TEDxSummit
Hans Rosling: Religions and babies
Hans Rosling: Dinler ve bebekler
Filmed:
Readability: 3.5
2,912,376 views
Hans Rosling'in bir sorusu var: Bazı dinler diğerlerine göre daha yüksek doğum oranına mı sahip ve bu dünya nüfusunu nasıl etkiliyor? TEDxSummit Doha, Katar'da grafiklerle dinler arası değişimleri gösteriyor. Kendine özgü esprili dili ve keskin öngörüsüyle Hans, dünya nüfusu hakkında şaşırtıcı bir sonuca varıyor.
Hans Rosling - Global health expert; data visionary
In Hans Rosling’s hands, data sings. Global trends in health and economics come to vivid life. And the big picture of global development—with some surprisingly good news—snaps into sharp focus. Full bio
In Hans Rosling’s hands, data sings. Global trends in health and economics come to vivid life. And the big picture of global development—with some surprisingly good news—snaps into sharp focus. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:16
I'm going to talk about religion.
0
357
3865
Konuşmam din hakkında.
00:20
But it's a broad and very delicate subject,
1
4222
5252
Ama bu oldukça geniş ve hassas bir konu,
00:25
so I have to limit myself.
2
9474
1671
bu yüzden kendimi sınırlamalıyım.
00:27
And therefore I will limit myself
3
11145
2480
Ve kendimi sadece din ve cinsellik
00:29
to only talk about the links between religion and sexuality.
4
13625
4409
arasındaki bağlantı konusuna sınırlayacağım.
00:33
(Laughter)
5
18034
1566
(Gülüşmeler)
00:35
This is a very serious talk.
6
19600
2560
Bu son derece ciddi bir konuşma.
00:38
So I will talk of what I remember as the most wonderful.
7
22160
4095
Bu yüzden aklımda kalan en muhteşem şeyi anlatacağım,
00:42
It's when the young couple whisper,
8
26255
2345
Genç çiftlerin birbirine
00:44
"Tonight we are going to make a baby."
9
28600
3172
"Bu gece bebek yapacağız" diye fısıldamasıdır.
00:47
My talk will be about the impact of religions
10
31772
5336
Konuşmam dinlerin kadın başına bebek
00:53
on the number of babies per woman.
11
37108
4169
oranı üzerinde etkisiyle ilgili olacak.
00:57
This is indeed important,
12
41277
1665
Bu oldukça önemli
00:58
because everyone understands
13
42942
1530
çünkü herkes dünya üzerinde
01:00
that there is some sort of limit
14
44472
2282
ne kadar insan yaşayabileceğinin
01:02
on how many people we can be on this planet.
15
46754
3228
bir sınırı olduğunu biliyor.
01:05
And there are some people
16
49982
1947
Ve bazı kimseler
01:07
who say that the world population is growing like this --
17
51929
3419
insan nüfusunun şu şekilde büyüdüğünü söylüyor --
01:11
three billion in 1960,
18
55348
1807
1960'ta üç milyar,
01:13
seven billion just last year --
19
57155
2639
geçen yıl ise yedi milyar...
01:15
and it will continue to grow
20
59794
1546
ve büyümeye devam ediyor
01:17
because there are religions that stop women from having few babies,
21
61340
3780
çünkü kadınların az çocuk yapmasını engelleyen dinler var,
01:21
and it may continue like this.
22
65120
2403
ve bu böyle devam ediyor.
01:23
To what extent are these people right?
23
67523
3902
Bu insanların söylediği ne kadar doğru?
01:27
When I was born there was less than one billion children in the world,
24
71425
4880
Ben doğduğumda dünyada bir milyardan az çocuk vardı,
01:32
and today, 2000, there's almost two billion.
25
76305
4175
günümüze gelirsek, 2000 yılında, bu sayı neredeyse iki milyar.
01:36
What has happened since,
26
80480
1702
O zamandan beri ne oldu,
01:38
and what do the experts predict will happen
27
82182
2695
ve uzmanlar önümüzdeki yüzyıl içinde çocuk sayısının
01:40
with the number of children during this century?
28
84877
2483
ne olacağını tahmin ediyorlar?
01:43
This is a quiz. What do you think?
29
87360
2618
Bu küçük bir test. Siz ne düşünüyorsunuz?
01:45
Do you think it will decrease to one billion?
30
89978
3902
Bir milyara geri mi düşecek?
01:49
Will it remain the same and be two billion by the end of the century?
31
93880
3828
Yüzyılın sonunda aynı seviyede, iki milyar olarak mı kalacak?
01:53
Will the number of children increase each year up to 15 years,
32
97708
3717
15 yaşına kadar olan çocukların sayısı artacak mı,
01:57
or will it continue in the same fast rate
33
101425
2504
ya da aynı artış hızı devam ederek
01:59
and be four billion children up there?
34
103929
2489
dört milyar çocuk mu olacak?
02:02
I will tell you by the end of my speech.
35
106418
3425
Cevabı konuşmamın sonunda vereceğim.
02:05
But now, what does religion have to do with it?
36
109843
5022
Şimdi, dinin bu konuyla ne ilgisi var?
02:10
When you want to classify religion,
37
114865
2332
Dinleri sınıflandırmak istediğinizde bunun
02:13
it's more difficult than you think.
38
117197
1531
düşündüğünüzden daha zor bir iş olduğunu görüyorsunuz.
02:14
You go to Wikipedia and the first map you find is this.
39
118728
3204
Wikipedia'ya baktığınızda karşınıza çıkan ilk harita bu.
02:17
It divides the world into Abrahamic religions and Eastern religion,
40
121932
5533
Dünyadaki dinleri semavi dinler ve doğu dinleri olarak ayırıyor,
02:23
but that's not detailed enough.
41
127465
1772
ancak bu yeterince ayrıntılı değil.
02:25
So we went on and we looked in Wikipedia, we found this map.
42
129237
3809
Bu yüzden Wikipedia'da biraz daha arama yaptık ve bu haritayı bulduk.
02:28
But that subdivides Christianity, Islam and Buddhism
43
133046
4646
Ancak bu da Hıristiyanlığı, İslamiyeti ve Budizmi
02:33
into many subgroups,
44
137692
1603
pek çok alt kategorilere ayırıyor
02:35
which was too detailed.
45
139295
1505
yani çok ayrıntılı.
02:36
Therefore at Gapminder we made our own map,
46
140800
3418
Sonuç olarka Gapminder olarak biz kendi haritamızı yaptık,
02:40
and it looks like this.
47
144218
2373
o da bu.
02:42
Each country's a bubble.
48
146591
3403
Burada her bir ülke bir baloncukla gösterilmiş.
02:45
The size is the population -- big China, big India here.
49
149994
3424
Büyüklük nüfusu gösteriyor -- büyük Çin, büyük Hindistan gibi.
02:49
And the color now is the majority religion.
50
153418
4114
Renkler ise dinleri gösteriyor.
02:53
It's the religion where more than 50 percent of the people
51
157532
3231
Burada nüfusun yüzde 50'sinden fazlasının mensup olduğu
02:56
say that they belong.
52
160763
1255
din gösteriliyor.
02:57
It's Eastern religion in India and China and neighboring Asian countries.
53
162018
4717
Hindistan, Çin ve komşu Asya ülkelerinin çoğunda Doğu dinleri görülüyor.
03:02
Islam is the majority religion
54
166735
1973
İslam, Orta Doğu ve Atlantik Okyanusu,
03:04
all the way from the Atlantic Ocean across the Middle East,
55
168708
3775
Güney Avrupa ve Endonezya'ya kadar
03:08
Southern Europe and through Asia
56
172483
2280
Asya'nın içlerine
03:10
all the way to Indonesia.
57
174763
2237
doğru yayılmış.
03:12
That's where we find Islamic majority.
58
177000
2917
Buralarda nüfusun büyük kısmı İslam dinine mensup.
03:15
And Christian majority religions, we see in these countries. They are blue.
59
179917
4803
Ve çoğunluğun Hıristiyan dinine mensup olduğu ülkeler mavi olarak gösteriliyor.
03:20
And that is most countries in America and Europe,
60
184720
4025
Amerika ve Avrupa'daki ülkelerin büyük kısmı,
03:24
many countries in Africa and a few in Asia.
61
188745
3670
Afrika'dakilerin bir kısmı ve Asya'dakilerin küçük bir kısmı.
03:28
The white here are countries which cannot be classified,
62
192415
2680
Beyazlar ise herhangi bir sınıflandırmaya girmeyen ülkeler,
03:30
because one religion does not reach 50 percent
63
195095
2625
buralarda hiçbir din nüfusun yüzde 50'si seviyesine ulaşamıyor
03:33
or there is doubt about the data or there's some other reason.
64
197720
3357
ya da buralardaki veriler güvenilir değil.
03:36
So we were careful with that.
65
201077
1760
Bu konuda oldukça dikkatli davrandık.
03:38
So bear with our simplicity now when I take you over to this shot.
66
202837
3858
Şimdi sıradaki slayta geçtiğimde aynı basit gösterimin devam ettiğini göreceksiniz.
03:42
This is in 1960.
67
206695
2013
Bu 1960'ın verileri.
03:44
And now I show the number of babies per woman here:
68
208708
3532
Burada kadın başına düşen bebek sayısını gösteriyorum:
03:48
two, four or six --
69
212240
3086
iki, dört veya altı--
03:51
many babies, few babies.
70
215326
2191
çok bebek, az bebek.
03:53
And here the income per person in comparable dollars.
71
217517
3181
Buradaysa kişi başına düşen geliri dolar cinsinden görebilirsiniz.
03:56
The reason for that is that many people say you have to get rich first
72
220698
3597
Bunun nedeni pek çok insanın az çocuk sahibi olmak için
04:00
before you get few babies.
73
224295
1670
önce zengin olmanız gerekli gibi bir söyleminin olması.
04:01
So low income here, high income there.
74
225965
3632
Düşük gelir burada, yüksek gelir burada.
04:05
And indeed in 1960,
75
229597
1638
Sonuç olarak 1960'ta
04:07
you had to be a rich Christian to have few babies.
76
231235
2737
az bebek için Hıristiyan ve zengin olmanız gerekiyor.
04:09
The exception was Japan.
77
233972
2274
Sadece Japonya bunun dışında.
04:12
Japan here was regarded as an exception.
78
236246
3237
Japonya'yı burada istisna olarak düşünebiliriz.
04:15
Otherwise it was only Christian countries.
79
239483
2028
Bunun dışında sadece Hıristiyan ülkeler var.
04:17
But there was also many Christian countries
80
241511
2209
Ancak kadın başına altı yedi çocuk sahibi olan
04:19
that had six to seven babies per woman.
81
243720
2572
pek çok Hıristiyan ülkesi de var.
04:22
But they were in Latin America or they were in Africa.
82
246292
5477
Tabi bunlar Latin Amerika veya Afrika ülkeleri.
04:27
And countries with Islam as the majority religion,
83
251769
4173
İslamiyet'in yaygın din olduğu ülkelerin neredeyse hepsi
04:31
all of them almost had six to seven children per woman,
84
255942
4630
kişi başına düşen gelirden bağımsız olarak
04:36
irregardless of the income level.
85
260572
2425
kadın başına altı yedi çocuk oranına sahipler.
04:38
And all the Eastern religions except Japan had the same level.
86
262997
4243
Ve Japonya hariç doğu dinlerinin hepsi aynı seviyelerde.
04:43
Now let's see what has happened in the world.
87
267240
1920
Şimdi dünyaya ne olduğunu görelim.
04:45
I start the world, and here we go.
88
269160
1920
Dünyayı başlatıyorum ve işte gidiyoruz.
04:46
Now 1962 -- can you see they're getting a little richer,
89
271080
3218
1962'deyiz -- biraz daha zenginleştiklerini ancak kadın başına
04:50
but the number of babies per woman is falling?
90
274298
2674
bebek sayısının düştüğünü görebiliyor musunuz?
04:52
Look at China. They're falling fairly fast.
91
276972
2173
Çin'e bakın oldukça hızlı düşüyorlar.
04:55
And all of the Muslim majority countries across the income are coming down,
92
279145
4763
Her gelir grubundan tüm Müslüman ülkeler ve orta gelir seviyesindeki
04:59
as do the Christian majority countries in the middle income range.
93
283908
4963
Hıristiyan ülkeler benzer şekilde aşağı düşüyor.
05:04
And when we enter into this century,
94
288871
2529
Ve son yüzyıla girdiğimizde,
05:07
you'll find more than half of mankind down here.
95
291400
3360
insanlığın yarısından fazlasının aşağılarda olduğunu görüyoruz.
05:10
And by 2010, we are actually 80 percent of humans
96
294760
4926
2010'daysa insanların yüzde 80'inin kadın başına iki çocuk
05:15
who live in countries with about two children per woman.
97
299686
4314
olan ülkelerde yaşadığını görüyoruz.
05:19
(Applause)
98
304000
3538
(Alkışlar)
05:23
It's a quite amazing development which has happened.
99
307538
3960
Burada oldukça şaşırtıcı bir gelişmeden söz ediyoruz.
05:27
(Applause)
100
311498
1377
(Alkışlar)
05:28
And these are countries from United States here,
101
312875
3202
Burada 40,000 $ kişi başına geliri olan
05:31
with $40,000 per capita,
102
316077
2161
Amerika Birleşik Devletleri,
05:34
France, Russia, Iran,
103
318238
2947
Fransa, Rusya, İran,
05:37
Mexico, Turkey, Algeria,
104
321185
3652
Meksika, Türkiye, Cezayir
05:40
Indonesia, India
105
324837
2225
Endonezya, Hindistan
05:42
and all the way to Bangladesh and Vietnam,
106
327062
2729
ve Amerika'nın yüzde beşinden az kişi başına düşen gelire sahip
05:45
which has less than five percent of the income per person of the United States
107
329791
4043
Bangladeş ve Vietnam'ın
05:49
and the same amount of babies per woman.
108
333834
3157
kadın başına aynı bebek sayısına sahip olduğunu görüyoruz.
05:52
I can tell you that the data on the number of children per woman
109
336991
3231
Ayrıca kadın başına bebek verisinin tüm ülkelerde
05:56
is surprisingly good in all countries.
110
340222
2089
şaşırtıcı bir şekilde güvenilir olduğunu söyleyebilirim.
05:58
We get that from the census data.
111
342311
1947
Bunları nüfus sayımı verilerinden elde ediyoruz.
06:00
It's not one of these statistics which is very doubtful.
112
344258
3393
Bu istatistiklerin hiçbirisi şüpheye yer bırakmıyor.
06:03
So what we can conclude
113
347651
1306
Buradan daha az çocuk sahibi olmak için
06:04
is you don't have to get rich to have few children.
114
348957
2781
daha zengin olmanız gerekmediği sonucunu çıkarabiliriz.
06:07
It has happened across the world.
115
351738
2342
Bu tüm dünyada yaşanan bir şey.
06:09
And then when we look at religions,
116
354080
2578
Dinlere baktığımızda,
06:12
we can see that the Eastern religions,
117
356658
2527
Doğu dinlerinin,
06:15
indeed there's not one single country with a majority of that religion
118
359185
3000
aslına bakarsanız bu dinlerden birisinin tek başına çoğunluk olduğu bir ülke yok,
06:18
that has more than three children.
119
362185
1895
hepsinin üçten fazla çocuk sahibi olduğunu görebilirsiniz.
06:19
Whereas with Islam as a majority religion and Christianity,
120
364080
4052
Bunun tersine Müslüman ve Hıristiyan olan ülkelerde bu dinlerin
06:24
you see countries all the way.
121
368132
1908
çoğunluk nüfus tarafından kabul edildiğini görüyoruz.
06:25
But there's no major difference.
122
370040
1778
Ancak arada önemli bir fark yok.
06:27
There's no major difference between these religions.
123
371818
3502
Dinler arasında büyük bir farktan bahsetmek mümkün değil.
06:31
There is a difference with income.
124
375320
2351
Gelir seviyesiyle ilgili farktan söz edilebilir.
06:33
The countries which have many babies per woman here,
125
377671
3929
Burada kadın başına çok bebek sayısına sahip ülkeler
06:37
they have quite low income.
126
381600
1932
oldukça düşük gelire sahipler.
06:39
Most of them are in sub-Saharan Africa.
127
383532
3431
Bunların çoğu Afrika'nın güneyinde yer alan ülkeler.
06:42
But there are also countries here
128
386963
2662
Ancak burada Guatemala gibi, Papua Yeni Gine gibi
06:45
like Guatemala, like Papua New Guinea,
129
389625
4117
Yemen gibi, Afganistan gibi
06:49
like Yemen and Afghanistan.
130
393742
2806
ülkeler de var.
06:52
Many think that Afghanistan here and Congo,
131
396548
3877
Çoğu kişi Afganistan ve Kongo gibi
06:56
which have suffered severe conflicts,
132
400425
3450
ciddi çatışmaların yaşandığı ülkelerde
06:59
that they don't have fast population growth.
133
403875
2757
yüksek bir nüfus artışı oranı olmadığını düşünür.
07:02
It's the other way around.
134
406632
1777
Ama aslında tam tersi geçerli.
07:04
In the world today, it's the countries that have the highest mortality rates
135
408409
3893
Günümüzde en yüksek ölüm oranının görüldüğü ülkelerde
07:08
that have the fastest population growth.
136
412302
2236
en hızlı nüfus artışının yaşandığını görüyoruz.
07:10
Because the death of a child is compensated by one more child.
137
414538
3988
Çünkü bir çocuğun ölümü bir başka çocukla kapatılıyor.
07:14
These countries have six children per woman.
138
418526
2908
Bu ülkeler kadın başına altı çocuk oranına sahipler.
07:17
They have a sad death rate of one to two children per woman.
139
421434
4132
Ne yazık ki kadın başına ölü çocuk sayısı da birle iki arasında.
07:21
But 30 years from now, Afghanistan will go from 30 million to 60 million.
140
425566
3819
Ancak 30 yıl sonra Afganistan nüfusu 30 milyondan 60 milyona çıkacak.
07:25
Congo will go from 60 to 120.
141
429385
3407
Kongo ise 60'tan 120'ye.
07:28
That's where we have the fast population growth.
142
432792
2891
İşte buna hızlı nüfus artışı diyebiliriz.
07:31
And many think that these countries are stagnant, but they are not.
143
435683
4345
Çoğu kişinin düşündüğünün tersine bu ülkeler durağan değiller.
07:35
Let me compare Senegal, a Muslim dominated country,
144
440028
3514
Müslüman çoğunluklu bir ülke olan Senegal'le
07:39
with a Christian dominated country, Ghana.
145
443542
2458
Hıristiyan çoğunluğa sahip Gana'yı karşılaştıralım.
07:41
I take them backwards here to their independence,
146
446000
3597
Bu iki ülkenin bağımsızlıklarını kazandıkları yıla
07:45
when they were up here in the beginning of the 1960s.
147
449597
3683
1960'lara geri dönelim.
07:49
Just look what they have done.
148
453280
2098
Bakın ne yapmışlar.
07:51
It's an amazing improvement,
149
455378
1551
Bu inanılmaz bir gelişme,
07:52
from seven children per woman,
150
456929
2237
kadın başına yedi çocuk sayısından,
07:55
they've gone all the way down to between four and five.
151
459166
3065
dört ve beş çocuk seviyesine kadar düşmüşler.
07:58
It's a tremendous improvement.
152
462231
1587
Bu çok büyük bir gelişme.
07:59
So what does it take?
153
463818
1425
Bunun için ne olması gerekiyor?
08:01
Well we know quite well what is needed in these countries.
154
465243
3597
Aslında bu ülkeler için neyin gerekli olduğunu biliyoruz.
08:04
You need to have children to survive.
155
468840
2489
Çocukların hayatta kalması gerekiyor.
08:07
You need to get out of the deepest poverty
156
471329
2613
Yoksulluğun en derininden kurtulmanız
08:09
so children are not of importance for work in the family.
157
473942
3578
böylece çocukların aile için önemli bir işgücü olmaktan çıkması gerekiyor.
08:13
You need to have access to some family planning.
158
477520
2871
Aile planlaması hizmetlerine erişim olması gerekiyor.
08:16
And you need the fourth factor, which perhaps is the most important factor.
159
480391
4332
Ve dördüncü bir etken olarak ki bu belki de en önemli etken.
08:20
But let me illustrate that fourth factor
160
484723
2908
Ama dördüncü etkeni size örnekle açıklama izin verin,
08:23
by looking at Qatar.
161
487631
2101
Katar'a bakalım.
08:25
Here we have Qatar today, and there we have Bangladesh today.
162
489732
3800
Burada günümüzde Katar'ı ve günümüzde Bangladeş'i görüyoruz.
08:29
If I take these countries back to the years of their independence,
163
493532
3637
Bu ülkeleri bağımsızlıklarını kazandıkları yıllara döndürelim.
08:33
which is almost the same year -- '71, '72 --
164
497169
3071
ki bunlar yaklaşık olarak -- 71, 72 --
08:36
it's a quite amazing development which had happened.
165
500240
3874
Yaşanan gelişme oldukça hayret verici.
08:40
Look at Bangladesh and Qatar.
166
504114
1806
Bangladeş ve Katar'a bakın.
08:41
With so different incomes, it's almost the same drop
167
505920
3258
Son derece farklı gelir seviyelerine sahip olmalarına rağmen
08:45
in number of babies per woman.
168
509178
2114
kadın başına bebek sayısında neredeyse aynı düşüş.
08:47
And what is the reason in Qatar?
169
511292
2003
Peki, Katar için bu gelişmenin nedeni ne?
08:49
Well I do as I always do.
170
513295
1659
Her zaman olduğu gibi.
08:50
I went to the statistical authority of Qatar, to their webpage --
171
514954
3772
Katar'ın istatistik kurumunun internet sayfasına girdim --
08:54
It's a very good webpage. I recommend it --
172
518726
2131
Oldukça iyi bir internet sayfası. Tavsiye ediyorum --
08:56
and I looked up -- oh yeah, you can have lots of fun here --
173
520857
6491
ve Katar'ın sosyal trendlerini aradım. -- evet burada oldukça eğlenceli içerik var --
09:03
and provided free of charge, I found Qatar's social trends.
174
527348
4067
hem de ücretsiz olarak.
09:07
Very interesting. Lots to read.
175
531415
2345
Oldukça ilginç, okunacak bir sürü şey.
09:09
I found fertility at birth, and I looked at total fertility rate per woman.
176
533760
4572
Doğurganlık ve kadın başına doğurganlık sayılarını buldum.
09:14
These are the scholars and experts in the government agency in Qatar,
177
538332
3551
Bunlar Katar istatistik kurumunun uzmanları,
09:17
and they say the most important factors are:
178
541883
2655
ve en önemli etkenlerin şunlar olduğunu söylüyorlar:
09:20
"Increased age at first marriage,
179
544538
1942
"İlk evlenme yaşının yükselmesi,
09:22
increased educational level of Qatari woman
180
546480
3025
Katarlı kadınların eğitim seviyelerinin artması
09:25
and more women integrated in the labor force."
181
549505
3313
ve daha fazla kadının iş hayatına katılması."
09:28
I couldn't agree more. Science couldn't agree more.
182
552818
3742
Tamamen aynı fikirdeyim. Bilim tamamen aynı fikirde.
09:32
This is a country that indeed has gone through
183
556560
2517
Aslına bakarsanız bu ülke oldukça ilgi çekici bir
09:34
a very, very interesting modernization.
184
559077
3535
modernleşme sürecinden geçmiş.
09:38
So what it is, is these four:
185
562612
2625
Peki bu dört etken neydi:
09:41
Children should survive, children shouldn't be needed for work,
186
565237
3083
Çocukların hayatta kalması gerekli, çocuklar iş gücü olarak kullanılmamalı,
09:44
women should get education and join the labor force
187
568320
2902
kadınlar eğitilmeli ve iş hayatına katılmalı
09:47
and family planning should be accessible.
188
571222
2273
ve aile planlaması hizmetlerinin erişilebilir olması.
09:49
Now look again at this.
189
573495
3388
Şimdi buna tekrar bakın.
09:52
The average number of children in the world
190
576883
2292
Dünyadaki ortalama çocuk sayısı günümüzde
09:55
is like in Colombia -- it's 2.4 today.
191
579175
3422
Kolombiya'da olduğu gibi -- 2.4.
09:58
There are countries up here which are very poor.
192
582597
3037
Burada oldukça fakir ülkeler var.
10:01
And that's where family planning, better child survival is needed.
193
585634
3951
Buralarda daha iyi aile planlaması, çocukların hayatta kalması için daha iyi şartlar gerekli.
10:05
I strongly recommend Melinda Gates' last TEDTalk.
194
589585
3787
Melinda Gates'in son TED konuşmasını şiddetle öneriyorum.
10:09
And here, down, there are many countries which are less than two children per woman.
195
593372
5459
Buradaysa kadın başına iki çocuktan az pek çok ülke var.
10:14
So when I go back now to give you the answer of the quiz,
196
598831
3612
Başta sorduğum sorunun cevabına dönecek olursam,
10:18
it's two.
197
602443
1542
ikinci şık doğru cevaptı.
10:19
We have reached peak child.
198
603985
2529
En yüksek çocuk seviyesine ulaştık.
10:22
The number of children is not growing any longer in the world.
199
606514
2889
Dünya üzerindeki çocuk sayısı artık artmıyor.
10:25
We are still debating peak oil,
200
609403
1992
Petrol fiyatlarının tavan yapmasını hala tartışıyoruz
10:27
but we have definitely reached peak child.
201
611395
2931
ancak çocuk sayısı konusunda şüphe yok.
10:30
And the world population will stop growing.
202
614326
2723
Dünya nüfusunun büyümesi duracak.
10:32
The United Nations Population Division has said
203
617049
2102
Birleşmiş Milletler Nüfus Bölümü dünya nüfusunun
10:35
it will stop growing at 10 billion.
204
619151
2440
10 milyar civarında duracağını söylüyor.
10:37
But why do they grow if the number of children doesn't grow?
205
621591
4040
Peki, çocuk sayısı artmadığı halde neden nüfus büyümeye devam ediyor?
10:41
Well I will show you here.
206
625631
2446
Bunu size şurada göstereceğim.
10:43
I will use these card boxes in which your notebooks came.
207
628077
3775
Dizüstü bilgisayarlarınızın geldiği karton kutuları kullanacağım.
10:47
They are quite useful for educational purposes.
208
631852
3834
Eğitimsel amaçlar için oldukça faydalılar.
10:51
Each card box is one billion people.
209
635686
2908
Her bir kartın kutu bir milyar insanı gösteriyor.
10:54
And there are two billion children in the world.
210
638594
2668
Ve dünyada iki milyar çocuk yer alıyor.
10:57
There are two billion young people between 15 and 30.
211
641262
6870
Yaşı 15 ile 30 arasında olan iki milyar genç insan var.
11:04
These are rounded numbers.
212
648132
1470
Bunlar yuvarlak sayılar.
11:05
Then there is one billion between 30 and 45,
213
649602
5026
Sonra yaşı 30 ile 45 arasında olan bir milyar insan,
11:10
almost one between 45 and 60.
214
654628
3843
45 ile 60 arasında bir.
11:14
And then it's my box.
215
658471
1624
Ve benim kutum.
11:15
This is me: 60-plus.
216
660095
2025
Yaşı 60 ve üstü olanlar.
11:18
We are here on top.
217
662120
2162
Biz en üstteyiz.
11:20
So what will happen now is what we call "the big fill-up."
218
664282
5232
Burada gerçekleşen şey bizim "büyük dolum" olarak adlandırdığımız durum.
11:25
You can see that it's like three billion missing here.
219
669514
2988
Burada üç milyar insanın kayıp olduğunu görüyorsunuz.
11:28
They are not missing because they've died; they were never born.
220
672502
4307
Bunlar kayıp değil çünkü bunlar daha doğmadılar.
11:32
Because before 1980, there were much fewer people born
221
676809
4108
1980'lerden önce son otuz yılda olduğundan
11:36
than there were during the last 30 years.
222
680917
2757
çok daha az doğum gerçekleşiyordu.
11:39
So what will happen now is quite straightforward.
223
683674
3154
İleride neler olacağı aslında oldukça basit.
11:42
The old, sadly, we will die.
224
686828
2797
Yaşlılar ne yazık ki, öleceğiz.
11:45
The rest of you, you will grow older and you will get two billion children.
225
689625
4655
Diğerleri yaşlanacak ve yeni iki milyar çocuk daha eklenecek.
11:50
Then the old will die.
226
694280
2608
Sonra yaşlılar ölecek.
11:52
The rest will grow older and get two billion children.
227
696888
4038
Diğerleri biraz daha yaşlanacak ve iki milyar daha çocuk doğacak.
11:56
And then again the old will die and you will get two billion children.
228
700926
5769
Sonra yine yaşlılar ölecek ve iki milyar daha çocuk doğacak.
12:02
(Applause)
229
706695
2254
(Alkışlar)
12:04
This is the great fill-up.
230
708949
3633
Büyük dolum işte bu.
12:08
It's inevitable.
231
712582
2772
Bu kaçınılmaz.
12:11
And can you see that this increase took place
232
715354
2646
Bu artışın ortalama insan ömrünün uzamasıyla ya da
12:13
without life getting longer and without adding children?
233
718000
4803
daha fazla çocuk sayısıyla bir ilgisi yok.
12:18
Religion has very little to do with the number of babies per woman.
234
722803
4905
Kadın başına düşen çocuk sayısıyla dinler arasında neredeyse hiç bağlantı yok.
12:23
All the religions in the world are fully capable
235
727708
3269
Dünya üzerinde dinlerin hepsi değerlerini koruma
12:26
to maintain their values and adapt to this new world.
236
730977
5125
ve yeni şartlara uyum sağlama kapasitesine sahipler.
12:32
And we will be just 10 billion in this world,
237
736102
5283
Eğer en fakir ülkeler fakirlikten kurtulursa ve
12:37
if the poorest people get out of poverty,
238
741385
3584
çocuklar hayatta kalırsa, aile planlama hizmetlerine kolay ulaşabilirlerse
12:40
their children survive, they get access to family planning.
239
744969
3173
dünya nüfusu 10 milyar seviyesinde kalacak.
12:44
That is needed.
240
748142
1900
Bu gerekli.
12:45
But it's inevitable that we will be two to three billion more.
241
750042
5715
Ancak nüfusumuzun iki ya da üç milyar daha artması kaçınılmaz.
12:51
So when you discuss and when you plan
242
755757
3212
Sonuç olarak dünya insanları için gelecekte gereken
12:54
for the resources and the energy needed for the future,
243
758969
3403
kaynak ve enerji miktarını planlamak üzere
12:58
for human beings on this planet,
244
762372
2333
tartışırken planlarınızı
13:00
you have to plan for 10 billion.
245
764705
2157
10 milyara göre yapmalısınız.
13:02
Thank you very much.
246
766862
2150
Teşekkür ederim.
13:04
(Applause)
247
769012
6086
(Alkışlar)
ABOUT THE SPEAKER
Hans Rosling - Global health expert; data visionaryIn Hans Rosling’s hands, data sings. Global trends in health and economics come to vivid life. And the big picture of global development—with some surprisingly good news—snaps into sharp focus.
Why you should listen
Even the most worldly and well-traveled among us have had their perspectives shifted by Hans Rosling. A professor of global health at Sweden's Karolinska Institute, his work focused on dispelling common myths about the so-called developing world, which (as he pointed out) is no longer worlds away from the West. In fact, most of the Third World is on the same trajectory toward health and prosperity, and many countries are moving twice as fast as the west did.
What set Rosling apart wasn't just his apt observations of broad social and economic trends, but the stunning way he presented them. Guaranteed: You've never seen data presented like this. A presentation that tracks global health and poverty trends should be, in a word: boring. But in Rosling's hands, data sings. Trends come to life. And the big picture — usually hazy at best — snaps into sharp focus.
Rosling's presentations were grounded in solid statistics (often drawn from United Nations and World Bank data), illustrated by the visualization software he developed. The animations transform development statistics into moving bubbles and flowing curves that make global trends clear, intuitive and even playful. During his legendary presentations, Rosling took this one step farther, narrating the animations with a sportscaster's flair.
Rosling developed the breakthrough software behind his visualizations through his nonprofit Gapminder, founded with his son and daughter-in-law. The free software — which can be loaded with any data — was purchased by Google in March 2007. (Rosling met the Google founders at TED.)
Rosling began his wide-ranging career as a physician, spending many years in rural Africa tracking a rare paralytic disease (which he named konzo) and discovering its cause: hunger and badly processed cassava. He co-founded Médecins sans Frontièrs (Doctors without Borders) Sweden, wrote a textbook on global health, and as a professor at the Karolinska Institut in Stockholm initiated key international research collaborations. He's also personally argued with many heads of state, including Fidel Castro.
Hans Rosling passed away in February 2017. He is greatly missed.
Hans Rosling | Speaker | TED.com