ABOUT THE SPEAKER
Hans Rosling - Global health expert; data visionary
In Hans Rosling’s hands, data sings. Global trends in health and economics come to vivid life. And the big picture of global development—with some surprisingly good news—snaps into sharp focus.

Why you should listen

Even the most worldly and well-traveled among us have had their perspectives shifted by Hans Rosling. A professor of global health at Sweden's Karolinska Institute, his work focused on dispelling common myths about the so-called developing world, which (as he pointed out) is no longer worlds away from the West. In fact, most of the Third World is on the same trajectory toward health and prosperity, and many countries are moving twice as fast as the west did.

What set Rosling apart wasn't just his apt observations of broad social and economic trends, but the stunning way he presented them. Guaranteed: You've never seen data presented like this. A presentation that tracks global health and poverty trends should be, in a word: boring. But in Rosling's hands, data sings. Trends come to life. And the big picture — usually hazy at best — snaps into sharp focus.

Rosling's presentations were grounded in solid statistics (often drawn from United Nations and World Bank data), illustrated by the visualization software he developed. The animations transform development statistics into moving bubbles and flowing curves that make global trends clear, intuitive and even playful. During his legendary presentations, Rosling took this one step farther, narrating the animations with a sportscaster's flair.

Rosling developed the breakthrough software behind his visualizations through his nonprofit Gapminder, founded with his son and daughter-in-law. The free software — which can be loaded with any data — was purchased by Google in March 2007. (Rosling met the Google founders at TED.)

Rosling began his wide-ranging career as a physician, spending many years in rural Africa tracking a rare paralytic disease (which he named konzo) and discovering its cause: hunger and badly processed cassava. He co-founded Médecins sans Frontièrs (Doctors without Borders) Sweden, wrote a textbook on global health, and as a professor at the Karolinska Institut in Stockholm initiated key international research collaborations. He's also personally argued with many heads of state, including Fidel Castro.

Hans Rosling passed away in February 2017. He is greatly missed.


More profile about the speaker
Hans Rosling | Speaker | TED.com
TED@State

Hans Rosling: Let my dataset change your mindset

Hans Rosling: Verilerimin düşünce yapınızı değiştirmesine izin verin

Filmed:
1,816,065 views

ABD Dışişleri Bakanlığında bu yaz konuşan Hans Rosling gelişmekte olan dünya hakkındaki efsaneleri ortaya koymak için büyüleyici veri-baloncukları yazılımını kullanıyor. Çin ve mali yardım sonrası dünya için, klasik veri gösterisi ile karışık olarak yeni bir analiz sunuyor.
- Global health expert; data visionary
In Hans Rosling’s hands, data sings. Global trends in health and economics come to vivid life. And the big picture of global development—with some surprisingly good news—snaps into sharp focus. Full bio

Double-click the English transcript below to play the video.

00:16
I'm going to talk about your mindsetzihniyet.
0
0
4000
Düşünce yapınız hakkında konuşacağım.
00:20
Does your mindsetzihniyet correspondkarşılık gelen to my datasetveri kümesi?
1
4000
4000
Sizin düşünce yapınız benim verilerim ile uygun mu?
00:24
(LaughterKahkaha)
2
8000
1000
(Gülüşmeler)
00:25
If not, one or the other needsihtiyaçlar upgradingyükseltme, isn't it?
3
9000
3000
Değilse, biri ya da diğerinin değiştirilmeye ihtiyacı var, değil mi?
00:28
When I talk to my studentsöğrencilerin about globalglobal issuessorunlar,
4
12000
4000
Öğrencilerimle küresel sorunlar hakkında konuştuğumda
00:32
and I listen to them in the coffeeKahve breakkırılma,
5
16000
2000
veya onları kahve arasında dinlediğimde,
00:34
they always talk about "we" and "them."
6
18000
3000
her zaman "biz" ve "onlar" hakkında konuşurlar.
00:37
And when they come back into the lectureders roomoda
7
21000
3000
Sınıfa geri geldiklerinde,
00:40
I asksormak them, "What do you mean with "we" and "them"?
8
24000
2000
onlara, "biz" ve "onlar" ile ne demek istiyorsunuz ? diye sorarım.
00:42
"Oh, it's very easykolay. It's the westernbatı worldDünya and it's the developinggelişen worldDünya," they say.
9
26000
3000
"Çok kolay. Biri batı dünyası ve diğeri de gelişmekte olan dünya" derler.
00:45
"We learnedbilgili it in collegekolej."
10
29000
2000
"Biz bunu üniversitede öğrendik."
00:47
And what is the definitiontanım then? "The definitiontanım?
11
31000
2000
Peki öyleyse tanım nedir? "Tanım"?
00:49
EveryoneHerkes knowsbilir," they say.
12
33000
2000
"Herkes bilir." derler.
00:51
But then you know, I pressbasın them like this.
13
35000
2000
Fakat sonra bilirsiniz, onları şöyle sıkıştırırım.
00:53
So one girlkız said, very cleverlyakıllıca, "It's very easykolay.
14
37000
2000
Bir kız çok akıllıca şöyle der: "Çok kolay,
00:55
WesternWestern worldDünya is a long life in a smallküçük familyaile.
15
39000
3000
Batı dünyası küçük ailede uzun bir hayattır.
00:58
DevelopingGeliştirme worldDünya is a shortkısa life in a largegeniş familyaile."
16
42000
3000
Gelişmekte olan dünya ise büyük ailede kısa bir hayattır."
01:01
And I like that definitiontanım, because it enabledetkin me
17
45000
3000
Bu tanımı severim çünkü bana
01:04
to transferaktarma theironların mindsetzihniyet
18
48000
2000
düşünce yapılarını verilere
01:06
into the datasetveri kümesi.
19
50000
2000
dönüştürmek için olanak sundu.
01:08
And here you have the datasetveri kümesi.
20
52000
2000
İşte veriler.
01:10
So, you can see that what we have on this axiseksen here
21
54000
2000
Bu eksende aile büyüklüğünü
01:12
is sizeboyut of familyaile. One, two, threeüç, fourdört, fivebeş
22
56000
3000
görebilirsiniz. Bu eksende kadın başına
01:15
childrençocuklar perbaşına womankadın on this axiseksen.
23
59000
2000
bir, iki, üç, dört, beş çocuk.
01:17
And here, lengthuzunluk of life, life expectancybeklenti,
24
61000
2000
Burada, hayatın uzunluğu, yaşam beklentisi
01:19
30, 40, 50.
25
63000
2000
30, 40, 50.
01:21
ExactlyTam olarak what the studentsöğrencilerin said was theironların conceptkavram about the worldDünya.
26
65000
4000
Öğrencilerin tam olarak dediği şey onların dünyayı kavramalarıydı.
01:25
And really this is about the bedroomyatak odası.
27
69000
2000
Ve bu gerçekten yatak odası hakkında.
01:27
WhetherOlup olmadığı the man and womankadın decidekarar ver to have smallküçük familyaile,
28
71000
4000
Erkeğin ya da kadının küçük bir aileye sahip olma kararı,
01:31
and take carebakım of theironların kidsçocuklar, and how long they will livecanlı.
29
75000
3000
çocuklarına bakmaları, ne kadar yaşayacakları.
01:34
It's about the bathroombanyo and the kitchenmutfak. If you have soapsabun, waterSu and foodGıda, you know,
30
78000
4000
Bunlar mutfak ve banyo ile ilgililer. Eğer sabununuz, suyunuz, yemeğiniz varsa
01:38
you can livecanlı long.
31
82000
2000
uzun yaşayabilirsiniz.
01:40
And the studentsöğrencilerin were right. It wasn'tdeğildi that the worldDünya consistedoluşuyordu --
32
84000
2000
Öğrenciler haklılardı.
01:42
the worldDünya consistedoluşuyordu here, of one setset of countriesülkeler over here,
33
86000
4000
Dünya burada büyük aileye ve kısa yaşam süresine sahip
01:46
whichhangi had largegeniş familiesaileleri and shortkısa life. DevelopingGeliştirme worldDünya.
34
90000
4000
bir küme ülkeden
01:50
And we had one setset of countriesülkeler up there
35
94000
3000
ve burada yukarıda,
01:53
whichhangi was the westernbatı worldDünya.
36
97000
2000
batı dünyasından oluşuyordu.
01:55
They had smallküçük familiesaileleri and long life.
37
99000
3000
Küçük aileleri ve uzun yaşam süreleri vardı.
01:58
And you are going to see here
38
102000
2000
Ve burada, benim yaşam sürem içinde
02:00
the amazingşaşırtıcı thing that has happenedolmuş in the worldDünya duringsırasında my lifetimeömür.
39
104000
4000
dünyada gerçekleşen şaşırtıcı bir şeyi göreceksiniz.
02:04
Then the developinggelişen countriesülkeler applieduygulamalı
40
108000
2000
Daha sonra gelişmekte olan ülkelerde
02:06
soapsabun and waterSu, vaccinationaşılama.
41
110000
2000
sabun ve su, aşılama uygulandı.
02:08
And all the developinggelişen worldDünya startedbaşladı to applyuygulamak familyaile planningplanlama.
42
112000
3000
Tüm gelişmekte olan dünya aile planlaması uygulamasına başladı.
02:11
And partlykısmen to USAABD who help to providesağlamak
43
115000
2000
Ve teknik danışmanlık ve yatırım sağlamak için
02:13
technicalteknik advicetavsiye and investmentyatırım.
44
117000
3000
yardımcı olan ABD.
02:16
And you see all the worldDünya moveshamle over to a two childçocuk familyaile,
45
120000
4000
Tüm dünyanın iki çocuklu aileye doğru hareket ettiğini
02:20
and a life with 60 to 70 yearsyıl.
46
124000
3000
ve 60 ila 70 yıllık bir hayatı olmaya başladığını görüyorsunuz.
02:23
But some countriesülkeler remainkalmak back in this areaalan here.
47
127000
3000
Fakat bazı ülkeler burada bu bölgede hala geride kaldı.
02:26
And you can see we still have AfghanistanAfganistan down here.
48
130000
3000
Afganistan'ın hala burada aşağıda olduğunu görüyorsunuz.
02:29
We have LiberiaLiberya. We have CongoKongo Cumhuriyeti.
49
133000
3000
Liberya var. Kongo var.
02:32
So we have countriesülkeler livingyaşam there.
50
136000
2000
Orada yaşayan ülkeler var.
02:34
So the problemsorun I had
51
138000
2000
Sahip olduğum problemin
02:36
is that the worldviewdünya görüşü that my studentsöğrencilerin had
52
140000
4000
öğrencilerimin kafa yapısının
02:40
correspondstekabül to realitygerçeklik in the worldDünya
53
144000
2000
dünyanın öğretmenlerinin doğduğu yıldaki durumuna
02:42
the yearyıl theironların teachersöğretmenler were borndoğmuş.
54
146000
3000
karşılık geldiğini gördüm.
02:45
(LaughterKahkaha)
55
149000
3000
(Gülüşmeler)
02:48
(ApplauseAlkış)
56
152000
3000
(Alkış)
02:51
And we, in factgerçek, when we have playedOyunun this over the worldDünya.
57
155000
3000
Bunu tüm dünya için bunu oynattığımızda.
02:54
I was at the GlobalKüresel HealthSağlık ConferenceKonferans here in WashingtonWashington last weekhafta,
58
158000
3000
Geçen hafta, burada Washington'da Küresel Sağlık Konferansı'ndaydım,
02:57
and I could see the wrongyanlış conceptkavram
59
161000
3000
ve hatta Birleşik Devletler'deki aktif kişilerde dahi
03:00
even activeaktif people in UnitedAmerika StatesBirleşik had,
60
164000
3000
bu yanlış anlayışı görebildim.
03:03
that they didn't realizegerçekleştirmek the improvementgelişme iyilesme duzelme ilerleme
61
167000
3000
Meksika ve Çin'in, Birleşik Devletler ile ilişkili olarak
03:06
of MexicoMeksika there, and ChinaÇin, in relationilişkisi to UnitedAmerika StatesBirleşik.
62
170000
5000
ilerlemelerini anlayamamışlar.
03:11
Look here when I movehareket them forwardileri.
63
175000
2000
İlerlettiğimde buraya bakın
03:13
Here we go.
64
177000
7000
İşte.
03:20
They catchyakalamak up. There's MexicoMeksika.
65
184000
3000
Yakalıyorlar. Orada Meksika var.
03:23
It's on parpar with UnitedAmerika StatesBirleşik in these two socialsosyal dimensionsboyutlar.
66
187000
3000
Bu toplumsal boyutta Birleşik Devletler ile paralel ilerliyor.
03:26
There was lessaz than fivebeş percentyüzde
67
190000
2000
Küresel sağlıkta uzmanların yüzde beşinden azı
03:28
of the specialistsuzmanlar in GlobalKüresel HealthSağlık that was awarefarkında of this.
68
192000
3000
bu durumun farkında.
03:31
This great nationulus, MexicoMeksika,
69
195000
2000
Bu büyük Meksika devletinin
03:33
has the problemsorun that armssilâh are cominggelecek from NorthKuzey,
70
197000
3000
kuzeyden, sınırlarını aşıp gelen silahlar konusunda
03:36
acrosskarşısında the borderssınırlar, so they had to stop that,
71
200000
2000
problemi var. Bunu durdurmalılardı.
03:38
because they have this strangegarip relationshipilişki to the UnitedAmerika StatesBirleşik, you know.
72
202000
4000
Çünkü, biliyorsunuz, Birleşik Devletler ile garip bir ilişkiye sahipler.
03:42
But if I would changedeğişiklik this axiseksen here,
73
206000
4000
Fakat ekseni burada değiştirmek isterseniz, bakınız
03:46
I would insteadyerine put incomegelir perbaşına personkişi.
74
210000
3000
ve buraya kişi başına geliri koyarsam...
03:49
IncomeGelir perbaşına personkişi. I can put that here.
75
213000
3000
Kişi başına gelir. Bunu buraya koyabilirim.
03:52
And we will then see
76
216000
2000
Şimdi tamamen farklı
03:54
a completelytamamen differentfarklı pictureresim.
77
218000
2000
bir resim göreceksiniz.
03:56
By the way, I'm teachingöğretim you
78
220000
2000
Bu arada, bunu düzeltirken
03:58
how to use our websiteWeb sitesi, GapminderGapminder WorldDünya,
79
222000
2000
web sitemizin, "Gapminder World"'ün
04:00
while I'm correctingdüzeltme this,
80
224000
2000
nasıl kullanacağınızı öğretiyorum
04:02
because this is a freeücretsiz utilityyarar on the net.
81
226000
3000
çünkü bu internette bedava bir kolaylık.
04:05
And when I now finallyen sonunda got it right,
82
229000
3000
Bunu doğru kullandığımda
04:08
I can go back 200 yearsyıl in historytarih.
83
232000
4000
tarihte 200 yıl geriye gidebilirim.
04:12
And I can find UnitedAmerika StatesBirleşik up there.
84
236000
4000
Birleşik Devletleri yukarıda bulabilirim
04:16
And I can let the other countriesülkeler be showngösterilen.
85
240000
3000
ve diğer ülkelerin görünebilmesine izin verebilirim.
04:19
And now I have incomegelir perbaşına personkişi on this axiseksen.
86
243000
3000
Şimdi bu eksende kişi başına gelir var.
04:22
And UnitedAmerika StatesBirleşik only had some, one, two thousandbin dollarsdolar at that time.
87
246000
3000
O zamanlar Birleşik Devletler'in geliri azdı, bir, iki, üç bin dolar...
04:25
And the life expectancybeklenti was 35 to 40 yearsyıl,
88
249000
4000
Ortalama yaşam süresi 35-40 yaş arasıydı,
04:29
on parpar with AfghanistanAfganistan todaybugün.
89
253000
2000
şimdiki Afganistan gibi.
04:31
And what has happenedolmuş in the worldDünya, I will showgöstermek now.
90
255000
5000
Dünyada neler olduğunu şimdi göztereceğim.
04:36
This is insteadyerine of studyingders çalışıyor historytarih
91
260000
2000
Bunu üniversitede bir yıl
04:38
for one yearyıl at universityÜniversite.
92
262000
2000
tarih okumak yerine yapabilirisiniz.
04:40
You can watch me for one minutedakika now and you'llEğer olacak see the wholebütün thing.
93
264000
3000
Beni sadece bir dakikalığına izleyin ve her şeyi göreceksiniz.
04:43
(LaughterKahkaha)
94
267000
2000
(Gülüşmeler)
04:45
You can see how the brownkahverengi bubbleskabarcıklar, whichhangi is westbatısında EuropeEurope,
95
269000
5000
Batı Avrupa'yı temsil eden kahverengi baloncukların
04:50
and the yellowSarı one, whichhangi is the UnitedAmerika StatesBirleşik,
96
274000
3000
ve sarı baloncuk Birleşik Devletler'in
04:53
they get richerzengin and richerzengin and alsoAyrıca
97
277000
2000
gittikçe zenginleştiklerini
04:55
startbaşlama to get healthierdaha sağlıklı and healthierdaha sağlıklı.
98
279000
2000
ve gittikçe daha sağlıklı olduklarını görebilirsiniz.
04:57
And this is now 100 yearsyıl agoönce,
99
281000
2000
Bu 100 yıl önce
04:59
where the restdinlenme of the worldDünya remainskalıntılar behindarkasında.
100
283000
3000
dünyanın geri kalanının geride kalması.
05:02
Here we come. And that was the influenzagrip.
101
286000
5000
İlerliyoruz. Bu grip hastalığı.
05:07
That's why we are so scaredkorkmuş about flugrip, isn't it?
102
291000
3000
Bu neden gripten bu kadar korktuğumuzun açıklaması.
05:10
It's still rememberedhatırladı. The falldüşmek of life expectancybeklenti.
103
294000
3000
Hala hatırlıyoruz. Ortalama yaşam süresinin düşüşü.
05:13
And then we come up. Not untila kadar
104
297000
3000
Şimdi yükseliyoruz.
05:16
independencebağımsızlık startedbaşladı.
105
300000
2000
Bağımsızlık başlayana kadar.
05:18
Look here You have ChinaÇin over there,
106
302000
2000
Yukarıda Çin,
05:20
you have IndiaHindistan over there,
107
304000
2000
orada Hindistan
05:22
and this is what has happenedolmuş.
108
306000
8000
ve işte bu olanlar.
05:30
Did you noteNot there, that we have MexicoMeksika up there?
109
314000
3000
Meksika'nın orada yukarıda olduğunu gördünüz mü?
05:33
MexicoMeksika is not at all on parpar with the UnitedAmerika StatesBirleşik,
110
317000
2000
Meksika'nın tam olarak Birleşik Devletler ile aynı seviyede olduğu söylenemez
05:35
but they are quiteoldukça closekapat.
111
319000
2000
ama oldukça yakınlar.
05:37
And especiallyözellikle, it's interestingilginç to see
112
321000
2000
Özellikle
05:39
ChinaÇin and the UnitedAmerika StatesBirleşik
113
323000
2000
Çin ve Birleşik Devletler'e
05:41
duringsırasında 200 yearsyıl,
114
325000
3000
200 yıl boyunca bakmak ilginç,
05:44
because I have my oldesten eski sonoğul now workingçalışma for GoogleGoogle,
115
328000
2000
çünkü büyük oğlum Google bu programı satın aldıktan sonra
05:46
after GoogleGoogle acquiredsatın aldı this softwareyazılım.
116
330000
3000
şimdi Google için çalışıyor.
05:49
Because in factgerçek, this is childçocuk laboremek. My sonoğul and his wifekadın eş satoturdu in a closetdolap
117
333000
3000
Çünkü bu aslında çocuk işçiliği. Oğlum ve eşi
05:52
for manyçok yearsyıl and developedgelişmiş this.
118
336000
2000
yıllarca bunu geliştirmek için kapanıp uğraştılar.
05:54
And my youngestEn genç sonoğul, who studiedokudu ChineseÇince in BeijingBeijing.
119
338000
4000
Ve küçük oğlum Pekin'de Çince okudu.
05:58
So they come in with the two perspectivesbakış açıları I have, you know?
120
342000
4000
İkisi bena iki cins bakış acısıyla geldiler.
06:02
And my sonoğul, youngestEn genç sonoğul who studiedokudu in BeijingBeijing,
121
346000
2000
Pekin'de okuyan küçük oğlumun
06:04
in ChinaÇin, he got a long-termuzun vadeli perspectiveperspektif.
122
348000
4000
uzun vadeli bir bakış açısı vardı.
06:08
WhereasOysa when my oldesten eski sonoğul, who worksEserleri for GoogleGoogle,
123
352000
2000
Google'da çalışan büyük oğlum ise
06:10
he should developgeliştirmek by quarterçeyrek, or by half-yearyarı yıl.
124
354000
4000
üç ayda ya da yarım yılda geliştirmeli.
06:14
Or GoogleGoogle is quiteoldukça generouscömert, so he can have one or two yearsyıl to go.
125
358000
3000
Veya Google cömert olursa bir ya da iki yılı olabilir.
06:17
But in ChinaÇin they look generationnesil after generationnesil
126
361000
2000
Ama Çin'de nesilden nesile bakıyorlar
06:19
because they rememberhatırlamak
127
363000
3000
çünkü 100 yıl süren
06:22
the very embarrassingutanç verici perioddönem, for 100 yearsyıl,
128
366000
2000
geriye gittikleri
06:24
when they wentgitti backwardsgeriye doğru.
129
368000
2000
bu utanç verici zamanı hatılıyorlar.
06:26
And then they would rememberhatırlamak the first partBölüm
130
370000
3000
Geçen yüzyılın oldukça kötü geçen
06:29
of last centuryyüzyıl, whichhangi was really badkötü,
131
373000
3000
ilk kısmını da hatırlıyorlar,
06:32
and we could go by this so-calledsözde Great LeapSıçrama Forwardİleri.
132
376000
3000
buraya da İleriye Büyük Sıçrama diyebiliriz.
06:35
But this was 1963.
133
379000
2000
Ama bu 1963'tü.
06:37
MaoMao Tse-TungTSE eventuallysonunda broughtgetirdi healthsağlık to ChinaÇin,
134
381000
4000
Mao Tse-Tung Çin'e sağlık kazandırdı,
06:41
and then he diedvefat etti, and then DengDeng XiaopingXiaoping startedbaşladı
135
385000
2000
o ölünce Deng Xiaoping
06:43
this amazingşaşırtıcı movehareket forwardileri.
136
387000
2000
bu inanılmaz ileriye gidiş.
06:45
Isn't it strangegarip to see that the UnitedAmerika StatesBirleşik
137
389000
2000
Birleşik Devletler'in önce ekonomisinin geliştiğini
06:47
first grewbüyüdü the economyekonomi, and then graduallykademeli olarak got richzengin?
138
391000
4000
sonra zenginleştiklerini görmek ilginç değil mi?
06:51
WhereasOysa ChinaÇin could get healthysağlıklı much earlierdaha erken,
139
395000
3000
Bu sırada Çin'in bundan oldukça erken daha sağlıklı olabileceğini
06:54
because they applieduygulamalı the knowledgebilgi of educationEğitim, nutritionbeslenme,
140
398000
4000
çünkü eğitim, besin bilgisini uygulamışlar
06:58
and then alsoAyrıca benefitsfaydaları of penicillinpenisilin
141
402000
3000
sonra penisilini,
07:01
and vaccinesaşılar and familyaile planningplanlama.
142
405000
2000
aşıları, aile planlamasını.
07:03
And AsiaAsya could have socialsosyal developmentgelişme
143
407000
3000
Asya ekonomik gelişime ulaşmadan
07:06
before they got the economicekonomik developmentgelişme.
144
410000
3000
toplumsal gelişime ulaşabilirdi.
07:09
So to me, as a publichalka açık healthsağlık professorprofesör,
145
413000
2000
Toplum sağlığı profesörü olarak
07:11
it's not strangegarip that all these countriesülkeler growbüyümek so fasthızlı now.
146
415000
4000
bu ülkelerin bu kadar hızlı büyüdüklerini görmek garip değil.
07:15
Because what you see here, what you see here
147
419000
2000
Çünkü burada gördükleriniz
07:17
is the flatdüz worldDünya of ThomasThomas FriedmanFriedman,
148
421000
3000
Thomas Friedman'ın düz dünyası,
07:20
isn't it.
149
424000
2000
öyle değil mi?
07:22
It's not really, really flatdüz.
150
426000
2000
Aslında gerçekten düz değil.
07:24
But the middleorta incomegelir countriesülkeler --
151
428000
2000
Ama orta glirli ülkeler --
07:26
and this is where I suggestönermek to my studentsöğrencilerin,
152
430000
2000
bu öğrencilerime "gelişmekte olan ülkeler"
07:28
stop usingkullanma the conceptkavram "developinggelişen worldDünya."
153
432000
3000
kavramını kullanmayı bırakmalarını söylediğim yer.
07:31
Because after all, talkingkonuşma about the developinggelişen worldDünya
154
435000
3000
Çünkü gelişmekte olan dünyadan bahsetmek
07:34
is like havingsahip olan two chaptersbölümler in the historytarih of the UnitedAmerika StatesBirleşik.
155
438000
4000
Birleşik Devletler'in tarihini iki bölüme ayırmak gibi.
07:38
The last chapterbölüm is about presentmevcut, and presidentDevlet Başkanı ObamaObama,
156
442000
4000
Son bölüm Başkan Obama ile ilgili,
07:42
and the other is about the pastgeçmiş,
157
446000
2000
diğeri ise geçmişle
07:44
where you coverkapak everything from WashingtonWashington
158
448000
2000
Washington'dan Eisenhover'a
07:46
to EisenhowerEisenhower.
159
450000
2000
her şeyi kavrayan kısım.
07:48
Because WashingtonWashington to EisenhowerEisenhower,
160
452000
2000
Çünkü Washington'dan Eisenhover'a
07:50
that is what we find in the developinggelişen worldDünya.
161
454000
2000
gelişmekte olan dünyada gördüklerimiz.
07:52
We could actuallyaslında go to MayflowerMayflower
162
456000
2000
Mayflower'dan Eisenhover'a
07:54
to EisenhowerEisenhower,
163
458000
2000
gidebiliriz
07:56
and that would be put togetherbirlikte into a developinggelişen worldDünya,
164
460000
3000
ve bunu gelişmekte olan dünya olarak tanımlayabiliriz,
07:59
whichhangi is rightlyhaklı olarak growingbüyüyen its citiesşehirler in a very amazingşaşırtıcı way,
165
463000
3000
çünkü inanılmaz olarak yeni şehirlerin büyüdüğü,
08:02
whichhangi have great entrepreneursgirişimciler,
166
466000
2000
harika girişimcilerin olduğu,
08:04
but alsoAyrıca have the collapsingdaraltma countriesülkeler.
167
468000
3000
ama aynı zamanda çökmekte olan ülkeler.
08:07
So, how could we make better senseduyu about this?
168
471000
3000
Peki bunu nasıl daha iyi değerlendirebiliriz?
08:10
Well, one way of tryingçalışıyor is to see whetherolup olmadığını we could
169
474000
3000
Denemenin bir yolu
08:13
look at incomegelir distributiondağıtım.
170
477000
2000
gelir dağılımkına bakmak.
08:15
This is the incomegelir distributiondağıtım of peopleshalklar in the worldDünya,
171
479000
3000
Bunu dünyadaki insanların 1 dolardan
08:18
from $1. This is where you have foodGıda to eatyemek.
172
482000
3000
gelir dağılımı. Burası yiyecek yemek bulunabilen yerler.
08:21
These people go to bedyatak hungry.
173
485000
2000
Bu insanlar aç yatıyorlar.
08:23
And this is the numbernumara of people.
174
487000
2000
Bu, insan sayısı.
08:25
This is $10, whetherolup olmadığını you have a publichalka açık or a privateözel
175
489000
2000
Bu 10 dolar, toplu ya da özel sağlık sistemi.
08:27
healthsağlık servicehizmet systemsistem. This is where you can
176
491000
2000
Burası aileniz için sağlık, çocuklarınız için okul
08:29
providesağlamak healthsağlık servicehizmet for your familyaile and schoolokul for your childrençocuklar,
177
493000
3000
sağlayabildiğiniz yer.
08:32
and this is OECDOECD countriesülkeler:
178
496000
2000
Burası da OECD (Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütü) ülkeleri:
08:34
GreenYeşil, LatinLatin AmericaAmerika, EastDoğu EuropeEurope.
179
498000
2000
Yeşil, Güney Amerika, Doğu Avrupa.
08:36
This is EastDoğu AsiaAsya, and the lightışık bluemavi there is SouthGüney AsiaAsya.
180
500000
4000
Burası Doğu Asya, orada gördüğünüz açık mavi ise Güney Asya.
08:40
And this is how the worldDünya changeddeğişmiş.
181
504000
3000
Bu, dünyanın nasıl değiştiği.
08:43
It changeddeğişmiş like this.
182
507000
2000
Böyle değişti.
08:45
Can you see how it's growingbüyüyen? And how hundredsyüzlerce of millionsmilyonlarca
183
509000
3000
Nasıl büyüdüğünü görebiliyor musunuz? Yüz milyonlarca
08:48
and billionsmilyarlarca is cominggelecek out of povertyyoksulluk in AsiaAsya?
184
512000
3000
ve milyarlarca insanın fakirlikten çıkmasını?
08:51
And it goesgider over here?
185
515000
2000
Ve buraya gittiğini?
08:53
And I come now, into projectionsprojeksiyonlar,
186
517000
2000
Şimdi buraya, tahminlere geliyorum,
08:55
but I have to stop at the doorkapı of LehmanLehman BrothersKardeşler there, you know, because --
187
519000
3000
ama burada Lehman Brothers'ın kapısında durmam gerekiyor, biliyorsununz, çünkü,
08:58
(LaughterKahkaha)
188
522000
3000
(Gülüşmeler)
09:01
that's where the projectionsprojeksiyonlar are not validgeçerli any longeruzun.
189
525000
2000
buradan itibaren tahminler geçerli değil.
09:03
ProbablyMuhtemelen the worldDünya will do this.
190
527000
2000
Büyük olasılıkla dünya böyle devam edecek,
09:05
and then it will continuedevam et forwardileri like this.
191
529000
3000
sonra böyle ilerleyecek.
09:08
But more or lessaz, this is what will happenolmak,
192
532000
2000
Ama aşağı yukarı olacaklar bunlar
09:10
and we have a worldDünya whichhangi cannotyapamam be lookedbaktı uponüzerine as dividedbölünmüş.
193
534000
5000
ve artık dünyayı bölünmüş olarak değerlendiremeyiz.
09:15
We have the highyüksek incomegelir countriesülkeler here,
194
539000
2000
Burada yüksek gelirli ülkeler var,
09:17
with the UnitedAmerika StatesBirleşik as a leadingönemli powergüç;
195
541000
3000
önde gelen bir güç olarak Birleşik Devletler var;
09:20
we have the emerginggelişmekte olan economiesekonomiler in the middleorta,
196
544000
3000
mali yardım için para sağlayan ülkeleri oluşturan
09:23
whichhangi providesağlamak a lot of the fundingfinansman for the bailoutKurtarma;
197
547000
2000
ilerlemekte olan ekonomiler ortada,
09:25
and we have the lowdüşük incomegelir countriesülkeler here.
198
549000
3000
burada da düşük gelirli ülkeler var.
09:28
Yeah, this is a factgerçek that from where the moneypara comesgeliyor,
199
552000
3000
Aslında paranın asıl geldiği yerler buraları,
09:31
they have been savingtasarruf, you know, over the last decadeonyıl.
200
555000
2000
biliyorsunuz, son on yıldır paralarını biriktiriyorlar.
09:33
And here we have the lowdüşük incomegelir countriesülkeler
201
557000
2000
Burada da girişimcilerin olduğu
09:35
where entrepreneursgirişimciler are.
202
559000
2000
düşük gelirli ülkeleri görüyoruz.
09:37
And here we have the countriesülkeler in collapseçöküş and warsavaş,
203
561000
3000
Burada ise Afganistan, Somali, Kongo'nın bazı kısımları, Darfur gibi
09:40
like AfghanistanAfganistan, SomaliaSomali, partsparçalar of CongoKongo Cumhuriyeti, DarfurDarfur.
204
564000
5000
yıkılmakta olan ve savaşta olan ülkeleri görüyoruz.
09:45
We have all this at the sameaynı time.
205
569000
2000
Bütün bunlar aynı zamanda oluyor.
09:47
That's why it's so problematicsorunsal to describetanımlamak what has happenedolmuş
206
571000
2000
O yüzden gelişmekte olan dünyada olanları
09:49
in the developinggelişen worldDünya.
207
573000
2000
açıklamak sorunlu.
09:51
Because it's so differentfarklı, what has happenedolmuş there.
208
575000
2000
Çünkü orada olanlar oldukça farklı.
09:53
And that's why I suggestönermek
209
577000
2000
Bu yüzden onu tanımlamaya yeni bir
09:55
a slightlyhafifçe differentfarklı approachyaklaşım of what you would call it.
210
579000
3000
bakış açısı getirmek istiyorum.
09:58
And you have hugeKocaman differencesfarklar withiniçinde countriesülkeler alsoAyrıca.
211
582000
4000
Ülkeler arasında da oldukça büyük farklılıklar var.
10:02
I heardduymuş that your departmentsbölümler here were by regionsbölgeler.
212
586000
3000
Buradaki bölümlerinizin bölgelere göre ayrıldığını duydum.
10:05
Here you have Sub-SaharanSahra AfricaAfrika, SouthGüney AsiaAsya,
213
589000
3000
Sahara Çölü'nün güneyindeki Afrika, Güney Asya,
10:08
EastDoğu AsiaAsya, ArabArap statesdevletler,
214
592000
2000
Doğu Asya, Arap devletleri,
10:10
EastDoğu EuropeEurope, LatinLatin AmericaAmerika, and OECDOECD.
215
594000
2000
Doğu Avrupa, Güney Amerika ve OECD.
10:12
And on this axiseksen, GDPGSYİH.
216
596000
2000
Bu eksende GSYH.
10:14
And on this, heathHeath, childçocuk survivalhayatta kalma,
217
598000
2000
Bunun üzerine sağlık, çocuk yaşama oranları
10:16
and it doesn't come as a surprisesürpriz
218
600000
2000
ve Sahara'nın güneyindeki Afrika ülkelerinin
10:18
that AfricaAfrika southgüney of SaharaSahara is at the bottomalt.
219
602000
3000
en aşağıda yer alması sürpriz olmuyor.
10:21
But when I splitBölünmüş it, when I splitBölünmüş it
220
605000
2000
Ama bunu
10:23
into countryülke bubbleskabarcıklar,
221
607000
2000
ükle baloncuklarına ayırdığımda,
10:25
the sizeboyut of the bubbleskabarcıklar here is the populationnüfus.
222
609000
3000
buradaki baloncukların büyüklükleri nüfusu temsil ediyor.
10:28
Then you see SierraSierra LeoneLeone and MauritiusMauritius, completelytamamen differentfarklı.
223
612000
3000
Sonra Sierra Leone ve Mauritius'un ne kadar farklı olduklarını görüyorsunuz.
10:31
There is suchböyle a differencefark withiniçinde Sub-SaharanSahra AfricaAfrika.
224
615000
2000
Sahara'nın güneyindeki Afrika'nın kendi içinde o kadar farklılıklar var.
10:33
And I can splitBölünmüş the othersdiğerleri. Here is the SouthGüney AsianAsya,
225
617000
3000
Diğerlerini de ayırabilirsiniz. Burada Güney Asyalı,
10:36
ArabArap worldDünya.
226
620000
2000
Arap dünyası var.
10:38
Now all your differentfarklı departmentsbölümler.
227
622000
2000
Sizin farklı bölümlerinizin tamamı.
10:40
EastDoğu EuropeEurope, LatinLatin AmericaAmerika, and OECDOECD countriesülkeler.
228
624000
3000
Doğu Avrupa, Güney Afrika ve OECD ülkeleri.
10:43
And here were are. We have a continuumsüreç in the worldDünya.
229
627000
3000
Buradayız. Dünyada bir devamlılık var.
10:46
We cannotyapamam put it into two partsparçalar.
230
630000
2000
Onu iki parçaya ayıramayız.
10:48
It is MayflowerMayflower down here. It is WashingtonWashington here,
231
632000
3000
Bu Mayflower, bu Washington,
10:51
buildingbina, buildingbina countriesülkeler.
232
635000
2000
ülkeleri kuranlar.
10:53
It's LincolnLincoln here, advancingilerleyen them.
233
637000
4000
Burada Lincoln onları geliştiren.
10:57
It's EisenhowerEisenhower bringinggetiren modernitymodernite into the countriesülkeler.
234
641000
3000
Eisenhower, ülkeleri modernleştiren.
11:00
And then it's UnitedAmerika StatesBirleşik todaybugün, up here.
235
644000
2000
Bugünkü Birleşik Devletler, yukarıda.
11:02
And we have countriesülkeler all this way.
236
646000
2000
Diğer ülkeler buralardalar.
11:04
Now, this is the importantönemli thing
237
648000
3000
Dünyanın nasıl değiştiğini
11:07
of understandinganlayış how the worldDünya has changeddeğişmiş.
238
651000
4000
anlamanın önemli yanı bu.
11:11
At this pointpuan I decidedkarar to make a pauseDuraklat.
239
655000
4000
Burada bir ara vermeye karar verdim.
11:15
(LaughterKahkaha)
240
659000
2000
(Gülüşmeler)
11:17
And it is my taskgörev, on behalfadına of the restdinlenme of the worldDünya,
241
661000
3000
Dünyanın geri kalanı adına
11:20
to conveyiletmek a thanksTeşekkürler to the U.S. taxpayersmükellefler,
242
664000
4000
Amerikan halkına Demografik Sağlık Anketi için ödedikleri
11:24
for DemographicDemografik HealthSağlık SurveyAnket.
243
668000
2000
vergi için teşekkür etmek benim görevim.
11:26
ManyBirçok are not awarefarkında of -- no, this is not a jokeşaka.
244
670000
3000
Bazılarınız bunun bir şaka olmadığının farkında değil.
11:29
This is very seriousciddi.
245
673000
2000
Bu oldukça ciddi.
11:31
It is duenedeniyle to USA'sABD'in continuoussürekli sponsoringSponsorluk
246
675000
4000
ABD'nin son 25 yılda
11:35
duringsırasında 25 yearsyıl of the very good methodologymetodoloji
247
679000
3000
çocuk ölüm oranlarını ölçmede
11:38
for measuringölçme childçocuk mortalityölüm oranı
248
682000
2000
uygulanan yöntem bilimine sponsorluğu sayesinde
11:40
that we have a graspkavramak of what's happeningolay in the worldDünya.
249
684000
3000
dünyada olanları anlayabiliyoruz.
11:43
(ApplauseAlkış)
250
687000
7000
(Alkış)
11:50
And it is U.S. governmenthükümet at its besten iyi,
251
694000
3000
Amerikan yönetiminin
11:53
withoutolmadan advocacysavunma, providingsağlama factsGerçekler,
252
697000
3000
taraf tutmayan, gerçekleri açıklayan tavrı sayesinde
11:56
that it's usefulişe yarar for the societytoplum.
253
700000
2000
topluma yararlı bilgiler açığa çıkıyor.
11:58
And providingsağlama dataveri freeücretsiz of chargeşarj etmek
254
702000
3000
Dünyanın ücretsiz olarak kullanımı için bu verileri
12:01
on the internetInternet, for the worldDünya to use. Thank you very much.
255
705000
3000
internette paylaşıyorlar. Çok teşekkürler.
12:04
QuiteOldukça the oppositekarşısında of the WorldDünya BankBanka,
256
708000
2000
Verileri devletin parası ile ve vergilerle toplayan
12:06
who compiledderlenmiş dataveri with governmenthükümet moneypara,
257
710000
3000
ve sonra az bir miktar kar ile
12:09
taxvergi moneypara, and then they sellsatmak it to addeklemek a little profitkâr,
258
713000
3000
bir bakıma verimsiz bir Gutenberg yoluyla çalışan
12:12
in a very inefficientyetersiz, GutenbergGutenberg way.
259
716000
3000
Dünya Bankası'nın tersine...
12:15
(ApplauseAlkış)
260
719000
6000
(Alkış)
12:21
But the people doing that at the WorldDünya BankBanka
261
725000
2000
Ama bunu Dünya Bankası'nda yapanlar
12:23
are amongarasında the besten iyi in the worldDünya.
262
727000
2000
dünyanın en iyilerinden.
12:25
And they are highlybüyük ölçüde skilledyetenekli professionalsprofesyoneller.
263
729000
2000
Oldukça yetenekli profesyoneller.
12:27
It's just that we would like to upgradeyükseltmek our internationalUluslararası agenciesajanslar
264
731000
4000
Yapmak istediğimiz sadece uluslararası kurumların
12:31
to dealanlaştık mı with the worldDünya in the modernmodern way, as we do.
265
735000
3000
dünyayla ilgilenme biçimini modernleştirmek.
12:34
And when it comesgeliyor to freeücretsiz dataveri and transparencyşeffaflık,
266
738000
3000
Ücretsiz verilere ve şeffaflığa gelince
12:37
UnitedAmerika StatesBirleşik of AmericaAmerika is one of the besten iyi.
267
741000
3000
Amerika Birleşik Devletleri en iyilerden birisi.
12:40
And that doesn't come easykolay from the mouthağız of a Swedishİsveç dili publichalka açık healthsağlık professorprofesör.
268
744000
3000
Bunu İsveçli bir toplum sağlığı profesörü olarak söylemek kolay değil.
12:43
(LaughterKahkaha)
269
747000
3000
(Gülüşmeler)
12:46
And I'm not paidödenmiş to come here, no.
270
750000
3000
Buraya gelmem için bana para vermediler, hayır.
12:49
I would like to showgöstermek you what happensolur with the dataveri,
271
753000
2000
Size bu verilerle ne olduğunu göstermek istiyorum,
12:51
what we can showgöstermek with this dataveri.
272
755000
2000
bu verilerle neler gösterebileceğimizi.
12:53
Look here. This is the worldDünya.
273
757000
2000
Buraya bakın. Bu, dünya.
12:55
With incomegelir down there and childçocuk mortalityölüm oranı.
274
759000
2000
Aşağıda gelir ve çocuk ölüm oranları.
12:57
And what has happenedolmuş in the worldDünya?
275
761000
2000
Peki dünyada ne oldu?
12:59
SinceBeri 1950, duringsırasında the last 50 yearsyıl
276
763000
3000
1950'den beri, son 50 yılda,
13:02
we have had a falldüşmek in childçocuk mortalityölüm oranı.
277
766000
3000
çocuk ölüm oranlarında düşüş oldu.
13:05
And it is the DHSULUSAL GÜVENLİK that makesmarkaları it possiblemümkün to know this.
278
769000
2000
Bunları DHS sayesinde biliyoruz.
13:07
And we had an increaseartırmak in incomegelir.
279
771000
2000
Gellirde artış oldu.
13:09
And the bluemavi formereski developinggelişen countriesülkeler
280
773000
2000
Mavi renkli eskiden gelişmekte olan ülkeler
13:11
are mixingkarıştırma up with the formereski industrializedEndüstrileşmiş westernbatı worldDünya.
281
775000
5000
eski endüstrileşmiş batı dünyası ile karışıyorlar.
13:16
We have a continuumsüreç. But we still have, of coursekurs,
282
780000
3000
Bir devamlılık mevcut. Ancak tabii ki hala
13:19
CongoKongo Cumhuriyeti, up there. We still have as poorfakir countriesülkeler
283
783000
3000
yukarıda Kongo var. Tarihte olduğu gibi
13:22
as we have had, always, in historytarih.
284
786000
4000
hala fakir ülkeler var.
13:26
And that's the bottomalt billionmilyar, where we'vebiz ettik heardduymuş todaybugün
285
790000
3000
Bunlar alttaki bir milyar, bugün
13:29
about a completelytamamen newyeni approachyaklaşım to do it.
286
793000
3000
tamamen farklı yeni yaklaşımları öğrendiklerimiz.
13:32
And how fasthızlı has this happenedolmuş?
287
796000
3000
Peki bunlar ne kadar hızlı oldu?
13:35
Well, MDGBİNYIL KALKINMA HEDEFLERİ 4.
288
799000
2000
Yeni bin yıl gelişme hedefleri 4. madde.
13:37
The UnitedAmerika StatesBirleşik has not been so eageristekli
289
801000
2000
Birleşik Devletler bu hedefleri
13:39
to use MDGBİNYIL KALKINMA HEDEFLERİ 4.
290
803000
3000
kullanmak için pek hevesli değildi.
13:42
But you have been the mainana sponsorsponsor that has enabledetkin us to measureölçmek it,
291
806000
3000
Ama bunu ölçmek için en önemli sponsor oldunuz,
13:45
because it's the only childçocuk mortalityölüm oranı that we can measureölçmek.
292
809000
3000
çünkü tek ölçebildiğimiz, çocuk ölüm oranları.
13:48
And we used to say that it should falldüşmek fourdört percentyüzde perbaşına yearyıl.
293
812000
3000
Yılda yüzde dört azalması gerektiğini söylüyorduk.
13:51
Let's see what Swedenİsveç has donetamam.
294
815000
2000
Şimdi İsveç'in ne yaptığını görelim.
13:53
We used to boastövünme about fasthızlı socialsosyal progressilerleme.
295
817000
3000
Hızlı toplumsal gelişim ile ilgili böbürleniyorduk.
13:56
That's where we were, 1900.
296
820000
2000
Şurası 1900'de nerede olduğumuz.
13:58
1900, Swedenİsveç was there.
297
822000
2000
1900'de İsveç oradaydı.
14:00
SameAynı childçocuk mortalityölüm oranı as BangladeshBangladeş had, 1990,
298
824000
2000
1900 yılında Bangladeş'le aynı çocuk ölüm oranına sahip
14:02
thoughgerçi they had loweralt incomegelir.
299
826000
2000
onların daha düşük geliri olmasına rağmen.
14:04
They startedbaşladı very well. They used the aidyardım well.
300
828000
3000
Oldukça iyi başladılar. Yardımları iyi kullandılar.
14:07
They vaccinatedaşı the kidsçocuklar. They get better waterSu.
301
831000
2000
Çocukları aşıladılar. Daha iyi sulara ulaştılar.
14:09
And they reducedindirimli childçocuk mortalityölüm oranı,
302
833000
2000
Ve senede yüzde 4,7 ile
14:11
with an amazingşaşırtıcı 4.7 percentyüzde perbaşına yearyıl. They beatdövmek Swedenİsveç.
303
835000
3000
çocuk ölüm oranını azalttılar, İsveç'i geçtiler.
14:14
I runkoş Swedenİsveç the sameaynı 16 yearyıl perioddönem.
304
838000
4000
İsveç'i de aynı 16 yıllık sürede oynatıyorum.
14:18
Secondİkinci roundyuvarlak, it's Swedenİsveç, 1916,
305
842000
2000
İkinci raund, 1916 İsveç'i,
14:20
againstkarşısında EgyptMısır, 1990.
306
844000
2000
1990 Mısır'ına karşı.
14:22
Here we go. OnceBir kez again the USAABD is partBölüm of the reasonneden here.
307
846000
3000
Başlıyoruz. Bir kez daha ABD bunun nedenlerinden bir kısmı.
14:25
They get safekasa waterSu, they get foodGıda for the poorfakir,
308
849000
4000
Temiz suya erişimleri var, fakirler için yemekleri var
14:29
and they get malariasıtma eradicatederadike.
309
853000
2000
ve sıtmanın kökünü kurutmuşlar.
14:31
5.5 percentyüzde. They are fasterDaha hızlı than the millenniumMillennium developmentgelişme goalhedef.
310
855000
3000
Yüzde 5,5. Yeni bin yıl geliştirme hedefinden hızlılar.
14:34
And thirdüçüncü chanceşans for Swedenİsveç, againstkarşısında BrazilBrezilya here.
311
858000
3000
Ve İsveç için üçüncü şans, Brezilya'ya karşı.
14:37
BrazilBrezilya here has amazingşaşırtıcı socialsosyal improvementgelişme iyilesme duzelme ilerleme
312
861000
4000
Burada Brezilya, son 16 yılda
14:41
over the last 16 yearsyıl,
313
865000
2000
inanılmaz bir toplumsal ilerleme kaydetti
14:43
and they go fasterDaha hızlı than Swedenİsveç.
314
867000
2000
ve İsveç'ten hızlı gidiyorlar.
14:45
This meansanlamına geliyor that the worldDünya is convergingyakınsak.
315
869000
2000
Bu dünyanın birbirine yakınsadığı anlamına geliyor.
14:47
The middleorta incomegelir countriesülkeler,
316
871000
2000
Orta gelirli ülkeler,
14:49
the emerginggelişmekte olan economyekonomi, they are catchingbulaşıcı up.
317
873000
2000
gelişmekte olan ekonomiler, diğerlerini yakalıyorlar.
14:51
They are movinghareketli to citiesşehirler,
318
875000
2000
Bunun iyi daha iyi yardım alabildikleri
14:53
where they alsoAyrıca get better assistanceyardım for that.
319
877000
2000
şehirlere taşınıyorlar.
14:55
Well the Swedishİsveç dili studentsöğrencilerin protestprotesto at this pointpuan.
320
879000
3000
Bu noktada İsveçli öğrenciler karşı çıkıyorlar.
14:58
They say, "This is not fairadil,
321
882000
2000
"Bu adil değil,
15:00
because these countriesülkeler had vaccinesaşılar and antibioticsantibiyotikler
322
884000
2000
çünkü bu ülkelerin İsveç'in sahip olmadığı
15:02
that were not availablemevcut for Swedenİsveç.
323
886000
2000
aşıları ve antibiyotikleri vardı.
15:04
We have to do real-timegerçek zaman competitionyarışma."
324
888000
2000
Gerçek zamanlı karşılaştırma yapmalıyız." diyorlar.
15:06
Okay. I give you SingaporeSingapur, the yearyıl I was borndoğmuş.
325
890000
3000
Tamam. Size doğduğum yıl Singapur'u göstereyim.
15:09
SingaporeSingapur had twiceiki defa the childçocuk mortalityölüm oranı of Swedenİsveç.
326
893000
2000
Singapur'un çocuk ölüm oranı İsveç'in iki katı kadardı.
15:11
It's the mostçoğu tropicaltropikal countryülke in the worldDünya,
327
895000
2000
Dünyadaki en tropikal ülke,
15:13
a marshlandBataklık on the equatorEkvator.
328
897000
2000
ekvatordaki bir bataklık alan.
15:15
And here we go. It tookaldı a little time for them to get independentbağımsız.
329
899000
3000
Başlıyoruz. Bağımsızlıklarını kazanmaları zaman aldı.
15:18
But then they startedbaşladı to growbüyümek theironların economyekonomi.
330
902000
2000
Ama bundan sonra ekonomileri büyümeye başladı.
15:20
And they madeyapılmış the socialsosyal investmentyatırım. They got away malariasıtma.
331
904000
2000
Toplumsal yatırımlar yaptılat. Sıtmadan kurtuldular.
15:22
They got a magnificentmuhteşem healthsağlık systemsistem
332
906000
2000
Hem ABD'yi hem de İsveç'i geçen
15:24
that beatdövmek bothher ikisi de the U.S. and Swedenİsveç.
333
908000
2000
harika bir sağlık sistemleri vardı.
15:26
We never thought it would happenolmak that they would winkazanmak over Swedenİsveç!
334
910000
3000
Onların İsveç'i geçebileceklerini hiç düşünmemiştik.
15:29
(ApplauseAlkış)
335
913000
8000
(Alkış)
15:37
All these greenyeşil countriesülkeler are achievingelde millenniumMillennium developmentgelişme goalshedefleri.
336
921000
3000
Bütün bu yeşil ülkeler yeni bin yıl gelişme hedeflerini başarıyorlar.
15:40
These yellowSarı are just about to be doing this.
337
924000
2000
Bu sarılar neredeyse başarıyorlar.
15:42
These redkırmızı are the countriesülkeler that doesn't do it, and the policypolitika has to be improvedgelişmiş.
338
926000
3000
Kırmızılar da bunu başaramayan ve anlaşmanın yenilenmesi gereken ülkeler.
15:45
Not simplisticbasit extrapolationekstrapolasyon.
339
929000
3000
Basitleştirilmiş bir öngörü değil.
15:48
We have to really find a way
340
932000
2000
Bu ülkeleri daha iyi bir şekilde destekleyecek
15:50
of supportingDestek those countriesülkeler in a better way.
341
934000
2000
bir yol bulmamız gerekiyor.
15:52
We have to respectsaygı the middleorta incomegelir countriesülkeler
342
936000
3000
Orta gelirli ülkelere yaptıkları için
15:55
on what they are doing.
343
939000
2000
saygı duymalıyız.
15:57
And we have to fact-baseAslında-base the wholebütün way we look at the worldDünya.
344
941000
3000
Dünyaya bakışımızı gerçeklerle desteklemeliyiz.
16:00
This is dollardolar perbaşına personkişi. This is HIVHIV in the countriesülkeler.
345
944000
3000
Bu insan başına dolar. Bu ülkelerdeki AIDS.
16:03
The bluemavi is AfricaAfrika.
346
947000
2000
Mavi olan Afrika.
16:05
The sizeboyut of the bubbleskabarcıklar is how manyçok are HIVHIV affectedetkilenmiş.
347
949000
3000
Baloncukların büyüklüğü ne kadar AIDS hastası olduğunu temsil ediyor.
16:08
You see the tragedytrajedi in SouthGüney AfricaAfrika there.
348
952000
2000
Güney Afrika'daki trajediyi burada görüyorsunuz.
16:10
About 20 percentyüzde of the adultyetişkin populationnüfus are infectedenfekte.
349
954000
3000
Yetişkin nüfusun yaklaşık yüzde yirmisi hasta.
16:13
And in spitenispet of them havingsahip olan quiteoldukça a highyüksek incomegelir,
350
957000
3000
Oldukça yüksek bir gelire sahip olmak yerine
16:16
they have a hugeKocaman numbernumara of HIVHIV infectedenfekte.
351
960000
3000
oldukça yüksek sayıda AIDS hastası var.
16:19
But you alsoAyrıca see that there are AfricanAfrika countriesülkeler down here.
352
963000
3000
Orada aşağıda Afrika ülkeleri olduğunu görüyorsunuz.
16:22
There is no suchböyle thing as an HIVHIV epidemicsalgın in AfricaAfrika.
353
966000
4000
Afrika'da AIDS salgını diye bir şey yok.
16:26
There's a numbernumara, fivebeş to 10 countriesülkeler in AfricaAfrika
354
970000
3000
5 ile 10 arası Afrika ülkesinin İsveç ile ABD'ye
16:29
that has the sameaynı levelseviye as Swedenİsveç and UnitedAmerika StatesBirleşik.
355
973000
3000
yakın oranları var.
16:32
And there are othersdiğerleri who are extremelyson derece highyüksek.
356
976000
2000
Ve inanılmaz yüksek orana sahip diğer ülkeler var.
16:34
And I will showgöstermek you that what has happenedolmuş
357
978000
3000
Size Afrika'nın en canlı ekonomiye sahip
16:37
in one of the besten iyi countriesülkeler, with the mostçoğu vibrantcanlı economyekonomi
358
981000
4000
en iyi ülkelerinden biri olan Botsvana'da
16:41
in AfricaAfrika and a good governanceYönetim, BotswanaBotsvana.
359
985000
3000
neler olduğunu göstereceğim.
16:44
They have a very highyüksek levelseviye. It's cominggelecek down.
360
988000
2000
Oldukça yüksek bir oranları var. Düşüyor.
16:46
But now it's not fallingdüşen,
361
990000
2000
Ama şimdi düşmüyor,
16:48
because there, with help from PEPFARPEPFAR,
362
992000
2000
çünkü PEPFAR'ın (Başkanın AIDS için acil durum planı)
16:50
it's workingçalışma with treatmenttedavi. And people are not dyingölen.
363
994000
3000
ile tedavi ile çalışıyor. Ve insanlar ölmüyorlar.
16:53
And you can see it's not that easykolay,
364
997000
3000
Bu kadar kolay olmadığını görüyorsunuz,
16:56
that it is warsavaş whichhangi causedneden oldu this.
365
1000000
3000
buna savaş neden oldu.
16:59
Because here, in CongoKongo Cumhuriyeti, there is warsavaş.
366
1003000
2000
Çünkü burada Kongo'da savaş var.
17:01
And here, in ZambiaZambiya, there is peaceBarış.
367
1005000
3000
Burada Zambia'da barış var.
17:04
And it's not the economyekonomi. RicherDaha zengin countryülke has a little higherdaha yüksek.
368
1008000
3000
Bunun nedeni ekonomi değil. Daha zengin ülkelerin biraz daha yüksek.
17:07
If I splitBölünmüş TanzaniaTanzanya in its incomegelir,
369
1011000
2000
Tanzanya'yı gelirine göre ikiye ayırırsam,
17:09
the richerzengin 20 percentyüzde in TanzaniaTanzanya
370
1013000
2000
Tanzanya'daki daha zengin yüzde yirmilik kesimde
17:11
has more HIVHIV than the poorestyoksul one.
371
1015000
2000
AIDS oranı fakirlerden daha yüksek.
17:13
And it's really differentfarklı withiniçinde eachher countryülke.
372
1017000
3000
Gerçekten her ülkenin içinde farklılıklar var.
17:16
Look at the provincestaşra of KenyaKenya. They are very differentfarklı.
373
1020000
2000
Kenya'nın bölgelerine bakın, oldukça farklılar.
17:18
And this is the situationdurum you see.
374
1022000
3000
Bu gördüğünüz durum.
17:21
It's not deepderin povertyyoksulluk. It's the specialözel situationdurum,
375
1025000
3000
Bu derin bir fakirlik değil. Özel bir durum,
17:24
probablymuhtemelen of concurrenteş zamanlı sexualcinsel partnershiportaklık
376
1028000
3000
büyük olasılıkla Güney ve Doğu Afrika'daki bazı ülkelerdeki
17:27
amongarasında partBölüm of the heterosexualheteroseksüel populationnüfus
377
1031000
3000
veya ülkelerin bazı kısımlarındaki
17:30
in some countriesülkeler, or some partsparçalar of countriesülkeler,
378
1034000
2000
heteroseksüel nüfusun bir bölümünün
17:32
in southgüney and easterndoğu AfricaAfrika.
379
1036000
2000
aynı andaki cinsel partnerliği.
17:34
Don't make it AfricaAfrika. Don't make it a raceyarış issuekonu.
380
1038000
3000
Buna Afrika demeyin. Bunu ırksal bir durum olarak göstermeyin.
17:37
Make it a localyerel issuekonu. And do preventionönleme at eachher placeyer,
381
1041000
4000
Bunu yerel bir durum olarak gösterin. Ve her yerde
17:41
in the way it can be donetamam there.
382
1045000
2000
orada uygulanabilecek önlemler alın.
17:43
So to just endson up,
383
1047000
3000
Bitirmek için,
17:46
there are things of sufferingçile
384
1050000
3000
en fakir bir milyar insan
17:49
in the one billionmilyar poorestyoksul, whichhangi we don't know.
385
1053000
3000
bilmediğimiz acılar çekiyorlar.
17:52
Those who livecanlı beyondötesinde the cellphonecep telefonu,
386
1056000
2000
Cep telefonsuz yaşayanlar,
17:54
those who have yethenüz to see a computerbilgisayar,
387
1058000
2000
henüz bilgisayar görmemişler,
17:56
those who have no electricityelektrik at home.
388
1060000
3000
evinde elektrik olmayanlar.
17:59
This is the diseasehastalık, KonzoKonzo, I spentharcanmış 20 yearsyıl
389
1063000
2000
Bu Konzo hastalığı,
18:01
elucidatingelucidating in AfricaAfrika.
390
1065000
2000
Afrika'da açıklamasını yapmak için yirmi yılımı harcadım.
18:03
It's causedneden oldu by fasthızlı processingişleme of toxictoksik cassavamanyok rootkök in faminekıtlık situationdurum.
391
1067000
5000
Kıtlık durumunda tapyoka bitkisinin kökünü hızla işlemekten doğuyor.
18:08
It's similarbenzer to the pellagraPellagra epidemicsalgın in MississippiMississippi in the '30s.
392
1072000
4000
30'larda Mississipi'deki vitamin eksikliği salgınına benziyor.
18:12
It's similarbenzer to other nutritionalbesin diseaseshastalıklar.
393
1076000
3000
Diğer besinsel hastalıklara benziyor.
18:15
It will never affectetkilemek a richzengin personkişi.
394
1079000
2000
Zengin birini hiç etkilemeyecek.
18:17
We have seengörüldü it here in MozambiqueMozambik.
395
1081000
3000
Onu burada Mozambik'te gördük.
18:20
This is the epidemicsalgın in MozambiqueMozambik. This is an epidemicsalgın in northernkuzey TanzaniaTanzanya.
396
1084000
3000
Bu Mozambik'teki salgın. Bu Kuzey Tanzanya'daki bir salgın.
18:23
You never heardduymuş about the diseasehastalık.
397
1087000
2000
Bu hastalığın adını daha önce duymadınız.
18:25
But it's much more than EbolaEbola
398
1089000
2000
Ama bu hastalıktan etkilenenler
18:27
that has been affectedetkilenmiş by this diseasehastalık.
399
1091000
2000
Ebola'dan çok daha fazla.
18:29
CauseNeden cripplingfelce uğratan throughoutboyunca the worldDünya.
400
1093000
2000
Dünyada sakatlığa neden oluyor.
18:31
And over the last two yearsyıl,
401
1095000
2000
Ve son iki yılda
18:33
2,000 people has been crippledsakat
402
1097000
2000
Bandandu bölgesinin güney ucunda
18:35
in the southerngüney tipbahşiş of BandunduBandundu regionbölge.
403
1099000
2000
2.000 kişi sakatlandı.
18:37
That used to be the illegalyasadışı diamondelmas tradeTicaret,
404
1101000
2000
Burası yasadışı elmas ticaretinin yapıldığı
18:39
from the UNITA-dominatedUNITA hakim olduğu areaalan in AngolaAngola.
405
1103000
3000
Angola'nın UNITA (Angola'da siyasi bir parti) kontrolündeki bölgesi.
18:42
That has now disappearedkayboldu,
406
1106000
2000
Bu şimdi neredeyse tamamen kayboldu
18:44
and they are now in great economicekonomik problemsorun.
407
1108000
2000
ve şimdi oldukça ciddi ekonomik bir sorunları var.
18:46
And one weekhafta agoönce, for the first time,
408
1110000
3000
Bir hafta önce ilk defa
18:49
there were fourdört lineshatlar on the InternetInternet.
409
1113000
3000
İnternet'te dört satır vardı.
18:52
Don't get confusedŞaşkın of the progressilerleme of the emerginggelişmekte olan economiesekonomiler
410
1116000
3000
Gelişmekte olan ülkelerin durumları
18:55
and the great capacitykapasite
411
1119000
3000
ve orta gelirli ülkelerdeki insanların
18:58
of people in the middleorta incomegelir countriesülkeler
412
1122000
2000
büyük kapasiteleri
19:00
and in peacefulhuzurlu lowdüşük incomegelir countriesülkeler.
413
1124000
2000
ve barış içindeki düşük gelirli ülkeler kafanızı karıştırmasın.
19:02
There is still mysterygizem in one billionmilyar.
414
1126000
2000
Bir milyar insan hala gizem içinde.
19:04
And we have to have more conceptskavramlar
415
1128000
2000
Ve gelişmekte olan ülkeler ve gelişmekte olan dünyadan
19:06
than just developinggelişen countriesülkeler and developinggelişen worldDünya.
416
1130000
3000
daha farklı kavramlara ihtiyacımız var.
19:09
We need a newyeni mindsetzihniyet. The worldDünya is convergingyakınsak,
417
1133000
3000
Yeni bir düsünce yapısına ihtiyacımız var. Dünya birbirine yakınsıyor,
19:12
but -- but -- but not the bottomalt billionmilyar.
418
1136000
3000
ama -- ama -- ama alttaki bir milyar öyle değil.
19:15
They are still as poorfakir as they'veonlar ettik ever been.
419
1139000
3000
Her zaman oldukları kadar fakirler.
19:18
It's not sustainablesürdürülebilir, and it will not happenolmak around one superpowersüper güç.
420
1142000
5000
Bu sürdürülemez ve bir süper gücün etrafında olmayacak.
19:23
But you will remainkalmak
421
1147000
2000
Siz en önemli süper güçlerden
19:25
one of the mostçoğu importantönemli superpowerssüper güçler,
422
1149000
3000
biri olarak kalacaksınız
19:28
and the mostçoğu hopefulumutlu superpowersüper güç, for the time to be.
423
1152000
3000
ve ilk defa en umutlu süper güç olacaksınız.
19:31
And this institutionkurum
424
1155000
2000
Bu kurumun sadece Amerika Birleşik Devletleri
19:33
will have a very crucialçok önemli rolerol,
425
1157000
2000
için değil dünya için
19:35
not for UnitedAmerika StatesBirleşik, but for the worldDünya.
426
1159000
2000
çok önemli görevleri var.
19:37
So you have a very badkötü nameisim,
427
1161000
3000
Kötü bir isminiz var,
19:40
StateDevlet DepartmentBölümü. This is not the StateDevlet DepartmentBölümü.
428
1164000
2000
Dışişleri Bakanlığı. Bu, Dışişleri Bakanlığı değil.
19:42
It's the WorldDünya DepartmentBölümü.
429
1166000
2000
Dünya Bakanlığı.
19:44
And we have a highyüksek hopeumut in you. Thank you very much.
430
1168000
2000
Sizin için büyük umutlarımız var. Çok teşekkür ederim.
19:46
(ApplauseAlkış)
431
1170000
5000
(Alkış)
Translated by Meric Aydonat
Reviewed by osman oguz ahsen

▲Back to top

ABOUT THE SPEAKER
Hans Rosling - Global health expert; data visionary
In Hans Rosling’s hands, data sings. Global trends in health and economics come to vivid life. And the big picture of global development—with some surprisingly good news—snaps into sharp focus.

Why you should listen

Even the most worldly and well-traveled among us have had their perspectives shifted by Hans Rosling. A professor of global health at Sweden's Karolinska Institute, his work focused on dispelling common myths about the so-called developing world, which (as he pointed out) is no longer worlds away from the West. In fact, most of the Third World is on the same trajectory toward health and prosperity, and many countries are moving twice as fast as the west did.

What set Rosling apart wasn't just his apt observations of broad social and economic trends, but the stunning way he presented them. Guaranteed: You've never seen data presented like this. A presentation that tracks global health and poverty trends should be, in a word: boring. But in Rosling's hands, data sings. Trends come to life. And the big picture — usually hazy at best — snaps into sharp focus.

Rosling's presentations were grounded in solid statistics (often drawn from United Nations and World Bank data), illustrated by the visualization software he developed. The animations transform development statistics into moving bubbles and flowing curves that make global trends clear, intuitive and even playful. During his legendary presentations, Rosling took this one step farther, narrating the animations with a sportscaster's flair.

Rosling developed the breakthrough software behind his visualizations through his nonprofit Gapminder, founded with his son and daughter-in-law. The free software — which can be loaded with any data — was purchased by Google in March 2007. (Rosling met the Google founders at TED.)

Rosling began his wide-ranging career as a physician, spending many years in rural Africa tracking a rare paralytic disease (which he named konzo) and discovering its cause: hunger and badly processed cassava. He co-founded Médecins sans Frontièrs (Doctors without Borders) Sweden, wrote a textbook on global health, and as a professor at the Karolinska Institut in Stockholm initiated key international research collaborations. He's also personally argued with many heads of state, including Fidel Castro.

Hans Rosling passed away in February 2017. He is greatly missed.


More profile about the speaker
Hans Rosling | Speaker | TED.com