TEDGlobal 2013
Manal al-Sharif: A Saudi woman who dared to drive
Manal al-Sharif: Araba kullanmaya cüret eden kadın
Filmed:
Readability: 3.9
1,659,001 views
Suudi Arabistan'da kadınların araba sürmesini yasaklayan mutlak bir kanun yok ancak yine de yasak. 2 yıl önce, Manal Al-Sharif kadınları araba sürmek için cesaretlendirmeye karar verdi ve bunu yaparak, kendini Youtube için filme aldı. Hikayesinin sonrasında neler olduğunu kendisinden dinleyelim.
Manal al-Sharif - Women’s rights activist
Manal al-Sharif advocates for women’s right to drive, male guardianship annulment, and family protection in Saudi Arabia. Full bio
Manal al-Sharif advocates for women’s right to drive, male guardianship annulment, and family protection in Saudi Arabia. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:13
Allow me to start this talk with a question to everyone.
0
1267
4528
Konuşmama herkese soracağım soru ile başlamama izin verin.
00:17
You know that all over the world,
1
5795
2262
Dünya'nın her köşesinde, insanların
00:20
people fight for their freedom,
2
8057
2795
özgürlüğü ve hakları için
00:22
fight for their rights.
3
10852
2206
savaştığını biliyorsunuz.
00:25
Some battle oppressive governments.
4
13058
3161
Bazıları baskıcı hükümetlerle savaşır.
00:28
Others battle oppressive societies.
5
16219
4736
Diğerleri baskıcı toplumlarla savaşır.
00:32
Which battle do you think is harder?
6
20955
3856
Sizce hangi savaş daha zordur?
00:36
Allow me to try to answer this question
7
24811
2472
Bu soruyu gelecek birkaç dakika içinde
00:39
in the few coming minutes.
8
27283
3080
cevaplamaya çalışmama izin verin.
00:42
Let me take you back two years ago in my life.
9
30363
5816
Sizi 2 sene önce yaşadıklarıma götürmeme izin verin.
00:48
It was the bedtime of my son, Aboody.
10
36179
2956
Oğlum Aboody'nin yatma vaktiydi.
00:51
He was five at the time.
11
39135
2684
O zaman beş yaşındaydı.
00:53
After finishing his bedtime rituals,
12
41819
2440
Yatak zamanı dualarını bitirdikten sonra,
00:56
he looked at me and he asked a question:
13
44259
4082
bana baktı ve bir soru sordu:
01:00
"Mommy, are we bad people?"
14
48341
3231
"Annecim, biz kötü insanlar mıyız?"
01:03
I was shocked.
15
51572
2460
Şok olmuştum.
01:06
"Why do you say such things, Aboody?"
16
54032
3157
"Neden böyle şeyler söylüyorsun, Aboody?"
01:09
Earlier that day, I noticed some bruises
17
57189
2335
O günün erken saatlerinde, okuldan
01:11
on his face when he came from school.
18
59524
2583
geldiğinde yüzünde morluklar olduğunu fark etmiştim.
01:14
He wouldn't tell me what happened.
19
62107
1966
Ne olduğunu bana söylemezdi.
01:16
[But now] he was ready to tell.
20
64073
4063
[Ama şimdi] söylemeye hazırdı.
01:20
"Two boys hit me today in school.
21
68136
2811
"Bugün okulda iki çocuk bana vurdu.
01:22
They told me, 'We saw your mom on Facebook.
22
70947
3369
Bana, 'Anneni facebook'da gördük.
01:26
You and your mom should be put in jail.'"
23
74316
4786
Sen ve annen hapse atılmalısınız." dediler.
01:31
I've never been afraid to tell Aboody anything.
24
79102
3141
Ben asla Aboody'e bir şey söylemekten çekinmedim.
01:34
I've been always a proud woman of my achievements.
25
82243
4704
Her zaman başarılarımdan gurur duyan bir kadın oldum.
01:38
But those questioning eyes of my son
26
86947
2215
Fakat oğlumun o sorgulu bakışları
01:41
were my moment of truth,
27
89162
2825
bütün bunlar toplandığında,
01:43
when it all came together.
28
91987
3753
benim karar anımdı.
01:47
You see, I'm a Saudi woman who had been put in jail
29
95740
4418
Gördüğünüz gibi, ben kadınların araba kullanmaması
01:52
for driving a car in a country
30
100158
2135
gereken bir ülkede, araba
01:54
where women are not supposed to drive cars.
31
102293
4955
kullandığı için hapse atılan Suudi kadınıyım.
01:59
Just for giving me his car keys,
32
107248
2391
Bana sadece araba anahtarlarını verdiği
02:01
my own brother was detained twice,
33
109639
3856
için erkek kardeşim iki kere göz atına alındı,
02:05
and he was harassed to the point he had
34
113495
1613
ve jeolog olarak işinden ayrılmasını,
02:07
to quit his job as a geologist,
35
115108
1988
ülkeyi karısı ve iki yaşındaki oğluyla
02:09
leave the country with his wife and two-year-old son.
36
117096
3334
terk etmesini gerektirecek derecede taciz edildi.
02:12
My father had to sit in a Friday sermon
37
120430
2098
Babam cuma vaazlarında, imam
02:14
listening to the imam condemning women drivers
38
122528
3672
kadın sürücüleri lanetler ve onlara fahişe derken
02:18
and calling them prostitutes
39
126200
1968
aralarında arkadaşlarımızın
02:20
amongst tons of worshippers,
40
128168
2336
ve babamın kendi ailesinin bulunduğu
02:22
some of them our friends and family of my own father.
41
130504
4312
birçok ibadet eden kişinin içinde oturmak zorundaydı.
02:26
I was faced with an organized defamation campaign
42
134816
3584
Aile toplantılarında, sokaklarda ve okullarda
02:30
in the local media combined with false rumors
43
138400
2982
paylaşılan yanlış bilgilerle derlenmiş yerel
02:33
shared in family gatherings, in the streets
44
141382
2858
medyada organize bir karalama kampanyasıyla
02:36
and in schools.
45
144240
2744
karşı karşıyaydım.
02:38
It all hit me.
46
146984
2344
Hepsi kafama dank etti.
02:41
It came into focus that those kids
47
149328
2194
Açık bir şekilde, bu çocuklar
02:43
did not mean to be rude to my son.
48
151522
2294
oğluma kaba davranmak istememişlerdi.
02:45
They were just influenced by the adults around them.
49
153816
4070
Sadece etrafındaki yetişkinlerden etkilenmişlerdi.
02:49
And it wasn't about me, and it wasn't a punishment
50
157886
3469
Ve bu benim hakkımda değildi, ya da direksiyonu
02:53
for taking the wheel and driving a few miles.
51
161355
3814
alıp, birkaç mil sürdüğüm için değildi.
02:57
It was a punishment for daring to challenge
52
165169
2849
Bu toplumun kurallarına meydan okumaya
03:00
the society's rules.
53
168018
3697
cüret ettiğim için bir cezaydı.
03:03
But my story goes beyond this moment of truth of mine.
54
171715
4537
Fakat hikaye bu kritik anımdan çok daha geriye gidiyor.
03:08
Allow me to give you a briefing
55
176252
3796
Size hikayem hakkında ön bilgi
03:12
about my story.
56
180048
2192
vermeme izin verin.
03:14
It was May, 2011,
57
182240
2036
2011'in Mayıs ayıydı.
03:16
and I was complaining to a work colleague
58
184276
1959
Ve iş arkadaşıma eve dönmeye çalışırken,
03:18
about the harassments I had to face
59
186235
1834
arabam ve uluslararası ehliyetim olduğu halde,
03:20
trying to find a ride back home,
60
188069
1788
karşılaşmak zorunda kaldığım
03:21
although I have a car and an international driver's license.
61
189857
3484
tacizler hakkında şikayet ediyordum.
03:25
As long as I've known, women in Saudi Arabia
62
193341
2125
Bildiğim kadarıyla Suudi Arabistan'da kadınlar
03:27
have been always complaining about the ban,
63
195466
2486
her zaman yasaklar hakkında şikayet etmişlerdir,
03:29
but it's been 20 years since anyone
64
197952
2416
fakat birisinin bu konuda bir şeyler
03:32
tried to do anything about it,
65
200368
2032
yapmaya çalışmasından beri
03:34
a whole generation ago.
66
202400
2200
20 yıl geçmişti, bütün bir kuşak önce.
03:36
He broke the good/bad news in my face.
67
204600
2136
İyi/kötü haberi yüzüme vurdu.
03:38
"But there is no law banning you from driving."
68
206736
3157
"Ama size araba kullanmayı yasaklayan bir yasa yok."
03:41
I looked it up, and he was right.
69
209893
2204
Araştırdım, ve haklıydı.
03:44
There wasn't an actual law in Saudi Arabia.
70
212097
2679
Suudi Arabistan'da mevcut bir kanun yoktu.
03:46
It was just a custom and traditions
71
214776
2140
Bu sadece sert dini fetvalarla
03:48
that are enshrined in rigid religious fatwas
72
216916
4016
kabul edilmiş ve kadınlara empoze edilmiş
03:52
and imposed on women.
73
220932
2004
bir gelenek ve görenekti.
03:54
That realization ignited the idea of June 17,
74
222936
3088
Bunu farketmek 17 Haziran fikrini,
03:58
where we encouraged women to take the wheel
75
226024
2441
kadınların direksiyonu kapıp araba sürmelerini,
04:00
and go drive.
76
228465
2728
ateşledi.
04:03
It was a few weeks later, we started receiving all these
77
231193
3855
Birkaç hafta sonra, bütün bunlara maruz kaldık:
04:07
"Man wolves will rape you if you go and drive."
78
235048
3206
"Erkek kurtlar eğer gidip araba kullanırsanız size tecavüz edecek."
04:10
A courageous woman, her name is Najla Hariri,
79
238254
2666
Cesur bir kadın, adı Najla Hariri,
04:12
she's a Saudi woman in the city of Jeddah,
80
240920
2600
Cidde'de yaşayan Suudi bir kadın,
04:15
she drove a car and she announced
81
243520
1614
araba kullandı ve bunu duyurdu
04:17
but she didn't record a video.
82
245134
1729
fakat video kaydetmemişti.
04:18
We needed proof.
83
246863
1860
Kanıta ihtiyacımız vardı.
04:20
So I drove. I posted a video on YouTube.
84
248723
2861
Bundan dolayı sürdüm. Youtube'da video paylaştım.
04:23
And to my surprise,
85
251584
1911
Ve ilk günde
04:25
it got hundreds of thousands of views the first day.
86
253495
2889
yüz binlerce kişi tarafından görüntülendi.
04:28
What happened next, of course?
87
256384
1706
Tabii sonra ne oldu?
04:30
I started receiving threats
88
258090
1894
Sadece bu kampanyayı durdurmak
04:31
to be killed, raped, just to stop this campaign.
89
259984
4562
için ölüm ve tecavüz tehditleri almaya başladım.
04:36
The Saudi authorities remained very quiet.
90
264546
3612
Suudi yetkililer çok sessiz kaldı.
04:40
That really creeped us out.
91
268158
2180
Bu bizi gerçekten korkuttu.
04:42
I was in the campaign with other Saudi women
92
270338
2127
Kampanyada diğer Suudi kadın ve hatta
04:44
and even men activists.
93
272465
1953
erkek eylemcilerle birlikteydim.
04:46
We wanted to know how the authorities
94
274418
2464
Hepimiz 17 Haziran'da, kadınların dışarı çıkıp, araba
04:48
would respond on the actual day, June 17,
95
276882
3608
süreceği asıl günde yetkililerin nasıl tepki
04:52
when women go out and drive.
96
280490
1729
vereceğini bilmek istiyorduk.
04:54
So this time I asked my brother
97
282219
2058
Bu sefer erkek kardeşime benimle
04:56
to come with me and drive by a police car.
98
284277
2091
gelip polis arabasının yanından geçmesini istedim.
04:58
It went fast. We were arrested,
99
286368
2754
Olaylar hızla gelişti. Tutuklanıp,
05:01
signed a pledge not to drive again, released.
100
289122
3684
bir daha araba sürmeme yemini edip, serbest bırakıldık.
05:04
Arrested again, he was sent to detention for one day,
101
292806
3212
Tekrar tutuklandık. Kardeşim bir günlüğüne göz altına alındı
05:08
and I was sent to jail.
102
296018
2263
ve ben hapse gönderildim.
05:10
I wasn't sure why I was sent there,
103
298281
1625
Neden oraya gönderilmiştim emin değildim
05:11
because I didn't face any charges in the interrogation.
104
299906
3177
çünkü herhangi bir suçla sorguya çekilmemiştim.
05:15
But what I was sure of was my innocence.
105
303083
2287
Fakat emin olduğum şey masumiyetimdi.
05:17
I didn't break a law, and I kept my abaya
106
305370
2465
Yasayı çiğnememiş ve çarşafımı tutmuştum.
05:19
— it's a black cloak we wear in Saudi Arabia before we leave the house —
107
307835
3876
-Suudi Arabistan'da evi terk etmeden önce giydiğimiz siyah çarşaf-
05:23
and my fellow prisoners kept asking me to take it off,
108
311711
2982
Aynı nedenle hapiste olan mahkumlar bana çıkarmamı söylediler,
05:26
but I was so sure of my innocence, I kept saying,
109
314693
2673
fakat her seferinde masumiyetimden emin olduğumu söyledim,
05:29
"No, I'm leaving today."
110
317366
2225
"Hayır, bugün çıkacağım."
05:31
Outside the jail, the whole country went into a frenzy,
111
319591
3456
Hapishanenin dışında, bütün ülke çıldırdı.
05:35
some attacking me badly,
112
323047
2304
Bazıları bana şiddetle saldırırken
05:37
and others supportive and even collecting signatures
113
325351
3725
diğerleri destekçiydi ve hatta benim serbest bırakılmam için
05:41
in a petition to be sent to the king to release me.
114
329076
4243
krala gönderilecek olan dilekçe için imza topluyordu.
05:45
I was released after nine days.
115
333319
1784
Dokuz gün sonra serbest bırakılmıştım.
05:47
June 17 comes.
116
335103
2686
Haziranın 17'si gelir.
05:49
The streets were packed with police cars
117
337789
2690
Caddeler polis ve ahlak polisi
05:52
and religious police cars,
118
340479
2161
arabalarıyla doluydu.
05:54
but some hundred brave Saudi women
119
342640
2303
Fakat birkaç yüz cesur Suudi kadını
05:56
broke the ban and drove that day.
120
344943
2032
yasağı çiğnedi ve o gün araba sürdü.
05:58
None were arrested. We broke the taboo.
121
346975
3088
Hiçbiri tutuklanmadı. Tabuyu kırdık.
06:02
(Applause)
122
350063
5343
(Alkış)
06:12
So I think by now, everyone knows that we can't drive,
123
360407
3392
Bence şimdiye kadar herkes bizim neden süremediğimizi ya da Suudi Arabistan'da
06:15
or women are not allowed to drive, in Saudi Arabia,
124
363799
2185
kadınların araba kullanmasına izin verilmediği biliyor.
06:17
but maybe few know why.
125
365984
2298
fakat nedenini belki çok azınız biliyor.
06:20
Allow me to help you answer this question.
126
368282
2584
Bu soruyu cevaplamanıza yardımcı olmama izin verin.
06:22
There was this official study
127
370866
3136
Şura Konseyine sunulan
06:26
that was presented to the Shura Council --
128
374002
2044
resmi bir çalışma vardı.
06:28
it's the consultative council appointed
129
376046
2264
Suudi Arabistan'da kral tarafından atanılan
06:30
by the king in Saudi Arabia —
130
378310
1983
istişare konseyi -
06:32
and it was done by a local professor,
131
380293
2041
ve yerli bir profesör tarafından yapılmıştı,
06:34
a university professor.
132
382334
1318
bir üniversite profesörü.
06:35
He claims it's done based on a UNESCO study.
133
383652
4363
UNESCO'nun bir çalışması temel alınarak yapıldığını iddia ediyor.
06:40
And the study states,
134
388015
2992
Ve araştırma şunu belirtiyor:
06:43
the percentage of rape, adultery,
135
391007
3792
Tecavüz, zina, gayrimeşru çocukların,
06:46
illegitimate children, even drug abuse,
136
394799
3440
ve hatta madde bağımlılığı, fuhuşun yüzdesi
06:50
prostitution in countries where women drive
137
398239
3088
kadınların araba kullandığı ülkelerde, kadınların araba kullanmadığı
06:53
is higher than countries where women don't drive.
138
401327
3522
ülkelere göre daha fazla olduğunu belirtiyordu.
06:56
(Laughter)
139
404849
1337
(Kahkahalar)
06:58
I know, I was like this, I was shocked.
140
406186
1503
Biliyorum, böyleydim, şok olmuştum.
06:59
I was like, "We are the last country in the world
141
407689
3120
Tıpkı "Biz dünya da kadınların araba kullanmadığı
07:02
where women don't drive."
142
410809
1953
tek ülkeyiz."
07:04
So if you look at the map of the world,
143
412762
2166
Eğer dünya haritasına bakacak olursanız,
07:06
that only leaves two countries:
144
414928
1693
geriye sadece iki ülke kalır:
07:08
Saudi Arabia, and the other society is the rest of the world.
145
416621
4386
Suudi Arabistan ve diğer toplum ise Dünya'nın geri kalanı.
07:13
We started a hashtag on Twitter mocking the study,
146
421007
3088
Twitter'da araştırmayla alay eden bir etiket başlattık.
07:16
and it made headlines around the world.
147
424095
2468
Dünya çapında manşet haber oldu.
07:18
[BBC News: 'End of virginity' if women drive, Saudi cleric warns]
148
426563
1764
[BBC News: Suudi din adamı uyarıyor, kadınlar araba sürerse bu 'Bekaretin Sonu' olur.
07:20
(Laughter)
149
428327
1265
(Kahkahalar)
07:21
And only then we realized it's so empowering
150
429592
2671
Ve ancak o zaman biz sizi ezen kişiyle alay etmenin
07:24
to mock your oppressor.
151
432263
1464
ne kadar güçlendirici olduğunu farkettik.
07:25
It strips it away of its strongest weapon: fear.
152
433727
4499
Bu en güçlü silahını ortaya çıkarıyor: Korku.
07:30
This system is based on ultra-conservative
153
438226
3604
Bu sistem, kadınları ikinci sınıfmış gibi ele alan
07:33
traditions and customs
154
441830
1907
ve kadınların onları koruyacak
07:35
that deal with women as if they are inferior
155
443737
3247
bir gardiyana ihtiyaç duyduğu, bütün hayatları
07:38
and they need a guardian to protect them,
156
446984
2497
boyunca yazılı ya da sözlü olarak, bu
07:41
so they need to take permission from this guardian,
157
449481
2204
gardiyandan izin alması gereken aşırı muhafazakar
07:43
whether verbal or written, all their lives.
158
451685
2166
gelenek ve görenekler üzerine kurulmuştur.
07:45
We are minors until the day we die.
159
453851
2456
Öldüğümüz güne kadar bizler alt tabakadanız.
07:48
And it becomes worse when it's enshrined in religious fatwas
160
456307
3906
Ve bu şeriat kanunun ya da dini kanunların yanlış yorumlanmasıyla
07:52
based on wrong interpretation of the sharia law,
161
460213
2702
dini fetvalarla kabul edilince çok daha kötü
07:54
or the religious laws.
162
462915
2190
bir hal alıyor.
07:57
What's worst, when they become codified
163
465105
2125
Daha kötüsü, sisteme kanun olarak
07:59
as laws in the system,
164
467230
2451
girdiklerinde,
08:01
and when women themselves believe in their inferiority,
165
469681
3396
kadınlar kendi aşağılıklarına inanıyorlar
08:05
and they even fight those who try
166
473077
2490
ve hatta bu kuralları sorgulamak isteyenlerle
08:07
to question these rules.
167
475567
3570
savaşıyorlar.
08:11
So for me, it wasn't only about these attacks I had to face.
168
479137
4266
Bana gelince, bu sadece yüzleşmek zorunda kaldığım saldırılarla ilgili değildi.
08:15
It was about living two totally different
169
483403
2814
Kişiliğimin ve benliğimin tamamiyle
08:18
perceptions of my personality, of my person --
170
486217
2960
farklı iki algısıyla yaşamakla ilgiliydi.
08:21
the villain back in my home country,
171
489177
2712
Kendi ülkemde kötü adam,
08:23
and the hero outside.
172
491889
2023
dışarıda kahraman.
08:25
Just to tell you, two stories happened in the last two years.
173
493912
4075
Size söylüyorum, son iki sene içinde iki olay başıma geldi.
08:29
One of them is when I was in jail.
174
497987
2378
Birtanesi ben hapisteyken.
08:32
I'm pretty sure when I was in jail,
175
500365
1658
Ben hapiteyken herkesin uluslararası
08:34
everyone saw titles in the international media
176
502023
4451
medyada ki başlıkları gördüğüne eminim.
08:38
something like this during these nine days I was in jail.
177
506474
4045
Hapiste kaldığım dokuz gün boyunca böyle bir şeydi.
08:42
But in my home country, it was a totally different picture.
178
510519
3477
Fakat kendi ülkemde, tümüyle farklı bir resim vardı.
08:45
It was more like this:
179
513996
1669
Daha çok şöyleydi:
08:47
"Manal al-Sharif faces charges of disturbing public order
180
515665
3032
"Manal al-Sharif kamu düzenini bozma ve kadınları sürmeye teşvif etme
08:50
and inciting women to drive."
181
518697
3742
suçlamalarıyla yüzleşiyor.
08:54
I know.
182
522439
3034
Biliyorum.
08:57
"Manal al-Sharif withdraws from the campaign."
183
525473
2049
"Manal al-Sharif kampanyadan geri çekildi."
08:59
Ah, it's okay. This is my favorite.
184
527522
2567
Ah, bu hiçbir şey. Bu benim favorim.
09:02
"Manal al-Sharif breaks down and confesses:
185
530089
2397
"Manal al-Sharif kendini kaybetti ve itiraf etti:
09:04
'Foreign forces incited me.'"
186
532486
1812
'Dış güçler beni kışkırttı.'
09:06
(Laughter)
187
534298
2359
(Kahkahalar)
09:08
And it goes on, even trial and flogging me in public.
188
536657
5197
Ve böyle devam ediyor hatta izimi sürmek ve halkın içinde kırbaçlama.
09:13
So it's a totally different picture.
189
541854
3428
Sonuç olarak bu tümüyle farklı bir resim.
09:17
I was asked last year to give a speech
190
545282
1772
Geçen sene Oslo Freedom Forum'u konuşma
09:19
at the Oslo Freedom Forum.
191
547054
2612
vermem için beni davet etti.
09:21
I was surrounded by this love
192
549666
2585
Etrafımdaki insanların destek ve
09:24
and the support of people around me,
193
552251
2135
sevgileriyle sarılmıştım ve beni bir ilham kaynağı
09:26
and they looked at me as an inspiration.
194
554386
2185
ilham kaynağı olarak görmüşlerdi.
09:28
At the same time, I flew back to my home country,
195
556571
2862
Aynı zamanda, ülkeme geri döndüğümde,
09:31
they hated that speech so much.
196
559433
1925
konuşmamdan çok nefret etmişlerdi.
09:33
The way they called it: a betrayal to the Saudi country
197
561358
2539
Konuşmamı şöyle tanımlamışlardı: Suudi ülkesine ve
09:35
and the Saudi people,
198
563897
1592
insanlarına hakaret,
09:37
and they even started a hashtag called #OsloTraitor on Twitter.
199
565489
3361
ve hatta Twitter'da #Oslohain'i diye bir etiket başlattılar.
09:40
Some 10,000 tweets were written in that hashtag,
200
568850
3269
O etiket altında, yaklaşık 10,000 tweet atılmıştı.
09:44
while the opposite hashtag, #OsloHero,
201
572119
2818
#OsloKahraman'ı olan karşıt etikette ise
09:46
there was like a handful of tweets written.
202
574937
1784
yalnızca bir avuç dolusu tweet vardı.
09:48
They even started a poll.
203
576721
1940
Hatta bir anket bile başlatmışlardı.
09:50
More than 13,000 voters answered this poll:
204
578661
3283
13,000'den fazla kişi ankete katılmıştı:
09:53
whether they considered me a traitor or not after that speech.
205
581944
3026
Konuşmadan sonra beni vatan haini olarak düşünüp düşünmediklerini hakkındaydı.
09:56
Ninety percent said yes, she's a traitor.
206
584970
3026
Yüzde doksan evet, vatan hainidir dedi.
09:59
So it's these two totally different perceptions
207
587996
3890
İşte burada karakterimle ilgi tamamıyla iki farklı
10:03
of my personality.
208
591886
1607
algı var.
10:05
For me, I'm a proud Saudi woman,
209
593493
2024
Bana gelince, ben gururlu bir Suudi kadınıyım
10:07
and I do love my country,
210
595517
1599
ve ülkemi çok seviyorum,
10:09
and because I love my country, I'm doing this.
211
597116
2929
ve bunu ülkemi sevdiğim için yapıyorum.
10:12
Because I believe a society will not be free
212
600045
2865
Çünkü inanıyorum ki eğer bir toplumun kadınları
10:14
if the women of that society are not free.
213
602910
2543
özgür değilse, o toplum özgür olmayacaktır.
10:17
(Applause)
214
605453
9929
(Alkış)
10:27
Thank you.
215
615382
2352
Teşekkür ederim.
10:29
(Applause)
216
617734
2816
(Alkış)
10:32
Thank you, thank you, thank you, thank you.
217
620550
2624
Teşekkür ederim, teşekkür ederim, teşekkür ederim.
10:35
(Applause)
218
623174
12764
(Alkış)
10:47
Thank you.
219
635938
3677
Teşekkürler.
10:51
But you learn lessons from these things that happen to you.
220
639615
4221
Fakat başınıza gelen bu şeylerden ders alırsınız.
10:55
I learned to be always there.
221
643836
2218
Ben her zaman orada olmasını öğrendim.
10:58
The first thing, I got out of jail,
222
646054
2238
Hapisten çıktığımda yaptığım ilk şey,
11:00
of course after I took a shower, I went online,
223
648292
3320
tabii ki duş aldıktan sonra, internete girdip
11:03
I opened my Twitter account and my Facebook page,
224
651612
3219
Twitter hesabımı ve facebook sayfamı açtım.
11:06
and I've been always very respectful
225
654831
2288
Ve ben bana görüşlerini belirten insanlara
11:09
to those people who are opining to me.
226
657119
1507
her zaman çok saygılı olmuşumdur.
11:10
I would listen to what they say,
227
658626
1600
Ne dediklerini dinlerdim,
11:12
and I would never defend myself with words only.
228
660226
2933
ve kendimi sadece kelimelerle savunmazdım.
11:15
I would use actions. When they said I should withdraw from the campaign,
229
663159
2408
Eyleme geçerdim. Kampanyadan geri çekilmem gerektiğini söyledikleri zaman,
11:17
I filed the first lawsuit against the general directorate
230
665567
3158
trafik polisi genel müdürlüğüne karşı
11:20
of traffic police for not issuing me a driver's license.
231
668725
4242
ehliyetimi çıkarmadıkları için ilk davamı açtım.
11:24
There are a lot of people also --
232
672967
1975
Aynı zamanda serbest bırakılmam
11:26
very big support, like those 3,000 people
233
674942
2305
için dilekçe imzalayan, 3,000 kişi kadar, büyük
11:29
who signed the petition to release me.
234
677247
2364
destek veren çok fazla insan var.
11:31
We sent a petition to the Shura Council
235
679611
3204
Şura Konseyine, Suudi kadınlara karşı olan
11:34
in favor of lifting the ban on Saudi women,
236
682815
3232
yasağı kaldırmak için bir dilekçe gönderdik.
11:38
and there were, like, 3,500 citizens who believed in that
237
686047
3209
Ve buna inanan yaklaşık olarak 3,500 kadar vatandaş vardı
11:41
and they signed that petition.
238
689256
1633
ve dilekçeyi imzaladılar.
11:42
There were people like that, I just showed some examples,
239
690889
2871
Böyle insanlar vardı. Demin size bazı örneklerini gösterdim.
11:45
who are amazing, who are believing in women's rights in Saudi Arabia,
240
693760
3112
Suudi Arabistan'da kadınların haklarına inanan ve deneyen ayrıca seslerini
11:48
and trying, and they are also facing a lot of hate
241
696872
2728
yükseltip görüşlerini belirttikleri için çok fazla
11:51
because of speaking up and voicing their views.
242
699600
3808
nefretle yüzleşen muhteşem insanlar.
11:55
Saudi Arabia today is taking small steps
243
703408
2377
Suudi Arabistan bugün kadın haklarını
11:57
toward enhancing women's rights.
244
705785
2209
geliştirmek için küçük adımlar atıyor.
11:59
The Shura Council that's appointed by the king,
245
707994
2198
Kral Abdullah'ın kraliyet kararnamesiyle, kral
12:02
by royal decree of King Abdullah,
246
710192
2354
tarafından düzenlenilen Şura Konseyine
12:04
last year there were 30 women assigned to that Council,
247
712546
3608
geçen sene 30 kadın atanmıştı.
12:08
like 20 percent.
248
716154
2528
Yüzde yirmi gibi.
12:10
20 percent of the Council. (Applause)
249
718682
2728
Konseyin yüzde 20'si. (Alkış)
12:13
The same time, finally, that Council,
250
721410
2160
Aynı zamanda, sonunda, o Konsey,
12:15
after rejecting our petition four times for women driving,
251
723570
2992
kadınların sürmesiyle ilgili olan dilekçemizi dört kere reddettikten sonra,
12:18
they finally accepted it last February.
252
726562
2575
geçen Şubat sonunda kabul etti.
12:21
(Applause)
253
729137
4990
(Alkış)
12:26
After being sent to jail
254
734127
1837
Hapishaneye gönderildikten,
12:27
or sentenced lashing, or sent to a trial,
255
735964
2853
kırbaçla cezaya çarptırıldıktan ya da takibe alındıktan sonra,
12:30
the spokesperson of the traffic police said,
256
738817
2089
trafik polisinin sözcüsü, trafik kurallarını
12:32
we will only issue traffic violation for women drivers.
257
740906
4311
yalnızca kadın sürücüler için uygulayacağız dedi.
12:37
The Grand Mufti, who is the head
258
745217
1438
Büyük Müfti, Suudi Arabistan'daki dini
12:38
of the religious establishment in Saudi Arabia,
259
746655
2776
kurumun lideri, kadınların araba kullanması
12:41
he said, it's not recommended for women to drive.
260
749431
4112
tavsiye edilmez dedi.
12:45
It used to be haram, forbidden, by the previous Grand Mufti.
261
753543
4530
Bu önceki müftü tarafından yasaklanmıştı, haramdı.
12:50
So for me, it's not about only these small steps.
262
758073
5549
Sonuç olarak bunlar benim için sadece küçük adımlar atmakla ilgili değil.
12:55
It's about women themselves.
263
763622
1565
Kadınların kendisi hakkında.
12:57
A friend once asked me, she said,
264
765187
1652
Bir zamanlar bir arkadaş bana sordu, dedi ki,
12:58
"So when do you think this women driving will happen?"
265
766839
2751
"Öyleyse sence bu kadınlar ne zaman araba sürmeye başlayacak?"
13:01
I told her, "Only if women stop asking 'When?'
266
769590
2749
Bende ona " Sadece kadınlar ne zaman' diye sormayı bıraktıkları zaman
13:04
and take action to make it now."
267
772339
2774
ve şimdi yapmak için harekete geçtikleri zaman." dedim.
13:07
So it's not only about the system,
268
775113
1654
Dolayısıyla, bu sadece sistem hakkında değil.
13:08
it's also about us women to drive our own life, I'd say.
269
776767
6443
Bu ayrıca biz kadınların kendi hayatlarımızı kullanmakla ilgili diyorum.
13:15
So I have no clue, really, how I became an activist.
270
783210
6152
Sonuç olarak nasıl aktivist oldum gerçekten hiçbir fikrim yok
13:21
And I don't know how I became one now.
271
789362
3967
ve şu anda nasıl oldum bilmiyorum.
13:25
But all I know, and all I'm sure of, in the future
272
793329
3648
Fakat bildiğim ve emin olduğum tek şey, gelecekte
13:28
when someone asks me my story,
273
796977
2768
birisi hikayemi sorduğu zaman
13:31
I will say, "I'm proud
274
799745
2232
diyeceğim ki: "Ben
13:33
to be amongst those women who lifted the ban,
275
801977
2856
yasağı kaldıran, yasakla savaşan ve herkesin özgürlüğünü
13:36
fought the ban, and celebrated everyone's freedom."
276
804833
3775
kutlayan kadınlardan bir tanesi olmaktan gurur duyuyorum."
13:40
So the question I started my talk with,
277
808608
3297
Sonuç olarak, konuşmamı başlattığım soru,
13:43
who do you think is more difficult to face,
278
811905
3200
sizce hangisiyle yüzleşmek daha zor,
13:47
oppressive governments or oppressive societies?
279
815105
2957
baskıcı hükümetler mi yoksa baskıcı toplumlar mı?
13:50
I hope you find clues to answer that from my speech.
280
818062
2899
Umarım konuşmamda cevap vermek için ipuçları bulmuşsunuzdur.
13:52
Thank you, everyone.
281
820961
1456
Herkese teşekkür ederim.
13:54
(Applause)
282
822417
4768
(Alkış)
13:59
Thank you.
283
827185
3124
Teşekkür ederim.
14:02
(Applause)
284
830309
5684
(Alkış)
14:07
Thank you. (Applause)
285
835993
3524
Teşekkür ederim. (Alkış)
ABOUT THE SPEAKER
Manal al-Sharif - Women’s rights activistManal al-Sharif advocates for women’s right to drive, male guardianship annulment, and family protection in Saudi Arabia.
Why you should listen
In May 2011, Manal al-Sharif filmed herself driving a car in Saudi Arabia, where women are prohibited from driving. She posted the video on YouTube, called on women to participate in a Women2Drive campaign on June 17 of that year, and attracted 12,000 fans to a Facebook page she’d collaborated on called Teach Me How to Drive So I Can Protect Myself. During a second turn at the wheel, she was arrested. Nine days -- and a groundswell of protest -- later she was released from jail.
Al-Sharif, an information technology consultant, remains active in the women right's movement. She has broadened her campaign to focus on guardianship annulment and family protection as well as driving rights, and has founded several groups throughout Saudi Arabia with the title "My rights, my dignity."
Manal al-Sharif | Speaker | TED.com