TED@Nairobi
Munir Virani: Why I love vultures
मुनीर विरानी: मला गिधाडे का प्रिय आहेत ?
Filmed:
Readability: 4.8
1,134,254 views
निसर्ग निर्मित सफाई कर्मचारी -गिधाडे आपल्या पर्यावरणासाठी फार महत्वाची आहेत. मग त्याना वाईट प्रसिद्धी का? त्याना नामशेष होण्याचा धोका का? जीवशास्त्रज्ञ मुनीर विरानी म्हणतात की दृष्टीकोन बदलण्यासाठी आणि त्याना वाचविण्यासाठी आपण या अद्वितीय पण गैरसमज असलेल्या जीवांकडे लक्ष दिले पाहिजे
Munir Virani - Raptor biologist, wildlife photographer
Munir Virani is a raptor biologist and wildlife photographer, and Director of the Peregrine Fund Africa Program, devoted to conserving birds of prey. Full bio
Munir Virani is a raptor biologist and wildlife photographer, and Director of the Peregrine Fund Africa Program, devoted to conserving birds of prey. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:16
I would like to talk to you about
0
506
1854
मला तुमच्याशी बोलायला आवडेल
00:18
a very special group of animals.
1
2360
2632
एका विशेष प्राण्याच्या गटाबद्दल
00:20
There are 10,000 species of birds in the world.
2
4992
4001
जगात पक्ष्यांच्या १०००० प्रजाती आहेत.
00:24
Vultures are amongst the most threatened group of birds.
3
8993
4608
नामशेष होत असलेल्या पक्ष्यांच्या गटातील गिधाडे हा मोठा गट
00:29
When you see a vulture like this, the first thing
4
13601
3012
हे असे गिधाड पाहिले की प्रथमच
00:32
that comes to your mind is, these are disgusting, ugly,
5
16613
3976
तुमच्या मनात विचार येतो की हे घृणास्पद , ओंगळ
00:36
greedy creatures that are just after your flesh,
6
20589
2959
खादाड पक्षी केवळ तुमच्या मांसासाठी आहेत
00:39
associated with politicians. (Laughter) (Applause)
7
23548
7327
राजकारणी लोकांसारखे ( हंशा , टाळ्या )
00:46
I want to change that perception. I want to change
8
30875
2775
मला ही धारणा बदलायची आहे , मला बदलायच्या आहेत .
00:49
those feelings you have for these birds, because
9
33650
2710
या पक्ष्याबद्दलच्या तुमच्या भावना , कारण
00:52
they need our sympathy. They really do. (Laughter)
10
36360
3050
त्याना सहानुभूतीची गरज आहे. खरच आहे (हंशा)
00:55
And I'll tell you why.
11
39410
1549
मी सांगतो का ते
00:56
First of all, why do they have such a bad press?
12
40959
3592
सर्वात प्रथम, ती इतकी कुप्रसिद्ध का असतात ?
01:00
When Charles Darwin went across the Atlantic in 1832
13
44551
3987
१८३२ साली जेह्वा चार्ल्स डार्विन अटलांटिक ओलांडून गेला,
01:04
on the Beagle, he saw the turkey vulture,
14
48538
3192
त्याच्या बीगल (जहाज) वर त्याने मोठी गिधाडे पाहिली
01:07
and he said, "These are disgusting birds
15
51730
2840
आणि तो म्हणाला " हे किळसवाणे पक्षी आहेत ,
01:10
with bald scarlet heads that are formed to revel in putridity." (Laughter)
16
54570
6061
घाण वास येणारे , टक्कल पडलेले डोके असलेले (हंशा)
01:16
You could not get a worse insult, and that from Charles Darwin. (Laughter)
17
60631
4570
चार्ल्स डार्विनने केला तितका यांचा अपमान कुणी केला नसेल ???????
01:21
You know, he changed his mind when he came back,
18
65201
2861
तुम्हाला माहित आहे की परत आल्यावर त्याचे मत बदलले?
01:23
and I'll tell you why.
19
68062
1316
का ते मी सांगतो.
01:25
They've also be associated with Disney — (Laughter) —
20
69378
3291
ती (गिधाडे) 'डिस्ने' शी सुद्धा निगडीत आहेत. (हंशा)
01:28
personified as goofy, dumb, stupid characters.
21
72669
4792
वेंधळी , मठठ , मूर्ख म्हणून नावाजलेली
01:33
More recently, if you've been following the Kenyan press
22
77461
3576
अगदी अलीकडे केनियातील वृत्त पत्र वाचत असलात तर,
01:36
— (Laughter) (Applause) (Cheers) —
23
81037
7119
(हंशा, टाळ्या, वाहवा)
01:44
these are the attributes that they associated
24
88156
3352
ही लक्षणे त्यांनी जोडली होती.
01:47
the Kenyan MPs with. But I want to challenge that.
25
91508
3312
केनियातील खासदारांशी . पण मी त्याना आव्हान देतो .
01:50
I want to challenge that. Do you know why?
26
94820
2552
मी त्याना आव्हान देतो , माहित आहे का?
01:53
Because MPs
27
97372
2720
कारण खासदार
01:55
do not keep the environment clean. (Laughter)
28
100092
4871
वातावरण स्वच्छ ठेवत नाहीत.(हंशा)
02:00
MPs do not help to prevent the spread of diseases.
29
104963
4962
खासदार रोग निर्मुलनास मदत करत नाहीत.
02:05
They are hardly monogamous. (Laughter) (Applause)
30
109925
6349
ते क्वचितच एकपत्नित्व पाळतात .(हंशा) (टाळ्या,
02:12
They are far from being extinct. (Laughter)
31
116274
3763
आणि ते नामशेषही होत नाहीत.(हंशा)
02:15
And, my favorite is, vultures are better looking. (Applause) (Laughter)
32
120037
6901
आणि, हे मला आवडते --गिधाडे ज्यास्त चांगली दिसतात .
(टाळ्या आणि हंशा)
(टाळ्या आणि हंशा)
02:22
So there's two types of vultures in this planet.
33
126938
3951
तर या पृथ्वीवर दोन प्रकारची गिधाडे आहेत.
02:26
There are the New World vultures that are mainly found
34
130889
2273
नवीन प्रकारची गिधाडे प्रामुख्याने
02:29
in the Americas, like the condors and the caracaras,
35
133162
2941
अमेरिकेत आहेत.जसे कोन्डोर आणि कारकारस
02:32
and then the Old World vultures, where we have
36
136103
2299
आणि जुन्या प्रकारात आहेत,
02:34
16 species. From these 16, 11 of them are facing
37
138402
3488
१६ प्रजाती ; या १६ पैकी ११ ना
02:37
a high risk of extinction.
38
141890
3087
नामशेष होण्याचा धोका आहे
02:40
So why are vultures important? First of all,
39
144977
3417
तर मग गिधाडांना इतके महत्व का? एक तर ,
02:44
they provide vital ecological services. They clean up.
40
148394
3481
ती निसर्ग संवर्धनाचे महत्वाचे कार्य करतात. स्वच्छता करतात
02:47
They're our natural garbage collectors.
41
151875
2294
ती आपले सफाई कामगार आहेत.
02:50
They clean up carcasses right to the bone.
42
154169
2633
ती मृत प्राण्यांची शरीरे स्वच्छ करतात, अगदी हाडांपर्यंत
02:52
They help to kill all the bacteria. They help absorb anthrax
43
156802
3638
जीव जंतू नष्ट करतात. रोग प्रसारक जंतू शोषून घेतात
02:56
that would otherwise spread and cause
44
160440
2673
जे अन्यथा पसरतील आणि घडवतील
02:59
huge livestock losses and diseases in other animals.
45
163113
4084
मोठ्या प्रमाणात इतर प्राण्यांमध्ये रोगाचा प्रादुर्भाव .
03:03
Recent studies have shown that in areas where there are
46
167197
2739
अलीकडील अभ्यासातून असे आढळले आहे की ज्या ठिकाणी
03:05
no vultures, carcasses take up to three to four times
47
169936
3003
गिधाडे नाहीत तिथे तिप्पट , चौपट वेळ लागतो मृत प्राण्यांच्या शरीराचे
03:08
to decompose, and this has huge ramifications
48
172939
2569
विघटन होण्यास . आणि याचे प्रचंड दुष्परिणाम होतात
03:11
for the spread of diseases.
49
175508
2895
रोगराई वाढण्यात.
03:14
Vultures also have tremendous historical significance.
50
178403
3416
गिधाडांना खूप मोठा ऐतिहासिक संदर्भही आहे.
03:17
They have been associated in ancient Egyptian culture.
51
181819
3244
ती प्राचीन इजिप्शिअन संस्कृतीशी संबंधित आहेत.
03:20
Nekhbet was the symbol of the protector
52
185063
3100
नेख्बेटत नेखबेटची (इजिप्शिअन देवता) प्रतीक आहेत. संरक्षण कर्त्याचे
03:24
and the motherhood, and together with the cobra,
53
188163
3088
आणि मातृत्वाचे आणि नागासाहित
03:27
symbolized the unity between Upper and Lower Egypt.
54
191251
4114
वरच्या (उत्तरेच्या) व खालच्या (दक्षिणेच्या) इजिप्तची एकी दर्शवितात.
03:31
In Hindu mythology, Jatayu was the vulture god,
55
195365
3808
हिंदू पुराणात जटायू हा गिधाडांचा देव होता.
03:35
and he risked his life in order to save the goddess Sita
56
199173
5272
आणि त्याने प्राणार्पण केले सीतेला वाचविण्यासाठी
03:40
from the 10-headed demon Ravana.
57
204445
2657
दशमुखी रावणापासून.
03:43
In Tibetan culture, they are performing very important
58
207102
3431
तिबेटी संस्कृतीत ती महत्वाचे काम करतात .
03:46
sky burials. In places like Tibet, there are no places
59
210533
2712
आकाशात शव नष्ट (विघटन) करण्याचे. तिबेट सारख्या ठिकाणी जागा नाही
03:49
to bury the dead, or wood to cremate them,
60
213245
3064
शव पुरण्यास,किंवा लाकडे नाहीत दहन करण्यास .
03:52
so these vultures provide a natural disposal system.
61
216309
4188
तर ही गिधाडे पुरवितात नैसर्गिक विघटनाची प्रक्रिया. .
03:56
So what is the problem with vultures?
62
220497
2467
मग गिधाडांचा प्रश्न तरी काय आहे?
03:58
We have eight species of vultures that occur in Kenya,
63
222964
2871
केनियात आठ प्रजाती आहेत.
04:01
of which six are highly threatened with extinction.
64
225835
3987
त्यातील सहाना नष्ट होण्याचा धोका आहे,
04:05
The reason is that they're getting poisoned, and the reason
65
229822
2619
कारण त्यांच्यावर विषप्रयोग होत आहे.
04:08
that they're getting poisoned is because there's
66
232441
2592
आणि विषप्रयोग होतो आहे, कारण तिथे आहे,
04:10
human-wildlife conflicts. The pastoral communities
67
235033
2688
मानव आणि वन्यजीव यांच्यातील संघर्ष. ग्रामीण जमातीत
04:13
are using this poison to target predators,
68
237721
3352
हिंस्र पशूना मारण्यासाठी विष वापरतात .
04:16
and in return, the vultures are falling victim to this.
69
241073
3635
आणि त्यानंतर (मृत प्राणी खाल्यावर ) गिधाडे मरतात
04:20
In South Asia, in countries like India and Pakistan,
70
244708
2664
दक्षिण आशियातील भारत आणि पाकिस्तान सारख्या देशात
04:23
four species of vultures are listed as critically endangered,
71
247372
3481
नष्ट होत असलेल्या गिधाडांच्या चार प्रजाती आहेत
04:26
which means they have less than 10 or 15 years to go extinct,
72
250853
3351
याचा अर्थ १० ते १५ वर्षाच्या आत त्या नामशेष होतील.
04:30
and the reason is because they are falling prey
73
254204
3310
आणि कारण असे की त्या बळी पडत आहेत
04:33
by consuming livestock that has been treated
74
257514
2448
असे प्राणी खाल्याने की ज्यांच्यावर उपचार केले गेले आहेत ,
04:35
with a painkilling drug like Diclofenac.
75
259962
2672
डीक्लोफेनाक सारख्या वेदना शामक औषधांनी.
04:38
This drug has now been banned for veterinary use in India,
76
262634
3097
जनावरावर उपचार करण्यास भारतात या औषधावर बंदी आहे
04:41
and they have taken a stand.
77
265731
2519
आणि त्यांनी असे ठरविले आहे
04:44
Because there are no vultures, there's been a spread
78
268250
2320
कारण गिधाडे नसल्यामुळे प्रादुर्भाव झाला आहे ,
04:46
in the numbers of feral dogs at carcass dump sites,
79
270570
2801
मृत जनावरे टाकलेल्या जागी जमणाऱ्या भटक्या कुत्र्यांच्या संख्येत.
04:49
and when you have feral dogs, you have a huge time bomb
80
273371
3181
आणि भटकी कुत्री म्हणजे कोणत्याही क्षणी फुटणारा मोठा बोंब गोळा
04:52
of rabies. The number of cases of rabies
81
276552
2642
जलभी ( रेबीज )रोगाचा . रेबीज च्या घटनांमध्ये
04:55
has increased tremendously in India.
82
279194
2728
भारतात प्रचंड वाढ झाली आहे .
04:57
Kenya is going to have one of the largest wind farms in Africa:
83
281922
3445
आफ्रिकेत सर्वात मोठे पवनचक्क्यांचे मळे केनियात होणार आहेत.
05:01
353 wind turbines are going to be up at Lake Turkana.
84
285367
3236
तुर्काना तळयाजवळ ३५३ पवनचक्क्या बांधणार आहेत
05:04
I am not against wind energy, but we need to work
85
288603
2280
मी पवन उर्जेच्या विरोधात नाही. पण आपण संपर्क साधला पाहिजे
05:06
with the governments, because wind turbines
86
290883
3209
तेथील शासना बरोबर , कारण की पवनचक्क्यांचे पंखे
05:09
do this to birds. They slice them in half.
87
294092
2600
हे करतात , पक्ष्यांचे दोन तुकडे करतात.
05:12
They are bird-blending machines.
88
296692
2834
ती पक्ष्यांचे मिश्रण करणारी यंत्रे आहेत.
05:15
In West Africa, there's a horrific trade
89
299526
2678
पश्चिम अफ्रिकेत भयानक असा व्यापार चालतो.
05:18
of dead vultures to serve the witchcraft and the fetish market.
90
302204
5371
मृत गिधाडांचा चेटूक आणि जादुटोणा यासारखे अघोरी छंद जोपासण्यासाठी.
05:23
So what's being done? Well, we're conducting research
91
307575
2832
मग काय केले जाते आहे? आम्ही एक संशोधन करत आहोत .
05:26
on these birds. We're putting transmitters on them.
92
310407
3280
या पक्ष्याबाबत . त्यांच्यावर आम्ही ट्रान्समीटर बसवत आहोत.
05:29
We're trying to determine their basic ecology,
93
313687
2376
त्यांच्या मूळ जीवसृष्टीचा विचार करत आहोत
05:31
and see where they go.
94
316063
2439
ते कुठे जातात हे पाहत आहोत
05:34
We can see that they travel different countries, so
95
318502
2041
ते निरनिराळ्या देशात प्रवास करतात.
05:36
if you focus on a problem locally, it's not going to help you.
96
320543
3296
आपण केवळ स्थानिक प्रश्नाचा विचार केला तर त्याचा उपयोग नाही.
05:39
We need to work with governments in regional levels.
97
323839
2707
आपण विभागीय शासनाशी समन्वय केला पाहिजे .
05:42
We're working with local communities.
98
326546
2936
आम्ही स्थानिक समुदाया बरोबर काम करत आहोत.
05:45
We're talking to them about appreciating vultures,
99
329482
3142
आणि त्यांच्याशी संवाद साधत आहोत गिधाडाना समजून घेण्याबद्दल
05:48
about the need from within to appreciate these
100
332624
2555
मनापासून दाद देण्याच्या गरजेबद्दल, या
05:51
wonderful creatures and the services that they provide.
101
335179
3037
आश्चर्यकारक, सुंदर पक्ष्यांना आणि ते देत असलेल्या सेवेला.
05:54
How can you help? You can become active,
102
338216
3013
काय करू मदत शकता? तुम्ही क्रियाशील व्हा
05:57
make noise. You can write a letter to your government
103
341229
2723
आवाज उठवा , तुमची निवेदन पत्रे द्या
05:59
and tell them that we need to focus on these very
104
343952
2310
आणि सांगा की आपण लक्ष केंद्रित केले पाहिजे या
06:02
misunderstood creatures. Volunteer your time
105
346262
3178
अपसमज असलेल्या पक्ष्या बद्दल. स्वतः चा वेळ द्या
06:05
to spread the word. Spread the word.
106
349440
2616
प्रचार करण्यासाठी. प्रचार करा.
06:07
When you walk out of this room, you will be informed
107
352056
2344
तुम्ही येथून बाहेर पदाल, तुम्हाला माहिती झाली असेल
06:10
about vultures, but speak to your families, to your children,
108
354400
2800
गिधाडांबद्दल. पण तुमच्या कुटुंबाशी, मुलांशी बोला,
06:13
to your neighbors about vultures.
109
357200
2161
शेजार्यांशी बोला , गिधाडां बद्दल .
06:15
They are very graceful. Charles Darwin said
110
359361
3063
ती खूप डौलदार आहेत. चार्ल्स डार्विन म्हणाला ,
06:18
he changed his mind because he watched them fly
111
362424
3029
मी माझे मत बदलले आहे, त्याना उडताना पाहिल्यावर
06:21
effortlessly without energy in the skies.
112
365453
3265
आकाशात उर्जे शिवाय , सहज , विना प्रयास.
06:24
Kenya, this world, will be much poorer
113
368718
2879
केनिया, हे जग, खूप गरीब असेल
06:27
without these wonderful species.
114
371597
2585
या आश्चर्य कारक पक्ष्याशिवाय
06:30
Thank you very much. (Applause)
115
374182
4000
खूप खूप आभार ( टाळ्या ).
ABOUT THE SPEAKER
Munir Virani - Raptor biologist, wildlife photographerMunir Virani is a raptor biologist and wildlife photographer, and Director of the Peregrine Fund Africa Program, devoted to conserving birds of prey.
Why you should listen
Native Nairobian Munir Virani's young passion may have been cricket, but it was during his tournament prize trips to game reserves that he found his true calling: wildlife. Specifically, the kind of wildlife people are disgusted by. More specifically, birds of prey. Munir earned a college degree in zoology and began working as a raptor biologist at the Peregrine Fund, devoted to the conservation of birds of prey worldwide, where he later became the Director of the Africa Program.
Munir Virani | Speaker | TED.com