olduğunu söylerdi.
03:05
because people were always fighting
and teachers were quitting.
and teachers were quitting.
49
173750
3042
Çünkü insanlar her zaman kavga ediyor
ve öğretmenler istifa ediyorlardı.
ve öğretmenler istifa ediyorlardı.
03:10
And also, his mother worked two jobs
and was just too tired to make him come.
and was just too tired to make him come.
50
178042
5458
Aynı zamanda annesi iki işte çalışıyordu
ve okula gitmesine
ikna etmeye çalışmaktan yorulmuştu.
ikna etmeye çalışmaktan yorulmuştu.
03:16
So I made it my job
to get him to come to school.
to get him to come to school.
51
184417
2767
Bu yüzden Patrick'i ikna etmeyi
kendime iş olarak gördüm.
03:19
And because I was crazy and 22
and zealously optimistic,
and zealously optimistic,
52
187208
4060
Çılgın, 22 yaşımda
ve inanılmaz iyimser olmamdan dolayı
ve inanılmaz iyimser olmamdan dolayı
03:23
my strategy was
just to show up at his house
just to show up at his house
53
191292
2142
stratejim evine gitmek ve
03:25
and say, "Hey, why don't you
come to school?"
come to school?"
54
193458
2125
"Okula neden gelmiyorsun?" demekti.
03:28
And this strategy actually worked,
55
196542
1642
Bu strateji gerçekten işe yaradı.
03:30
he started to come to school every day.
56
198208
2435
Okula her gün gelmeye başladı
03:32
And he started to flourish in my class.
57
200667
2392
ve sınıfımda yıldızı parlamaya başladı.
03:35
He was writing poetry,
he was reading books.
he was reading books.
58
203083
2917
Şiir yazıyor, kitap okuyordu.
03:38
He was coming to school every day.
59
206917
2291
Okula her gün geliyordu.
03:43
Around the same time
60
211042
1476
O sıralarda
03:44
that I had figured out
how to connect to Patrick,
how to connect to Patrick,
61
212542
2684
Patrick'le nasıl iletişim kuracağımı
çözdüğümde
çözdüğümde
Harvard'da hukuk fakültesine girdim.
03:47
I got into law school at Harvard.
62
215250
2208
03:51
I once again faced this question,
where should I put myself,
where should I put myself,
63
219583
3351
Aynı soruyla tekrar yüzleştim.
Kendimi nereye koymalıyım?
03:54
where do I put my body?
64
222958
1709
Bedenimi nereye koymalıyım?
03:57
And I thought to myself
65
225458
2643
Düşündüm ki Mississippi Delta
parası olan insanların olduğu,
parası olan insanların olduğu,
04:00
that the Mississippi Delta
was a place where people with money,
was a place where people with money,
66
228125
3518
insanların fırsatlarının olduğu
04:03
people with opportunity,
67
231667
1892
ve bu insanların ayrıldığı bir yerdi.
04:05
those people leave.
68
233583
1250
04:07
And the people who stay behind
69
235875
1434
Geride kalanlar ise
04:09
are the people who don't have
the chance to leave.
the chance to leave.
70
237333
2500
ayrılma şanslarının olmadığı insanlardı.
04:12
I didn't want to be a person who left.
71
240833
2268
Ayrılan bir insan olmak istemedim.
04:15
I wanted to be a person who stayed.
72
243125
2042
Kalan bir insan olmak istedim.
04:18
On the other hand, I was lonely and tired.
73
246333
2935
Diğer yandan yalnız ve yorgundum.
04:21
And so I convinced myself
that I could do more change
that I could do more change
74
249292
3458
Eğer prestijli bir hukuk derecesine
sahip olursam
sahip olursam
daha büyük ölçekte
daha fazla şey değiştirebileceğime
daha fazla şey değiştirebileceğime
04:26
on a larger scale if I had
a prestigious law degree.
a prestigious law degree.
75
254125
3583
kendimi ikna ettim.
04:31
So I left.
76
259541
1250
Bu yüzden ayrıldım.
04:34
Three years later,
77
262750
1601
3 yıl sonra,
04:36
when I was about
to graduate from law school,
to graduate from law school,
78
264375
2393
hukuk fakültesinden mezun olacağım sıralar
bir arkadaşım beni aradı
04:38
my friend called me
79
266792
1726
04:40
and told me that Patrick
had got into a fight and killed someone.
had got into a fight and killed someone.
80
268542
4916
ve Patrick'in bir kavgaya karışıp
birini öldürdüğünü söyledi.
birini öldürdüğünü söyledi.
04:47
I was devastated.
81
275333
2060
Yıkılmıştım.
04:49
Part of me didn't believe it,
82
277417
2434
Bir yanım buna inanmadı,
04:51
but part of me also knew that it was true.
83
279875
2667
fakat bir yanım da
doğru olduğunu biliyordu.
doğru olduğunu biliyordu.
04:55
I flew down to see Patrick.
84
283583
2000
Patrick'i görmeye gittim.
04:58
I visited him in jail.
85
286750
2708
Cezaevinde ziyaret ettim.
05:02
And he told me that it was true.
86
290542
3642
Olanların doğru olduğunu söyledi.
05:06
That he had killed someone.
87
294208
2393
Birini öldürdüğünün
doğru olduğunu söyledi.
doğru olduğunu söyledi.
05:08
And he didn't want to talk more about it.
88
296625
2250
Daha fazla konuşmak istemedi.
05:11
I asked him what had happened with school
89
299833
2018
Okulda neler olduğunu sordum
05:13
and he said that he had dropped out
the year after I left.
the year after I left.
90
301875
4143
ve ben ayrıldıktan bir yıl sonra
okulu bıraktığını söyledi.
okulu bıraktığını söyledi.
05:18
And then he wanted
to tell me something else.
to tell me something else.
91
306042
2642
Sonra bana başka bir şey anlatmak istedi.
05:20
He looked down and he said
that he had had a baby daughter
that he had had a baby daughter
92
308708
3268
Yere baktı
ve küçük bir kızının olduğunu,
ve küçük bir kızının olduğunu,
henüz yeni doğduğunu söyledi.
05:24
who was just born.
93
312000
1768
05:25
And he felt like he had let her down.
94
313792
2583
Onu yüzüstü bıraktığını
hissettiğini söyledi.
hissettiğini söyledi.
05:30
That was it, our conversation
was rushed and awkward.
was rushed and awkward.
95
318625
3375
Bu kadardı.
Konuşmamız acele ve garipti.
05:35
When I stepped outside the jail,
a voice inside me said,
a voice inside me said,
96
323417
5059
Cezaevinden çıktığımda
içimden bir ses dedi ki:
içimden bir ses dedi ki:
"Geri dön.
05:40
"Come back.
97
328500
1268
05:41
If you don't come back now,
you'll never come back."
you'll never come back."
98
329792
3291
Eğer şimdi geri dönmezsen
asla dönemeyeceksin."
asla dönemeyeceksin."
05:48
So I graduated from law school
and I went back.
and I went back.
99
336292
3583
Hukuk fakültesinden mezun oldum
ve geri döndüm.
ve geri döndüm.
05:52
I went back to see Patrick,
100
340833
1685
Patrick'i görmeye gittim,
05:54
I went back to see if I could help him
with his legal case.
with his legal case.
101
342542
2958
davasıyla ilgili yardım edebilir miyim
diye düşündüm.
diye düşündüm.
05:58
And this time,
when I saw him a second time,
when I saw him a second time,
102
346917
3351
Onu ikinci görüşümde,
06:02
I thought I had this great idea, I said,
103
350292
2267
aklıma güzel bir fikir geldi
ve dedim ki,
ve dedim ki,
06:04
"Hey, Patrick, why don't you
write a letter to your daughter,
write a letter to your daughter,
104
352583
3601
"Patrick, kızına bir mektup yazmaya
ne dersin?
ne dersin?
06:08
so that you can keep her on your mind?"
105
356208
3768
Böylece onu aklında tutabilirsin."
06:12
And I handed him a pen
and a piece of paper,
and a piece of paper,
106
360000
3684
Bir kalem ve bir parça kağıt verdim
06:15
and he started to write.
107
363708
1625
ve yazmaya başladı.
06:18
But when I saw the paper
that he handed back to me,
that he handed back to me,
108
366542
2809
Bana kağıdı geri uzattığında,
kağıda baktığımda
kağıda baktığımda
06:21
I was shocked.
109
369375
1333
şok geçirdim.
06:25
I didn't recognize his handwriting,
110
373000
2101
El yazısını tanıyamadım.
06:27
he had made simple spelling mistakes.
111
375125
2833
Çok basit yazım hataları yapmıştı.
06:31
And I thought to myself that as a teacher,
112
379167
2684
Öğretmenlik zamanımdan
şunu anımsadım;
şunu anımsadım;
06:33
I knew that a student
could dramatically improve
could dramatically improve
113
381875
3476
bir öğrenci çok kısa bir zamanda
büyük ivme katedebilir.
06:37
in a very quick amount of time,
114
385375
3059
Fakat bir öğrencinin ciddi bir şekilde
gerileyeceğini hiç düşünmedim.
gerileyeceğini hiç düşünmedim.
06:40
but I never thought that a student
could dramatically regress.
could dramatically regress.
115
388458
3667
06:46
What even pained me more,
116
394375
1893
Beni daha çok üzen asıl şey ise
06:48
was seeing what he had written
to his daughter.
to his daughter.
117
396292
3184
kızına yazdığı şeyleri görmekti.
06:51
He had written,
118
399500
1393
Şöyle yazmıştı:
06:52
"I'm sorry for my mistakes,
I'm sorry for not being there for you."
I'm sorry for not being there for you."
119
400917
4291
"Hatalarım için özür dilerim,
senin için orada olamadığımdan
dolayı özür dilerim."
dolayı özür dilerim."
06:58
And this was all he felt
he had to say to her.
he had to say to her.
120
406458
2834
Söyleme ihtiyacı duyduğu
her şey bu kadardı.
her şey bu kadardı.
07:02
And I asked myself how can I convince him
that he has more to say,
that he has more to say,
121
410250
4309
Kendime, özür dilemesi gerekmediği
yönleriyle ilgili
yönleriyle ilgili
daha fazla şey yazmaya
nasıl ikna edebileceğimi sordum.
nasıl ikna edebileceğimi sordum.
07:06
parts of himself that
he doesn't need to apologize for.
he doesn't need to apologize for.
122
414583
3417
07:10
I wanted him to feel
123
418958
1268
Kızıyla paylaşmaya değer bir şeye
07:12
that he had something worthwhile
to share with his daughter.
to share with his daughter.
124
420250
3958
sahip olduğunu hissettirmek istedim.
07:17
For every day the next seven months,
125
425917
3184
Önümüzdeki yedi ay boyunca her gün,
07:21
I visited him and brought books.
126
429125
2684
onu ziyaret ettim ve kitaplar aldım.
07:23
My tote bag became a little library.
127
431833
3851
Çantam küçük bir kütüphaneye dönüşmüştü.
07:27
I brought James Baldwin,
128
435708
2060
James Baldwin'i,
07:29
I brought Walt Whitman, C.S. Lewis.
129
437792
4892
Walt Whitman,
C.S. Lewis'i götürdüm.
07:34
I brought guidebooks to trees, to birds,
130
442708
4810
Ağaçlar, kuşlar hakkında
rehber kitaplar getirdim.
rehber kitaplar getirdim.
07:39
and what would become
his favorite book, the dictionary.
his favorite book, the dictionary.
131
447542
3208
Nihayetinde favori kitabı ise sözlük oldu.
07:43
On some days,
132
451667
1684
Bazı günlerde,
07:45
we would sit for hours in silence,
both of us reading.
both of us reading.
133
453375
3792
sessizlik içinde saatlerce oturur
ve ikimiz de okurduk.
ve ikimiz de okurduk.
07:50
And on other days,
134
458083
1851
Diğer günlerde,
07:51
we would read together,
we would read poetry.
we would read poetry.
135
459958
3518
birlikte okurduk, şiir okurduk.
07:55
We started by reading haikus,
hundreds of haikus,
hundreds of haikus,
136
463500
3893
Haiku okumayla başladık,
yüzlerce haiku,
yüzlerce haiku,
aldatıcı basit bir başyapıt.
07:59
a deceptively simple masterpiece.
137
467417
2892
08:02
And I would ask him,
"Share with me your favorite haikus."
"Share with me your favorite haikus."
138
470333
2810
"Benle en sevdiğin haikuyu paylaş,"
derdim.
derdim.
08:05
And some of them are quite funny.
139
473167
3059
Bazıları çok komikti.
08:08
So there's this by Issa:
140
476250
1851
Örneğin Issa'dan:
08:10
"Don't worry, spiders,
I keep house casually."
I keep house casually."
141
478125
3708
"Korkmayın örümcekler,
evi rahat tutuyorum."
evi rahat tutuyorum."
08:14
And this: "Napped half the day,
no one punished me!"
no one punished me!"
142
482750
4542
Bir de şu:
"Günün yarısı boyunca kestirdim,
kimse beni cezalandırmadı!"
kimse beni cezalandırmadı!"
08:20
And this gorgeous one, which is
about the first day of snow falling,
about the first day of snow falling,
143
488667
4434
Karın düştüğü ilk günlerle
alakalı olan şu da bir harika:
alakalı olan şu da bir harika:
08:25
"Deer licking first frost
from each other's coats."
from each other's coats."
144
493125
4458
"Geyik, birbirlerinin üstünden
ilk buzu yalıyordu."
ilk buzu yalıyordu."
08:31
There's something mysterious and gorgeous
145
499250
3018
Bir şiirin nasıl göründüğüyle ilgili
gizli ve muhteşem bir şey var.
08:34
just about the way a poem looks.
146
502292
2642
08:36
The empty space is as important
as the words themselves.
as the words themselves.
147
504958
4625
Boş bir alan, kelimelerin
kendileri kadar önemli.
kendileri kadar önemli.
08:43
We read this poem by W.S. Merwin,
148
511375
2518
W.S. Merwin'dan,
eşini bahçede çalışırken görüp
eşini bahçede çalışırken görüp
08:45
which he wrote after he saw
his wife working in the garden
his wife working in the garden
149
513917
4226
hayatlarının sonuna kadar
birlikte yaşamaları gerektiğini
birlikte yaşamaları gerektiğini
anladıktan sonra yazdığı şu şiiri okuduk:
08:50
and realized that they would spend
the rest of their lives together.
the rest of their lives together.
150
518167
3875
08:55
"Let me imagine that we will come again
151
523167
2351
"İstediğimiz zaman tekrar geleceğimizi
08:57
when we want to and it will be spring
152
525542
3392
ve bahar olacağını hayal etmeme izin ver
09:00
We will be no older than we ever were
153
528958
3185
Asla olduğumuzdan daha yaşlı olmayacağız
09:04
The worn griefs will have eased
like the early cloud
like the early cloud
154
532167
3934
Bitkin keder,
sabahın kendine geldiği
sabahın kendine geldiği
ilk bulut gibi yatışmış olacak."
09:08
through which morning
slowly comes to itself"
slowly comes to itself"
155
536125
3768
09:11
I asked Patrick what his favorite
line was, and he said,
line was, and he said,
156
539917
3392
Patrick'e en sevdiği kısmı sordum
ve dedi ki:
ve dedi ki:
09:15
"We will be no older than we ever were."
157
543333
3542
"Asla olduğumuzdan
daha yaşlı olmayacağız."
daha yaşlı olmayacağız."
09:20
He said it reminded him
of a place where time just stops,
of a place where time just stops,
158
548375
4434
Zamanın sadece durduğu bir yeri,
zamanın daha fazla anlam ifade etmediği
bir yeri hatırlattığını söyledi.
bir yeri hatırlattığını söyledi.
09:24
where time doesn't matter anymore.
159
552833
2935
09:27
And I asked him
if he had a place like that,
if he had a place like that,
160
555792
2059
Böyle bir yere sahip olup olmadığını,
zamanın sonsuza kadar sürdüğü bir yeri
olup olmadığını sordum.
olup olmadığını sordum.
09:29
where time lasts forever.
161
557875
2393
09:32
And he said, "My mother."
162
560292
1666
"Annemin yanı", dedi.
09:35
When you read a poem
alongside someone else,
alongside someone else,
163
563875
4309
Başkasının yanında bir şiiri okuduğunda
09:40
the poem changes in meaning.
164
568208
1875
şiirin anlamı değişir.
09:43
Because it becomes personal
to that person, becomes personal to you.
to that person, becomes personal to you.
165
571333
4667
Çünkü, anlamı o kişiye özgü
ve size özgü olur.
09:49
We then read books, we read so many books,
166
577500
2684
Daha sonra kitap okuduk, bir sürü kitap.
09:52
we read the memoir of Frederick Douglass,
167
580208
3143
Frederick Douglass'ın anı yazısını okuduk.
09:55
an American slave who taught
himself to read and write
himself to read and write
168
583375
3601
Kendine okuma ve yazmayı öğreten
09:59
and who escaped to freedom
because of his literacy.
because of his literacy.
169
587000
3333
ve edebi kültürü sayesinde
özgürlüğüne kavuşan Amerikan bir esir.
özgürlüğüne kavuşan Amerikan bir esir.
10:03
I had grown up thinking
of Frederick Douglass as a hero
of Frederick Douglass as a hero
170
591875
2643
Frederick Douglass'ı
bir kahraman olarak görerek
bir kahraman olarak görerek
10:06
and I thought of this story
as one of uplift and hope.
as one of uplift and hope.
171
594542
3208
ve bu hikayeyi bir yükselme
ve umut olarak düşünerek büyüdüm.
ve umut olarak düşünerek büyüdüm.
10:10
But this book put Patrick
in a kind of panic.
in a kind of panic.
172
598917
2833
Fakat bu kitap Patrick'i
bir panik haline soktu.
bir panik haline soktu.
10:14
He fixated on a story Douglass told
of how, over Christmas,
of how, over Christmas,
173
602875
5059
Patrick, yılbaşı boyunca,
ustaların esirlere cin verip
ustaların esirlere cin verip
onlara özgürlükle baş edemeyeceklerini
10:19
masters give slaves gin
174
607958
3101
nasıl kanıtladıkları ile ilgili
hikâyeye takmıştı.
hikâyeye takmıştı.
10:23
as a way to prove to them
that they can't handle freedom.
that they can't handle freedom.
175
611083
3476
10:26
Because slaves would be
stumbling on the fields.
stumbling on the fields.
176
614583
2792
Çünkü esirler
otlaklarda tökezleyeceklerdi.
otlaklarda tökezleyeceklerdi.
10:31
Patrick said he related to this.
177
619500
2000
Patrick kendi durumunu buna benzetti.
10:34
He said that there are people in jail
who, like slaves,
who, like slaves,
178
622333
3476
Hapishanelerde içinde bulundukları durumu
düşünmek istemeyen
düşünmek istemeyen
bir esirmiş gibi
insanların olduğunu söyledi.
insanların olduğunu söyledi.
10:37
don't want to think about their condition,
179
625833
2226
10:40
because it's too painful.
180
628083
1810
Çünkü bu çok acı vericiydi.
10:41
Too painful to think about the past,
181
629917
2184
Geçmiş hakkında düşünmek çok acı verici,
10:44
too painful to think
about how far we have to go.
about how far we have to go.
182
632125
3333
daha ne kadar yolumuz olduğunu düşünmek
çok acı verici.
çok acı verici.
10:48
His favorite line was this line:
183
636958
2893
En sevdiği satır şuydu:
"Ne olursa olsun,
düşünmeyi bırakmak!
düşünmeyi bırakmak!
10:51
"Anything, no matter what,
to get rid of thinking!
to get rid of thinking!
184
639875
3601
10:55
It was this everlasting thinking
of my condition that tormented me."
of my condition that tormented me."
185
643500
5042
Bana işkence eden şey,
içinde bulunduğum durumun
bitmeyen düşüncesiydi."
bitmeyen düşüncesiydi."
11:01
Patrick said that Douglass was brave
to write, to keep thinking.
to write, to keep thinking.
186
649958
3959
Patrick, Douglass'ın
düşünmek ve yazmak için
düşünmek ve yazmak için
cesur olduğunu söyledi.
11:07
But Patrick would never know
how much he seemed like Douglass to me.
how much he seemed like Douglass to me.
187
655083
5560
Ama Patrick, paniğe kapılmasına rağmen
okumaya devam etmesi ile
okumaya devam etmesi ile
bana göre Douglass'a ne kadar
benzediğini bilemeyecekti.
benzediğini bilemeyecekti.
11:12
How he kept reading,
even though it put him in a panic.
even though it put him in a panic.
188
660667
3750
11:17
He finished the book before I did,
189
665250
3059
Benden önce okumayı bitirdi,
11:20
reading it in a concrete
stairway with no light.
stairway with no light.
190
668333
3709
hem de ışıksız,
beton bir merdivende okurken.
beton bir merdivende okurken.
11:25
And then we went on
to read one of my favorite books,
to read one of my favorite books,
191
673583
2726
Daha sonra benim çok sevdiğim bir kitabı
okumaya başladık:
okumaya başladık:
11:28
Marilynne Robinson's "Gilead,"
192
676333
2185
Marilynne Robinson'dan "Gilead".
11:30
which is an extended letter
from a father to his son.
from a father to his son.
193
678542
4142
Bir babadan oğula,
genişletilmiş bir mektup.
genişletilmiş bir mektup.
11:34
He loved this line:
194
682708
2351
Şu satırı çok sevdi:
11:37
"I'm writing this in part to tell you
195
685083
2185
"Bu mektubu, sana hayatında ne yaptığını
hiç merak ettin mi diye yazıyorum,
hiç merak ettin mi diye yazıyorum,
11:39
that if you ever wonder
what you've done in your life ...
what you've done in your life ...
196
687292
3309
11:42
you have been God's grace to me,
197
690625
2018
sen bana Tanrı'nın bir lütfuydun,
11:44
a miracle, something more than a miracle."
198
692667
3166
bir mucize, bir mucizeden daha fazlası."
11:49
Something about this language,
its love, its longing, its voice,
its love, its longing, its voice,
199
697375
5643
Bu dille ilgili bir şey,
sevgisi,
özlemi,
sesi,
11:55
rekindled Patrick's desire to write.
200
703042
2458
Patrick'in yazma tutkusunu alevlendirdi.
11:58
And he would fill notebooks upon notebooks
201
706292
3101
Defterler üstüne defterleri
12:01
with letters to his daughter.
202
709417
3309
kızına yazdığı mektuplarla doldurdu.
12:04
In these beautiful, intricate letters,
203
712750
2934
Bu güzel, karışık mektuplarda
12:07
he would imagine him and his daughter
going canoeing down the Mississippi river.
going canoeing down the Mississippi river.
204
715708
5976
kızıyla birlikte Mississippi Gölü'ne
kano yapmaya gittiğini hayal edebilirdi.
kano yapmaya gittiğini hayal edebilirdi.
12:13
He would imagine them
finding a mountain stream
finding a mountain stream
205
721708
2810
Tertemiz suyu olan bir dağ nehri
bulduklarını hayal edebilirdi.
bulduklarını hayal edebilirdi.
12:16
with perfectly clear water.
206
724542
2166
12:20
As I watched Patrick write,
207
728042
2041
Patrick'i izlerken
12:23
I thought to myself,
208
731250
2143
kendi kendime düşündüm,
12:25
and I now ask all of you,
209
733417
2059
ve şimdi hepinize soruyorum;
12:27
how many of you have written a letter
to somebody you feel you have let down?
to somebody you feel you have let down?
210
735500
5292
kaçınız, yüz üstü bıraktığınızı
hissettiğiniz birine mektup yazdınız?
hissettiğiniz birine mektup yazdınız?
12:34
It is just much easier
to put those people out of your mind.
to put those people out of your mind.
211
742042
5083
Bu insanları aklınızdan çıkarabilmek
çok daha kolay.
12:40
But Patrick showed up every day,
facing his daughter,
facing his daughter,
212
748083
4643
Fakat Patrick her gün çıkageldi,
kızıyla yüzleşti,
12:44
holding himself accountable to her,
213
752750
2934
kendini ona sorumlu hissetti,
12:47
word by word with intense concentration.
214
755708
3709
kelimesi kelimesine
yoğun bir konsantrasyon ile.
12:54
I wanted in my own life
215
762417
2541
Kendimi, hayatımda,
bu şekilde bir riske atmak istedim.
12:58
to put myself at risk in that way.
216
766042
3059
13:01
Because that risk reveals
the strength of one's heart.
the strength of one's heart.
217
769125
3625
Çünkü bu risk,
birinin kalbinin gücünü gösteriyor.
birinin kalbinin gücünü gösteriyor.
13:08
Let me take a step back
and just ask an uncomfortable question.
and just ask an uncomfortable question.
218
776625
4059
Biraz geri gelmeme
ve rahatsız edici bir soru sormama
izin verin.
izin verin.
13:12
Who am I to tell this story,
as in this Patrick story?
as in this Patrick story?
219
780708
3709
Patrick'in hikayesini anlatmak için
bu hikayedeki rolüm ne?
bu hikayedeki rolüm ne?
13:18
Patrick's the one who lived with this pain
220
786042
2976
Bu acıyı yaşayan Patrick
13:21
and I have never been hungry
a day in my life.
a day in my life.
221
789042
4166
ve hayatında bir gün bile aç kalmamış ben.
13:27
I thought about this question a lot,
222
795250
1768
Bu soruyu kendi kendime çok düşündüm,
13:29
but what I want to say is that this story
is not just about Patrick.
is not just about Patrick.
223
797042
3726
demek istediğim şey bu hikâye
sadece Patrick'le ilgili değil,
sadece Patrick'le ilgili değil,
13:32
It's about us,
224
800792
1517
bizimle ilgili,
13:34
it's about the inequality between us.
225
802333
2500
aramızdaki eşitsizlikle ilgili.
13:37
The world of plenty
226
805667
1416
Dünyada
13:40
that Patrick and his parents
and his grandparents
and his grandparents
227
808375
3643
Patrick, ebeveyni,
büyükannesi ve büyükbabası gibi
büyükannesi ve büyükbabası gibi
engele maruz kalan pek çok insan var.
13:44
have been shut out of.
228
812042
1809
13:45
In this story, I represent
that world of plenty.
that world of plenty.
229
813875
3083
Bu hikâyede, bu kısmı temsil ediyorum.
13:49
And in telling this story,
I didn't want to hide myself.
I didn't want to hide myself.
230
817792
3809
Bu hikâyeyi anlatarak
kendimi saklamak istemedim.
kendimi saklamak istemedim.
13:53
Hide the power that I do have.
231
821625
2667
Kendi gücümü saklamak istemedim.
13:57
In telling this story,
I wanted to expose that power
I wanted to expose that power
232
825333
3560
Bu hikâyeyi anlatarak
bu gücü ortaya çıkarmak
bu gücü ortaya çıkarmak
14:00
and then to ask,
233
828917
2392
ve sormak istedim.
14:03
how do we diminish
the distance between us?
the distance between us?
234
831333
2917
Aramızdaki bu mesafeyi
nasıl azaltabiliriz?
nasıl azaltabiliriz?
14:08
Reading is one way to close that distance.
235
836250
3601
Okumak, bu mesafeyi kapamak için bir yol.
14:11
It gives us a quiet universe
that we can share together,
that we can share together,
236
839875
4434
Okumak, birlikte paylaşabileceğimiz,
eşit bir şekilde paylaşabileceğimiz
bir evren veriyor.
bir evren veriyor.
14:16
that we can share in equally.
237
844333
2250
14:20
You're probably wondering now
what happened to Patrick.
what happened to Patrick.
238
848500
3101
Patrick'e ne olduğunu
şimdi merak ediyorsunuzdur.
şimdi merak ediyorsunuzdur.
14:23
Did reading save his life?
239
851625
1708
Okumak, hayatını kurtardı mı?
14:26
It did and it didn't.
240
854583
2125
Kurtardı ve kurtarmadı.
14:29
When Patrick got out of prison,
241
857875
2893
Patrick hapisten çıktığında
14:32
his journey was excruciating.
242
860792
2333
macerası eziyetliydi.
14:36
Employers turned him away
because of his record,
because of his record,
243
864292
3476
İşverenler, sicilinden dolayı
onu geri çevirdi.
onu geri çevirdi.
14:39
his best friend, his mother,
died at age 43
died at age 43
244
867792
3142
Kalp rahatsızlığı ve diyabeti nedeniyle
annesi, en yakın arkadaşı,
43 yaşında hayatını kaybetti.
43 yaşında hayatını kaybetti.
14:42
from heart disease and diabetes.
245
870958
2476
14:45
He's been homeless, he's been hungry.
246
873458
2709
Evsizdi, açtı.
14:50
So people say a lot of things
about reading that feel exaggerated to me.
about reading that feel exaggerated to me.
247
878250
4542
İnsanlar, okumayla ilgili bana
çok abartılı gelen şeyler söylüyordu.
çok abartılı gelen şeyler söylüyordu.
14:55
Being literate didn't stop him
form being discriminated against.
form being discriminated against.
248
883792
3976
Okuryazar olması, onun
ayrımcılığa maruz kalmasını engellemedi.
ayrımcılığa maruz kalmasını engellemedi.
14:59
It didn't stop his mother from dying.
249
887792
2625
Annesini ölmekten kurtarmadı.
15:03
So what can reading do?
250
891708
2375
Peki okumak ne yapabilir?
15:07
I have a few answers to end with today.
251
895375
3958
Bugünü bitirmek için birkaç cevabım var.
15:12
Reading charged his inner life
252
900667
2750
Okumak, onun iç hayatını
15:17
with mystery, with imagination,
253
905083
3060
gizemle, hayalle,
15:20
with beauty.
254
908167
1250
güzellikle doldurdu.
15:22
Reading gave him images that gave him joy:
255
910292
4333
Okumak, ona haz veren görüntüler verdi:
15:27
mountain, ocean, deer, frost.
256
915417
5559
dağ,
okyanus,
geyik,
buz.
15:33
Words that taste of a free, natural world.
257
921000
4125
Özgür, doğal bir dünyanın tadında
kelimeler verdi.
kelimeler verdi.
15:39
Reading gave him a language
for what he had lost.
for what he had lost.
258
927625
3518
Kaybettiği şeylerle ilgili bir dil verdi.
15:43
How precious are these lines
from the poet Derek Walcott?
from the poet Derek Walcott?
259
931167
4642
Şair Derek Walcott'tan şu satırlar
ne kadar da değerli.
ne kadar da değerli.
15:47
Patrick memorized this poem.
260
935833
2226
Patrick bu şiiri hatırladı.
15:50
"Days that I have held,
261
938083
2101
"Alıkonulduğum günler,
15:52
days that I have lost,
262
940208
2268
kaybettiğim günler,
15:54
days that outgrow, like daughters,
263
942500
3226
kız çocuklar gibi, sığmayan günler,
15:57
my harboring arms."
264
945750
1833
benim sığınan kollarım."
16:00
Reading taught him his own courage.
265
948667
2976
Okumak, ona kendi cesaretini öğretti.
16:03
Remember that he kept reading
Frederick Douglass,
Frederick Douglass,
266
951667
3309
Acı verici olmasına rağmen
Frederick Douglass'ı okumaya
devam ettiğini hatırlayın.
devam ettiğini hatırlayın.
16:07
even though it was painful.
267
955000
2143
16:09
He kept being conscious,
even though being conscious hurts.
even though being conscious hurts.
268
957167
3708
Bilinçli olmak acı vermesine rağmen
bilinçli olmaya devam etti.
bilinçli olmaya devam etti.
16:14
Reading is a form of thinking,
269
962208
2560
Okumak, düşünmenin bir şekli.
16:16
that's why it's difficult to read
because we have to think.
because we have to think.
270
964792
4059
Bu yüzden okumak zordur
çünkü düşünmek zorunda kalırız.
çünkü düşünmek zorunda kalırız.
16:20
And Patrick chose to think,
rather than to not think.
rather than to not think.
271
968875
4250
Patrick, düşünmeyi,
düşünmemeye tercih etti.
düşünmemeye tercih etti.
16:28
And last, reading gave him a language
to speak to his daughter.
to speak to his daughter.
272
976000
3958
Son olarak, okumak,
kızıyla konuşabileceği bir dil verdi.
kızıyla konuşabileceği bir dil verdi.
16:33
Reading inspired him to want to write.
273
981375
3226
Okumak, onu yazmaya teşvik etti.
16:36
The link between reading
and writing is so powerful.
and writing is so powerful.
274
984625
4143
Okumak ve yazmak arasındaki ilişki
çok güçlü.
çok güçlü.
16:40
When we begin to read,
275
988792
2059
Okumaya başladığımızda
16:42
we begin to find the words.
276
990875
2083
kelimeleri bulmaya başlarız.
16:45
And he found the words
to imagine the two of them together.
to imagine the two of them together.
277
993958
4643
Patrick, kızıyla birlikte olduğunu
düşünebildiği kelimeleri buldu.
düşünebildiği kelimeleri buldu.
16:50
He found the words
278
998625
1708
Kızını ne kadar çok sevdiğini anlatan
16:53
to tell her how much he loved her.
279
1001958
2250
kelimeleri buldu.
16:58
Reading also changed
our relationship with each other.
our relationship with each other.
280
1006042
3934
Okumak aynı zamanda
aramızdaki ilişkiyi değiştirdi.
aramızdaki ilişkiyi değiştirdi.
17:02
It gave us an occasion for intimacy,
281
1010000
2059
Kendi bakışımızın ötesini
görmemizi sağlayan
görmemizi sağlayan
17:04
to see beyond our points of view.
282
1012083
2893
samimiyete fırsat verdi.
17:07
And reading took an unequal relationship
283
1015000
2684
Okumak, eşit olmayan bir ilişkiyi aldı
17:09
and gave us a momentary equality.
284
1017708
2667
ve bize anlık bir eşitlik sağladı.
17:14
When you meet somebody as a reader,
285
1022125
2934
Bir kişiyle bir okur
olarak tanıştığınızda,
olarak tanıştığınızda,
17:17
you meet him for the first time,
286
1025083
1976
onunla ilk kez tanışırsınız,
17:19
newly, freshly.
287
1027083
1708
tamamen yeni, tamamen hayat dolu.
17:21
There is no way you can know
what his favorite line will be.
what his favorite line will be.
288
1029875
3208
Onun en sevdiği satırın
ne olacağını asla bilemezsiniz.
ne olacağını asla bilemezsiniz.
17:26
What memories and private griefs he has.
289
1034458
3208
Hangi anıları ve kederleri olduğunu
bilemezsiniz.
bilemezsiniz.
17:30
And you face the ultimate privacy
of his inner life.
of his inner life.
290
1038833
4000
İç hayatıyla ilgili
en yüksek gizliliğiyle yüzleşirsiniz.
en yüksek gizliliğiyle yüzleşirsiniz.
17:35
And then you start to wonder,
"Well, what is my inner life made of?
"Well, what is my inner life made of?
291
1043666
3435
Daha sonra merak edersiniz:
"Benim iç hayatım neden meydana gelmiş?
"Benim iç hayatım neden meydana gelmiş?
17:39
What do I have that's worthwhile
to share with another?"
to share with another?"
292
1047125
3250
Başka birisiyle paylaşmaya değer
neyim var?"
neyim var?"
17:45
I want to close
293
1053000
1333
Patrick'in kızına yazdığı mektuplardan
17:48
on some of my favorite lines
from Patrick's letters to his daughter.
from Patrick's letters to his daughter.
294
1056208
4292
en sevdiğim satırlarla kapatmak istiyorum.
17:53
"The river is shadowy in some places
295
1061333
2768
"Göl bazı yerlerde karanlık,
ama ışık,
ağaçların çatlaklarından parlıyor.
ağaçların çatlaklarından parlıyor.
17:56
but the light shines
through the cracks of trees ...
through the cracks of trees ...
296
1064125
3268
17:59
On some branches
hang plenty of mulberries.
hang plenty of mulberries.
297
1067417
3559
pek çok dutun asılı olduğu
bazı dallarda.
bazı dallarda.
18:03
You stretch your arm
straight out to grab some."
straight out to grab some."
298
1071000
3458
Birazını alabilmek için
kolunu dümdüz uzatırsın."
kolunu dümdüz uzatırsın."
18:08
And this lovely letter, where he writes,
299
1076042
2434
Ve yazmış olduğu bu güzel mektupta:
18:10
"Close your eyes and listen
to the sounds of the words.
to the sounds of the words.
300
1078500
4351
"Gözlerini kapat
ve kelimelerin sesini dinle
ve kelimelerin sesini dinle
18:14
I know this poem by heart
301
1082875
2184
bu şiiri ezbere biliyorum
18:17
and I would like you to know it, too."
302
1085083
2834
ve senin de bilmeni istiyorum."
18:21
Thank you so much everyone.
303
1089375
1809
Herkese teşekkür ederim.
(Alkış)
18:23
(Applause)
304
1091208
3292
ABOUT THE SPEAKER
Michelle Kuo - Teacher, writer, lawyerMichelle Kuo believes in the power of reading to connect us with one another, creating a shared universe.
Why you should listen
Michelle Kuo is a teacher, lawyer, writer and passionate advocate of prison education. She has taught English at an alternative school for kids who were expelled from other schools in rural Arkansas, located in the Mississippi Delta. While at Harvard Law School, she received the National Clinical Association's award for her advocacy of children with special needs. Later, as a lawyer for undocumented immigrants in Oakland, Kuo helped tenants facing evictions, workers stiffed out of their wages and families facing deportation. She has also volunteered at a detention center in south Texas, helping families apply for asylum, and taught courses at San Quentin Prison. Currently, she teaches in the History, Law, and Society program at the American University of Paris, where she works to inspire students on issues of migrant justice and criminal justice. This fall, she is helping to start a prison education program in France.
In 2017, Kuo released Reading with Patrick, a memoir of teaching reading in a rural county jail in Arkansas. A runner-up for the Goddard Riverside Social Justice Prize and Dayton Literary Peace Prize, the book explores questions of what it is we owe each other and how starkly economic and racial inequality determine our life outcomes.
(Photo: Jasmine Cowen)
Michelle Kuo | Speaker | TED.com