ABOUT THE SPEAKER
Nicholas Christakis - Physician, social scientist
Nicholas Christakis explores how the large-scale, face-to-face social networks in which we are embedded affect our lives, and what we can do to take advantage of this fact.

Why you should listen

People aren't merely social animals in the usual sense, for we don't just live in groups. We live in networks -- and we have done so ever since we emerged from the African savannah. Via intricately branching paths tracing out cascading family connections, friendship ties, and work relationships, we are interconnected to hundreds or even thousands of specific people, most of whom we do not know. We affect them and they affect us.

Nicholas Christakis' work examines the biological, psychological, sociological, and mathematical rules that govern how we form these social networks, and the rules that govern how they shape our lives. His work shows how phenomena as diverse as obesity, smoking, emotions, ideas, germs, and altruism can spread through our social ties, and how genes can partially underlie our creation of social ties to begin with. His work also sheds light on how we might take advantage of an understanding of social networks to make the world a better place.

At Yale, Christakis is a Professor of Social and Natural Science, and he directs a diverse research group in the field of biosocial science, primarily investigating social networks. His popular undergraduate course "Health of the Public" is available as a podcast. His book, Connected, co-authored with James H. Fowler, appeared in 2009, and has been translated into 20 languages. In 2009, he was named by Time magazine to its annual list of the 100 most influential people in the world, and also, in 2009 and 2010, by Foreign Policy magazine to its list of 100 top global thinkers

More profile about the speaker
Nicholas Christakis | Speaker | TED.com
TED2010

Nicholas Christakis: The hidden influence of social networks

Nicholas Christakis: Sosyal Ağların Gizli Tesiri

Filmed:
1,674,218 views

Hepimiz, arkadaş, aile, iş arkadaşları ve benzeri kişilerden oluşan sosyal ağların bir parçasıyız. Nicholas Christakis, mutluluktan obeziteye kadar birçok farklı özelliğin nasıl insandan insana yayılabileceğinin ve ağdaki konumunuzun hayatınızı nasıl da hiç fark etmediğiniz yollardan etkileyebileceğinin izlerini sürüyor.
- Physician, social scientist
Nicholas Christakis explores how the large-scale, face-to-face social networks in which we are embedded affect our lives, and what we can do to take advantage of this fact. Full bio

Double-click the English transcript below to play the video.

00:16
For me, this storyÖykü beginsbaşlar about 15 yearsyıl agoönce,
0
1000
3000
Benim için bu hikaye 15 sene önce,
00:19
when I was a hospiceDarülaceze doctordoktor at the UniversityÜniversitesi of ChicagoChicago.
1
4000
3000
Chicago Üniversitesi'nde bir darülacaze doktoruyken başladı.
00:22
And I was takingalma carebakım of people who were dyingölen and theironların familiesaileleri
2
7000
3000
Ve ben Chicago'nun güney tarafında, ölmek üzere olan insanlara
00:25
in the SouthGüney SideYan of ChicagoChicago.
3
10000
2000
ve onların ailelerine bakıyordum.
00:27
And I was observinggözleme what happenedolmuş to people and theironların familiesaileleri
4
12000
3000
Ve ölümcül hastalıkları süresince bu insanlara ve onların ailelerine
00:30
over the coursekurs of theironların terminalTerminal illnesshastalık.
5
15000
3000
ne olduğunu gözlemliyordum.
00:33
And in my lablaboratuvar, I was studyingders çalışıyor the widowerdul effectEfekt,
6
18000
2000
Laboratuvarımda, sosyal bilimlerde çok eski bir fikir olan
00:35
whichhangi is a very oldeski ideaFikir in the socialsosyal sciencesbilimler,
7
20000
2000
kökleri 150 yıl öncesine kadar giden,
00:37
going back 150 yearsyıl,
8
22000
2000
ve "kırık kalpten ölmek"
00:39
knownbilinen as "dyingölen of a brokenkırık heartkalp."
9
24000
2000
olarak bilinen dul kalma etkisini çalışıyordum.
00:41
So, when I dieölmek, my wife'skarısının riskrisk of deathölüm can doubleçift,
10
26000
3000
Buna göre, ben öldüğümde, örneğin ilk yılda,
00:44
for instanceörnek, in the first yearyıl.
11
29000
2000
karımın ölüm riski ikiye katlanır.
00:46
And I had gonegitmiş to take carebakım of one particularbelirli patienthasta,
12
31000
3000
Ve ben özel bir hastanın, akıl hastalığından ölmek üzere
00:49
a womankadın who was dyingölen of dementiademans.
13
34000
2000
olan bir kadının, bakımıyla ilgileniyordum.
00:51
And in this casedurum, unlikeaksine this coupleçift,
14
36000
2000
Ve, bu durumda, bu çiftten ziyade,
00:53
she was beingolmak caredbakım for
15
38000
2000
ona kendi kızı
00:55
by her daughterkız evlat.
16
40000
2000
bakıyordu.
00:57
And the daughterkız evlat was exhaustedbitkin from caringsempatik for her motheranne.
17
42000
3000
Ve kız annesine bakmaktan yorgun düşmüştü.
01:00
And the daughter'skız çocukları husbandkoca,
18
45000
2000
Ve kızın kocası da,
01:02
he alsoAyrıca was sickhasta
19
47000
3000
karısının tükenmişliğinden
01:05
from his wife'skarısının exhaustionyorgunluk.
20
50000
2000
dolayı hastalanmıştı.
01:07
And I was drivingsürme home one day,
21
52000
2000
Ve ben bir gün eve giderken,
01:09
and I get a phonetelefon call from the husband'skocanın friendarkadaş,
22
54000
3000
kocasının arkadaşından bir telefon geldi bana,
01:12
callingçağrı me because he was depressedbunalımlı
23
57000
2000
arkadaşına olanlardan dolayı
01:14
about what was happeningolay to his friendarkadaş.
24
59000
2000
neşesinin kaçtığından söz ediyordu.
01:16
So here I get this call from this randomrasgele guy
25
61000
2000
Kendisine sosyal açıdan uzakta olan
01:18
that's havingsahip olan an experiencedeneyim
26
63000
2000
kişilerden böyle etkilenen,
01:20
that's beingolmak influencedetkilenmiş by people
27
65000
2000
böyle bir deneyim yaşayan
01:22
at some socialsosyal distancemesafe.
28
67000
2000
bu kişiden bu çağrıyı aldım.
01:24
And so I suddenlyaniden realizedgerçekleştirilen two very simplebasit things:
29
69000
3000
Ve bir anda çok basit iki şeyin farkına vardım.
01:27
First, the widowhooddulluk effectEfekt
30
72000
2000
Birincisi, dulluk etkisi
01:29
was not restrictedkısıtlı to husbandsKocalar and wiveseşleri.
31
74000
3000
sadece karı ve koca ile sınırlı değildi.
01:32
And secondikinci, it was not restrictedkısıtlı to pairsçiftleri of people.
32
77000
3000
Ve ikincisi, sadece çiftler ile sınırlı değildi.
01:35
And I startedbaşladı to see the worldDünya
33
80000
2000
Ve dünyayı bambaşka bir şekilde
01:37
in a wholebütün newyeni way,
34
82000
2000
görmeye başladım,
01:39
like pairsçiftleri of people connectedbağlı to eachher other.
35
84000
3000
tıpkı birbirine bağlı insan çiftleri gibi.
01:42
And then I realizedgerçekleştirilen that these individualsbireyler
36
87000
2000
Ve anladım ki bu bireyler
01:44
would be connectedbağlı into foursomesbeceriyor with other pairsçiftleri of people nearbyyakında.
37
89000
3000
etraflarındaki diğer insanlarla dörtlü bağlar oluşturacaklar.
01:47
And then, in factgerçek, these people
38
92000
2000
Ve aslında bu insanlar
01:49
were embeddedgömülü in other sortssıralar of relationshipsilişkiler:
39
94000
2000
evlilik, eşlilik, arkadaşlık ve çeşitli
01:51
marriageevlilik and spousal
40
96000
2000
bağlarla diğer türlü
01:53
and friendshipdostluk and other sortssıralar of tieskravatlar.
41
98000
2000
ilişkilerin bir parçasıydılar.
01:55
And that, in factgerçek, these connectionsbağlantıları were vastgeniş
42
100000
3000
Ve aslında bu bağlantılar oldukça genişti,
01:58
and that we were all embeddedgömülü in this
43
103000
2000
ve hepimiz bu geniş bağlantıların
02:00
broadgeniş setset of connectionsbağlantıları with eachher other.
44
105000
3000
birer parçası olarak birbirimize bağlıydık.
02:03
So I startedbaşladı to see the worldDünya in a completelytamamen newyeni way
45
108000
3000
Böylece dünyayı tümüyle yeni bir şekilde görmeye başladım,
02:06
and I becameoldu obsessedkafayı takmış with this.
46
111000
2000
ve bu bende saplantıya dönüştü.
02:08
I becameoldu obsessedkafayı takmış with how it mightbelki be
47
113000
2000
Bu sosyal ağların nasıl içine düştüğümüze
02:10
that we're embeddedgömülü in these socialsosyal networksağlar,
48
115000
2000
ve bunun hayatımızı ne şekilde etkilediğine
02:12
and how they affectetkilemek our liveshayatları.
49
117000
2000
saplanıp kaldım.
02:14
So, socialsosyal networksağlar are these intricatekarmaşık things of beautygüzellik,
50
119000
3000
Sosyal ağlar bu girift güzellik şeyidirler ve onlar o derece
02:17
and they're so elaborateayrıntılı and so complexkarmaşık
51
122000
2000
ayrıntılı ve o derece karmaşık ve o derece
02:19
and so ubiquitousher yerde birden bulunan, in factgerçek,
52
124000
2000
yaygınlardır ki, gerçekte,
02:21
that one has to asksormak what purposeamaç they serveservis.
53
126000
3000
onların ne işe yaradığını sormak gerek.
02:24
Why are we embeddedgömülü in socialsosyal networksağlar?
54
129000
2000
Neden bu sosyal ağlara gömülüyüz?
02:26
I mean, how do they formform? How do they operateişletmek?
55
131000
2000
Demek istediğim, onların nasıl oluşur? Nasıl işlerler?
02:28
And how do they effectEfekt us?
56
133000
2000
Ve bizi nasıl etkilerler?
02:30
So my first topickonu with respectsaygı to this,
57
135000
3000
Ve, buna bağlı olarak, benim ilk konum
02:33
was not deathölüm, but obesityşişmanlık.
58
138000
3000
ölüm değil, obezitedir.
02:36
It had becomeolmak trendytrendy
59
141000
2000
Bir anda, obezite salgını
02:38
to speakkonuşmak about the "obesityşişmanlık epidemicsalgın."
60
143000
2000
hakkında konuşmak moda oldu.
02:40
And, alonguzun bir with my collaboratorişbirlikçi, JamesJames FowlerFowler,
61
145000
3000
Ortağım James Fowler ile birlikte,
02:43
we beganbaşladı to wondermerak etmek whetherolup olmadığını obesityşişmanlık really was epidemicsalgın
62
148000
3000
obezitenin gerçekten bir salgın olup olmadığını ve önceden
02:46
and could it spreadYAYILMIŞ from personkişi to personkişi
63
151000
2000
bahsettiğim dört insan gibi, insandan insana
02:48
like the fourdört people I discussedtartışılan earlierdaha erken.
64
153000
3000
yayılıp yayılmadığı merak etmeye başladık.
02:51
So this is a slidekaymak of some of our initialilk resultsSonuçlar.
65
156000
3000
Bu ilk sonuçlarımızdan oluşan bir slayt.
02:54
It's 2,200 people in the yearyıl 2000.
66
159000
3000
2000 yılında 2200 insan var.
02:57
EveryHer dotnokta is a personkişi. We make the dotnokta sizeboyut
67
162000
2000
Her nokta bir insan. Noktanın büyüklüğünü
02:59
proportionalorantılı to people'sinsanların bodyvücut sizeboyut;
68
164000
2000
insanların vücut ağırlığıyla orantılı yaptık.
03:01
so biggerDaha büyük dotsnoktalar are biggerDaha büyük people.
69
166000
3000
Noktalar büyükse temsil ettiği insan da büyüktür.
03:04
In additionilave, if your bodyvücut sizeboyut,
70
169000
2000
Ayrıca, eğer vücut kitle endeksiniz
03:06
if your BMIBMI, your bodyvücut masskitle indexindeks, is aboveyukarıdaki 30 --
71
171000
2000
30'un üzerindeyse yani klinik açıdan
03:08
if you're clinicallyklinik olarak obeseaşırı şişman --
72
173000
2000
obez iseniz
03:10
we alsoAyrıca coloredrenkli the dotsnoktalar yellowSarı.
73
175000
2000
o noktanın rengini sarı yaptık.
03:12
So, if you look at this imagegörüntü, right away you mightbelki be ableyapabilmek to see
74
177000
2000
Eğer bu resme doğrudan bakarsanız,
03:14
that there are clusterskümeler of obeseaşırı şişman and
75
179000
2000
obez ve obez olmayan
03:16
non-obeseobez sigara people in the imagegörüntü.
76
181000
2000
insanlardan oluşan kümeler görebilirsiniz.
03:18
But the visualgörsel complexitykarmaşa is still very highyüksek.
77
183000
3000
Fakat görsel karmaşıklık halen çok yüksek.
03:21
It's not obviousaçık exactlykesinlikle what's going on.
78
186000
3000
Tam olarak ne olup bittiği açık değil.
03:24
In additionilave, some questionssorular are immediatelyhemen raisedkalkık:
79
189000
2000
Ayrıca, hemen akla bazı sorular geliyor.
03:26
How much clusteringkümeleme is there?
80
191000
2000
Ne kadar kümelenme var?
03:28
Is there more clusteringkümeleme than would be duenedeniyle to chanceşans aloneyalnız?
81
193000
3000
Normalde tesadüfen oluşabilecekten fazla kümelenme var mı?
03:31
How bigbüyük are the clusterskümeler? How faruzak do they reachulaşmak?
82
196000
2000
Kümeler ne kadar büyük? Ne kadar derine iniyorlar?
03:33
And, mostçoğu importantlyönemlisi,
83
198000
2000
Ve en önemlisi,
03:35
what causesnedenleri the clusterskümeler?
84
200000
2000
kümeler neden oluşuyor?
03:37
So we did some mathematicsmatematik to studyders çalışma the sizeboyut of these clusterskümeler.
85
202000
3000
Kümelerin büyüklüğünü çalışmak amacıyla biraz matematik yaptık.
03:40
This here showsgösterileri, on the Y-axisY ekseni,
86
205000
2000
Burada, Y ekseninde,
03:42
the increaseartırmak in the probabilityolasılık that a personkişi is obeseaşırı şişman
87
207000
3000
bir kişinin çevresindekilerin obez olması durumunda
03:45
givenverilmiş that a socialsosyal contacttemas of theirsonların is obeseaşırı şişman
88
210000
2000
o kişinin de obez olma olasılığındaki artış görünüyor.
03:47
and, on the X-axisX ekseni, the degreesderece of separationayırma betweenarasında the two people.
89
212000
3000
Ve X ekseninde, iki kişi arasındaki ayrılık derecesi görünmektedir.
03:50
On the faruzak left, you see the purplemor linehat.
90
215000
2000
En solda, mor çizgiyi görünüyorsunuz.
03:52
It saysdiyor that, if your friendsarkadaşlar are obeseaşırı şişman,
91
217000
2000
O çizgiye göre, eğer arkadaşlarınız obez ise,
03:54
your riskrisk of obesityşişmanlık is 45 percentyüzde higherdaha yüksek.
92
219000
3000
sizin obez olma riskiniz %45 daha fazladır.
03:57
And the nextSonraki barbar over, the [redkırmızı] linehat,
93
222000
2000
Bir sonraki, turuncu çizgi, diyor ki,
03:59
saysdiyor if your friend'sarkadaşınızın friendsarkadaşlar are obeseaşırı şişman,
94
224000
2000
eğer arkadaşınızın arkadaşı obez ise,
04:01
your riskrisk of obesityşişmanlık is 25 percentyüzde higherdaha yüksek.
95
226000
2000
sizin obez olma riskiniz %25 daha fazladır.
04:03
And then the nextSonraki linehat over saysdiyor
96
228000
2000
Ve üstteki, bir sonraki çizgi diyor ki,
04:05
if your friend'sarkadaşınızın friend'sarkadaşınızın friendarkadaş, someonebirisi you probablymuhtemelen don't even know, is obeseaşırı şişman,
97
230000
3000
arkadaşınızın arkadaşının arkadaşı, belki de hiç tanımadığınız biri, obez ise,
04:08
your riskrisk of obesityşişmanlık is 10 percentyüzde higherdaha yüksek.
98
233000
3000
sizin obez olma riskiniz %10 daha fazladır.
04:11
And it's only when you get to your friend'sarkadaşınızın friend'sarkadaşınızın friend'sarkadaşınızın friendsarkadaşlar
99
236000
3000
Ve ancak arkadaşınızın arkadaşının arkadaşının arkadışına uzanınca,
04:14
that there's no longeruzun a relationshipilişki
100
239000
2000
sizin beden ölçünüz ve bu kişinin
04:16
betweenarasında that person'skişiler bodyvücut sizeboyut and your ownkendi bodyvücut sizeboyut.
101
241000
3000
beden ölçüsü arasında hiçbir bağ kalmıyor.
04:20
Well, what mightbelki be causingneden olan this clusteringkümeleme?
102
245000
3000
Peki, bu kümelenmeye ne sebep olabilir?
04:23
There are at leasten az threeüç possibilitiesolasılıklar:
103
248000
2000
En az üç olasılık var.
04:25
One possibilityolasılık is that, as I gainkazanç weightağırlık,
104
250000
2000
Bir olasılık şöyle, ben kilo alınca,
04:27
it causesnedenleri you to gainkazanç weightağırlık.
105
252000
2000
senin de kilo almana sebep oluyor,
04:29
A kindtür of inductionindüksiyon, a kindtür of spreadYAYILMIŞ from personkişi to personkişi.
106
254000
3000
bir tür sebep olma, bir çeşit insandan insana bulaşma.
04:32
AnotherBaşka bir possibilityolasılık, very obviousaçık, is homophilyhomophily,
107
257000
2000
Bir diğer olasılık: homofili (aynı şeyleri sevme)
04:34
or, birdskuşlar of a feathergeçiş yumuşatma flockakın togetherbirlikte;
108
259000
2000
yani, it ulur birbirini bulur.
04:36
here, I formform my tiekravat to you
109
261000
2000
Burada, ben seninle aynı
04:38
because you and I sharepay a similarbenzer bodyvücut sizeboyut.
110
263000
3000
beden ölçüsünde olduğum için bir bağ oluşuyor.
04:41
And the last possibilityolasılık is what is knownbilinen as confoundingkarıştırıcı,
111
266000
2000
Ve son olasılık kafa karışıklığı olarak bilinir,
04:43
because it confoundsZihnimi karıştıran our abilitykabiliyet to figureşekil out what's going on.
112
268000
3000
çünkü olup biteni anlayabilme kabiliyetimizi bozar.
04:46
And here, the ideaFikir is not that my weightağırlık gainkazanç
113
271000
2000
Burada esas fikir, benim kilo almam senin
04:48
is causingneden olan your weightağırlık gainkazanç,
114
273000
2000
kilo almana sebep oluyor değil,
04:50
norne de that I preferentiallytercihen formform a tiekravat with you
115
275000
2000
veyahut sırf seninle aynı beden ölçüsündeyiz
04:52
because you and I sharepay the sameaynı bodyvücut sizeboyut,
116
277000
2000
diye tercihen aramızda bir bağ oluşuyor değil,
04:54
but ratherdaha doğrusu that we sharepay a commonortak exposurePozlama
117
279000
2000
esasen biz, ikimizin de aynı zamanda
04:56
to something, like a healthsağlık clubkulüp
118
281000
3000
kilo vermesi için sağlık kulübü
04:59
that makesmarkaları us bothher ikisi de losekaybetmek weightağırlık at the sameaynı time.
119
284000
3000
gibi ortak bir sebebe maruz kalıyoruz.
05:02
When we studiedokudu these dataveri, we foundbulunan evidencekanıt for all of these things,
120
287000
3000
Ve biz bu veriler üzerinde çalışırken bunun gibi birçok şeyler için kanıt bulduk,
05:05
includingdahil olmak üzere for inductionindüksiyon.
121
290000
2000
buna sebep oluş dahil.
05:07
And we foundbulunan that if your friendarkadaş becomesolur obeseaşırı şişman,
122
292000
2000
Ve bulgularımıza göre, eğer arkadaşın obez olursa
05:09
it increasesartışlar your riskrisk of obesityşişmanlık by about 57 percentyüzde
123
294000
3000
aynı zaman dilimi içinde senin de obez olma riskin
05:12
in the sameaynı givenverilmiş time perioddönem.
124
297000
2000
%57 oranında artıyor.
05:14
There can be manyçok mechanismsmekanizmalar for this effectEfekt:
125
299000
3000
Bu etki için birçok mekanizma olabilir.
05:17
One possibilityolasılık is that your friendsarkadaşlar say to you something like --
126
302000
2000
Bir ihtimal, arkadaşlarınız size şöyle şeyler diyordur --
05:19
you know, they adoptbenimsemek a behaviordavranış that spreadsyayılır to you --
127
304000
3000
bilirsiniz hani, size de bulaşan bir huy edinirler,
05:22
like, they say, "Let's go have muffinsmuffins and beerbira,"
128
307000
3000
derler ki, "Hadi çörek ve bira alalım,"
05:25
whichhangi is a terriblekorkunç combinationkombinasyon. (LaughterKahkaha)
129
310000
3000
ki çok berbat bir kombinasyondur,
05:28
But you adoptbenimsemek that combinationkombinasyon,
130
313000
2000
fakat siz bu kombinasyona uyarsınız,
05:30
and then you startbaşlama gainingkazanma weightağırlık like them.
131
315000
3000
ve onlar gibi kilo almaya başlarsınız.
05:33
AnotherBaşka bir more subtleince possibilityolasılık
132
318000
2000
Bir diğer gizli olasılık,
05:35
is that they startbaşlama gainingkazanma weightağırlık, and it changesdeğişiklikler your ideasfikirler
133
320000
3000
onlar kilo almaya başlayınca, sizin kabul edilebilir beden
05:38
of what an acceptablekabul edilebilir bodyvücut sizeboyut is.
134
323000
2000
ölçüsüne dair fikrinizin değişmesidir.
05:40
Here, what's spreadingyayma from personkişi to personkişi
135
325000
2000
Ve, burada, bir insandan ötekine bulaşan şey
05:42
is not a behaviordavranış, but ratherdaha doğrusu a normnorm:
136
327000
2000
bir davranış değil bir normdur.
05:44
An ideaFikir is spreadingyayma.
137
329000
2000
Bir fikir yayılıyor.
05:46
Now, headlinebaşlık writersyazarlar
138
331000
2000
Manşet yazarları
05:48
had a fieldalan day with our studiesçalışmalar.
139
333000
2000
çalışmalarımızla çok güzel bir gün geçirdiler.
05:50
I think the headlinebaşlık in The NewYeni YorkYork TimesKez was,
140
335000
2000
New York Times'ın manşeti sanırım şöyleydi,
05:52
"Are you packingAmbalaj it on?
141
337000
2000
"Kilo mu alıyorsunuz?
05:54
BlameSuçu your fatşişman friendsarkadaşlar." (LaughterKahkaha)
142
339000
3000
Şişman arkadaşlarınızı suçlayın."
05:57
What was interestingilginç to us is that the EuropeanAvrupa headlinebaşlık writersyazarlar
143
342000
2000
Bize ilginç gelen ise Avrupalı manşet yazarlarıydı, onlar
05:59
had a differentfarklı take: They said,
144
344000
2000
farklı bir tavır sergilediler, dediler ki,
06:01
"Are your friendsarkadaşlar gainingkazanma weightağırlık? PerhapsBelki de you are to blamesuçlama."
145
346000
3000
"Arkadaşlarınız kilo mu alıyor? Belki de sizin yüzünüzden."
06:04
(LaughterKahkaha)
146
349000
5000
(Gülüşmeler)
06:09
And we thought this was a very interestingilginç commentyorum Yap on AmericaAmerika,
147
354000
3000
Ve bunun Amerika için çok ilginç bir yorum olduğunu düşündük,
06:12
and a kindtür of self-servingKendine hizmet eden,
148
357000
2000
bir çeşit kendi kendine hizmet eden,
06:14
"not my responsibilitysorumluluk" kindtür of phenomenonfenomen.
149
359000
2000
"benim sorumluluğum değil" türü bir fenomen.
06:16
Now, I want to be very clearaçık: We do not think our work
150
361000
2000
Bir konuda çok açık olmak istiyorum, çalışmamız
06:18
should or could justifyhaklı çıkarmak prejudiceönyargı
151
363000
2000
kesinlikle insanların şu ya da bu
06:20
againstkarşısında people of one or anotherbir diğeri bodyvücut sizeboyut at all.
152
365000
3000
beden ölçüsüne dair önyargılarını düzeltmek amaçlı değil.
06:24
Our nextSonraki questionssorular was:
153
369000
2000
Bir sonraki sorumuz:
06:26
Could we actuallyaslında visualizegörselleştirmek this spreadYAYILMIŞ?
154
371000
3000
Bu yayılmayı gerçekten görselleştirebilir miyiz?
06:29
Was weightağırlık gainkazanç in one personkişi actuallyaslında spreadingyayma
155
374000
2000
Bir insandaki kilo alma gerçekten
06:31
to weightağırlık gainkazanç in anotherbir diğeri personkişi?
156
376000
2000
başka bir insana yayılıyor mu?
06:33
And this was complicatedkarmaşık because
157
378000
2000
Fakat bu oldukça karmaşıktı çünkü
06:35
we neededgerekli to take into accounthesap the factgerçek that the network structureyapı,
158
380000
3000
ağ yapısının, bu bağların mimarisinin, zaman geçtikçe
06:38
the architecturemimari of the tieskravatlar, was changingdeğiştirme acrosskarşısında time.
159
383000
3000
değiştiğini göz önünde bulundurmamız gerekiyordu.
06:41
In additionilave, because obesityşişmanlık is not a unicentricunicentric epidemicsalgın,
160
386000
3000
Bir başka sebep, obezitenin tek merkezli bir salgın olmayışıdır,
06:44
there's not a PatientHasta ZeroSıfır of the obesityşişmanlık epidemicsalgın --
161
389000
3000
yani obezite salgınında "ilk hasta" diye bir durum yok --
06:47
if we find that guy, there was a spreadYAYILMIŞ of obesityşişmanlık out from him --
162
392000
3000
eğer bu kişiyi bulursak, ondan yayılan bir obezite vardır.
06:50
it's a multicentricçok merkezli epidemicsalgın.
163
395000
2000
O çok merkezli bir salgındır.
06:52
Lots of people are doing things at the sameaynı time.
164
397000
2000
Aynı anda birçok insan bir şeyler yapıyor.
06:54
And I'm about to showgöstermek you a 30 secondikinci videovideo animationanimasyon
165
399000
3000
Size, ben ve James'in 5 yılda hazırladığı 30 saniyelik
06:57
that tookaldı me and JamesJames fivebeş yearsyıl of our liveshayatları to do.
166
402000
3000
bir video animasyonu göstereceğim.
07:00
So, again, everyher dotnokta is a personkişi.
167
405000
2000
Tekrar, her nokta bir insandır.
07:02
EveryHer tiekravat betweenarasında them is a relationshipilişki.
168
407000
2000
Aralarındaki her bağ bir ilişkidir.
07:04
We're going to put this into motionhareket now,
169
409000
2000
Ve şimdi 30 yıllık bu ağdan günlük kesitler
07:06
takingalma dailygünlük cutskeser throughvasitasiyla the network for about 30 yearsyıl.
170
411000
3000
halinde animasyon olarak hareket ettireceğiz.
07:09
The dotnokta sizesboyutları are going to growbüyümek,
171
414000
2000
Nokta büyüklükleri artıyor.
07:11
you're going to see a seadeniz of yellowSarı take over.
172
416000
3000
Sarı bir denizin ön plana çıktığını göreceksiniz
07:14
You're going to see people be borndoğmuş and dieölmek --
173
419000
2000
İnsanların doğduğunu ve öldüğünü göreceksiniz;
07:16
dotsnoktalar will appeargörünmek and disappearkaybolmak --
174
421000
2000
noktalar görünecek ve kaybolacak.
07:18
tieskravatlar will formform and breakkırılma, marriagesevlilikler and divorcesboşanmalar,
175
423000
3000
Bağlar oluşacak ve kopacak. Evlilikler ve boşanmalar,
07:21
friendingsfriendings and defriendingsdefriendings.
176
426000
2000
başlayan ve biten arkadaşlıklar,
07:23
A lot of complexitykarmaşa, a lot is happeningolay
177
428000
2000
bir sürü karmaşa, sadece 30 yıllık
07:25
just in this 30-year-yıl perioddönem
178
430000
2000
bu zaman diliminde obezite salgını
07:27
that includesiçerir the obesityşişmanlık epidemicsalgın.
179
432000
2000
dahil pek çok şey oluyor.
07:29
And, by the endson, you're going to see clusterskümeler
180
434000
2000
Ve sonunda, ağın içerisinde obez olan ve
07:31
of obeseaşırı şişman and non-obeseobez sigara individualsbireyler
181
436000
2000
olmayan bireylerin kümelendiğini
07:33
withiniçinde the network.
182
438000
2000
göreceksiniz.
07:35
Now, when lookedbaktı at this,
183
440000
3000
Şimdi, buna baktığımda
07:38
it changeddeğişmiş the way I see things,
184
443000
3000
bu hayata bakış açımı değiştirdi,
07:41
because this thing, this network
185
446000
2000
çünkü bu şey, bu ağ,
07:43
that's changingdeğiştirme acrosskarşısında time,
186
448000
2000
zamanla değişiyor,
07:45
it has a memorybellek, it moveshamle,
187
450000
3000
bir bilinci var, hareket ediyor,
07:48
things flowakış withiniçinde it,
188
453000
2000
içinden bir şeyler akıyor,
07:50
it has a kindtür of consistencytutarlılık --
189
455000
2000
bir çeşit tutarlılığa sahip;
07:52
people can dieölmek, but it doesn't dieölmek;
190
457000
2000
insanlar ölebilir ama o ölmez;
07:54
it still persistsdevam ederse --
191
459000
2000
o halen sürüyor.
07:56
and it has a kindtür of resilienceesneklik
192
461000
2000
Ve onun zamana direnmesini sağlayan
07:58
that allowsverir it to persistinat acrosskarşısında time.
193
463000
2000
bir çeşit iyileşme özelliği var.
08:00
And so, I camegeldi to see these kindsçeşit of socialsosyal networksağlar
194
465000
3000
Ve böylece, sosyal ağların yaşayan şeyler olduğuna dair
08:03
as livingyaşam things,
195
468000
2000
bu işaretleri gördüm,
08:05
as livingyaşam things that we could put underaltında a kindtür of microscopemikroskop
196
470000
3000
mikroskop altına koyup çalışacağımız, analiz edeceğimiz
08:08
to studyders çalışma and analyzeçözümlemek and understandanlama.
197
473000
3000
ve anlayabileceğimiz canlı şeyler.
08:11
And we used a varietyvaryete of techniquesteknikleri to do this.
198
476000
2000
Ve bunu yapmak için çok farklı teknikler kullandık.
08:13
And we startedbaşladı exploringkeşfetmek all kindsçeşit of other phenomenafenomenler.
199
478000
3000
Bütün fenomenleri araştırmaya başladık.
08:16
We lookedbaktı at smokingsigara içmek and drinkingiçme behaviordavranış,
200
481000
2000
Sigara ve alkol kullanma alışkanlığına baktık,
08:18
and votingoylama behaviordavranış,
201
483000
2000
ve oy verme davranışına,
08:20
and divorceboşanma -- whichhangi can spreadYAYILMIŞ --
202
485000
2000
ve boşanmaya, ki o da yayılabilir,
08:22
and altruismözgecilik.
203
487000
2000
ve fedakarlığa.
08:24
And, eventuallysonunda, we becameoldu interestedilgili in emotionsduygular.
204
489000
3000
Ve, sonunda, duygular ilgimizi çekti.
08:28
Now, when we have emotionsduygular,
205
493000
2000
Duygulandığımız zaman,
08:30
we showgöstermek them.
206
495000
2000
onu dışa yansıtırız.
08:32
Why do we showgöstermek our emotionsduygular?
207
497000
2000
Neden duygularımızı yansıtırız?
08:34
I mean, there would be an advantageavantaj to experiencingyaşandığı
208
499000
2000
Yani, duygularımızı içimize atabilseydik, bilirsiniz hani
08:36
our emotionsduygular insideiçeride, you know, angeröfke or happinessmutluluk.
209
501000
3000
öfke ve mutluluk, bunun bir avantajı olabilirdi ama biz
08:39
But we don't just experiencedeneyim them, we showgöstermek them.
210
504000
2000
onları yaşamakla kalmıyor aynı zamanda gösteriyoruz.
08:41
And not only do we showgöstermek them, but othersdiğerleri can readokumak them.
211
506000
3000
Ve sadece göstermekle kalmıyoruz, diğerleri de bunları okuyabiliyor.
08:44
And, not only can they readokumak them, but they copykopya them.
212
509000
2000
Ve bunları sadece okumakla kalmıyorlar, kopyalıyorlar.
08:46
There's emotionalduygusal contagionbulaşıcı hastalık
213
511000
2000
İnsanlar arasında
08:48
that takes placeyer in humaninsan populationspopülasyonları.
214
513000
3000
duygusal bulaşıcılık diye bir şey var.
08:51
And so this functionfonksiyon of emotionsduygular
215
516000
2000
Duyguların bu fonksiyonu, onların
08:53
suggestsanlaşılacağı that, in additionilave to any other purposeamaç they serveservis,
216
518000
2000
hizmet ettiği amaca ilave olarak, onların birer ilkel
08:55
they're a kindtür of primitiveilkel formform of communicationiletişim.
217
520000
3000
iletişim aracı olduğu kanısını da uyandırıyor.
08:58
And that, in factgerçek, if we really want to understandanlama humaninsan emotionsduygular,
218
523000
3000
Ve, aslında, eğer insan duygularını gerçekten anlamak istiyorsak,
09:01
we need to think about them in this way.
219
526000
2000
onları bu şekilde ele almalıyız.
09:03
Now, we're accustomedalışık to thinkingdüşünme about emotionsduygular in this way,
220
528000
3000
Biz duyguların basit, kısa zaman aralıklarında olup bittiği
09:06
in simplebasit, sortçeşit of, briefkısa periodsdönemleri of time.
221
531000
3000
yönündeki düşüncelere alışmışız.
09:09
So, for exampleörnek,
222
534000
2000
Örneğin,
09:11
I was givingvererek this talk recentlyson günlerde in NewYeni YorkYork CityŞehir,
223
536000
2000
New York'ta bir konuşma yapıyordum,
09:13
and I said, "You know when you're on the subwaymetro
224
538000
2000
ve dedim ki, "Bilirsiniz hani, metroda giderken
09:15
and the other personkişi acrosskarşısında the subwaymetro cararaba
225
540000
2000
karşınızda oturan kişi size
09:17
smilesgülümsüyor at you,
226
542000
2000
gülümserse
09:19
and you just instinctivelyiçgüdüsel smilegülümseme back?"
227
544000
2000
siz de içgüdüsel olarak ona gülümsersiniz."
09:21
And they lookedbaktı at me and said, "We don't do that in NewYeni YorkYork CityŞehir." (LaughterKahkaha)
228
546000
3000
Ve bana bakıp dediler ki, "New York'ta öyle şeyler yapmıyoruz."
09:24
And I said, "EverywhereHer yerde elsebaşka in the worldDünya,
229
549000
2000
Ve, dedim ki "Dünyanın her yerinde,
09:26
that's normalnormal humaninsan behaviordavranış."
230
551000
2000
bu normal bir insan davranışıdır."
09:28
And so there's a very instinctiveiçgüdüsel way
231
553000
2000
Ve işte kısaca duyguları birbirimize
09:30
in whichhangi we brieflykısaca transmitiletmek emotionsduygular to eachher other.
232
555000
3000
aktardığımız son derece içgüdüsel bir yol var.
09:33
And, in factgerçek, emotionalduygusal contagionbulaşıcı hastalık can be broadergeniş still.
233
558000
3000
Ve, aslında, duygusal bulaşıcılık daha geniş çapta olabilir,
09:36
Like we could have punctuatednoktalama işaretleriyle expressionsifade of angeröfke,
234
561000
3000
isyan olaylarında görülen aşırı öfke ifadeleri
09:39
as in riotsayaklanmalar.
235
564000
2000
gibi.
09:41
The questionsoru that we wanted to asksormak was:
236
566000
2000
Sormak istediğimiz soru:
09:43
Could emotionduygu spreadYAYILMIŞ,
237
568000
2000
Duygular, metroda
09:45
in a more sustainedsürekli way than riotsayaklanmalar, acrosskarşısında time
238
570000
3000
birbirine gülümseyen iki insanın ötesinde
09:48
and involvedahil largegeniş numberssayılar of people,
239
573000
2000
birçok insanı kapsayacak şekilde ve
09:50
not just this pairçift of individualsbireyler smilinggülümseyen at eachher other in the subwaymetro cararaba?
240
575000
3000
isyan olaylarından daha uzun bir zaman dilimine yayılabilir mi?
09:53
Maybe there's a kindtür of belowaltında the surfaceyüzey, quietsessiz riotisyan
241
578000
3000
Belki yüzeyin altında hepimizi hareket geçiren
09:56
that animateshareketlendirir us all the time.
242
581000
2000
sessiz bir isyan vardır.
09:58
Maybe there are emotionalduygusal stampedesKorkudan
243
583000
2000
Belki sosyal ağlarda dalga dalga yayılan
10:00
that rippledalgalanma throughvasitasiyla socialsosyal networksağlar.
244
585000
2000
duygusal ayaklanmalar vardır.
10:02
Maybe, in factgerçek, emotionsduygular have a collectivetoplu existencevaroluş,
245
587000
3000
Aslında, belki, duygular bireysel var olmanın ötesinde,
10:05
not just an individualbireysel existencevaroluş.
246
590000
2000
kollektif olarak vardırlar.
10:07
And this is one of the first imagesGörüntüler we madeyapılmış to studyders çalışma this phenomenonfenomen.
247
592000
3000
Ve bu resim bu fenomeni incelemek için yaptığımız ilk resimlerden biri.
10:10
Again, a socialsosyal network,
248
595000
2000
Yine bir sosyal ağ,
10:12
but now we colorrenk the people yellowSarı if they're happymutlu
249
597000
3000
fakat bu sefer insanlar mutluysa sarıya, üzgünse
10:15
and bluemavi if they're sadüzgün and greenyeşil in betweenarasında.
250
600000
3000
maviye ve iki duygu arasında iseler yeşile boyadık.
10:18
And if you look at this imagegörüntü, you can right away see
251
603000
2000
Ve bu resime baktığınız zaman, hemen mutlu ve mutsuz
10:20
clusterskümeler of happymutlu and unhappymutsuz people,
252
605000
2000
insan kümelerini fark edeceksiniz,
10:22
again, spreadingyayma to threeüç degreesderece of separationayırma.
253
607000
2000
yine, üç ayrılık derecesine kadar yayılıyor.
10:24
And you mightbelki formform the intuitionsezgi
254
609000
2000
Ve mutsuz insanların
10:26
that the unhappymutsuz people
255
611000
2000
ağda farklı yapısal noktaları
10:28
occupyişgal etmek a differentfarklı structuralyapısal locationyer withiniçinde the network.
256
613000
3000
işgal ettiğine dair bir sezgiye kapılabilirsiniz.
10:31
There's a middleorta and an edgekenar to this network,
257
616000
2000
Bu ağın orta ve uç kısımları vardır,
10:33
and the unhappymutsuz people seemgörünmek to be
258
618000
2000
ve mutsuz insanların uç noktalarda
10:35
locatedbulunan at the edgeskenarları.
259
620000
2000
yer aldığını görüyoruz.
10:37
So to invokeçağırmak anotherbir diğeri metaphormecaz,
260
622000
2000
Başka bir mecazda bulunacak olursak,
10:39
if you imaginehayal etmek socialsosyal networksağlar as a kindtür of
261
624000
2000
sosyal ağları insanlığın geniş bir kumaşı
10:41
vastgeniş fabrickumaş of humanityinsanlık --
262
626000
2000
olarak hayal edersek --
10:43
I'm connectedbağlı to you and you to her, on out endlesslySonsuz bir şekilde into the distancemesafe --
263
628000
3000
Ben sana bağlıyım ve sen ona, sonsuza kadar uzar gider --
10:46
this fabrickumaş is actuallyaslında like
264
631000
2000
bu kumaş aslında eski moda
10:48
an old-fashionedeski moda AmericanAmerikan quiltYorgan,
265
633000
2000
Amerikan yorganlarına benzer,
10:50
and it has patchesyamalar on it: happymutlu and unhappymutsuz patchesyamalar.
266
635000
3000
ve üzerinde yamalar vardır, mutlu ve mutsuz yamalar.
10:53
And whetherolup olmadığını you becomeolmak happymutlu or not
267
638000
2000
Ve senin mutlu olup olmaman
10:55
dependsbağlıdır in partBölüm on whetherolup olmadığını you occupyişgal etmek a happymutlu patchyama.
268
640000
3000
mutlu bir yamayı işgal edip etmediğine bağlıdır.
10:58
(LaughterKahkaha)
269
643000
2000
(Gülüşmeler)
11:00
So, this work with emotionsduygular,
270
645000
3000
Duygular üzerine bu çalışma,
11:03
whichhangi are so fundamentaltemel,
271
648000
2000
ki son derece esastırlar,
11:05
then got us to thinkingdüşünme about: Maybe
272
650000
2000
bizi insanlığın sosyal ağlarının
11:07
the fundamentaltemel causesnedenleri of humaninsan socialsosyal networksağlar
273
652000
2000
temel sebeplerinin bir şekilde genlerimizde
11:09
are somehowbir şekilde encodedkodlanmış in our genesgenler.
274
654000
2000
saklı olabileceği düşüncesine götürdü.
11:11
Because humaninsan socialsosyal networksağlar, wheneverher ne zaman they are mappedeşlenen,
275
656000
3000
Çünkü insanların sosyal ağları, nerede haritalandığı fark etmez,
11:14
always kindtür of look like this:
276
659000
2000
daima bu şekilde görünür,
11:16
the pictureresim of the network.
277
661000
2000
ağın bu resmi gibi,
11:18
But they never look like this.
278
663000
2000
ama asla böyle görünmezler.
11:20
Why do they not look like this?
279
665000
2000
Neden böyle görünmezler?
11:22
Why don't we formform humaninsan socialsosyal networksağlar
280
667000
2000
Neden insanların sosyal ağları böyle
11:24
that look like a regulardüzenli latticekafes?
281
669000
2000
düzenli bir örgüye benzemez?
11:26
Well, the strikingdikkat çekici patternsdesenler of humaninsan socialsosyal networksağlar,
282
671000
3000
İnsan sosyal ağlarının en dikkat çekici özelliği,
11:29
theironların ubiquityaynı anda her yerde bulunma and theironların apparentbelirgin purposeamaç
283
674000
3000
yaygın olmaları ve görünür amaçları
11:32
begdilenmek questionssorular about whetherolup olmadığını we evolvedgelişti to have
284
677000
2000
bizim en başından beri sosyal ağların içinde olma
11:34
humaninsan socialsosyal networksağlar in the first placeyer,
285
679000
2000
ve belli bir yapıdaki ağları oluşturma yönünde
11:36
and whetherolup olmadığını we evolvedgelişti to formform networksağlar
286
681000
2000
evrimleşip evrimleşmediğimizi
11:38
with a particularbelirli structureyapı.
287
683000
2000
sormaya itiyor.
11:40
And noticeihbar first of all -- so, to understandanlama this, thoughgerçi,
288
685000
2000
Ve dikkatinizi çekerim... Bunu anlamak için önce
11:42
we need to dissectincelemek network structureyapı a little bitbit first --
289
687000
3000
ağ yapısını biraz incelememiz gerekmektedir.
11:45
and noticeihbar that everyher personkişi in this network
290
690000
2000
Bu ağdaki her bireyin ağdaki diğer tüm
11:47
has exactlykesinlikle the sameaynı structuralyapısal locationyer as everyher other personkişi.
291
692000
3000
bireylerle aynı yapıdaki bir konumda olduğuna dikkatinizi çekerim.
11:50
But that's not the casedurum with realgerçek networksağlar.
292
695000
3000
Fakat gerçek ağlarda durum böyle değildir.
11:53
So, for exampleörnek, here is a realgerçek network of collegekolej studentsöğrencilerin
293
698000
2000
Örneğin, burada, elit bir kuzeydoğu üniversitesinin
11:55
at an eliteseçkinler northeasternkuzeydoğu universityÜniversite.
294
700000
3000
öğrencilerinden oluşan gerçek bir ağ var.
11:58
And now I'm highlightingVurgulama a fewaz dotsnoktalar.
295
703000
2000
Ve şimdi birkaç noktayı işaretliyorum.
12:00
If you look here at the dotsnoktalar,
296
705000
2000
Noktalara bakacak olursanız,
12:02
comparekarşılaştırmak nodedüğüm B in the upperüst left
297
707000
2000
sol üstteki B noktası ile
12:04
to nodedüğüm D in the faruzak right;
298
709000
2000
en sağdaki D noktasını karşılaştırın.
12:06
B has fourdört friendsarkadaşlar cominggelecek out from him
299
711000
2000
B'nin dört tane arkadaşı var.
12:08
and D has sixaltı friendsarkadaşlar cominggelecek out from him.
300
713000
3000
D'nin altı tane arkadaşı var.
12:11
And so, those two individualsbireyler have differentfarklı numberssayılar of friendsarkadaşlar.
301
716000
3000
Yani bu iki bireyin farklı sayıda arkadaşları var --
12:14
That's very obviousaçık, we all know that.
302
719000
2000
bu çok açık, hepimiz bunu biliyoruz.
12:16
But certainbelli other aspectsyönleri
303
721000
2000
Fakat sosyal ağların
12:18
of socialsosyal network structureyapı are not so obviousaçık.
304
723000
2000
bazı yönleri bu kadar açık değildir.
12:20
CompareKarşılaştır nodedüğüm B in the upperüst left to nodedüğüm A in the loweralt left.
305
725000
3000
Sol üstteki B ile sol alttaki A noktasını karşılaştırın.
12:23
Now, those people bothher ikisi de have fourdört friendsarkadaşlar,
306
728000
3000
Her ikisinin dört tane arkadaşı var,
12:26
but A'sA'ın friendsarkadaşlar all know eachher other,
307
731000
2000
fakat A'nın arkadaşlarının hepsi birbirini tanıyor,
12:28
and B'sB friendsarkadaşlar do not.
308
733000
2000
ve B'ninkiler tanımıyor.
12:30
So the friendarkadaş of a friendarkadaş of A'sA'ın
309
735000
2000
Yani A'nın arkadaşının arkadaşı,
12:32
is, back again, a friendarkadaş of A'sA'ın,
310
737000
2000
yine A'nın başka bir arkadaşıdır,
12:34
whereasbuna karşılık the friendarkadaş of a friendarkadaş of B'sB is not a friendarkadaş of B'sB,
311
739000
2000
fakat B'nin arkadaşının arkadaşı, B'nin arkadaşı değil,
12:36
but is fartherdaha uzağa away in the network.
312
741000
2000
ağda çok daha uzak bir noktada.
12:38
This is knownbilinen as transitivitygeçişi in networksağlar.
313
743000
3000
Bu durum ağlarda geçişkenlik olarak bilinir.
12:41
And, finallyen sonunda, comparekarşılaştırmak nodesdüğümleri C and D:
314
746000
2000
Ve, son olarak, C ve D'yi karşılaştırın.
12:43
C and D bothher ikisi de have sixaltı friendsarkadaşlar.
315
748000
3000
C ve D'nin altışar arkadaşı var.
12:46
If you talk to them, and you said, "What is your socialsosyal life like?"
316
751000
3000
Onlarla konuşsanız ve sorsanız, "Sosyal hayatın nasıl?"
12:49
they would say, "I've got sixaltı friendsarkadaşlar.
317
754000
2000
diyeceklerdir ki, "Benim altı arkadaşım var.
12:51
That's my socialsosyal experiencedeneyim."
318
756000
2000
benim sosyal deneyimim budur."
12:53
But now we, with a bird'skuşbakışı eyegöz viewgörünüm looking at this network,
319
758000
3000
Fakat biz, bu ağa kuşbakışı baktığımızda,
12:56
can see that they occupyişgal etmek very differentfarklı socialsosyal worldsdünyalar.
320
761000
3000
onların çok farklı sosyal dünyalarda yer aldığını görürüz,
12:59
And I can cultivateyetiştirmek that intuitionsezgi in you by just askingsormak you:
321
764000
2000
Ve bu sezgiyi sadece sorarak ortaya çıkarabilirim:
13:01
Who would you ratherdaha doğrusu be
322
766000
2000
Ölümcül bir virüs
13:03
if a deadlyölümcül germmikrop was spreadingyayma throughvasitasiyla the network?
323
768000
2000
ağ üzerinde yayılıyor iken, kim olmak isterdiniz?
13:05
Would you ratherdaha doğrusu be C or D?
324
770000
3000
C mi yoksa D mi olmak isterdiniz?
13:08
You'dOlur ratherdaha doğrusu be D, on the edgekenar of the network.
325
773000
2000
D olmak isterdiniz, ağın uç noktasında.
13:10
And now who would you ratherdaha doğrusu be
326
775000
2000
Fakat, sizin hakkınızda olmayan
13:12
if a juicySulu pieceparça of gossipdedikodu -- not about you --
327
777000
3000
çok ilginç bir dedikodu ağda yayılırken,
13:15
was spreadingyayma throughvasitasiyla the network? (LaughterKahkaha)
328
780000
2000
kim olmak isterdiniz?
13:17
Now, you would ratherdaha doğrusu be C.
329
782000
2000
Bu sefer C olmak isterdiniz.
13:19
So differentfarklı structuralyapısal locationsyerleri
330
784000
2000
Yani ağdaki farklı yapısal konumlar
13:21
have differentfarklı implicationsetkileri for your life.
331
786000
2000
hayatınız üzerinde farklı etkilere sahiptir.
13:23
And, in factgerçek, when we did some experimentsdeneyler looking at this,
332
788000
3000
Ve, aslında, buna bakarak bazı deneyler yaptığımızda,
13:26
what we foundbulunan is that 46 percentyüzde of the variationvaryasyon
333
791000
3000
şunu bulduk, kaç tane arkadaşınızın olduğu
13:29
in how manyçok friendsarkadaşlar you have
334
794000
2000
%46 varyasyonla
13:31
is explainedaçıkladı by your genesgenler.
335
796000
2000
genlerinizle açıklanabilir.
13:33
And this is not surprisingşaşırtıcı. We know that some people are borndoğmuş shyutangaç
336
798000
3000
Ve bu şaşırtıcı değil. Biliyoruz ki bazı insanlar doğuştan utangaçtır
13:36
and some are borndoğmuş gregarioussokulgan. That's obviousaçık.
337
801000
3000
ve bazıları sokulgan doğar. Bu çok açık.
13:39
But we alsoAyrıca foundbulunan some non-obviousaçık olmayan things.
338
804000
2000
Fakat biz çok açık olmayan şeyler de bulduk.
13:41
For instanceörnek, 47 percentyüzde in the variationvaryasyon
339
806000
3000
Örneğin, arkadaşlarınızın birbirini
13:44
in whetherolup olmadığını your friendsarkadaşlar know eachher other
340
809000
2000
tanıyıp tanımadığına dair %47lik varyasyon
13:46
is attributabledayandırılabilir to your genesgenler.
341
811000
2000
genlerinize bağlıdır.
13:48
WhetherOlup olmadığı your friendsarkadaşlar know eachher other
342
813000
2000
Arkadaşlarınızın birbirini tanıyıp tanımadığı
13:50
has not just to do with theironların genesgenler, but with yoursseninki.
343
815000
3000
sadece onların değil sizin genlerinize de bağlıdır.
13:53
And we think the reasonneden for this is that some people
344
818000
2000
Ve bunun sebebi olarak bazı insanların
13:55
like to introducetakdim etmek theironların friendsarkadaşlar to eachher other -- you know who you are --
345
820000
3000
arkadaşlarını birbiriyle tanıştırmaktan hoşlandığı -- siz kim olduğunuzu biliyorsunuz --
13:58
and othersdiğerleri of you keep them apartayrı and don't introducetakdim etmek your friendsarkadaşlar to eachher other.
346
823000
3000
ve diğerlerinin onları ayrı tuttuğu ve birbiriyle tanıştırmadığını düşünüyoruz.
14:01
And so some people knitörgü örmek togetherbirlikte the networksağlar around them,
347
826000
3000
Bazı insanlar, kendilerini içinde rahat hissettikleri,
14:04
creatingoluşturma a kindtür of denseyoğun web of tieskravatlar
348
829000
2000
bağlarla sıkı bir şekilde örülmüş
14:06
in whichhangi they're comfortablyrahatça embeddedgömülü.
349
831000
2000
ağlar örerler etraflarında.
14:08
And finallyen sonunda, we even foundbulunan that
350
833000
2000
ve son olarak, şunu bile bulduk
14:10
30 percentyüzde of the variationvaryasyon
351
835000
2000
%30 varyasyonla,
14:12
in whetherolup olmadığını or not people are in the middleorta or on the edgekenar of the network
352
837000
3000
insanların ağın ortasında veya uçlarında olup olmadıkları da
14:15
can alsoAyrıca be attributedatfedilen to theironların genesgenler.
353
840000
2000
onların genlerine bağlanabilir.
14:17
So whetherolup olmadığını you find yourselfkendin in the middleorta or on the edgekenar
354
842000
2000
Yani kendinizi ağın ortasında veya ucunda bulmanız da
14:19
is alsoAyrıca partiallykısmen heritablekalıtsal.
355
844000
3000
bir ölçüde kalıtsaldır.
14:22
Now, what is the pointpuan of this?
356
847000
3000
Peki, ne anlama geliyor bu?
14:25
How does this help us understandanlama?
357
850000
2000
Anlamamıza nasıl yardımcı olur?
14:27
How does this help us
358
852000
2000
Bugünlerde bizi etkileyen
14:29
figureşekil out some of the problemssorunlar that are affectingetkileyen us these daysgünler?
359
854000
3000
sorunları anlamada bu bize nasıl yardımcı olur?
14:33
Well, the argumenttartışma I'd like to make is that networksağlar have valuedeğer.
360
858000
3000
Belirtmek istediğim görüş, ağların değerli olduğudur.
14:36
They are a kindtür of socialsosyal capitalBaşkent.
361
861000
3000
Onlar bir tür sosyal sermayedir.
14:39
NewYeni propertiesözellikleri emergeçıkmak
362
864000
2000
Ağın içinde olmaktan
14:41
because of our embeddednessiçe in socialsosyal networksağlar,
363
866000
2000
dolayı ortaya çıkan yeni özellikler var,
14:43
and these propertiesözellikleri inhereBurada
364
868000
3000
ve bu özellikler sadece
14:46
in the structureyapı of the networksağlar,
365
871000
2000
ağın içindeki insarlarda değil,
14:48
not just in the individualsbireyler withiniçinde them.
366
873000
2000
ağların yapısının özünde de vardır.
14:50
So think about these two commonortak objectsnesneleri.
367
875000
2000
Şu iki genel objeyi düşünün.
14:52
They're bothher ikisi de madeyapılmış of carbonkarbon,
368
877000
2000
Her ikisi de karbondan yapılmış,
14:54
and yethenüz one of them has carbonkarbon atomsatomları in it
369
879000
3000
fakat birindeki karbon atomları
14:57
that are arrangeddüzenlenmiş in one particularbelirli way -- on the left --
370
882000
3000
belirli bir şekilde dizilmiş, sol tarafta
15:00
and you get graphiteGrafit, whichhangi is softyumuşak and darkkaranlık.
371
885000
3000
yumuşak ve mat olan grafit var.
15:03
But if you take the sameaynı carbonkarbon atomsatomları
372
888000
2000
Fakat aynı karbon atomlarını alıp
15:05
and interconnectara bağlantı them a differentfarklı way,
373
890000
2000
farklı bir şekilde birbirine bağlarsanız,
15:07
you get diamondelmas, whichhangi is clearaçık and hardzor.
374
892000
3000
sert ve saydam olan elmas elde edersiniz.
15:10
And those propertiesözellikleri of softnessyumuşaklık and hardnesssertlik and darknesskaranlık and clearnessnetlik
375
895000
3000
Ve bu yumuşaklık ve sertlik ile koyuluk ve saydamlık özellikleri
15:13
do not resideikamet in the carbonkarbon atomsatomları;
376
898000
2000
karbon atomlarında değildir.
15:15
they resideikamet in the interconnectionsbağlantıları betweenarasında the carbonkarbon atomsatomları,
377
900000
3000
Onlar karbon atomları arasındaki bağlardan kaynaklanırlar,
15:18
or at leasten az ariseortaya because of the
378
903000
2000
veya en azından karbon atomları
15:20
interconnectionsbağlantıları betweenarasında the carbonkarbon atomsatomları.
379
905000
2000
o şekilde dizildiği için ortaya çıkarlar.
15:22
So, similarlybenzer şekilde, the patternmodel of connectionsbağlantıları amongarasında people
380
907000
3000
O yüzden, benzer şekilde, insanlar arasındaki bağların yapısı
15:25
confersconfers uponüzerine the groupsgruplar of people
381
910000
3000
insan topluluklarına farklı özellikler
15:28
differentfarklı propertiesözellikleri.
382
913000
2000
sunarlar.
15:30
It is the tieskravatlar betweenarasında people
383
915000
2000
Bütünü parçalarının toplamından
15:32
that makesmarkaları the wholebütün greaterbüyük than the sumtoplam of its partsparçalar.
384
917000
3000
daha fazla yapan insanlar arasındaki bağlardır.
15:35
And so it is not just what's happeningolay to these people --
385
920000
3000
Ve sadece bu insanlara olanlarla sınırlı değildir,
15:38
whetherolup olmadığını they're losingkaybetme weightağırlık or gainingkazanma weightağırlık, or becomingolma richzengin or becomingolma poorfakir,
386
923000
3000
kilo almaları, kilo vermeleri veya zengin olmaları, fakir olmaları veya
15:41
or becomingolma happymutlu or not becomingolma happymutlu -- that affectsetkiler us;
387
926000
3000
mutlu olmaları, mutsuz olmaları, bizi de etkiler;
15:44
it's alsoAyrıca the actualgerçek architecturemimari
388
929000
2000
o aynı zamanda etrafımızdaki
15:46
of the tieskravatlar around us.
389
931000
2000
ağın gerçek mimarisidir.
15:48
Our experiencedeneyim of the worldDünya
390
933000
2000
Dünyaya dair deneyimlerimiz
15:50
dependsbağlıdır on the actualgerçek structureyapı
391
935000
2000
içinde bulunduğumuz ağın
15:52
of the networksağlar in whichhangi we're residingikamet eden
392
937000
2000
gerçek yapısına
15:54
and on all the kindsçeşit of things that rippledalgalanma and flowakış
393
939000
3000
ve o ağda yayılan ve akan her türlü şeye
15:57
throughvasitasiyla the network.
394
942000
2000
bağlıdır.
16:00
Now, the reasonneden, I think, that this is the casedurum
395
945000
3000
Şimdi, bence, bu durumun oluşma sebebi
16:03
is that humaninsan beingsvarlıklar assemblebirleştirmek themselveskendilerini
396
948000
2000
insanların bir araya gelerek bir tür
16:05
and formform a kindtür of superorganismyorulmayan.
397
950000
3000
süper organizma oluşturmasıdır.
16:09
Now, a superorganismyorulmayan is a collectionToplamak of individualsbireyler
398
954000
3000
Süper organizmalar, tek tek bireylerin incelenmesine
16:12
whichhangi showgöstermek or evincebelli etmek behaviorsdavranışlar or phenomenafenomenler
399
957000
3000
indirgenemeyen davranışlar veya fenomenler
16:15
that are not reducibleindirgenebilir to the studyders çalışma of individualsbireyler
400
960000
3000
sergileyen bireyler topluluğudur,
16:18
and that mustşart be understoodanladım by referencereferans to,
401
963000
2000
ve topluluk referans alınarak,
16:20
and by studyingders çalışıyor, the collectivetoplu.
402
965000
2000
ve kollektif yapı incelenerek anlaşılmalıdırlar,
16:22
Like, for exampleörnek, a hivekovan of beesArılar
403
967000
3000
örneğin yeni bir yuva bulan
16:25
that's findingbulgu a newyeni nestingiç içe geçirme siteyer,
404
970000
3000
bir arı kovanı gibi veya
16:28
or a flockakın of birdskuşlar that's evadingEvading a predatoryırtıcı hayvan,
405
973000
2000
bir yırtıcıdan kaçan kuş sürüsü gibi,
16:30
or a flockakın of birdskuşlar that's ableyapabilmek to poolhavuz its wisdombilgelik
406
975000
3000
veya Pasifik'in ortasında minicik bir ada bulmak için
16:33
and navigategezinmek and find a tinyminik speckleke
407
978000
2000
bilinçlerini ortak bir havuzda toplayan
16:35
of an islandada in the middleorta of the PacificPasifik,
408
980000
2000
kuş sürüleri gibi,
16:37
or a packpaket of wolvesKurtlar that's ableyapabilmek
409
982000
2000
veya kendilerinden büyük bir avı
16:39
to bringgetirmek down largerdaha büyük preyAv.
410
984000
3000
yere seren kurt sürüsü gibi.
16:42
SuperorganismsSuperorganisms have propertiesözellikleri
411
987000
2000
Süper organizmalar sadece
16:44
that cannotyapamam be understoodanladım just by studyingders çalışıyor the individualsbireyler.
412
989000
3000
bireyleri çalışarak anlaşılamayacak özelliklere sahiptirler.
16:47
I think understandinganlayış socialsosyal networksağlar
413
992000
2000
Bence, sosyal ağları ve onların
16:49
and how they formform and operateişletmek
414
994000
2000
nasıl oluştuğunu ve işlediğini anlamak
16:51
can help us understandanlama not just healthsağlık and emotionsduygular
415
996000
3000
sadece sağlık ve duyguları değil şunları da anlamamıza yardımcı olur
16:54
but all kindsçeşit of other phenomenafenomenler --
416
999000
2000
cinayet ve savaş gibi diğer fenomenleri
16:56
like crimesuç, and warfaresavaş,
417
1001000
2000
ve bankaya güvenmedikleri için
16:58
and economicekonomik phenomenafenomenler like bankbanka runskoşar
418
1003000
2000
halkın tüm parasını çekmesi gibi ekonomik fenomenleri
17:00
and marketpazar crashesçöker
419
1005000
2000
ve borsa düşüşleri
17:02
and the adoptionBenimseme of innovationyenilik
420
1007000
2000
ve icatların benimsenmesi
17:04
and the spreadYAYILMIŞ of productürün adoptionBenimseme.
421
1009000
2000
ve ürün adaptasyonunun yayılması gibi.
17:06
Now, look at this.
422
1011000
2000
Şimdi, buna bakın.
17:09
I think we formform socialsosyal networksağlar
423
1014000
2000
Bence sosyal ağları
17:11
because the benefitsfaydaları of a connectedbağlı life
424
1016000
2000
oluşturmamızın nedeni, getirilerinin
17:13
outweighdaha ağır gelmek the costsmaliyetler.
425
1018000
3000
götürülerinden fazla olmasıdır.
17:16
If I was always violentşiddetli towardskarşı you
426
1021000
2000
Eğer size daima zulmedersem
17:18
or gaveverdi you misinformationyanlış bilgilendirme
427
1023000
2000
veya yalan söylersem
17:20
or madeyapılmış you sadüzgün or infectedenfekte you with deadlyölümcül germsmikroplar,
428
1025000
3000
veya sizi üzersem veya size ölümcül virüs bulaştırırsam,
17:23
you would cutkesim the tieskravatlar to me,
429
1028000
2000
benimle bağları koparırsınız,
17:25
and the network would disintegrateparçalanır.
430
1030000
2000
ve ağ kopacaktır.
17:27
So the spreadYAYILMIŞ of good and valuabledeğerli things
431
1032000
3000
Bu yüzden iyi ve değerli şeylerin yayılması
17:30
is requiredgereklidir to sustainsürdürmek and nourishbesler socialsosyal networksağlar.
432
1035000
3000
sosyal ağların devamı ve beslenmesi için gereklidir.
17:34
SimilarlyBenzer şekilde, socialsosyal networksağlar are requiredgereklidir
433
1039000
2000
Benzer şekilde, sosyal ağlar
17:36
for the spreadYAYILMIŞ of good and valuabledeğerli things,
434
1041000
3000
iyilik, sevgi mutluluk, fedakarlık ve düşünce gibi
17:39
like love and kindnessnezaket
435
1044000
2000
güzel ve değerli şeylerin
17:41
and happinessmutluluk and altruismözgecilik
436
1046000
2000
yayılması için
17:43
and ideasfikirler.
437
1048000
2000
gereklidir.
17:45
I think, in factgerçek, that if we realizedgerçekleştirilen
438
1050000
2000
Bence, aslında, eğer biz sosyal ağların
17:47
how valuabledeğerli socialsosyal networksağlar are,
439
1052000
2000
ne kadar değerli olduğunu anlayabilseydik
17:49
we'devlenmek spendharcamak a lot more time nourishingBesleyici them and sustainingbesleyici them,
440
1054000
3000
onların beslenmesi ve devamlılığı için daha çok çaba harcardık
17:52
because I think socialsosyal networksağlar
441
1057000
2000
çünkü bence sosyal ağlar
17:54
are fundamentallyesasen relatedilgili to goodnessiyilik.
442
1059000
3000
esasında iyiliğe bağlıdırlar
17:57
And what I think the worldDünya needsihtiyaçlar now
443
1062000
2000
ve bence şu anda dünyanın ihtiyacı olan
17:59
is more connectionsbağlantıları.
444
1064000
2000
daha çok bağdır.
18:01
Thank you.
445
1066000
2000
Teşekkürler.
18:03
(ApplauseAlkış)
446
1068000
3000
(Alkışlar)
Translated by Gani Simsek
Reviewed by yasin alp aluç

▲Back to top

ABOUT THE SPEAKER
Nicholas Christakis - Physician, social scientist
Nicholas Christakis explores how the large-scale, face-to-face social networks in which we are embedded affect our lives, and what we can do to take advantage of this fact.

Why you should listen

People aren't merely social animals in the usual sense, for we don't just live in groups. We live in networks -- and we have done so ever since we emerged from the African savannah. Via intricately branching paths tracing out cascading family connections, friendship ties, and work relationships, we are interconnected to hundreds or even thousands of specific people, most of whom we do not know. We affect them and they affect us.

Nicholas Christakis' work examines the biological, psychological, sociological, and mathematical rules that govern how we form these social networks, and the rules that govern how they shape our lives. His work shows how phenomena as diverse as obesity, smoking, emotions, ideas, germs, and altruism can spread through our social ties, and how genes can partially underlie our creation of social ties to begin with. His work also sheds light on how we might take advantage of an understanding of social networks to make the world a better place.

At Yale, Christakis is a Professor of Social and Natural Science, and he directs a diverse research group in the field of biosocial science, primarily investigating social networks. His popular undergraduate course "Health of the Public" is available as a podcast. His book, Connected, co-authored with James H. Fowler, appeared in 2009, and has been translated into 20 languages. In 2009, he was named by Time magazine to its annual list of the 100 most influential people in the world, and also, in 2009 and 2010, by Foreign Policy magazine to its list of 100 top global thinkers

More profile about the speaker
Nicholas Christakis | Speaker | TED.com

Data provided by TED.

This site was created in May 2015 and the last update was on January 12, 2020. It will no longer be updated.

We are currently creating a new site called "eng.lish.video" and would be grateful if you could access it.

If you have any questions or suggestions, please feel free to write comments in your language on the contact form.

Privacy Policy

Developer's Blog

Buy Me A Coffee