TED2015
Jim Simons: The mathematician who cracked Wall Street
Jim Simons: Cuộc phỏng vấn hiếm hoi với nhà toán học đã giải mã Phố Wall
Filmed:
Readability: 4
2,981,452 views
Jim Simons là một nhà toán học và nhà mật mã học- người đã nhận ra: môn toán học phức tạp mà ông dùng để giải mãi có thể giải thích những mô hình trong thế giới tài chính. Sau đó, ông đã hỗ trợ thế hệ những giáo viên và học giả toán học tiếp theo. Chris Anderson của TED đã cùng với Simons nói chuyện về cuộc sống phi thường với những con số của ông.
Jim Simons - Philanthropist, mathematician
After astonishing success as a mathematician, code breaker and billionaire hedge fund manager, Jim Simons is mastering yet another field: philanthropy. Full bio
After astonishing success as a mathematician, code breaker and billionaire hedge fund manager, Jim Simons is mastering yet another field: philanthropy. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:12
Chris Anderson: You were something
of a mathematical phenom.
of a mathematical phenom.
0
817
2834
Chris Anderson: Ông có một điều gì đó
của một thần đồng toán học .
của một thần đồng toán học .
00:15
You had already taught at Harvard
and MIT at a young age.
and MIT at a young age.
1
3675
3064
Ngài đã dạy ở Harvard
và MIT khi còn rất trẻ.
và MIT khi còn rất trẻ.
00:18
And then the NSA came calling.
2
6763
2190
Và sau đó NSA liên hệ với ông
00:21
What was that about?
3
9464
1204
Chuyện đó là như thế nào?
00:23
Jim Simons: Well the NSA --
that's the National Security Agency --
that's the National Security Agency --
4
11207
3923
Jim Simons: à NSA - đó là Hội đồng an ninh quốc gia
00:27
they didn't exactly come calling.
5
15154
1969
họ không thực sự liên hệ với tôi.
00:29
They had an operation at Princeton,
where they hired mathematicians
where they hired mathematicians
6
17465
4474
Họ có một hoạt động ở Princeton,
nơi họ thuê các nhà toán học
nơi họ thuê các nhà toán học
00:33
to attack secret codes
and stuff like that.
and stuff like that.
7
21963
2942
để giải các mật mã
và những thứ như vậy
và những thứ như vậy
00:37
And I knew that existed.
8
25294
1672
Và tôi biết về hoạt động này.
00:39
And they had a very good policy,
9
27315
2180
Và họ có một chính sách rất tốt,
00:41
because you could do half your time
at your own mathematics,
at your own mathematics,
10
29519
3850
vì bạn có thể có một nửa thời gian
làm toán học của riêng bạn,
làm toán học của riêng bạn,
00:45
and at least half your time
working on their stuff.
working on their stuff.
11
33393
3484
và ít nhất nửa thời gian còn lại
làm công việc của họ.
làm công việc của họ.
00:49
And they paid a lot.
12
37559
1474
Và họ trả thù lao khá lắm.
00:51
So that was an irresistible pull.
13
39057
3051
Vì vậy thật là khó cưỡng lại điều này.
00:54
So, I went there.
14
42132
1912
Vì vậy, tôi đã tới đó.
00:56
CA: You were a code-cracker.
15
44068
1338
CA: Ông từng là một người giải mật mã.
00:57
JS: I was.
16
45430
1166
JS: Đúng vậy, tôi đã từng.
00:58
CA: Until you got fired.
17
46620
1157
CA: Cho đến khi ông bị sa thải.
00:59
JS: Well, I did get fired. Yes.
18
47801
1583
JS: Ồ vâng, tôi bị sa thải. Đúng vậy.
01:01
CA: How come?
19
49408
1245
CA: Sao lại như vậy?
01:03
JS: Well, how come?
20
51280
1333
JS: Sao lại như vậy ấy hả?
01:05
I got fired because,
well, the Vietnam War was on,
well, the Vietnam War was on,
21
53611
4956
Tôi bị sa thải, bởi vì,
à,lúc đó đang có chiến tranh ở Việt Nam,
à,lúc đó đang có chiến tranh ở Việt Nam,
01:10
and the boss of bosses in my organization
was a big fan of the war
was a big fan of the war
22
58591
5738
ông chủ của các ông chủ trong tổ chức
cũng là một người hâm mộ chiến tranh
cũng là một người hâm mộ chiến tranh
01:16
and wrote a New York Times article,
a magazine section cover story,
a magazine section cover story,
23
64353
4395
đã viết một bài báo trên tờ New York Times,
một câu chuyện trên trang bìa,
một câu chuyện trên trang bìa,
01:20
about how we would win in Vietnam.
24
68772
1770
về việc làm thể nào để chiến thắng ở Việt Nam.
01:22
And I didn't like that war,
I thought it was stupid.
I thought it was stupid.
25
70566
3129
Và tôi thì không thích chiến tranh,
tôi nghĩ nó thật ngu xuẩn.
tôi nghĩ nó thật ngu xuẩn.
01:25
And I wrote a letter to the Times,
which they published,
which they published,
26
73719
2665
Và tôi đã viết một lá thư cho tờ Times,
tờ báo mà họ đã xuất bản,
tờ báo mà họ đã xuất bản,
01:28
saying not everyone
who works for Maxwell Taylor,
who works for Maxwell Taylor,
27
76408
4014
nói rằng không phải tất cả mọi người
làm việc cho Maxwell Taylor,
làm việc cho Maxwell Taylor,
01:32
if anyone remembers that name,
agrees with his views.
agrees with his views.
28
80446
4686
nếu ai đó nhớ cái tên này,
đồng ý với quan điểm của ông ta.
đồng ý với quan điểm của ông ta.
01:37
And I gave my own views ...
29
85553
1658
Và tôi đã đưa ra quan điểm cá nhân...
01:39
CA: Oh, OK. I can see that would --
30
87235
2164
CA: À, vâng. Tôi có thể thấy điều này có thể
01:41
JS: ... which were different
from General Taylor's.
from General Taylor's.
31
89423
2555
JS:...khác với những gì General Taylor nói.
01:44
But in the end, nobody said anything.
32
92002
1906
Nhưng đến cuối cùng,không ai nói gì cả.
01:45
But then, I was 29 years old at this time,
and some kid came around
and some kid came around
33
93932
3701
Nhưng sau đó, lúc đó tôi đang 29 tuổi,
có một người đến gần,
có một người đến gần,
01:49
and said he was a stringer
from Newsweek magazine
from Newsweek magazine
34
97657
3088
và nói rằng cậu ấy là phóng viên
của tạp chí Newsweek
của tạp chí Newsweek
01:52
and he wanted to interview me
and ask what I was doing about my views.
and ask what I was doing about my views.
35
100769
5367
và cậu ấy muốn phỏng vấn tôi
và hỏi tôi đang làm gì với quan điểm đó.
và hỏi tôi đang làm gì với quan điểm đó.
01:58
And I told him, "I'm doing
mostly mathematics now,
mostly mathematics now,
36
106160
3899
Và tôi đã nói với cậu ấy,"tôi hầu như đang
giải quyết các bài toán của mình,
giải quyết các bài toán của mình,
02:02
and when the war is over,
then I'll do mostly their stuff."
then I'll do mostly their stuff."
37
110083
3373
và khi chiến tranh kết thúc,
tôi gần như sẽ làm việc cho họ."
tôi gần như sẽ làm việc cho họ."
02:06
Then I did the only
intelligent thing I'd done that day --
intelligent thing I'd done that day --
38
114123
2825
tôi đã làm một việc thông minh nhất
từ trước đến giờ vào ngày hôm đó
từ trước đến giờ vào ngày hôm đó
02:08
I told my local boss
that I gave that interview.
that I gave that interview.
39
116972
4157
Tôi nói với ông chủ của tôi rằng
tôi đã có một cuộc phỏng vấn.
tôi đã có một cuộc phỏng vấn.
02:13
And he said, "What'd you say?"
40
121153
1459
Và ông ấy nói, " Cậu đã nói gì?"
02:14
And I told him what I said.
41
122636
1466
Và tôi kể lại cho ông ấy nghe.
02:16
And then he said,
"I've got to call Taylor."
"I've got to call Taylor."
42
124126
2315
Và sau đó ông ấy nói,
"Tôi phải gọi điện cho Taylor."
"Tôi phải gọi điện cho Taylor."
02:18
He called Taylor; that took 10 minutes.
43
126465
2377
Ông ấy đã gọi cho Taylor, mất 10 phút.
02:20
I was fired five minutes after that.
44
128866
2262
Tôi bị sa thải 5 phút sau đó.
02:23
CA: OK.
45
131590
1222
CA: Vâng.
02:24
JS: But it wasn't bad.
46
132836
1151
JS: Nhưng điều này không tệ đâu.
02:26
CA: It wasn't bad,
because you went on to Stony Brook
because you went on to Stony Brook
47
134011
2493
CA: Nó không tệ,
bởi vì ông đã tới Stony Brook,
bởi vì ông đã tới Stony Brook,
02:28
and stepped up your mathematical career.
48
136528
3133
và tiếp tục công việc toán học của mình.
02:31
You started working with this man here.
49
139685
2452
Ông bắt đầu làm việc
với người đàn ông này.
với người đàn ông này.
02:34
Who is this?
50
142161
1164
Đó là ai vậy?
02:36
JS: Oh, [Shiing-Shen] Chern.
51
144352
1412
JS: À, đó là [ Shiing- Shen] Chern.
02:37
Chern was one of the great
mathematicians of the century.
mathematicians of the century.
52
145788
3104
Chern là một trong những nhà toán học
giỏi nhất trong thế kỉ.
giỏi nhất trong thế kỉ.
02:40
I had known him when
I was a graduate student at Berkeley.
I was a graduate student at Berkeley.
53
148916
5233
Tôi biết ông ấy
khi còn là thạc sĩ ở Berkeley.
khi còn là thạc sĩ ở Berkeley.
02:46
And I had some ideas,
54
154173
1871
Và tôi có một vài ý tưởng,
02:48
and I brought them to him
and he liked them.
and he liked them.
55
156068
2447
tôi mang chúng đến cho ông ấy
và ông ấy thích chúng.
và ông ấy thích chúng.
02:50
Together, we did this work
which you can easily see up there.
which you can easily see up there.
56
158539
6626
chúng tôi đã làm công việc này cùng nhau
mà bạn có thể xem ở trên đây.
mà bạn có thể xem ở trên đây.
02:57
There it is.
57
165189
1150
Chính là nó.
02:59
CA: It led to you publishing
a famous paper together.
a famous paper together.
58
167198
3606
CA: Các ông đã công bố công trình vĩ đại nhất
cùng với nhau.
cùng với nhau.
03:02
Can you explain at all what that work was?
59
170828
3238
Ông có thể giải thích công việc như thế nào
được không ạ?
được không ạ?
03:07
JS: No.
60
175028
1158
JS: Không được.
03:08
(Laughter)
61
176210
2274
(Cười lớn)
03:10
JS: I mean, I could
explain it to somebody.
explain it to somebody.
62
178966
2064
JS: Ý tôi là, tôi có thể giải thích
cho một ai đó.
cho một ai đó.
03:13
(Laughter)
63
181054
2075
(Cười lớn)
03:15
CA: How about explaining this?
64
183153
1864
CA: Vậy giải thích cái này thì sao ạ?
03:17
JS: But not many. Not many people.
65
185041
2729
JS: Không nhiều đâu.
Không nhiều người đâu.
Không nhiều người đâu.
03:21
CA: I think you told me
it had something to do with spheres,
it had something to do with spheres,
66
189144
2814
CA: Tôi nghĩ rằng ông có thể cho tôi biết
ta có thể làm gì với mặt cầu này,
ta có thể làm gì với mặt cầu này,
03:23
so let's start here.
67
191982
1862
hãy bắt đầu từ đây.
03:25
JS: Well, it did,
but I'll say about that work --
but I'll say about that work --
68
193868
3600
JS: Ồ, đúng như vậy
nhưng tôi sẽ không nói về công việc đó đâu
nhưng tôi sẽ không nói về công việc đó đâu
03:29
it did have something to do with that,
but before we get to that --
but before we get to that --
69
197492
3200
Nó có một vài điều để làm cùng,
nhưng trước khi chúng tôi làm được
nhưng trước khi chúng tôi làm được
03:32
that work was good mathematics.
70
200716
3540
Đó thực sự là toán học.
03:36
I was very happy with it; so was Chern.
71
204280
2492
Tôi đã rất hạnh phúc khi thực hiện nó,
Chern cũng vậy.
Chern cũng vậy.
03:39
It even started a little sub-field
that's now flourishing.
that's now flourishing.
72
207910
4176
Nó thậm chí bắt đầu với một vài tập con
mà bây giờ đã mở rộng hơn.
mà bây giờ đã mở rộng hơn.
03:44
But, more interestingly,
it happened to apply to physics,
it happened to apply to physics,
73
212638
5294
Nhưng, thú vị hơn,
điều này xảy ra khi áp dụng vào Vật lí,
điều này xảy ra khi áp dụng vào Vật lí,
03:49
something we knew nothing about --
at least I knew nothing about physics,
at least I knew nothing about physics,
74
217956
4295
về những điều chúng ta không biết--
ít nhất là tôi không biết gì về vật lí,
ít nhất là tôi không biết gì về vật lí,
03:54
and I don't think Chern
knew a heck of a lot.
knew a heck of a lot.
75
222275
2282
và tôi không nghĩ rằng Chern
biết nhiều hơn tôi là mấy.
biết nhiều hơn tôi là mấy.
03:56
And about 10 years
after the paper came out,
after the paper came out,
76
224581
3963
Và trong khoảng 10 năm
sau khi công trình được công bố,
sau khi công trình được công bố,
04:00
a guy named Ed Witten in Princeton
started applying it to string theory
started applying it to string theory
77
228568
4480
một người tên là Ed Witten ở Princeton
bắt đầu áp dụng nó vào lí thuyết dây
bắt đầu áp dụng nó vào lí thuyết dây
04:05
and people in Russia started applying it
to what's called "condensed matter."
to what's called "condensed matter."
78
233072
4852
và những người ở Nga bắt đầu áp dụng nó
vào một thứ tên là" chất rắn."
vào một thứ tên là" chất rắn."
04:09
Today, those things in there
called Chern-Simons invariants
called Chern-Simons invariants
79
237948
4893
Ngày nay, những thứ đó được gọi là
định luật Chern-Simons bất biến
định luật Chern-Simons bất biến
04:14
have spread through a lot of physics.
80
242865
1865
đã được áp dụng rất nhiều trong vật lí.
04:16
And it was amazing.
81
244754
1174
Và điều đó thật kì diệu.
04:17
We didn't know any physics.
82
245952
1365
Chúng tôi không biết gì về Vật lí.
04:19
It never occurred to me
that it would be applied to physics.
that it would be applied to physics.
83
247714
2854
Tôi chưa bao giờ nghĩ rằng
công trình này có thể áp dụng vào vật lí.
công trình này có thể áp dụng vào vật lí.
04:22
But that's the thing about mathematics --
you never know where it's going to go.
you never know where it's going to go.
84
250592
3788
Nhưng đó là toán học-
bạn không thể đoán được nó đang đi đến đâu.
bạn không thể đoán được nó đang đi đến đâu.
04:26
CA: This is so incredible.
85
254404
1492
CA: Thật không thể tin được.
04:27
So, we've been talking about
how evolution shapes human minds
how evolution shapes human minds
86
255920
4364
Chúng ta đang nói về sự tiến hóa
làm thay đổi suy nghĩ của con người như thế nào
làm thay đổi suy nghĩ của con người như thế nào
04:32
that may or may not perceive the truth.
87
260308
2508
rằng họ có thể hoặc không thể
nhận thức được sự thật.
nhận thức được sự thật.
04:34
Somehow, you come up
with a mathematical theory,
with a mathematical theory,
88
262840
3313
bằng một cách nào đó, bạn đi lên
với một lí thuyết toán học,
với một lí thuyết toán học,
04:38
not knowing any physics,
89
266177
1848
mà không biết gì về vật lí,
04:40
discover two decades later
that it's being applied
that it's being applied
90
268049
2498
khám phá ra hai thập kỉ sau
nó đang được áp dụng
nó đang được áp dụng
04:42
to profoundly describe
the actual physical world.
the actual physical world.
91
270571
3031
để miêu tả một cách sâu sắc
thế giới vật lí thực tế.
thế giới vật lí thực tế.
04:45
How can that happen?
92
273626
1153
Sao chuyện này có thể xảy ra?
04:46
JS: God knows.
93
274803
1157
JS: Có Chúa mới biết được.
04:47
(Laughter)
94
275984
2110
(Cười lớn)
04:50
But there's a famous physicist
named [Eugene] Wigner,
named [Eugene] Wigner,
95
278849
3150
Nhưng có một nhà Vật lí học nổi tiếng
tên là [Eugene] Wigner,
tên là [Eugene] Wigner,
04:54
and he wrote an essay on the unreasonable
effectiveness of mathematics.
effectiveness of mathematics.
96
282023
5588
ông ấy đã viết một bài luận
về những hiệu quả bất hợp lí của toán học.
về những hiệu quả bất hợp lí của toán học.
04:59
Somehow, this mathematics,
which is rooted in the real world
which is rooted in the real world
97
287635
3952
Bằng cách nào đó, toán học,
bắt nguồn từ thế giới thực
bắt nguồn từ thế giới thực
05:03
in some sense -- we learn to count,
measure, everyone would do that --
measure, everyone would do that --
98
291611
4995
theo cách nào đó--chúng ta học đếm,
đo đạc, mọi người đều có thể làm được-
đo đạc, mọi người đều có thể làm được-
05:08
and then it flourishes on its own.
99
296630
1830
và sau đó thì nó tự phát triển.
05:10
But so often it comes
back to save the day.
back to save the day.
100
298976
2841
Nhưng thường thì nó quay trở lại ban đầu
để tiết kiệm thời gian.
để tiết kiệm thời gian.
05:14
General relativity is an example.
101
302293
2178
Thuyết tương đối là một ví dụ.
05:16
[Hermann] Minkowski had this geometry,
and Einstein realized,
and Einstein realized,
102
304495
3117
[Hermann] Minkowski có khối hình học này,
và Einstein đã nhận ra,
và Einstein đã nhận ra,
05:19
"Hey! It's the very thing
in which I can cast general relativity."
in which I can cast general relativity."
103
307636
3847
"Xem này! Đây là một thứ mà tôi có thể
kiểm nghiệm thuyết tương đối"
kiểm nghiệm thuyết tương đối"
05:23
So, you never know. It is a mystery.
104
311507
3112
Do vậy, bạn không bao giờ biết được.
Đó là một bí mật.
Đó là một bí mật.
05:27
It is a mystery.
105
315056
1217
Đó là một bí mật.
05:28
CA: So, here's a mathematical
piece of ingenuity.
piece of ingenuity.
106
316297
3296
CA: Chúng ta có ở đây
một bài toán sáng tạo
một bài toán sáng tạo
05:31
Tell us about this.
107
319617
1342
Hãy nói về bài toán này.
05:32
JS: Well, that's a ball -- it's a sphere,
and it has a lattice around it --
and it has a lattice around it --
108
320983
5924
JS: Quả bóng đó-là một hình cầu,
và có một lưới sắt bao quanh nó--
và có một lưới sắt bao quanh nó--
05:38
you know, those squares.
109
326931
1573
nhìn xem, những hình vuông đó.
05:42
What I'm going to show here was
originally observed by [Leonhard] Euler,
originally observed by [Leonhard] Euler,
110
330697
4906
Điều tôi đang chỉ ra ở đây
được quan sát bởi [Leonhard] Euler,
được quan sát bởi [Leonhard] Euler,
05:47
the great mathematician, in the 1700s.
111
335627
2254
một nhà toán học vĩ đại
vào những năm 1770.
vào những năm 1770.
05:50
And it gradually grew to be
a very important field in mathematics:
a very important field in mathematics:
112
338223
5181
Và nó dần dần trở thành
một lĩnh vực quan trọng trong toán học:
một lĩnh vực quan trọng trong toán học:
05:55
algebraic topology, geometry.
113
343428
2334
tô pô đại số, hình học.
05:59
That paper up there had its roots in this.
114
347039
4364
Bài viết trên đó có nguồn gốc
từ những vấn đề này.
từ những vấn đề này.
06:03
So, here's this thing:
115
351427
1834
Và vấn đề đó đây:
06:05
it has eight vertices,
12 edges, six faces.
12 edges, six faces.
116
353285
4452
nó có 8 đỉnh,
12 cạnh, 6 mặt.
12 cạnh, 6 mặt.
06:09
And if you look at the difference --
vertices minus edges plus faces --
vertices minus edges plus faces --
117
357761
3830
Và nếu bạn nhìn nó ở một mặt khác-
lấy các đỉnh trừ các cạnh cộng các mặt
lấy các đỉnh trừ các cạnh cộng các mặt
06:13
you get two.
118
361615
1152
bạn được 2.
06:14
OK, well, two. That's a good number.
119
362791
2219
Ok, ồ, 2. Đó là một con số đẹp.
06:17
Here's a different way of doing it --
these are triangles covering --
these are triangles covering --
120
365034
4248
Đây là một cách khác để làm --
có 3 hình tam giác bao trùm
có 3 hình tam giác bao trùm
06:21
this has 12 vertices and 30 edges
121
369306
4577
nó có 12 đỉnh và 30 cạnh
06:25
and 20 faces, 20 tiles.
122
373907
4195
và 20 mặt, 20 ngói
06:30
And vertices minus edges
plus faces still equals two.
plus faces still equals two.
123
378576
4591
và các đỉnh trừ các cạnh
công các mặt vẫn bằng 2.
công các mặt vẫn bằng 2.
06:35
And in fact, you could do this
any which way --
any which way --
124
383191
2847
Và thực ra, bạn có thể giải bài toán
theo nhiều cách khác nữa
theo nhiều cách khác nữa
06:38
cover this thing with all kinds
of polygons and triangles
of polygons and triangles
125
386062
3398
che cái này đi với những thứ như là
các đa giác và các hình tam giác
các đa giác và các hình tam giác
06:41
and mix them up.
126
389484
1320
và trộn chúng lại với nhau.
06:42
And you take vertices minus edges
plus faces -- you'll get two.
plus faces -- you'll get two.
127
390828
3279
Và bạn lấy các đỉnh trừ các cạnh
cộng các mặt-- vẫn sẽ bằng 2.
cộng các mặt-- vẫn sẽ bằng 2.
06:46
Here's a different shape.
128
394131
1611
Đây là một hình khối khác.
06:48
This is a torus, or the surface
of a doughnut: 16 vertices
of a doughnut: 16 vertices
129
396480
5250
Đây là một hình xuyến, hoặc bề mặt
của chiếc bánh donut: 16 đỉnh
của chiếc bánh donut: 16 đỉnh
06:53
covered by these rectangles,
32 edges, 16 faces.
32 edges, 16 faces.
130
401754
4244
được phủ lên bởi những hình chữ nhật,
32 cạnh, 16 mặt.
32 cạnh, 16 mặt.
06:58
Vertices minus edges comes out to be zero.
131
406530
2684
Các đỉnh trừ các cạnh có kết quả là 0.
07:01
It'll always come out to zero.
132
409238
1475
Nó sẽ luôn cho kết quả bằng 0.
07:02
Every time you cover a torus
with squares or triangles
with squares or triangles
133
410737
4310
Mỗi lần bạn phủ lên vòng xuyến
những hình vuông hoặc hình tam giác
những hình vuông hoặc hình tam giác
07:07
or anything like that,
you're going to get zero.
you're going to get zero.
134
415071
3935
hoặc bất cứ thứ gì như vậy
kết quả vẫn bằng 0.
kết quả vẫn bằng 0.
07:12
So, this is called
the Euler characteristic.
the Euler characteristic.
135
420514
2390
Vì vậy, nó được gọi là
tính chất Euler.
tính chất Euler.
07:14
And it's what's called
a topological invariant.
a topological invariant.
136
422928
3449
Và đó là thứ được gọi là
tô pô bất biến.
tô pô bất biến.
07:18
It's pretty amazing.
137
426849
1156
Nó khá là thú vị.
07:20
No matter how you do it,
you're always get the same answer.
you're always get the same answer.
138
428029
2791
Dù bạn làm cách nào đi nữa,
bạn sẽ luôn nhận đươc kết quả như nhau.
bạn sẽ luôn nhận đươc kết quả như nhau.
07:22
So that was the first sort of thrust,
from the mid-1700s,
from the mid-1700s,
139
430844
6299
Đó là bước tiến mạnh mẽ đầu tiên
từ giữa những năm 1700,
từ giữa những năm 1700,
07:29
into a subject which is now called
algebraic topology.
algebraic topology.
140
437167
3769
đến cái đích mà bây giờ được gọi là
tô pô đại số.
tô pô đại số.
07:32
CA: And your own work
took an idea like this and moved it
took an idea like this and moved it
141
440960
2983
CA: và công việc của ông
là tiếp nhận ý tưởng này và phát triển nó
là tiếp nhận ý tưởng này và phát triển nó
07:35
into higher-dimensional theory,
142
443967
2449
đến lý thuyết không gian cao hơn,
07:38
higher-dimensional objects,
and found new invariances?
and found new invariances?
143
446440
3088
vật thể không gian cao hơn,
và tìm thấy những vật bất biến mới?
và tìm thấy những vật bất biến mới?
07:41
JS: Yes. Well, there were already
higher-dimensional invariants:
higher-dimensional invariants:
144
449552
4643
JS: Những thứ đó đã là những
vật thể bất biến trong không gian cao hơn:
vật thể bất biến trong không gian cao hơn:
07:46
Pontryagin classes --
actually, there were Chern classes.
actually, there were Chern classes.
145
454219
4457
các lớp học Pontryagin-
thực ra là các lớp học của Chern.
thực ra là các lớp học của Chern.
07:50
There were a bunch
of these types of invariants.
of these types of invariants.
146
458700
3548
Có một loạt các loại vật thể bất biến.
07:54
I was struggling to work on one of them
147
462272
4135
Tôi đã gặp khó khăn khi làm việc
với một trong số chúng
với một trong số chúng
07:58
and model it sort of combinatorially,
148
466431
4203
và sắp xếp chúng thành một tổ hợp,
08:02
instead of the way it was typically done,
149
470658
3022
thay vì làm theo cách thông thường,
08:05
and that led to this work
and we uncovered some new things.
and we uncovered some new things.
150
473704
4359
và dẫn đến công việc này
chúng tôi đã phát hiện ra một số thứ mới
chúng tôi đã phát hiện ra một số thứ mới
08:10
But if it wasn't for Mr. Euler --
151
478087
3501
Nhưng nếu nó không phải vì Mr.Euler-
08:13
who wrote almost 70 volumes of mathematics
152
481612
3981
người đã viết gần 70 cuốn sách về toán học
08:17
and had 13 children,
153
485617
1731
và có 13 người con,
08:19
who he apparently would dandle on his knee
while he was writing --
while he was writing --
154
487372
6442
người mà ông sẽ bế trên đùi
khi đang viết sách--
khi đang viết sách--
08:25
if it wasn't for Mr. Euler, there wouldn't
perhaps be these invariants.
perhaps be these invariants.
155
493838
5774
nếu không phải vì Mr.Euler, có thể
sẽ không có những vật thể bất biến này
sẽ không có những vật thể bất biến này
08:32
CA: OK, so that's at least given us
a flavor of that amazing mind in there.
a flavor of that amazing mind in there.
156
500157
4097
CA: OK, ít nhất điều đó mang lại
cơ hội được thưởng thức tài năng này.
cơ hội được thưởng thức tài năng này.
08:36
Let's talk about Renaissance.
157
504804
1543
Hãy nói về Renaissance.
08:38
Because you took that amazing mind
and having been a code-cracker at the NSA,
and having been a code-cracker at the NSA,
158
506371
5856
Vì ông đã nhận được trí tuệ tuyệt vời
và trở thành nhà giải mã tại NSA,
và trở thành nhà giải mã tại NSA,
08:44
you started to become a code-cracker
in the financial industry.
in the financial industry.
159
512251
3229
ông bắt đầu trở thành một nhà giải mã
trong ngành công nghiệp tài chính,
trong ngành công nghiệp tài chính,
08:47
I think you probably didn't buy
efficient market theory.
efficient market theory.
160
515504
2690
tôi nghĩ rằng ông có thể không mua
lý thuyết thị trường hiệu quả.
lý thuyết thị trường hiệu quả.
08:50
Somehow you found a way of creating
astonishing returns over two decades.
astonishing returns over two decades.
161
518218
6387
Bằng cách nào đó ông đã tìm ra cách
tạo ra lợi nhuận đáng kinh ngạc trong hơn 2 thập kỉ qua.
tạo ra lợi nhuận đáng kinh ngạc trong hơn 2 thập kỉ qua.
08:56
The way it's been explained to me,
162
524629
1671
Điều này đã giải thích cho tôi,
08:58
what's remarkable about what you did
wasn't just the size of the returns,
wasn't just the size of the returns,
163
526324
3499
điều đáng chú ý về những gì ông đã làm
đó không chỉ là về số lượng lợi nhuận,
đó không chỉ là về số lượng lợi nhuận,
09:01
it's that you took them
with surprisingly low volatility and risk,
with surprisingly low volatility and risk,
164
529847
3883
mà ông đã lấy chúng với sự biến động thấp
một cách đáng kinh ngạc và rủi ro,
một cách đáng kinh ngạc và rủi ro,
09:05
compared with other hedge funds.
165
533754
1824
so với những quỹ đầu tư khác.
09:07
So how on earth did you do this, Jim?
166
535602
1929
Ông đã làm như thế nào vậy, Jim?
09:10
JS: I did it by assembling
a wonderful group of people.
a wonderful group of people.
167
538071
4111
JS: tôi đã làm điều này
với những con người tuyệt vời.
với những con người tuyệt vời.
09:14
When I started doing trading, I had
gotten a little tired of mathematics.
gotten a little tired of mathematics.
168
542206
3956
Khi tôi bắt đầu giao dịch,
tôi đã thấy hơi mệt mỏi với toán học.
tôi đã thấy hơi mệt mỏi với toán học.
09:18
I was in my late 30s,
I had a little money.
I had a little money.
169
546186
3923
Tôi đã khoảng 30 tuổi,
tôi có một ít tiền.
tôi có một ít tiền.
09:22
I started trading and it went very well.
170
550133
2509
Tôi bắt đầu kinh doanh
và mọi thứ đều ổn.
và mọi thứ đều ổn.
09:25
I made quite a lot of money
with pure luck.
with pure luck.
171
553063
2748
Tôi đã kiếm được khá nhiều tiền
nhờ may mắn.
nhờ may mắn.
09:27
I mean, I think it was pure luck.
172
555835
1666
Ý tôi là, tôi nghĩ thực sự là nhờ may mắn
09:29
It certainly wasn't mathematical modeling.
173
557525
2109
Đó chắc chắn không phải là toán học.
09:31
But in looking at the data,
after a while I realized:
after a while I realized:
174
559658
3831
Nhưng nhìn vào những dữ liệu
sau một thời gian tôi đã nhận ra:
sau một thời gian tôi đã nhận ra:
09:35
it looks like there's some structure here.
175
563513
2553
nó giống nhau ở một vài cấu trúc.
09:38
And I hired a few mathematicians,
and we started making some models --
and we started making some models --
176
566090
3697
Và tôi đã tuyển một vài nhà toán học,
chúng tôi bắt đầu dựng một số mô hình
chúng tôi bắt đầu dựng một số mô hình
09:41
just the kind of thing we did back
at IDA [Institute for Defense Analyses].
at IDA [Institute for Defense Analyses].
177
569811
4265
chỉ là một số thứ như chúng tôi đã làm
khi còn ở IDA [Viện Phân tích Quốc phòng]
khi còn ở IDA [Viện Phân tích Quốc phòng]
09:46
You design an algorithm,
you test it out on a computer.
you test it out on a computer.
178
574100
2833
Bạn viết một thuật toán,
bạn thử nghiệm nó trên máy tính.
bạn thử nghiệm nó trên máy tính.
09:48
Does it work? Doesn't it work? And so on.
179
576957
2166
Liệu nó có chạy được không?
Nó không làm việc được à? Cứ như vậy.
Nó không làm việc được à? Cứ như vậy.
09:51
CA: Can we take a look at this?
180
579443
1479
CA: Chúng ta có thể xem cái này
một chút không ạ?
một chút không ạ?
09:52
Because here's a typical graph
of some commodity.
of some commodity.
181
580946
4541
Bởi vì ở đây có một đồ thị điển hình
cho một số mặt hàng.
cho một số mặt hàng.
09:58
I look at that, and I say,
"That's just a random, up-and-down walk --
"That's just a random, up-and-down walk --
182
586487
4041
Tôi nhìn vào nó, và tôi nói, "Đó chỉ là
sự ngẫu nhiên,đi lên và đi xuống
sự ngẫu nhiên,đi lên và đi xuống
10:02
maybe a slight upward trend
over that whole period of time."
over that whole period of time."
183
590552
2862
có thể có xu hướng tăng nhẹ
trong toàn bộ khoảng thời gian."
trong toàn bộ khoảng thời gian."
10:05
How on earth could you trade
looking at that,
looking at that,
184
593438
2113
Ông giao dịch thế nào khi nhìn vào đó.
10:07
and see something that wasn't just random?
185
595575
2326
và nhìn thấy thứ gì đó không chỉ
là một sự ngẫu nhiên?
là một sự ngẫu nhiên?
10:09
JS: In the old days -- this is
kind of a graph from the old days,
kind of a graph from the old days,
186
597925
3247
JS: Ngày xưa-- đây là một đồ thị
được sử dụng từ lâu rồi,
được sử dụng từ lâu rồi,
10:13
commodities or currencies
had a tendency to trend.
had a tendency to trend.
187
601196
4284
hàng hóa và tiền tệ
có một xu hướng nhất định.
có một xu hướng nhất định.
10:17
Not necessarily the very light trend
you see here, but trending in periods.
you see here, but trending in periods.
188
605504
6055
Không nhất thiết là xu hướng
như ở đây,mà còn là xu hướng theo giai đoạn.
như ở đây,mà còn là xu hướng theo giai đoạn.
10:23
And if you decided, OK,
I'm going to predict today,
I'm going to predict today,
189
611583
4056
Và nếu bạn đã quyết định, OK,
tôi sẽ dự đoán ngày hôm nay,
tôi sẽ dự đoán ngày hôm nay,
10:27
by the average move in the past 20 days --
190
615663
4968
bởi sự dịch chuyển trung bình
trong vòng 20 ngày qua.
trong vòng 20 ngày qua.
10:32
maybe that would be a good prediction,
and I'd make some money.
and I'd make some money.
191
620655
3107
có thể đó là một dự đoán đúng,
và tôi sẽ kiếm được tiền,
và tôi sẽ kiếm được tiền,
10:35
And in fact, years ago,
such a system would work --
such a system would work --
192
623786
5608
Và thực sự, nhiều năm trước
hệ thống như thế này có thể hoạt động
hệ thống như thế này có thể hoạt động
10:41
not beautifully, but it would work.
193
629418
2391
không chuẩn xác lắm, nhưng nó
có thể hoạt động được.
có thể hoạt động được.
10:43
You'd make money, you'd lose
money, you'd make money.
money, you'd make money.
194
631833
2509
Bạn có thể kiếm được tiền, bạn có thể
thua lỗ, bạn kiếm được tiền.
thua lỗ, bạn kiếm được tiền.
10:46
But this is a year's worth of days,
195
634366
2198
Nhưng đây là giá trị của một năm,
10:48
and you'd make a little money
during that period.
during that period.
196
636588
4241
và bạn có thể kiếm được tiền
trong giai đoạn này.
trong giai đoạn này.
10:53
It's a very vestigial system.
197
641884
1958
Đó là một hệ thống có từ rất lâu rồi.
10:56
CA: So you would test
a bunch of lengths of trends in time
a bunch of lengths of trends in time
198
644525
3529
CA: Vậy ông có thể kiểm nghiệm
một loạt độ dài của các xu hướng trong khoảng thời gian
một loạt độ dài của các xu hướng trong khoảng thời gian
11:00
and see whether, for example,
199
648078
2436
và nhìn thấy có hay không, ví dụ,
11:02
a 10-day trend or a 15-day trend
was predictive of what happened next.
was predictive of what happened next.
200
650538
3481
xu hướng kéo dài 10 ngày hoặc 15 ngày
được dự đoán những gì xảy ra tiếp theo.
được dự đoán những gì xảy ra tiếp theo.
11:06
JS: Sure, you would try all those things
and see what worked best.
and see what worked best.
201
654043
6762
JS: Chắc chắn rồi, anh có thể thử tất cả
những thứ đó và xem cái nào hoạt động tốt nhất.
những thứ đó và xem cái nào hoạt động tốt nhất.
11:13
Trend-following would
have been great in the '60s,
have been great in the '60s,
202
661515
3350
Xu hướng kéo theo đã trở nên
tuyệt vời vào những năm 60,
tuyệt vời vào những năm 60,
11:16
and it was sort of OK in the '70s.
203
664889
2132
và khá ổn vào những năm 70.
11:19
By the '80s, it wasn't.
204
667045
1873
Đến những năm 80 thì
không còn được như vậy.
không còn được như vậy.
11:20
CA: Because everyone could see that.
205
668942
2817
CA: Vì mọi người đều có thể làm được như vậy.
11:23
So, how did you stay ahead of the pack?
206
671783
2782
Làm thế nào để ông luôn dẫn đầu
trong tình huống này?
trong tình huống này?
11:27
JS: We stayed ahead of the pack
by finding other approaches --
by finding other approaches --
207
675046
6132
JS: Chúng tôi dẫn đầu
bằng cách tìm cách thức tiếp cận khác--
bằng cách tìm cách thức tiếp cận khác--
11:33
shorter-term approaches to some extent.
208
681202
2741
phương pháp tiếp cận ngắn hạn
đến một mức nào đó.
đến một mức nào đó.
11:37
The real thing was to gather
a tremendous amount of data --
a tremendous amount of data --
209
685107
3347
Thực ra là thu thập
một lượng dữ liệu lớn--
một lượng dữ liệu lớn--
11:40
and we had to get it by hand
in the early days.
in the early days.
210
688478
3578
và chúng tôi phải thu thập chúng
bằng tay vào những ngày đầu tiên.
bằng tay vào những ngày đầu tiên.
11:44
We went down to the Federal Reserve
and copied interest rate histories
and copied interest rate histories
211
692080
3466
Chúng tôi đến Cục Dự trữ liên bang
và sao chép lịch sử lãi suất
và sao chép lịch sử lãi suất
11:47
and stuff like that,
because it didn't exist on computers.
because it didn't exist on computers.
212
695570
3265
và những thứ như vậy,
bởi vì nó không có trên máy tính.
bởi vì nó không có trên máy tính.
11:50
We got a lot of data.
213
698859
1643
Chúng tôi đã lấy được rất nhiều dữ liệu.
11:52
And very smart people -- that was the key.
214
700526
4160
Và những người cực kì thông minh-
đó chính là chìa khóa.
đó chính là chìa khóa.
11:57
I didn't really know how to hire
people to do fundamental trading.
people to do fundamental trading.
215
705463
3776
Tôi thực sự không biết cách
làm thế nào để thuê nhân viên làm những giao dịch cơ bản.
làm thế nào để thuê nhân viên làm những giao dịch cơ bản.
12:01
I had hired a few -- some made money,
some didn't make money.
some didn't make money.
216
709749
2949
Tôi đã thuê một vài người-
một số thì kiếm tiền,một số thì không.
một số thì kiếm tiền,một số thì không.
12:04
I couldn't make a business out of that.
217
712722
1880
Làm kinh doanh không thể tránh
được điều này.
được điều này.
12:06
But I did know how to hire scientists,
218
714626
2042
Nhưng tôi không biết làm thế nào
để thuê những nhà khoa học
để thuê những nhà khoa học
12:08
because I have some taste
in that department.
in that department.
219
716692
3389
vì tôi có một vài thị hiếu riêng
trong ngành này.
trong ngành này.
12:12
So, that's what we did.
220
720105
1838
Đó chính là điều chúng tôi đã làm.
12:13
And gradually these models
got better and better,
got better and better,
221
721967
3231
Và dẫn dần những mô hình này
trở nên tốt hơn, tốt hơn,
trở nên tốt hơn, tốt hơn,
12:17
and better and better.
222
725222
1335
tốt hơn và tốt hơn.
12:18
CA: You're credited with doing
something remarkable at Renaissance,
something remarkable at Renaissance,
223
726581
3214
CA: Ông được tín nhiệm bởi
những việc gây chú ý khi ở Renaissance.
những việc gây chú ý khi ở Renaissance.
12:21
which is building this culture,
this group of people,
this group of people,
224
729819
2601
đó là xây dựng nên văn hóa này,
những con người này,
những con người này,
12:24
who weren't just hired guns
who could be lured away by money.
who could be lured away by money.
225
732444
3142
những người không phải thuê
bằng súng, những người có thể bị lừa bởi tiền bạc.
bằng súng, những người có thể bị lừa bởi tiền bạc.
12:27
Their motivation was doing
exciting mathematics and science.
exciting mathematics and science.
226
735610
3912
Mục tiêu của họ
là làm việc với toán học và khoa học.
là làm việc với toán học và khoa học.
12:31
JS: Well, I'd hoped that might be true.
227
739860
2399
JS: Tôi hy vọng điều đó có thể
trở thành sự thật.
trở thành sự thật.
12:34
But some of it was money.
228
742283
3580
Nhưng vẫn có một số là vì tiền.
12:37
CA: They made a lot of money.
229
745887
1393
CA: Họ đã kiếm được rất nhiều tiền.
12:39
JS: I can't say that no one came
because of the money.
because of the money.
230
747304
2537
JS: Tôi không thể nói rằng
không có ai đến làm là vì tiền.
không có ai đến làm là vì tiền.
12:41
I think a lot of them
came because of the money.
came because of the money.
231
749865
2253
Tôi nghĩ rất nhiều người
đến làm là vì tiền.
đến làm là vì tiền.
12:44
But they also came
because it would be fun.
because it would be fun.
232
752142
2021
Nhưng họ cũng nghĩ nó thú vị.
12:46
CA: What role did machine learning
play in all this?
play in all this?
233
754187
2488
CA: Vậy "máy học" có vai trò gì
trong tất cả việc này?
trong tất cả việc này?
12:48
JS: In a certain sense,
what we did was machine learning.
what we did was machine learning.
234
756699
3064
JS: Theo một cách nào đó,
điều chúng tôi làm chính là "máy học".
điều chúng tôi làm chính là "máy học".
12:52
You look at a lot of data, and you try
to simulate different predictive schemes,
to simulate different predictive schemes,
235
760879
6291
Bạn xem xét rất nhiều dữ liệu, và bạn
thử mô phỏng theo các chương trình khác nhau,
thử mô phỏng theo các chương trình khác nhau,
12:59
until you get better and better at it.
236
767194
2182
đến khi dữ liệu đó trở nên chuẩn xác hơn.
13:01
It doesn't necessarily feed back on itself
the way we did things.
the way we did things.
237
769400
3767
Không cần thiết phải xem xét chúng lại
như cách chúng ta thường làm.
như cách chúng ta thường làm.
13:05
But it worked.
238
773191
2309
Nhưng nó có hiệu quả.
13:08
CA: So these different predictive schemes
can be really quite wild and unexpected.
can be really quite wild and unexpected.
239
776150
4059
CA: Vậy những chương trình dự đoán
khác nhau này có thể khá thoải mái và bất ngờ.
khác nhau này có thể khá thoải mái và bất ngờ.
13:12
I mean, you looked at everything, right?
240
780233
1914
Ý tôi là, chúng ta đang xem xét
mọi thứ phải không?
mọi thứ phải không?
13:14
You looked at the weather,
length of dresses, political opinion.
length of dresses, political opinion.
241
782171
3317
Chúng ta xem thời tiết,
độ dài của những bộ váy, quan điểm chính trị.
độ dài của những bộ váy, quan điểm chính trị.
13:17
JS: Yes, length of dresses we didn't try.
242
785512
2837
JS: Đúng vậy, độ dài của những bộ váy
là điều chúng tôi chưa thử làm.
là điều chúng tôi chưa thử làm.
13:20
CA: What sort of things?
243
788373
2057
CA: Những thứ như thế nào?
13:22
JS: Well, everything.
244
790454
1158
JS: Ồ, tất cả mọi thứ,
13:23
Everything is grist for the mill --
except hem lengths.
except hem lengths.
245
791636
3264
Những thứ như lúa mạch cho cối xay
ngoại trừ chiều dài của đường viền.
ngoại trừ chiều dài của đường viền.
13:28
Weather, annual reports,
246
796852
2300
Thời tiết, báo cáo hàng năm,
13:31
quarterly reports, historic data itself,
volumes, you name it.
volumes, you name it.
247
799176
4732
báo cáo quý, dữ liệu lịch sử của chúng,
các cuốn sách, bạn đặt tên cho nó.
các cuốn sách, bạn đặt tên cho nó.
13:35
Whatever there is.
248
803932
1151
Bất kể thứ gì.
13:37
We take in terabytes of data a day.
249
805107
2621
Chúng tôi lấy hàng Terabytes dữ liệu
một ngày.
một ngày.
13:39
And store it away and massage it
and get it ready for analysis.
and get it ready for analysis.
250
807752
4124
Và dự trữ nó và masage nó
và khiến cho nó sẵn sàng để phân tích.
và khiến cho nó sẵn sàng để phân tích.
13:45
You're looking for anomalies.
251
813446
1382
Anh đang tìm kiếm điều khác thường.
13:46
You're looking for -- like you said,
252
814852
2953
Anh tìm kiếm - như anh vừa nói,
13:49
the efficient market
hypothesis is not correct.
hypothesis is not correct.
253
817829
2452
Giả thuyết thị trường hiệu quả
là không chính xác,
là không chính xác,
13:52
CA: But any one anomaly
might be just a random thing.
might be just a random thing.
254
820305
3467
CA: Nhưng một điều khác thường bất kì
có thể chỉ là một sự ngẫu nhiên.
có thể chỉ là một sự ngẫu nhiên.
13:55
So, is the secret here to just look
at multiple strange anomalies,
at multiple strange anomalies,
255
823796
3658
Vậy, điều bí mật ở đây là chỉ nhìn vào
những điều khác thường,
những điều khác thường,
13:59
and see when they align?
256
827478
1328
và nhìn xem khi nào thì chúng kết hợp với nhau?
14:01
JS: Any one anomaly
might be a random thing;
might be a random thing;
257
829238
3213
JS: Bất kì một sự khác thường nào
đều có thể chỉ là ngẫu nhiên;
đều có thể chỉ là ngẫu nhiên;
14:04
however, if you have enough data
you can tell that it's not.
you can tell that it's not.
258
832475
3039
tuy nhiên, nếu bạn nhìn đủ lượng dữ liệu
anh có thể nói rằng không phải như vậy.
anh có thể nói rằng không phải như vậy.
14:07
You can see an anomaly that's persistent
for a sufficiently long time --
for a sufficiently long time --
259
835538
4950
Anh có thể nhìn ra điều khác thường
kéo dài trong một thời gian vừa đủ--
kéo dài trong một thời gian vừa đủ--
14:12
the probability of it being
random is not high.
random is not high.
260
840512
4975
khả năng là một sự ngẫu nhiên không cao.
14:17
But these things fade after a while;
anomalies can get washed out.
anomalies can get washed out.
261
845511
4858
Nhưng một lúc sau chúng có thể mờ dần; những điều khác thường có thể biến mất.
14:22
So you have to keep on top
of the business.
of the business.
262
850393
2420
Vì vậy anh phải luôn đặt việc kinh doanh
lên hàng đầu.
lên hàng đầu.
14:24
CA: A lot of people look
at the hedge fund industry now
at the hedge fund industry now
263
852837
2672
CA: Rất nhiều người trông chờ vào
những quỹ đầu tư công nghiệp hiện nay
những quỹ đầu tư công nghiệp hiện nay
14:27
and are sort of ... shocked by it,
264
855533
4398
và khá là sốc về chúng,
14:31
by how much wealth is created there,
265
859955
2172
bởi lợi nhuận có thể kiếm ra từ đó,
14:34
and how much talent is going into it.
266
862151
2245
và bởi bao nhiêu tài năng
đang tiếp cận chúng.
đang tiếp cận chúng.
14:37
Do you have any worries
about that industry,
about that industry,
267
865523
4006
Anh đã bao giờ từng nghi ngại
về nền công nghiệp đó,
về nền công nghiệp đó,
14:41
and perhaps the financial
industry in general?
industry in general?
268
869553
2414
và có thể là ngành tài chính
công nghiệp nói chung chưa?
công nghiệp nói chung chưa?
14:43
Kind of being on a runaway train that's --
269
871991
2704
Đại loại như đang trên một con tàu đang chạy--
14:46
I don't know --
helping increase inequality?
helping increase inequality?
270
874719
4030
Tôi không biết nữa--
đang giúp gia tăng sự bất bình đẳng?
đang giúp gia tăng sự bất bình đẳng?
14:50
How would you champion what's happening
in the hedge fund industry?
in the hedge fund industry?
271
878773
3831
Anh đấu tranh thế nào cho những gì đang xảy ra với nền công nghiệp quỹ đầu tư?
14:54
JS: I think in the last
three or four years,
three or four years,
272
882628
2608
JS: tôi nghĩ rằng trong 3
hay 4 năm trước,
hay 4 năm trước,
14:57
hedge funds have not done especially well.
273
885260
2103
quỹ đầu tư chưa thực sự làm tốt lắm.
14:59
We've done dandy,
274
887387
1400
Chúng ta đã làm nên điều kì diệu,
15:00
but the hedge fund industry as a whole
has not done so wonderfully.
has not done so wonderfully.
275
888811
4001
nhưng tổng thể nền công nghiệp
quỹ đầu tư chưa thực sự tuyệt vời lắm.
quỹ đầu tư chưa thực sự tuyệt vời lắm.
15:04
The stock market has been on a roll,
going up as everybody knows,
going up as everybody knows,
276
892836
4902
Thị trường chứng khoán đang phát triển
lớn mạnh như mọi người đã biết,
lớn mạnh như mọi người đã biết,
15:09
and price-earnings ratios have grown.
277
897762
3445
và tỷ lệ giá thu về cũng tăng.
15:13
So an awful lot of the wealth
that's been created in the last --
that's been created in the last --
278
901231
3063
Vì vậy lợi nhuận khổng lồ
cuối cùng cũng được tạo ra--
cuối cùng cũng được tạo ra--
15:16
let's say, five or six years --
has not been created by hedge funds.
has not been created by hedge funds.
279
904318
3350
xem nào, 5 hay 6 năm nữa--
sẽ không còn được tạo ra bởi quỹ đầu tư.
sẽ không còn được tạo ra bởi quỹ đầu tư.
15:20
People would ask me,
"What's a hedge fund?"
"What's a hedge fund?"
280
908458
3221
Mọi người sẽ hỏi tôi rằng,
" Quỹ đầu tư là gì?"
" Quỹ đầu tư là gì?"
15:23
And I'd say, "One and 20."
281
911703
2260
Và tôi sẽ nói rằng, " 1 và 20."
15:25
Which means -- now it's two and 20 --
282
913987
3566
Nghĩa là-- bây giờ là 2 và 20--
15:29
it's two percent fixed fee
and 20 percent of profits.
and 20 percent of profits.
283
917577
3353
2% phí cố định
và 20% lợi nhuận.
và 20% lợi nhuận.
15:32
Hedge funds are all
different kinds of creatures.
different kinds of creatures.
284
920954
2352
Quỹ đầu tư là tất cả
nhiều loại khác nhau.
nhiều loại khác nhau.
15:35
CA: Rumor has it you charge
slightly higher fees than that.
slightly higher fees than that.
285
923330
3239
CA: Có tin đồn là bạn phải trả
phí cao hơn như vậy một chút.
phí cao hơn như vậy một chút.
15:39
JS: We charged the highest fees
in the world at one time.
in the world at one time.
286
927339
3081
JS: Chúng tôi tính phí cao nhất
thế giới trong một thời điểm.
thế giới trong một thời điểm.
15:42
Five and 44, that's what we charge.
287
930444
3226
5 và 44, là mức phí của chúng tôi.
15:45
CA: Five and 44.
288
933694
1398
CA: 5 và 44.
15:47
So five percent flat,
44 percent of upside.
44 percent of upside.
289
935116
3234
Vậy là 5% cố định,
44% lợi nhuận.
44% lợi nhuận.
15:50
You still made your investors
spectacular amounts of money.
spectacular amounts of money.
290
938374
2783
Ông vẫn khiến nhà đầu tư
đầu tư một lượng tiền lớn.
đầu tư một lượng tiền lớn.
15:53
JS: We made good returns, yes.
291
941181
1452
JS: Chúng tôi mang lại lợi nhuận cao,
vâng đúng vậy.
vâng đúng vậy.
15:54
People got very mad:
"How can you charge such high fees?"
"How can you charge such high fees?"
292
942657
3000
Mọi người đều giận điên lên:
"Sao ông có thể tính phí cao như vậy?"
"Sao ông có thể tính phí cao như vậy?"
15:57
I said, "OK, you can withdraw."
293
945681
1627
Tôi nói, " Ok, vậy anh có thể rút lui."
15:59
But "How can I get more?"
was what people were --
was what people were --
294
947332
2818
Nhưng "Làm thế nào để tôi nhận được
nhiều hơn?" mọi người đều vậy.
nhiều hơn?" mọi người đều vậy.
16:02
(Laughter)
295
950174
1504
(Cười lớn)
16:03
But at a certain point,
as I think I told you,
as I think I told you,
296
951702
2440
Nhưng tại một thời điểm nhất định,
tôi nghĩ là tôi đã nói rồi,
tôi nghĩ là tôi đã nói rồi,
16:06
we bought out all the investors
because there's a capacity to the fund.
because there's a capacity to the fund.
297
954166
5175
chúng tôi mua lại tất cả khoản đầu tư
vì đó là năng lực của quỹ.
vì đó là năng lực của quỹ.
16:11
CA: But should we worry
about the hedge fund industry
about the hedge fund industry
298
959365
2704
CA: Nhưng chúng ta có nên lo lăng
về ngành công nghiệp quỹ đầu tư
về ngành công nghiệp quỹ đầu tư
16:14
attracting too much of the world's
great mathematical and other talent
great mathematical and other talent
299
962093
5438
thu hút quá nhiều những nhà toán học
đại tài trên thế giới và nhiều tài năng khác
đại tài trên thế giới và nhiều tài năng khác
16:19
to work on that, as opposed
to the many other problems in the world?
to the many other problems in the world?
300
967555
3238
để làm việc này, và ngược lại
với những vấn đề khác trên thế giới?
với những vấn đề khác trên thế giới?
16:22
JS: Well, it's not just mathematical.
301
970817
1929
JS: Ồ, không phải mỗi toán học thôi đâu.
16:24
We hire astronomers and physicists
and things like that.
and things like that.
302
972770
2679
Chúng tôi thuê cả nhà thiên văn học,
vật lí học và những thứ kiểu như vậy.
vật lí học và những thứ kiểu như vậy.
16:27
I don't think we should worry
about it too much.
about it too much.
303
975833
2431
Tôi không nghĩ rằng chúng tôi
nên lo lắng quá về điều này.
nên lo lắng quá về điều này.
16:30
It's still a pretty small industry.
304
978288
3142
Đây vẫn chỉ là một nền công nghiệp
có quy mô khá nhỏ.
có quy mô khá nhỏ.
16:33
And in fact, bringing science
into the investing world
into the investing world
305
981454
5997
Và thật ra, mang khoa học
vào lĩnh vực đầu tư
vào lĩnh vực đầu tư
16:39
has improved that world.
306
987475
2159
là đang cải thiện lĩnh vực đó.
16:41
It's reduced volatility.
It's increased liquidity.
It's increased liquidity.
307
989658
4070
Nó làm giảm thiểu sự biến động,
gia tăng tính thanh khoản.
gia tăng tính thanh khoản.
16:45
Spreads are narrower because
people are trading that kind of stuff.
people are trading that kind of stuff.
308
993752
3189
Sự lan rộng còn hạn hẹp bởi vì
mọi người đang giao dịch những thứ như vậy.
mọi người đang giao dịch những thứ như vậy.
16:48
So I'm not too worried about Einstein
going off and starting a hedge fund.
going off and starting a hedge fund.
309
996965
5076
Tôi không quá lo lắng về việc Einstein
sẽ đi tới và bắt đầu đầu tư.
sẽ đi tới và bắt đầu đầu tư.
16:54
CA: You're at a phase in your life now
where you're actually investing, though,
where you're actually investing, though,
310
1002478
4164
CA: Ông đang thực sự đầu tư, mặc dù,
16:58
at the other end of the supply chain --
311
1006666
3734
ở phía bên kia của chuỗi cung ứng--
17:02
you're actually boosting
mathematics across America.
mathematics across America.
312
1010424
4104
thật ra là ông đang thúc đẩy
toán học trên toàn nước Mỹ.
toán học trên toàn nước Mỹ.
17:06
This is your wife, Marilyn.
313
1014552
1865
Đây là vợ của ông, bà Marilyn.
17:08
You're working on
philanthropic issues together.
philanthropic issues together.
314
1016441
4756
Hai ông bà đang làm công tác từ thiện.
17:13
Tell me about that.
315
1021221
1163
Hãy nói cho tôi về công việc này đi ạ.
17:14
JS: Well, Marilyn started --
316
1022408
3649
JS: Ồ, Marilyn bắt đầu--
17:18
there she is up there,
my beautiful wife --
my beautiful wife --
317
1026081
3447
bà ấy đang kia kìa,
bà vợ xinh đẹp của tôi--
bà vợ xinh đẹp của tôi--
17:21
she started the foundation
about 20 years ago.
about 20 years ago.
318
1029552
2972
bà ấy bắt đầu xây dựng quỹ từ thiện
từ khoảng 20 năm trước.
từ khoảng 20 năm trước.
17:24
I think '94.
319
1032548
1151
Tôi nghĩ là vào năm 1994.
17:25
I claim it was '93, she says it was '94,
320
1033723
2095
Tôi cho là vào năm 1993 nhưng bà ấy
nói là năm 1994,
nói là năm 1994,
17:27
but it was one of those two years.
321
1035842
2571
một trong hai năm đó thôi.
17:30
(Laughter)
322
1038437
2135
(Cười lớn)
17:32
We started the foundation,
just as a convenient way to give charity.
just as a convenient way to give charity.
323
1040596
6719
Chúng tôi bắt đầu xây dựng quỹ,
đơn giản là để đưa cho tổ chức từ thiện.
đơn giản là để đưa cho tổ chức từ thiện.
17:40
She kept the books, and so on.
324
1048346
2507
Bà ấy giữ lại những cuốn sách, và cứ như vậy.
17:42
We did not have a vision at that time,
but gradually a vision emerged --
but gradually a vision emerged --
325
1050877
6714
Lúc đó chúng tôi không nghĩ gì nhiều
nhưng dần dần có một khả năng xuất hiện
nhưng dần dần có một khả năng xuất hiện
17:49
which was to focus on math and science,
to focus on basic research.
to focus on basic research.
326
1057615
5504
nghĩa là tập trung vào toán học và
khoa học, tập trung vào nghiên cứu cơ bản nhất.
khoa học, tập trung vào nghiên cứu cơ bản nhất.
17:55
And that's what we've done.
327
1063569
2772
Và đó chính là việc chúng tôi đã làm.
17:58
Six years ago or so, I left Renaissance
and went to work at the foundation.
and went to work at the foundation.
328
1066365
6355
Khoảng 6 năm trước, tôi rời
Renaissance và làm việc cho quỹ.
Renaissance và làm việc cho quỹ.
18:04
So that's what we do.
329
1072744
1571
Đó là điều chúng tôi làm.
18:06
CA: And so Math for America
is basically investing
is basically investing
330
1074339
2909
CA: Và Toán học đối với nước Mỹ
chỉ đơn thuần là đào tạo
chỉ đơn thuần là đào tạo
18:09
in math teachers around the country,
331
1077272
2638
những giáo viên dạy toán
trên khắp cả nước,
trên khắp cả nước,
18:11
giving them some extra income,
giving them support and coaching.
giving them support and coaching.
332
1079934
3802
cho họ có thêm thu nhập,
cho họ sự ủng hộ và dạy dỗ.
cho họ sự ủng hộ và dạy dỗ.
18:15
And really trying
to make that more effective
to make that more effective
333
1083760
3051
Và người ta đang thực sự cố gắng
để làm cho nó có hiệu quả hơn
để làm cho nó có hiệu quả hơn
18:18
and make that a calling
to which teachers can aspire.
to which teachers can aspire.
334
1086835
2601
và biến chúng thành
lời kêu gọi để giáo viên có thể mong chờ
lời kêu gọi để giáo viên có thể mong chờ
18:21
JS: Yeah -- instead of beating up
the bad teachers,
the bad teachers,
335
1089460
4790
JS: Vâng--thay vì loại bỏ
những giáo viên tồi,
những giáo viên tồi,
18:26
which has created morale problems
all through the educational community,
all through the educational community,
336
1094274
4853
trong đó có vấn đề về đạo đức
thông qua tổ chức giáo dục,
thông qua tổ chức giáo dục,
18:31
in particular in math and science,
337
1099151
2441
đặc biệt là trong toán học
và khoa học,
và khoa học,
18:33
we focus on celebrating the good ones
and giving them status.
and giving them status.
338
1101616
6130
chúng ta tập trung vào việc tán dương
những giáo viên tốt, trao cho họ chức vị.
những giáo viên tốt, trao cho họ chức vị.
18:39
Yeah, we give them extra money,
15,000 dollars a year.
15,000 dollars a year.
339
1107770
2931
Vâng, chúng ta trả thêm thu nhập cho họ
15,000 đô một năm.
15,000 đô một năm.
18:42
We have 800 math and science teachers
in New York City in public schools today,
in New York City in public schools today,
340
1110725
4467
Chúng ta có 800 giáo viên dạy toán
và khoa học ở New York
tại các trường công
và khoa học ở New York
tại các trường công
18:47
as part of a core.
341
1115216
1814
như là một phần thiết yếu.
18:49
There's a great morale among them.
342
1117054
3686
Họ có một tinh thần tuyệt với.
18:52
They're staying in the field.
343
1120764
2506
Họ làm việc trong lĩnh vực này.
18:55
Next year, it'll be 1,000
and that'll be 10 percent
and that'll be 10 percent
344
1123294
2895
Năm sau, sẽ có 1,000
và sẽ là 10%
và sẽ là 10%
18:58
of the math and science teachers
in New York [City] public schools.
in New York [City] public schools.
345
1126213
3544
giáo viên toán và khoa học
ở New York tại các trường công.
ở New York tại các trường công.
19:01
(Applause)
346
1129781
5905
(Vỗ tay).
19:07
CA: Jim, here's another project
that you've supported philanthropically:
that you've supported philanthropically:
347
1135710
3410
CA: Jim, đây là một dự án tự thiện khác
mà ông đang ủng hộ:
mà ông đang ủng hộ:
19:11
Research into origins of life, I guess.
348
1139144
2397
Tìm kiếm những giá trị cốt lõi
trong cuộc sống, tôi nghĩ vậy.
trong cuộc sống, tôi nghĩ vậy.
19:13
What are we looking at here?
349
1141565
1447
Chúng ta đang tìm kiếm điều gì ở đây?
19:15
JS: Well, I'll save that for a second.
350
1143536
1882
JS:Ồ, tôi sẽ giữ điều đó đến giây phút cuối cùng.
19:17
And then I'll tell you
what you're looking at.
what you're looking at.
351
1145442
2162
Và tôi sẽ nói với anh
anh đang nhìn vào thứ gì.
anh đang nhìn vào thứ gì.
19:19
Origins of life is a fascinating question.
352
1147628
3056
Nguồn gốc của cuộc sống
là một câu hỏi hay.
là một câu hỏi hay.
19:22
How did we get here?
353
1150708
1533
Làm thế nào chúng ta có thể
đạt đến mức này?
đạt đến mức này?
19:25
Well, there are two questions:
354
1153170
1771
Ồ, có hai câu hỏi như thế này:
19:26
One is, what is the route
from geology to biology --
from geology to biology --
355
1154965
5868
Một, từ địa chất học đến sinh học
là theo con đường nào--
là theo con đường nào--
19:32
how did we get here?
356
1160857
1381
làm thế nào chúng ta đến đây?
19:34
And the other question is,
what did we start with?
what did we start with?
357
1162262
2364
Và một câu hỏi nữa,
Chúng ta bắt đầu với cái gì?
Chúng ta bắt đầu với cái gì?
19:36
What material, if any,
did we have to work with on this route?
did we have to work with on this route?
358
1164650
3102
Nếu có, chúng ta làm việc với thứ gì
trên con đường này?
trên con đường này?
19:39
Those are two very,
very interesting questions.
very interesting questions.
359
1167776
3061
Đây là hai câu hỏi thực sự
thực sự rất thú vị.
thực sự rất thú vị.
19:43
The first question is a tortuous path
from geology up to RNA
from geology up to RNA
360
1171773
5834
Câu hỏi đầu tiên là một con đường
quanh co để đi từ địa chất tới RNA ( một phân tử polyme tương tự như DNA)
quanh co để đi từ địa chất tới RNA ( một phân tử polyme tương tự như DNA)
19:49
or something like that --
how did that all work?
how did that all work?
361
1177631
2258
hoặc cái gì đó tương tự như vậy--
làm sao chúng hoạt động được?
làm sao chúng hoạt động được?
19:51
And the other,
what do we have to work with?
what do we have to work with?
362
1179913
2388
Và câu hỏi còn lại,
Chúng ta phải làm gì với chúng?
Chúng ta phải làm gì với chúng?
19:54
Well, more than we think.
363
1182325
1771
Nhiều hơn chúng ta nghĩ đấy.
19:56
So what's pictured there
is a star in formation.
is a star in formation.
364
1184120
4843
Vậy những gì chúng ta thấy ở đây
là một ngôi sao đang hình thành.
là một ngôi sao đang hình thành.
20:01
Now, every year in our Milky Way,
which has 100 billion stars,
which has 100 billion stars,
365
1189836
3425
Bây giờ, hàng năm trong dải ngân hà
Milky Way, có 100 tỷ ngôi sao,
Milky Way, có 100 tỷ ngôi sao,
20:05
about two new stars are created.
366
1193285
2495
có 2 ngôi sao mới được tạo ra.
20:07
Don't ask me how, but they're created.
367
1195804
2470
Đừng hỏi tôi làm thế nào,
nhưng chúng được tạo ra.
nhưng chúng được tạo ra.
20:10
And it takes them about a million
years to settle out.
years to settle out.
368
1198298
3080
Phải mất hàng triệu năm
để hình thành trọn vẹn.
để hình thành trọn vẹn.
20:14
So, in steady state,
369
1202132
2176
Vì vậy, trong một trạng thái ổn định,
20:16
there are about two million stars
in formation at any time.
in formation at any time.
370
1204332
3848
có khoảng 2 triệu ngôi sao
đang hình thành bất kì lúc nào.
đang hình thành bất kì lúc nào.
20:20
That one is somewhere
along this settling-down period.
along this settling-down period.
371
1208204
3458
Có một cái ở đâu đó
cũng đang trong giai đoạn nguội dần này
cũng đang trong giai đoạn nguội dần này
20:24
And there's all this crap
sort of circling around it,
sort of circling around it,
372
1212067
2936
Và xung quanh nó
là một vòng tròn,
là một vòng tròn,
20:27
dust and stuff.
373
1215027
1498
có bụi và một số thứ khác nữa.
20:29
And it'll form probably a solar system,
or whatever it forms.
or whatever it forms.
374
1217479
3023
Và nó có thể sẽ hình thành hệ Mặt trời,
hoặc bất kì thứ gì khác.
hoặc bất kì thứ gì khác.
20:32
But here's the thing --
375
1220526
2176
Nhưng vấn đề là--
20:34
in this dust that surrounds a forming star
376
1222726
6348
trong đám bụi xung quanh
ngôi sao mới hình thành này
ngôi sao mới hình thành này
20:41
have been found, now,
significant organic molecules.
significant organic molecules.
377
1229098
6035
đã tìm ra, hiện nay,
lượng phân tử hữu cơ đáng kể.
lượng phân tử hữu cơ đáng kể.
20:47
Molecules not just like methane,
but formaldehyde and cyanide --
but formaldehyde and cyanide --
378
1235958
6139
Các phân tử này không những
là mêtan,foócmanđêhít, xianít
là mêtan,foócmanđêhít, xianít
20:54
things that are the building blocks --
the seeds, if you will -- of life.
the seeds, if you will -- of life.
379
1242121
6517
chúng là những khối xây dựng--
những hạt giống, sau này sẽ là sự sống.
những hạt giống, sau này sẽ là sự sống.
21:01
So, that may be typical.
380
1249136
2692
Vì vậy, chúng có thể là ví dụ điển hình.
21:04
And it may be typical
that planets around the universe
that planets around the universe
381
1252395
6934
Điển hình như các hành tình
xung quanh vũ trụ
xung quanh vũ trụ
21:11
start off with some of these
basic building blocks.
basic building blocks.
382
1259353
3612
bắt đầu từ một vài
những khối xây dựng cơ bản này.
những khối xây dựng cơ bản này.
21:15
Now does that mean
there's going to be life all around?
there's going to be life all around?
383
1263830
2715
Vậy nghĩa là
sự sống sẽ tồn tại ở khắp nơi?
sự sống sẽ tồn tại ở khắp nơi?
21:18
Maybe.
384
1266569
1364
Có thể lắm chứ.
21:19
But it's a question
of how tortuous this path is
of how tortuous this path is
385
1267957
4127
Nhưng đó là câu hỏi
của con đường này quanh co ra làm sao
của con đường này quanh co ra làm sao
21:24
from those frail beginnings,
those seeds, all the way to life.
those seeds, all the way to life.
386
1272108
4394
từ những sự bắt đầu lỏng lẻo,
những hạt giống này, bằng tất cả mọi cách để tồn tại.
những hạt giống này, bằng tất cả mọi cách để tồn tại.
21:28
And most of those seeds
will fall on fallow planets.
will fall on fallow planets.
387
1276526
5192
Và hầu hết các hạt giống này
sẽ rơi vào những hành tinh bị bỏ hoang.
sẽ rơi vào những hành tinh bị bỏ hoang.
21:33
CA: So for you, personally,
388
1281742
1409
CA: Vậy đối với ông, cá nhân mà nói,
21:35
finding an answer to this question
of where we came from,
of where we came from,
389
1283175
2722
tìm ra câu trả lời cho câu hỏi
chúng ta đến từ đâu,
chúng ta đến từ đâu,
21:37
of how did this thing happen,
that is something you would love to see.
that is something you would love to see.
390
1285921
3658
mọi chuyện xảy ra như thế nào,
là những thứ mà ông rất muốn xem.
là những thứ mà ông rất muốn xem.
21:41
JS: Would love to see.
391
1289603
1786
JS: Tôi rất muốn xem chúng.
21:43
And like to know --
392
1291413
1490
Và muốn được biết--
21:44
if that path is tortuous enough,
and so improbable,
and so improbable,
393
1292927
5170
nếu con đường này đủ quanh co,
và không chắc sẽ xảy ra,
và không chắc sẽ xảy ra,
21:50
that no matter what you start with,
we could be a singularity.
we could be a singularity.
394
1298121
4754
rằng bất kể bạn bắt đầu từ đâu,
chúng ta đều đặc biệt.
chúng ta đều đặc biệt.
21:55
But on the other hand,
395
1303336
1152
Nhưng mặt khác,
21:56
given all this organic dust
that's floating around,
that's floating around,
396
1304512
3478
đưa tất cả đám bụi hữu cơ này
vào không gian,
vào không gian,
22:00
we could have lots of friends out there.
397
1308014
3791
chúng ta có thể tìm thấy rất nhiều
những người bạn ở ngoài kia.
những người bạn ở ngoài kia.
22:04
It'd be great to know.
398
1312947
1161
Thật tốt khi biết điều đó.
22:06
CA: Jim, a couple of years ago,
I got the chance to speak with Elon Musk,
I got the chance to speak with Elon Musk,
399
1314132
3480
CA: Jim, mấy năm trước, tôi có cơ hội
được nói chuyện với Elon Musk,
được nói chuyện với Elon Musk,
22:09
and I asked him the secret of his success,
400
1317636
2837
và tôi đã hỏi về bí mật thành công của ông ấy,
22:12
and he said taking
physics seriously was it.
physics seriously was it.
401
1320497
3691
ông nói rằng do đã học một khóa vật lí
một cách nghiêm túc.
một cách nghiêm túc.
22:16
Listening to you, what I hear you saying
is taking math seriously,
is taking math seriously,
402
1324696
4003
Như ông nói thì ông đã học toán học
một cách nghiêm túc,
một cách nghiêm túc,
22:20
that has infused your whole life.
403
1328723
3003
với cả cuộc đời mình.
22:24
It's made you an absolute fortune,
and now it's allowing you to invest
and now it's allowing you to invest
404
1332123
4563
Điều đó đã cho ông một khối tài sản lớn,
cho phép ông đầu tư
cho phép ông đầu tư
22:28
in the futures of thousands and thousands
of kids across America and elsewhere.
of kids across America and elsewhere.
405
1336710
4496
vào tương lai của hàng nghìn, hàng nghìn
trẻ em trên khắp nước Mỹ và những nơi khác
trẻ em trên khắp nước Mỹ và những nơi khác
22:33
Could it be that science actually works?
406
1341567
2858
Khoa học có thực sự làm được điều đó?
22:36
That math actually works?
407
1344449
2772
Toán học có thực sự làm được?
22:39
JS: Well, math certainly works.
Math certainly works.
Math certainly works.
408
1347245
4372
JS: Ồ, toán học thực sự làm được.
Toán học thực sự có thể.
Toán học thực sự có thể.
22:43
But this has been fun.
409
1351641
1198
Nhưng cũng thú vị đấy chứ.
22:44
Working with Marilyn and giving it away
has been very enjoyable.
has been very enjoyable.
410
1352863
4946
Làm việc với Marilyn và mang nó đi
khắp nơi rất thú vị.
khắp nơi rất thú vị.
22:49
CA: I just find it --
it's an inspirational thought to me,
it's an inspirational thought to me,
411
1357833
2936
CA: Thật sự điều này-
một suy nghĩ mang lại cảm hứng cho tôi,
một suy nghĩ mang lại cảm hứng cho tôi,
22:52
that by taking knowledge seriously,
so much more can come from it.
so much more can come from it.
412
1360793
4007
bằng việc học tập một cách nghiêm túc,
chúng ta có thể làm được rất nhiều việc.
chúng ta có thể làm được rất nhiều việc.
22:56
So thank you for your amazing life,
and for coming here to TED.
and for coming here to TED.
413
1364824
3018
Cám ơn cuộc sống kì diệu của ông,
và cám ơn ông đã đến với TED hôm nay.
và cám ơn ông đã đến với TED hôm nay.
22:59
Thank you.
414
1367866
751
Cám ơn.
23:00
Jim Simons!
415
1368651
1101
Jim Simons !
23:01
(Applause)
416
1369806
4380
(Vỗ tay)
ABOUT THE SPEAKER
Jim Simons - Philanthropist, mathematicianAfter astonishing success as a mathematician, code breaker and billionaire hedge fund manager, Jim Simons is mastering yet another field: philanthropy.
Why you should listen
As a mathematician who cracked codes for the National Security Agency on the side, Jim Simons had already revolutionized geometry -- and incidentally laid the foundation for string theory -- when he began to get restless. Along with a few hand-picked colleagues he started the investment firm that went on to become Renaissance, a hedge fund working with hitherto untapped algorithms, and became a billionaire in the process.
Now retired as Renaissance’s CEO, Simons devotes his time to mathematics and philanthropy. The Simons Foundation has committed more than a billion dollars to math and science education and to autism research.
Jim Simons | Speaker | TED.com