TEDWomen 2013
Boyd Varty: What I learned from Nelson Mandela
บอย วาร์ที (Boyd Varty): สิ่งที่ผมได้เรียนรู้จาก เนลสัน แมนเดลา
Filmed:
Readability: 3.2
1,730,475 views
"ในวิหารแห่งพงไพร พวกเราจะเห็นส่วนที่งดงามที่สุดของเราเองสะท้อนกลับมายังเรา" บอย วาร์ที นักอนุรักษ์สัตว์ป่า ได้แบ่งปันเรื่องราวของสัตว์ มนุษย์ และความเกี่ยวเนื่องสัมพันธ์กัน หรือ "อูบุนตู" (Ubuntu) ที่มีความหมายว่า "ฉันเป็นฉัน เพราะว่ามีคุณ" และเขาได้อุทิศการบรรยายนี้แด่ผู้นำชาวแอฟริกาใต้ เนลสัน แมนเดลา มนุษย์ผู้เป็นต้นแบบที่เป็นรูปธรรมของอูบุนตู ด้วยหัวใจอันยิ่งใหญ่และจิตวิญญาณที่เอื้ออารี
Boyd Varty - Environmental and literacy activist
In his native South Africa, Boyd Varty builds wildlife corridors to restore the environment and literacy centers to restore the human spirit. Full bio
In his native South Africa, Boyd Varty builds wildlife corridors to restore the environment and literacy centers to restore the human spirit. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:12
I'm a man who's trying to live from his heart,
0
581
3708
ผมเป็นคนที่พยายามใช้ชีวิตตามเสียงจากหัวใจ
00:16
and so just before I get going,
1
4289
3065
และก่อนที่ผมจะเริ่ม
00:19
I wanted to tell you as a South African
2
7354
2571
ผมอยากจะบอกคุณในฐานะที่ผมเป็นชาวแอฟริกาใต้
00:21
that one of the men who has inspired me most
3
9925
2984
ว่าหนึ่งในบุรุษผู้เป็นสุดยอดแรงบันดาลใจของผม
00:24
passed away a few hours ago.
4
12909
3066
ได้จากโลกนี้ไปไม่กี่ชั่วโมงก่อน
00:27
Nelson Mandela has come to the end
5
15975
2690
เนลสัน แมนเดลา ได้มาถึงจุดสิ้นสุด
00:30
of his long walk to freedom.
6
18665
2680
ของการเดินทางแห่งอิสรภาพอันยาวไกล
00:33
And so this talk is going to be for him.
7
21345
4935
ผมจึงอยากอุทิศทอล์คนี้ให้เขา
00:40
I grew up in wonder.
8
28544
2810
ผมเติบโตขึ้นมาในความน่าพิศวง
00:43
I grew up amongst those animals.
9
31354
4115
ผมเติบโตขึ้นท่ามกลางสรรพสัตว์
00:47
I grew up in the wild eastern part of South Africa
10
35469
4391
ผมเติบโตขึ้นในป่าทางตะวันออกของแอฟริกาใต้
00:51
at a place called Londolozi Game Reserve.
11
39860
2898
ในที่ซึ่งเรียกว่า ลอนโดโลซิ เกม รีเซิร์ฟ
(Londolozi Game Reserve)
(Londolozi Game Reserve)
00:54
It's a place where my family has been
12
42758
2772
ซึ่งครอบครัวของผม
00:57
in the safari business for four generations.
13
45530
4195
ได้ทำธุรกิจซาฟารีมาถึงสี่ชั่วคน
01:01
Now for as long as I can remember,
14
49725
2237
ตั้งแต่ผมจำความได้
01:03
my job has been to take people out into nature,
15
51962
4737
หน้าที่ของผมคือการพาคนออกไปพบกับธรรมชาติ
01:08
and so I think it's a lovely twist of fate today
16
56699
2911
และผมก็คิดว่า ช่างโชคดีเหลือเกิน
01:11
to have the opportunity
17
59610
1820
ที่ผมมีโอกาส
01:13
to bring some of my experiences out in nature
18
61430
2881
ได้นำประสบการณ์บางส่วนของผม
ในธรรมชาติข้างนอกนั่น
ในธรรมชาติข้างนอกนั่น
01:16
in to this gathering.
19
64311
2140
มาแบ่งปันในการชุมนุมของเราวันนี้
01:18
Africa is a place
20
66451
1879
แอฟริกาเป็นสถานที่
01:20
where people still sit under starlit skies
21
68330
3384
ซึ่งผู้คนยังคงนั่งอยู่ใต้ท้องฟ้าประดับดาว
01:23
and around campfires and tell stories,
22
71714
3410
ล้อมวงรอบกองไฟ และเล่าเรื่อง
01:27
and so what I have to share with you today
23
75124
2691
และที่ผมอยากแบ่งปันกับคุณในวันนี้
01:29
is the simple medicine of a few campfire stories,
24
77815
4419
ก็คือยาสามัญธรรมดาแห่งเรื่องเล่ารอบกองไฟ
01:34
stories about heroes of heart.
25
82234
3138
เรื่องเกี่ยวกับเหล่าวีรบุรุษในดวงใจ
01:37
Now my stories are not the stories
26
85372
2120
เอาล่ะ เรื่องเล่าของผมไม่ใช่เรื่องราว
01:39
that you'll hear on the news,
27
87492
1698
ที่คุณจะได้ยินในข่าว
01:41
and while it's true that Africa is a harsh place,
28
89190
2973
และถึงมันจะจริงที่ว่าแอฟริกาเป็นสถานที่อันโหดร้าย
01:44
I also know it to be a place
29
92163
1937
มันยังเป็นที่รู้จัก
01:46
where people, animals and ecosystems
30
94100
4266
ในฐานะสถานที่ซึ่งผู้คน สรรพสัตว์ และระบบนิเวศ
01:50
teach us about a more interconnected world.
31
98366
4387
สอนเราเกี่ยวกับโลกที่เชื่อมโยงสัมพันธ์กัน
01:54
When I was nine years old,
32
102753
1978
เมื่อผมอายุเก้าขวบ
01:56
President Mandela came to stay with my family.
33
104731
3234
ประธานาธิบดี แมนเดลา ได้มาอยู่กับครอบครัวผม
01:59
He had just been released from
his 27 years of incarceration,
his 27 years of incarceration,
34
107965
3424
ท่านเพิ่งได้รับการปล่อยตัว
จากการกักขังที่ยาวนาน 27 ปี
จากการกักขังที่ยาวนาน 27 ปี
02:03
and was in a period of readjustment
35
111389
2627
และอยู่ในช่วงปรับเปลี่ยน
02:06
to his sudden global icon status.
36
114016
2659
สถานะของท่านไปเป็นสัญลักษณ์สากล
02:08
Members of the African National Congress
37
116675
2500
สมาชิกของสภาแห่งชาติแอฟริกัน
02:11
thought that in the bush
38
119175
1991
คิดว่าในพงไพรนั้น
02:13
he would have time to rest and recuperate
39
121166
2234
ท่านจะได้มีเวลาที่จะพักผ่อนและพักฟื้น
02:15
away from the public eye,
40
123400
1761
ห่างไกลจากสายตาสาธารณชน
02:17
and it's true that lions tend to be
41
125161
3379
และก็จริง เพราะพวกสิงโตนั้น
02:20
a very good deterrent to press and paparazzi.
42
128540
4231
เป็นตัวสกัดกั้นสื่อและเหล่าปาปารัสซี่ได้ดีมากๆ
02:24
(Laughter)
43
132771
2129
(เสียงหัวเราะ)
02:26
But it was a defining time for me as a young boy.
44
134900
2546
แต่มันเป็นเวลาที่มีความหมายกับเด็กชายอย่างผม
02:29
I would take him breakfast in bed,
45
137446
2061
ผมจะนำอาหารเช้าไปให้ท่านในห้องนอน
02:31
and then, in an old track suit and slippers,
46
139507
2368
และจากนั้น ท่านก็จะออกไปเดินในสวน
02:33
he would go for a walk around the garden.
47
141875
2605
ในชุดวอร์มเก่าๆ กับรองเท้าแตะ
02:36
At night, I would sit with my family
48
144480
1678
ในตอนกลางคืน ผมจะนั่งกับครอบครัว
02:38
around the snowy, bunny-eared TV,
49
146158
2501
รอบๆ โทรทัศน์สีขาวเสาหนวดกุ้ง
02:40
and watch images of that same
50
148659
2418
และดูภาพของชายผู้ชายเงียบๆ
02:43
quiet man from the garden
51
151077
1934
คนเดียวกันกับที่เดินในสวน
02:45
surrounded by hundreds and thousands of people
52
153011
3050
ล้อมรอบไปด้วยผู้คนเป็นร้อยเป็นพัน
02:48
as scenes from his release were broadcast nightly.
53
156061
3259
เพราะภาพเหตุการณ์ที่ท่านได้รับการปล่อยตัวนั้น
ถูกออกอากาศทุกคืน
ถูกออกอากาศทุกคืน
02:51
He was bringing peace
54
159320
1952
ท่านได้นำความสงบสุข
02:53
to a divided and violent South Africa,
55
161272
2882
มายังแอฟริกาใต้ที่แตกแยกและมีความรุนแรง
02:56
one man with an unbelievable sense of his humanity.
56
164154
5229
ชายผู้หนึ่งซึ่งมีมนุษยธรรมอันน่าทึ่ง
03:01
Mandela said often that the gift of prison
57
169383
2764
แมนเดลาพูดบ่อยๆ ว่าของขวัญจากห้องขัง
03:04
was the ability to go within and to think,
58
172147
2960
คือความสามารถที่จะเข้าไปและคิด
03:07
to create in himself
59
175107
1729
เพื่อสร้างจินตนาการในใจ
03:08
the things he most wanted for South Africa:
60
176836
2879
ถึงสิ่งที่ท่านหวังอยากให้แอฟริกาใต้มีมากที่สุด:
03:11
peace, reconciliation, harmony.
61
179715
3345
ความสงบสุข ความปรองดอง ความสมัครสมานสามัคคี
03:15
Through this act of immense open-heartedness,
62
183060
2855
ด้วยการกระทำด้วยใจที่เปิดกว้าง
03:17
he was to become the embodiment
63
185915
2232
ท่านได้กลายเป็นศูนย์รวม
03:20
of what in South Africa we call "ubuntu."
64
188147
3539
ของสิ่งที่พวกเราในแอฟริกาใต้เรียกว่า "อูบุนตู" (Ubantu)
03:23
Ubuntu: I am because of you.
65
191686
2849
อูบุนตู: ฉันเป็นฉัน ก็เพราะคุณ
03:26
Or, people are not people
66
194535
2663
หรือ คนเราจะเป็นคนเสียมิได้
03:29
without other people.
67
197198
2725
ถ้าปราศจากคนอื่น
03:31
It's not a new idea or value
68
199923
1846
มันไม่ได้เป็นความคิดหรือค่านิยมใหม่
03:33
but it's one that I certainly think at these times
69
201769
1855
แต่มันเป็นสิ่งหนึ่ง ที่ผมคิดจริงๆ ว่าในตอนนี้
03:35
is worth building on.
70
203624
1749
มันควรค่าที่จะสานต่อ
03:37
In fact, it is said that in the
collective consciousness of Africa,
collective consciousness of Africa,
71
205373
3164
อันที่จริง ว่ากันตามความเชื่อที่มีร่วมกันในแอฟริกา
03:40
we get to experience the deepest parts
72
208537
2039
พวกเราจะรับรู้ถึงส่วนลึกที่สุด
03:42
of our own humanity
73
210576
1305
ของมนุษยธรรมของเราได้
03:43
through our interactions with others.
74
211881
2784
จากการที่เรามีปฏิสัมพันธ์กับคนอื่นๆ
03:46
Ubuntu is at play right now.
75
214665
2112
อูบุนตูมีบทบาทในตอนนี้
03:48
You are holding a space for me
76
216777
2000
คุณคือพื้นที่สำหรับให้ผม
03:50
to express the deepest truth of who I am.
77
218777
3392
ได้แสดงความจริงส่วนลึกที่สุดว่าผมเป็นใคร
03:54
Without you, I'm just a guy talking to an empty room,
78
222169
2260
หากไม่มีคุณเสียแล้ว ผมก็เป็นแค่คนๆ หนึ่ง
ที่พูดกับห้องว่างๆ
ที่พูดกับห้องว่างๆ
03:56
and I spent a lot of time last week doing that,
79
224429
3078
และเมื่อสัปดาห์ที่แล้ว
ผมก็ใช้เวลาไปมากในการทำแบบนั้น
ผมก็ใช้เวลาไปมากในการทำแบบนั้น
03:59
and it's not the same as this.
80
227507
3323
และมันก็ไม่เหมือนอะไรแบบนี้เลยครับ
04:02
(Laughter)
81
230830
2426
(เสียงหัวเราะ)
04:05
If Mandela was the national
and international embodiment,
and international embodiment,
82
233256
3448
ถ้าแมนเดลาเป็นศูนย์รวมของชาติและสากล
04:08
then the man who taught me the most
83
236704
1594
ชายผู้ที่สอนผมแบบตัวต่อตัว
04:10
about this value personally was this man,
84
238298
2603
เกี่ยวกับคุณค่านี้มากที่สุด ก็คือชายคนนี้
04:12
Solly Mhlongo.
85
240901
1358
โซลี มห์ลองโก (Solly Mhlongo)
04:14
Solly was born under a tree
86
242259
1808
โซลีเกิดใต้ต้นไม้
04:16
60 kilometers from where I grew up in Mozambique.
87
244067
2786
ห่างออกไป 60 กิโลเมตรจากที่ซึ่งผมเติบโตในโมซัมบิค
04:18
He would never have a lot of money,
88
246853
1500
เขาไม่เคยมีเงินมากมาย
04:20
but he was to be
89
248353
1422
แต่ว่าเขา
04:21
one of the richest men I would ever meet.
90
249775
2629
เป็นชายคนหนึ่งที่ร่ำรวยที่สุดที่ผมเคยพบ
04:24
Solly grew up tending to his father's cattle.
91
252404
2719
โซลีเติบโตมากับการเลี้ยงวัวของพ่อเขา
04:27
Now, I can tell you, I don't know what it is
about people who grow up looking after cattle,
about people who grow up looking after cattle,
92
255123
4182
ผมบอกคุณได้เลยว่า ผมไม่รู้ว่า
การเติบโตมากับการเลี้ยงวัวนั้นมีอะไรพิเศษ
การเติบโตมากับการเลี้ยงวัวนั้นมีอะไรพิเศษ
04:31
but it makes for über-resourcefulness.
93
259305
3022
แต่มันทำให้เขามีไหวพริบปฏิภาณสูงสุดๆ
04:34
The first job that he ever got in the safari business
94
262327
2474
งานแรกที่เขาได้รับในธุรกิจซาฟารี
04:36
was fixing the safari trucks.
95
264801
2216
คือการซ่อมบำรุงรถบรรทุกซาฟารี
04:39
Where he had learned to do that out in the bush
96
267017
2654
เขาไปเรียนรู้มาจากไหนในป่าในดง
04:41
I have no idea, but he could do it.
97
269671
2129
ผมก็ไม่รู้เหมือนกัน แต่เขาสามารถทำได้
04:43
He then moved across into what we called
98
271800
1927
จากนั้นเขาก็ย้ายไปทำงานในกลุ่มที่เราเรียกว่า
04:45
the habitat team.
99
273727
1387
ทีมถิ่นอาศัย
04:47
These were the people on the reserve
100
275114
1886
พวกเขาคือกลุ่มคนในเขตป่าสงวน
04:49
who were responsible for its well-being.
101
277000
2357
ซึ่งรับผิดชอบดูแลให้มันอยู่ในสถาพดี
04:51
He fixed roads, he mended wetlands,
102
279357
2284
เขาซ่อมถนน เขาฟื้นฟูพื้นที่ชุ่มน้ำ
04:53
he did some anti-poaching.
103
281641
1818
เขาป้องกันการลุกล้ำ
04:55
And then one day we were out together,
104
283459
2126
ในวันหนึ่ง เราออกไปข้างนอกด้วยกัน
04:57
and he came across the tracks of where
a female leopard had walked.
a female leopard had walked.
105
285585
3531
เขาพบกับทางที่เสือดาวตัวเมียได้เดินผ่าน
05:01
And it was an old track,
106
289116
1774
มันเป็นรอยทางเก่า
05:02
but for fun he turned and he began to follow it,
107
290890
2441
แต่เพื่อความสนุก เขาเลี้ยวและติดตามมัน
05:05
and I tell you, I could tell by the speed
108
293331
1575
ผมจะบอกคุณให้ ผมดูจากจากความเร็ว
05:06
at which he moved on those pad marks
109
294906
1697
ที่เขาเคลื่อนไปบนรอยย่ำนั้น
05:08
that this man was a Ph.D.-level tracker.
110
296603
3974
ผมบอกได้เลยว่าชายคนนี้เป็นนักติดตามระดับด็อกเตอร์
05:12
If you drove past Solly
111
300577
1774
ถ้าคุณขับรถผ่านโซลี
05:14
somewhere out on the reserve,
112
302351
1678
ตรงไหนสักแห่งในเขตป่าสงวน
05:16
you look up in your rearview mirror,
113
304029
1649
พอคุณมองกระจกหลัง
05:17
you'd see he'd stopped the car
114
305678
1845
คุณจะเห็นเขาโบกรถให้หยุด
05:19
20, 50 meters down the road
115
307523
2046
ที่ระยะห่างออกไป 20 หรือ 50 เมตร
05:21
just in case you need help with something.
116
309569
3013
เผื่อว่าคุณจะต้องการให้ช่วยอะไร
05:24
The only accusation I ever heard leveled at him
117
312582
2753
เรื่องเดียวที่ผมเคยได้ยินคนกล่าวหาเขา
05:27
was when one of our clients said,
118
315335
1395
คือเมื่อลูกค้าของเราคนหนึ่งบอกว่า
05:28
"Solly, you are pathologically helpful."
119
316730
3217
"โซลี คุณนี่ป่วยเป็นโรคเอื้ออารีขนาดหนักแล้วนะ"
05:31
(Laughter)
120
319947
2447
(เสียงหัวเราะ)
05:34
When I started professionally guiding people
121
322394
2891
เมื่อผมเริ่มเป็นไกด์มืออาชีพ
05:37
out into this environment,
122
325285
1657
นำผู้คนเข้าไปในพื้นที่นี้
05:38
Solly was my tracker.
123
326942
1560
โซลีเป็นผู้ติดตามแกะรอยของผม
05:40
We worked together as a team.
124
328502
1819
เราทำงานด้วยกันเป็นทีม
05:42
And the first guests we ever got
125
330321
2026
และแขกกลุ่มแรกที่เรามี
05:44
were a philanthropy group from your East Coast,
126
332347
2847
เป็นกลุ่มการกุศลจากฝั่งตะวันออกของคุณ [อเมริกา]
05:47
and they said to Solly, on the side, they said,
127
335194
2354
พวกเขาบอกว่าโซลีว่า
05:49
"Before we even go out to see lions and leopards,
128
337548
2641
"ก่อนที่เราจะไปดูสิงโตกับเสือดาว
05:52
we want to see where you live."
129
340189
2062
เราอยากเห็นบ้านของคุณ"
05:54
So we took them up to his house,
130
342251
1465
เราก็เลยพาพวกเขาไปยังบ้านของโซลี
05:55
and this visit of the philanthropist to his house
131
343716
2872
และการไปเยือนของกลุ่มนักการกุศล
05:58
coincided with a time when Solly's wife,
132
346588
2681
ก็ประจวบเหมาะกับเวลาที่ภรรยาของโซลี
06:01
who was learning English,
133
349269
1600
ซึ่งกำลังเรียนภาษาอังกฤษ
06:02
was going through a phase
where she would open the door
where she would open the door
134
350869
2184
กำลังอยู่ในช่วงฝึกฝน
เธอเดินมาเปิดประตู
เธอเดินมาเปิดประตู
06:05
by saying, "Hello, I love you.
135
353053
2664
แล้วพูดภาษาอังกฤษว่า "สวัสดี ฉันรักคุณ
06:07
Welcome, I love you." (Laughter)
136
355717
2215
ยินดีต้อนรับ ฉันรักคุณ" (เสียงหัวเราะ)
06:09
And there was something so beautifully African
137
357932
2549
สำหรับผมมันก็เป็นอะไรบางอย่าง
ที่งดงามอย่างแอฟริกัน
ที่งดงามอย่างแอฟริกัน
06:12
about it to me, this small house
138
360481
1845
บ้านเล็กหลังน้อย
06:14
with a huge heart in it.
139
362326
2585
ที่อบอวลไปด้วยรัก
06:16
Now on the day that Solly saved my life,
140
364911
6575
ในวันที่โซลีช่วยชีวิตผม
06:23
he was already my hero.
141
371486
2011
เขาเป็นวีรบุรุษของผมอยู่ก่อนแล้ว
06:25
It was a hot day,
142
373497
1581
มันเป็นวันที่อากาศร้อน
06:27
and we found ourselves down by the river.
143
375078
1974
เราลงไปในแม่น้ำ
06:29
Because of the heat, I took my shoes off,
144
377052
2836
อากาศร้อน ผมก็เลยถอดรองเท้าออก
06:31
and I rolled up my pants,
145
379888
1703
ม้วนขากางเกงขึ้น
06:33
and I walked into the water.
146
381591
2241
และเดินลงไปในน้ำ
06:35
Solly remained on the bank.
147
383832
1562
โซลียังคงอยู่บนฝั่ง
06:37
The water was clear running over sand,
148
385394
3023
น้ำนั้นสะอาดใสไหลไปบนทราย
06:40
and we turned and we began
to make our way upstream.
to make our way upstream.
149
388417
3314
เราเลาะเลี้ยวและเริ่มเดินทวนน้ำขึ้นไป
06:43
And a few meters ahead of us,
150
391731
1820
และไม่กี่เมตรข้างหน้าเรา
06:45
there was a place where a tree
had fallen out of the bank,
had fallen out of the bank,
151
393551
2985
มีต้นไม้บนฝั่งที่ล้มลงมา
06:48
and its branches were touching the water,
152
396536
2771
กิ่งก้านของมันก็แตะน้ำ
06:51
and it was shadowy.
153
399307
1597
และเป็นเงาสลัว
06:52
And if had been a horror movie,
154
400904
2458
ถ้าเป็นหนังเขย่าขวัญ
06:55
people in the audience would have started saying,
155
403362
2236
ผู้ชมก็คงจะเริ่มส่งเสียงร้องว่า
06:57
"Don't go in there. Don't go in there." (Laughter)
156
405598
3453
"อย่าเข้าไปตรงนั้น อย่าเข้าไป" (เสียงหัวเราะ)
07:01
And of course, the crocodile was in the shadows.
157
409051
3757
และแน่ล่ะ จระเข้ก็อยู่ในเงานั้น
07:04
Now the first thing that you notice
when a crocodile hits you
when a crocodile hits you
158
412808
2115
อย่างแรกเลยที่คุณสังเกตได้เมื่อจระเข้โจมตีคุณ
07:06
is the ferocity of the bite.
159
414923
1600
คือการงับที่รุนแรงดุเดือด
07:08
Wham! It hits me by my right leg.
160
416523
1973
ควับ! มันกัดผมเข้าที่ขาขวา
07:10
It pulls me. It turns. I throw my hand up.
I'm able to grab a branch.
I'm able to grab a branch.
161
418496
3903
มันดึงผม มันบิด ผมเหวี่ยงมือขึ้น
และจับกับกิ่งไม้
และจับกับกิ่งไม้
07:14
It's shaking me violently.
162
422399
1738
มันสะบัดผมอย่างแรง
07:16
It's a very strange sensation
163
424137
1714
มันเป็นความรู้สึกที่แปลกมาก
07:17
having another creature try and eat you,
164
425851
1946
เมื่อมีสิ่งมีชีวิตอีกอย่างพยายามจะกินคุณ
07:19
and there are few things that
promote vegetarianism like that.
promote vegetarianism like that.
165
427797
3451
มีแค่ไม่กี่อย่างหรอก
ที่จะส่งเสริมการเป็นมังสวิรัติได้ดีเท่านี้
ที่จะส่งเสริมการเป็นมังสวิรัติได้ดีเท่านี้
07:23
(Laughter)
166
431248
1595
(เสียงหัวเราะ)
07:24
Solly on the bank sees that I'm in trouble.
167
432843
2285
โซลีที่อยู่บนฝั่งเห็นผมตกที่นั่งลำบาก
07:27
He turns. He begins to make his way to me.
168
435128
2047
เขาหันมา วิ่งปรี่มาทางผม
07:29
The croc again continues to shake me.
169
437175
1951
เจ้าจระเข้เริ่มสะบัดผมอีก
07:31
It goes to bite me a second time.
170
439126
1917
มันกัดผมอีกเป็นครั้งที่สอง
07:33
I notice a slick of blood in the water around me
171
441043
2189
ผมสังเกตเห็นคราบเลือดในน้ำรอบๆ ตัวผม
07:35
that gets washed downstream.
172
443232
1604
ที่ไหลไปตามกระแสน้ำ
07:36
As it bites the second time, I kick.
173
444836
2173
พอมันกัดผมอีกเป็นครั้งที่สอง ผมเตะ
07:39
My foot goes down its throat. It spits me out.
174
447009
2733
เท้าของผมหลุดลึกลงไปในคอของมัน
มันขย้อนผมออกมา
มันขย้อนผมออกมา
07:41
I pull myself up into the branches,
175
449742
2131
ผมดึงตัวเองขึ้นไปหากิ่งไม้
07:43
and as I come out of the water,
I look over my shoulder.
I look over my shoulder.
176
451873
3483
และเมื่อผมขึ้นมาจากน้ำ
ผมเหลียวไปมอง
ผมเหลียวไปมอง
07:47
My leg from the knee down
177
455356
1920
ขาของผมจากเข่าลงไป
07:49
is mangled beyond description.
178
457276
1928
เละตุ้มเป๊ะเกินจะบรรยาย
07:51
The bone is cracked.
179
459204
1395
กระดูกหัก
07:52
The meat is torn up.
180
460599
1830
เนื้อฉีก
07:54
I make an instant decision that
I'll never look at that again.
I'll never look at that again.
181
462429
4600
ผมตัดสินใจทันทีว่าจะไม่หันไปมองอีก
07:59
As I come out of the water,
182
467029
2384
เมื่อผมขึ้นจากน้ำ
08:01
Solly arrives at a deep section,
183
469413
2617
โซลีมาถึงส่วนที่น้ำลึก
08:04
a channel between us.
184
472030
1625
ตรงร่องน้ำระหว่างเราสองคน
08:05
He knows, he sees the state of my leg,
185
473655
2138
เขารู้ เขาเห็นสภาพขาของผม
08:07
he knows that between him and I
186
475793
1846
เขารู้ว่าระหว่างผมกับเขา
08:09
there is a crocodile,
187
477639
1212
มีจระเข้อยู่
08:10
and I can tell you this man doesn't
slow down for one second.
slow down for one second.
188
478851
2492
และผมบอกคุณได้เลยว่า
ผู้ชายคนนี้ไม่ลังเลเลยสักวินาที
ผู้ชายคนนี้ไม่ลังเลเลยสักวินาที
08:13
He comes straight into the channel.
189
481343
1806
เขาตรงเข้ามายังร่องน้ำนั่น
08:15
He wades in to above his waist.
190
483149
1935
เขาเดินลุยลงมาจนน้ำสูงถึงเอว
08:17
He gets to me. He grabs me.
191
485084
1463
เขามาถึงผม จับตัวผม
08:18
I'm still in a vulnerable position.
192
486547
1672
ผมยังอยู่ในสภาพที่เสี่ยงอันตราย
08:20
He picks me and puts me on his shoulder.
193
488219
1725
เขาอุ้มผมขึ้นพาดบนไหล่
08:21
This is the other thing about Solly,
he's freakishly strong.
he's freakishly strong.
194
489944
2419
นี่ก็อีกอย่างหนึ่งเดี่ยวกับโซลี
เขาเป็นคนแข็งแรงสุดๆ
เขาเป็นคนแข็งแรงสุดๆ
08:24
He turns. He walks me up the bank.
195
492363
2463
เขาหันหลัง พาผมขึ้นฝั่ง
08:26
He lays me down. He pulls his shirt off.
196
494826
2054
เขาวางผมลง ดึงเสื้อเขาออก
08:28
He wraps it around my leg,
197
496880
1784
เอามาพันรอบขาของผม
08:30
picks me up a second time,
198
498664
1291
พยุงผมขึ้นอีกครั้ง
08:31
walks me to a vehicle,
199
499955
1906
พาผมไปที่รถ
08:33
and he's able to get me to medical attention.
200
501861
3424
และเขาก็พาผมไปหาแพทย์ได้
08:37
And I survive.
201
505285
3223
และผมก็รอดชีวิต
08:40
Now — (Applause)
202
508508
4261
ทีนี้ -- (เสียงปรบมือ)
08:44
Now I don't know how many people you know
203
512769
2710
ทีนี้ ผมไม่รู้ว่าจะมีสักกี่คน
08:47
that go into a deep channel of water
204
515479
2216
ที่จะลงไปยังน้ำลึก
08:49
that they know has a crocodile in it
205
517695
2260
ที่เขารู้ว่ามีจระเข้อยู่
08:51
to come and help you,
206
519955
1343
เพื่อมาช่วยคุณ
08:53
but for Solly, it was as natural as breathing.
207
521298
3444
แต่สำหรับโซลี มันเป็นธรรมชาติดั่งลมหายใจ
08:56
And he is one amazing example
208
524742
2456
และเขาก็เป็นตัวอย่างหนึ่งอันน่าทึ่ง
08:59
of what I have experienced all over Africa.
209
527198
3445
ของสิ่งที่ผมได้พบในแอฟริกา
09:02
In a more collective society,
210
530643
2131
ในสังคมที่ให้คุณค่ากับองค์รวม
09:04
we realize from the inside
211
532774
2848
เราตระหนักจากภายใน
09:07
that our own well-being is deeply tied
212
535622
3133
ว่าความเป็นอยู่ที่ดีของเรานั้น ผูกพันอย่างแน่นแฟ้น
09:10
to the well-being of others.
213
538755
3238
กับความเป็นอยู่ที่ดีของคนอื่นๆ
09:13
Danger is shared. Pain is shared.
214
541993
3269
[เรา] เผชิญอันตรายด้วยกัน รับความเจ็บปวดด้วยกัน
09:17
Joy is shared. Achievement is shared.
215
545262
2925
มีสุขด้วยกัน ประสบความสำเร็จด้วยกัน
09:20
Houses are shared. Food is shared.
216
548187
4530
แบ่งปันที่พักอาศัยกัน แบ่งปันอาหารกัน
09:24
Ubuntu asks us to open our hearts
217
552717
3196
อูบุนตู เรียกร้องให้เราเปิดหัวใจ
09:27
and to share,
218
555913
1414
และแบ่งปัน
09:29
and what Solly taught me that day
219
557327
1952
และสิ่งที่โซลีสอนผมในวันนั้น
09:31
is the essence of this value,
220
559279
2003
ก็คือสาระสำคัญของค่านิยมนี้
09:33
his animated, empathetic action
221
561282
2758
ความมีชีวิตชีวาของเขา
การกระทำที่เห็นอกเห็นใจคนอื่น
การกระทำที่เห็นอกเห็นใจคนอื่น
09:36
in every moment.
222
564040
2045
ในทุกวินาที
09:38
Now although the root word is about people,
223
566085
3507
ครับ แม้ว่ารากศัพท์นั้นจะเกี่ยวกับคน
09:41
I thought that maybe ubuntu was only about people.
224
569592
3374
ผมเคยคิดว่าบางที อูบุนตู อาจเกี่ยวกับคนเท่านั้น
09:44
And then I met this young lady.
225
572966
3274
แต่แล้วผมก็ได้พบสาวน้อยนางนี้
09:48
Her name was Elvis.
226
576240
1694
ชื่อของเธอคือ เอลวิส
09:49
In fact, Solly gave her the name Elvis
227
577934
1771
จริงๆ แล้ว โซลีตั้งชื่อเธอว่าเอลวิส
09:51
because he said she walked like she was doing
228
579705
2857
เพราะเขาบอกว่า ท่าที่เธอเดินเหมือนกับ
09:54
the Elvis the pelvis dance.
229
582562
2665
เอลวิสเต้นส่ายสะโพก
09:57
She was born with very badly
deformed back legs and pelvis.
deformed back legs and pelvis.
230
585227
4366
เธอเกิดมาพร้อมกับขาหลังและเชิงกราน
ที่ผิดรูปไปมาก
ที่ผิดรูปไปมาก
10:01
She arrived at our reserve from a reserve
231
589593
2264
เธอมาถึงเขตป่าสงวนของเรา
10:03
east of us on her migratory route.
232
591857
2056
ตามทางอพยพ จากเขตสงวนทางตะวันออก
10:05
When I first saw her,
233
593913
1779
เมื่อผมเห็นเธอครั้งแรก
10:07
I thought she would be dead in a matter of days.
234
595692
2468
ผมคิดว่าเธอจะต้องตายในอีกไม่กี่วัน
10:10
And yet, for the next five years
235
598160
2928
แต่ว่า ในอีกห้าปี
10:13
she returned in the winter months.
236
601088
2530
เธอกลับมาในช่วงฤดูหนาว
10:15
And we would be so excited to be out in the bush
237
603618
2377
และพวกเราก็ตื่นเต้นกันมาก เมื่อออกไปในป่า
10:17
and to come across this unusual track.
238
605995
2396
แล้วพบรอยเท้าประหลาด
10:20
It looked like an inverted bracket,
239
608391
1495
มันดูเหมือนวงเล็บกลับหัว
10:21
and we would drop whatever
we were doing and we would follow,
we were doing and we would follow,
240
609886
2449
เราจะหยุดทำทุกอย่างตอนนั้น
และตามไปดู
และตามไปดู
10:24
and then we would come around the corner,
241
612335
1671
เราตามไปไม่ไกลนัก
10:26
and there she would be with her herd.
242
614006
2086
ก็เจอเธออยู่กับฝูง
10:28
And that outpouring of emotion
243
616092
2895
ความรู้สึกที่เกิดขึ้นในทันที
10:30
from people on our safari trucks
244
618987
1714
สำหรับคนที่ไปซาฟารีกับเรา
10:32
as they saw her, it was this sense of kinship.
245
620701
3242
เมื่อได้เห็นเธอก็คือ ความรู้สึกของเครือญาติ
10:35
And it reminded me
246
623943
1485
และมันเตือนผม
10:37
that even people who grow up in cities
247
625428
1931
ว่าแม้แต่คนที่โตขึ้นในเมือง
10:39
feel a natural connection
248
627359
3585
ก็รู้สึกได้ถึงการเชื่อมโยงที่เป็นธรรมชาติ
10:42
with the natural world and with animals.
249
630944
2271
กับโลกธรรมชาติและสัตว์ต่างๆ
10:45
And yet still I remained amazed
that she was surviving.
that she was surviving.
250
633215
3584
แต่กระนั้นผมก็ยังสงสัยว่าทำไมเธอมีชีวิตรอด
10:48
And then one day we came across
them at this small water hole.
them at this small water hole.
251
636799
2961
จนวันหนึ่ง เราพบพวกมันที่บ่อน้ำเล็กๆ
10:51
It was sort of a hollow in the ground.
252
639760
1852
มันเป็นเหมือนหลุมบนดิน
10:53
And I watched as the matriarch drank,
253
641612
2454
ผมมองดูช้างพังจ่าฝูงดื่มน้ำ
10:56
and then she turned in that
beautiful slow motion of elephants,
beautiful slow motion of elephants,
254
644066
3274
และเมื่อเธอหันไปมาในท่วงท่าช้าๆ สง่างาม
10:59
looks like the arm in motion,
255
647341
1769
เหมือนแขนที่กำลังเคลื่อนไหว
11:01
and she began to make her way up the steep bank.
256
649110
3006
แล้วเธอก็เริ่มเดินขึ้นตลื่งที่สูงชัน
11:04
The rest of the herd turned and began to follow.
257
652116
4644
สมาชิกที่เหลือในฝูงก็เริ่มเดินตามไป
11:08
And I watched young Elvis
258
656760
1784
ผมมองดูเจ้าเอลวิสน้อย
11:10
begin to psych herself up for the hill.
259
658544
3356
เริ่มเคลื่อนตัวเองขึ้นไปบนเนิน
11:13
She got visibly -- ears came forward,
260
661900
3355
เธอตั้งตัว หูเอียงไปข้างหน้า
11:17
she had a full go of it and halfway up,
261
665255
2149
เธอเดินหน้าเต็มกำลัง พอไปได้ครึ่งทาง
11:19
her legs gave way, and she fell backwards.
262
667404
2277
ขาของเธอก็หมดแรง และเธอก็ถอยตกลงมา
11:21
She attempted it a second time,
263
669681
1819
เธอพยายามอีกเป็นครั้งที่สอง
11:23
and again, halfway up, she fell backwards.
264
671500
3175
และอีกครั้ง ไปได้ครึ่งทาง เธอก็ตกลงมาอีก
11:26
And on the third attempt,
265
674675
1857
และในความพยายามครั้งที่สาม
11:28
an amazing thing happened.
266
676532
2457
สิ่งอัศจรรย์ก็ได้เกิดขึ้น
11:30
Halfway up the bank,
267
678989
1737
เมื่อเธอเดินขึ้นตลิ่งได้ครึ่งทาง
11:32
a young teenage elephant came in behind her,
268
680726
3073
ช้างวัยรุ่นตัวหนึ่งเข้ามาข้างหลังเธอ
11:35
and he propped his trunk underneath her,
269
683799
2203
มันวางงวงไว้ใต้ตัวเธอ
11:38
and he began to shovel her up the bank.
270
686002
3337
และเริ่มดันเธอขึ้นจากตลิ่ง
11:41
And it occurred to me
271
689339
1388
ผมจึงตระหนักว่า
11:42
that the rest of the herd
272
690727
1556
ที่จริงแล้ว ช้างทั้งฝูงนั้น
11:44
was in fact looking after this young elephant.
273
692283
2675
กำลังดูแลช้างน้อยเชือกนี้
11:46
The next day I watched again
274
694958
2524
วันต่อมา ผมเฝ้าดูอีก
11:49
as the matriarch broke a branch
275
697482
2170
เมื่อพังจ่าฝูงหักกิ่งไม้
11:51
and she would put it in her mouth,
276
699652
1841
และหยิบมันใส่ปาก
11:53
and then she would break a second one
277
701493
1957
จากนั้นเธอก็จะหักอีกกิ่งหนึ่ง
11:55
and drop it on the ground.
278
703450
2707
และทิ้งมันลงบนพื้น
11:58
And a consensus developed between all of us
279
706157
2372
และพวกเราทุกคนที่นำทางคนเข้าไปในพื้นที่นั้น
12:00
who were guiding people in that area
280
708529
1849
มีความเห็นตรงกันว่า
12:02
that that herd was in fact moving slower
281
710378
3149
ฝูงช้างนั้นเดินช้ากว่าปกติ
12:05
to accommodate that elephant.
282
713527
4056
เพื่อรองรับเจ้าช้างตัวนั้น
12:09
What Elvis and the herd taught me
283
717583
2091
สิ่งที่เอลวิสและฝูงช้างได้สอนผม
12:11
caused me to expand my definition of ubuntu,
284
719674
3324
ทำให้ผมได้ขยายความหมายของอูบุนตู
12:14
and I believe that in the cathedral of the wild,
285
722998
2616
และผมเชื่อว่าในวิหารแห่งพงไพรนี้
12:17
we get to see the most beautiful parts of ourselves
286
725614
2211
พวกเราสามารถได้เห็นส่วนที่งดงามที่สุดของเราเอง
12:19
reflected back at us.
287
727825
1757
สะท้อนกลับมายังพวกเรา
12:21
And it is not only through other people
288
729582
3640
และเราจะสัมผัสถึงมนุษยธรรมของเราได้
12:25
that we get to experience our humanity
289
733222
2920
มันไม่ใช่แค่ผ่านทางมนุษย์คนอื่นๆ เท่านั้น
12:28
but through all the creatures that live on this planet.
290
736142
3926
แต่ยังผ่านสิ่งมีชีวิตทั้งมวลที่อาศัยอยู่บนโลกนี้ด้วย
12:32
If Africa has a gift to share,
291
740068
2814
ถ้าแอฟริกามีของขวัญที่จะแบ่งปัน
12:34
it's a gift of a more collective society.
292
742882
3827
มันคือของขวัญของสังคมองค์รวม
12:38
And while it's true that ubuntu is an African idea,
293
746709
4248
และถึงมันจะจริงที่ว่า อูบุนตูนั้นเป็นแนวคิดแอฟริกัน
12:42
what I see is the essence of that value
294
750957
4411
สิ่งที่ผมได้เห็น คือแก่นของค่านิยมนี้
12:47
being invented here.
295
755368
2362
ได้ถูกสร้างสรรค์ขึ้น ณ ที่นี่เช่นกัน
12:49
Thank you.
296
757730
2115
ขอบคุณครับ
12:51
(Applause)
297
759845
4853
(เสียงปรบมือ)
13:16
Pat Mitchell: So Boyd,
298
784082
1797
แพท มิทเชล: ค่ะ บอย
13:17
we know that you knew President Mandela
299
785879
5041
เรารู้ว่าคุณรู้จักประธานาธิบดีแมนเดลา
13:22
from early childhood
300
790920
1977
ตั้งแต่ยังเด็ก
13:24
and that you heard the news as we all did today,
301
792897
2899
และคุณก็ได้ยินข่าวอย่างที่พวกเราทุกคนที่นี่ได้ยินวันนี้
13:27
and deeply distraught
302
795796
2440
แล้วก็งุนงงกันเป็นอย่างมาก
13:30
and know the tragic loss that it is to the world.
303
798236
4431
และรู้ว่านี่เป็นการสูญเสียอันน่าเศร้าของโลกใบนี้
13:34
But I just wondered if you wanted
304
802667
2082
แต่ฉันอยากทราบว่า คุณอยากจะ
13:36
to share any additional thoughts,
305
804749
1891
แบ่งปันความคิดอะไรกับเราอีกไหมคะ
13:38
because we know that you heard that news
306
806655
2074
เพราะเรารู้ว่าคุณได้ยินข่าว
13:40
just before coming in to do this session.
307
808729
3380
ก่อนที่จะขึ้นมาพูดในช่วงนี้
13:44
Boyd Varty: Well thanks, Pat.
308
812109
1696
บอย วาร์ที: เออ ขอบคุณครับ แพท
13:45
I'm so happy because it was time for him to pass on.
309
813805
3183
ผมยินดีมาก เพราะว่ามันถึงเวลาแล้วที่ท่านจะจากไป
13:48
He was suffering.
310
816988
1771
ก่อนหน้านี้ท่านเจ็บป่วยทรมาน
13:50
And so of course there's the mixed emotions.
311
818759
2398
และแน่นอน มันเลยเป็นความรู้สึกที่ผสมปนเปกัน
13:53
But I just think of so many occurrences
312
821157
1984
แต่ผมคิดถึงเหตุการณ์หลายๆ ครั้ง
13:55
like the time he went on the Oprah show
313
823141
2407
อย่างเช่นตอนที่ท่านไปออกรายการของโอปรา
13:57
and asked her what the show would be about.
314
825548
2856
และถามเธอว่ารายการวันนี้เกี่ยวกับอะไร
14:00
(Laughter)
315
828404
1478
(เสียงหัวเราะ)
14:01
And she was like, "Well, it'll be about you."
316
829882
3298
และเธอก็แบบว่า "เอ่อ เกี่ยวกับท่านไงคะ"
14:05
I mean, that's just incredible humility.
317
833180
2748
คือ ท่านถ่อมตัวอย่างไม่น่าเชื่อจริงๆ
14:07
(Laughter)
318
835928
3663
(เสียงหัวเราะ)
14:11
He was the father of our nation
319
839591
3162
ท่านเป็นบิดาของประเทศ
14:14
and we've got a road to walk in South Africa.
320
842753
6448
และเรามีถนนหนทางเพื่อเดินในแอฟริกาใต้
14:21
And everything, they used to call it Madiba magic.
321
849201
3410
และทุกๆ อย่าง พวกเขาเคยเรียกมันว่า มนต์วิเศษแมนดิบา
14:24
You know, he used to go to
a rugby match and we would win.
a rugby match and we would win.
322
852611
2783
แบบว่า ท่านเคยไปชมการแข่งขันรักบี้
และเราก็ชนะ
และเราก็ชนะ
14:27
Anywhere he went, things went well.
323
855394
3461
ไม่ว่าท่านไปที่ไหน อะไรอะไรก็ดีไปหมด
14:30
But I think that magic will be with us,
324
858855
2381
แต่ผมคิดว่า มนต์วิเศษนั้นจะอยู่กับเรา
14:33
and the important thing is that we carry
325
861236
3561
และสิ่งที่สำคัญก็คือ เราจะสืบสาน
14:36
what he stood for.
326
864797
1525
ในสิ่งที่เรายึดมั่น
14:38
And so that's what I'm going to try and do,
327
866322
3487
และนั่นก็เป็นสิ่งที่ผมจะพยายามและจะทำ
14:41
and that's what people all over
South Africa are trying to do.
South Africa are trying to do.
328
869809
2892
และนั่นก็เป็นสิ่งที่ผู้คนทั่วทั้งแอฟริกาใต้พยายามทำ
14:44
PM: And that's what you've done today.
BV: Oh, thank you.
BV: Oh, thank you.
329
872701
2226
แพท: และนั่นก็เป็นสิ่งที่คุณทำในวันนี้ค่ะ
บอย: โอ้ ขอบคุณครับ
บอย: โอ้ ขอบคุณครับ
14:46
PM: Thank you.
BV: Thank you. Thanks very much.
BV: Thank you. Thanks very much.
330
874927
3139
แพท: ขอบคุณค่ะ
บอย: ขอบคุณครับ ขอบคุณมากครับ
บอย: ขอบคุณครับ ขอบคุณมากครับ
14:50
(Applause)
331
878066
4222
(เสียงปรบมือ)
ABOUT THE SPEAKER
Boyd Varty - Environmental and literacy activistIn his native South Africa, Boyd Varty builds wildlife corridors to restore the environment and literacy centers to restore the human spirit.
Why you should listen
Everyone has felt that connection with nature. Through the Good Work Foundation, Boyd Varty is building a movement around it. The fourth-generation custodian of the Londolozi Game Reserve in South Africa calls it a psychology of restoration. “We would like to be pioneers of the age of restoration,” says Varty. “Restoration of land, people and the human spirit."
By providing environmental, English and computer education to the people who live and work in Londolozi, he’s also creating an economically and socially sustainable model for conservation.
Boyd Varty | Speaker | TED.com