ABOUT THE SPEAKER
Kate Stone - Shepherd of electrons
At Novalia, Kate Stone and her team use ordinary printing presses to manufacture interactive electronics, which combine touch-sensitive ink technology and printed circuits into unique and cost-effective products.

Why you should listen

Born in Cheshire, England and the child of a continent-hopping engineer, Kate Stone was often left to her own devices among some of the world's most disparate cultures. Whether learning to cook rice from Gurkhas or spending time alongside a garageful of car repairmen in Borneo, Stone quickly learned that nontraditional problem-solving was often the very best kind.

At 20, Stone moved to Australia and eventually to the outback, where she was soon herding 22,000 sheep on a 120,000-acre farm. She then returned to England and began her studies in electronics at Salford University, before being recruited to do her PhD work in physics at Cambridge's Cavendish Laboratory, where her focus on moving electrons eventually led to the creation of her groundbreaking company, Novalia.

At Novalia, Stone says: "The work of my team and myself is the realization of my childhood fascinations. We put electronics into paper, and paper is all around us." Stone sees herself as a "creative scientist," blending art and science to create startling fusions of new and old technology. In addition to her work with Novalia, Stone is a member of the Editors Code of Practice committee.

More profile about the speaker
Kate Stone | Speaker | TED.com
TED2018

Kate Stone: The press trampled on my privacy. Here's how I took back my story

کەیت ستۆن: چۆن چیرۆکەکەمم گێڕاییەوە کاتێک ڕۆژنامەکان تایبەتمەندیەکانمیان پێشێڵ کرد.

Filmed:
1,426,735 views

پاش ئەو ڕووداوە سامناکەی کە بووە بنیشتەخۆشەی سەردێڕی ڕۆژنامەکان، کەیت ستۆن ڕێگەیەکی نوێی بۆ زاڵبوون بەسەر گێڕانەوەیی چیرۆکەکەیدا دۆزییەوە. هەروەها بۆ يارمەتى ئەوانى تر بدات و ڕێگە لە پێشێل کردنی کردنی تایبەتمەندێتیان بگرێت، زیرەکی خۆی دەخاتە کار. فێر ببن چۆن ئەو چيرۆكە تایبەتی خۆی لەم بابەتە پڕە لە گاڵتەوگەپە، بەبوێری دەگێڕێتەوە.
- Shepherd of electrons
At Novalia, Kate Stone and her team use ordinary printing presses to manufacture interactive electronics, which combine touch-sensitive ink technology and printed circuits into unique and cost-effective products. Full bio

Double-click the English transcript below to play the video.

‎ پێنچ ساڵ لەمەوبەر، لەسەر شانۆی تێد
‎وەستابووم، سەبارەت بە کارەکەم قسەم دەکرد،
00:13
Five years ago, I stood on the TED stage,
and I spoke about my work.
0
1349
3658
00:17
But one year later,
1
5373
1303
بەڵام ساڵی دواتر،
00:18
I had a terrible accident as I left a pub
one dark night with friends,
2
6700
3693
شەوێک لە سکۆتلەندا کاتێک لەگەڵ
هاوڕێکانم مەیخانەمان بەجێهێشت،
00:22
in Scotland.
3
10417
1429
توشی ڕووداوێکی نەخوازراو بووین.
00:23
As we followed the path through a forest,
I suddenly felt a massive thud,
4
11870
4698
کاتێک بەنێو دارستانێک دا دەڕۆشتین،
لە ناکاو ھەستم بە بەرکەوتنێکی سەخت کرد،
00:28
then a second thud,
5
16592
1380
پاش بەرکەوتنێکیتر,
00:29
and I fell to the ground.
6
17996
1667
و کەوتمە سەر زەوی.
00:31
I had no idea what had hit me.
7
19687
1984
ھیچ بیرۆکەیەکم نەبوو كه چیم بەرکەوت.
00:34
I later found out that when
the gate was opened on a garden,
8
22211
4422
دواتر بۆم دەرکەوت
لەو کاتەی دەرگەی باخچەکە کرایەوە،
00:38
a wild stag stampeded along the path
and ran straight into me.
9
26657
4765
ئاسکێکی کێوی بە پەلە هاتە دەرەوە و
بەدرێژای ڕێگەکە بەرەو ڕووم هات.
00:44
Its antler penetrated my trachea
and my esophagus
10
32054
3393
شاخی ئاسکەکە بە نێو بۆڕی
ھەناسە و سورێنچکم دا ڕۆیشت
00:47
and stopped at my spinal cord
and fractured my neck.
11
35471
2895
و لە بڕبڕەی پشتم چەقی و ملم شکا.
00:51
My best friend found me
lying on the floor,
12
39502
2249
باشترین ھاوڕێم منی لەسەر زەوی دۆزییەوە،
00:53
gurgling for help
through a hole in my neck.
13
41775
2508
بەھۆی ئەو کونەی ملمەوە بە
گریانەوە داوای یارمەتیم دەکرد.
00:56
And we locked eyes,
and although I couldn't speak,
14
44641
2682
و چاومان داخست و هەر چەندە من
نەمدەتوانی قسە بکەم، بەڵام
00:59
she could understand what I was thinking.
15
47347
2016
ئەو توانی لەوە تێبگات
بیر لە چی دەکەمەوە.
01:01
And she told me, "Just breathe."
16
49387
2693
پێی ووتم "تەنھا ھەناسە بدە".
01:04
And so, whilst focusing on my breath,
I had a strong sense of calmness,
17
52659
4061
کاتێک، تەنها بیرم لە ھەناسەم دەکردەوە،
ھەستم بە ئارامیەکی زۆر دەکرد.
01:08
but I was certain that I was going to die.
18
56744
2369
بەڵام دڵنیا بووم کە بەرەو مردن دەچم.
01:11
Somehow, I was content with this,
19
59137
1644
ھەرچۆنێک بێت، بەمە ڕازی بووم.
01:12
because I've always tried
to do my best in life whenever I can.
20
60805
3113
چونکە هەمیشە ھەوڵم داوە
لە ژیانمدا بتوانم باشترینەکان بکەم.
01:15
So I just continued to enjoy each breath
as one more moment --
21
63942
3199
چێژم لە ھەناسەدان بۆ ساتێکی زياتر.
01:19
one breath in and one breath out.
22
67165
2076
ھەناسە وەرگرتنێک، و هەناسە
دانەوەیەک وەردەگرت.
کاتێک ئۆتۆمبێلی فریاکەوتن گەیشت،
ھێشتا بە ئەگا بووم،
01:21
An ambulance came,
I was still fully conscious,
23
69813
2349
01:24
and I analyzed everything on the journey,
because I'm a scientist:
24
72186
3229
لەبەرئەوەی زانام، هەموو شتێکم
سەبارەت بە گەشتەکە بۆ نموونە:
دەنگی ڕێگەکە، دووبارە
بوونەوەی ڕووناکی شەقامەکە.
01:27
the sound of the tires on the road,
the frequency of the street lights
25
75439
3349
ڕووناکە شەقامەکانی شار، شی کردەوە.
01:30
and eventually, the city street lights.
26
78812
1939
01:32
And I thought, "Maybe I will survive."
27
80775
2255
بیرم کردەوە، "لەوانەیە
لەم کارەساتە ڕزگارم بێت."
01:35
And then I passed out.
28
83054
1745
دواتر لە هۆش خۆم چووم.
لە نەخۆشخانەیەکی ناوخۆیی خەوێنرام دواتر بۆ
گڵاسگۆ گواسترامەوە، دوای ئەوەی کەوتمە
01:38
I was stabilized at a local hospital
and then airlifted to Glasgow,
29
86046
4222
حاڵەتی بێهۆشبوونەوە قورگیان بۆ دوریمەوە.
01:42
where they reconstructed my throat
and put me in a coma.
30
90292
3419
01:46
And while I was in the coma,
I had many alternate realities.
31
94761
3199
لەوکاتەی بێهۆشبووم، چەندەھا
جار جیهانی سەیرم دەهاتە بەرچاو.
01:49
It was like a crazy mix
of "Westworld" and "Black Mirror."
32
97984
3633
وەک تێکەڵەیەکی شێتانە بوو لە
نێوان"ژیان" و"مردن."
01:53
But that's a whole other story.
33
101641
2066
بەڵام ئەمە چیرۆکێکیترە.
01:56
My local TV station reported live
from outside the hospital
34
104165
3654
کەناڵە ناوخۆییەکان لە دەرەوەی نەخۆشخانەکە
پەخشی ڕاستەوخۆیان سەبارەت بە
01:59
of a Cambridge scientist
who was in a coma,
35
107843
3445
زانایێکی کامبریچ کە لە
حاڵەتی بێهۆشیداییە دەکرد.
02:03
and they didn't know
if she would live or die or walk or talk.
36
111312
3759
و نەیاندەزانی ئایا
دەژی، دەمرێت، دەڕوات یا قسە دەکات.
02:07
And a week later,
I woke up from that coma.
37
115855
3019
هەفتەیەک دواتر، بە هۆش خۆم هاتمەوە.
02:12
And that was the first gift.
38
120163
1906
ئەوە یەکەمین دیاری بوو.
02:14
Then I had the gift to think,
the gift to move,
39
122093
3151
دواتر دیاری
بیرکردنەوە و جوڵە کردن،
02:17
the gift to breathe
40
125268
2042
دیاری ھەناسەدان
02:19
and the gift to eat and to drink.
41
127334
2123
و خواردن و خواردنەوە بۆ بە دەست هێنا.
02:21
That took three and a half months.
42
129481
2288
ئەمە سێ مانگ و نیوی خایاند.
02:24
But there was one thing
that I never got back, though,
43
132339
2548
بەڵام لێرە یەک شت ھەبوو
کە ھەرگیز لە یادم ناچێت ،
02:26
and that was my privacy.
44
134911
1729
کە بابەتی تایبەت و کەسییە.
02:28
The tabloid press
made the story about gender.
45
136664
2810
ڕۆژنامەکان چیرۆکی
پەیوەندیدار بە جێندەرەم نوسیبوو.
02:31
Look -- I'm transgender,
it's not that big a deal.
46
139498
3119
سەیرکەن--من ڕەگەزم گۆڕاوە،
ئەوەش کێشەیەکی گەورە نییە.
02:34
Like, my hair color or my shoe size
is way more interesting.
47
142641
4073
بۆ نمونە، گۆڕینی ڕەنگی قژ یان قەبارەی
پێڵاوەکەم زیاتر چێژبەخشترین.
02:39
When I last spoke here --
48
147393
1454
کاتێک دواجار لێرە قسەم کرد
02:40
(Applause)
49
148871
1151
(چەپڵەڕێزان)
کاتێک دواجار لێرە قسەم کرد
02:42
When I last spoke here --
50
150046
1199
02:43
(Applause)
51
151269
1165
(چەپڵەڕێزان)
02:44
at TED, I didn't talk about it,
because it's boring.
52
152458
2710
لە تێد، سەبارەت بەم شتە
قسەم نەکرد، چونکە چیرۆکێکی دووبارەیە.
02:47
And one Scottish newspaper
ran with the headline:
53
155727
3079
ڕۆژنامەیەکی سکۆتڵەندی
بەم سەردێڕە دەستی پێ کرد:
02:50
"Sex Swap Scientist Gored by Stag."
54
158830
2563
"ڕەگەزی زانایەک لە لایەن
نێرینەی ئاسکێکەوە دەگۆڕدرێت"
02:53
And five others did similar things.
55
161417
2223
پێنچ کەسی دیکەش ھەمان شتیان کرد.
02:55
And for a minute, I was angry.
56
163664
1754
بۆ ساتێک زۆر توڕە بووم.
02:57
But then I found my calm place.
57
165442
2207
بەڵام دواتر ھێمن بوومەوە.
وئەوەی بیرم لێ دەکردەوە،
ئافرەتێکی هەڵەیان هەڵبژاردبوو".
02:59
And what ran through my head was,
"They've crossed the wrong woman,
58
167673
3166
03:02
and they're not going to know
what's hit them."
59
170863
2269
و ئەوان نازانن چییان بەسەر دەهێنم."
03:05
(Laughter)
60
173156
1742
(پێکەنین)
03:06
I'm a kindness ninja.
61
174922
1207
من نینجایەکی میھرەبانم.
03:08
I don't really know what a ninja does,
62
176153
1845
لەڕاستیدا نازانم نینجا چی دەکات،
بەڵام بۆ من، ئەوان بەناو سێبەردا
دەڕۆن، بەناو زێرابەکان دا دەخشێن،
03:10
but to me, they slip through the shadows,
crawl through the sewers,
63
178022
3184
لە سەربانەکان باز دەدەن،
03:13
skip across the rooftops,
64
181230
1430
پێش ئەوەی بزانیت،
لە پشتتەوەتن.
03:14
and before you know it,
they're behind you.
65
182684
2012
بە کۆمەڵە سەربازێکەوە
دەرناکەون و گلەیی ناکەن،
03:16
They don't turn up
with an army or complain,
66
184720
2251
تەنھا تیشک دەخەنە
سەر پلانەکان.
03:18
and they're laser-focused on a plan.
67
186995
1762
کاتێک لە ناو جێگەی
نەخۆشخانە ڕاکشابووم،
03:20
So when I lay in my hospital bed,
68
188781
1803
بیرم لە پلانەکێک بۆ
ڕێگەگرتن و بۆ کەمکردنەوەی دەرفەتیان .
03:22
I thought of my plan
to help reduce the chances
69
190608
3025
03:25
of them doing this to somebody else,
70
193657
1849
کە هەمان زیان بە خەڵکیتر بگەیەنن.
03:27
by using the system as is, and paying
the price of sacrificing my privacy.
71
195530
5062
بە بەکارھێنانی هەمان ڕێگە و
بە قوربانیدان بە تایبەتمەندی خۆم.
03:32
What they told one million people,
I will tell 10 million people.
72
200616
3887
چییان بە یەک ملیۆن
کەس گوت، من بە ١٠ملیۆن کەس دەڵێم.
چونکە کاتێک تۆ توڕە دەبیت، خەڵکی
بەرگری لە خۆیان دەکەن.
03:36
Because when you're angry,
people defend themselves.
73
204887
2474
03:39
So I didn't attack them,
74
207385
1360
بۆیە هێڕشم
نەکردە سەریان،
03:40
and they were defenseless.
75
208769
1504
و ئەوانیش بەرگری لە خۆیان نەکرد.
03:42
I wrote kind and calm letters
to these newspapers.
76
210297
3961
چەند نامەیەکی جوان و هێمنکەرەوە بۆ
ڕۆژنامەکانی سەن و فۆکس نیوسی
03:46
And The Sun newspaper,
the kind of "Fox News" of the UK,
77
214282
3254
بەڕیتانی نووسی،
03:49
thanked me for my "reasoned approach."
78
217560
2636
و سوپاسی ئەو ڕێگە چارە
گونجاوەی منیان کرد.
03:52
I asked for no apology,
no retraction, no money,
79
220696
3873
داوای پاشگەزبوونەوە،
نە داوای لێبوردن نە پارەم نەکرد،
بەڵکو تەنها ویستم پێیان ڕابگەیەنم
پێشێلی یاساکانیان کردووە،
03:56
just an acknowledgment
that they broke their own rules,
80
224593
2579
03:59
and what they did was just wrong.
81
227196
2383
ھەروەھا ئەوەی کردیان تەنها ھەڵە بوو.
لەم گەشتەدا، تێگەیشتم ئەوان کێن،
04:03
And on this journey,
I started to learn who they are,
82
231022
3624
04:06
and they began to learn who I am.
83
234670
2269
و ئەوانیش بۆیان دەرکەوت من کێم،
04:08
And we actually became friends.
84
236963
1810
و ئێمە بەڕاستی بووین بە ھاوڕێ .
04:10
I've even had a few glasses of wine
with Philippa from The Sun since then.
85
238797
3785
تا گەیشتە ئەو وادەیەی لەگەڵ فیلپای زە سەن
چەند گڵاسێک مەشرووب پێکەوە بخۆینەوە.
04:15
And after three months, they all agreed,
86
243273
2364
دوای سێ مانگ، ئەوان ھەموویان ڕازی بوون،
04:17
and the statements
were published on a Friday,
87
245661
2152
و لێدوانەکە لە ھەینیدا بڵاوکرایەوە،
04:19
and that was the end of that.
88
247837
1388
و ئەوە کۆتاییەکەی بوو.
04:21
Or so they thought.
89
249249
1247
دواتر ئەوان بيريان كردەوە.
04:22
On the Saturday,
I went on the evening news,
90
250520
3077
لە شەممەدا،
بوومە سەردێری ھەواڵەکانی ئێوارە،
04:25
with the headline "Six National
Newspapers Admit They Were Wrong."
91
253621
4237
بەسەردێڕی"شەش ڕۆژنامەی
جیھانی دانیان بە ھەڵەی خۆیاندا نا"
04:29
And the anchor said to me,
92
257882
1504
و پێشکەشکارەکە پێی گوتم،
04:31
"But don't you think
it's our job as journalists
93
259410
2371
پێت وانییە ئەوە ئیشی ئێمەیە
وەکو ڕۆژنامە نوسێک
04:33
to sensationalize a story?"
94
261805
1790
تا چیرۆکەکان ورژێنەر بکەین؟"
04:35
And I said, "I was laying
on a forest floor, gored by a stag.
95
263619
4770
منیش وتم، "پاڵ کەوتبووم لە دارستانەکە،
لە لایەن ئاسکێکەوە بریندار کرام.
04:40
Is that not sensational enough?"
96
268413
1563
ئایا ئەمە ورژێنەر نییە؟"
04:42
(Laughter)
97
270000
2722
(پێکەنین)
04:44
And I was now writing the headlines.
98
272746
1768
و ئێستاش من سەردێڕەکان دەنووسم،
04:46
My favorite one was,
99
274538
1626
لە هەموویان جوانتر،
04:48
"The stag trampled on my throat,
and the press trampled on my privacy."
100
276188
4230
ئاسکەکە خۆی بە قورگمەوە ئاڵاندبوو،
ڕۆژنامەکانیش لە تایبەتمەندیەکانم ئاڵابوون.
04:52
It was the most read piece
of BBC News online that day.
101
280442
3270
لەم ڕۆژەدا پڕ خوێنەرترین
بابەتی بی بی سی بوو.
04:55
And I was kind of having fun.
102
283736
1753
منیش پێم خۆش بوو.
04:58
And by the end of my week of media,
103
286379
1778
لە کۆتایی ھەفتەکەم لە میدییادا،
05:00
I started to use my newfound
voice and platform
104
288181
2880
دەستم بە بەکارھێنانی دەنگ
و سەکۆی نوێی خۆم کرد.
05:03
to spread a message of love and kindness.
105
291085
2158
بۆ پەخش کردنی پەیامی
خۆشەویستی و میھرەبانی .
05:05
And when I had the minute
of anger and hatred
106
293608
3064
و کاتێک خولەکێک توڕە دەبووم و ڕقم بەرامبەر
05:08
towards those press and journalists,
107
296696
1826
ئەو ڕۆژنامە و ڕۆژنامەنوسانە هەڵدەستا،
05:10
I had to identify my inner
bigotry towards them.
108
298546
3954
دەبوو بیرتەسکی ناخی خۆمیان بۆ پێناسە بکەم.
05:15
And I had to meet and speak
with these people
109
303188
2460
و پێویست بوو لەگەڵیان
کۆببمەوە و قسەیان لەگەڵ بکەم
05:17
without judgment.
110
305672
1150
بەبێ ڕقی پێشوەختە.
05:19
I had to let myself understand them,
111
307482
2143
دەبوایە وام لە خۆم بکردبایە لێیان تێبگەم،
05:21
and in return, they began
to understand me.
112
309649
2714
و لە بەرامبەردا، ئەوانیش لێم تێبگەن.
شەش مانگی دواتر، داوایان
لێکردم بەشداری لیژنەیەک بکەم
05:24
Well, six months later, they asked me
to join the committee
113
312919
2904
05:27
that regulates the press.
114
315847
1666
بۆ ڕێکخستنی کاری ڕۆژنامەگەری.
05:30
And a few times a year,
I sip tea and dip biscuits
115
318679
3531
و ساڵی چەند جارێک،
قومێ چایی و پسکیت دەخۆم
05:34
with the likes of Daily Mail editor
Paul Dacre, who says to me,
116
322234
3419
لەسەر خواستی سەرنوسەرى دەیلی مەیل
پۆڵ داکرە، كە پێی دەگوتم،
05:37
"So, Kate, how have
your last few months been?"
117
325677
2630
"کەیت، مانگەکانی پێشووت چۆن بوو؟"
05:40
And I respect them.
118
328863
1321
و ڕێزیان دەگرم.
05:42
And I'm now one of three
members of the public
119
330490
2183
و ئێستا یەکێکم لە سێ ئەندامە سەرەکییەکە
05:44
who has a seat at the table --
120
332697
1579
کە جێگەی خۆم ھەیە
05:46
not because I'm different,
121
334300
1587
لەبەر ئەوە نا کە جیاوازم،
لەبەرئەوەیە کە، وەک ھەر یەکێک
لەوان دەنگم گوێگری هەیە.
05:47
but because my voice counts,
just like anybody else.
122
335911
3192
05:51
And the irony is,
123
339521
1500
جێگەی گاڵتەجاریە
لە ئێستا بە دواوە، داوا دەکەم کە چاو
بە ڕۆژنامە چاپکراوەکان بخشێنن
05:53
every now and again, I'm asked
to visit those printing presses
124
341045
2960
05:56
of this declining industry,
125
344029
1866
ئەم بازرگانییە شکستخواردووە
05:57
because some people think
126
345919
1532
چونکە ھەندێ کەس وا بیر دەکەنەوە
05:59
that the technology I spoke about here,
last time at TED, my interactive print,
127
347475
5203
جاری پێشوو لێرە، لە تێد دەربارەی
تەکنەلۆجیا قسەم کرد، تێڕوانیم سەبارەت بە
چاپەمەنی بەڕاستی یارمەتی
پاراستنی ئەوان دەدات.
06:04
might actually help save them.
128
352702
1908
06:07
So beware of your inner bigot,
129
355053
2694
کەواتە ئاگەداری بیر تەسکی ناخت بە،
06:09
and make friends from your enemies.
130
357771
2451
دوژمنەکانت بکە بە هاوڕێی خۆت.
06:12
Thank you.
131
360246
1159
سوپاس.
06:13
(Applause)
132
361429
3460
(چەپڵەڕێزان)
Translated by Koya University
Reviewed by Razaw Bor

▲Back to top

ABOUT THE SPEAKER
Kate Stone - Shepherd of electrons
At Novalia, Kate Stone and her team use ordinary printing presses to manufacture interactive electronics, which combine touch-sensitive ink technology and printed circuits into unique and cost-effective products.

Why you should listen

Born in Cheshire, England and the child of a continent-hopping engineer, Kate Stone was often left to her own devices among some of the world's most disparate cultures. Whether learning to cook rice from Gurkhas or spending time alongside a garageful of car repairmen in Borneo, Stone quickly learned that nontraditional problem-solving was often the very best kind.

At 20, Stone moved to Australia and eventually to the outback, where she was soon herding 22,000 sheep on a 120,000-acre farm. She then returned to England and began her studies in electronics at Salford University, before being recruited to do her PhD work in physics at Cambridge's Cavendish Laboratory, where her focus on moving electrons eventually led to the creation of her groundbreaking company, Novalia.

At Novalia, Stone says: "The work of my team and myself is the realization of my childhood fascinations. We put electronics into paper, and paper is all around us." Stone sees herself as a "creative scientist," blending art and science to create startling fusions of new and old technology. In addition to her work with Novalia, Stone is a member of the Editors Code of Practice committee.

More profile about the speaker
Kate Stone | Speaker | TED.com

Data provided by TED.

This site was created in May 2015 and the last update was on January 12, 2020. It will no longer be updated.

We are currently creating a new site called "eng.lish.video" and would be grateful if you could access it.

If you have any questions or suggestions, please feel free to write comments in your language on the contact form.

Privacy Policy

Developer's Blog

Buy Me A Coffee