TEDWomen 2018
Jan Rader: In the opioid crisis, here's what it takes to save a life
Jan Rader: O kryzysie opioidowym - co zrobić, żeby uratować komuś życie
Filmed:
Readability: 4
1,812,108 views
Jan Rader, jako dowódca straży oraz osoba udzielająca pierwszej pomocy, zajmuje się ratowaniem ludzkiego życia. Jednak kiedy epidemia opioidowa wtargnęła do jej miasta, zdała sobie sprawę, że należy wprowadzić nowy sposób ratowania życia. W przejmującej i dającej nadzieję prelekcji Rader pokazuje, jak wygląda życie na linii frontu tego kryzysu. Mówi o tym, że jej społeczność wprowadza nowe metody walki z zaburzeniami ponarkotykowymi, zaczynając od zwykłego słuchania.
Double-click the English transcript below to play the video.
00:13
For the past 24 years,
I have been a firefighter
I have been a firefighter
0
1333
3818
Od 24 lat jestem strażakiem
00:17
in Huntington, West Virginia.
1
5175
1933
w Huntington w Wirginii Zachodniej.
00:19
As firefighters, my team and I
are tasked with saving lives
are tasked with saving lives
2
7619
5244
Razem z pozostałymi strażakami
zajmuję się ratowaniem życia
zajmuję się ratowaniem życia
00:26
and property
3
14085
1381
i mienia
00:27
from such disasters
as car wrecks, house fires
as car wrecks, house fires
4
15490
5516
w takich katastrofach jak wypadki
samochodowe czy pożary domów,
samochodowe czy pożary domów,
00:33
and also life-threatening
medical emergencies.
medical emergencies.
5
21030
2864
a także podczas nagłych
interwencji medycznych.
interwencji medycznych.
00:37
I am a woman leading a department
in a male-dominated profession.
in a male-dominated profession.
6
25720
4157
Jestem kobietą zarządzającą
jednostką zdominowaną przez mężczyzn.
jednostką zdominowaną przez mężczyzn.
00:42
And 10 years ago,
7
30393
1563
10 lat temu postanowiłam podnieść
swoje kwalifikacje medyczne
swoje kwalifikacje medyczne
00:43
I decided to increase my medical knowledge
and I received a nursing degree.
and I received a nursing degree.
8
31980
4867
i uzyskałam dyplom pielęgniarki.
00:49
That was because it became clear
9
37718
2494
Zrobiłam to, bo było oczywiste,
00:52
that the next big threat
facing not only my city,
facing not only my city,
10
40236
3333
że następnym zagrożeniem,
nie tylko dla mojego miasta,
nie tylko dla mojego miasta,
00:55
but other cities around the country,
11
43593
2151
ale także dla innych miast w kraju,
00:57
was not the one-and-done disaster,
12
45768
2349
nie była jednorazowa katastrofa,
01:00
where you can ride in
like the cavalry, as a firefighter,
like the cavalry, as a firefighter,
13
48141
3602
kiedy strażacy przyjeżdżają jak kawaleria,
01:04
put out the fire and leave,
feeling like you have made a difference
feeling like you have made a difference
14
52918
3717
gaszą pożar i odjeżdżają,
czując, że coś naprawili
czując, że coś naprawili
01:08
and everything is OK.
15
56659
1563
i wszystko jest w porządku.
01:10
The next big disaster in my city
was and is the long, debilitating
was and is the long, debilitating
16
58675
6595
Następna katastrofa w moim mieście
to długa, wyniszczająca
to długa, wyniszczająca
01:17
and lethal disaster
known as opioid addiction.
known as opioid addiction.
17
65294
3703
i śmiertelna katastrofa,
jaką jest uzależnienie od opioidów.
jaką jest uzależnienie od opioidów.
01:22
We now call this a health epidemic,
18
70146
2230
Nazywamy ją epidemią zdrowotną.
01:24
and we have replaced the name "addiction"
with "substance use disorder."
with "substance use disorder."
19
72400
4572
Nie określa się jej jako uzależnienie,
ale zaburzenia ponarkotykowe.
ale zaburzenia ponarkotykowe.
01:29
To give you some perspective
20
77688
1699
Żeby pokazać,
01:31
of how significant
this epidemic has become,
this epidemic has become,
21
79411
3857
jak poważna jest ta epidemia, dodam,
01:35
in 2017, in my county of 95,000 people,
22
83292
6103
że w 2017 roku w moim hrabstwie,
w którym mieszka 95 tysięcy ludzi,
w którym mieszka 95 tysięcy ludzi,
01:41
we saw 1,831 overdoses
23
89419
3857
mieliśmy 1831 przypadków przedawkowania
01:46
[and] 183 deaths from overdose.
24
94117
3666
i 183 przypadki śmierci z tego powodu.
01:51
This is the job of my firefighters,
as well as other agencies,
as well as other agencies,
25
99338
4428
Zarówno moi strażacy jak i inne służby
muszą odpowiednio na to zareagować.
muszą odpowiednio na to zareagować.
01:55
to respond to that.
26
103790
1445
01:58
(Coughs)
27
106290
1151
(Kaszel)
Przepraszam.
01:59
Excuse me.
28
107465
1150
02:02
So, watching this epidemic
unfold for several years,
unfold for several years,
29
110239
5277
Widząc, jak ta epidemia
zatacza coraz szersze kręgi,
zatacza coraz szersze kręgi,
02:07
I developed some insight.
30
115540
1667
wiele zrozumiałam.
02:10
For this disaster, we need to redefine
our job as a first responder.
our job as a first responder.
31
118342
4725
Musimy przedefiniować naszą pracę,
bo pierwsi udzielamy pomocy.
bo pierwsi udzielamy pomocy.
02:15
We need to be more than just the cavalry.
32
123682
2746
Musimy być czymś więcej niż kawalerią.
02:18
We need to do more than just save a life.
33
126452
2839
Musimy zrobić coś więcej,
niż tylko ratować życie.
niż tylko ratować życie.
02:21
We need to find ways to rebuild that life.
34
129315
3770
Musimy znaleźć sposób
na odbudowanie tego życia.
na odbudowanie tego życia.
02:25
And it's going to take
a lot of people to do that.
a lot of people to do that.
35
133505
2699
Potrzeba do tego wielu osób.
02:28
And that is exactly
what we are trying to do
what we are trying to do
36
136530
2483
Właśnie to próbujemy zrobić
02:31
in Huntington, West Virginia.
37
139037
2000
w Huntington w Wirginii Zachodniej.
02:33
Now, let me give you some insight
as to what we do.
as to what we do.
38
141831
3676
Pozwólcie, że zapoznam was
z naszą działalnością.
z naszą działalnością.
02:38
First, this is what happens
when somebody overdoses.
when somebody overdoses.
39
146845
4548
Po pierwsze, co się dzieje z osobą,
która przedawkuje?
która przedawkuje?
02:44
Imagine you are somebody who is suffering
from the brain disorder of addiction.
from the brain disorder of addiction.
40
152240
5286
Wyobraźcie sobie, że cierpicie
na zaburzenia mózgu z powodu uzależnienia.
na zaburzenia mózgu z powodu uzależnienia.
02:50
You are fragile.
41
158542
1381
Jesteście słabi,
02:51
You're embarrassed, you're ashamed.
42
159947
2388
skrępowani i zawstydzeni.
02:56
And you overdose.
43
164003
1729
Przedawkowaliście.
02:58
Maybe a friend
or a family member calls 911.
or a family member calls 911.
44
166728
3341
Przyjaciel lub ktoś z rodziny
zadzwonił pod 911.
zadzwonił pod 911.
03:02
And then all of a sudden,
45
170593
1913
Nagle budzicie się
03:04
you are awakened by five or six
total strangers in uniform.
total strangers in uniform.
46
172530
6481
i widzicie wokół siebie pięć lub sześć
obcych osób w mundurach.
obcych osób w mundurach.
03:11
And they're rubbing your sternum,
47
179363
1634
Pocierają was w okolicy mostka
03:13
and they're saying, "Wake up, wake up!
48
181021
2048
i mówią: "Obudź się!
03:15
You overdosed, you could've died."
49
183093
2400
Przedawkowałeś. Mogłeś umrzeć".
03:17
Now, would you not be defensive and angry?
50
185807
2683
Czy nie wzbudziłoby to
waszej agresji i chęci obrony?
waszej agresji i chęci obrony?
03:20
Because I know I would be.
51
188514
1733
Wiem, że ze mną tak by było.
03:22
And on top of that,
52
190858
1444
Na dodatek
03:24
those strangers gave you
a dose of naloxone,
a dose of naloxone,
53
192326
2643
ci obcy ludzie podają wam nalokson,
03:26
which has sent you into withdrawals,
54
194993
2484
który powoduje u was objawy
głodu narkotycznego,
głodu narkotycznego,
03:29
or what is better known
as "dope sickness."
as "dope sickness."
55
197501
2952
czyli reakcję na odstawienie opioidów.
03:33
Dope sickness makes you feel
absolutely horrible.
absolutely horrible.
56
201529
3532
Czujecie się okropnie.
03:37
Some say it's like the flu, times ten.
57
205085
3090
Niektórzy mówią, że to jak grypa,
tylko dziesięć razy gorzej.
tylko dziesięć razy gorzej.
03:40
Nausea, vomiting, diarrhea, body aches.
58
208625
4228
Mdłości, wymioty, biegunka, ból ciała.
03:45
So not only did we,
as strangers, wake you up,
as strangers, wake you up,
59
213420
5142
Nie tylko, jako obcy ludzie,
wybudziliśmy was,
wybudziliśmy was,
03:50
but we also made you feel really sick.
60
218586
2952
ale też sprawiliśmy,
że czujecie się okropnie.
że czujecie się okropnie.
03:54
So in turn, you, the patient,
are not going to be very kind to us.
are not going to be very kind to us.
61
222183
5182
W zamian za to nie jesteście
zbyt mili dla nas.
zbyt mili dla nas.
03:59
And you're going to refuse
further medical treatment.
further medical treatment.
62
227389
3743
Nie wyrażacie zgody na dalsze leczenie.
04:03
OK, well, then that's going to frustrate
the heck out of us,
the heck out of us,
63
231863
3754
To wywołuje u nas
jeszcze większą frustrację.
jeszcze większą frustrację.
04:07
and we're going to be mad,
64
235641
1381
Wściekamy się,
04:09
because you're ungrateful
that we just saved your life.
that we just saved your life.
65
237046
3733
bo jesteście niewdzięczni,
że uratowaliśmy wam życie.
że uratowaliśmy wam życie.
04:14
This is not a good dynamic here.
66
242062
5384
Niewiele tak zdziałamy.
04:22
What we are dealing with
is a brain disorder
is a brain disorder
67
250101
3387
Mamy do czynienia
z zaburzeniem pracy mózgu,
z zaburzeniem pracy mózgu,
04:25
that changes your thinking.
68
253512
2072
które powoduje zmianę myślenia.
04:27
It convinces you
that you don't have a problem.
that you don't have a problem.
69
255608
2994
Jesteście przekonani,
że nie macie problemu.
że nie macie problemu.
04:31
So, this might have been not only
the first time you've overdosed,
the first time you've overdosed,
70
259369
5411
Może nie pierwszy raz przedawkowaliście.
04:36
it might have been the third,
fourth or fifth time
fourth or fifth time
71
264804
3686
Może to trzeci, czwarty czy piąty raz,
04:40
that we, personally, have revived you.
72
268514
2896
kiedy my, osobiście, uratowaliśmy was.
04:46
This is not a good situation.
73
274490
1933
To nie jest dobra sytuacja.
04:48
Second,
74
276903
1388
Po drugie,
04:51
first responders do not receive
much education
much education
75
279208
3543
osoby udzielające pierwszej pomocy
nie mają odpowiedniej wiedzy
nie mają odpowiedniej wiedzy
04:54
on what substance use disorder is.
76
282775
2468
na temat zaburzeń ponarkotykowych.
04:57
Neither does the medical community.
77
285665
2579
Nie ma jej też środowisko medyczne.
05:00
We're not trained how to deal with those
suffering from substance use disorder.
suffering from substance use disorder.
78
288268
5446
Nie uczy się nas, jak postępować
z osobami z tymi zaburzeniami.
z osobami z tymi zaburzeniami.
05:06
I am trained to put out
many different types of fires.
many different types of fires.
79
294580
4103
Jestem wyszkolona w gaszeniu
różnych rodzajów pożarów
różnych rodzajów pożarów
05:10
I am trained to save a life in the moment.
80
298707
2838
czy w ratowaniu życia na miejscu wypadku,
05:13
But I am not trained to deal
with the intricate interaction
with the intricate interaction
81
301569
3302
ale nie nauczono mnie, jak radzić sobie
ze skomplikowaną współpracą
ze skomplikowaną współpracą
05:16
between first responders,
the health care community,
the health care community,
82
304895
3171
między udzielającymi pierwszej pomocy,
środowiskiem medycznym,
środowiskiem medycznym,
05:20
social services
83
308090
1400
opieką społeczną
05:21
and the wider community that is necessary
to save a life long-term.
to save a life long-term.
84
309514
4300
a szerszym środowiskiem,
żeby długoterminowo ratować życie.
żeby długoterminowo ratować życie.
05:27
Thirdly,
85
315538
1150
Po trzecie,
05:30
and this hits home.
86
318228
2262
i najważniejsze,
05:33
As a first responder,
I consider myself the cavalry.
I consider myself the cavalry.
87
321173
3666
jako osoba udzielająca pierwszej pomocy
czuję się jak kawaleria.
czuję się jak kawaleria.
05:37
We're knights in shining armor.
88
325284
2992
Jesteśmy jak rycerze w błyszczącej zbroi.
05:40
We want to swoop in, do our job
and leave feeling satisfied
and leave feeling satisfied
89
328300
4182
Chcemy wpaść, zrobić, co trzeba,
i odjechać z poczuciem satysfakcji,
i odjechać z poczuciem satysfakcji,
05:44
that we've made a difference
in somebody's life.
in somebody's life.
90
332506
2579
bo odmieniliśmy czyjeś życie.
05:47
But that just doesn't happen
91
335498
1817
Jednak tak się nie dzieje,
05:49
when we're dealing with somebody
with substance use disorder.
with substance use disorder.
92
337339
3395
kiedy mamy do czynienia z osobą
z zaburzeniami ponarkotykowymi.
z zaburzeniami ponarkotykowymi.
05:54
We leave feeling frustrated and useless.
93
342239
2915
Odjeżdżamy, czując
frustrację i bezużyteczność.
frustrację i bezużyteczność.
05:57
We deal with the same people
over and over again,
over and over again,
94
345612
2689
Ciągle mamy do czynienia
z tymi samymi osobami,
z tymi samymi osobami,
06:00
with no positive outcome.
95
348325
1962
żadnej poprawy.
06:03
And you know what?
96
351410
1192
Coś wam powiem.
06:04
At some point, I realized
that it is up to us as first responders
that it is up to us as first responders
97
352626
4769
W pewnym momencie poczułam,
że jako osoby udzielające pierwszej pomocy
że jako osoby udzielające pierwszej pomocy
06:09
and as a community
98
357419
1428
i jako społeczność
06:10
to solve this problem,
99
358871
1624
musimy rozwiązać ten problem
06:12
to find better ways to deal
with those that are suffering.
with those that are suffering.
100
360519
3471
i znaleźć sposób, żeby pomóc
osobom z takim zaburzeniem.
osobom z takim zaburzeniem.
06:17
So what I did is I started
observing more on overdoses.
observing more on overdoses.
101
365185
6386
Zaczęłam bardziej interesować się
problemem przedawkowań.
problemem przedawkowań.
06:24
I started talking
and listening to my patients.
and listening to my patients.
102
372006
3200
Zaczęłam rozmawiać
i słuchać moich pacjentów.
i słuchać moich pacjentów.
06:27
I wanted to know
what led them to where they are.
what led them to where they are.
103
375609
4277
Chciałam wiedzieć,
co ich doprowadziło do takiego stanu,
co ich doprowadziło do takiego stanu,
06:32
What exactly are they experiencing?
104
380244
2642
czego doświadczają,
06:35
What makes their situation worse?
105
383228
2301
co pogarsza ich sytuację,
06:37
What makes their situation better?
106
385553
2267
a co polepsza.
06:40
I began experimenting with my words
107
388260
2841
Zaczęłam eksperymentować ze słowami,
06:43
and paying attention to my own actions
108
391125
2651
zwracać uwagę na swoje działania
06:45
and how it affected those of my patients.
109
393800
3018
i na wpływ, jaki mają na tych pacjentów.
06:49
The education that I have received
110
397871
3580
Wiedza, jaką zdobyłam,
06:53
and continue to receive
on a street level in Huntington
on a street level in Huntington
111
401475
4599
i jaką nadal zdobywam
na ulicach Huntington,
na ulicach Huntington,
06:58
has been both eye-opening
and life-changing for me.
and life-changing for me.
112
406098
2882
otworzyła mi oczy i zmieniła życie.
07:02
So, in Huntington, West Virginia,
we have come together as a community,
we have come together as a community,
113
410951
5412
Jako społeczność miasta Huntington
w Wirginii Zachodniej
w Wirginii Zachodniej
07:08
and we are changing the way that we treat
114
416387
2419
razem zmieniamy sposób traktowania tych,
07:10
those that suffer
from this horrible disease.
from this horrible disease.
115
418830
3524
którzy cierpią na tę straszną chorobę.
07:16
We have started many programs,
and it's making a difference.
and it's making a difference.
116
424165
4325
Wprowadzamy różne programy,
które prowadzą do zmian.
które prowadzą do zmian.
07:20
I'll tell you about just a few of those.
117
428950
2667
Opowiem o kilku z nich.
07:24
Last year, we started
a Quick Response Team,
a Quick Response Team,
118
432427
3717
W zeszłym roku powstał
Zespół Szybkiego Reagowania,
Zespół Szybkiego Reagowania,
07:28
QRT for short.
119
436982
2111
w skrócie QRT.
07:31
The team consists of a paramedic,
120
439551
2095
Składa się z personelu paramedycznego,
07:34
a police officer,
121
442805
1579
policjanta,
07:36
somebody in the recovery community
and somebody in the faith community.
and somebody in the faith community.
122
444408
4354
kogoś z opieki środowiskowej
i ze wspólnoty wyznaniowej.
i ze wspólnoty wyznaniowej.
07:41
As a team, they go out
and visit people who have overdosed
and visit people who have overdosed
123
449632
3556
Zespół odwiedza osobę,
która przedawkowała,
która przedawkowała,
07:45
within 72 hours of that resuscitation.
124
453212
2904
w ciągu 72 godzin od reanimacji.
07:48
They talk.
125
456427
1168
Rozmawiają.
07:49
They listen.
126
457619
1165
Słuchają.
07:50
They build a rapport with that patient,
127
458808
2366
Nawiązują kontakt z pacjentem
07:53
and they offer them treatment options.
128
461198
2097
i proponują formy leczenia.
07:59
Right now, about 30 percent
or up to 30 percent
or up to 30 percent
129
467650
5111
Obecnie prawie 30 procent osób,
08:04
of those that the Quick Response Team
have reached out to
have reached out to
130
472785
4370
do których trafił zespół QRT,
08:09
have accepted some form of help.
131
477179
2133
przyjęło zaproponowaną formę pomocy.
08:12
And the wonderful thing about this
132
480125
2627
To cudownie,
08:14
is the first responders
who are involved in this team,
who are involved in this team,
133
482776
3674
że osoby udzielające pierwszej pomocy
zaangażowane w QRT,
zaangażowane w QRT,
08:18
they actually feel
like they can make a difference.
like they can make a difference.
134
486474
3150
czują, że mają na coś wpływ.
08:22
Positive change where there wasn't any.
135
490260
2600
Nastąpiła pozytywna zmiana,
której wcześniej nie było.
której wcześniej nie było.
08:26
This year --
136
494679
1158
W tym roku...
08:27
(Applause)
137
495861
5223
(Brawa)
08:33
This year, we opened a free-standing
specialty clinic, called PROACT,
specialty clinic, called PROACT,
138
501108
6175
W tym roku otworzyliśmy niezależną
klinikę specjalistyczną, PROACT,
klinikę specjalistyczną, PROACT,
08:39
for those suffering
from substance use disorder.
from substance use disorder.
139
507307
3267
dla osób cierpiących
na zaburzenia ponarkotykowe.
na zaburzenia ponarkotykowe.
08:43
It's a one-stop shop, if you will.
140
511165
2266
To jak sklep wielobranżowy.
08:46
A patient comes in,
141
514085
1373
Przychodzi pacjent,
08:47
they're immediately assessed
by somebody who's an addiction specialist.
by somebody who's an addiction specialist.
142
515482
4699
a specjalista od uzależnień
natychmiast ocenia jego stan,
natychmiast ocenia jego stan,
08:52
They work with them
to provide treatment options
to provide treatment options
143
520538
2602
przedstawia mu różne możliwości leczenia
08:55
based on their own needs,
individual needs.
individual needs.
144
523164
3500
uwzględniające jego indywidualne potrzeby.
08:59
This does several things for us.
145
527514
2031
To rozwiązuje kilka problemów.
09:01
It gives first responders a place
to either take or refer our patients
to either take or refer our patients
146
529569
5056
Daje nam miejsce, gdzie możemy
zabrać lub przekazać pacjentów,
zabrać lub przekazać pacjentów,
09:06
who are no longer
in a life-threatening situation,
in a life-threatening situation,
147
534649
2793
którzy nie są już w sytuacji
bezpośredniego zagrożenia życia
bezpośredniego zagrożenia życia
09:09
that have refused to go to the hospital.
148
537466
2476
i którzy odmawiają hospitalizacji.
09:12
And it also clears up
149
540260
3658
To odciąża również
09:15
the overwhelmed emergency rooms
in hospitals that we have.
in hospitals that we have.
150
543942
3985
izby przyjęć w szpitalach,
które zawsze są pełne ludzi.
które zawsze są pełne ludzi.
09:21
The third thing
that I want to tell you about
that I want to tell you about
151
549204
2143
Trzecia sprawa, którą chcę poruszyć,
09:23
is very dear to me
and very important to my team.
and very important to my team.
152
551371
3605
jest mi bardzo droga
i ważna dla mojego zespołu.
i ważna dla mojego zespołu.
09:28
We recently started
a first responders self-care program.
a first responders self-care program.
153
556247
4155
Niedawno ruszyliśmy z programem
opieki dla ratowników.
opieki dla ratowników.
09:34
More and more ...
154
562437
1159
Coraz częściej
09:37
first responders are experiencing
compassion fatigue and PTSD.
compassion fatigue and PTSD.
155
565419
5254
takie osoby cierpią na wtórny zespół
stresu pourazowego i na PTSD.
stresu pourazowego i na PTSD.
09:44
It is not uncommon for the average
firefighter in Huntington
firefighter in Huntington
156
572728
5111
Często przeciętny strażak w Huntington
09:50
to deal with or see
up to five young deaths per month.
up to five young deaths per month.
157
578934
5475
ma do czynienia nawet z pięcioma
zgonami młodych osób na miesiąc.
zgonami młodych osób na miesiąc.
09:57
These are their friends,
these are their classmates.
these are their classmates.
158
585712
3527
To są przyjaciele, koledzy ze szkoły.
10:01
So this much-needed program
will not only recognize their hard work,
will not only recognize their hard work,
159
589824
5540
Ten tak bardzo potrzebny program
pozwoli docenić ich ciężką pracę,
pozwoli docenić ich ciężką pracę,
10:07
it's going to give them a voice.
160
595388
1953
ale też da im możliwość wypowiedzenia się.
10:09
It's going to provide them with training
161
597365
2285
Zapewni im przeszkolenie,
10:11
that will help deal with the stress
that they are under.
that they are under.
162
599674
3469
które pomoże pokonać stres,
na jaki są narażeni.
na jaki są narażeni.
10:15
And it will give them
more mental-health options
more mental-health options
163
603547
2926
Pokaże, jak radzić sobie
z problemami zdrowia psychicznego,
z problemami zdrowia psychicznego,
10:18
that they desperately need.
164
606497
1800
czego bardzo potrzebują.
10:22
We now have yoga classes in fire stations.
165
610585
2747
Obecnie mamy zajęcia jogi w remizach.
10:25
(Laughter)
166
613356
1919
(Śmiech)
10:27
(Applause)
167
615299
3532
(Brawa)
10:30
We've also provided on-duty
massages, which is fabulous.
massages, which is fabulous.
168
618855
3531
Mamy też masaże podczas służby,
co jest wspaniałe.
co jest wspaniałe.
10:34
(Laughter)
169
622410
1461
(Śmiech)
10:35
And we have some off-duty programs
that we've started,
that we've started,
170
623895
2673
Mamy też zajęcia poza pracą,
10:38
like cooking classes for first responders
and their significant other
and their significant other
171
626592
3805
jak lekcje gotowania
dla strażaków i ich partnerów
dla strażaków i ich partnerów
10:42
and pottery classes.
172
630421
1508
albo zajęcia z garncarstwa.
10:44
So a couple of months ago,
173
632771
3515
Kilka miesięcy temu
10:48
I walked out on the apparatus floor,
where I had some firefighters.
where I had some firefighters.
174
636310
4079
weszłam do hali remizy,
gdzie było kilku strażaków.
gdzie było kilku strażaków.
10:52
And half of them had had a massage,
175
640961
2452
Połowie robiono masaż,
10:55
and the other half were getting
ready to have a massage.
ready to have a massage.
176
643437
2794
a druga połowa się na niego szykowała.
10:58
And I saw 10 firefighters
who were bantering
who were bantering
177
646818
4313
Zobaczyłam, jak 10 strażaków żartuje sobie
11:03
in a very positive, relaxed manner.
178
651155
3036
w pozytywnej i rozluźnionej atmosferze.
11:07
And I hadn't seen that in years.
179
655286
2134
Nie widziałam takiego zachowania od lat.
11:10
And that relaxed state is trickling down
to the community, to the citizens.
to the community, to the citizens.
180
658453
5468
Taki stan przenosi się
na otoczenie, na mieszkańców.
na otoczenie, na mieszkańców.
11:16
So a couple of weeks ago,
I had a neighbor overdose.
I had a neighbor overdose.
181
664954
3747
Kilka tygodni temu
mój sąsiad przedawkował.
mój sąsiad przedawkował.
11:21
Twenty-two years old.
182
669191
1316
Ma 22 lata.
11:22
So of course, I hurried down
to help my firefighters and my neighbor.
to help my firefighters and my neighbor.
183
670914
3699
Zbiegłam na dół, żeby pomóc
strażakom i sąsiadowi.
strażakom i sąsiadowi.
11:27
And what I witnessed
was my firefighters being supportive.
was my firefighters being supportive.
184
675578
3946
Zobaczyłam, jak moi strażacy
wspierają pacjenta.
wspierają pacjenta.
11:32
Talking in a non-judgmental way.
185
680148
2134
Rozmawiają z nim bez osądzania go.
11:34
I watched as one of my firefighters
186
682768
2381
Widziałam, jak jeden ze strażaków
11:37
showed the father
and another family member
and another family member
187
685173
2774
pokazał ojcu i komuś z rodziny,
11:39
how to provide rescue breaths,
should this happen again.
should this happen again.
188
687971
3249
jak przeprowadzić sztuczne oddychanie
w razie ponownego przedawkowania.
w razie ponownego przedawkowania.
11:43
And left him with a bag valve mask.
189
691244
2333
Strażacy zostawili też resuscytator.
11:46
Positive change.
190
694236
1500
To jest dobra zmiana.
11:48
Positive change.
191
696466
1381
Dobra zmiana.
11:50
Did I happen to mention
192
698585
2150
Czy już mówiłam,
11:52
the two things that firefighters
dislike the most?
dislike the most?
193
700759
3325
jakich dwóch rzeczy
strażacy nie lubią najbardziej?
strażacy nie lubią najbardziej?
11:56
The way things are and change.
194
704965
2747
Stanu obecnego i zmian.
11:59
(Laughter)
195
707736
6258
(Śmiech)
12:06
You know, I recognize that there have been
drug epidemics before.
drug epidemics before.
196
714299
3647
Dawniej też były epidemie narkomanii.
12:09
And I've seen what crack
can do to a community.
can do to a community.
197
717970
3200
Widziałam, co kokaina
może zrobić ze społecznością.
może zrobić ze społecznością.
12:14
A lot of our critics think
198
722081
2343
Wiele naszych krytyków sądzi,
12:16
that this new compassionate response
that we're doing in Huntington
that we're doing in Huntington
199
724448
5296
że nowa forma pomocy
dla ludzi z Huntington
dla ludzi z Huntington
12:21
is because of race.
200
729768
2804
ma podłoże rasowe,
12:24
That because the overdoses are happening
so much to the white community.
so much to the white community.
201
732596
5073
bo większość przypadków
przedawkowania dotyczy białych osób.
przedawkowania dotyczy białych osób.
12:30
And I understand that criticism,
202
738392
2159
Rozumiem tę krytykę,
12:32
because we as a country messed up.
203
740575
2726
bo nasz kraj do tego doprowadził.
12:36
And we treated black people poorly
during the crack epidemic.
during the crack epidemic.
204
744115
3905
Nie zareagowaliśmy odpowiednio
na epidemię kokainy wśród czarnoskórych.
na epidemię kokainy wśród czarnoskórych.
12:40
We can't forget that.
205
748980
1555
Nie możemy o tym zapominać.
12:42
And we must do better.
206
750559
1865
Musimy zachować się lepiej.
12:45
But right now, what I know
is people are dying.
is people are dying.
207
753538
3105
Ale teraz wiem, że ludzie umierają.
12:50
And we in Huntington deal with people
suffering from substance use disorder
suffering from substance use disorder
208
758490
5888
W Huntington każdego dnia zajmujemy się
cierpiącymi na zaburzenie ponarkotykowe,
cierpiącymi na zaburzenie ponarkotykowe,
12:56
of every color and every background,
on the streets, every day.
on the streets, every day.
209
764402
5008
niezależnie od koloru skóry
czy pochodzenia.
czy pochodzenia.
13:02
The job of a first responder:
prevent unnecessary deaths.
prevent unnecessary deaths.
210
770696
4627
Osoby udzielające pierwszej pomocy
muszą zapobiegać niepotrzebnym zgonom.
muszą zapobiegać niepotrzebnym zgonom.
13:08
Period.
211
776252
1150
Koniec i kropka.
13:10
So ...
212
778847
1150
13:13
Obviously, I'm a stubborn
firefighter and nurse.
firefighter and nurse.
213
781715
2802
Oczywiście jestem
upartym strażakiem i pielęgniarką.
upartym strażakiem i pielęgniarką.
13:18
And I refuse to believe that there isn't
a way around every barrier.
a way around every barrier.
214
786096
4113
Wierzę, że można pokonać każdą barierę.
13:22
One of the barriers that we have
215
790755
2036
Jedną z nich,
13:24
dealing with the opioid
epidemic is stigma.
epidemic is stigma.
216
792815
2934
przy epidemii opioidowej,
jest napiętnowanie.
jest napiętnowanie.
13:29
So ...
217
797871
1150
13:32
We in Huntington, West Virginia,
are showing the rest of the country
are showing the rest of the country
218
800783
4699
Ludzie z Huntington w Wirginii Zachodniej
pokazują reszcie świata,
pokazują reszcie świata,
13:37
that change can happen.
219
805506
2730
że zmiana jest możliwa.
13:40
That there is hope
dealing with this epidemic.
dealing with this epidemic.
220
808776
3532
Jest nadzieja w walce z tą epidemią.
13:44
Our current overdoses are down 40 percent.
221
812911
4465
Liczba przedawkowań zmalała o 40 procent.
13:49
(Applause)
222
817800
7000
(Brawa)
13:57
Currently, our overdose deaths
are down 50 percent.
are down 50 percent.
223
825878
3294
Obecnie notujemy 50-procentowy
spadek liczby zgonów.
spadek liczby zgonów.
14:01
(Applause)
224
829529
4646
(Brawa)
14:06
This epidemic is far from over.
225
834199
2563
Jest jeszcze dużo do zrobienia.
14:08
But each and every one of us
has a part to play in this epidemic.
has a part to play in this epidemic.
226
836786
4823
Każdy z nas ma jakąś rolę
w walce z tą epidemią.
w walce z tą epidemią.
14:14
Just by listening
and being kind to somebody,
and being kind to somebody,
227
842188
3445
Wystarczy słuchać innych i być miłym,
14:17
you have the ability
to make a difference in their lives.
to make a difference in their lives.
228
845657
4716
żeby móc odmienić czyjeś życie.
14:22
Thank you and God bless.
229
850397
1593
Dziękuję i wszystkiego dobrego.
14:24
(Applause)
230
852014
5473
(Brawa)
ABOUT THE SPEAKER
Jan Rader - Humanitarian warriorJan Rader is a firefighter and a nurse.
Why you should listen
Jan Rader joined the Huntington, West Virginia, Fire Department in August 1994. Rader is the first woman to reach the rank of chief for a career department in the State of West Virginia. She holds a Regents bachelor of arts degree from Marshall University and an associate's degree of science in nursing from Ohio University. She holds many fire service certifications and is also a fire and EMS instructor in the State of West Virginia.
Since November 2014, Rader has been serving as a member of the Mayor's Office of Drug Control Policy. The purpose of this task force is to address drug addiction in Huntington and the surrounding communities and create a holistic approach involving prevention, treatment and law enforcement. Rader recently came to national prominence after the release of the short documentary Heroin(e) by Netflix in September 2017. In April 2018, she was chosen as one of TIME Magazine's "100 Most Influential People in the World."
Jan Rader | Speaker | TED.com