ABOUT THE SPEAKER
Young-ha Kim - Writer
One of the premiere writers of his generation, Korean novelist Young-ha Kim weaves tales that speak to the thrills and challenges of young Koreans in our increasingly globalized and ever-changing world.

Why you should listen

Young-ha Kim wishes that his eighth grade teacher, rather than chiding him for a poorly-executed drawing with a sweeping backstory, had told him, “Well, Young-ha, you may not be good at drawing but you have a talent for storytelling.” Without encouragement, he took the long road toward becoming a writer.

Young-ha Kim published his debut novel, I Have the Right to Destroy Myself, in 1996. It won the esteemed Munhak-dongne prize, and was translated into French two years later. Followed by English and German translations, the book garnered Kim international recognition. Kim has since published five novels -- including The Empire of Light and Your Republic Is Calling You -- plus four collections of short stories.

Kim’s latest book, Black Flower, was sparked by a random conversation on a trans-Pacific flight. It tells the story of 1,033 Korean immigrants who found themselves sold into indentured servitude in Mexico’s Yucatan Peninsula in 1905. Publisher's Weekly wrote of the novel in October of 2012, “Spare and beautiful, Kim’s novel offers a look at the roots of the little-known tribulations of the Korean diaspora in Mexico.”

Kim’s work mixes high and low genres and focuses on the issue of: what does it mean to be Korean in a globalized, quickly-changing world? His novels have served as a source of inspiration for Korean filmmakers -- two have already been adapted for the big screen with the film version of a third on its way.

Until 2008, Kim was a professor in the Drama School at Korean National University of Arts -- a post he left in 2008 to focus exclusively on writing.

More profile about the speaker
Young-ha Kim | Speaker | TED.com
TEDxSeoul

Young-ha Kim: Be an artist, right now!

Young-ha Kim: Elə indi bu dəqiqə incəsənətlə məşğul olaq!

Filmed:
2,047,545 views

Niyə daha əylənə bilmir, yaradıcı ola bilmirik? Yaradıcı və valehedici nitqi ilə məşhur Koreyalı yazıçı Young-ha Kim məşhur sənətkarların həyatından nümunələr gətirməklə içimizdəki daimi əylənməyi sevən yaradıcı uşağı oyatmağa çalışır. (TEDxSeoul-da qeydə alınmışdır.)
- Writer
One of the premiere writers of his generation, Korean novelist Young-ha Kim weaves tales that speak to the thrills and challenges of young Koreans in our increasingly globalized and ever-changing world. Full bio

Double-click the English transcript below to play the video.

00:16
The theme of my talk today is,
0
201
1692
Bu gün sizə "Elə indi bu dəqiqə
00:17
"Be an artist, right now."
1
1893
3208
incəsənətlə məşğul olaq!" çağırışı
haqda danışacam.
00:21
Most people, when this subject is brought up,
2
5101
3057
Adətən bu mövzuda danışmağa başlayanda
insanlar
00:24
get tense and resist it:
3
8158
2626
təşvişə düşür, bu ideyaya qarşı çıxırlar.
00:26
"Art doesn't feed me, and right now I'm busy.
4
10784
2994
"İncəsənətlə qarın doymur, işimin bu
qədər çox vaxtında nə incəsənət?
00:29
I have to go to school, get a job,
5
13778
2376
Məktəbə də gedirəm axı, hələ iş də tapmalıyam.
00:32
send my kids to lessons ... "
6
16154
2287
İşim çoxdur, axı uşaqları kursa da yazdırmaq
lazımdı.
00:34
You think, "I'm too busy. I don't have time for art."
7
18441
5535
Görüləsi bu qədər işin arasında elə bir incəsənətlə
məşğul olmağım çatışmır." deyə fikirləşirlər.
00:39
There are hundreds of reasons why we can't be artists right now.
8
23976
3461
İncəsənətlə məşğul olamamaq üçün
o dəqiqə yüzlərlə bəhanə uydururuq.
00:43
Don't they just pop into your head?
9
27437
1555
Sizə də elə gəlmir?
00:44
There are so many reasons why we can't be,
10
28992
1823
İncəsənətlə məşğul olmamaq üçün
çoxlu səbəblər tapırıq,
00:46
indeed, we're not sure why we should be.
11
30815
2560
niyə məşğul olmalı olduğumuzdan isə
əmin deyilik.
00:49
We don't know why we should be artists,
12
33375
1693
İncəsənətlə məşğul olmamaq üçün bəhanələrimiz
00:50
but we have many reasons why we can't be.
13
35068
3903
həddindən artıq çox, olmaq səbəbimiz isə yoxdur.
00:54
Why do people instantly resist the idea of associating themselves with art?
14
38971
4375
Görəsən nəyə görə heç kəs artist olmaq
haqda danışmaq istəmir?
00:59
Perhaps you think art is for the greatly gifted
15
43346
3868
Bəlkə də bu insanların çoxu artist
olmaq üçün xüsusi istedada
01:03
or for the thoroughly and professionally trained.
16
47214
5052
malik olmağın, yaxud xüsusi təhsilin
lazım olduğunu düşündüyünə görədir.
01:08
And some of you may think you've strayed too far from art.
17
52266
4343
Burada əyləşən insanların çoxu da, artist olmaq üçün
yaşlarının keçdiyini düşünə bilərlər.
01:12
Well you might have, but I don't think so.
18
56609
4618
Çox adam bu cür düşünsə də, mən
bu fikirlərlərlə razılaşmıram.
01:17
This is the theme of my talk today.
19
61227
2469
Və niyə razılaşmadığım haqda danışmaq istəyirəm.
01:19
We are all born artists.
20
63696
1802
Birincisi, biz hamımız sənətçi olaraq
dünyaya gəlirik.
01:21
If you have kids, you know what I mean.
21
65498
3044
Yəqin ki evdə uşağı olanlar bilər.
01:24
Almost everything kids do is art.
22
68542
4885
Uşaqların bütün hərəkətləri incəsənətdir.
01:29
They draw with crayons on the wall.
23
73427
2578
Divara rəngli karandaşla şəkil çəkmək,
01:31
They dance to Son Dam Bi's dance on TV,
24
76005
3152
televizorda musiqi səslənən kimi
özlərinin kəşf etdiyi
01:35
but you can't even call it Son Dam Bi's dance -- it becomes the kids' own dance.
25
79157
3858
rəqsləri ifa etmək kimi hərəkətlərin hamısı.
01:38
So they dance a strange dance and inflict their singing on everyone.
26
83015
5286
Qəribə rəqs və mahnıları ilə hamını bezdirirlər.
01:44
Perhaps their art is something only their parents can bear,
27
88301
3974
Ancaq öz uşağı olduğuna görə
"artistliklərinə" dözən
01:48
and because they practice such art all day long,
28
92275
5197
ev sakinləri də tez-tez uşaqların
yorucu olduğundan
01:53
people honestly get a little tired around kids.
29
97472
3279
şikayətlənirlər.
01:56
Kids will sometimes perform monodramas --
30
100751
3155
Evin içində öz-özlərinə oynamaqlarını da
01:59
playing house is indeed a monodrama or a play.
31
103906
3546
incəsənət sahəsi - mono-tamaşa
adlandırmaq olar.
02:03
And some kids, when they get a bit older,
32
107452
2679
Bəzi uşaqlar da azca böyüyən kimi
02:06
start to lie.
33
110131
2020
yalan danışmağa başlayırlar.
02:08
Usually parents remember the very first time their kid lies.
34
112151
5091
Analar xüsusilə uşaqlarının ilk yalan danışdığı anı
yaxşı xatırlayır, elə də
02:13
They're shocked.
35
117242
1345
xoş qarşılamırlar.
02:14
"Now you're showing your true colors," Mom says. She thinks, "Why does he take after his dad?"
36
118587
3568
"Axır ki uşağın əsl üzünü gördük, hə!"
"Atan kimi yalan
02:18
She questions him, "What kind of a person are you going to be?"
37
122155
3206
danışa-danışa axırın necə olacaq?" Deyinərək,
uşaqları tənbeh edirlər.
02:21
But you shouldn't worry.
38
125361
1571
Əslində isə uşaqların
02:22
The moment kids start to lie is the moment storytelling begins.
39
126932
6220
yalan danışmağa başlaması bədii ədəbiyyata
başlaması deməkdir. (Gülüş)
02:29
They are talking about things they didn't see.
40
133152
2188
Bu, gözlə görə bilmədikləri şeylər
haqda danışmaqlarıdır.
02:31
It's amazing. It's a wonderful moment.
41
135340
1791
Qeyri-adi, bir o qədər də sevindirici haldır.
02:33
Parents should celebrate.
42
137131
2067
Valideyinlər həmin anı bayram etməlidirlər.
(Gülüş) (Alqış)
02:35
"Hurray! My boy finally started to lie!"
43
139198
4157
"Bizim uşaq da axır ki yalan danışmağa başladı!"
02:39
All right! It calls for celebration.
44
143355
2229
- deyib bayram etməlidirlər.
02:41
For example, a kid says, "Mom, guess what? I met an alien on my way home."
45
145584
3389
Misal üçün uşaqları "Ana, bugün bağçadan evə gələndə
yadplanetli gördüm!"
02:44
Then a typical mom responds, "Stop that nonsense."
46
148973
4451
deyəndə analar, "Boş-boş danışma." deyib
tənbeh edirlər.
02:49
Now, an ideal parent is someone who responds like this:
47
153424
3616
Ancaq ideal valideyn belə cavab verməlidir:
02:52
"Really? An alien, huh? What did it look like? Did it say anything?
48
157040
3072
"Hə? Yadplanetli? Nəyə oxşuyurdu?
Sənə nəsə dedi?
02:56
Where did you meet it?" "Um, in front of the supermarket."
49
160112
1704
Harda gördün?" "Mağazanın qabağında?"
02:57
When you have a conversation like this,
50
161816
2322
Uşaqlarla belə söhbət etməyə davam edəndə
uşaqlar əvvəl
03:00
the kid has to come up with the next thing to say to be responsible for what he started.
51
164138
6375
elə-belə dedikləri yalanın davamını gətirməyə
məcbur olurlar.
03:06
Soon, a story develops.
52
170513
2164
Beləcə söhbət uzanıb hekayəyə çevrilir.
03:08
Of course this is an infantile story,
53
172677
4477
Bir az primitiv hekayə olsa da,
03:13
but thinking up one sentence after the next
54
177154
3816
bir cümləni əsas götürüb başqa cümlə yaratmaq,
03:16
is the same thing a professional writer like me does.
55
180970
4068
bütün əsl yazıçıların da yazı üsuludur.
03:20
In essence, they are not different.
56
185038
2379
Mahiyyətcə hər ikisi eyni işdir.
03:23
Roland Barthes once said of Flaubert's novels,
57
187417
2686
Rolan Bart bir dəfə Floberin romanı haqda
belə bir fikir bildirib:
03:26
"Flaubert did not write a novel.
58
190103
2606
"Flober əsər yazmayıb, sadəcə bir cümləni
03:28
He merely connected one sentence after another.
59
192709
3005
digərinin ardına düzüb.
03:31
The eros between sentences, that is the essence of Flaubert's novel."
60
195714
4727
Floberin əsərinin məğzi isə həmin cümlələr
arasındakı Erosdur."
03:36
That's right -- a novel, basically, is writing one sentence,
61
200441
2783
Və düz də deyib. Ədəbi əsər - birinci cümləni
yazıb,
03:39
then, without violating the scope of the first one,
62
203224
3459
o cümləyə zidd olmayan digər cümlələri
03:42
writing the next sentence.
63
206683
1705
yazmaqdır.
03:44
And you continue to make connections.
64
208388
1509
Bu üsulla davam edərək bədii əsər yaranır.
03:45
Take a look at this sentence:
65
209897
2066
Bu cümləyə baxaq. (Cümlə): "Bir gün
03:47
"One morning, as Gregor Samsa was waking up from anxious dreams, he discovered that in his bed he had been changed into a monstrous verminous bug."
66
211963
2467
iztirablı yuxudan oyanan Qreqor Samsa, uzandığı yataqda
çirkin iri böcəyə döndüyünü dərk edir."
03:50
Yes, it's the first sentence of Franz Kafka's "The Metamorphosis."
67
214430
2446
Bəli, Kafkanın "Metamorfoz" əsərinin ilk cümləsidir.
03:52
Writing such an unjustifiable sentence
68
216876
3168
Yola verməyin çətin olduğu belə bir cümlənin
davamını (Gülüş)
03:55
and continuing in order to justify it,
69
220044
2448
gətirə bilmək üçün də bütün bir kitab yazıb.
03:58
Kafka's work became the masterpiece of contemporary literature.
70
222492
4429
Beləliklə müasir ədəbiyyatın şah əsəri sayılan
"Metamorfoz" yaranıb.
04:02
Kafka did not show his work to his father.
71
226921
2749
Bu cümləni yazıb, atasına göstərmiyib.
04:05
He was not on good terms with his father.
72
229670
2324
Atası ilə arası elə də yaxşı deyilmiş.
04:07
On his own, he wrote these sentences.
73
231994
3796
Özü cümlənin davamını gətirməyə çalışıb.
Atasına göstərsəydi,
04:11
Had he shown his father, "My boy has finally lost it," he would've thought.
74
235790
3263
atası yəqin, "Oğlum axır ki başını itirdi."
deyərdi.
04:14
And that's right. Art is about going a little nuts
75
239053
1912
Əslində incəsənət bir qədər də
dəli olmağı tələb edir.
04:16
and justifying the next sentence,
76
240965
2247
İkinci addım cümlələrin davamını gətirməkdir ki,
04:19
which is not much different from what a kid does.
77
243212
3261
bu da uşaqların yalan danışmağından çox da
04:22
A kid who has just started to lie
78
246473
1531
fərqlənmir.
04:23
is taking the first step as a storyteller.
79
248004
3126
Yalan danışmaq - uşaqların yaradıcılığa
doğru ilk addımlarıdır.
04:27
Kids do art.
80
251130
2561
Uşaqlar bu yolla incəsənətlə məşğul olurlar.
04:29
They don't get tired and they have fun doing it.
81
253691
1425
Yorulmaq bilmədən etdiklərindən də
zövq alırlar.
04:31
I was in Jeju Island a few days ago.
82
255116
1761
Bir neçə gün əvvəl Cecu adasında idim,
04:32
When kids are on the beach, most of them love playing in the water.
83
256877
5112
Uşaqlar boş buraxılan kimi su ilə oynayırdılar,
uşaqların çoxu suyu xoşlayır.
04:37
But some of them spend a lot of time in the sand,
84
261989
2907
Ancaq bəziləri sahildə oynayır, qumdan qala düzəldirdilər.
04:40
making mountains and seas -- well, not seas,
85
264896
2244
Gah dağ, gah dəniz, dəniz yox təbii...
04:43
but different things -- people and dogs, etc.
86
267140
3947
gah adam, gah da it heykəli düzəldirdilər.
04:46
But parents tell them,
87
271087
1413
Valideyinlər də hey
04:48
"It will all be washed away by the waves."
88
272500
1763
"Dalğa gəlib hamısını yuyub aparacaq."
04:50
In other words, it's useless.
89
274263
1822
deyib uşaqları yayındırmağa çalışırdılar.
04:51
There's no need.
90
276085
1144
Boşuna vaxt itirmək olsa da
04:53
But kids don't mind.
91
277229
1866
uşaqlar buna fikir vermirdilər.
04:54
They have fun in the moment
92
279095
1171
Etdiklərindən zövq alırdılar.
04:56
and they keep playing in the sand.
93
280266
2166
Bütün vaxtı qumun içində idilər.
04:58
Kids don't do it because someone told them to.
94
282432
2266
Belə oyunları da kimsə dediyinə görə etmirlər.
05:00
They aren't told by their boss
95
284698
1596
İş yerində müdirin əmri də deyil,
05:02
or anyone, they just do it.
96
286294
2925
ancaq özləri üçün edirlər.
05:05
When you were little, I bet you spent time enjoying the pleasure of primitive art.
97
289219
5396
Yəqin ki, hamımızın uşaqlıqda belə primitiv
incəsənətdən
05:10
When I ask my students to write about their happiest moment,
98
294615
4362
zövq aldığımız olub. Bəzən tələbələrimə ən xoşbəxt uşaqlıq xatirəniz haqda yazın - deyirəm.
05:14
many write about an early artistic experience they had as a kid.
99
298977
5924
Uşaqların çoxu bu primitiv sənət əsərləri haqda
danışmağı sevirlər.
05:20
Learning to play piano for the first time and playing four hands with a friend,
100
304901
2755
Piano çalmağı öyrənib etdikləri ilk ifaları, məsələn.
05:23
or performing a ridiculous skit with friends looking like idiots -- things like that.
101
307656
5016
Dostu ilə birlikdə oynadığı ilk qısa səhnəcik,
necə utanmaqları...
05:28
Or the moment you developed the first film you shot with an old camera.
102
312672
3351
Yaxud analoq kamera ilə çəkib
çap etdiyi ilk şəkil...
05:31
They talk about these kinds of experiences.
103
316023
2323
Belə yaradıcılıqlarından danışmağı sevirlər.
05:34
You must have had such a moment.
104
318346
2265
Hamının belə anları olduğuna inanıram.
05:36
In that moment, art makes you happy
105
320611
1933
Bu mərhələyə qədər incəsənət xoşbəxtlik gətirir.
05:38
because it's not work.
106
322544
1677
Bu, kiminsə əmr etdiyi iş olmadığına görədir.
05:40
Work doesn't make you happy, does it? Mostly it's tough.
107
324221
2533
İş isə elə də sevinc gətirən bir peşə deyil.
05:42
The French writer Michel Tournier has a famous saying.
108
326754
3101
Fransız yazıçı Mişel Turnenin bir məhşur
ifadəsi var.
05:45
It's a bit mischievous, actually.
109
329855
1690
Bir az mübahisəli ifadə olsa da:
05:47
"Work is against human nature. The proof is that it makes us tired."
110
331545
4972
"İş insanın təbiətinə ziddir. İş görərkən yorulmağımız da
bunun sübutudur." Düz demiyib sizcə? (Gülüş)
05:52
Right? Why would work tire us if it's in our nature?
111
336517
1485
Təbiidirsə, axı insan niyə yorulur?
05:53
Playing doesn't tire us.
112
338002
1661
Nə qədər gəzib kef etsək də yorulmuruq.
05:55
We can play all night long.
113
339663
1435
Bütün günü olsa belə.
05:56
If we work overnight, we should be paid for overtime.
114
341098
2433
Bircə gecə davamlı işlədikdə isə əlavə pul alırıq.
05:59
Why? Because it's tiring and we feel fatigue.
115
343531
3284
Niyə? Təbii ki, çətin olduğuna görə.
06:02
But kids, usually they do art for fun. It's playing.
116
346815
4682
Uşaqlar isə zövq almaq və əylənmək üçün
incəsənətlə məşğul olurlar.
06:07
They don't draw to sell the work to a client
117
351497
2734
Şəkilləri satmaq üçün çəkmir, ailələrini
dolandırmaq
06:10
or play the piano to earn money for the family.
118
354231
3025
üçün pianino çalmırlar.
06:13
Of course, there were kids who had to.
119
357256
2776
Bütün uşaqlar bunu pulsuz edir - demək də düz olmaz.
06:15
You know this gentleman, right?
120
360032
1302
Bu şəxsi tanıdınız, hə?
06:17
He had to tour around Europe to support his family --
121
361334
4086
Bu, ailəsini dolandıra bilmək üçün
Avropanı gəzib
06:21
Wolfgang Amadeus Mozart --
122
365420
1890
konsertlər vermiş Volfqanq Amadey Motsartdır.
06:23
but that was centuries ago, so we can make him an exception.
123
367310
2963
Bu uşaq isə bir neçə əsr əvvəl yaşadığından, əsas fikrimə
istinad olaraq qəbul edək.
06:26
Unfortunately, at some point our art -- such a joyful pastime -- ends.
124
370273
3865
Hansısa bir yaşdan sonra isə sevimli
oyunumuz olan incəsənət sona çatır.
06:30
Kids have to go to lessons, to school, do homework
125
374138
3390
Uşaqlar kursa, dərsə getməli olur, ev tapşırığı etməli,
06:33
and of course they take piano or ballet lessons,
126
377528
3518
pianino, balet kimi dərslərə də
getməli olurlar.
06:36
but they aren't fun anymore.
127
381046
1769
Ancaq hamısı maraqsız olur.
06:38
You're told to do it and there's competition. How can it be fun?
128
382815
3332
Etməli olduqları və başqaları ilə rəqabət aparmalı
olduqlarına görədir.
06:42
If you're in elementary school and you still draw on the wall,
129
386147
5592
İbtidai sinifdə oxuya-oxuya evdə divarları yazsa,
06:47
you'll surely get in trouble with your mom.
130
391739
3915
uşaq anası tərəfindən yaxşıca məzəmmət olunar.
06:51
Besides,
131
395654
3867
Ancaq bu tərəf də deyil.
06:55
if you continue to act like an artist as you get older,
132
399521
2580
Yaş artıb incəsənətlə məşğul olduqda özümüz də
06:58
you'll increasingly feel pressure --
133
402101
3668
bizi kiminsə yoxladığı hissinə qapılırıq.
07:01
people will question your actions and ask you to act properly.
134
405769
6055
Yaradıcılığımız məhdudlanır, daimi
hərəkətlərimizə nəzarət etməli oluruq.
07:07
Here's my story: I was an eighth grader and I entered a drawing contest at school in Gyeongbokgung.
135
411824
6187
Bu da mənim hekayəm: 8-ci sinifdə oxuyurdum. Kyonqbuk sarayında rəsm yarışına getmişdik.
07:13
I was trying my best, and my teacher came around
136
418011
2907
Ürəkdən rəsim çəkirdim.
07:16
and asked me, "What are you doing?"
137
420918
3588
Bu zaman müəllimim yaxınlaşıb,
"Neyniyirsən sən?" soruşdu.
07:20
"I'm drawing diligently," I said.
138
424506
1814
"Ürəyimdən keçəni çəkirəm."
07:22
"Why are you using only black?"
139
426320
1903
"Bəs niyə tünd rənglər işlədirsən?"
07:24
Indeed, I was eagerly coloring the sketchbook in black.
140
428223
2380
Rəsmimi ancaq tünd rənglə boyayırdım.
07:26
And I explained,
141
430603
3069
Mən də cavab verdim,
07:29
"It's a dark night and a crow is perching on a branch."
142
433672
3247
"Qaranlıq gecədə ağaca qonan qarğa çəkirəm."
07:32
Then my teacher said,
143
436919
998
Müəllimim də,
07:33
"Really? Well, Young-ha, you may not be good at drawing but you have a talent for storytelling."
144
437917
5322
"Hə düz deyirsən, şəkil çəkmək bacarığın
olmasa da
07:39
Or so I wished.
145
443239
2735
hekayə danışmaqda yaxşısan." desəydi nə vardı ki.
07:41
"Now you'll get it, you rascal!" was the response. (Laughter)
146
445974
2768
"Bir bura gəl." deyib (Gülüş)
07:44
"You'll get it!" he said.
147
448742
1604
"Tez çıx bura!" qışqırıb
07:46
You were supposed to draw the palace, the Gyeonghoeru, etc.,
148
450346
2682
"Burda sarayı, sarayın bağçasını çəkmək
07:48
but I was coloring everything in black,
149
453028
2435
əvəzinə təkcə qara quş çəkirsən?" deyə-deyə
07:51
so he dragged me out of the group.
150
455463
1684
mənimlə birlikdə bayıra çıxdı.
07:53
There were a lot of girls there as well,
151
457147
2020
Şagirdlərin içində qızlar da çox idi,
07:55
so I was utterly mortified.
152
459167
1551
bir sözlə, biabır olmuşdum.
07:56
None of my explanations or excuses were heard,
153
460718
4452
Uşaq vaxtı belə tənbeh, nəsihətlərin heç birindən
nəticə çıxarmadığıma görə
08:01
and I really got it big time.
154
465170
3213
tez-tez danlanırdım.
08:04
If he was an ideal teacher, he would have responded like I said before,
155
468383
4518
İdeal müəllim olsaydı, indicə dediyim kimi,
08:08
"Young-ha may not have a talent for drawing,
156
472901
2313
"Şəkil çəkmək bacarığın olmasa da,
08:11
but he has a gift for making up stories," and he would have encouraged me.
157
475214
3375
yaxşı hekayə yaratmaq bacarığın var"
deyib məni ruhlandırardı.
08:14
But such a teacher is seldom found.
158
478589
3452
Ancaq belə müəllimlər çox az tapılır.
08:17
Later, I grew up and went to Europe's galleries --
159
482041
2963
Sonralar universitetə başlayıb müasir
Avropa muzeylərinə
08:20
I was a university student -- and I thought this was really unfair.
160
485004
1901
gedəndə, o hadisəni ədalətsizlik
olaraq qəbul etdim.
08:22
Look what I found. (Laughter)
161
486905
5398
Orda belə şəkillər də var idi. (Gülüş) (Alqış)
08:28
Works like this were hung in Basel while I was punished
162
492303
4325
Mən cəza olaraq şəklim ağzımda sarayın
önündə durarkən,
08:32
and stood in front of the palace with my drawing in my mouth.
163
496628
5393
belə şəkillər Basel kimi muzeylərdə asılır.
08:37
Look at this. Doesn't it look just like wallpaper?
164
502021
3006
Bax, bu adicə divar kağızına oxşayır.
08:40
Contemporary art, I later discovered, isn't explained by a lame story like mine.
165
505027
1916
Sonralar öyrənirəm ki, müasir incəsənətçilər
08:42
No crows are brought up.
166
506943
3945
bu kimi əsərlərini mənim kimi təsvir də etmirlər.
08:46
Most of the works have no title, Untitled.
167
510888
3333
Çoxu da "adsız"dırlar (untitled).
08:50
Anyways, contemporary art in the 20th century
168
514221
3101
Qısası 20-ci əsr müasir incəsənət deyilən şey,
08:53
is about doing something weird and filling the void with explanation and interpretation --
169
517322
5369
qəribə bir şey düzəldib, boşluğu izah
etmək və mülahizələrlə
08:58
essentially the same as I did.
170
522691
1479
doldurmaqdan ibarətdir.
09:00
Of course, my work was very amateur,
171
524170
2748
Mənim səviyyəm çox aşağı da olsa,
09:02
but let's turn to more famous examples.
172
526918
3289
bir az daha tanınmış nümunələrə baxaq;
09:06
This is Picasso's.
173
530207
2601
Bu əsər Pablo Pikassonundur,
09:08
He stuck handlebars into a bike seat and called it "Bull's Head." Sounds convincing, right?
174
532808
5801
velosipedin oturacağı ilə rolunu birləşdirib,
"öküz başı" adlandırıb.
09:14
Next, a urinal was placed on its side and called "Fountain".
175
538609
4644
Başqa bir nümunə; Düşan, çanağı
09:19
That was Duchamp.
176
543253
1594
belə yerləşdirib, "Fəvvarə" adlandırıb.
09:20
So filling the gap between explanation and a weird act with stories --
177
544847
4450
Bu misallarda olduğu kimi, müasir incəsənət qəribə
09:25
that's indeed what contemporary art is all about.
178
549297
4127
nə isə yaradıb, ona hekayə ilə həyat
qazandırmaqdan ibarətdir.
09:29
Picasso even made the statement,
179
553424
1388
Pikasso belə deyib:
09:30
"I draw not what I see but what I think."
180
554812
4177
"Mən gördüyümü deyil, düşündüyümü
çəkirəm."
09:34
Yes, it means I didn't have to draw Gyeonghoeru.
181
558989
2517
Bunu o vaxt bilsəydim, bağçanı çəkməyimin
09:37
I wish I knew what Picasso said back then. I could have argued better with my teacher.
182
561506
4071
şərt olmadığını müəllimə deyərdim.
09:41
Unfortunately, the little artists within us
183
565577
3802
Bədbəxtlikdən, incəsənətin qoruyucularına
qarşı qoyub,
09:45
are choked to death before we get to fight against the oppressors of art.
184
569379
5487
savaşmağa başlamazdan əvvəl içimizdəki
yaradıcı uşaq ölür.
09:50
They get locked in.
185
574866
1605
Bu uşaq özünə qapanır,
09:52
That's our tragedy.
186
576471
1083
bu da bizim faciəmizdir.
09:53
So what happens when little artists get locked in, banished or even killed?
187
577554
5260
Bu içimizdəki yaradıcı uşaq yox olanda
necə olur?
09:58
Our artistic desire doesn't go away.
188
582814
1383
Arzularımız tam da yox olmur.
10:00
We want to express, to reveal ourselves,
189
584197
3097
Özümüzü ifadə etmək, göstərmək istəyirik,
10:03
but with the artist dead, the artistic desire reveals itself in dark form.
190
587294
5238
ancaq içimizdəki ölü sənətkar özünü ancaq
qaranlıqda göstərir.
10:08
In karaoke bars, there are always people who sing
191
592532
2967
Belələri karaokedə "She is Gone",
10:11
"She's Gone" or "Hotel California,"
192
595499
2542
"Hotel California" oxuyur,
10:13
miming the guitar riffs.
193
598041
2320
xəlayı gitarlarını çalırlar.
10:16
Usually they sound awful. Awful indeed.
194
600361
2242
Çox pis oxuyurlar, həqiqətən.
10:18
Some people turn into rockers like this.
195
602603
2479
Bir gecəlik roker olurlar.
10:20
Or some people dance in clubs.
196
605082
2073
Ya da klublarda rəqs edir,
10:23
People who would have enjoyed telling stories
197
607155
3402
hekayə yazacaq insanların gecə
10:26
end up trolling on the Internet all night long.
198
610557
3010
səhərə qədər internetdə
10:29
That's how a writing talent reveals itself on the dark side.
199
613567
3395
qaranlıq yerlərdə yazıları çıxır.
10:32
Sometimes we see dads get more excited than their kids
200
616962
3953
Ya da uşaqlarıyla oynayarkən özü oyuna qapılan
atalar var.
10:36
playing with Legos or putting together plastic robots.
201
620915
2985
Uşaqları ilə Leqo bloku, robot modeli düzəldirlər. (Gülüş)
10:39
They go, "Don't touch it. Daddy will do it for you."
202
623900
1733
"Sakit otur, mən düzəldərəm."deyirlər,
10:41
The kid has already lost interest and is doing something else,
203
625633
1635
uşaqlar həvəsdən düşüb başqa oyuna
başlasalar da,
10:43
but the dad alone builds castles.
204
627268
4009
ataları təkcə qala tikir.
10:47
This shows the artistic impulses inside us are suppressed, not gone.
205
631277
4478
İçimizdəki yaratmaq hissi məhdudlanır,
amma yox olmur.
10:51
But they can often reveal themselves negatively, in the form of jealousy.
206
635755
3792
Çox vaxt bu hiss neqativ formada, qibtə halında üzə çıxır.
10:55
You know the song "I would love to be on TV"? Why would we love it?
207
639547
5294
Bilirsiniz də, "Məni televizorda göstərsəydilər gözəl olardı."
kimi mahnı var.
11:00
TV is full of people who do what we wished to do,
208
644841
3828
Niyə gözəl olardı? Çünki televizorda bizim etmək,
11:04
but never got to.
209
648669
1940
olmaq istədiyimiz, ancaq ola bilmədiyimiz
adamlar çox olur.
11:06
They dance, they act -- and the more they do, they are praised.
210
650609
6129
Mahnı oxuyur, rəqs edir, rollar ifa edir
və buna görə alqışlanırlar da.
11:12
So we start to envy them.
211
656738
3150
Buna görə də, onlara qibtə edirik.
11:15
We become dictators with a remote and start to criticize the people on TV.
212
659888
4094
Pultu götürüb, deyinməyə başlayırıq.
11:19
"He just can't act." "You call that singing? She can't hit the notes."
213
663982
5853
"Buna aktyorluq deyirsən? Belə oxumaq olar? Səsi yoxdu bunun."
11:25
We easily say these sorts of things.
214
669835
2290
Belə ifadələr işlədirik.
11:28
We get jealous, not because we're evil,
215
672125
2943
İçimizdəki qısqanclıq bəd əməlimiz deyil,
11:30
but because we have little artists pent up inside us.
216
675068
4537
mənim fikrimcə, içimizdə qapalı qalmış
11:35
That's what I think.
217
679605
3586
yaradıcı uşağın varlığındandır.
11:39
What should we do then?
218
683191
1838
Bəs nə etməli?
11:40
Yes, that's right.
219
685029
777
İndi deyim:
11:41
Right now, we need to start our own art.
220
685806
3194
Bu dəqiqə öz yaradıcılığımızı işə salmalıyıq.
11:44
Right this minute, we can turn off TV,
221
689000
1009
Televizoru söndürüb,
11:45
log off the Internet,
222
690009
2449
internetdən çıxıb,
11:48
get up and start to do something.
223
692458
2700
nəyəsə başlamaq lazımdır.
11:51
Where I teach students in drama school,
224
695158
1735
Teatr məktəbində dərs deyərkən
11:52
there's a course called Dramatics.
225
696893
2734
mən keçməsəm də teatr elmi adlı
bir dərs var idi.
11:55
In this course, all students must put on a play.
226
699627
4190
Bu dərsi götürən hər tələbə bir pyes hazırlamalı idi.
11:59
However, acting majors are not supposed to act.
227
703817
4112
Ancaq yaxşı rol ifa etmək bacarığı olana rol verilmirdi.
12:03
They can write the play, for example,
228
707929
2020
O, misal üçün, dramaturq olurdu. Dramaturq olaraq
12:05
and the writers may work on stage art.
229
709949
2724
məktəbə başlayana isə səhnə dekorasiyası tapşırılır,
12:08
Likewise, stage art majors may become actors, and in this way you put on a show.
230
712673
2296
birlikdə tamaşa ərsəyə gəlirdi.
12:10
Students at first wonder whether they can actually do it,
231
714984
3748
Əvvəl tələbələr edə biləcəklərindən əmin olmasalar da,
12:14
but later they have so much fun. I rarely see anyone who is miserable doing a play.
232
718732
4563
vaxt keçdikcə bu işi sevirdilər. Tamaşa tapşırığını sevməyən adam demək olar görməmişəm.
12:19
In school, the military or even in a mental institution, once you make people do it, they enjoy it.
233
723295
4162
Məktəb, ordu, hətta dispanserlərdə də bu tapşırıq
sevinclə qarşılanır.
12:23
I saw this happen in the army -- many people had fun doing plays.
234
727457
4896
Əsgərlikdə olarkən, ondan sonra da bir neçə yerdə
buna şahid olmuşam.
12:28
I have another experience:
235
732353
2932
Mənim başıma da belə bir iş gəlib:
12:31
In my writing class, I give students a special assignment.
236
735285
3634
Yazıçılıq dərsində tələbələrə bir tapşırıq vermişdim.
12:34
I have students like you in the class -- many who don't major in writing.
237
738919
5900
Tələbələrin çoxunun ixtisası yazıçılıq deyildi.
12:40
Some major in art or music and think they can't write.
238
744819
4577
Ən çox rəssam ya da musiqi ixtisaslı tələbələr var idi.
Yazıçılıqda özlərinə inamları isə yox idi.
12:45
So I give them blank sheets of paper and a theme.
239
749396
3727
Buna görə, ağ kağızı paylayıb belə tapşırıq verdim:
12:49
It can be a simple theme:
240
753123
1614
Asan bir mövzuda, məsələn, uşaqlıqda
12:50
Write about the most unfortunate experience in your childhood.
241
754737
2514
ən pis xatirəniz haqda yazın - deyirdim.
12:53
There's one condition: You must write like crazy. Like crazy!
242
757251
3913
Ancaq dəli kimi yazın deyirdim, ağlınıza gələni.
12:57
I walk around and encourage them,
243
761164
2733
Partaların arası ilə gəzir,
12:59
"Come on, come on!" They have to write like crazy for an hour or two.
244
763897
3744
onları ruhlandırırdım, "Tez olun, yazın." Bir-iki saat
beləcə yazırdılar.
13:03
They only get to think for the first five minutes.
245
767641
3208
Əvvəl 5 dəqiqə fikirləşib sonra hey yazırdılar.
13:06
The reason I make them write like crazy is because
246
770849
3222
Belə dəli kimi yazmalarını istəməkdə səbəbim,
13:09
when you write slowly and lots of thoughts cross your mind,
247
774071
2758
yavaş-yavaş yazanda çox fikirləşmələridir,
13:12
the artistic devil creeps in.
248
776829
2447
artistin şeytan üzü ortaya çıxır.
13:15
This devil will tell you hundreds of reasons
249
779276
4032
Bu şeytan yazmamağımız üçün
13:19
why you can't write:
250
783308
2930
yüzlərlə səbəb ortaya atır, bizə
13:22
"People will laugh at you. This is not good writing!
251
786238
2835
"Başqalarınə gülüş yeri olacaqsan.
Bu yazdığın yazı deyil.
13:24
What kind of sentence is this? Look at your handwriting!"
252
789073
1550
Cümlədi bu? Xəttinə bax!"
13:26
It will say a lot of things.
253
790623
1577
kimi şeylər deyir.
13:28
You have to run fast so the devil can't catch up.
254
792200
2504
Bu şeytan bizə çatmamış tez-tez yazmalıyıq.
13:30
The really good writing I've seen in my class
255
794704
4072
Gördüyüm ən yaxşı yazılar, vaxt azadlığı verdiyim
13:34
was not from the assignments with a long deadline,
256
798776
2673
tapşırıqların içindən deyil, 40 dəqiqə ya bir saat içində
13:37
but from the 40- to 60-minute crazy writing students did
257
801449
3484
qarşımda əyləşib qələmlə yazılmış
13:40
in front of me with a pencil.
258
804933
3402
yazıların içindən çıxırdı.
13:44
The students go into a kind of trance.
259
808335
1839
Uşaqlar trans halında olurlar.
13:46
After 30 or 40 minutes, they write without knowing what they're writing.
260
810174
4462
30-40 dəqiqədən sonra nə yazdıqlarını bilmirlər.
13:50
And in this moment, the nagging devil disappears.
261
814636
2965
Bu anlarda arxalarınca düşən şeytan
onlardan əl çəkir.
13:53
So I can say this:
262
817601
1709
Belə nəticəyə gəlirəm:
13:55
It's not the hundreds of reasons why one can't be an artist,
263
819310
4015
Sənətkar olmamağımız üçün yüzlərlə səbəb deyil,
13:59
but rather, the one reason one must be that makes us artists.
264
823325
4250
bircə özümüzün olmalı olduğumuz səbəbi bizi sənətkar edir.
14:03
Why we cannot be something is not important.
265
827575
1709
Ola bilməmək səbəblərimiz önəmli deyil.
14:05
Most artists became artists because of the one reason.
266
829284
3150
Sənətkarların çoxu ancaq bu bircə səbəbdən
sənətkar olublar.
14:08
When we put the devil in our heart to sleep and start our own art,
267
832434
3670
İndicə içimizdəki şeytana qarşı çıxıb sənətimizə
başlamağın vaxtıdır.
14:12
enemies appear on the outside.
268
836104
2334
Düşmənlərimiz də bu anda ortaya çıxır.
14:14
Mostly, they have the faces of our parents. (Laughter)
269
838438
2856
Çoxu valideynlərimiz cildinə girirlər. (Gülüş)
14:17
Sometimes they look like our spouses,
270
841294
3101
Ya da həyat yoldaşımızın cildinə.
14:20
but they are not your parents or spouses.
271
844395
1768
Onlar sizin ailəniz, həyat yoldaşınız deyil.
14:22
They are devils. Devils.
272
846163
2894
Onlar şeytanlardır. (Gülüş)
14:24
They came to Earth briefly transformed
273
849057
1944
Qısa müddətlik göydən yerə eniblər ki,
14:26
to stop you from being artistic, from becoming artists.
274
851001
3946
bizi incəsənətlə məşğul olmaqdan yayındırsınlar.
14:30
And they have a magic question.
275
854947
1922
Onların sehrli sualları var.
14:32
When we say, "I think I'll try acting. There's a drama school in the community center," or
276
856869
6158
Biz "Aktyorluğu öyrənmək istəyirəm, teatr
məktəbinə yazılmaq istəyirəm," yaxud
14:38
"I'd like to learn Italian songs," they ask, "Oh, yeah? A play? What for?"
277
863027
4477
"İtalyan mahnıları öyrənmək istəyirəm."deyəndə
"Hə, teatr? Onunla neyləyəcəksən ki?"
14:43
The magic question is, "What for?"
278
867504
3662
sualını verirlər. Bu "Onunla neyləyəcəksən ki?"
sehrli sualıdır.
14:47
But art is not for anything.
279
871166
3712
Ancaq incəsənət nəsə etmək üçün
edilən bir şey deyil.
14:50
Art is the ultimate goal.
280
874878
2254
İncəsənət maraqdan yaranır.
14:53
It saves our souls and makes us live happily.
281
877132
4140
O bizim ruhumuzu azad edib, xoşbəxt
yaşamağımıza gətirib çıxarır.
14:57
It helps us express ourselves and be happy without the help of alcohol or drugs.
282
881272
5506
İçki və narkotik maddəsiz xoşbəxt olub,
özümüzü ifadə etməyimizə kömək edir.
15:02
So in response to such a pragmatic question,
283
886778
4325
Buna görə də, praqmatik insanların bu sualına
15:07
we need to be bold.
284
891118
2419
aydın cavab vermək lazımdır.
15:09
"Well, just for the fun of it. Sorry for having fun without you,"
285
893537
4444
"Xoşuma gəldiyi, maraqlı olduğuna görə edirəm. Bağışla ki,
maraqlanıram."
15:13
is what you should say. "I'll just go ahead and do it anyway."
286
897981
4025
"Mən birinci başlayacam." deməyi bacaran
insan olmaq lazımdır.
15:17
The ideal future I imagine is where we all have multiple identities,
287
902006
5100
Mənim arzuladığım gələcək, hamının ən azından
15:23
at least one of which is an artist.
288
907106
3781
bircə sahədə yaradıcı olacağı bir gələcəkdir.
15:26
Once I was in New York and got in a cab. I took the backseat,
289
910887
3169
Nyu Yorkda taksiyə minmişdim. Arxa oturacaqda
oturmuşdum.
15:29
and in front of me I saw something related to a play.
290
914056
4157
Taksinin ön oturacağında teatrla bağlı
nə isə yazı asılmışdı.
15:34
So I asked the driver, "What is this?"
291
918213
1137
Nə olduğunu soruşdum.
15:35
He said it was his profile. "Then what are you?" I asked. "An actor," he said.
292
919350
4045
Sürücü, öz profilimdir - dedi. "Sən nəçisən ki?" sualıma,
aktyoram - deyə cavab verdi.
15:39
He was a cabby and an actor. I asked, "What roles do you usually play?"
293
923395
3423
Sürücü olsa da teatrda aktyorluq edirdi. "Hansı rolu oynayırsan?"
15:42
He proudly said he played King Lear.
294
926818
2026
soruşanda fəxrlə "Kral Lir." deyə cavab verdi.
15:44
King Lear.
295
928844
1445
"Kral Lir"
15:46
"Who is it that can tell me who I am?" -- a great line from King Lear.
296
930289
1626
"Kim deyə bilər ki, mən kiməm?" Kral Lir pyesindən məşhur cümlədir.
15:47
That's the world I dream of.
297
931915
3391
Mən də belə dünya arzulayıram.
15:51
Someone is a golfer by day and writer by night.
298
935306
3935
Kimsə günorta qolfla məşğuldur, gecələrisə yazıçıdır.
15:55
Or a cabby and an actor, a banker and a painter,
299
939241
2519
Yaxud həm taksiçi, həm aktyordur,
həm bank işçisi, həm rəssamdır.
15:57
secretly or publicly performing their own arts.
300
941760
5576
Gizli ya açıq-aşkar, öz sənətləri ilə məşğuldurlar.
16:03
In 1990, Martha Graham, the legend of modern dance, came to Korea.
301
947336
4871
1990-ci ildə modern rəqs əfsanəsi Marta Qraham
Koreyaya gəldi.
16:08
The great artist, then in her 90s, arrived at Gimpo Airport
302
952207
5756
90 yaşlarındakı böyük sənətkar Kimpo Hava
limanına çatanda,
16:13
and a reporter asked her a typical question:
303
957979
3065
bir jurnalist ona tipik bir sual verdi:
16:16
"What do you have to do to become a great dancer?
304
961044
2607
"Böyük rəqqas olmaq üçün nə etmək lazımdır?
16:19
Any advice for aspiring Korean dancers?"
305
963651
2580
Koreyalı rəqqaslara məsləhətiniz nədir?"
16:22
Now, she was the master. This photo was taken in 1948 and she was already a celebrated artist.
306
966231
4995
Şəklin çəkildiyi 48-ci ildə artıq dahi sənətkar sayılan şəxsə
16:27
In 1990, she was asked this question.
307
971226
2191
90-ci ildə belə bir sual verdi.
16:29
And here's what she answered:
308
973417
2684
O da belə cavab verdi:
16:32
"Just do it."
309
976101
3917
"Just do it."[Sadəcə et.](Gülüş)
16:35
Wow. I was touched.
310
980018
1518
Təsirli cavab idi.
16:37
Only those three words and she left the airport. That's it.
311
981536
4092
Bu üç sözü deyib, gəliş zalını tərk etdi.
16:41
So what should we do now?
312
985628
3231
İndi bizə lazım olan nədir?
16:44
Let's be artists, right now. Right away. How?
313
988859
3726
Elə bu dəqiqə incəsənətlə məşğul olmaq. Necə?
16:48
Just do it!
314
992585
992
Just do it.
16:49
Thank you.
315
993577
1614
Çox sağ olun.
16:51
(Applause)
316
995191
1804
(Alqış)
Translated by Gulchin Taghiyeva
Reviewed by Musa Afandiyev

▲Back to top

ABOUT THE SPEAKER
Young-ha Kim - Writer
One of the premiere writers of his generation, Korean novelist Young-ha Kim weaves tales that speak to the thrills and challenges of young Koreans in our increasingly globalized and ever-changing world.

Why you should listen

Young-ha Kim wishes that his eighth grade teacher, rather than chiding him for a poorly-executed drawing with a sweeping backstory, had told him, “Well, Young-ha, you may not be good at drawing but you have a talent for storytelling.” Without encouragement, he took the long road toward becoming a writer.

Young-ha Kim published his debut novel, I Have the Right to Destroy Myself, in 1996. It won the esteemed Munhak-dongne prize, and was translated into French two years later. Followed by English and German translations, the book garnered Kim international recognition. Kim has since published five novels -- including The Empire of Light and Your Republic Is Calling You -- plus four collections of short stories.

Kim’s latest book, Black Flower, was sparked by a random conversation on a trans-Pacific flight. It tells the story of 1,033 Korean immigrants who found themselves sold into indentured servitude in Mexico’s Yucatan Peninsula in 1905. Publisher's Weekly wrote of the novel in October of 2012, “Spare and beautiful, Kim’s novel offers a look at the roots of the little-known tribulations of the Korean diaspora in Mexico.”

Kim’s work mixes high and low genres and focuses on the issue of: what does it mean to be Korean in a globalized, quickly-changing world? His novels have served as a source of inspiration for Korean filmmakers -- two have already been adapted for the big screen with the film version of a third on its way.

Until 2008, Kim was a professor in the Drama School at Korean National University of Arts -- a post he left in 2008 to focus exclusively on writing.

More profile about the speaker
Young-ha Kim | Speaker | TED.com

Data provided by TED.

This site was created in May 2015 and the last update was on January 12, 2020. It will no longer be updated.

We are currently creating a new site called "eng.lish.video" and would be grateful if you could access it.

If you have any questions or suggestions, please feel free to write comments in your language on the contact form.

Privacy Policy

Developer's Blog

Buy Me A Coffee