ABOUT THE SPEAKER
José Bowen - Professor of music
José Bowen is an accomplished musician and teacher who explores how technology has shaped the history of music.

Why you should listen

In his over thirty-year career in music, José Bowen has appeared internationally with artists like Stan Getz, Dizzy Gillespie, and Bobby McFerrin, written over one hundred scholarly articles, and composed a Pulitzer Prize nominated symphony. He began teaching at Stanford University in 1982 before moving on to University of Southampton, Georgetown University, Miami University, and Southern Methodist University -- where he now resides as Dean of the Meadows School of the Arts, and Algur H. Meadows Chair and Professor of Music.

More profile about the speaker
José Bowen | Speaker | TED.com
TEDxSMU

José Bowen: Beethoven the businessman

Filmed:
170,406 views

The revolution that made music more marketable, more personal and easier to pirate began ... at the dawn of the 19th century. José Bowen outlines how new printing technology and an improved piano gave rise to the first music industry.
- Professor of music
José Bowen is an accomplished musician and teacher who explores how technology has shaped the history of music. Full bio

Double-click the English transcript below to play the video.

00:34
This was the first titletitel
I thought of for this talk,
0
1598
3452
Dit was de eerste titel
die ik bedacht voor deze talk:
00:38
"BeethovenBeethoven as BillBill GatesGates."
1
5074
1464
"Beethoven als Bill Gates."
00:39
Does that make sensezin?
2
6562
1150
Begrijp je dat?
00:42
Maybe not. OK, so think about that.
3
9086
2018
Misschien niet.
Oké, denk er eens over na.
00:44
BeingWordt an educatoropvoeder,
I am going to tell you the storyverhaal,
4
11128
3847
Ik ben leraar en dus
ga ik jullie een verhaal vertellen,
en dan kun je het zelf uitdokteren.
00:47
and then you'llje zult figurefiguur it out
for yourselvesuzelf.
5
14999
2282
00:51
So the secondtweede thought I had
was that I would tell the storyverhaal
6
18265
4505
Mijn tweede gedachte was
dat ik een verhaal zou vertellen
00:55
of the historygeschiedenis of musicmuziek- deliverylevering,
literallyletterlijk from the beginningbegin,
7
22794
4126
over de geschiedenis van muziekvoordracht,
letterlijk vanaf het begin.
Van bonken met stenen tot bonkende rock.
00:59
from poundingstampende rocksrotsen to poundingstampende rockrots.
8
26944
2154
01:02
The good newsnieuws about this is
the first 10,000 yearsjaar just sailedzeilde by.
9
29658
4846
Het goede nieuws is dat we
de eerste 10.000 jaar kunnen overslaan.
01:08
So for 10,000 yearsjaar,
if you want to make musicmuziek-,
10
35167
4089
Gedurende 10.000 jaar
moest je, om muziek te maken,
01:12
you literallyletterlijk pickplukken up rocksrotsen, laterlater
instrumentsinstrumenten, those sortssoorten of things.
11
39280
4625
letterlijk stenen gebruiken,
later instrumenten, dat soort zaken.
Dit blijft nog een lange tijd duren.
01:16
And this goesgaat on for a very long time.
12
43929
2238
01:19
GraduallyGeleidelijk in the WestWest, mostlymeestal
we startbegin to get a performinghet uitvoeren van classklasse,
13
46191
3674
Gaandeweg kregen we in het Westen
een artiestenstand,
01:22
people who were expertsexperts,
who were really good at poundingstampende rocksrotsen.
14
49889
3220
experten, die heel goed
met stenen konden slaan.
01:26
So, by the 18thth centuryeeuw,
we're still basicallyeigenlijk doing this.
15
53818
3129
Aan het begin van de 18de eeuw
deden we dit nog steeds.
01:29
We have a classklasse of expertsexperts, professionalsprofessionals,
16
56971
2807
We hadden een klasse van experts, beroeps,
01:32
who playspelen very expensiveduur instrumentsinstrumenten,
for the mostmeest partdeel,
17
59802
2679
die vaak op erg dure instrumenten spelen
01:35
things like the organorgaan,
complicatedingewikkeld instrumentsinstrumenten,
18
62505
2234
zoals het orgel,
ingewikkelde instrumenten,
01:37
and if you wanted to hearhoren musicmuziek-
in the 18thth centuryeeuw,
19
64763
2724
en als je muziek wilde horen
in de 18de eeuw,
was het live.
01:40
it was liveleven.
20
67511
1175
01:41
You had to go to a concertconcert.
21
68710
1996
Je moest naar een concert gaan.
01:43
You had to go to churchkerk,
you had to go to a civicburgerlijk eventevenement,
22
70730
2667
Je moest naar de kerk,
of een openbaar evenement,
je moest naar iemand toe
die live muziek speelde.
01:46
you had to go hearhoren somebodyiemand
makingmaking musicmuziek- liveleven.
23
73421
2620
01:49
So, musicmuziek- always involvedbetrokken
socialsociaal interactionwisselwerking.
24
76065
2352
Muziek en sociale interactie
gingen hand in hand.
01:51
There were no headphoneshoofdtelefoon you could put on,
25
78441
2024
Er waren geen hoofdtelefoons,
geen iPhone, geen platendraaier.
01:53
there was no iPhoneiPhone,
there was no recordrecord playerspeler.
26
80489
2310
Als je muziek wilde luisteren,
moest je het huis verlaten.
01:55
If you wanted to hearhoren musicmuziek-,
you had to get out of the househuis.
27
82823
3283
01:59
There's really, basicallyeigenlijk,
no musicmuziek- in your househuis.
28
86130
3095
Er was niet echt muziek in je huis.
02:02
This goesgaat on throughdoor the 18thth centuryeeuw
from the beginningbegin,
29
89733
2754
Zo ging het in de 18de eeuw,
vanaf het begin,
en dan komen we bij...
02:05
and then we have ...
30
92511
1162
02:07
our first disruptionontwrichting.
31
94427
1304
onze eerste disruptie.
02:09
These two things actuallywerkelijk happenedgebeurd
togethersamen, these two disruptionsstoringen.
32
96488
3333
Twee disrupties gebeurden tegelijkertijd.
We kregen de piano.
02:12
We get the pianopiano, right?
33
99845
1839
02:15
The pianopiano was a newnieuwe technologytechnologie
34
102188
2721
De piano was een nieuwe technologie
02:17
that really startsstarts to happengebeuren
in the 18thth centuryeeuw,
35
104933
3107
die echt opkwam in de 18de eeuw,
02:21
and then it becomeswordt something
that you could mass-producemassa cheaplygoedkoop.
36
108064
3426
en uitgroeide tot een
goedkoop massaproduct.
02:24
So you can now have an instrumentinstrument
that's not too expensiveduur,
37
111822
2937
Er was opeens een instrument
dat niet te duur was,
iedereen kon er een hebben,
02:27
that everyoneiedereen can have one,
38
114783
1375
02:29
that you can have at home.
39
116182
1540
en je kon het in huis halen.
02:30
So this allowstoestaat for a kindsoort of disruptionontwrichting,
40
117746
2291
Dat haalde dus nogal wat overhoop,
02:33
but it wouldn'tzou het niet have happenedgebeurd
if the secondtweede disruptionontwrichting hadn'thad niet happenedgebeurd
41
120061
3374
maar dat was niet gebeurd
als de tweede ontregeling
niet tegelijk was geweest.
02:36
at the samedezelfde time,
42
123459
1151
Iemand had een goedkope manier
ontdekt om muziek te drukken.
02:37
whichwelke is that somebodyiemand figuredbedacht out
how to do cheapgoedkoop musicmuziek- printinghet drukken.
43
124634
3221
02:40
RememberVergeet niet GutenbergGutenberg
and the other kindsoort of printinghet drukken?
44
127879
2539
Doen Gutenberg en anderen
een belletje rinkelen?
02:43
MusicMuziek is a little more complicatedingewikkeld.
45
130442
1713
Muziek is complexer.
Het duurde langer om te doorgronden:
02:45
It tooknam a little longerlanger to figurefiguur out:
46
132179
1858
hoe kunnen partituren
goedkoop gedistribueerd worden?
02:47
How do I createcreëren a cheapgoedkoop way
to distributeverdelen sheetvel musicmuziek-?
47
134061
2577
02:50
In LondonLonden, at the time
of the AmericanAmerikaanse RevolutionRevolutie,
48
137021
2548
Er waren 12 muziekwinkels in Londen
tijdens de Amerikaanse Revolutie.
02:52
there are 12 musicmuziek- shopsshops.
49
139593
1319
02:54
By 1800, there are 30.
50
141575
2950
In 1800 waren dat er 30.
02:57
By 1820, there are 150.
51
144946
2400
In 1820 waren er 150.
03:02
So the internetinternet wasn'twas niet
the first time this happenedgebeurd,
52
149040
3685
Het internet was dus niet het eerste
waar dit gebeurde,
03:05
because think about what happensgebeurt
when, all of a suddenplotseling,
53
152749
2829
Denk eens over het volgende:
Opeens ga je van:
"Als ik muziek wil luisteren,
03:08
you go from "If I want to hearhoren musicmuziek-,
54
155602
2388
moet ik naar Bach, naar Mozart gaan
om hem te horen."
03:11
I've got to go hearhoren BachBach,
I've got to go hearhoren MozartMozart."
55
158014
2650
03:13
That meantbedoelde you had
to actuallywerkelijk go hearhoren MozartMozart.
56
160688
2804
Om Mozart te horen,
moest je naar hem toe gaan.
03:17
You didn't by a CDCD of MozartMozart,
you didn't downloaddownloaden MozartMozart.
57
164182
3731
Je kon geen CD van Mozart kopen,
je kon zijn muziek niet downloaden.
03:20
You couldn'tkon het niet even buykopen MozartMozart sheetvel musicmuziek-,
at leastminst not easilygemakkelijk or cheaplygoedkoop.
58
167937
3493
Je kon Mozarts partituren niet kopen,
toch niet gemakkelijk of goedkoop.
03:24
But if you wanted to hearhoren MozartMozart or BachBach,
59
171454
2061
Maar als je Mozart of Bach wou horen,
03:26
you had to go to GermanyDuitsland and go hearhoren them.
60
173539
2186
moest je naar Duitsland om hen te horen.
03:29
But that's not truewaar for BeethovenBeethoven.
61
176701
1658
Dat geldt niet voor Beethoven.
03:31
And BeethovenBeethoven figuresfiguren out that,
in factfeit, there's a newnieuwe marketmarkt.
62
178383
3666
Beethoven had door dat er
een nieuwe markt was ontstaan.
03:35
BeethovenBeethoven is an entrepreneurondernemer,
63
182073
2061
Beethoven is een ondernemer,
net zoals onze vriend, Bill Gates.
03:37
not unlikeanders our other friendvriend, BillBill GatesGates.
64
184158
1935
Hij is een ondernemer die ontdekt:
03:39
He's an entrepreneurondernemer that figuresfiguren out,
65
186117
1911
03:41
"Hey, I don't have
to actuallywerkelijk go to LondonLonden.
66
188052
2791
"Ik hoef niet zelf naar Londen.
03:43
I can actuallywerkelijk just sellverkopen sheetvel musicmuziek-.
67
190867
2317
Ik kan de partituur verkopen.
03:46
And it can be printedgedrukt
and mass-distributedmassa-verdeelde,
68
193208
2321
Die kan gedrukt worden
en massaal verspreid.
03:48
and I will be famousberoemd everywhereoveral,
and everybodyiedereen elseanders will playspelen my musicmuziek-."
69
195553
3424
Ik word overal beroemd
en iedereen zal mijn muziek spelen."
Dat verandert de muziekbeleving
voor iedereen.
03:52
So that changesveranderingen the experienceervaring
of musicmuziek- for everybodyiedereen.
70
199001
2820
03:54
It changesveranderingen the varietyverscheidenheid, it
changesveranderingen the globalglobaal pyramidpiramide,
71
201845
2625
Het verandert de verscheidenheid,
de mondiale pyramide,
03:57
it changesveranderingen all sortssoorten of things.
72
204494
1505
het verandert allerlei zaken.
03:59
It createscreëert a newnieuwe classklasse of musiciansmusici,
of composerscomponisten and performersartiesten --
73
206478
3981
Het creëert een nieuwe klasse
muzikanten, componisten en uitvoerders --
04:03
there's a divisionafdeling of laborarbeid.
74
210483
1384
het werk wordt verdeeld.
04:04
If you hirehuren BachBach to playspelen for your weddingbruiloft,
75
211891
2687
Als je Bach inhuurt
om te spelen op je bruiloft,
04:07
guessraden who showsshows up?
76
214602
1291
raad eens wie er dan komt?
04:09
BachBach!
77
216758
1155
Bach!
04:10
(LaughterGelach)
78
217937
1024
(Gelach)
04:11
That's what he does for a livingleven, right?
79
218985
1944
Dat is zijn job, niet?
Hij kan zijn handel niet uitbreiden.
04:13
He has no way to expanduitbreiden his businessbedrijf.
80
220953
2622
04:16
But BeethovenBeethoven does.
81
223599
1827
Maar Beethoven wel.
04:18
Then this happensgebeurt again.
82
225450
1464
En dan gebeurt het opnieuw.
04:19
It happensgebeurt 100 yearsjaar laterlater, so
you're startingbeginnend to see a themethema.
83
226938
2929
Het gebeurt 100 jaar later;
je ziet het patroon.
Eeuwwissels zijn een boeiende tijd
voor muziekvoordracht.
04:22
By the turnbeurt of the centuryeeuw,
84
229891
1306
04:24
it's an interestinginteressant time
for musicmuziek- deliverylevering;
85
231221
2060
100 jaar later hebben we de platenspeler,
de grammofoon, de pianola.
04:26
100 yearsjaar laterlater, we get the recordrecord
playerspeler, the gramophonegramophone, the playerspeler pianopiano.
86
233305
3629
Nu kan je een partituur kopen
van Rachmaninov,
04:29
Now you could buykopen
RachmaninoffRachmaninov sheetvel musicmuziek-,
87
236958
2249
maar als je Rachmaninov wou horen,
04:32
but if you wanted to hearhoren RachmaninoffRachmaninov,
88
239231
1957
04:34
you had to actuallywerkelijk go
to the concertconcert hallhal.
89
241212
2500
moest je naar een concertzaal gaan.
Nu niet meer.
04:36
Not anymoremeer.
90
243736
1190
04:37
Now you can buykopen a recordrecord of RachmaninoffRachmaninov,
91
244950
1981
Nu kan je een plaat kopen
van Rachmaninov,
04:39
or you can buykopen a playerspeler pianopiano
92
246955
1437
of je kan een pianola kopen
04:41
and a rollrollen that fitspast bij into anothereen ander kindsoort
of recordingopname deviceapparaat.
93
248416
2852
en een rol geschikt voor
een ander opnameapparaat.
Later komt de radio.
04:44
And laterlater, the radioradio-.
94
251292
1337
04:45
So think about this:
95
252653
1255
Denk hier eens over na.
04:46
you're a bandband in TexasTexas;
you're DocDoc RossRoss in TexasTexas,
96
253932
4267
Je bent een groep in Texas;
je bent Doc Ross in Texas
04:51
and you've got the TexasTexas biggroot bandband
marketmarkt, you've got it nailedgenageld.
97
258223
3601
en je hebt het helemaal gemaakt
op de bigbandmarkt in Texas.
04:54
And all of a suddenplotseling,
there's this newnieuwe thing calledriep "radioradio-."
98
261848
2983
Plotseling verschijnt een nieuw apparaat,
een 'radio' genaamd.
04:57
And now everybodyiedereen can hearhoren CountGraaf BasieBasie
and DukeHertog EllingtonEllington and BennyBenny GoodmanGoodman.
99
264855
3923
En iedereen kan nu naar Count Basie,
Duke Ellington en Benny Goodman luisteren.
05:01
Man, the competitionwedstrijd just suckszuigt now.
100
268802
2414
Verdorie, de concurrentie is moordend.
05:04
All of a suddenplotseling, the competitionwedstrijd
has goneweg globalglobaal,
101
271240
3151
De concurrentie is nu wereldwijd,
05:07
just like it does a hundredhonderd yearsjaar laterlater,
102
274415
2300
net zoals het 100 jaar later gebeurd,
05:09
with the iPodiPod, the internetinternet
and digitaldigitaal filesbestanden and GarageGarage BandBand,
103
276739
3847
met de iPod, het internet,
digitale bestanden en GarageBand,
05:13
that do all of these things
all over again.
104
280610
3015
die dit hele proces herhalen.
We schakelen over naar deze twee heren.
05:17
So now, maybe we can talk
about these two guys.
105
284585
2646
05:21
First of all, bothbeide of these guys
are entrepreneursondernemers.
106
288686
3041
Ten eerste zijn beide heren ondernemers.
05:25
But secondtweede of all, bothbeide of these guys
are softwaresoftware designersontwerpers.
107
292612
2979
Ten tweede zijn beiden
softwareontwikkelaars.
05:29
That's what BeethovenBeethoven does.
108
296154
1961
Dat is wat Beethoven doet.
05:31
He writesschrijft softwaresoftware that runsruns
on that piecestuk of hardwarehardware over there.
109
298139
3655
Hij schrijft software
voor dat stuk hardware daar.
(Gelach)
05:34
(LaughterGelach)
110
301818
1033
Dat is een stuk hardware.
05:35
That's a piecestuk of hardwarehardware.
111
302875
1298
Je kan het toestel gebruiken
als je mijn blad papier hebt.
05:37
That's a deviceapparaat that you can use
if you have my piecestuk of paperpapier.
112
304197
3002
Een partituur, klinkt die goed?
05:40
If you have sheetvel musicmuziek-,
does it soundgeluid good?
113
307223
2070
Nee, het is een vel papier!
05:42
No, it's a piecestuk of paperpapier.
114
309317
1244
05:44
It's like those floppyplomp disksschijven;
they weren'twaren niet very usefulnuttig.
115
311258
3407
Het is zoals een floppy disk,
die waren niet erg nuttig.
05:47
You can use them as coastersonderzetters, I guessraden.
116
314689
2037
Als onderzetter misschien.
Maar op zichzelf zijn ze niet nuttig.
05:49
But they're not very usefulnuttig on theirhun owneigen.
117
316750
1973
05:51
So bothbeide BeethovenBeethoven and BillBill GatesGates
are softwaresoftware designersontwerpers.
118
318747
3205
Dus zowel Beethoven als Bill Gates
zijn softwareontwikkelaars.
05:54
What's interestinginteressant is that
they alsoook bothbeide liveleven at a time
119
321976
3004
Het interessante is dat beiden
in een tijdperk leven
05:58
where the hardwarehardware
is changingveranderen very quicklysnel.
120
325004
2893
waarin de hardware enorm snel verandert.
Voor de ouderen onder ons,
die dit nog weten,
06:01
Those of you who are
oldoud enoughgenoeg to rememberonthouden,
121
328558
2097
06:03
go back to the '90s, go
back to WindowsWindows whateverwat dan ook,
122
330679
3687
ga terug naar de jaren 90,
terug naar Windows zoveel,
06:07
and rememberonthouden your joyvreugde
and your love of BillBill GatesGates,
123
334390
2985
en denk terug aan je vreugde
en je liefde voor Bill Gates.
06:10
as everyelk time a newnieuwe
softwaresoftware packagepakket camekwam out,
124
337399
4268
Want bij elk nieuw softwarepakket
had je een nieuwe pc nodig.
06:14
you had to get a newnieuwe computercomputer.
125
341691
1433
06:17
So, guessraden what?
126
344492
1160
Dus rarara.
06:18
When BeethovenBeethoven startedbegonnen writingschrift musicmuziek-,
he had this instrumentinstrument up on toptop,
127
345676
3411
Toen Beethoven begon te componeren,
deed hij dat voor dit instrument,
06:22
with fivevijf octavesoctaven.
128
349111
1685
met vijf octaven.
06:23
This one'séén is biggergroter, it's got more pedalspedalen,
129
350820
2537
Deze is groter, heeft meer pedalen,
is luider en kan meer dingen doen.
06:26
it's louderluider, it can do more stuffspul.
130
353381
1665
06:28
When BeethovenBeethoven startsstarts off,
he doesn't have a pianopiano that can do this.
131
355070
3890
Toen Beethoven begon,
had hij geen piano die dit kan.
06:31
He actuallywerkelijk just cannotkan niet do this.
132
358984
1554
Het volgende kan hij niet.
06:33
He can't go -- (MusicalMuzikale chordsakkoorden)
133
360562
2354
(Akkoorden)
Dat kan hij niet.
06:35
Can't do that.
134
362940
1658
06:37
So in 1803, a FrenchFrans pianopiano makermaker --
135
364622
3416
In 1803 was er een Franse pianomaker...
06:41
alrightin orde, think about how smartslim this is:
136
368062
2329
bedenk eens hoe slim dat is:
als je een pianomaker bent,
06:43
If you're a pianopiano makermaker,
137
370415
2314
06:45
into whosewaarvan handshanden
do you want to get that pianopiano?
138
372753
3721
bij wie wil je dat die piano terechtkomt?
Componisten.
06:50
ComposersComponisten.
139
377272
1309
Artiesten die de technologie gebruiken
06:51
ArtistsKunstenaars who will use the technologytechnologie
140
378605
1699
06:53
and make everybodyiedereen elseanders
have to adoptadopteren your technologytechnologie.
141
380328
2628
en iedereen dwingen
jouw technologie over te nemen.
06:55
It's like sendingBezig met verzenden BillBill GatesGates
your fastestsnelst, latestlaatste computercomputer,
142
382980
3617
Zoals je je snelste, nieuwste computer
naar Bill Gates stuurt.
Want je weet dat hij
al het geheugen gaat gebruiken.
06:59
because you know he'llhel use up
all the memorygeheugen.
143
386621
2145
07:01
(LaughterGelach)
144
388790
1038
(Gelach)
07:02
So in 1803, ÉrardRard sendsverzendt
BeethovenBeethoven a newnieuwe pianopiano.
145
389852
4074
In 1803 stuurt Érard
een nieuwe piano naar Beethoven.
07:06
And it has more notesaantekeningen.
146
393950
2186
En deze heeft meer toetsen.
En daarop is dat mogelijk.
07:09
And it can do that.
147
396160
1837
07:11
So the first thing BeethovenBeethoven does is,
he writesschrijft a piecestuk that can do that.
148
398021
3567
Als eerste componeert Beethoven
een stuk [waarin dat gebeurt].
07:14
If you've got a GermanDuits or a VienneseWeense pianopiano
149
401612
2828
Als je een Duitse of Weense piano hebt,
07:17
or a BritishBritse pianopiano,
150
404464
1363
of een Britse,
dan kan je dat niet.
07:19
it can't do that.
151
406490
1181
07:21
So what do you do?
152
408735
1644
Dus wat doe je dan?
07:23
You've goneweg to the musicmuziek- storeop te slaan.
153
410403
2994
Je bent naar de muziekwinkel geweest.
07:26
And you've boughtkocht the latestlaatste
BeethovenBeethoven pianopiano sonataSonate,
154
413901
2897
Je hebt de nieuwste pianosonate
van Beethoven gekocht,
07:29
and you take it home,
and you've got a five-octavevijf-octaaf pianopiano
155
416822
2668
voor je piano thuis
met een bereik van vijf octaven.
07:32
that was the brand-spanking-newmerk-spanking-new,
latestlaatste technologytechnologie last yearjaar.
156
419514
2921
Vorig jaar was dat baanbrekende,
nieuwe technologie.
07:35
You startbegin playingspelen that newnieuwe BeethovenBeethoven
pianopiano sonataSonate, and what happensgebeurt?
157
422459
3483
Je speelt Beethovens nieuwste pianosonate
en wat gebeurt er?
07:38
Not enoughgenoeg notesaantekeningen!
158
425966
1669
Er zijn te weinig toetsen!
07:40
You runrennen out of roomkamer.
159
427659
1549
Je hebt te weinig ruimte.
07:43
So, in factfeit, BeethovenBeethoven has
the samedezelfde relationshipverhouding with his audiencepubliek
160
430183
4015
Beethoven heeft dus eigenlijk
dezelfde relatie met zijn publiek
07:47
that BillBill GatesGates does.
161
434222
1151
als Bill Gates.
07:48
He's a softwaresoftware producerproducent,
162
435397
1952
Hij is een softwareontwikkelaar,
07:50
and he has to dealtransactie with the hardwarehardware.
163
437373
2384
en moet rekening houden met de hardware.
07:53
And what's interestinginteressant about this
164
440255
2164
Het interessante hieraan is
07:55
is that BeethovenBeethoven was actuallywerkelijk
smarterslimmer than BillBill GatesGates.
165
442443
2838
dat Beethoven eigenlijk
slimmer was dan Bill Gates.
07:58
So when BeethovenBeethoven getskrijgt
his newnieuwe ÉrardRard pianopiano,
166
445885
2317
Toen Beethoven een
nieuwe Érard-piano kreeg,
08:01
he's writingschrift his thirdderde pianopiano concertoConcerto,
167
448226
2144
was hij bezig aan zijn derde pianoconcert.
08:03
he goesgaat and he givesgeeft a concertconcert,
and he and usestoepassingen all those extraextra notesaantekeningen.
168
450394
3487
Hij geeft een optreden
en gebruikt al die extra noten.
Maar hoe gaat dat bij zijn optreden?
08:07
But what does he do when he goesgaat
and givesgeeft the concertconcert?
169
454452
2596
Hij moet zijn eigen piano meenemen,
08:10
He has to take the pianopiano with him,
170
457072
1647
want het is de enige piano in Wenen
die deze extra noten heeft.
08:11
because it's the only pianopiano
he has in ViennaVienna
171
458743
2096
08:13
that has those extraextra notesaantekeningen.
172
460863
1315
Hij speelt het concert op piano.
08:15
So he playstoneelstukken the concertoConcerto
on the pianopiano. It's great.
173
462202
2361
Maar dan denkt hij: "O, niet iedereen
heeft deze nieuwe piano."
08:17
But he realizesrealiseert, "Oh, wait. Not everybodyiedereen
has one of these latestlaatste things.
174
464587
3575
08:21
So he publishespubliceert pianopiano sonatassonates --
175
468186
2219
Dus hij blijft pianosonates uitbrengen --
08:24
He waitswacht; he delaysvertragingen:
176
471024
1163
Hij wacht, stelt uit:
08:25
for the nextvolgende 10 yearsjaar, he still
publishespubliceert pianopiano sonatassonates
177
472211
3170
Gedurende 10 jaar blijft hij
pianosonates uitgeven
die geen extra noten bevatten.
08:28
that don't use the extraextra notesaantekeningen.
178
475405
1650
Hij blijft wachten omdat...
08:30
He actuallywerkelijk waitswacht, because --
179
477079
1406
Want Beethoven ...
08:31
This ideaidee of BeethovenBeethoven?
180
478509
1487
Alles wat je weet over Beethoven, is fout.
08:33
Everything you know
about BeethovenBeethoven -- basicallyeigenlijk wrongfout.
181
480020
2935
(Gelach)
Beethoven was een erg slimme ondernemer.
08:35
BeethovenBeethoven was a very cleverknap entrepreneurondernemer.
182
482979
2374
08:38
So the musicmuziek- he wroteschreef
for the popularpopulair marketmarkt --
183
485377
2211
Voor de populaire muziek die hij schreef,
08:40
not the piecesstukken he was going to playspelen
himselfzichzelf, but the pianopiano sonatassonates --
184
487612
3267
niet de stukken die hij zelf speelde,
maar in de pianosonates
beperkt hij het aantal noten
tot wat jij thuis kan spelen,
08:43
he limitslimieten himselfzichzelf to the amountbedrag of keystoetsen
185
490903
2515
08:46
that you have at home
in some partdeel of SouthernZuidelijke ItalyItalië,
186
493442
4000
ergens in Zuid-Italië
op je piano van vorig jaar.
08:50
where you have last year'sjaar pianopiano.
187
497466
1838
08:53
So what are the effectsbijwerkingen of these
disruptionsstoringen in musicmuziek- technologytechnologie?
188
500355
5307
Welke gevolgen hebben deze onderbrekingen
voor de muziektechnologie?
Hoe reageren componisten, mensen hierop?
08:58
How do composerscomponisten, how do people respondreageren?
189
505686
2196
09:00
We'veWe hebben had threedrie of these things,
and they really all workedwerkte the samedezelfde way.
190
507906
3430
We hebben er 3 gehad die
op dezelfde manier gebeurden.
We zijn begonnen met drukken en de piano.
09:04
We startedbegonnen off with printinghet drukken
and the pianopiano.
191
511360
2073
09:06
The very first thing that happensgebeurt
is: it redefinesherdefinieert the productartikel.
192
513457
3318
Het eerste wat gebeurde is:
het product wordt geherdefinieerd.
09:10
So the productartikel becomeswordt sheetvel musicmuziek-,
193
517923
2527
Het product wordt bladmuziek.
09:13
becomeswordt a piecestuk of paperpapier
that you can then take home.
194
520474
2769
Het wordt een blad papier
dat je mee naar huis kunt nemen.
09:16
In the 20thth centuryeeuw, it becomeswordt a recordrecord,
195
523267
2448
In de 20ste eeuw wordt het een plaat,
die je meeneemt naar huis.
09:18
something that you then take home.
196
525739
1710
In de 21ste eeuw wordt het
een digitaal bestand.
09:20
In the 21stst centuryeeuw,
it becomeswordt a digitaldigitaal filehet dossier.
197
527473
2245
De aard van het product verandert.
09:22
The naturenatuur of the productartikel changesveranderingen.
198
529742
1851
Dan is er de arbeidsverdeling.
09:25
SecondTweede, there's a divisionafdeling of laborarbeid.
199
532306
1746
09:27
If you want to listen to BachBach,
you've got to go listen to BachBach;
200
534076
3824
Wil je naar Bach luisteren,
dan moet je naar een optreden van Bach.
09:30
there's no other way to do this.
201
537924
1758
Er is geen andere optie.
09:32
In the 19thth centuryeeuw, we'vewij hebben got performersartiesten,
and we'vewij hebben got composerscomponisten,
202
539706
4637
In de 19de eeuw hebben we
uitvoerders en componisten,
mensen die verschillende dingen doen.
09:37
people who do differentverschillend things.
203
544367
1495
Luisteraars kunnen vanaf nu
muziek manipuleren zoals je net zag.
09:38
We have listenersluisteraars who can now
manipulatemanipuleren musicmuziek- like you just saw.
204
545886
3353
Dit verandert de kwaliteitsverwachting.
09:43
It changesveranderingen expectationsverwachtingen of qualitykwaliteit.
205
550076
1667
09:44
OnceEenmaal everybody'svan iedereen heardgehoord
CountGraaf BasieBasie and BennyBenny GoodmanGoodman,
206
551767
2978
Wanneer iedereen Count Basie
en Benny Goodman heeft gehoord,
09:47
maybe you're not quiteheel so happygelukkig
with your locallokaal bandband as much anymoremeer.
207
554769
3620
gaat men niet meer warm lopen
voor de lokale groepen.
Je hebt nu gehoord... "Ik wil nog langer
luisteren naar Benny Goodman".
09:51
You've now heardgehoord ... -- "I want to go
listen to BennyBenny GoodmanGoodman some more."
208
558413
3487
Je hebt nu een wereldwijde markt.
09:54
You have now a globalglobaal marketmarkt.
209
561924
1628
Je kunt dingen horen
die je vroeger niet kon horen.
09:56
You can hearhoren things
that you didn't use to hearhoren.
210
563576
2410
10:00
EveryElke time this happensgebeurt,
we take away some socialsociaal interactionwisselwerking.
211
567150
3470
Elke keer dit gebeurt, verliezen we
een stukje sociale interactie.
10:04
With BeethovenBeethoven, you can now
playspelen BeethovenBeethoven at home.
212
571133
2716
Beethoven kun je vanaf nu thuis spelen.
Je kunt thuis geen Mozart spelen.
10:06
You can't playspelen MozartMozart at home.
213
573873
2288
Van Beethoven koop je een partituur,
10:09
But with BeethovenBeethoven, you can buykopen
the sheetvel musicmuziek-, you can go home,
214
576185
3094
je gaat naar huis,
sluit je deur en speelt piano.
10:12
you can closedichtbij the doordeur- and playspelen the pianopiano.
215
579303
2038
En enkel jij bent daar.
10:14
And only you are there.
216
581365
1159
Nu zijn er koptelefoons
die hetzelfde doen.
10:15
Now you have headphoneshoofdtelefoon
that do the samedezelfde thing.
217
582548
2218
Elk van deze ontregelingen
wijzigt de hoeveelheid sociale interactie.
10:17
With eachelk of these disruptionsstoringen,
218
584790
1497
10:19
it changesveranderingen the amountbedrag
of socialsociaal interactionwisselwerking.
219
586311
2083
Telkens weer een persoonlijke ervaring.
10:21
It's a newnieuwe personalizedgepersonaliseerde
experienceervaring eachelk time.
220
588418
3348
Ik speel Beethoven zoals ik het wil.
10:24
I can playspelen BeethovenBeethoven the way I want to.
221
591790
1888
Ik kan het sneller spelen, of trager.
10:26
I can playspelen it fastersneller,
I can playspelen it slowertragere.
222
593702
2079
Ik pas zelf de ervaring aan.
10:28
I can actuallywerkelijk personalizepersonaliseren
the experienceervaring now.
223
595805
2407
De klant heeft meer keus,
de markt wordt groter.
10:31
There's more consumerklant choicekeuze,
the marketplacemarktplaats getskrijgt biggergroter.
224
598236
2762
Het aantal beschikbare titels
in de muziekwinkels stijgt.
10:34
The numberaantal of titlestitels on saleverkoop
in those musicmuziek- storeswinkel goesgaat up.
225
601022
3698
Maar tevens is er minder keus,
10:38
But there's alsoook lessminder choicekeuze,
226
605577
1410
10:40
because in a globalglobaal pyramidpiramide,
you can't always tell what you want.
227
607011
3127
want in een mondiale piramide
weet je niet altijd wat je wilt.
Er is zoveel keuze. Hoe kies je dan?
10:43
There's so much choicekeuze out there.
How do you pickplukken?
228
610162
2382
Daarbij kan marketing helpen,
10:45
And so marketingafzet startsstarts to come in,
229
612568
1690
met elke maand een nieuwe trend.
10:47
and "Who is the flavorsmaak of the monthmaand?"
230
614282
1791
10:49
There's one more thing
that's not on the listlijst:
231
616097
2652
Er ontbreekt nog iets op deze lijst:
10:51
piracyzeeroof.
232
618773
1392
piraterij.
10:53
One of HaydnHaydn and Chopin'sChopin's biggestgrootste worrieszorgen
233
620678
3314
Zowel Haydn als Chopin maakten zich zorgen
dat iemand een valse Chopin zou schrijven
10:57
is that people were going
to writeschrijven fakenep ChopinChopin
234
624016
2677
en er "Chopin" op zette.
11:00
and put "ChopinChopin" on it.
235
627534
1296
11:01
Do you think ChopinChopin would have been
comfortedtroostte by the factfeit,
236
628854
2763
Denk je dat Chopin gerustgesteld werd
door de gedachte:
11:04
"Hey, 20 percentprocent of the people
who buykopen fakenep ChopinChopin
237
631641
2377
"Hey, 20% van de mensen
die een valse Chopin kopen,
11:07
are more likelywaarschijnlijk to go buykopen realecht ChopinChopin"?
238
634042
2081
kopen ook eerder echte Chopin."
11:09
I mean -- I don't know.
239
636147
1488
Ik bedoel...Ik weet het niet.
11:10
(LaughterGelach)
240
637659
1610
(Gelach)
11:12
But ChopinChopin, anothereen ander cleverknap entrepreneurondernemer --
you know what he does?
241
639293
3091
Maar Chopin is ook een slimme ondernemer.
Hij geeft zijn muziek
op dezelfde dag uit in diverse landen,
11:15
He publishespubliceert his musicmuziek- in ItalyItalië,
FranceFrankrijk, GermanyDuitsland and EnglandEngeland
242
642408
2860
11:18
on the samedezelfde day,
243
645292
1160
want zonder internationaal auteursrecht
moet hij alles gelijktijdig publiceren.
11:19
because there's no
internationalInternationale copyrightauteursrechten,
244
646476
2022
11:21
so he's got to have everything
publishedgepubliceerd on the samedezelfde day.
245
648522
2708
En elk land krijgt een iets andere versie.
11:24
And he putsputs differencesverschillen in everyelk countryland.
246
651254
1980
Dus als je Chopin speelt,
11:26
So if you're playingspelen ChopinChopin,
247
653258
1446
weet dat de verschillende versies
met opzet zijn gemaakt,
11:27
the additionstoevoegingen from differentverschillend countrieslanden
are differentverschillend on purposedoel,
248
654728
3043
11:30
because he wanted to be ablein staat
to trackspoor who was a piratepiraat.
249
657795
3106
want hij wou weten wie aan piraterij deed.
11:33
So, this wasn'twas niet something
that SonySony thought of.
250
660925
2625
Dat is niet door Sony verzonnen, oké?
11:36
So, the questionvraag is ...
251
663574
1885
De vraag blijft...
11:39
This newnieuwe technologytechnologie,
252
666165
2360
Deze nieuwe technologie,
11:41
it makesmerken more choicekeuze for more people,
it makesmerken it more globalglobaal,
253
668549
2920
zorgt voor meer keuze voor de mensen,
maakt het wereldwijd,
maar zet ook de deur open
voor meer piraterij.
11:44
but it alsoook allowstoestaat more piracyzeeroof.
254
671493
2617
11:47
It alsoook allowstoestaat for people
to have a marketingafzet filterfilter.
255
674134
4273
Het stelt mensen in staat
een marketingfilter op te bouwen.
11:51
They have some way to interactop elkaar inwerken
that's not always directdirect.
256
678431
4225
Ze hebben een manier van interactie
die niet altijd direct is.
11:55
So the nextvolgende time somebodyiemand sayszegt, you know,
257
682680
2767
Dus, de volgende keer
dat iemand iets zegt als:
11:58
"Nothing like the internetinternet ever happenedgebeurd."
258
685471
2198
"Het internet
is uniek in de geschiedenis."
12:01
Well, it's truewaar, but these kindssoorten
of disruptionsstoringen in musicmuziek- technologytechnologie
259
688202
4439
Dat klopt, maar dit soort
disrupties in muziektechnologie
zijn al eerder gebeurd.
12:05
have happenedgebeurd before.
260
692665
1598
12:07
And the modelmodel- for these disruptionsstoringen
is the samedezelfde as we see
261
694287
2970
En het disruptiemodel is hetzelfde
als wat we zien in andere bedrijfstakken.
12:10
in other kindssoorten of businessesondernemingen.
262
697281
1450
12:11
It changesveranderingen the naturenatuur of the productartikel.
263
698755
2450
Het verandert de aard van het product.
12:14
So if you're in bookboek publishingpublishing,
264
701229
2302
Dus als jij uitgever bent,
denk je dat het enkel gaat over
het uitgeven van boeken.
12:16
you thought you were in bookboek publishingpublishing
because of these things calledriep booksboeken.
265
703555
4068
12:20
Well, you can still sellverkopen
novelsromans withoutzonder booksboeken.
266
707647
2327
Je kan ook verhalen verkopen
zonder boeken.
Je kan in de muziekindustrie werken
12:22
You can still be in the musicmuziek- businessbedrijf
267
709998
1930
12:24
even thoughhoewel you're not
in the recordrecord businessbedrijf.
268
711952
2283
zonder in de platenindustrie te werken.
12:27
You were sellingselling recordsarchief
only because that was the technologytechnologie
269
714259
2896
Je verkocht platen
omdat dat de technologie was
die je erfde.
12:30
that you inheritedgeërfd.
270
717179
1572
12:31
NewspaperKrant businessbedrijf: deaddood.
271
718775
1893
Krantensector: dood
maar journalistiek is niet dood.
12:33
But journalismjournalistiek isn't deaddood.
272
720692
1605
12:35
And finallyTenslotte, schoolsscholen.
273
722321
1748
En tot slot, scholen.
12:37
SchoolSchool is the nextvolgende biggroot horizonhorizon,
274
724779
1949
Scholen zijn het volgende doel,
12:39
because what were we in the businessbedrijf of?
275
726752
1926
want in welke industrie zitten we?
12:41
SchoolsScholen used to be like buyingbuying
gasgas- or buyingbuying foodeten;
276
728702
3293
Vroeger waren scholen zoals
gaan tanken of eten kopen.
12:45
they had to have locallokaal entrybinnenkomst
pointspoints all over the placeplaats.
277
732019
3278
Overal waren lokale toegangspunten nodig.
12:48
But now, with the internetinternet, we have
a differentverschillend distributiondistributie systemsysteem.
278
735321
3447
Maar nu met het internet,
hebben we een ander distributiesysteem.
12:51
And so schoolsscholen have got to think
about what we're sellingselling.
279
738792
3599
Dus moeten scholen beginnen nadenken
over wat ze willen verkopen.
12:55
But I think that the face-to-faceface-to-face
interactionwisselwerking is not going to go away.
280
742415
4066
Maar ik denk dat fysieke interactie
niet zal verdwijnen.
Het heeft nog steeds waarde,
wat we vandaag ook bewijzen,
12:59
There's still something of valuewaarde
here, as we'vewij hebben demonstratedgedemonstreerd todayvandaag,
281
746505
3170
door hier bij TED te zijn,
waar we elkaar willen leren kennen.
13:02
because we're at this thing calledriep TEDTED,
282
749699
1877
13:04
where we still want to get
to know eachelk other.
283
751600
2148
Dankjewel.
(Applaus)
13:06
Thank you very much.
284
753772
1156
13:07
(ApplauseApplaus)
285
754952
1861
Translated by Laura Van Driessche
Reviewed by Axel Saffran

▲Back to top

ABOUT THE SPEAKER
José Bowen - Professor of music
José Bowen is an accomplished musician and teacher who explores how technology has shaped the history of music.

Why you should listen

In his over thirty-year career in music, José Bowen has appeared internationally with artists like Stan Getz, Dizzy Gillespie, and Bobby McFerrin, written over one hundred scholarly articles, and composed a Pulitzer Prize nominated symphony. He began teaching at Stanford University in 1982 before moving on to University of Southampton, Georgetown University, Miami University, and Southern Methodist University -- where he now resides as Dean of the Meadows School of the Arts, and Algur H. Meadows Chair and Professor of Music.

More profile about the speaker
José Bowen | Speaker | TED.com

Data provided by TED.

This site was created in May 2015 and the last update was on January 12, 2020. It will no longer be updated.

We are currently creating a new site called "eng.lish.video" and would be grateful if you could access it.

If you have any questions or suggestions, please feel free to write comments in your language on the contact form.

Privacy Policy

Developer's Blog

Buy Me A Coffee