ABOUT THE SPEAKER
ShaoLan Hsueh - Technologist, entrepreneur
ShaoLan want to help people understand China's culture and language, and to bridge the gap between East and West.

Why you should listen

ShaoLan is an entrepreneur, angel investor, geek, writer, traveller and dreamer. She is the founder and creator of Chineasy, which she launched after her TED Talk in Long Beach, California in 2013.

In just over three years, she has built Chineasy into one of the most popular methods of learning Chinese across the Internet with several hundred thousand fellow learners. Her first book, Chineasy, The New Way to Read Chinese, was launched in March 2014 and has been translated into 18 languages. Her next book, Chineasy Everyday, was launched in March 2016.

ShaoLan is a tech entrepreneur with extensive business experience. At the age of 22, while studying for her MBA, she wrote four best-selling books on software in Taiwan, and her books were bundled by Microsoft. She co-founded pAsia, one of the major players on Internet in Asia in 1990’s. After a second masters degree at the University of Cambridge, she began Caravel Capital in 2005 to advise young tech companies.

Chineasy represents a return for ShaoLan to her artistic upbringing and in many ways a design project. This project is the culmination of her life’s journey through the East and West. Her aim is to help people to understand China, Chinese culture, its language and to bridge the gap between East and West. Her next step is to help Chinese children to enjoy and appreciate the beauty of their own language. 

 

More profile about the speaker
ShaoLan Hsueh | Speaker | TED.com
TED2013

ShaoLan: Learn to read Chinese ... with ease!

ShaoLan Hsueh: Học cách đọc tiếng Trung Quốc ... thật dễ dàng!

Filmed:
4,781,742 views

Với người nước ngoài, nói tiếng Trung Quốc là rất khó. Nhưng học cách đọc những kí tự đẹp, khá phức tạp của tiếng Hán sẽ khiến tiếng Trung Quốc đơn giản hơn nhiều. ShaoLan trình bày những ý tưởng của mình một cách dễ hiểu để qua đó ta có thể hiểu được ý của kí tự và ý nghĩa của nó - từ đơn giản đến phức tạp. Và gọi nó là "Chineasy".
- Technologist, entrepreneur
ShaoLan want to help people understand China's culture and language, and to bridge the gap between East and West. Full bio

Double-click the English transcript below to play the video.

00:12
GrowingPhát triển up in TaiwanĐài Loan
0
754
2056
Lớn lên ở Đài Loan
00:14
as the daughterCon gái of a calligraphercalligrapher,
1
2810
1612
và là con gái của một người viết thư pháp,
00:16
one of my mostphần lớn treasuredquý giá memorieskỷ niệm
2
4422
2368
tôi sẽ không bao giờ quên cái ngày
00:18
was my mothermẹ showinghiển thị me the beautysắc đẹp, vẻ đẹp, the shapehình dạng
3
6790
3093
mà mẹ tôi chỉ cho tôi vẻ đẹp, kích thước
00:21
and the formhình thức of ChineseTrung Quốc charactersnhân vật.
4
9883
2633
và hình thù của những chữ cái trong tiếng Trung.
00:24
Ever sincekể từ then, I was fascinatedquyến rũ
5
12516
2507
Kể từ đó, tôi rất thích thú
00:27
by this incredibleđáng kinh ngạc languagengôn ngữ.
6
15023
2662
với thứ tiếng đầy bất ngờ này.
00:29
But to an outsiderngười ngoài, it seemsdường như to be
7
17685
2735
Nhưng với một người không nói tiếng Trung, thì thứ tiếng này
00:32
as impenetrablekhông thể xuyên thủng as the Great WallBức tường of ChinaTrung Quốc.
8
20420
3509
là bất khả xâm phạm giống như Vạn lý trường thành vậy.
00:35
Over the pastquá khứ fewvài yearsnăm, I've been wonderingtự hỏi
9
23929
2375
Trong những năm qua, tôi luôn tự hỏi rằng
00:38
if I can breakphá vỡ down this wallTường,
10
26304
2052
liệu mình có thể phá vỡ bức tường bao bọc này
00:40
so anyonebất kỳ ai who wants to understandhiểu không and appreciateđánh giá
11
28356
2594
để giúp cho những ai muốn tìm hiểu và trân trọng
00:42
the beautysắc đẹp, vẻ đẹp of this sophisticatedtinh vi languagengôn ngữ could do so.
12
30950
3908
vẻ đẹp của thứ tiếng tinh túy này.
00:46
I startedbắt đầu thinkingSuy nghĩ about how a newMới, fastNhanh methodphương pháp
13
34858
4312
Tôi bắt đầu nghĩ rằng một phương pháp học tiếng Trung mới
00:51
of learninghọc tập ChineseTrung Quốc mightcó thể be usefulhữu ích.
14
39170
2848
sẽ rất có ích.
00:54
SinceKể từ khi the agetuổi tác of fivesố năm, I startedbắt đầu to learnhọc hỏi how to drawvẽ tranh
15
42018
3986
Từ khi năm tuổi, tôi đã bắt đầu tập viết
00:58
everymỗi singleĐộc thân strokeCú đánh for eachmỗi charactertính cách
16
46004
3005
từng nét chữ của một từ
01:01
in the correctchính xác sequencetrình tự.
17
49009
2544
theo thứ tự đúng.
01:03
I learnedđã học newMới charactersnhân vật everymỗi day
18
51553
2057
Trong suốt 15 năm,
01:05
duringsuốt trong the coursekhóa học of the nextkế tiếp 15 yearsnăm.
19
53610
2727
mỗi ngày tôi đều học từ mới.
01:08
SinceKể từ khi we only have fivesố năm minutesphút,
20
56337
2120
Vì chúng ta chỉ có 5 phút
01:10
it's better that we have a fastNhanh and simplerđơn giản hơn way.
21
58457
3635
vậy nên tôi sẽ giảng giải cho các bạn một cách ngắn gọn và đơn giản.
01:14
A ChineseTrung Quốc scholarhọc giả would understandhiểu không 20,000 charactersnhân vật.
22
62092
3525
Thường thì một học giả tiếng Trung có thể hiểu được hơn 20000 kí tự
01:17
You only need 1,000 to understandhiểu không the basiccăn bản literacytrình độ học vấn.
23
65617
5112
Các bạn chỉ cần biết 1000 từ để có thể hiểu được những văn bản cơ bản.
01:22
The tophàng đầu 200 will allowcho phép you to comprehendthấu hiểu
24
70729
4016
200 từ quan trọng nhất sẽ giúp các bạn hiểu được
01:26
40 percentphần trăm of basiccăn bản literaturevăn chương --
25
74745
2896
40% chữ viết cơ bản -
01:29
enoughđủ to readđọc roadđường signsdấu hiệu, restaurantnhà hàng menusmenu,
26
77641
2876
đủ để các bạn có thể đọc được biển báo giao thông, thực đơn nhà hàng,
01:32
to understandhiểu không the basiccăn bản ideaý kiến of the webweb pagestrang
27
80517
3004
và hiểu được những ý cơ bản trên những trang web
01:35
or the newspapersBáo.
28
83521
1939
hay trong sách báo.
01:37
TodayHôm nay I'm going to startkhởi đầu with eighttám
29
85460
2199
Ngày hôm nay, tôi sẽ lấy ví dụ về 8 kí tự
01:39
to showchỉ you how the methodphương pháp workscông trinh.
30
87659
1892
để chỉ cho các bạn về phương pháp học.
01:41
You are readysẳn sàng?
31
89551
1921
Các bạn sẵn sàng chứ?
01:43
OpenMở cửa your mouthmiệng as widerộng as possiblekhả thi
32
91472
2683
Hãy mở miệng thật to
01:46
untilcho đến it's squareQuảng trường.
33
94155
2046
và để nó có hình dạng của một hình vuông.
01:48
You get a mouthmiệng.
34
96201
2682
Các bạn sẽ có chữ "Khẩu"
01:50
This is a personngười going for a walkđi bộ.
35
98883
3088
Đây là hình của một người đang đi dạo.
01:53
PersonNgười.
36
101971
3131
Chữ "Nhân".
01:57
If the shapehình dạng of the firengọn lửa is a personngười
37
105102
2709
Nếu đám lửa có hình dạng của một người
01:59
with two armscánh tay on bothcả hai sideshai bên,
38
107811
2270
với hai cánh giơ lên,
02:02
as if she was yellingla hét franticallyđiên cuồng,
39
110081
2170
và khi người đó hét lên,
02:04
"Help! I'm on firengọn lửa!" --
40
112251
3553
"Cứu! Tôi đang bị cháy"
02:07
This symbolký hiệu actuallythực ra is originallyban đầu from the shapehình dạng of the flamengọn lửa,
41
115804
4167
Biểu tượng này cũng chính là hình của ngọn lửa,
02:11
but I like to think that way. WhicheverBất cứ workscông trinh for you.
42
119971
3813
nhưng tôi thích nghĩ theo cách này hơn. Hãy nghĩ theo cái nào hợp với bạn hơn nhé.
02:15
This is a treecây.
43
123784
2259
Đây là cái "cây".
02:18
TreeCây.
44
126043
2098
"Cây"
02:20
This is a mountainnúi.
45
128141
4425
Đây là "ngọn núi"
02:24
The sunmặt trời.
46
132566
2601
"Mặt trời"
02:29
The moonmặt trăng.
47
137458
4654
"Mặt trăng"
02:34
The symbolký hiệu of the doorcửa
48
142112
1975
Hình cái "cửa"
02:36
looksnhìn like a pairđôi of saloonsaloon doorscửa ra vào in the wildhoang dã westhướng Tây.
49
144087
5706
trông giống như hai cái cửa ở các quán rượu miền Tây nước Mĩ
02:41
I call these eighttám charactersnhân vật radicalsgốc tự do.
50
149793
3738
Tôi gọi tám kí tự này là những kí tự quan trọng nhất
02:45
They are the buildingTòa nhà blockskhối
51
153531
1766
Chúng tạo là nền móng
02:47
for you to createtạo nên lots more charactersnhân vật.
52
155297
4130
để tạo nên những kí tự khác
02:51
A personngười.
53
159427
1738
"Nhân"
02:53
If someonengười nào walksđi bộ behindphía sau, that is "to followtheo."
54
161165
4268
Nếu có "người" đi đằng sau, đó sẽ là "đi theo".
02:57
As the old sayingnói goesđi,
55
165433
2128
Có một câu nói cổ là,
02:59
two is companyCông ty, threesố ba is a crowdđám đông.
56
167561
3726
hai thì là "nhóm bạn", còn ba thì là một "đám đông"
03:03
If a personngười stretchedkéo dài theirhọ armscánh tay widerộng,
57
171287
2915
Nếu một "người" dang rộng tay ra,
03:06
this personngười is sayingnói, "It was this biglớn."
58
174202
4647
"người" này nói, "Nó to chừng này."
03:10
The personngười insidephía trong the mouthmiệng, the personngười is trappedbẫy.
59
178849
3848
Một "người" ở trong "miệng", "người" đó đã bị bắt giữ.
03:14
He's a prisonertù nhân, just like JonahJonah insidephía trong the whalecá voi.
60
182697
5846
"Người" đó là "tù nhân", giống như Jonah ở trong cá voi vậy.
03:20
One treecây is a treecây. Two treescây togethercùng với nhau, we have the woodsrừng.
61
188543
3494
Một cái cây sẽ là "cây". Hai cái "cây" sẽ là "gỗ".
03:24
ThreeBa treescây togethercùng với nhau, we createtạo nên the forestrừng.
62
192037
3556
Với ba cái "cây", chúng ta có một "cánh rừng".
03:27
Put a planktấm ván underneathbên dưới the treecây, we have the foundationnền tảng.
63
195593
4072
Khi đặt tấm ván dưới cái "cây", chúng ta có "nền tảng"
03:31
Put a mouthmiệng on the tophàng đầu of the treecây, that's "idiotkẻ ngốc." (LaughterTiếng cười)
64
199665
4135
Đặt cái "miệng" ở trên cây, đó sẽ là "thằng ngốc"
03:35
EasyDễ dàng to remembernhớ lại,
65
203800
2081
Để dễ nhớ thì,
03:37
sincekể từ a talkingđang nói treecây is prettyđẹp idioticngốc nghếch.
66
205881
4942
bởi cái "cây" mà biết nói thì sẽ khá ngốc ngếch.
03:42
RememberHãy nhớ firengọn lửa?
67
210823
2042
Có nhớ từ "lửa" không?
03:44
Two fireslửa togethercùng với nhau, I get really hotnóng bức.
68
212865
2661
Khi có hai "lửa", tôi sẽ cảm thấy rất nóng.
03:47
ThreeBa fireslửa togethercùng với nhau, that's a lot of flamesngọn lửa.
69
215526
2859
Khi có ba "lửa" thì sẽ có rất nhiều ngọn lửa
03:50
SetThiết lập the firengọn lửa underneathbên dưới the two treescây, it's burningđốt.
70
218385
4601
Khi đặt "lửa" ở dưới hai cái "cây", nó sẽ cháy.
03:54
For us, the sunmặt trời is the sourcenguồn of prosperitythịnh vượng.
71
222986
3092
Với chúng tôi, "mặt trời" là nguồn gốc của sự thịnh vượng.
03:58
Two sunsmặt trời togethercùng với nhau, prosperousthịnh vượng.
72
226078
2179
Hai "mặt trời" đứng cạnh nhau là "thịnh vượng"
04:00
ThreeBa togethercùng với nhau, that's sparkleslấp lánh.
73
228257
2358
Còn ba thì sẽ là "lấp lánh".
04:02
Put the sunmặt trời and the moonmặt trăng shiningsáng togethercùng với nhau,
74
230615
2021
Nếu "mặt trời" và "mặt trăng" ở cạnh nhau,
04:04
it's brightnessđộ sáng.
75
232636
1308
nó tạo nên sự sáng sủa.
04:05
It alsocũng thế meanscó nghĩa tomorrowNgày mai, after a day and a night.
76
233944
4225
Nó có nghĩ là ngày mai, sau một ngày và một đêm.
04:10
The sunmặt trời is comingđang đến up aboveở trên the horizonđường chân trời. SunriseMặt trời mọc.
77
238169
4483
"Mặt trời" mọc ở trên đường chân trời. Mặt trời mọc
04:14
A doorcửa. Put a planktấm ván insidephía trong the doorcửa,
78
242652
3103
"cái cửa". Đặt cùng tấm gỗ ở trong cửa,
04:17
it's a doorcửa boltchớp.
79
245755
2057
đó sẽ là cái "chốt cửa"
04:19
Put a mouthmiệng insidephía trong the doorcửa, askinghỏi questionscâu hỏi.
80
247812
2964
Nếu để cái "miệng" vào trong cái "tủ", và hỏi:
04:22
KnockKnock knockKnock. Is anyonebất kỳ ai home?
81
250776
3331
Gõ gõ. Có ai ở nhà không?
04:26
This personngười is sneakingnham hiểm out of a doorcửa,
82
254107
2888
"Người" này đã trốn ra khỏi cái cửa,
04:28
escapingthoát, evadingtrốn tránh.
83
256995
2832
trốn thoát, "lẩn trốn"
04:31
On the left, we have a womanđàn bà.
84
259827
2153
Ở bên trái, chúng ta có một người phụ nữ
04:33
Two womenđàn bà togethercùng với nhau, they have an argumenttranh luận.
85
261980
2162
Hai "người phụ nữ" cạnh nhau, họ sẽ có "cãi nhau".
04:36
(LaughterTiếng cười)
86
264142
2133
(Cười)
04:38
ThreeBa womenđàn bà togethercùng với nhau, be carefulcẩn thận, it's adulteryngoại tình.
87
266275
6518
Ba "người phụ nữ", cẩn thận nhé, đó là "chuyện người lớn".
04:44
So we have goneKhông còn throughxuyên qua almosthầu hết 30 charactersnhân vật.
88
272793
3509
Như vậy là, chúng ta đã xét qua gần 30 kí tự.
04:48
By usingsử dụng this methodphương pháp, the first eighttám radicalsgốc tự do
89
276302
3337
Bằng phương pháp này, với tám kí tự quan trọng
04:51
will allowcho phép you to buildxây dựng 32.
90
279639
2001
chúng ta có thể xây dựng lên 32 kí tự.
04:53
The nextkế tiếp groupnhóm of eighttám charactersnhân vật
91
281640
1763
Nhóm tám kí tự tiếp theo
04:55
will buildxây dựng an extrathêm 32.
92
283403
2192
sẽ có thêm 32 kí tự nữa.
04:57
So with very little effortcố gắng,
93
285595
2302
Và với một chút nỗ lực,
04:59
you will be ablecó thể to learnhọc hỏi a couplevợ chồng hundredhàng trăm charactersnhân vật,
94
287897
2266
bạn có thê học hàng trăm kí tự,
05:02
which is the sametương tự as a ChineseTrung Quốc eight-year-oldtám tuổi.
95
290163
2552
giống như một đứa trẻ Trung Quốc tám tuổi vậy.
05:04
So after we know the charactersnhân vật, we startkhởi đầu buildingTòa nhà phrasescụm từ.
96
292715
3547
Và sau khi chúng ta biết được các kí tự, chúng ta có thể tạo các cụm từ.
05:08
For examplethí dụ, the mountainnúi and the firengọn lửa togethercùng với nhau,
97
296262
2697
Ví dụ, "ngọn núi" và "lửa" đứng cạnh nhau,
05:10
we have firengọn lửa mountainnúi. It's a volcanonúi lửa.
98
298959
2928
ta sẽ có "núi lửa".
05:13
We know JapanNhật bản is the landđất đai of the risingtăng lên sunmặt trời.
99
301887
3320
Nước Nhật được biết đến là đất nước mặt trời mọc
05:17
This is a sunmặt trời placedđặt with the origingốc,
100
305207
3418
Đây là "mặt trời" được đặt cùng với từ "nguồn gốc"
05:20
because JapanNhật bản liesdối trá to the eastĐông of ChinaTrung Quốc.
101
308625
3127
bởi Nhật nằm ở phía Đông của Trung Quốc
05:23
So a sunmặt trời, origingốc togethercùng với nhau, we buildxây dựng JapanNhật bản.
102
311752
3890
Vậy "mặt trời", cùng với từ "nguồn gốc", ta có "nước Nhật"
05:27
A personngười behindphía sau JapanNhật bản, what do we get?
103
315642
2958
Một "người" đi sau "nước Nhật", nó sẽ là?
05:30
A JapaneseNhật bản personngười.
104
318600
3102
"Người Nhật"
05:33
The charactertính cách on the left is two mountainsnúi
105
321702
2801
Kí tự ở bên trái là hai ngọn núi
05:36
stackedXếp chồng lên nhau on tophàng đầu of eachmỗi other.
106
324503
2107
chụm lại với nhau ở đỉnh.
05:38
In ancientxưa ChinaTrung Quốc, that meanscó nghĩa in exilelưu vong,
107
326610
3217
Ở Trung Quốc thời xưa, nó có nghĩa là "đày ải"
05:41
because ChineseTrung Quốc emperorsHoàng đế, they put theirhọ politicalchính trị enemieskẻ thù
108
329827
2438
bởi hoàng đế Trung Quốc thời xưa bắt giữ những tù nhân chính trị
05:44
in exilelưu vong beyondvượt ra ngoài mountainsnúi.
109
332265
2371
trên những ngọn núi.
05:46
NowadaysNgày nay, exilelưu vong has turnedquay into gettingnhận được out.
110
334636
5011
Và bây giờ, "đầy ải" được chuyển thành "trốn tránh"
05:51
A mouthmiệng which tellsnói you where to get out
111
339647
2571
Cái "miệng" biểu thị nơi bạn có thể đi ra khỏi
05:54
is an exitlối thoát.
112
342218
1928
là "lối ra"
05:56
This is a slidetrượt to remindnhắc lại me that I should stop talkingđang nói
113
344146
3641
Slide này là để nhắc nhở tôi kết thúc bài nói của mình tại đây
05:59
and get off of the stagesân khấu. Thank you.
114
347787
1883
Cảm ơn.
06:01
(ApplauseVỗ tay)
115
349670
3969
(Vỗ tay)
Translated by Anh Thuc Nguyen
Reviewed by Tran Le

▲Back to top

ABOUT THE SPEAKER
ShaoLan Hsueh - Technologist, entrepreneur
ShaoLan want to help people understand China's culture and language, and to bridge the gap between East and West.

Why you should listen

ShaoLan is an entrepreneur, angel investor, geek, writer, traveller and dreamer. She is the founder and creator of Chineasy, which she launched after her TED Talk in Long Beach, California in 2013.

In just over three years, she has built Chineasy into one of the most popular methods of learning Chinese across the Internet with several hundred thousand fellow learners. Her first book, Chineasy, The New Way to Read Chinese, was launched in March 2014 and has been translated into 18 languages. Her next book, Chineasy Everyday, was launched in March 2016.

ShaoLan is a tech entrepreneur with extensive business experience. At the age of 22, while studying for her MBA, she wrote four best-selling books on software in Taiwan, and her books were bundled by Microsoft. She co-founded pAsia, one of the major players on Internet in Asia in 1990’s. After a second masters degree at the University of Cambridge, she began Caravel Capital in 2005 to advise young tech companies.

Chineasy represents a return for ShaoLan to her artistic upbringing and in many ways a design project. This project is the culmination of her life’s journey through the East and West. Her aim is to help people to understand China, Chinese culture, its language and to bridge the gap between East and West. Her next step is to help Chinese children to enjoy and appreciate the beauty of their own language. 

 

More profile about the speaker
ShaoLan Hsueh | Speaker | TED.com