TED2018
Stephen Webb: Where are all the aliens?
Stephen Webb: Dünya dışı canlılar nerede?
Filmed:
Readability: 5
5,111,570 views
Evren inanılmaz ölçüde eski, akıl almaz derecede devasa ve trilyonlarca gezegenle dolu. Peki tüm bu dünya dışı canlılar nerede? Astronom Stephen Webb'in bir açıklaması var: evrende yalnızız. Bu ufkumuzu genişleten konuşmada Webb, bir gezegenin dünya dışı canlılara ev sahipliği yapabilmesi için aşması gereken bariyerleri anlatıyor ve potansiyel kozmik yalnızlığımızın güzelliğini ortaya koyuyor. Webb'e göre ''Evrenin yalnızlığı 'Biz şanlı olan canlılarız' diye bağırıyor.''
Stephen Webb - Writer, scientist
Stephen Webb is a science fiction fan who's passionately interested in what the future might hold for our species. Full bio
Stephen Webb is a science fiction fan who's passionately interested in what the future might hold for our species. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:13
I saw a UFO once.
0
1200
2176
Bir kez UFO görmüştüm.
00:15
I was eight or nine,
1
3400
1896
Sekiz veya dokuz yaşındaydım,
00:17
playing in the street with a friend
who was a couple of years older,
who was a couple of years older,
2
5320
3336
benden iki yaş büyük bir arkadaşımla
dışarıda oyun oynuyordum
dışarıda oyun oynuyordum
00:20
and we saw a featureless silver disc
hovering over the houses.
hovering over the houses.
3
8680
4656
evlerin üzerinde asılı duran
gümüş bir disk görmüştük.
gümüş bir disk görmüştük.
00:25
We watched it for a few seconds,
4
13360
1776
Birkaç saniye izledik,
00:27
and then it shot away incredibly quickly.
5
15160
3256
sonra inanılmaz bir hızla uzaklaştı.
00:30
Even as a kid,
6
18440
1216
Çocukken bile
00:31
I got angry it was ignoring
the laws of physics.
the laws of physics.
7
19680
2840
fizik kurallarını görmezden
geldiği için sinirlenmiştim.
geldiği için sinirlenmiştim.
00:35
We ran inside to tell the grown-ups,
8
23160
2256
Yetişkinlere söylemek için içeri koştuk
00:37
and they were skeptical --
9
25440
1576
ama onlar bu durumdan şüpheliydi,
00:39
you'd be skeptical too, right?
10
27040
2080
siz de şüphe duyardınız, değil mi?
00:42
I got my own back a few years later:
11
30120
1736
Yıllar sonra aynısını ben de yaptım.
00:43
one of those grown-ups told me,
12
31880
1496
Bu yetişkinlerden biri bana
00:45
"Last night I saw a flying saucer.
13
33400
1816
''Dün gece bir uçan daire gördüm.
00:47
I was coming out of the pub
after a few drinks."
after a few drinks."
14
35240
2576
Birkaç duble içip
bardan çıkmıştım.'' dedi.
bardan çıkmıştım.'' dedi.
00:49
I stopped him there.
I said, "I can explain that sighting."
I said, "I can explain that sighting."
15
37840
2816
Orada sözünü kestim.
''Ne gördüğünü açıklayabilirim.'' dedim.
''Ne gördüğünü açıklayabilirim.'' dedim.
00:52
(Laughter)
16
40680
1016
(Kahkahalar)
00:53
Psychologists have shown
we can't trust our brains
we can't trust our brains
17
41720
2896
Psikologlar doğruyu söylerken
beynimize güvenemeyeceğimizi gösterdi.
00:56
to tell the truth.
18
44640
1216
00:57
It's easy to fool ourselves.
19
45880
1816
Kendimizi kandırıyor olabiliriz.
00:59
I saw something,
20
47720
1616
Ben bir şey gördüm,
01:01
but what's more likely --
21
49360
1376
ama daha da olası olan şey
01:02
that I saw an alien spacecraft,
22
50760
2016
dünya dışı bir uzay gemisi gördüm
01:04
or that my brain misinterpreted
the data my eyes were giving it?
the data my eyes were giving it?
23
52800
3920
veya beynim gözlerimin
gördüğü şeyi yanlış yorumladı.
gördüğü şeyi yanlış yorumladı.
01:10
Ever since though I've wondered:
24
58200
1576
O zamandan beri şunu merak ettim:
01:11
Why don't we see
flying saucers flitting around?
flying saucers flitting around?
25
59800
3016
Neden gezinen uçan daireler görmüyoruz?
01:14
At the very least,
26
62840
1216
En azından,
01:16
why don't we see life
out there in the cosmos?
out there in the cosmos?
27
64080
2856
kozmoz içerisinde
neden hiç hayat görmüyoruz?
neden hiç hayat görmüyoruz?
01:18
It's a puzzle,
28
66960
1216
Karmaşık bir konu
01:20
and I've discussed it
with dozens of experts
with dozens of experts
29
68200
2456
ve farklı alanlardan pek çok kişiyle
01:22
from different disciplines
over the past three decades.
over the past three decades.
30
70680
3136
30 yıl boyunca bu konuyu tartıştım.
01:25
And there's no consensus.
31
73840
1856
Ortak bir kanı yok.
01:27
Frank Drake began searching
for alien signals back in 1960 --
for alien signals back in 1960 --
32
75720
4336
Frank Drake 1960 yılında
dünya dışı sinyal aramaya başladı,
dünya dışı sinyal aramaya başladı,
01:32
so far, nothing.
33
80080
1896
şimdiye dek bir şey bulunamadı.
01:34
And with each passing year,
34
82000
1416
Ayrıca her geçen yıl
01:35
this nonobservation,
35
83440
1536
dünya dışı bir aktiviteye ilişkin
01:37
this lack of evidence
for any alien activity gets more puzzling
for any alien activity gets more puzzling
36
85000
5656
bu yapılamayan gözlem ve kanıt eksikliği
daha da karmaşık bir hâl alıyor,
daha da karmaşık bir hâl alıyor,
01:42
because we should see them, shouldn't we?
37
90680
3000
çünkü onları görmemiz lazım, değil mi?
01:47
The universe is 13.8 billion years old,
38
95120
3776
Evren 13,8 milyar yaşında,
01:50
give or take.
39
98920
1256
ortalama olarak.
01:52
If we represent the age
of the universe by one year,
of the universe by one year,
40
100200
3496
Evrenin yaşını bir yılla
temsil ediyor olsak
temsil ediyor olsak
01:55
then our species came into being
about 12 minutes before midnight,
about 12 minutes before midnight,
41
103720
4576
o hâlde insanoğlu gece yarısından
12 dakika önce var olmaya başlamış olurdu,
12 dakika önce var olmaya başlamış olurdu,
02:00
31st December.
42
108320
1240
31 Aralık gecesı.
02:02
Western civilization
has existed for a few seconds.
has existed for a few seconds.
43
110120
3656
Batı medenıyeti ise yalnızca
birkaç saniye yaşamış olurdu.
birkaç saniye yaşamış olurdu.
02:05
Extraterrestrial civilizations
could have started in the summer months.
could have started in the summer months.
44
113800
3720
Dünya dışı medeniyetlerin
yaz aylarında başlamış olması gerekirdi.
yaz aylarında başlamış olması gerekirdi.
02:10
Imagine a summer civilization
45
118600
2736
Bir yaz medeniyeti hayal edin,
02:13
developing a level of technology
more advanced than ours,
more advanced than ours,
46
121360
4256
bizimkinden daha gelişmiş
bir teknoloji geliştirmiş olsunlar,
bir teknoloji geliştirmiş olsunlar,
02:17
but tech based on accepted physics though,
47
125640
2136
ama teknoloji kabul edilen
fiziğe dayanıyor.
fiziğe dayanıyor.
02:19
I'm not talking wormholes
or warp drives -- whatever --
or warp drives -- whatever --
48
127800
3936
Solucan deliği veya uzay
motorlarından bahsetmiyorum -
motorlarından bahsetmiyorum -
02:23
just an extrapolation
of the sort of tech that TED celebrates.
of the sort of tech that TED celebrates.
49
131760
4520
sadece TED'in de tanıttığı
teknolojinin gelişmiş versiyonu.
teknolojinin gelişmiş versiyonu.
02:28
That civilization could program
self-replicating probes
self-replicating probes
50
136880
3576
Bu medeniyet kendini kopyalayan
uzay araçları programlayarak
uzay araçları programlayarak
02:32
to visit every planetary
system in the galaxy.
system in the galaxy.
51
140480
2640
galaksideki tüm gezegen sistemini
ziyaret edebilir.
ziyaret edebilir.
02:35
If they launched the first probes
just after midnight one August day,
just after midnight one August day,
52
143840
4520
İlk araçlarını bir Ağustos günü
gece yarısı fırlatsalar
gece yarısı fırlatsalar
02:41
then before breakfast same day,
53
149200
2256
aynı gün kahvaltı vaktine kadar
02:43
they could have colonized the galaxy.
54
151480
2120
galaksiyi kolonize edebilirlerdi.
02:46
Intergalactic colonization
isn't much more difficult,
isn't much more difficult,
55
154640
2576
Galaksiler arası kolonileşme
çok daha zor değil,
çok daha zor değil,
02:49
it just takes longer.
56
157240
1240
sadece daha uzun sürüyor.
02:51
A civilization from any one
of millions of galaxies
of millions of galaxies
57
159080
2936
Milyonlarca galaksiden
birindeki bir medeniyet
birindeki bir medeniyet
02:54
could have colonized our galaxy.
58
162040
2360
bizim galaksimizi kolonize edebilirdi.
02:56
Seems far-fetched?
59
164960
1736
Kulağa imkânsız mı geliyor?
02:58
Maybe it is,
60
166720
1216
Belki de öyledir,
02:59
but wouldn't aliens engage
in some recognizable activity --
in some recognizable activity --
61
167960
5096
ama dünya dışı varlıklar, görebileceğimiz
bir faaliyette bulunmazlar mıydı?
bir faaliyette bulunmazlar mıydı?
03:05
put worldlets around a star
to capture free sunlight,
to capture free sunlight,
62
173080
4256
Mesela güneş ışığından faydalanmak için
bir yıldızın çevresine bir obje koymak,
bir yıldızın çevresine bir obje koymak,
03:09
collaborate on a Wikipedia Galactica,
63
177360
3176
edinilen bilgiler için
ortak bir kaynak oluşturmak
ortak bir kaynak oluşturmak
03:12
or just shout out
to the universe, "We're here"?
to the universe, "We're here"?
64
180560
2920
veya tüm evrene ''Biz buradayız''
diye bağırmak gibi.
diye bağırmak gibi.
03:16
So where is everybody?
65
184920
1200
Peki herkes nerede?
03:18
It's a puzzle because we do expect
these civilizations to exist, don't we?
these civilizations to exist, don't we?
66
186760
5416
Karmaşık bir konu çünkü gerçekten de
bu medeniyetlerin var olduğunu umuyoruz.
bu medeniyetlerin var olduğunu umuyoruz.
03:24
After all, there could be
a trillion planets in the galaxy --
a trillion planets in the galaxy --
67
192200
3176
Ne de olsa galakside
bir trilyon gezegen olabilir -
bir trilyon gezegen olabilir -
03:27
maybe more.
68
195400
1360
belki daha da fazla.
03:29
You don't need any special knowledge
to consider this question,
to consider this question,
69
197600
4376
Bu soruyu düşünmek için
özel bir bilgiye ihtiyacınız yok,
özel bir bilgiye ihtiyacınız yok,
03:34
and I've explored it
with lots of people over the years.
with lots of people over the years.
70
202000
3896
ben kendim yıllar boyunca
pek çok kişiyle bunu irdeledim.
pek çok kişiyle bunu irdeledim.
03:37
And I've found they often
frame their thinking
frame their thinking
71
205920
2976
Bir gezegenin, iletişim kuran
bir medeniyete ev sahipliği yapmak için
bir medeniyete ev sahipliği yapmak için
03:40
in terms of the barriers
that would need to be cleared
that would need to be cleared
72
208920
3096
ortadan kaldırılması gereken
engeller olduğunu
engeller olduğunu
03:44
if a planet is to host
a communicative civilization.
a communicative civilization.
73
212040
4240
ve onların da bu engellerle
düşüncelerini kısıtladığını fark ettim.
düşüncelerini kısıtladığını fark ettim.
03:49
And they usually identify
four key barriers.
four key barriers.
74
217120
3816
Genellikle dört önemli engel sunuyorlar.
03:52
Habitability --
75
220960
1376
Yaşanabilirlik,
03:54
that's the first barrier.
76
222360
1416
bu bizim ilk engelimiz.
03:55
We need a terrestrial planet
in that just right "Goldilocks zone,"
in that just right "Goldilocks zone,"
77
223800
4616
Aradığımız gezegenin
suyun sıvı hâlde aktığı
suyun sıvı hâlde aktığı
04:00
where water flows as a liquid.
78
228440
2240
o ''Goldilocks Bölgesi''nde olması lazım.
04:03
They're out there.
79
231400
1256
Varlar.
04:04
In 2016, astronomers confirmed
there's a planet in the habitable zone
there's a planet in the habitable zone
80
232680
4576
2016'da astronomlar, en yakın
yıldızın yaşanabilir bölgesinde
yıldızın yaşanabilir bölgesinde
bir gezegen olduğunu onayladılar.
04:09
of the closest star,
81
237280
1456
04:10
Proxima Centauri --
82
238760
1776
Proxima Centauri.
04:12
so close that Breakthrough Starshot
project plans to send probes there.
project plans to send probes there.
83
240560
5056
O kadar yakın ki Breakthrough Starshot
projesi oraya araç göndermeyi planlıyor.
projesi oraya araç göndermeyi planlıyor.
04:17
We'd become a starfaring species.
84
245640
2880
Yıldızlar arası yolculuk yapan
bir tür olurduk.
bir tür olurduk.
04:21
But not all worlds are habitable.
85
249480
1616
Ama tüm gezegenler yaşanabilir değil.
04:23
Some will be too close to a star
and they'll fry,
and they'll fry,
86
251120
2336
Bazıları bir yıldıza çok
yakın olacak ve yanacak.
yakın olacak ve yanacak.
04:25
some will be too far away
and they'll freeze.
and they'll freeze.
87
253480
2120
Bazıları da çok uzak olduğu için donacak.
04:28
Abiogenesis --
88
256800
1216
Abiyogenez,
04:30
the creation of life from nonlife --
89
258040
1775
cansızdan canlı oluşumu,
04:31
that's the second barrier.
90
259839
1281
bu ikinci engel.
04:34
The basic building blocks of life
aren't unique to Earth:
aren't unique to Earth:
91
262000
3896
Hayatın temel yapı taşları
Dünya'ya özgü değil:
Dünya'ya özgü değil:
04:37
amino acids have been found in comets,
92
265920
2736
gök cisimlerinde amino asitler bulundu,
04:40
complex organic molecules
in interstellar dust clouds,
in interstellar dust clouds,
93
268680
3096
yıldızlar arası toz bulutlarında
karmaşık organik moleküller,
karmaşık organik moleküller,
04:43
water in exoplanetary systems.
94
271800
2600
güneş sistemi dışındaki
gezegenlerde su bulundu.
gezegenlerde su bulundu.
04:47
The ingredients are there,
95
275160
1256
Gerekli bileşenler mevcut,
04:48
we just don't know
how they combine to create life,
how they combine to create life,
96
276440
2656
ama yaşam için nasıl bir araya
geleceklerini bilmiyoruz,
geleceklerini bilmiyoruz,
04:51
and presumably there will be worlds
on which life doesn't start.
on which life doesn't start.
97
279120
3160
ayrıca tahminen üzerinde yaşamın
hiç başlamayacağı gezegenler var.
hiç başlamayacağı gezegenler var.
04:55
The development of technological
civilization is a third barrier.
civilization is a third barrier.
98
283840
3680
Teknolojik medeniyetin
gelişimi üçüncü engel.
gelişimi üçüncü engel.
05:00
Some say we already share our planet
with alien intelligences.
with alien intelligences.
99
288600
4776
Kimilerine göre gezegenimizi
dünya dışı zekâyla paylaşıyoruz bile.
dünya dışı zekâyla paylaşıyoruz bile.
05:05
A 2011 study showed that elephants
can cooperate to solve problems.
can cooperate to solve problems.
100
293400
4800
Bir 2011 yılı çalışması, fillerin sorun
çözmede işbirliği yaptığını gösterdi.
çözmede işbirliği yaptığını gösterdi.
05:10
A 2010 study showed
101
298840
1536
Bir 2010 yılı çalışması ise
05:12
that an octopus in captivity
can recognize different humans.
can recognize different humans.
102
300400
4280
yetiştirilen bir ahtapotun
farklı insanları tanıdığını gösterdi.
farklı insanları tanıdığını gösterdi.
05:17
2017 studies show that ravens
can plan for future events --
can plan for future events --
103
305360
3896
2017 yılı çalışmaları kuzgunların geleceğe
yönelik plan yapabildiklerini gösterdi -
yönelik plan yapabildiklerini gösterdi -
05:21
wonderful, clever creatures --
104
309280
2736
harika, zeki canlılar -
05:24
but they can't contemplate
the Breakthrough Starshot project,
the Breakthrough Starshot project,
105
312040
3216
ama Breakthrough Starshot projesine
onlar kafa yormuyor.
onlar kafa yormuyor.
05:27
and if we vanished today,
106
315280
2256
Bugün ortadan kaybolsak
05:29
they wouldn't go on
to implement Breakthrough Starshot --
to implement Breakthrough Starshot --
107
317560
2856
Breakthrough Starshot'ın
uygulanmasına devam etmezler.
uygulanmasına devam etmezler.
05:32
why should they?
108
320440
1376
Neden etsinler ki?
05:33
Evolution doesn't have
space travel as an end goal.
space travel as an end goal.
109
321840
2760
Uzay yolculuğu evrimin nihai durağı değil.
05:37
There will be worlds where life
doesn't give rise to advanced technology.
doesn't give rise to advanced technology.
110
325160
4560
Yaşamın ileri teknolojiye
izin vermeyeceği gezegenler de olacak.
izin vermeyeceği gezegenler de olacak.
05:43
Communication across space --
that's a fourth barrier.
that's a fourth barrier.
111
331040
2856
Dördüncü engelimiz
uzay boyunca iletişim.
uzay boyunca iletişim.
05:45
Maybe advanced civilizations
choose to explore inner space
choose to explore inner space
112
333920
3776
Belki de gelişmiş medeniyetler,
05:49
rather than outer space,
113
337720
2336
dış uzaydan ziyade
iç uzayı keşfetmeyi seçtiler
iç uzayı keşfetmeyi seçtiler
05:52
or engineer at small distances
rather than large.
rather than large.
114
340080
3520
veya kısa mesafeleri
keşfedecek mühendisliğe sahipler.
keşfedecek mühendisliğe sahipler.
05:56
Or maybe they just don't want
to risk an encounter
to risk an encounter
115
344600
2856
Belki de daha gelişmiş
ve daha düşmanca bir komşuyla
ve daha düşmanca bir komşuyla
05:59
with a potentially more advanced
and hostile neighbor.
and hostile neighbor.
116
347480
4136
karşılaşma riskini göze alamıyorlar.
06:03
There'll be worlds where,
for whatever reason,
for whatever reason,
117
351640
2176
Her ne sebepten olursa olsun
06:05
civilizations either stay silent
or don't spend long trying to communicate.
or don't spend long trying to communicate.
118
353840
4640
sessiz kalacak veya iletişim kurmak için
çaba göstermeyecek gezegenler olacak.
çaba göstermeyecek gezegenler olacak.
06:12
As for the height of the barriers,
119
360600
2096
Engellerin yüksekliğine gelince
06:14
your guess is as good as anyone's.
120
362720
2400
tahmininiz diğer herkesle aynı.
06:18
In my experience,
121
366080
1256
Tecrübeme göre,
06:19
when people sit down and do the math,
122
367360
2056
insanlar oturup hesap yaptıklarında
06:21
they typically conclude there are
thousands of civilizations in the galaxy.
thousands of civilizations in the galaxy.
123
369440
4880
galakside binlerce medeniyet olduğu
çıkarımına varıyorlar.
çıkarımına varıyorlar.
06:27
But then we're back to the puzzle:
Where is everybody?
Where is everybody?
124
375640
2720
Sonra karmaşaya geri dönüyoruz:
Herkes nerede?
Herkes nerede?
06:32
By definition,
125
380055
1361
Tanımlamak gerekirse,
06:33
UFOs -- including the one I saw --
126
381440
2336
benim gördüğüm de dâhil,
06:35
are unidentified.
127
383800
1296
UFO'lar tanımlanamıyor.
06:37
We can't simply infer they're spacecraft.
128
385120
3736
Onların uzay aracı olduğunu çıkaramıyoruz.
06:40
You can still have some fun
playing with the idea aliens are here.
playing with the idea aliens are here.
129
388880
3480
Dünya dışı varlıkların burada olduğu
fikriyle eğlenebilirsiniz.
fikriyle eğlenebilirsiniz.
06:45
Some say a summer civilization
did colonize the galaxy
did colonize the galaxy
130
393000
3856
Kimilerine göre bir yaz medeniyeti
galaksiyi kolonize etti
galaksiyi kolonize etti
06:48
and seeded Earth with life ...
131
396880
2000
ve yaşamın tohumlarını Dünya'ya ekti.
06:51
others, that we're living
in a cosmic wilderness preserve --
in a cosmic wilderness preserve --
132
399800
2856
Kimilerine göre de kozmik,
vahşi bir korunakta yaşıyoruz;
vahşi bir korunakta yaşıyoruz;
06:54
a zoo.
133
402680
1240
bir hayvanat bahçesinde.
06:56
Yet others --
134
404480
1496
Başka bir grup da
06:58
that we're living in a simulation.
135
406000
2176
simülasyon içinde yaşadığımızı düşünüyor.
07:00
Programmers just haven't
revealed the aliens yet.
revealed the aliens yet.
136
408200
2320
Programcılar henüz dünya dışı
varlıkları ortaya çıkarmadı.
varlıkları ortaya çıkarmadı.
07:03
Most of my colleagues though
argue that E.T. is out there,
argue that E.T. is out there,
137
411680
4336
Ama iş arkadaşlarımın çoğu E.T.'nin
uzayda bir yerde olduğu kanısında,
uzayda bir yerde olduğu kanısında,
07:08
we just need to keep looking,
138
416040
1616
sadece aramaya devam etmemiz gerek
07:09
and this makes sense.
139
417680
1576
ve bu mantıklı da.
07:11
Space is vast.
140
419280
1776
Uzay devasa.
07:13
Identifying a signal is hard,
141
421080
2816
Bir sinyali tanımlamak çok zor,
07:15
and we haven't been looking that long.
142
423920
2600
ayrıca o kadar uzun zamandır
inceleme yapmıyoruz.
inceleme yapmıyoruz.
07:19
Without doubt, we should
spend more on the search.
spend more on the search.
143
427160
3136
Arama için daha fazla
yatırım yapmamız lazım.
yatırım yapmamız lazım.
07:22
It's about understanding
our place in the universe.
our place in the universe.
144
430320
3336
İşin ucunda evrendeki
yerimizi anlamak var.
yerimizi anlamak var.
07:25
It's too important a question to ignore.
145
433680
3320
Görmezden gelinemeyecek
kadar önemli bir soru.
kadar önemli bir soru.
07:29
But there's an obvious answer:
146
437840
2096
Ancak bir de bariz cevap var:
07:31
we're alone.
147
439960
1296
Evrende yalnızız.
07:33
It's just us.
148
441280
1616
Sadece biz varız.
07:34
There could be a trillion
planets in the galaxy.
planets in the galaxy.
149
442920
3496
Galakside bir trilyon gezegen olabilir.
07:38
Is it plausible we're the only creatures
capable of contemplating this question?
capable of contemplating this question?
150
446440
4480
Bu soruyu masaya yatıran
tek canlıların biz olması mantıklı mı?
tek canlıların biz olması mantıklı mı?
07:43
Well, yes, because in this context,
151
451840
2616
Evet, çünkü konu bu olunca
07:46
we don't know whether
a trillion is a big number.
a trillion is a big number.
152
454480
2360
bir trilyonun büyük bir rakam
olup olmadığını bilmiyoruz.
olup olmadığını bilmiyoruz.
07:50
In 2000, Peter Ward and Don Brownlee
proposed the Rare Earth idea.
proposed the Rare Earth idea.
153
458040
5296
2000'de Peter Ward ve Don Brownlee,
Rare Earth fikrini ortaya attılar.
Rare Earth fikrini ortaya attılar.
07:55
Remember those four barriers
154
463360
1816
İnsanların medeniyet sayısını
ölçmek için kullandığı
ölçmek için kullandığı
07:57
that people use to estimate
the number of civilizations?
the number of civilizations?
155
465200
3856
o dört engeli hatırlayın.
08:01
Ward and Brownlee said
there might be more.
there might be more.
156
469080
2120
Ward ve Brownlee daha fazla
olabileceğini söyledi.
olabileceğini söyledi.
08:03
Let's look at one possible barrier.
157
471840
1696
Muhtemel bir engele göz atalım.
08:05
It's a recent suggestion by David Waltham,
158
473560
2656
David Waltham'dan yeni bir öneri,
08:08
a geophysicist.
159
476240
1240
kendisi jeofizikçi.
08:10
This is my very simplified version
160
478000
2456
Dave'in oldukça sofistike olan argümanını
08:12
of Dave's much more
sophisticated argument.
sophisticated argument.
161
480480
2600
çok basit bir şekilde anlatayım.
08:16
We are able to be here now
162
484240
2016
Burada olma yetisine sahibiz
08:18
because Earth's previous
inhabitants enjoyed
inhabitants enjoyed
163
486280
2656
çünkü Dünya'nın önceki sakinleri
dört bin yıllık
güzel havanın tadını çıkarttılar,
güzel havanın tadını çıkarttılar,
08:20
four billion years of good weather --
164
488960
2176
08:23
ups and downs but more or less clement.
165
491160
2640
inişli çıkışlı olsa da ılımandı.
08:26
But long-term climate
stability is strange,
stability is strange,
166
494960
2496
Ancak uzun süreli iklim dengesi tuhaf,
08:29
if only because astronomical influences
167
497480
2416
çünkü astronomik etkenler
08:31
can push a planet
towards freezing or frying.
towards freezing or frying.
168
499920
4056
bir gezegeni yanmaya
ve donmaya itebiliyor.
ve donmaya itebiliyor.
08:36
There's a hint our moon has helped,
169
504000
2176
Ay'ın yardımcı olduğuna dair ipuçları var
08:38
and that's interesting
170
506200
2176
ve bu bir hayli ilginç
08:40
because the prevailing theory is
171
508400
1656
çünkü öne çıkan teori şu ki
08:42
that the moon came into being when Theia,
172
510080
2496
Mars büyüklüğündeki cisim Theia
08:44
a body the size of Mars,
173
512600
1616
yeni oluşmuş Dünya'ya çarptığı zaman
08:46
crashed into a newly formed Earth.
174
514240
2736
Ay var olmaya başladı.
08:49
The outcome of that crash could have been
a quite different Earth-Moon system.
a quite different Earth-Moon system.
175
517000
4120
Bu çarpışmanın sonucunda çok daha
farklı bir Dünya-Ay sistemi oluşabilirdi.
farklı bir Dünya-Ay sistemi oluşabilirdi.
08:54
We ended up with a large moon
176
522120
2256
Büyük bir uydumuz oldu
08:56
and that permitted Earth
to have both a stable axial tilt
to have both a stable axial tilt
177
524400
3856
bu sayede de dengeli bir
dönüş ekseni eğikliğinin yanı sıra,
dönüş ekseni eğikliğinin yanı sıra,
09:00
and a slow rotation rate.
178
528280
3176
yavaş bir dönme hızı oldu.
09:03
Both factors influence climate
179
531480
1656
Bu ikisi de iklimi etkiliyor
09:05
and the suggestion is that they've helped
moderate climate change.
moderate climate change.
180
533160
3600
ve iklim değişikliğini düzenlemede
yardım ettiği düşünülüyor.
yardım ettiği düşünülüyor.
09:09
Great for us, right?
181
537440
1240
Bizim için harika.
09:11
But Waltham showed that if the moon
were just a few miles bigger,
were just a few miles bigger,
182
539360
3736
Ama Waltham, Ay birkaç km daha büyük olsa
her şeyin farklı olacağını gösterdi.
09:15
things would be different.
183
543120
1616
09:16
Earth's spin axis
would now wander chaotically.
would now wander chaotically.
184
544760
3336
Dünya'nın dönüş ekseni
korkunç şekilde gelişigüzel olurdu.
korkunç şekilde gelişigüzel olurdu.
09:20
There'd be episodes
of rapid climate change --
of rapid climate change --
185
548120
2896
Hızlı iklim değişikliği
dalgaları yaşanırdı,
dalgaları yaşanırdı,
09:23
not good for complex life.
186
551040
2376
karmaşık yaşam için hiç de iyi değil.
09:25
The moon is just the right size:
187
553440
2216
Ay gerçekten de
tam olması gereken boyutta;
tam olması gereken boyutta;
09:27
big but not too big.
188
555680
3056
büyük, ama çok büyük değil.
09:30
A "Goldilocks" moon around
a "Goldilocks" planet --
a "Goldilocks" planet --
189
558760
2416
''Goldilocks'' gezegeninin
çevresinde ''Goldilocks'' uydusu,
çevresinde ''Goldilocks'' uydusu,
09:33
a barrier perhaps.
190
561200
1520
belki de bir engel.
09:35
You can imagine more barriers.
191
563200
1816
Daha fazla engel hayal edebilirsiniz.
09:37
For instance,
192
565040
1216
Mesela,
09:38
simple cells came into being
billions of years ago ...
billions of years ago ...
193
566280
3040
basit hücreler milyarlarca yıl önce
var olmaya başladı
var olmaya başladı
09:42
but perhaps the development
of complex life
of complex life
194
570480
3296
ama karmaşık hayatın gelişimi için
09:45
needed a series of unlikely events.
195
573800
2896
beklenmedik bir olay dizisi
yaşanması gerekti.
yaşanması gerekti.
09:48
Once life on Earth
had access to multicellularity
had access to multicellularity
196
576720
2576
Dünya, çok hücreli organizmalar,
09:51
and sophisticated genetic structures,
197
579320
2056
sofistike genetik yapılar
09:53
and sex,
198
581400
1256
ve sekse sahip olunca
09:54
new opportunities opened up:
199
582680
1536
yeni fırsatlar boy gösterdi:
09:56
animals became possible.
200
584240
1360
hayvanlar mümkün oldu.
09:58
But maybe it's the fate of many planets
201
586240
2816
Belki de pek çok gezegenin kaderinde
10:01
for life to settle
at the level of simple cells.
at the level of simple cells.
202
589080
3840
yaşam basit hücrelerden öteye gidemiyor.
10:06
Purely for the purposes of illustration,
203
594760
3096
Yalnızca örnekleme adına
10:09
let me suggest four more barriers
to add to the four
to add to the four
204
597880
3056
iletişim kuran medeniyete dair
yolun kapalı olduğunu savunan
yolun kapalı olduğunu savunan
10:12
that people said blocked the path
to communicative civilization.
to communicative civilization.
205
600960
3920
dört engele dört tane daha ekleyeyim.
10:17
Again, purely for the purposes
of illustration,
of illustration,
206
605760
3256
Sadece örnekleme açısından.
10:21
suppose there's a one-in-a-thousand chance
of making it across each of the barriers.
of making it across each of the barriers.
207
609040
4256
Her bir engeli aşmak için
binde bir şansımız olduğunu varsayalım.
binde bir şansımız olduğunu varsayalım.
10:25
Of course there might be
different ways of navigating the barriers,
different ways of navigating the barriers,
208
613320
3136
Tabii engelleri aşmak için
farklı yollar olabilir
farklı yollar olabilir
10:28
and some chances will be better
than one in a thousand.
than one in a thousand.
209
616480
2776
ve bazı yollar binde birden
daha olası olabilir.
daha olası olabilir.
10:31
Equally, there might be more barriers
210
619280
1856
Aynı şekilde, daha fazla engel olabilir
10:33
and some chances
might be one in a million.
might be one in a million.
211
621160
2256
ve bazı olasılıklar
milyonda bir olabilir.
milyonda bir olabilir.
10:35
Let's just see
what happens in this picture.
what happens in this picture.
212
623440
2080
Bu resimde neler olduğuna bakalım.
10:39
If the galaxy contains a trillion planets,
213
627120
2576
Eğer bir galaksi bir trilyon
gezegen barındırıyorsa
gezegen barındırıyorsa
10:41
how many will host a civilization
capable of contemplating like us
capable of contemplating like us
214
629720
5496
bunlardan kaç tanesi bizim gibi düşünce
yetisine sahip medeniyet barındırabilir,
yetisine sahip medeniyet barındırabilir,
10:47
projects such as Breakthrough Starshot?
215
635240
2200
Breakthrough Starshot gibi
bir proje yapabilir?
bir proje yapabilir?
10:50
Habitability --
216
638480
1256
Yaşanabilirlik;
10:51
right sort of planet
around the right sort of star --
around the right sort of star --
217
639760
2816
doğru yıldızın çevresinde doğru gezegen.
10:54
the trillion becomes a billion.
218
642600
2336
Trilyon burada milyara dönüşüyor.
10:56
Stability --
219
644960
1336
Denge;
10:58
a climate that stays benign for eons --
220
646320
3416
sonsuzluk için iyi huylu kalan bir iklim.
11:01
the billion becomes a million.
221
649760
1856
Milyar burada milyona dönüşüyor.
11:03
Life must start --
222
651640
1200
Yaşamın başlaması.
11:05
the million becomes a thousand.
223
653600
2216
Milyon burada bine dönüşüyor.
11:07
Complex life forms must arise --
224
655840
2256
Karmaşık yaşamın ortaya çıkışı.
11:10
the thousand becomes one.
225
658120
2576
Bin bire dönüştü.
11:12
Sophisticated tool use must develop --
226
660720
1856
Sofistike araç gereç kullanımı gelişmesi.
11:14
that's one planet in a thousand galaxies.
227
662600
2000
bin galaksi içinde
sadece bir gezegen var.
sadece bir gezegen var.
11:17
To understand the universe,
228
665480
1576
Evreni anlamak için
11:19
they'll have to develop the techniques
of science and mathematics --
of science and mathematics --
229
667080
3216
bilim ve matematik tekniklerini
geliştirmeleri gerek,
geliştirmeleri gerek,
11:22
that's one planet in a million galaxies.
230
670320
2096
bu, bir milyon galakside
bir gezegen demek.
bir gezegen demek.
11:24
To reach the stars,
they'll have to be social creatures,
they'll have to be social creatures,
231
672440
2656
Yıldızlara ulaşmak için
sosyal canlılar olmaları lazım,
sosyal canlılar olmaları lazım,
11:27
capable of discussing
abstract concepts with each other
abstract concepts with each other
232
675120
2816
birbirlerinden bilgi alış verişi
yapabiliyor olmaları lazım,
yapabiliyor olmaları lazım,
11:29
using complex grammar --
233
677960
1896
karmaşık dilbilgisi kullanmaları lazım;
11:31
one planet in a billion galaxies.
234
679880
3216
bir milyar galakside bir gezegen.
11:35
And they have to avoid disaster --
235
683120
1736
Ayrıca felaketten kaçınmaları gerek,
11:36
not just self-inflicted
but from the skies, too.
but from the skies, too.
236
684880
4056
sadece bireysel zararlar değil,
gökten gelen zararlardan da.
gökten gelen zararlardan da.
11:40
That planet around Proxima Centauri,
237
688960
2936
Proxima Centauri çevresindeki gezegen,
11:43
last year it got blasted by a flare.
238
691920
2320
geçen yıl alev aldı.
11:47
One planet in a trillion galaxies,
239
695200
1936
Olasılık şimdi bir trilyonda bir gezegen,
11:49
just as in the visible universe.
240
697160
2760
sadece görebildiğimiz evrende.
11:54
I think we're alone.
241
702480
1200
Bence yalnızız.
11:57
Those colleagues of mine
who agree we're alone
who agree we're alone
242
705240
2296
Yalnız olduğumuza katılan iş arkadaşlarım
11:59
often see a barrier ahead --
243
707560
3136
genellikle önlerinde bir engel görüyorlar:
12:02
bioterror,
244
710720
1256
biyolojik terör,
12:04
global warming, war.
245
712000
1560
küresel ısınma, savaş.
12:06
A universe that's silent
246
714320
3016
Sessiz bir evren
12:09
because technology itself
forms the barrier
forms the barrier
247
717360
3416
çünkü teknolojinin kendisi
gerçekten ileri bir medeniyetin
gelişimi için ortaya engel koyuyor.
gelişimi için ortaya engel koyuyor.
12:12
to the development
of a truly advanced civilization.
of a truly advanced civilization.
248
720800
3936
12:16
Depressing, right?
249
724760
1440
Moral bozucu, değil mi?
12:19
I'm arguing the exact opposite.
250
727240
1680
Ben tam tersini savunuyorum.
12:22
I grew up watching "Star Trek"
and "Forbidden Planet,"
and "Forbidden Planet,"
251
730560
2576
''Star Trek'' ve ''Forbidden Planet''i
izleyerek büyüdüm
izleyerek büyüdüm
12:25
and I saw a UFO once,
252
733160
1776
ve bir kere UFO gördüm,
12:26
so this idea of cosmic loneliness
I certainly find slightly wistful.
I certainly find slightly wistful.
253
734960
6080
o yüzden bu kozmik yalnızlık fikri
beni kesinlikle hüzünlendiriyor.
beni kesinlikle hüzünlendiriyor.
12:34
But for me,
254
742240
2096
Ama benim için
12:36
the silence of the universe is shouting,
255
744360
1936
evrenin sessizliği bağırıyor,
12:38
"We're the creatures who got lucky."
256
746320
1720
''Biz şanslı olan canlılarız.''
12:40
All barriers are behind us.
257
748800
1856
Tüm bu engeller geride kaldı.
12:42
We're the only species
that's cleared them --
that's cleared them --
258
750680
2416
Onları aşan tek tür biziz,
12:45
the only species capable
of determining its own destiny.
of determining its own destiny.
259
753120
4416
kendi kaderine
karar verebilen tek tür biziz.
karar verebilen tek tür biziz.
12:49
And if we learn to appreciate
how special our planet is,
how special our planet is,
260
757560
3200
Gezegenimizin ne kadar özel olduğunu
takdir etmeyi öğrenirsek
takdir etmeyi öğrenirsek
12:53
how important it is to look after our home
261
761840
2136
evimize iyi bakmanın önemini,
12:56
and to find others,
262
764000
1816
başkalarını bulmayı
12:57
how incredibly fortunate we all are
simply to be aware of the universe,
simply to be aware of the universe,
263
765840
4816
ve evrenin farkında olduğumuz için bile
ne kadar şanslı olduğumuzu,
ne kadar şanslı olduğumuzu,
13:02
humanity might survive for a while.
264
770680
2336
insanoğlu bir süre daha hayatta kalabilir.
13:05
And all those amazing things
265
773040
1656
Tüm bu harika şeyleri
13:06
we dreamed aliens
might have done in the past,
might have done in the past,
266
774720
2856
dünya dışı varlıkların geçmişte
yaptığını hayal ettik,
yaptığını hayal ettik,
13:09
that could be our future.
267
777600
1200
bizim geleceğimiz de bu olabilir.
13:11
Thank you very much.
268
779640
1256
Çok teşekkürler.
13:12
(Applause)
269
780920
3520
(Alkışlar)
ABOUT THE SPEAKER
Stephen Webb - Writer, scientistStephen Webb is a science fiction fan who's passionately interested in what the future might hold for our species.
Why you should listen
An early preoccupation with science fiction ended up influencing most of Stephen Webb's professional activity. It instilled in him a deep love of science and the scientific endeavor, which in turn led him to complete a PhD in theoretical particle physics. Isaac Asimov's story "The Fun They Had," about computerized homeschooling, prompted him to consider how digital technology might deepen students' learning, which in turn led to posts in a variety of UK universities.
And it was in the pages of a science fiction magazine that he first encountered the Fermi paradox, which kindled a lifelong fascination with the problem of why we see no signs of extraterrestrial intelligence -- and led to his book Where Is Everybody, which explores the question in detail. Webb hopes to pass on his love of science through his outreach work, and he is the author of a number of popular science books. He is working on New Light Through Old Windows, an anthology of classic science fiction tales; each tale appears alongside a commentary detailing the latest scientific thinking relating to the story's theme.
Stephen Webb | Speaker | TED.com