TEDSalon London Spring 2012
Pam Warhurst: How we can eat our landscapes
Pam Warhurst: Peyzajımızı nasıl yiyebiliriz ?
Filmed:
Readability: 3.9
1,361,728 views
Bir yöre halkı kullanılmayan arazisiyle ne yapmalıdır? Yiyecek ekmelidir tabii ki. Pam Warhurst, TEDSalon'da, nasıl kendisiyle beraber gitgide büyüyen bir gönüllü grubunun bir araya gelip kullanılmayan arazi parçalarını yöre halkına ait sebze bahçelerine çevirdiklerini ve toplumlarının yiyecek hikâyesini nasıl değiştirdiklerini enerji ve mizahla anlatıyor.
Pam Warhurst - Cofounder, Incredible Edible
Pam Warhurst cofounded Incredible Edible, an initiative in Todmorden, England dedicated to growing food locally by planting on unused land throughout the community. Full bio
Pam Warhurst cofounded Incredible Edible, an initiative in Todmorden, England dedicated to growing food locally by planting on unused land throughout the community. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:16
The will to live life differently can start
0
586
2838
Hayatı farklı şekilde yaşama azmi
00:19
in some of the most unusual places.
1
3424
3446
en olmadık yerlerde başlayabilir.
00:22
This is where I come from, Todmorden.
2
6870
1946
Burası geldiğim yer, Todmorden.
00:24
It's a market town in the north of England,
3
8816
2020
İngiltere'nin kuzeyinde, 15 bin kişinin yaşadığı,
00:26
15,000 people, between Leeds and Manchester,
4
10836
2671
Leeds ve Manchester arasında bir pazar kasabası.
00:29
fairly normal market town.
5
13507
2073
Oldukça normal bir pazar kasabası.
00:31
It used to look like this,
6
15580
2170
Eskiden böyle görünürdü;
00:33
and now it's more like this,
7
17750
2748
şimdi daha çok böyle,
00:36
with fruit and veg and herbs sprouting up all over the place.
8
20498
3725
her yerden biten meyve ve sebze ve otlarla...
00:40
We call it propaganda gardening. (Laughter)
9
24223
4717
Biz buna propaganda bahçeciliği diyoruz. (Gülüşmeler)
00:44
Corner row railway, station car park,
10
28940
3015
Tren istasyonunun köşesi, sağlık merkezimizin önündeki
00:47
front of a health center, people's front gardens,
11
31955
3752
otopark, insanların ön bahçeleri
00:51
and even in front of the police station. (Laughter)
12
35707
3537
ve hatta karakolun önü. (Gülüşmeler)
00:55
We've got edible canal towpaths,
13
39244
2990
Yenilebilir yedekçi yollarımız var
00:58
and we've got sprouting cemeteries.
14
42234
2166
ve filiz veren mezarlıklarımız.
01:00
The soil is extremely good. (Laughter)
15
44400
6501
Toprak had safhada iyi. (Gülüşmeler)
01:06
We've even invented a new form of tourism.
16
50901
2243
Yeni bir turizm türü bile icat ettik;
01:09
It's called vegetable tourism, and believe it or not,
17
53144
3607
sebze turizmi deniyor ve ister inanın ister inanmayın,
01:12
people come from all over the world to poke around in our raised beds,
18
56751
3924
insanlar dünyanın her yerinden yükseltilmiş yataklarımızda gezinip bakınmak için geliyor;
01:16
even when there's not much growing. (Laughter)
19
60675
2984
hatta, pek yetişen bir şey olmadığında bile. (Gülüşmeler)
01:19
But it starts a conversation. (Laughter)
20
63659
3630
Ama bu, karşılıklı bir konuşma başlatıyor. (Gülüşmeler)
01:23
And, you know, we're not doing it because we're bored. (Laughter)
21
67289
4008
Ve biliyor musunuz, bunu canımız sıkıldığı için yapmıyoruz. (Gülüşmeler)
01:27
We're doing it because we want to start a revolution.
22
71297
4817
Bunu yapıyoruz çünkü bir devrim başlatmak istiyoruz.
01:32
We tried to answer this simple question:
23
76114
1318
Şu basit soruyu cevaplamaya çalıştık:
01:33
Can you find a unifying language that cuts across age
24
77432
2890
İnsanların kendi kendilerine yeni bir yaşam şekli bulmalarına,
01:36
and income and culture that will help people themselves
25
80322
4217
etraflarındaki alanları farklı bir şekilde görmelerine,
01:40
find a new way of living,
26
84539
1661
kullandıkları kaynaklarla ilgili daha farklı düşünmelerine,
01:42
see spaces around them differently,
27
86200
2125
daha farklı etkileşimde bulunmalarına yardım edecek,
01:44
think about the resources they use differently,
28
88325
2603
yaşı ve gelir durumunu ve kültürün sınırlarını aşan,
01:46
interact differently?
29
90928
1993
birleştirici bir dil bulabilir misiniz?
01:48
Can we find that language?
30
92921
2369
O dili bulabilir miyiz?
01:51
And then, can we replicate those actions?
31
95290
3967
Ve sonra, bu aksiyonları çoğaltabilir miyiz?
01:55
And the answer would appear to be yes,
32
99257
2758
Ve cevap, "evet" gibi göründü
01:57
and the language would appear to be food.
33
102015
3403
ve dil de, "gıda" gibi göründü.
02:01
So, three and a half years ago, a few of us
34
105418
2019
Böylece, üç buçuk yıl önce, birkaçımız
02:03
sat around a kitchen table and
35
107437
1619
mutfak masasına oturduk ve
02:04
we just invented the whole thing. (Laughter)
36
109056
3368
bütün olayı icat ettik. (Güüşmeler)
02:08
(Applause)
37
112424
3237
(Alkışlar)
02:11
We came up with a really simple game plan that we put to a public meeting.
38
115661
2591
Bir halk toplantısıyla ortaya koyduğumuz gerçekten basit bir stratejiyle çıkageldik.
02:14
We did not consult. We did not write a report.
39
118252
2313
Danışmadık. Bir rapor yazmadık.
02:16
Enough of all that. (Laughter)
40
120565
2575
Bütün bunlar bi' yere kadar... (Gülüşmeler)
02:19
And we said to that public meeting in Todmorden,
41
123140
3018
Ve Todmorden'deki bu halk toplantısında şunu dedik:
02:22
look, let's imagine that our town
42
126158
2946
Bakın...Kasabamızın
02:25
is focused around three plates:
43
129104
1756
üç "tabak" etrafında odaklandığını farz edin:
02:26
a community plate, the way we live our everyday lives;
44
130860
2224
Bir yöre halkı tabağı... Gündelik yaşamlarımızı nasıl yaşadığımız...
02:28
a learning plate, what we teach our kids in school
45
133084
3048
Bir öğrenme tabağı... Çocuklarımıza okulda ne öğrettiğimiz
02:32
and what new skills we share amongst ourselves;
46
136132
2761
ve kendi aramızda ne tür yeni becerileri paylaştığımız....
02:34
and business, what we do with the pound in our pocket
47
138893
3119
Ve iş... Cebimizdeki parayla ne yaptığımız
02:37
and which businesses we choose to support.
48
142012
1821
ve hangi işleri desteklemeyi seçtiğimiz.
02:39
Now, let's imagine those plates agitated
49
143833
2807
Şimdi, bu tabakların gıdayla ilgili
02:42
with community actions around food.
50
146640
2640
halk eylemleriyle sarsıldığını farz edin.
02:45
If we start one of those community plates spinning,
51
149280
2241
Bu halk tabaklarından birini çevirmeye başlarsak...
02:47
that's really great, that really starts to empower people,
52
151521
3384
Bu gerçekten muhteşem, bu gerçekten insanları güçlendirir
02:50
but if we can then spin that community plate
53
154905
2087
fakat bu durumda, eğer o yöre halkı tabağını
02:52
with the learning plate, and then spin it with the business plate,
54
156992
2896
öğrenme tabağıyla birlikte çevirirsek ve sonra da bunu iş tabağıyla birlikte çevirirsek
02:55
we've got a real show there, we've got some action theater.
55
159888
3736
işte o zaman gerçek bir gösterimiz olur, seyre değer bir tiyatromuz olur.
02:59
We're starting to build resilience ourselves.
56
163624
3345
Kendimiz direnç oluşturmaya başlıyoruz.
03:02
We're starting to reinvent community ourselves,
57
166969
3391
Kendimiz halkı yeniden oluşturuyoruz.
03:06
and we've done it all without a flipping strategy document.
58
170360
3467
Ve bunun hepsini tek bir lanet strateji dökümanı olmaksızın yapıyoruz.
03:09
(Applause)
59
173827
5311
(Alkışlar)
03:15
And here's the thing as well.
60
179138
2792
Ve bir de şu var:
03:17
We've not asked anybody's permission to do this,
61
181930
2416
Bunu yapmak için kimsenin iznini istemedik;
03:20
we're just doing it. (Laughter)
62
184346
2293
sadece yapıyoruz. (Gülüşmeler)
03:22
And we are certainly not waiting for that check
63
186639
1761
Ve işe başlamadan önce, posta kutusuna
03:24
to drop through the letterbox before we start,
64
188400
2738
o çekin atılmış olmasını da kesinlikle beklemiyoruz.
03:27
and most importantly of all, we are not daunted
65
191138
2332
Ve hepsinin en önemlisi, "Yarının problemleri karşısında
03:29
by the sophisticated arguments that say,
66
193470
1852
bu küçük eylemler anlamsızdır." şeklindeki
03:31
"These small actions are meaningless in the face of tomorrow's problems,"
67
195322
3896
çok bilmiş argümanlar karşısında yılmıyoruz,
03:35
because I have seen the power of small actions,
68
199218
3668
çünkü ben küçük eylemlerin gücünü gördüm
03:38
and it is awesome.
69
202886
2071
ve bu, inanılmaz.
03:40
So, back to the public meeting. (Laughter)
70
204957
3113
Evet, halk toplantısına geri dönelim. (Gülüşmeler)
03:43
We put that proposition to the meeting, two seconds,
71
208070
2889
Bu önerimizi söyledik, iki saniye geçti
03:46
and then the room exploded.
72
210959
1708
ve sonra oda patladı.
03:48
I have never, ever experienced anything like that in my life.
73
212667
3888
Hayatımda hiç ama hiç bunun gibi bir şey deneyimlemedim.
03:52
And it's been the same in every single room, in every town
74
216555
3382
Ve hikâyemizi anlattığımız her bir odada, her bir kasabada
03:55
that we've ever told our story.
75
219937
1555
aynı durum oldu.
03:57
People are ready and respond to the story of food.
76
221492
4344
İnsanlar hazır ve gıdanın hikâyesine cevap veriyorlar.
04:01
They want positive actions they can engage in,
77
225836
2257
Katılacakları pozitif eylemler istiyorlar;
04:03
and in their bones, they know it's time
78
228093
2599
ve kişisel sorumluluk almanın ve
04:06
to take personal responsibility
79
230692
1889
birbirimize ve çevreye karşı daha
04:08
and invest in more kindness to each other
80
232581
2571
iyiliksever olmanın zamanının geldiğini
04:11
and to the environment.
81
235152
2923
derinden hissediyorlar.
04:13
And since we had that meeting three and a half years ago,
82
238075
3314
Üç buçuk yıl önceki o toplantımızdan beri,
04:17
it's been a heck of a roller coaster.
83
241389
3250
bayağı inişli çıkışlı bir yol oldu.
04:20
We started with a seed swap, really simple stuff,
84
244639
2896
Bir tohum takasıyla başladık, gerçekten basit şeyler
04:23
and then we took an area of land, a strip on the side
85
247535
2249
ve sonra bir alanı aldık, ana yolumuzun kenarında
04:25
of our main road, which was a dog toilet, basically,
86
249784
2502
aslında köpek tuvaleti olan bir şerit
04:28
and we turned it into a really lovely herb garden.
87
252286
3354
ve onu gerçekten hoş bir bitki bahçesine çevirdik.
04:31
We took the corner of the car park in the station
88
255640
2286
Daha önce gördüğünüz, istasyondaki otoparkın köşesini aldık
04:33
that you saw, and we made vegetable beds
89
257926
1735
ve herkesin paylaşması ve ürün toplaması için
04:35
for everybody to share and pick from themselves.
90
259661
3524
sebze yatakları yaptık.
04:39
We went to the doctors. We've just had
91
263185
1309
Doktorlara gittik. Todmorden'da yenice, 6 milyon sterlinlik bir
04:40
a 6-million-pound health center built in Todmorden,
92
264494
2905
sağlık merkezimiz oldu
04:43
and for some reason that I cannot comprehend,
93
267399
2688
ve benim kavrayamadığım bir nedenle
04:45
it has been surrounded by prickly plants. (Laughter)
94
270087
3793
burası dikenli bitkilerle çevrili. (Gülüşmeler)
04:49
So we went to the doctors, said, "Would you mind us taking them up?"
95
273880
3089
Böylece doktorlara gittik ve "Bunları kaldırmamız sizin için sorun oluşturur mu?" dedik.
04:52
They said, "Absolutely fine, provided you get planning permission
96
276969
2354
"Planlama izni almanız, bunu Latince kotarmanız
04:55
and you do it in Latin and you do it in triplicate,"
97
279323
1922
ve üç kopya hazırlamanız kaydıyla hiç problem değil." dediler.
04:57
so we did — (Laughter) — and now there are fruit trees
98
281245
2790
Biz de yaptık —(Gülüşmeler)— ve şimdi doktor kliniğinin çevresinde
04:59
and bushes and herbs and vegetables
99
284035
3295
meyve ağaçları ve çalılar ve
05:03
around that doctor's surgery.
100
287330
3230
bitkiler ve sebzeler var.
05:06
And there's been lots of other examples, like the corn
101
290560
2276
Ve birçok başka örnek de oldu;
05:08
that was in front of the police station,
102
292836
1856
karakolun önündeki mısır
05:10
and the old people's home that we've planted it with food
103
294692
1817
ve yaşlı insanların evlerine ektiğimiz,
05:12
that they can pick and grow.
104
296509
1972
toplayıp yetiştirebilecekleri gıdalar gibi...
05:14
But it isn't just about growing,
105
298481
1710
Ama bütün konu yetiştirmek üzerine değil
05:16
because we all are part of this jigsaw.
106
300191
2545
çünkü hepimiz bu yapbozun parçalarıyız.
05:18
It's about taking those artistic people in your community
107
302736
2874
Konu, topluluğunuzdaki o sanatsal tipleri işe katmak
05:21
and doing some fabulous designs in those raised beds
108
305610
2233
ve insanlara orada ne yetiştiğini anlatmak için
05:23
to explain to people what's growing there,
109
307843
2071
o yükseltilmiş yataklarda bazı müthiş tasarımlar yapmak
05:25
because there's so many people that don't really recognize
110
309914
2216
çünkü bir sebzeyi, bir parça plastiğin içinde
05:28
a vegetable unless it's in a bit of plastic
111
312130
1888
üzerinde bir parça etiketle birlikte değilse
05:29
with a bit of an instruction packet on the top. (Laughter)
112
314018
2072
tanıyamayan çok fazla insan var. (Gülüşmeler)
05:31
So we have some people who designed these things,
113
316090
2896
Yani, bu şeyleri tasarlamış bazı insanlarımız var.
05:34
"If it looks like this, please don't pick it, but if it looks like this,
114
318986
2017
"Eğer böyle görünüyorsa lütfen toplamayın ama
05:36
help yourself."
115
321003
1977
böyle görünüyorsa buyrun."
05:38
This is about sharing and investing in kindness.
116
322980
2869
Bu paylaşmakla ve iyiliğe yatırım yapmakla ilgili.
05:41
And for those people that don't want to do either
117
325849
1857
Ve bu iki şeyi de yapmak istemeyenler
05:43
of those things, maybe they can cook,
118
327706
1999
belki yemek pişirebilirler;
05:45
so we pick them seasonally and then we go on the street,
119
329705
2873
biz de ürünleri mevsimine uygun olarak alırız ve sokağa çıkarız
05:48
or in the pub, or in the church,
120
332578
2233
ya da bara ya da kiliseye
05:50
or wherever people are living their lives.
121
334811
1632
ya da insanlar yaşamlarını nerede sürdürüyorsa oralara gideriz.
05:52
This is about us going to the people and saying,
122
336443
2542
Bu, bizim insanlara gidip
05:54
"We are all part of the local food jigsaw,
123
338985
2409
"Hepimiz yerel gıda yapbozunun parçasıyız,
05:57
we are all part of a solution."
124
341394
2655
hepimiz bir çözümün parçasıyız." dememizle ilgili.
05:59
And then, because we know we've got vegetable tourists
125
344049
2216
Ve sonra, sebze turistlerimiz olduğu
06:02
and we love them to bits and they're absolutely fantastic,
126
346265
2708
ve onları çok sevdiğimiz ve kesinlikle harika oldukları için
06:04
we thought, what could we do to give them an even better experience?
127
348973
2576
onlara daha iyi bir deneyim yaşatmak için ne yapabileceğimizi düşündük.
06:07
So we invented, without asking, of course,
128
351549
2404
Bu yüzden, tabii ki sormadan,
06:09
the Incredible Edible Green Route.
129
353953
2106
"İnanılmaz Yenilebilir Yeşil Rota"yı yarattık.
06:11
And this is a route of exhibition gardens,
130
356059
2725
Ve bu, sergi bahçelerinin
06:14
and edible towpaths, and bee-friendly sites, and the story
131
358784
4711
ve yenilebilir kanal yollarının ve arı dostu alanların ve polen taşıyıcılarının
06:19
of pollinators, and it's a route that we designed
132
363495
2868
hikâyesinin olduğu bir rota. Ve insanları
06:22
that takes people through the whole of our town,
133
366363
2606
tüm kasabamızda gezdiren, kafelerimizin ve
06:24
past our cafes and our small shops, through our market,
134
368969
3219
küçük dükkanlarımızın önünden, pazarımızın içinden geçiren, tasarladığımız bir rota;
06:28
not just to and fro from the supermarket,
135
372188
3413
sadece süpermarketten etrafa mekik dokumak değil...
06:31
and we're hoping that, in changing people's footfall
136
375601
2298
Ve umuyoruz ki, kasabamızdaki yaya trafiğini değiştirmekle
06:33
around our town, we're also changing their behavior.
137
377899
2855
aynı zamanda insanların davranışlarını da değiştiriyoruz.
06:36
And then there's the second plate, the learning plate.
138
380754
3720
Ve sonra ikinci tabak... Öğrenme tabağı...
06:40
Well, we're in partnership with a high school.
139
384474
1580
Evet... Bir liseyle işbirliği içindeyiz.
06:41
We've created a company. We are designing and building
140
386054
3073
Bir şirket kurduk. Lisenin arkasında, boş duran
06:45
an aquaponics unit in some land that was spare
141
389127
2048
bir alanda bir simbiyotik hayvan/bitki su kültürü birimi
06:47
at the back of the high school, like you do,
142
391175
1907
tasarlıyoruz ve kuruyoruz.
06:48
and now we're going to be growing fish and vegetables
143
393082
2193
Ve şimdi içinde arıların olduğu bir meyve bahçesinde
06:51
in an orchard with bees,
144
395275
2549
balık ve sebze yetiştireceğiz
06:53
and the kids are helping us build that,
145
397824
2258
ve çocuklar bunu kurmamıza yardım ediyor
06:55
and the kids are on the board, and because the community
146
400082
2813
ve çocuklar yönetim kurulunda ve insanlar
06:58
was really keen on working with the high school,
147
402895
1532
liseyle çalışmaya gerçekten istekli oldukları için
07:00
the high school is now teaching agriculture,
148
404427
3368
lise şimdi tarım dersleri veriyorlar
07:03
and because it's teaching agriculture, we started to think,
149
407795
3116
ve lise tarım dersi verdiği için şunu düşünmeye başladık:
07:06
how could we then get those kids that never had a qualification
150
410911
2783
Daha önce hayatlarında bir yetkinliği olmayan fakat
07:09
before in their lives but are really excited about growing,
151
413694
2551
ürün yetiştirmeye gerçekten heyecan duyan bu çocuklara
07:12
how can we give them some more experience?
152
416245
1704
nasıl biraz daha fazla tecrübe kazandırabiliriz?
07:13
So we got some land that was donated
153
417949
1959
Bu nedenle, yerel bir bahçecilik merkezinin bağışladığı
07:15
by a local garden center.
154
419908
1258
bir alanı aldık.
07:17
It was really quite muddy, but in a truly incredible way,
155
421166
3334
Oldukça çamurluydu fakat gerçekten inanılmaz bir şekilde,
07:20
totally voluntary-led, we have turned that
156
424500
2610
tamamen gönüllülerin yönetiminde, bunu
07:23
into a market garden training center,
157
427110
2197
bir pazar bahçesi eğitim merkezine çevirdik.
07:25
and that is polytunnels and raised beds
158
429307
2964
Ve bunlar, politüneller ve yükseltilmiş yataklar
07:28
and all the things you need to get the soil under your fingers
159
432271
2704
ve ellerinize toprak değmesi ve "Belki gelecekte bundan bir
07:30
and think maybe there's a job in this for me in the future.
160
434975
2321
meslek çıkarabilirim." diye düşünmeniz için gereken her şey.
07:33
And because we were doing that, some local academics said,
161
437296
2208
Ve bunu yapıyor olduğumuz için bazı yerel akademisyenler,
07:35
"You know, we could help design
162
439504
1332
"Sizin için ticari bir bahçecilik kursu
07:36
a commercial horticulture course for you.
163
440836
1772
tasarlamaya yardım edebiliriz.
07:38
There's not one that we know of."
164
442608
1395
Bildiğimiz böyle bir kurs yok." dediler.
07:39
So they're doing that, and we're going to launch it later this year,
165
444003
2644
Dolayısıyla onlar bunu yapıyor ve gelecek yıl başlatıyoruz.
07:42
and it's all an experiment, and it's all voluntary.
166
446647
2585
Ve bu tamamıyla bir deneme ve tamamıyla gönüllülüğe dayanıyor.
07:45
And then there's the third plate,
167
449232
1619
Ve sonra üçüncü tabak...
07:46
because if you walk through an edible landscape,
168
450851
1818
Çünkü eğer yenilebilir bir peyzajdan geçerseniz
07:48
and if you're learning new skills, and if you start to get
169
452669
2595
ve yeni beceriler öğreniyorsanız ve mevsimlik nelerin
07:51
interested in what's growing seasonally,
170
455264
2048
yetiştiğine ilgi duymaya başlarsanız
07:53
you might just want to spend more of your own money
171
457312
1912
paranızın daha büyük bir bölümünü yerel üreticilerin
07:55
in support of local producers,
172
459224
2080
desteklenmesi için harcamak isteyebilirsiniz;
07:57
not just veg, but meat and cheese and beer
173
461304
1752
sadece sebze değil; et ve peynir ve bira
07:58
and whatever else it might be.
174
463056
2079
ve başka ne olabilirse.
08:01
But then, we're just a community group, you know.
175
465135
2737
Ama öte yandan, biz sadece bir halk grubuyuz, tahmin edersiniz...
08:03
We're just all volunteers. What could we actually do?
176
467872
1958
Hepimiz gönüllüleriz. Gerçekten ne yapabilirdik?
08:05
So we did some really simple things.
177
469830
1750
Dolayısıyla gerçekten basit bazı şeyler yaptık.
08:07
We fundraised, we got some blackboards,
178
471580
1787
Para toplayıp karatahtalar aldık;
08:09
we put "Incredible Edible" on the top,
179
473367
1170
üzerlerine "İnanılmaz Yenilebilir" yazdık;
08:10
we gave it every market trader that was selling locally,
180
474537
2176
yerel satış yapan her pazarcıya bir tane verdik
08:12
and they scribbled on what they were selling in any one week.
181
476713
2927
ve o hafta için ne sattıklarını üzerlerine karaladılar.
08:15
Really popular. People congregated around it.
182
479640
2456
Gerçekten popüler oldu. İnsanlar etrafında toplandı.
08:17
Sales were up.
183
482096
1648
Satışlar arttı.
08:19
And then, we had a chat with the farmers, and we said,
184
483744
2996
Ve sonra çiftçilerle bir sohbetimiz oldu ve
08:22
"We're really serious about this,"
185
486740
977
"Bu konuda gerçekten ciddiyiz." dedik
08:23
but they didn't actually believe us, so we thought,
186
487717
2418
ama bize aslında inanmadılar; biz de şöyle düşündük:
08:26
okay, what should we do? I know. If we can create
187
490135
2625
"Tamam, ne yapmalıyız? Ben biliyorum. Bir ürünle ilgili
08:28
a campaign around one product and show them
188
492760
2574
bir kampanya düzenleyip onlara bu ürüne karşı
08:31
there is local loyalty to that product,
189
495334
2043
yerel bir sadakat olduğunu gösterirsek
08:33
maybe they'll change their mind and see we're serious.
190
497377
2343
belki fikirlerini değiştirirler ve ciddi olduğumuzu görürler."
08:35
So we launched a campaign -- because it just amuses me --
191
499720
2991
Böylece, -sadece beni eğlendirdiği için- adı "Her Yumurta Önem Taşır"
08:38
called Every Egg Matters. (Laughter)
192
502711
2073
olan bir kampanya başlattık. (Gülüşmeler)
08:40
And what we did was we put people on our egg map.
193
504784
3621
Ve yaptığımız şey, bir yumurta haritasına insanları yerleştirmekti.
08:44
It's a stylized map of Togmorden.
194
508405
2151
Todmorden'in stilize edilmiş bir haritası.
08:46
Anybody that's selling their excess eggs
195
510556
1639
Bahçe kapısında fazla yumurtasını,
08:48
at the garden gate, perfectly legally, to their neighbors,
196
512195
2538
tamamen yasal olarak, komşularına satan herkesi
08:50
we've stuck on there. We started with four,
197
514733
2417
burada gösterdik. 4 kişiyle başladık
08:53
and we've now got 64 on, and the result of that was
198
517150
2274
ve şimdi 64 kişi var. Ve bunun sonucu,
08:55
that people were then going into shops
199
519424
1500
insanların dükkanlara gidip yerel Todmorden yumurtası
08:56
asking for a local Todmorden egg, and the result of that
200
520924
2681
sormaya başlamalarıydı. Ve bunun sonucunda
08:59
was, some farmers upped the amount of flocks they got
201
523605
2289
bazı çiftçiler sahip oldukları serbest gezinen sürülerinin
09:01
of free range birds, and then they went on to meat birds,
202
525894
2109
miktarını arttırdı ve sonra et kuşlarına el attılar.
09:03
and although these are really, really small steps,
203
528003
2581
Bunlar gerçekten küçük adımlar olmasına rağmen
09:06
that increasing local economic confidence
204
530584
4689
artan yerel ekonomik güven
09:11
is starting to play out in a number of ways,
205
535273
2577
çeşitli şekillerde kendini göstermeye başladı.
09:13
and we now have farmers doing cheese
206
537850
1302
Ve şimdi peynir üreten çiftçilerimiz var
09:15
and they've upped their flocks and rare breed pigs,
207
539152
1789
ve nadir cins domuz sürülerini arttırdırlar;
09:16
they're doing pasties and pies and things
208
540941
1408
etli börek ve turta gibi daha önce
09:18
that they would have never done before.
209
542349
2373
hiç yapmadıkları şeyleri yapıyorlar.
09:20
We've got increasing market stalls selling local food,
210
544722
2621
Yerel gıda satan pazar tezgâhlarımız artıyor
09:23
and in a survey that local students did for us, 49 percent
211
547343
4214
ve yerel öğrencilerin bizim için yaptıkları bir ankete göre
09:27
of all food traders in that town said that their bottom line
212
551557
2953
kasabadaki tüm gıda tüccarlarının % 49'u, net kazançlarının
09:30
had increased because of what we were actually doing.
213
554510
2406
bizim fiilen yaptıklarımız sayesinde yükseldiğini söyledi.
09:32
And we're just volunteers and it's only an experiment.
214
556916
3090
Ve biz sadece gönüllüleriz ve bu sadece bir deney.
09:35
(Laughter)
215
560006
1404
(Gülüşmeler)
09:37
Now, none of this is rocket science.
216
561410
2410
Şimdi, bunların hiçbiri roket bilimi değil.
09:39
It certainly is not clever, and it's not original.
217
563820
2879
Kesinlikle çok zekice değil ve orijinal değil
09:42
But it is joined up, and it is inclusive.
218
566699
3807
ama birleştirici ve kapsayıcı.
09:46
This is not a movement for those people
219
570506
2123
Bu, kendi başının çaresine zaten bakacak
09:48
that are going to sort themselves out anyway.
220
572629
1922
insanlar için bir hareket değil.
09:50
This is a movement for everyone.
221
574551
1334
Bu herkes için bir hareket.
09:53
We have a motto: If you eat, you're in. (Laughter)
222
577447
3866
Bir mottomuz var: (Yemek) Yiyorsan sen de varsın. (Gülüşmeler)
09:57
(Applause)
223
581313
1915
(Alkış)
10:03
Across age, across income, across culture.
224
587402
5077
Farklı yaşlar, farklı gelir düzeyleri, farklı kültürler...
10:08
It's been really quite a roller coaster experience,
225
592479
3607
Gerçekten oldukça inişli çıkışlı bir deneyim oldu.
10:11
but going back to that first question that we asked,
226
596086
548
Fakat sorduğumuz ilk soruya geri dönecek olursak...
10:14
is it replicable? Yeah. It most certainly is replicable.
227
598559
3259
Aynı şekilde çoğaltılabilir mi? Evet, kesinlikle çoğaltılabilir.
10:17
More than 30 towns in England now are spinning
228
601818
2814
İngiltere'de 30'dan fazla kasaba şimdi
10:20
the Incredible Edible plate.
229
604632
2128
"İnanılmaz Yenilebilir" tabağını çeviriyor.
10:22
Whichever way they want to do it, of their own volition,
230
606760
3495
Ne şekilde bunu yapmak istiyorlarsa, kendi iradelerince
10:26
they're trying to make their own lives differently,
231
610255
2694
kendi hayatlarını farklılaştırmaya çalışıyorlar.
10:28
and worldwide, we've got communities across America
232
612949
2748
Ve dünya çapında, Amerika ve Japonya'nın bir ucundan diğerine
10:31
and Japan -- it's incredible, isn't it? I mean,
233
615697
1744
topluluklarımız var. İnanılmaz değil mi?
10:33
America and Japan and New Zealand.
234
617441
2515
Amerika ve Japonya ve Yeni Zelanda...
10:35
People after the earthquake in New Zealand visited us
235
619956
2524
Yeni Zelanda'daki depremden sonra insanlar,
10:38
in order to incorporate some of this public spiritedness
236
622480
3051
ürün yetiştirme etrafındaki bu kamusal şevkin bir kısmını
10:41
around local growing into the heart of Christchurch.
237
625531
4652
Christchurch'un kalbine dahil etmek için bizi ziyaret etti.
10:46
And none of this takes more money
238
630183
2847
Ve bunların hiçbiri daha çok para istemiyor
10:48
and none of this demands a bureaucracy,
239
633030
3127
ve bunların hiçbiri bürokrasi gerektirmiyor
10:52
but it does demand that you think things differently
240
636157
2863
fakat sizin şeyleri farklı düşünmenizi
10:54
and you are prepared to bend budgets and work programs
241
639020
3697
ve bütçelerle oynamanızı ve üzerinden toplulukların
10:58
in order to create that supportive framework
242
642717
2128
sıçrayabilecekleri destekleyici sistemleri yaratmak için
11:00
that communities can bounce off.
243
644845
2714
programlar oluşturmanızı gerektiriyor.
11:03
And there's some great ideas already in our patch.
244
647559
2916
Ve bizim şimdiden bazı müthiş fikirlerimiz var.
11:06
Our local authority has decided to make everywhere
245
650475
2784
Yerel yönetimimiz her yeri
11:09
Incredible Edible, and in support of that
246
653259
2662
"İnanılmaz Yenilebilir" yapmaya karar verdi ve
11:11
have decided to do two things.
247
655921
1485
bunu desteklemek için iki şey yapmaya karar verdi.
11:13
First, they're going to create an asset register of spare land
248
657406
3109
Birincisi, sahip oldukları kullanılmayan alanların bir kaydını oluşturacaklar;
11:16
that they've got, put it in a food bank so that communities
249
660515
2231
bunu bir aşevine koyacaklar böylece topluluklar
11:18
can use that wherever they live,
250
662746
1736
bunu nerede yaşıyorlarsa yaşasınlar kullanabilecekler.
11:20
and they're going to underpin that with a license.
251
664482
2177
Ve bunu bir lisansla destekleyecekler.
11:22
And then they've said to every single one of their workforce,
252
666659
2381
Ve devamında, çalışanlarının her birine şunu söylediler:
11:24
if you can, help those communities grow,
253
669040
2497
"Yapabilirseniz, bu toplulukların büyümesine yardım edin
11:27
and help them to maintain their spaces.
254
671537
2113
ve alanlarına bakmalarına yardım edin."
11:29
Suddenly, we're seeing actions on the ground
255
673650
2039
Birden, sahada yerel yönetimden eylemler
11:31
from local government. We're seeing this mainstreamed.
256
675689
2280
görüyoruz. Bunun hakim eğilimlerin içine dahil olduğunu görüyoruz.
11:33
We are responding creatively at last to what Rio demanded
257
677969
4425
Rio'nun bizden talep ettiklerine yaratıcı bir şekilde sonunda
11:38
of us, and there's lots more you could do.
258
682394
2179
cevap veriyoruz. Ve sizin yapabileceğiniz çok daha fazla şey var.
11:40
I mean, just to list a few. One, please stop putting
259
684573
2360
Yani, birkaç tanesini saymak gerekirse.. Bir, lütfen kamu yapılarının çevresine
11:42
prickly plants around public buildings. It's a waste of space.
260
686933
3368
dikenli bitkiler koymaktan vazgeçin. Bu yer ziyanı.
11:46
(Laughter) Secondly, please create -- please, please create
261
690301
3402
(Gülüşmeler) İkinci olarak, lütfen yenilebilir -lütfen lütfen- yenilebilir
11:49
edible landscapes so that our children start to walk
262
693703
2779
peyzajlar yaratın, böylece çocuklarımız her gün
11:52
past their food day in, day out, on our high streets,
263
696482
2183
gıdalarının yanından geçerek yürümeye başlasınlar, ana caddelerimizde,
11:54
in our parks, wherever that might be.
264
698665
2586
parklarımızda, nerede olursa.
11:57
Inspire local planners to put the food sites at the heart
265
701251
3694
Yerel planlayıcıları kasaba ve şehir planının kalbine gıda alanları
12:00
of the town and the city plan, not relegate them
266
704945
3263
koymaya teşvik edin; bunları kimsenin göremeyeceği şekilde
12:04
to the edges of the settlements that nobody can see.
267
708208
3320
yerleşim alanlarının kenarlarına koymasınlar.
12:07
Encourage all our schools to take this seriously.
268
711528
2817
Tüm okullarımızı bu konuyu ciddiye almaya cesaretlendirin.
12:10
This isn't a second class exercise.
269
714345
2233
Bu, ikinci sınıf bir egzersiz değil.
12:12
If we want to inspire the farmers of tomorrow,
270
716578
2968
Eğer yarının çiftçilerine ilham vermek istiyorsak
12:15
then please let us say to every school,
271
719546
3049
o zaman tüm okullara şunu söyleyelim:
12:18
create a sense of purpose around the importance
272
722595
3980
"Çevrenin, yerel gıdanın ve toprakların önemine dair
12:22
to the environment, local food and soils.
273
726575
2800
amaçsal bir farkındalık yaratın.
12:25
Put that at the heart of your school culture,
274
729375
1887
Bunu okul kültürünüzün kalbine koyun
12:27
and you will create a different generation.
275
731262
3162
ve bu şekilde farklı bir jenerasyon yaratacaksınız."
12:30
There are so many things you can do, but ultimately
276
734424
2439
Yapabileceğiniz o kadar çok şey var ki, fakat nihayetinde
12:32
this is about something really simple.
277
736863
2288
bu gerçekten basit bir şeyle ilgili.
12:35
Through an organic process, through
278
739151
3625
Organik bir sürecin sayesinde, küçük eylemlerin
12:38
an increasing recognition of the power of small actions,
279
742776
4287
öneminin artarak anlaşılması sayesinde
12:42
we are starting, at last, to believe in ourselves again,
280
747063
3825
kendimize, sonunda, yeniden inanmaya başlıyoruz
12:46
and to believe in our capacity, each and every one of us,
281
750888
3841
ve tek tek her birimizin, farklı ve daha iyilik dolu
12:50
to build a different and a kinder future,
282
754729
4393
bir geleceği kurma kapasitemize inanmaya başlıyoruz.
12:55
and in my book, that's incredible.
283
759122
2423
Ve benim kitabımda bu inanılmazdır.
12:57
Thank you. (Applause)
284
761545
3865
Teşekkür ederim.
13:01
(Applause)
285
765410
10492
(Alkışlar)
13:11
Thank you very much. (Applause)
286
775902
3822
Çok teşekkür ederim. (Alkışlar)
ABOUT THE SPEAKER
Pam Warhurst - Cofounder, Incredible EdiblePam Warhurst cofounded Incredible Edible, an initiative in Todmorden, England dedicated to growing food locally by planting on unused land throughout the community.
Why you should listen
Pam Warhurst is the Chair of the Board of the Forestry Commission, which advises on and implements forestry policy in Great Britain. She also cofounded Incredible Edible Todmorden, a local food partnership that encourages community engagement through local growing. Incredible Edible started small, with the planting of a few community herb gardens in Todmorden, and today has spin-offs in the U.S. and Japan. The community has started projects like Every Egg Matters, which educates people on keeping chickens and encourages them to sell eggs to neighbors, and uses a 'Chicken Map' to connect consumers and farmers. Incredible Edible Todmorden empowers ordinary people to take control of their communities through active civic engagement.
Pam Warhurst | Speaker | TED.com