TED2009
Tom Wujec: 3 ways the brain creates meaning
Tom Wujec opowiada o trzech sposobach, w jaki mózg tworzy znaczenia.
Filmed:
Readability: 4.3
1,202,950 views
Architekt informacji, Tom Wujec, omawia trzy części mózgu, dzięki którym rozróżniamy słowa, obrazy, emocje, powiązania. Podczas krótkiego wykładu na TED, pyta: Jak najlepiej możemy pomóc naszym umysłom w rozumieniu wielkich idei?
Tom Wujec - Designer
Tom Wujec studies how we share and absorb information. He's an innovative practitioner of business visualization -- using design and technology to help groups solve problems and understand ideas. He is a Fellow at Autodesk. Full bio
Tom Wujec studies how we share and absorb information. He's an innovative practitioner of business visualization -- using design and technology to help groups solve problems and understand ideas. He is a Fellow at Autodesk. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:12
Last year at TED we aimed to try to clarify
0
0
4000
Rok temu na TED usiłowaliśmy wyjaśnić
00:16
the overwhelming complexity
1
4000
2000
olbrzymią zawiłość
00:18
and richness that we experience at the conference
2
6000
3000
i treściwość konferencji, na której byliśmy
00:21
in a project called Big Viz.
3
9000
2000
na temat projektu Big Viz
00:23
And the Big Viz is a collection of 650 sketches
4
11000
3000
Big Viz to kolekcja sześciuset pięćdziesięciu rysunków
00:26
that were made by two visual artists.
5
14000
2000
wykonanych przez dwóch grafików.
00:28
David Sibbet from The Grove,
6
16000
2000
David Sibbet z organizacji The Grove,
00:30
and Kevin Richards, from Autodesk,
7
18000
2000
oraz Kevin Richards z Autodesk
00:32
made 650 sketches that strive to capture
8
20000
3000
wykonali 650 rysunków, starając się uchwycić
00:35
the essence of each presenter's ideas.
9
23000
4000
sedno idei każdego z prowadzących.
00:39
And the consensus was: it really worked.
10
27000
2000
Wszyscy zgodzili się, że to się sprawdziło.
00:41
These sketches brought to life the key ideas,
11
29000
4000
Rysunki te zobrazowały główne idee,
00:45
the portraits, the magic moments
12
33000
2000
obrazy i wyjątkowe momenty,
00:47
that we all experienced last year.
13
35000
2000
których doświadczyliśmy w zeszłym roku.
00:49
This year we were thinking, "Why does it work?"
14
37000
3000
W tym roku zastanawialiśmy się: dlaczego to działa?
00:52
What is it about animation,
15
40000
2000
Co jest takiego w animacji
00:54
graphics, illustrations, that create meaning?
16
42000
3000
grafice czy ilustracjach - co definiuje ich znaczenie?
00:57
And this is an important question to ask and answer
17
45000
3000
To ważne pytanie, ponieważ
01:00
because the more we understand how the brain creates meaning,
18
48000
3000
im lepiej rozumiemy to, jak mózg tworzy znaczenie,
01:03
the better we can communicate,
19
51000
2000
tym lepiej możemy się porozumiewać,
01:05
and, I also think, the better we can think and collaborate together.
20
53000
3000
i tym lepiej możemy myśleć i współpracować.
01:08
So this year we're going to visualize how
21
56000
2000
Więc w tym roku pokażemy,
01:10
the brain visualizes.
22
58000
2000
jak mózg wyobraża sobie różne rzeczy.
01:12
Cognitive psychologists now tell us that the brain
23
60000
2000
Psychologowie kognitywni mówią nam, że mózg
01:14
doesn't actually see the world as it is,
24
62000
3000
de facto nie postrzega świata takim jaki jest,
01:17
but instead, creates a series of mental models
25
65000
3000
ale zamiast tego tworzy sobie ciąg wzorów pamięciowych
01:20
through a collection of "Ah-ha moments,"
26
68000
2000
poprzez zebranie tzw. "momentów a-ha",
01:22
or moments of discovery, through various processes.
27
70000
2000
czy momentów odkrywania - dzięki różnym procesom.
01:24
The processing, of course, begins with the eyes.
28
72000
3000
Proces ten rozpoczyna się poprzez oczy.
01:27
Light enters, hits the back of the retina, and is circulated,
29
75000
3000
Światło pada na siatkówkę oka i odbijając się krąży,
01:30
most of which is streamed to the very back of the brain,
30
78000
3000
wtedy to też dociera do najdalszej części mózgu,
01:33
at the primary visual cortex.
31
81000
2000
czyli do kory wzrokowej.
01:35
And primary visual cortex sees just simple geometry,
32
83000
3000
Potrafi ona rozpoznać tylko prostą geometrię,
01:38
just the simplest of shapes.
33
86000
2000
tylko najprostsze kształty.
01:40
But it also acts like a kind of relay station
34
88000
3000
Lecz działa też na zasadzie stacji przekaźnikowej
01:43
that re-radiates and redirects information
35
91000
2000
która reemituje światło i przekierowuje informacje
01:45
to many other parts of the brain.
36
93000
3000
do innych części mózgu.
01:48
As many as 30 other parts that selectively make more sense,
37
96000
3000
Aż 30 obszarów, które wybiórczo wytwarzają więcej znaczenia,
01:51
create more meaning through the kind of "Ah-ha" experiences.
38
99000
3000
generuje różne treści podczas doświadczanych "momentów a-ha".
01:54
We're only going to talk about three of them.
39
102000
2000
My omówimy tylko trzy z nich.
01:56
So the first one is called the ventral stream.
40
104000
3000
Pierwsza to strumień brzuszny.
01:59
It's on this side of the brain.
41
107000
2000
Znajduje się po tej stronie mózgu.
02:01
And this is the part of the brain that will recognize what something is.
42
109000
4000
Ta strona odpowiedzialna jest za rozróżnianie co jest czym.
02:05
It's the "what" detector.
43
113000
2000
To "wykrywacz rzeczy".
02:07
Look at a hand. Look at a remote control. Chair. Book.
44
115000
4000
Spójrz, to ręka. To pilot. Krzesło. Książka.
02:11
So that's the part of the brain that is activated
45
119000
3000
Tak więc ta część mózgu jest pobudzana
02:14
when you give a word to something.
46
122000
2000
kiedy nazywasz jakąś rzecz.
02:16
A second part of the brain is called the dorsal stream.
47
124000
3000
Druga część mózgu to strumień grzbietowy.
02:19
And what it does is locates the object
48
127000
3000
Umiejscawia on przedmioty
02:22
in physical body space.
49
130000
3000
w fizycznej przestrzeni.
02:25
So if you look around the stage here
50
133000
2000
Jeśli spojrzycie na tą scenę
02:27
you'll create a kind of mental map of the stage.
51
135000
3000
stworzycie coś w rodzaju mapy pamięciowej tej sceny.
02:30
And if you closed your eyes you'd be able to mentally navigate it.
52
138000
3000
Zamykając oczy, będziecie mogli w myślach po niej nawigować.
02:33
You'd be activating the dorsal stream if you did that.
53
141000
3000
Pobudzicie w ten sposób strumień grzbietowy.
02:36
The third part that I'd like to talk about
54
144000
2000
Trzecią częścią, o której powiem
02:38
is the limbic system.
55
146000
2000
jest układ limbiczny.
02:40
And this is deep inside of the brain. It's very old, evolutionarily.
56
148000
3000
Umiejscowiony głęboko w mózgu i ewolucyjnie bardzo stary.
02:43
And it's the part that feels.
57
151000
2000
To część, która czuje.
02:45
It's the kind of gut center, where you see an image
58
153000
2000
To rodzaj ośrodka instynktowego, widząc obraz
02:47
and you go, "Oh! I have a strong
59
155000
2000
myślisz sobie: "O! Czuję coś silnego,
02:49
or emotional reaction to whatever I'm seeing."
60
157000
4000
silnie reaguję na to co widzę."
02:53
So the combination of these processing centers
61
161000
3000
Tak więc kombinacja tych ośrodków przetwarzania
02:56
help us make meaning in very different ways.
62
164000
4000
pomaga nam w rozumieniu na różne sposoby.
03:00
So what can we learn about this? How can we apply this insight?
63
168000
3000
Co z tego wynika? Jaki użytek zrobić z tej wiedzy?
03:03
Well, again, the schematic view
64
171000
2000
Więc, schematycznie wygląda to tak,
03:05
is that the eye visually interrogates what we look at.
65
173000
3000
że oko bada, to na co patrzymy.
03:08
The brain processes this in parallel, the figments of information
66
176000
3000
Mózg przetwarza to równolegle, wytwarza informacje
03:11
asking a whole bunch of questions
67
179000
2000
zadając całą masę pytań
03:13
to create a unified mental model.
68
181000
2000
aby utworzyć jednolity wzór pamięciowy.
03:15
So, for example, when you look at this image
69
183000
3000
Na przykład, patrząc na ten obrazek,
03:18
a good graphic invites the eye to dart around,
70
186000
3000
jego grafika zachęca oczy do błądzenia wzrokiem,
03:21
to selectively create a visual logic.
71
189000
2000
aby wybrać i stworzyć logiczną całość.
03:23
So the act of engaging, and looking at the image creates the meaning.
72
191000
5000
Proces angażowania i patrzenia na obraz tworzy jego znaczenie.
03:28
It's the selective logic.
73
196000
2000
To logika selektywna.
03:30
Now we've augmented this and spatialized this information.
74
198000
3000
Tak więc poszerzyliśmy i nadalismy kształt tej informacji.
03:33
Many of you may remember the magic wall that we built
75
201000
3000
Wiele z was zapewne pamięta magiczną ścianę,
03:36
in conjunction with Perceptive Pixel
76
204000
2000
którą zbudowaliśmy wspólnie z Perceptive Pixel,
03:38
where we quite literally create an infinite wall.
77
206000
3000
dosłownie, stworzyliśmy nieskończoną ścianę.
03:41
And so we can compare and contrast the big ideas.
78
209000
2000
Możemy więc porównać nasze pomysły.
03:43
So the act of engaging and creating interactive imagery
79
211000
3000
A proces tworzenia interaktywnych obrazów
03:46
enriches meaning.
80
214000
2000
wzbogaca znaczenie.
03:48
It activates a different part of the brain.
81
216000
3000
Pobudza różne części mózgu.
03:51
And then the limbic system
82
219000
2000
Układ limbiczny
03:53
is activated when we see motion, when we see color,
83
221000
3000
jest pobudzany gdy widzimy ruch, kolor.
03:56
and there are primary shapes and pattern detectors
84
224000
3000
istnieją też detektory podstawowych kształtów i wzorów
03:59
that we've heard about before.
85
227000
2000
o których słyszeliśmy już kiedyś.
04:01
So the point of this is what?
86
229000
2000
Więc jakie to wszystko ma znaczenie?
04:03
We make meaning by seeing,
87
231000
3000
Fakt, że tworzymy znaczenie poprzez widzenie,
04:06
by an act of visual interrogation.
88
234000
2000
poprzez wizualne badanie.
04:08
The lessons for us are three-fold.
89
236000
2000
Musimy zapamiętać trzy rzeczy. Pierwsza:
04:10
First, use images to clarify what we're trying to communicate.
90
238000
4000
Pierwsza: używajmy obrazów do wyjaśnienia tego co chcemy przekazać.
04:14
Secondly make those images interactive
91
242000
3000
Druga: niech te obrazy oddziałują na nas
04:17
so that we engage much more fully.
92
245000
2000
aby bardziej nas to zachęcało.
04:19
And the third is to augment memory
93
247000
2000
I trzecia: poszerzajmy pamięć
04:21
by creating a visual persistence.
94
249000
2000
poprzez budowanie trwałego obrazu.
04:23
These are techniques that can be used to be --
95
251000
3000
To techniki, które mogą znaleźć zastosowanie
04:26
that can be applied in a wide range of problem solving.
96
254000
4000
przy rozwiązywaniu wielu problemów.
04:30
So the low-tech version looks like this.
97
258000
2000
Wykorzystując przy tym mało zaawansowaną technologię.
04:32
And, by the way, this is the way in which
98
260000
2000
A propos, to jest także sposób
04:34
we develop and formulate
99
262000
2000
na rozwijanie i tworzenie
04:36
strategy within Autodesk,
100
264000
2000
strategii w obrębie Autodesk,
04:38
in some of our organizations and some of our divisions.
101
266000
3000
w niektórych naszych organizacjach i odziałach
04:41
What we literally do is have the teams
102
269000
2000
Dokładniej mówiąc, posiadamy zespoły
04:43
draw out the entire strategic plan
103
271000
3000
które nakreślają strategiczny plan
04:46
on one giant wall.
104
274000
2000
na jednej, ogromnej tablicy.
04:48
And it's very powerful because everyone gets to see everything else.
105
276000
4000
Potęga tkwi w tym, że każdy widzi wszystko.
04:52
There's always a room, always a place
106
280000
2000
Zawsze jest miejsce i przestrzeń
04:54
to be able to make sense of all of the components
107
282000
3000
aby móc zrozumieć każdą część
04:57
in the strategic plan.
108
285000
2000
tego planu.
04:59
This is a time-lapse view of it.
109
287000
3000
Widzimy to w przyspieszonym tempie.
05:02
You can ask the question, "Who's the boss?"
110
290000
2000
Pewnie zapytacie: "Kto tu jest szefem?"
05:04
You'll be able to figure that out. (Laughter)
111
292000
8000
Chyba samemu do tego dojdziecie.
05:12
So the act of collectively and collaboratively
112
300000
3000
Dlatego ten rodzaj wspólnego, zbiorowego
05:15
building the image
113
303000
2000
budowania obrazu
05:17
transforms the collaboration.
114
305000
3000
przekształca współprace.
05:20
No Powerpoint is used in two days.
115
308000
2000
Nie w dwa dni, przy pomocy Power Pointa.
05:22
But instead the entire team
116
310000
2000
Ale zamiast tego cały zespół
05:24
creates a shared mental model
117
312000
2000
tworzy wspólny wzór pamięciowy
05:26
that they can all agree on and move forward on.
118
314000
3000
który wszyscy mogą uzgadniać i rozwijać.
05:29
And this can be enhanced and augmented with
119
317000
2000
Może być ulepszany i rozbudowywany
05:31
some emerging digital technology.
120
319000
3000
przy użyciu najnowszych technologii cyfrowych.
05:34
And this is our great unveiling for today.
121
322000
3000
To jest nasze przełomowe przedsięwzięcie.
05:37
And this is an emerging set of technologies
122
325000
2000
A to system nowoczesnych technologii
05:39
that use large-screen displays
123
327000
3000
wykorzystujących wielkie monitory
05:42
with intelligent calculation in the background
124
330000
3000
z inteligentnym systemem obliczeniowym
05:45
to make the invisible visible.
125
333000
2000
które czynią widocznym to, co niewidoczne.
05:47
Here what we can do is look at sustainability, quite literally.
126
335000
3000
Możemy dokładnie spojrzeć na zrównoważony rozwój.
05:50
So a team can actually look at
127
338000
3000
Zespół ma wgląd
05:53
all the key components that heat the structure
128
341000
3000
na wszystkie kluczowe elementy tworzące daną strukturę
05:56
and make choices and then see the end result
129
344000
2000
i może dokonywać wyborów oraz obserwować rezultat,
05:58
that is visualized on this screen.
130
346000
3000
który jest widoczny na ekranie.
06:01
So making images meaningful has three components.
131
349000
3000
Są więc trzy kroki do nadania obrazom znaczenia.
06:04
The first again, is making ideas clear by visualizing them.
132
352000
3000
Pierwszy to wizualizacja myśli czyniąca je zrozumiałymi.
06:07
Secondly, making them interactive.
133
355000
2000
Drugi, przemiana w interaktywny obraz.
06:09
And then thirdly, making them persistent.
134
357000
2000
I w końcu trzeci, czyli utrwalenie ich.
06:11
And I believe that these three principles
135
359000
2000
A ja wierzę, że te trzy zasady
06:13
can be applied to solving some of the very tough problems
136
361000
4000
mogą pomóc w rozwiązywaniu najtrudniejszych problemów
06:17
that we face in the world today. Thanks so much.
137
365000
2000
które napotykamy dziś na świecie. Dziękuję bardzo
06:19
(Applause)
138
367000
2000
(Brawa)
ABOUT THE SPEAKER
Tom Wujec - DesignerTom Wujec studies how we share and absorb information. He's an innovative practitioner of business visualization -- using design and technology to help groups solve problems and understand ideas. He is a Fellow at Autodesk.
Why you should listen
Tom Wujec is a Fellow at Autodesk, the makers of design software for engineers, filmmakers, designers. At Autodesk, he has worked on software including SketchBook Pro, PortfolioWall and Maya (which won an Academy Award for its contribution to the film industry). As a Fellow, he helps companies work in the emerging field of business visualization, the art of using images, sketches and infographics to help teams solve complex problems as a group.
He's the author of several books, including Five-Star Mind: Games and Puzzles to Stimulate Your Creativity and Imagination.
Tom Wujec | Speaker | TED.com