TEDGlobal 2010
Julian Assange: Why the world needs WikiLeaks
Julian Assange: Dlaczego świat potrzebuje WikiLeaks
Filmed:
Readability: 4.4
2,716,210 views
Kontrowersyjna strona WikiLeaks zbiera i publikuje ściśle tajne dokumenty i filmy. Julian Assange, założyciel strony, który podobno jest poszukiwany za podważanie autorytetu władz USA, rozmawia z Chrisem Andersonem z TED o tym, jak funkcjonuje strona i jakie są jej osiągnięcia - - oraz o tym, co osobiście go motywuje. Wywiad zawiera materiał filmowy z niedawnego ataku żołnierzy amerykańskich w Bagdadzie.
Julian Assange - Whistleblower
Internet activist Julian Assange serves as spokesperson for WikiLeaks, a controversial, volunteer-driven website that publishes and comments on leaked documents alleging government and corporate misconduct. Full bio
Internet activist Julian Assange serves as spokesperson for WikiLeaks, a controversial, volunteer-driven website that publishes and comments on leaked documents alleging government and corporate misconduct. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:15
Chris Anderson: Julian, welcome.
0
0
2000
Chris Anderson: Julian, witam.
00:17
It's been reported that WikiLeaks, your baby,
1
2000
2000
Mówi się, że Twoje dziecko, WikiLeaks,
00:19
has, in the last few years
2
4000
2000
w ostatnich dwóch latach
00:21
has released more classified documents
3
6000
3000
udostępniło więcej tajnych dokumentów
00:24
than the rest of the world's media combined.
4
9000
2000
niż cała reszta medów na świecie razem wziętych.
00:26
Can that possibly be true?
5
11000
2000
Czy możliwe, że to prawda?
00:28
Julian Assange: Yeah, can it possibly be true?
6
13000
2000
Julian Assange: Właśnie, czy możliwe, że to prawda?
00:30
It's a worry -- isn't it? -- that the rest of the world's media
7
15000
3000
To martwi -- nie sądzisz? -- że wszytskie inne media na świecie
00:33
is doing such a bad job
8
18000
2000
tak źle się spisują,
00:35
that a little group of activists
9
20000
2000
że mała grupka aktywistów
00:37
is able to release more
10
22000
2000
może udostępnić więcej
00:39
of that type of information
11
24000
2000
informacji tego typu
00:41
than the rest of the world press combined.
12
26000
2000
niż cała prasa światowa razem wzięta.
00:43
CA: How does it work?
13
28000
2000
CA: Jak to działa?
00:45
How do people release the documents?
14
30000
3000
Jak ludzie udostępniają dokumenty?
00:48
And how do you secure their privacy?
15
33000
3000
I jak chronicie ich prywatność?
00:51
JA: So these are -- as far as we can tell --
16
36000
2000
JA: To są -- na tyle, na ile możemy to stwierdzić --
00:53
classical whistleblowers,
17
38000
2000
klasyczni donosiciele.
00:55
and we have a number of ways for them
18
40000
2000
Udostępniamy im kilka sposobów
00:57
to get information to us.
19
42000
2000
na dostarczenie informacji.
00:59
So we use this state-of-the-art encryption
20
44000
2000
Używamy najnowszych metod szyfrowania
01:01
to bounce stuff around the Internet, to hide trails,
21
46000
2000
aby przemieszczać dane w internecie, ukrywać ślady,
01:03
pass it through legal jurisdictions
22
48000
2000
wykorzystujemy jurysdykcje,
01:05
like Sweden and Belgium
23
50000
3000
takie, jak Szwecja i Belgia,
01:08
to enact those legal protections.
24
53000
3000
aby zapewnić ochronę prawną.
01:12
We get information in the mail,
25
57000
2000
Informacje dostajemy mailem,
01:14
the regular postal mail,
26
59000
3000
zwykłą pocztą,
01:17
encrypted or not,
27
62000
2000
zaszyfrowane lub nie,
01:19
vet it like a regular news organization, format it --
28
64000
3000
sprawdzamy je jak standardowa organizacja prasowa, formatujemy --
01:22
which is sometimes something that's quite hard to do,
29
67000
3000
co czasem jest nie lada problemem,
01:25
when you're talking about
30
70000
2000
mówimy tu o gigantycznych
01:27
giant databases of information --
31
72000
2000
bazach danych informacji --
01:29
release it to the public
32
74000
2000
publikujemy,
01:31
and then defend ourselves
33
76000
2000
a później się bronimy
01:33
against the inevitable legal and political attacks.
34
78000
3000
przeciw nieuniknionym atakom prawnym i politycznym.
01:36
CA: So you make an effort to ensure
35
81000
2000
CA: Więc zadajecie sobie trud sprawdzenia,
01:38
the documents are legitimate,
36
83000
2000
czy dokumenty są wiarygodne.
01:40
but you actually
37
85000
2000
Ale w istocie
01:42
almost never know who the identity of the source is?
38
87000
3000
prawie nigdy nie znacie tożsamości informatora.
01:45
JA: That's right, yeah. Very rarely do we ever know,
39
90000
3000
JA: Tak, dokładnie. Bardzo rzadko wiemy kto to.
01:49
and if we find out at some stage
40
94000
3000
I jeśli dowiadujemy się na którymś etapie,
01:52
then we destroy that information as soon as possible.
41
97000
3000
unicestwiamy takie informacje najszybciej jak się da.
01:55
(Phone ring) God damn it.
42
100000
2000
(Dzwoni telefon) Cholera.
01:57
(Laughter)
43
102000
4000
(Śmiech)
02:01
CA: I think that's the CIA asking what the code is
44
106000
2000
CA: To chyba CIA pyta się o hasło potrzebne
02:03
for a TED membership.
45
108000
2000
do założenia konta w TED.
02:05
(Laughter)
46
110000
3000
(Śmiech)
02:08
So let's take [an] example, actually.
47
113000
2000
Właściwie, weźmy jakiś prawdziwy przykład.
02:10
This is something
48
115000
2000
To jest coś,
02:12
you leaked a few years ago.
49
117000
2000
co ujawniliście parę lat temu.
02:14
If we can have this document up ...
50
119000
2000
Jeśli mogę prosić o ten dokument...
02:16
So this was a story in Kenya a few years ago.
51
121000
2000
Ta historia wydarzyła się parę lat temu w Kenii.
02:18
Can you tell us what you leaked and what happened?
52
123000
3000
Czy możesz powiedzieć nam, co ujawniłeś i co się stało?
02:21
JA: So this is the Kroll Report.
53
126000
2000
JA: To jest tzw. Raport Krolla (Kroll Report).
02:23
This was a secret intelligence report
54
128000
3000
Był to raport tajnych służb
02:26
commissioned by the Kenyan government
55
131000
2000
zlecony przez kenijski rząd,
02:28
after its election in 2004.
56
133000
3000
po jego wybraniu w 2004 roku.
02:31
Prior to 2004, Kenya was ruled
57
136000
2000
Przed rokiem 2004, Kenią rządził
02:33
by Daniel arap Moi
58
138000
2000
Daniel arap Moi,
02:35
for about 18 years.
59
140000
2000
przez około 18 lat.
02:37
He was a soft dictator of Kenya.
60
142000
3000
Był kenijskim soft-dyktatorem.
02:40
And when Kibaki got into power --
61
145000
2000
I kiedy Kibaki doszedł do władzy --
02:42
through a coalition of forces that were trying
62
147000
2000
poprzez koalicję sił,
02:44
to clean up corruption in Kenya --
63
149000
2000
które próbowały uprzątnąć korupcję w Kenii --
02:46
they commissioned this report,
64
151000
2000
zlecono wykonanie tego raportu,
02:48
spent about two million pounds
65
153000
2000
który wraz z jeszcze jednym, powiązanym raportem,
02:50
on this and an associated report.
66
155000
2000
kosztował około 2 milionów funtów.
02:52
And then the government sat on it
67
157000
3000
Kiedy rząd położył rękę na dokumencie,
02:55
and used it for political leverage on Moi,
68
160000
2000
użył go do wywarcia wpływu politycznego na Moi,
02:57
who was the richest man --
69
162000
2000
który był najbogatszym człowiekiem
02:59
still is the richest man -- in Kenya.
70
164000
3000
-- który nadal jest najbogatszym człowiekiem -- w Kenii.
03:02
It's the Holy Grail of Kenyan journalism.
71
167000
3000
To Święty Graal kenijskiego dziennikarstwa.
03:05
So I went there in 2007,
72
170000
3000
Więc pojechałem tam w 2007 roku
03:08
and we managed to get hold of this
73
173000
2000
i udało nam się zdobyć ten raport
03:10
just prior to the election --
74
175000
2000
zaraz przed wyborami --
03:12
the national election, December 28.
75
177000
3000
-- wyborami powszechnymi z 28 grudnia.
03:17
When we released that report,
76
182000
3000
Kiedy udostępniliśmy raport,
03:20
we did so three days after the new president, Kibaki,
77
185000
3000
a stało się to trzy dni po wyborze nowego prezydenta, Kibaki,
03:23
had decided to pal up with
78
188000
2000
który zdecydował zaprzyjaźnić się
03:25
the man that he was going to clean out,
79
190000
2000
z człowiekiem, którego miał oczyścić z zarzutów,
03:27
Daniel arap Moi,
80
192000
2000
Danielem arap Moi.
03:29
so this report then
81
194000
3000
To wtedy raport
03:32
became a dead albatross
82
197000
2000
stał się kłopotliwym ciężarem
03:34
around President Kibaki's neck.
83
199000
3000
dla prezydenta Kibaki.
03:38
CA: And -- I mean, to cut a long story short --
84
203000
3000
CA: I -- w skrócie --
03:41
word of the report leaked into Kenya,
85
206000
3000
treść dokumentu przeciekła do Kenii,
03:44
not from the official media, but indirectly,
86
209000
3000
nie poprzez oficjalne media, ale nieoficjalnie.
03:47
and in your opinion, it actually shifted the election.
87
212000
3000
I twoim zdaniem, to zmieniło bieg wyborów.
03:50
JA: Yeah. So this became front page of the Guardian
88
215000
3000
JA: Tak. Sprawa dostała się na okładkę Guardiana,
03:53
and was then printed in all the surrounding countries of Kenya,
89
218000
3000
a następnie została przedrukowana we wszytskich państwach
03:56
in Tanzanian and South African press.
90
221000
3000
sąsiadujących z Kenią, w prasie tanzańskiej i południowoafrykańskiej.
03:59
And so it came in from the outside.
91
224000
2000
Tak informacje dotarły z zewnątrz.
04:01
And that, after a couple of days,
92
226000
2000
A to, po kilku dniach,
04:03
made the Kenyan press feel safe to talk about it.
93
228000
2000
sprawiło, że kenijska prasa poczuła, że może bezpiecznie o tym mówić.
04:05
And it ran for 20 nights straight on Kenyan TV,
94
230000
3000
I tak, przez 20 dni kenijska telewizja emitowała wiadomości,
04:08
shifted the vote by 10 percent,
95
233000
3000
które, według raportu kenijskiego wywiadu,
04:11
according to a Kenyan intelligence report,
96
236000
2000
zmieniły liczbę głosów o 10 procent,
04:13
which changed the result of the election.
97
238000
2000
co zaważyło o wyniku wyborów.
04:15
CA: Wow, so your leak
98
240000
2000
CA: Wow, czyli twój przeciek
04:17
really substantially changed the world?
99
242000
2000
naprawdę dokonał zmian na świecie?
04:19
JA: Yep.
100
244000
2000
JA: Tak.
04:21
(Applause)
101
246000
4000
(Oklaski)
04:25
CA: Here's -- We're going to just show
102
250000
2000
CA: Tutaj -- Pokażemy
04:27
a short clip from this
103
252000
3000
krótki fragment sfilmowanego
04:30
Baghdad airstrike video.
104
255000
2000
nalotu na Bagdad.
04:32
The video itself is longer,
105
257000
2000
Cały film jest dłuższy.
04:34
but here's a short clip.
106
259000
2000
Ale tutaj mamy krótki fragment.
04:36
This is -- this is intense material, I should warn you.
107
261000
3000
To jest -- ostrzegam, że to jest drastyczny materiał.
04:39
Radio: ... just fuckin', once you get on 'em just open 'em up.
108
264000
3000
Radio: ...po prostu k**, jak ich dostaniesz, strzelaj.
04:42
I see your element, uh, got about four Humvees, uh, out along ...
109
267000
4000
Widzę cel, z czetry samochody, wzdłuż...
04:46
You're clear. All right. Firing.
110
271000
3000
Czysto. Dobra, strzelam.
04:49
Let me know when you've got them. Let's shoot.
111
274000
3000
Daj znać, kiedy ich będziesz miał. Strzelamy.
04:52
Light 'em all up.
112
277000
2000
Oświetl ich.
04:54
C'mon, fire!
113
279000
2000
No już, strzelaj!
04:56
(Machine gun fire)
114
281000
3000
(Strzały z karabinu maszynowego)
04:59
Keep shoot 'n. Keep shoot 'n.
115
284000
3000
Strzelaj dalej. Strzelaj dalej.
05:02
(Machine gun fire)
116
287000
3000
(Strzały z karabinu maszynowego)
05:05
Keep shoot 'n.
117
290000
3000
Strzelaj dalej.
05:08
Hotel ... Bushmaster Two-Six, Bushmaster Two-Six,
118
293000
2000
Hotel...Bushmaster Dwa-Sześcć, Bushmaster Dwa-Sześć,
05:10
we need to move, time now!
119
295000
2000
musimy się ruszyć, teraz!
05:12
All right, we just engaged all eight individuals.
120
297000
3000
Dobrze, nawiązaliśmy walkę z ośmioma osobnikami.
05:15
Yeah, we see two birds [helicopters], and we're still firing.
121
300000
3000
Tak, widzimy dwa ptaszki [helikoptery], ciągle strzelamy.
05:18
Roger. I got 'em.
122
303000
2000
Roger. Mam ich.
05:20
Two-Six, this is Two-Six, we're mobile.
123
305000
2000
Dwa-Sześć, tu Dwa-Sześć, manewrujemy.
05:22
Oops, I'm sorry. What was going on?
124
307000
2000
Ups, przepraszam. Co się stało?
05:24
God damn it, Kyle. All right, hahaha. I hit 'em.
125
309000
2000
Cholera, Kyle. Dobra, hahaha, trafiłem ich.
05:29
CA: So, what was the impact of that?
126
314000
3000
CA: Jakie były konsekwencje?
05:32
JA: The impact on the people who worked on it
127
317000
3000
JA: Dla ludzi, którzy pracowali nad tym projektem,
05:35
was severe.
128
320000
2000
poważne.
05:37
We ended up sending two people to Baghdad
129
322000
2000
Ostatecznie wysłaliśmy dwóch ludzi do Bagdadu,
05:39
to further research that story.
130
324000
2000
żeby dalej badali ten temat.
05:41
So this is just the first of three attacks
131
326000
3000
To jest tylko pierwszy z trzech ataków,
05:44
that occurred in that scene.
132
329000
2000
które nastąpiły w tej scenie.
05:46
CA: So, I mean, 11 people died in that attack, right,
133
331000
2000
CA: A w ataku zginęło 11 osób,
05:48
including two Reuters employees?
134
333000
2000
włączając dwóch pracowników Reutersa?
05:50
JA: Yeah. Two Reuters employees,
135
335000
2000
JA: Tak. Dwóch pracowników Reutersa,
05:52
two young children were wounded.
136
337000
3000
a dwoje małych dzieci odniosło obrażenia.
05:55
There were between 18 and 26 people killed all together.
137
340000
3000
W sumie zabito około 18 do 26 ludzi.
05:58
CA: And releasing this caused
138
343000
2000
CA: A publikacja tego materiału
06:00
widespread outrage.
139
345000
2000
wywołała powszechne oburzenie.
06:02
What was the key element of this
140
347000
2000
Co , twoim zdaniem, było tym kluczowym elementem,
06:04
that actually caused the outrage, do you think?
141
349000
3000
który wywołał oburzenie?
06:07
JA: I don't know. I guess people can see
142
352000
2000
JA: Nie wiem, chyba ludzie dostrzegają
06:09
the gross disparity in force.
143
354000
3000
olbrzymią różnicę sił.
06:12
You have guys walking in a relaxed way down the street,
144
357000
2000
Widać ludzi idących sobie spokojnie ulicą,
06:14
and then an Apache helicopter sitting up at one kilometer
145
359000
3000
a w chwilę później, w rogu, helikopter,
06:17
firing 30-millimeter cannon shells
146
362000
2000
strzelający do wszystkich
06:19
on everyone --
147
364000
2000
30-milimetrowymi pociskami --
06:21
looking for any excuse to do so --
148
366000
3000
szukający wymówki dla tego, co robi --
06:24
and killing people rescuing the wounded.
149
369000
2000
i zabija ludzi pomagających rannym.
06:26
And there was two journalists involved that clearly weren't insurgents
150
371000
3000
I tych dwóch dziennikarzy przypadkowo wciągniętych w zamieszanie,
06:29
because that's their full-time job.
151
374000
2000
którzy na pewno nie byli rebeliantami, po prostu taką mają pracę.
06:33
CA: I mean, there's been this U.S. intelligence analyst,
152
378000
3000
CA: Ale w USA aresztowano
06:36
Bradley Manning, arrested,
153
381000
2000
analityka wywiadu, Bradleya Manninga.
06:38
and it's alleged that he confessed in a chat room
154
383000
3000
I rzekomo przyznał podczas rozmowy na chacie,
06:41
to have leaked this video to you,
155
386000
3000
że przekazał ci to nagranie
06:44
along with 280,000
156
389000
2000
razem z 280,000
06:46
classified U.S. embassy cables.
157
391000
2000
tajnych dokumentów z ambasady USA.
06:48
I mean, did he?
158
393000
3000
On to zrobił?
06:51
JA: We have denied receiving those cables.
159
396000
2000
JA: Odmówiliśmy przyjęcia tych dokumentów.
06:53
He has been charged,
160
398000
2000
Jakieś pięc dni temu
06:55
about five days ago,
161
400000
2000
został oskarżony
06:57
with obtaining 150,000 cables
162
402000
3000
o posiadanie 150,000 dokumentów
07:00
and releasing 50.
163
405000
2000
i przekazanie 50 w niepowołane ręce.
07:02
Now, we had released,
164
407000
3000
Udostępniliśmy
07:05
early in the year,
165
410000
2000
na początku tego roku
07:07
a cable from the Reykjavik U.S. embassy,
166
412000
3000
dokument z ambasady USA w Rejkiawiku.
07:11
but this is not necessarily connected.
167
416000
2000
Ale to nie musi mieć związku.
07:13
I mean, I was a known visitor of that embassy.
168
418000
2000
Mam na myśli to, że byłem częstym gościem tej ambasady.
07:15
CA: I mean, if you did receive thousands
169
420000
2000
CA: Jeśli otrzymałeś te tysiące
07:17
of U.S. embassy diplomatic cables ...
170
422000
3000
dokumentów z ambasady USA...
07:20
JA: We would have released them. (CA: You would?)
171
425000
2000
JA: Już byśmy je opublikowali. (CA: Czyżby?)
07:22
JA: Yeah. (CA: Because?)
172
427000
3000
JA: Tak. (CA: Dlaczego?)
07:25
JA: Well, because these sort of things
173
430000
2000
JA: Ponieważ tego typu informacje
07:27
reveal what the true state
174
432000
3000
ujawniają prawdziwy stan,
07:30
of, say,
175
435000
2000
powiedzmy,
07:32
Arab governments are like,
176
437000
2000
tego, jakie są arabskie rządy,
07:34
the true human-rights abuses in those governments.
177
439000
3000
prawdę o pogwałceniu praw człowieka w rządach.
07:37
If you look at declassified cables,
178
442000
2000
Jeśli spojrzymy na odtajnione dokumenty,
07:39
that's the sort of material that's there.
179
444000
2000
to znajdziemy w nich materiały właśnie tego typu.
07:41
CA: So let's talk a little more broadly about this.
180
446000
2000
CA: Omówmy więc to dokładniej.
07:43
I mean, in general, what's your philosophy?
181
448000
2000
Jaka jest twoja ogólna filozofia?
07:45
Why is it right
182
450000
2000
Dlaczego zachęcanie do
07:47
to encourage leaking of secret information?
183
452000
3000
ujawniania tajnych informacji jest dobre?
07:51
JA: Well, there's a question as to what sort of information is important in the world,
184
456000
3000
JA: Nasuwa się pytanie, które informacje są ważne dla świata,
07:54
what sort of information
185
459000
2000
jaki rodzaj informacji
07:56
can achieve reform.
186
461000
2000
może dokonać zmiany na lepsze.
07:58
And there's a lot of information.
187
463000
2000
A informacji jest mnóstwo.
08:00
So information that organizations
188
465000
2000
Więc kiedy pojawiają się informacje,
08:02
are spending economic effort into concealing,
189
467000
3000
które tak skrzętnie ukrywane są przez organizacje,
08:05
that's a really good signal
190
470000
2000
to świetny znak,
08:07
that when the information gets out,
191
472000
2000
że kiedy inforamcja zostaje ujawniona,
08:09
there's a hope of it doing some good --
192
474000
2000
wyjdzie to na dobre.
08:11
because the organizations that know it best,
193
476000
2000
Ponieważ organizacje, które znają te informacje najlepiej,
08:13
that know it from the inside out,
194
478000
2000
które znają je od podszewki,
08:15
are spending work to conceal it.
195
480000
3000
wkładają pracę w to, aby je ukryć.
08:18
And that's what we've found in practice,
196
483000
2000
Właśnie tego dowiedzieliśmy się z doświadczenia.
08:20
and that's what the history of journalism is.
197
485000
3000
Właśnie taka jest historia dziennikarstwa.
08:23
CA: But are there risks with that,
198
488000
3000
CA: Ale czy wiąże się z tym ryzyko,
08:26
either to the individuals concerned
199
491000
3000
dla pojedynczych osób
08:29
or indeed to society at large,
200
494000
2000
lub ogółu społeczeństwa,
08:31
where leaking can actually have
201
496000
2000
że taki przeciek
08:33
an unintended consequence?
202
498000
2000
spowoduje niechciane konsekwencje?
08:35
JA: Not that we have seen with anything we have released.
203
500000
2000
JA: Dotychczas nic takiego nie miało miejsca wskutek naszych publikacji.
08:37
I mean, we have a harm immunization policy.
204
502000
2000
Prowadzimy politykę uodparniania na szkody.
08:39
We have a way of dealing with information
205
504000
2000
Mamy sposób na obchodzenie się z informacjami,
08:41
that has sort of personal --
206
506000
2000
które mają jakieś osobiste --
08:43
personally identifying information in it.
207
508000
2000
informacje wskazujące na konkretną osobę.
08:46
But there are legitimate secrets --
208
511000
3000
Ale są też tajemnice uzasadnione --
08:49
you know, your records with your doctor;
209
514000
3000
na przykład historia przebytych chorób;
08:52
that's a legitimate secret --
210
517000
2000
to jest tajemnica uzasadniona.
08:54
but we deal with whistleblowers that are coming forward
211
519000
2000
Ale zgłaszają się aktywni donosiciele, którzy
08:56
that are really sort of well-motivated.
212
521000
3000
są naprawdę w pewnym sensie pozytywnie zmotywowani.
08:59
CA: So they are well-motivated.
213
524000
2000
CA: A więc są pozytywnie zmotywowani.
09:01
And what would you say to, for example,
214
526000
2000
A co byś powiedział, na przykład,
09:03
the, you know, the parent of someone
215
528000
3000
wiesz, czyjemuś rodzicowi --
09:06
whose son is out serving the U.S. military,
216
531000
3000
którego syn służy w armii USA
09:09
and he says, "You know what,
217
534000
2000
i [rodzic] mówi: "Wiesz co,
09:11
you've put up something that someone had an incentive to put out.
218
536000
2000
wyciągnąłeś to, co ktoś i tak chciał wyciągnąć.
09:13
It shows a U.S. soldier laughing
219
538000
2000
Materiał pokazuje amerykańskiego żołnierza
09:15
at people dying.
220
540000
2000
śmiejącego się z konania ludzi.
09:17
That gives the impression, has given the impression,
221
542000
2000
To sprawia -- już sprawiło,
09:19
to millions of people around the world
222
544000
2000
że miliony ludzi na całym świecie myślą,
09:21
that U.S. soldiers are inhuman people.
223
546000
2000
że amerykańscy żołnierze są nieludzcy.
09:23
Actually, they're not. My son isn't. How dare you?"
224
548000
2000
Ale to nie prawda. Mój syn taki nie jest. Jak śmiesz?"
09:25
What would you say to that?
225
550000
2000
Co byś na to odpowiedział?
09:27
JA: Yeah, we do get a lot of that.
226
552000
2000
JA: Tak, dużo tego dostajemy.
09:29
But remember, the people in Baghdad,
227
554000
2000
Ale pamiętaj, że ludzie w Bagdadzie,
09:31
the people in Iraq, the people in Afghanistan --
228
556000
3000
ludzie w Iraku, ludzie w Afganistanie --
09:34
they don't need to see the video;
229
559000
2000
nie muszą oglądać tego filmu;
09:36
they see it every day.
230
561000
2000
oglądają takie sceny codziennie.
09:38
So it's not going to change their opinion. It's not going to change their perception.
231
563000
3000
A więc nie zmieni to ich opinii. Nie zmieni ich postrzegania.
09:41
That's what they see every day.
232
566000
2000
To są rzeczy, które widzą codziennie.
09:43
It will change the perception and opinion
233
568000
3000
Zmienią się postrzeganie i opinia ludzi,
09:46
of the people who are paying for it all,
234
571000
2000
którzy płacą za to wszystko.
09:48
and that's our hope.
235
573000
3000
I o to nam chodzi.
09:51
CA: So you found a way to shine light
236
576000
3000
CA: Znalazłeś sposób na rzucenie światła,
09:54
into what you see
237
579000
3000
na to, co widzisz,
09:57
as these sort of dark secrets in companies and in government.
238
582000
3000
na te ciemne sekrety przedsiębiorstw i rządu.
10:01
Light is good.
239
586000
2000
Światło jest dobre.
10:03
But do you see any irony in the fact that,
240
588000
2000
Ale czy nie dostrzegasz ironii w tym, że
10:05
in order for you to shine that light,
241
590000
2000
aby rzucić to światło,
10:07
you have to, yourself,
242
592000
2000
musisz sam
10:09
create secrecy around your sources?
243
594000
3000
utrzymywać swoje żródła w sekrecie?
10:12
JA: Not really. I mean, we don't have
244
597000
3000
JA: Nie całkiem. Nie spotkaliśmy się
10:15
any WikiLeaks dissidents yet.
245
600000
3000
jeszcze z bunotwnikami w WikiLeaks.
10:19
We don't have sources who are dissidents on other sources.
246
604000
3000
Nie mamy żródeł, które są buntownikami wobec innych źródeł.
10:23
Should they come forward, that would be a tricky situation for us,
247
608000
3000
Gdyby się pojawili, znaleźlibyśmy się w niełatwej sytuacji.
10:26
but we're presumably acting in such a way
248
611000
3000
Z założenia działamy w taki sposób,
10:29
that people feel
249
614000
2000
że ludzie czują się
10:31
morally compelled
250
616000
2000
moralnie zobligowani
10:33
to continue our mission, not to screw it up.
251
618000
3000
do kontynuowania naszej misji, a nie by jej szkodzić.
10:37
CA: I'd actually be interested, just based on what we've heard so far --
252
622000
3000
CA: Właściwie, to jestem zainteresowany, na podstawie tego, co usłyszeliśmy dotychczas --
10:40
I'm curious as to the opinion in the TED audience.
253
625000
3000
Ciekawi mnie, jaka jest opinia słuchaczy wykładów TED.
10:45
You know, there might be a couple of views
254
630000
2000
Może mają parę poglądów na temat
10:47
of WikiLeaks and of Julian.
255
632000
2000
WikiLeaks i Juliana.
10:49
You know, hero -- people's hero --
256
634000
3000
Wiesz, bohater -- bohater ludzi --
10:52
bringing this important light.
257
637000
3000
wnosi to ważne światło.
10:55
Dangerous troublemaker.
258
640000
2000
Niebezpieczny intrygant.
10:58
Who's got the hero view?
259
643000
3000
Kto jest za bohaterem?
11:02
Who's got the dangerous troublemaker view?
260
647000
3000
Kto jest za intrygantem?
11:06
JA: Oh, come on. There must be some.
261
651000
2000
JA: Przestańcie, musi ktoś być.
11:09
CA: It's a soft crowd, Julian, a soft crowd.
262
654000
2000
CA: To łagodny tłum, Julianie, łagodny tłum.
11:11
We have to try better. Let's show them another example.
263
656000
2000
Musimy się bardziej postarać. Jeszcze jeden przykład.
11:13
Now here's something that you haven't yet leaked,
264
658000
3000
Tutaj mamy coś, czego jeszcze nie opublikowałeś,
11:16
but I think for TED you are.
265
661000
3000
ale myślę, że dla to zrobisz. Dla TED.
11:19
I mean it's an intriguing story that's just happened, right?
266
664000
2000
Ta historia, która właśnie się wydarzyła, jest bardzo intrygująca, prawda?
11:21
What is this?
267
666000
2000
Co to jest?
11:23
JA: So this is a sample of what we do
268
668000
2000
JA: To próbka tego, co robimy
11:25
sort of every day.
269
670000
2000
właściwie każdego dnia.
11:27
So late last year -- in November last year --
270
672000
3000
Pod koniec zeszłego roku -- w listopadzie --
11:30
there was a series of well blowouts
271
675000
2000
nastąpiła seria wybuchów szybów
11:32
in Albania,
272
677000
2000
w Albanii,
11:34
like the well blowout in the Gulf of Mexico,
273
679000
3000
takich jak wybuch na platformie w Zatoce Meksykańskiej,
11:37
but not quite as big.
274
682000
2000
ale nie tak dużych.
11:39
And we got a report --
275
684000
3000
Dostaliśmy raport --
11:42
a sort of engineering analysis into what happened --
276
687000
3000
coś w rodzaju analizy inżynierskiej tego, co się stało --
11:45
saying that, in fact, security guards
277
690000
3000
w którym było napisane, że strażnicy
11:48
from some rival, various competing oil firms
278
693000
3000
z rywalizujących, konkurencyjnych spółek naftowych
11:51
had, in fact, parked trucks there and blown them up.
279
696000
3000
zaparkowali tam ciężarówki i wysadzili je w powietrze.
11:55
And part of the Albanian government was in this, etc., etc.
280
700000
3000
Uczestniczyła w tym też część albańskiego rządu itd.
11:59
And the engineering report
281
704000
1000
A raport inżynierski
12:00
had nothing on the top of it,
282
705000
2000
nie był w ogóle opisany,
12:02
so it was an extremely difficult document for us.
283
707000
2000
Tak więc, był to dla nas niezmiernie trudny dokument.
12:04
We couldn't verify it because we didn't know
284
709000
2000
Nie mogliśmy go zweryfikować, bo nie wiedzieliśmy,
12:06
who wrote it and knew what it was about.
285
711000
2000
kto go napisał i kto wiedział, o czym był.
12:08
So we were kind of skeptical that maybe it was
286
713000
2000
Byliśmy sceptycznie nastawieni, bo podejrzewaliśmy, że może
12:10
a competing oil firm just sort of playing the issue up.
287
715000
2000
to inna spółka naftowa bawi się w wyciąganie brudów konkurencji.
12:12
So under that basis, we put it out and said,
288
717000
2000
Na tej podstawie, opublikowaliśmy raport z zastrzeżeniem,
12:14
"Look, we're skeptical about this thing.
289
719000
2000
że "jesteśmy sceptycznie nastawieni do tego dokumentu.
12:16
We don't know, but what can we do?
290
721000
2000
Nie wiemy, ale co możemy zrobić?
12:18
The material looks good, it feels right,
291
723000
2000
Materiał wygląda dobrze, wydaje się w porządku,
12:20
but we just can't verify it."
292
725000
2000
ale po prostu nie możemy go zweryfikować."
12:22
And we then got a letter
293
727000
3000
I dostaliśmy list
12:25
just this week
294
730000
3000
dosłownie w tym tygodniu,
12:28
from the company who wrote it,
295
733000
3000
od firmy, która go napisała,
12:31
wanting to track down the source --
296
736000
3000
z zapytaniem, kto dostarczył nam tych informacji --
12:34
(Laughter)
297
739000
3000
(Śmiech)
12:38
saying, "Hey, we want to track down the source."
298
743000
3000
po prostu powiedzieli "Cześć, chcemy znaleźć źródło."
12:41
And we were like, "Oh, tell us more.
299
746000
2000
A my na to: "Ale powiedzcie nam więcej.
12:43
What document is it, precisely, you're talking about?
300
748000
3000
O jakim dokumencie, dokładnie, mówicie?
12:46
Can you show that you had legal authority over that document?
301
751000
3000
Czy możecie wykazać, że mieliście prawną władzę nad tym dokumentem?
12:49
Is it really yours?"
302
754000
2000
Czy jest naprawdę wasz?"
12:51
So they sent us this screen shot
303
756000
3000
Wysłali nam zrzut ekranu
12:54
with the author
304
759000
2000
z autorem
12:56
in the Microsoft Word ID.
305
761000
3000
w identyfikatorze Microsoft Word.
13:01
Yeah.
306
766000
2000
Tak.
13:03
(Applause)
307
768000
5000
(Oklaski)
13:08
That's happened quite a lot though.
308
773000
2000
Ale to zdarza się dość często.
13:10
This is like one of our methods
309
775000
2000
Jedną z takich naszych metod
13:12
of identifying, of verifying, what a material is,
310
777000
3000
identyfikacji -- weryfikacji, czym jest materiał,
13:15
is to try and get these guys to write letters.
311
780000
2000
jest skłanianie takich ludzi do pisania listów.
13:17
CA: Yeah. Have you had information
312
782000
3000
CA: Tak. Dostaliście infomacje
13:20
from inside BP?
313
785000
2000
z wewnątrz BP?
13:22
JA: Yeah, we have a lot, but I mean, at the moment,
314
787000
3000
JA: Tak, mamy ich dużo, ale w tym momencie
13:25
we are undergoing a sort of serious fundraising and engineering effort.
315
790000
3000
wkładamy dużo wysiłku w zbiórkę pieniędzy i sprawy techniczne.
13:28
So our publication rate
316
793000
2000
Dlatego liczba publikacji
13:30
over the past few months
317
795000
2000
z ostatnich paru miesięcy
13:32
has been sort of minimized
318
797000
2000
została w pewnym sensie zminimalizowana,
13:34
while we're re-engineering our back systems
319
799000
3000
w tym czasie dostosowujemy nasze systemy
13:37
for the phenomenal public interest that we have.
320
802000
3000
do fenomenalnego zainteresowania publiczności.
13:40
That's a problem.
321
805000
2000
To jest problem.
13:42
I mean, like any sort of growing startup organization,
322
807000
3000
Tak jak każda rozwijająca się organizacja,
13:45
we are sort of overwhelmed
323
810000
2000
jesteśmy nieco oszołomieni tym,
13:47
by our growth,
324
812000
2000
jak szybko się rozwijamy.
13:49
and that means we're getting enormous quantity
325
814000
2000
Oznacza to również, że dostajemy gigantyczne ilości
13:51
of whistleblower disclosures
326
816000
2000
ujawnionych przez donosicieli,
13:53
of a very high caliber
327
818000
2000
bardzo ważnych informacji,
13:55
but don't have enough people to actually
328
820000
2000
ale nie mamy wsytarczającej ilości ludzi,
13:57
process and vet this information.
329
822000
2000
żeby je przetwarzać i weryfikować.
13:59
CA: So that's the key bottleneck,
330
824000
2000
CA: To jest główne utrudnienie,
14:01
basically journalistic volunteers
331
826000
2000
dla dziennikarzy-wolonariuszy
14:03
and/or the funding of journalistic salaries?
332
828000
3000
i/lub finansowania pensji dziennikarskich?
14:06
JA: Yep. Yeah, and trusted people.
333
831000
2000
JA: Tak. I zaufanych ludzi.
14:08
I mean, we're an organization
334
833000
2000
Jesteśmy organizacją,
14:10
that is hard to grow very quickly
335
835000
2000
którą trudno bardzo szybko rozwijać,
14:12
because of the sort of material we deal with,
336
837000
2000
ze względu na materiał jakim operujemy.
14:14
so we have to restructure
337
839000
3000
Musimy więc się zrestrukturyzować,
14:17
in order to have people
338
842000
2000
żeby pozyskać ludzi,
14:19
who will deal with the highest national security stuff,
339
844000
3000
którzy zajmą się sprawami bezpieczeństwa narodowego najwyższej rangi,
14:22
and then lower security cases.
340
847000
2000
a później materiałem niższej rangi.
14:24
CA: So help us understand a bit about you personally
341
849000
3000
CA: Czy możesz nam powiedzieć coś o sobie,
14:27
and how you came to do this.
342
852000
2000
jak doszedłeś do tego wszystkiego.
14:29
And I think I read that as a kid
343
854000
2000
Chyba czytałem gdzieś, że jako dziecko,
14:31
you went to 37 different schools.
344
856000
3000
chodziłeś do 37 różnych szkół.
14:34
Can that be right?
345
859000
2000
Czy to prawda?
14:36
JA: Well, my parents were in the movie business
346
861000
3000
JA: Moi rodzice pracowali w przemyśle filmowym,
14:39
and then on the run from a cult,
347
864000
2000
a później uciekali przed sektą,
14:41
so the combination between the two ...
348
866000
2000
tak więc kombinacja między tymi dwoma...
14:43
(Laughter)
349
868000
4000
(Śmiech)
14:47
CA: I mean, a psychologist might say
350
872000
2000
CA: Psycholog mógłby powiedzieć,
14:49
that's a recipe for breeding paranoia.
351
874000
3000
że to recepta na wychowanie paranoika.
14:52
JA: What, the movie business?
352
877000
2000
JA: Przemysł filmowy?
14:54
(Laughter)
353
879000
3000
(Śmiech)
14:57
(Applause)
354
882000
3000
(Oklaski)
15:00
CA: And you were also -- I mean,
355
885000
2000
CA: I byłeś też --
15:02
you were also a hacker at an early age
356
887000
2000
kiedy byłeś młodszy, zostałeś hakerem
15:04
and ran into the authorities early on.
357
889000
3000
i całkiem wcześnie wpadłeś w konflikt z prawem.
15:07
JA: Well, I was a journalist.
358
892000
3000
JA: Właściwie, byłem dziennikarzem.
15:10
You know, I was a very young journalist activist at an early age.
359
895000
2000
Wiesz, byłem bardzo młodym, początkującym dziennikarzem-aktywistą.
15:12
I wrote a magazine,
360
897000
2000
Pisałem magazyn,
15:14
was prosecuted for it when I was a teenager.
361
899000
3000
za który byłem ścigany, kiedy byłem jeszcze nastolatkiem.
15:17
So you have to be careful with hacker.
362
902000
2000
Tak więc, trzeba uważać z hakerstwem.
15:19
I mean there's like -- there's a method
363
904000
2000
Jest coś -- jest metoda,
15:21
that can be deployed for various things.
364
906000
2000
która może być stosowana do wielu rzeczy.
15:23
Unfortunately, at the moment,
365
908000
2000
Niestety, na ten moment,
15:25
it's mostly deployed by the Russian mafia
366
910000
2000
metodę tą stosuje rosyjska mafia,
15:27
in order to steal your grandmother's bank accounts.
367
912000
2000
w celu okradania kont waszych babć.
15:29
So this phrase is not,
368
914000
3000
Także to sformułowanie nie jest --
15:32
not as nice as it used to be.
369
917000
2000
nie jest już tak dobre jak kiedyś.
15:34
CA: Yeah, well, I certainly don't think
370
919000
2000
CA: Tak, nie jestem pewien,
15:36
you're stealing anyone's grandmother's bank account,
371
921000
3000
czy okradasz czyjąś babcię.
15:39
but what about
372
924000
2000
Ale co
15:41
your core values?
373
926000
2000
z twoimi podstawowymi wartościami?
15:43
Can you give us a sense of what they are
374
928000
3000
Możesz w miarę nakreślić jakie są,
15:46
and maybe some incident in your life
375
931000
2000
być może opisać jakieś zdarzenie,
15:48
that helped determine them?
376
933000
3000
które pomogło je ukształtować?
15:53
JA: I'm not sure about the incident.
377
938000
2000
JA: Nie jestem pewny co do wydarzenia.
15:55
But the core values:
378
940000
3000
Ale podstawowe wartości to:
15:58
well, capable, generous men
379
943000
3000
uzdolnieni, wielkoduszni ludzie
16:01
do not create victims;
380
946000
2000
nie powodują ofiar;
16:03
they nurture victims.
381
948000
2000
oni się nimi opiekują.
16:05
And that's something from my father
382
950000
2000
Tego dowiedziałem się od ojca
16:07
and something from other capable, generous men
383
952000
3000
i innych uzdolnionych, wielkodusznych ludzi,
16:10
that have been in my life.
384
955000
3000
którzy pojawiali się w moim życiu.
16:13
CA: Capable, generous men do not create victims;
385
958000
2000
CA: Uzdolnieni, wielkoduszni ludzie nie powodują ofiar;
16:15
they nurture victims?
386
960000
2000
oni się nimi opiekują?
16:17
JA: Yeah. And you know,
387
962000
2000
JA: Tak. I wiesz,
16:19
I'm a combative person,
388
964000
4000
jestem wojownikiem,
16:23
so I'm not actually so big on the nurture,
389
968000
2000
więc nie znam się tak dobrze na opiekowaniu się.
16:25
but some way --
390
970000
3000
Ale w pewien sposób --
16:28
there is another way of nurturing victims,
391
973000
3000
Istnieje inny sposób opiekowania się ofiarami,
16:31
which is to police perpetrators
392
976000
3000
którym jest zamykanie w więzieniach
16:34
of crime.
393
979000
2000
sprawców przestępstw.
16:36
And so that is something
394
981000
2000
I to jest coś,
16:38
that has been in my character
395
983000
2000
co ujawnia się w moim charakterze
16:40
for a long time.
396
985000
2000
od dawna.
16:42
CA: So just tell us, very quickly in the last minute, the story:
397
987000
3000
CA: Powiedz nam, bardzo szybko w ostatniej minucie, historię:
16:45
what happened in Iceland?
398
990000
3000
co stało się w Islandii?
16:48
You basically published something there,
399
993000
3000
Ogólnie, opublikowaliście tam coś,
16:51
ran into trouble with a bank,
400
996000
3000
wpadliście w konflikt z bankiem,
16:54
then the news service there
401
999000
2000
a później serwis z wiadomościami
16:56
was injuncted from running the story.
402
1001000
3000
dostał zakaz publikowania wydarzenia.
16:59
Instead, they publicized your side.
403
1004000
2000
Zamiast tego, opublikowali Twoją wersję.
17:01
That made you very high-profile in Iceland. What happened next?
404
1006000
3000
To sprawiło, że stałeś się rozpoznawalny w Islandii. Co wydarzyło się później?
17:04
JA: Yeah, this is a great case, you know.
405
1009000
2000
JA: Tak, to jest świetny temat.
17:06
Iceland went through this financial crisis.
406
1011000
2000
Islandia przechodziła kryzys finansowy,
17:08
It was the hardest hit of any country in the world.
407
1013000
2000
który dotknął to państwo bardziej, niż jakiekolwiek inne na świecie.
17:10
Its banking sector was 10 times the GDP
408
1015000
2000
Sektor bankowy Islandii wynosił dziesięciokrotność
17:12
of the rest of the economy.
409
1017000
2000
PKB całej reszty gospodarki.
17:14
Anyway, so we release this report
410
1019000
3000
W każdym razie, opublikowaliśmy ten raport
17:17
in July last year.
411
1022000
3000
w czerwcu zeszłego roku.
17:20
And the national TV station was injuncted
412
1025000
2000
Ale pięć minut przed planowanym podaniem informacji o raporcie
17:22
five minutes before it went on air,
413
1027000
2000
na publicznym kanale telewizyjnym, do prowadzącego dotarł zakaz.
17:24
like out of a movie: injunction landed on the news desk,
414
1029000
2000
Tak, jak w filmie, zakaz wylądował na biurku w wiadomościach,
17:26
and the news reader was like,
415
1031000
2000
a prezenter wygądał, jakby chciał powiedzieć:
17:28
"This has never happened before. What do we do?"
416
1033000
2000
"To jeszcze nigdy się nie zdarzyło. Co mam robić?"
17:30
Well, we just show the website instead,
417
1035000
2000
Po prostu, zamiast materiału, w całym czasie jego trwania,
17:32
for all that time, as a filler,
418
1037000
3000
pokazujemy stronę internetową, aby wypełnić czas.
17:35
and we became very famous in Iceland,
419
1040000
2000
I staliśmy się bardzo sławni w Islandii,
17:37
went to Iceland and spoke about this issue.
420
1042000
3000
pojechaliśmy tam i rozmawialiśmy o tej sprawie.
17:40
And there was a feeling in the community
421
1045000
2000
A w społeczności pojawiło się uczucie,
17:42
that that should never happen again,
422
1047000
2000
że takie wydarzenia nie powinny już nigdy mieć miejsca.
17:44
and as a result,
423
1049000
2000
W konsekwencji,
17:46
working with Icelandic politicians
424
1051000
2000
współpracując z kilkoma islandzkimi politykami
17:48
and some other international legal experts,
425
1053000
2000
i ekspertami w sprawach prawa międzynarodowego,
17:50
we put together a new sort of
426
1055000
2000
zebraliśmy coś w rodzaju nowego zestwu
17:52
package of legislation for Iceland
427
1057000
3000
praw dla Islandii, który
17:55
to sort of become an offshore haven
428
1060000
3000
miała się stać niebiańską przystanią
17:58
for the free press,
429
1063000
3000
dla wolnej prasy,
18:01
with the strongest journalistic protections in the world,
430
1066000
3000
z najlepszą ochroną dziennikarzy na świecie,
18:04
with a new Nobel Prize
431
1069000
2000
z nową Nagrodą Nobla
18:06
for freedom of speech.
432
1071000
2000
za wolność słowa.
18:08
Iceland's a Nordic country,
433
1073000
2000
Islandia to kraj nordycki,
18:10
so, like Norway, it's able to tap into the system.
434
1075000
3000
więc, tak, jak w Norwegii, można ingerować w system.
18:13
And just a month ago,
435
1078000
2000
I miesiąc temu,
18:15
this was passed by the Icelandic parliament unanimously.
436
1080000
3000
nasz projekt został przyjęty jednomyślnie w islandzkim parlamencie.
18:18
CA: Wow.
437
1083000
2000
CA: Niesamowite.
18:20
(Applause)
438
1085000
6000
(Oklaski)
18:26
Last question, Julian.
439
1091000
2000
Ostatnie pytanie.
18:28
When you think of the future then,
440
1093000
2000
Kiedy myślisz o przyszłości,
18:30
do you think it's more likely to be
441
1095000
2000
wydaje Ci się, że będzie to raczej coś w stylu
18:32
Big Brother exerting more control,
442
1097000
2000
uczestnictwa w Big Brotherze, coraz więcej kontroli,
18:34
more secrecy,
443
1099000
2000
więcej sekretów,
18:36
or us watching
444
1101000
2000
czy może będziemy biernymi widzami
18:38
Big Brother,
445
1103000
2000
Big Brothera,
18:40
or it's just all to be played for either way?
446
1105000
3000
a może to wszytsko rozegra się na dwa sposoby?
18:43
JA: I'm not sure which way it's going to go.
447
1108000
2000
JA: Nie jestem pewien, w którą stronę się to potoczy.
18:45
I mean, there's enormous pressures
448
1110000
2000
Wywiera się ogromny nacisk na to,
18:47
to harmonize freedom of speech legislation
449
1112000
3000
żeby zharmonizować prawo o wolności słowa
18:50
and transparency legislation around the world --
450
1115000
3000
z polityką przejrzystości na całym świecie --
18:53
within the E.U.,
451
1118000
2000
w Unii Europejskiej,
18:55
between China and the United States.
452
1120000
2000
między Chinami i Stanami Zjednoczonymi.
18:57
Which way is it going to go? It's hard to see.
453
1122000
3000
Jak potoczą się losy? Ciężko przewidzieć.
19:00
That's why it's a very interesting time to be in --
454
1125000
2000
Dlatego to bardzo interesujący okres czasu.
19:02
because with just a little bit of effort,
455
1127000
2000
Z niewielkim wysiłkiem,
19:04
we can shift it one way or the other.
456
1129000
3000
możemy zmieniać bieg rzeczy w jedną lub drugą stronę.
19:07
CA: Well, it looks like I'm reflecting the audience's opinion
457
1132000
3000
CA: Wygląda na to, że reprezentuję opinię publiczności,
19:10
to say, Julian, be careful,
458
1135000
2000
mówiąc: "Bądź ostrożny"
19:12
and all power to you.
459
1137000
2000
i życzymy ci dużo siły.
19:14
JA: Thank you, Chris. (CA: Thank you.)
460
1139000
2000
JA: Dziękuję, Chris. (CA: Dziękuję.)
19:16
(Applause)
461
1141000
10000
(Oklaski)
ABOUT THE SPEAKER
Julian Assange - WhistleblowerInternet activist Julian Assange serves as spokesperson for WikiLeaks, a controversial, volunteer-driven website that publishes and comments on leaked documents alleging government and corporate misconduct.
Why you should listen
You could say Australian-born Julian Assange has swapped his long-time interest in network security flaws for the far-more-suspect flaws of even bigger targets: governments and corporations. Since his early 20s, he has been using network technology to prod and probe the vulnerable edges of administrative systems, but though he was a computing hobbyist first (in 1991 he was the target of hacking charges after he accessed the computers of an Australian telecom), he's now taken off his "white hat" and launched a career as one of the world's most visible human-rights activists.
He calls himself "editor in chief." He travels the globe as its spokesperson. Yet Assange's part in WikiLeaks is clearly dicier than that: he's become the face of creature that, simply, many powerful organizations would rather see the world rid of. His Wikipedia entry says he is "constantly on the move," and some speculate that his role in publishing decrypted US military video has put him in personal danger. A controversial figure, pundits debate whether his work is reckless and does more harm than good. Amnesty International recognized him with an International Media Award in 2009.
Assange studied physics and mathematics at the University of Melbourne. He wrote Strobe, the first free and open-source port scanner, and contributed to the book Underground: Tales of Hacking, Madness and Obsession on the Electronic Frontier.
Julian Assange | Speaker | TED.com