TEDxSBU
Robyn Stein DeLuca: The good news about PMS
Robyn Stein Deluca: PMS'ten iyi haber
Filmed:
Readability: 5.6
1,503,033 views
Herkes bilir ki kadınların çoğu adet dönemlerinden hemen önce üremeyi sağlayan hormonları duygularını şiddetli bir şekilde dalgalandırdığı için çıldırabilir. Adet öncesi sendromu hakkındaki çok küçük bilimsel bir görüş birliği hariç. Bilim, PMS'in varlığına, sebebine, tedavilerine ve hatta varlığına bile inanmıyor, diyor psikolog Robyn Stein DeLuca. PMS hakkında bildiklerimizi, bilmediklerimizi ve popüler efsanenin neden sürdürüldüğünü inceliyor.
Robyn Stein DeLuca - Psychologist
Robyn Stein DeLuca asks, What do we really know about PMS? Full bio
Robyn Stein DeLuca asks, What do we really know about PMS? Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:13
How many people here have heard of PMS?
0
1110
4319
Burada kaç kişi PMS'i duydu?
00:17
Everybody, right?
1
5429
1486
Herkes, değil mi?
00:18
Everyone knows that women
go a little crazy
go a little crazy
2
6915
2484
Herkes bilir ki
kadınlar adet döneminden
kadınlar adet döneminden
00:21
right before they get their period,
3
9399
2871
hemen önce, adet döngüsü
onları mantıksız ve saçma bir
onları mantıksız ve saçma bir
00:24
that the menstrual cycle throws them
onto an inevitable hormonal roller coaster
onto an inevitable hormonal roller coaster
4
12270
4188
hız trenine fırlattığı için
00:28
of irrationality and irritability.
5
16458
2693
için biraz çılgına döner.
00:31
There's a general assumption
6
19151
1788
Genel olarak, ureme hormonlarındaki
00:32
that fluctuations in reproductive hormones
cause extreme emotions
cause extreme emotions
7
20939
4919
dalgalanmaların aşırı
duygulara sebep olduğu ve
duygulara sebep olduğu ve
00:37
and that the great majority of women
are affected by this.
are affected by this.
8
25858
3533
çoğu kadının bundan
etkilendiği varsayilmaktadir.
etkilendiği varsayilmaktadir.
00:41
Well, I am here to tell you
that scientific evidence says
that scientific evidence says
9
29391
2759
Bugün size bilimsel kanıtların,
bu varsayımların doğru
bu varsayımların doğru
00:44
neither of those assumptions is true.
10
32150
2419
olmadığını söylediğini
anlatmak için buradayım.
anlatmak için buradayım.
00:46
I'm here to give you
the good news about PMS.
the good news about PMS.
11
34569
3223
Size PMS hakkında iyi
haberler vermek için buradayım.
haberler vermek için buradayım.
00:50
But first, let's take a look
at how firmly the idea of PMS
at how firmly the idea of PMS
12
38572
3670
Fakat önce PMS'in
Amerikan kültürüne nasıl kati
Amerikan kültürüne nasıl kati
00:54
is entrenched in American culture.
13
42242
2392
bir şekilde yerleştirildiğine bir bakalım.
00:56
If you examine newspaper
or magazine articles,
or magazine articles,
14
44634
3576
Gazete ve dergilerdeki
makaleleri incelerseniz,
makaleleri incelerseniz,
01:00
you'll see how widely assumed it is
that everyone gets PMS.
that everyone gets PMS.
15
48210
4342
herkesin PMS yaşadığı fikrinin
yaygın olarak varsayıldığını görürsünüz.
yaygın olarak varsayıldığını görürsünüz.
01:04
In an article in the magazine Redbook
titled "You: PMS Free,"
titled "You: PMS Free,"
16
52552
5388
Redbook dergisindeki bir
makalenin başlığı şuydu: "Sen: PMS'siz"
makalenin başlığı şuydu: "Sen: PMS'siz"
01:09
readers were informed that between 80
to 90 percent of women suffer from PMS.
to 90 percent of women suffer from PMS.
17
57940
5580
ve okurlara %80 ila %90 kadının
PMS'ten muzdarip olduğu söyleniyordu.
PMS'ten muzdarip olduğu söyleniyordu.
01:15
L.A. Muscle magazine warned its readers
18
63520
2731
L.A. Muscle dergisi
kadınların %40 ila %50'sinin
kadınların %40 ila %50'sinin
01:18
that 40 to 50 percent of women
suffer from PMS,
suffer from PMS,
19
66251
3274
PMS yaşadığı ve PMS'in
kadınların mental ve fiziksel sağlığı
kadınların mental ve fiziksel sağlığı
01:21
and that it plays a major role
in women's mental and physical health,
in women's mental and physical health,
20
69525
4644
üzerinde büyük bir rol oynadığı
hakkında okurlarını uyarırken,
hakkında okurlarını uyarırken,
01:26
and a couple of years ago,
even the Wall Street Journal
even the Wall Street Journal
21
74169
2991
birkaç sene önce Wall Street
dergisi bile kalsiyumun PMS
dergisi bile kalsiyumun PMS
01:29
ran an article on calcium
as a treatment for PMS,
as a treatment for PMS,
22
77160
3185
tedavisinde yeri olduğunu
söyleyen bir makale yayınladı ve
söyleyen bir makale yayınladı ve
01:32
asking its female readers,
23
80345
2055
kadın okurlarına şunu sordu,
01:34
"Do you turn into a witch every month?"
24
82400
2089
"Her ay cadıya dönüşüyor musunuz?"
01:36
From all these articles, you would think
there must be a mountain of research
there must be a mountain of research
25
84989
3877
Bu makalelere bakınca
PMS'in yaygın doğasını doğrulayan
PMS'in yaygın doğasını doğrulayan
01:40
verifying the widespread nature of PMS.
26
88866
3924
bir dolu araştırma olması
gerektiğini düşünebilirsiniz.
gerektiğini düşünebilirsiniz.
01:44
However, after five decades of research,
27
92790
3158
Bununla beraber, 50 sene
süren araştırmalardan sonra
süren araştırmalardan sonra
01:47
there's no strong consensus
on the definition, the cause,
on the definition, the cause,
28
95948
4071
PMS'in tanımı, sebebi,
tedavisi hatta varlığı üzerine bile
tedavisi hatta varlığı üzerine bile
01:52
the treatment, or even
the existence of PMS.
the existence of PMS.
29
100019
4141
güçlü bir görüş birliği yok.
01:56
As most commonly defined by psychologists,
30
104160
3153
Psikologlarca yapılan en yaygın tanımı
01:59
PMS involves negative behavioral,
cognitive and physical symptoms
cognitive and physical symptoms
31
107313
4969
yumurtlama ve adet dönemleri arasındaki
02:04
from the time of ovulation
to menstruation.
to menstruation.
32
112282
2926
olumsuz davranışsal, bilişsel
ve fiziksel semptomlardır.
ve fiziksel semptomlardır.
02:07
But here's where it gets tricky.
33
115208
2212
Ama işlerin karıştığı yer burası.
02:09
Over 150 different symptoms
have been used to diagnose PMS,
have been used to diagnose PMS,
34
117420
5241
PMS'in teşhisinde 150'den
fazla farklı semptom kullanıldı,
fazla farklı semptom kullanıldı,
02:14
and here are just a few of those.
35
122661
2090
işte onlardan sadece bir kısmı.
02:16
Now, I want to be clear here.
36
124751
1881
Yanlış anlaşılmak istemiyorum.
02:18
I'm not saying women don't get
some of these symptoms.
some of these symptoms.
37
126632
3366
Kadınlarda bu semptomlar
görülmez demiyorum.
görülmez demiyorum.
02:21
What I'm saying is that
getting some of these symptoms
getting some of these symptoms
38
129998
2624
Demek istediğim, bu
semptomların bir kısmına sahip olmak
semptomların bir kısmına sahip olmak
02:24
doesn't amount to a mental disorder,
39
132622
2879
zihinsel bir bozukluk anlamına gelmez ve
02:27
and when psychologists
come up with a disorder
come up with a disorder
40
135501
3321
Psikologlar bir bozukluk
tanımıyla ortaya çıktıklarında
tanımıyla ortaya çıktıklarında
02:30
that's so vaguely defined,
41
138822
2286
bunun açıklaması belli belirsiz yapılır,
02:33
the label eventually becomes meaningless.
42
141108
3483
en sonunda etiket anlamsız hale gelir.
02:36
With a list of symptoms
this long and wide,
this long and wide,
43
144591
2972
Bu uzun ve geniş semptom listesiyle
02:39
I could have PMS, you could have PMS,
44
147563
2763
bende de PMS olabilir, sizde de olabilir,
02:42
the guy in the third row here
could have PMS,
could have PMS,
45
150326
2554
üçüncü sırada oturan adamda da olabilir,
02:44
my dog could have PMS.
(Laughter)
(Laughter)
46
152880
2693
köpeğimde bile PMS olabilir.
(Gülüşmeler)
02:48
Some researchers said
you had to have five symptoms.
you had to have five symptoms.
47
156193
2668
Bazı araştırmacılar beş
semptom olması gerek dedi.
semptom olması gerek dedi.
02:50
Some said three.
48
158861
1565
Bazısı üç dedi.
02:52
Other researchers said that symptoms
were only meaningful
were only meaningful
49
160426
2856
Bir kısmı ise semptomlar
ancak sizi çok rahatsız ediyorsa
ancak sizi çok rahatsız ediyorsa
02:55
if they were highly disturbing to you,
50
163282
1834
bir anlam ifade eder derken,
02:57
but others said minor symptoms
were just as important.
were just as important.
51
165116
3553
diğerleri küçük semptomların
önemli olduğunu söyledi.
önemli olduğunu söyledi.
03:00
For many years, because
there was no standardization
there was no standardization
52
168669
2902
Yıllar boyunca PMS tanımında bir
03:03
in the definition of PMS,
53
171571
2089
standart oluşturulamadığı için,
03:05
when psychologists tried
to report prevalence rates,
to report prevalence rates,
54
173660
3065
psikologlar görülme sıklığını rapor
ederken tahminleri kadınların
ederken tahminleri kadınların
03:08
their estimates ranged
from five percent of women
from five percent of women
55
176725
2787
%5'i ila %97'si arasında değişti,
03:11
to 97 percent of women,
56
179512
2298
03:13
so at the same time almost no one
and almost everyone had PMS.
and almost everyone had PMS.
57
181810
5828
yani aynı zamanda
hem herkeste PMS vardı,
hem herkeste PMS vardı,
hem de hiç kimsede.
03:19
Overall, the weaknesses in the methods
of research on PMS have been considerable.
of research on PMS have been considerable.
58
187638
6692
Sonuçta, PMS araştırmalarındaki
yöntem zayıflığı dikkate değerdi.
yöntem zayıflığı dikkate değerdi.
03:26
First, many studies asked women
to report their symptoms retrospectively,
to report their symptoms retrospectively,
59
194330
5637
Öncelikle, çoğu çalışma, kadınlardan
semptomlarını geçmişe dönük
semptomlarını geçmişe dönük
değerlendirmelerini istedi
03:31
looking to the past and relying on memory,
60
199967
2717
yani geçmişe bakarak
ve hafızaya güvenerek ve
ve hafızaya güvenerek ve
03:34
which is known to inflate reporting of PMS
61
202684
3181
bu yöntem, iki ay boyunca
günlük tutarak kaydedilen
günlük tutarak kaydedilen
03:37
compared to what's called
prospective reporting,
prospective reporting,
62
205865
3365
ileriye dönük
değerlendirmeye kıyasla
değerlendirmeye kıyasla
03:41
which involves keeping
a daily log of symptoms
a daily log of symptoms
63
209230
2196
PMS vakalarını sayıca arttırıyordu.
03:43
for at least two months in a row.
64
211426
2438
03:45
Many studies also exclusively focused
on white, middle-class women,
on white, middle-class women,
65
213864
4969
Birçok araştırma da yalnızca
orta sınıf ve beyaz kadınlar üzerine
orta sınıf ve beyaz kadınlar üzerine
03:50
which makes it problematic
to apply study findings to all women.
to apply study findings to all women.
66
218833
4646
odaklanarak sonuçları tüm
kadınlara uygulamayı güçleştiriyordu.
kadınlara uygulamayı güçleştiriyordu.
03:55
We know there's a strong
cultural component to the belief in PMS
cultural component to the belief in PMS
67
223479
4038
PMS inancında çok güçlü bir
kültürel etkinin olduğunu biliyoruz
kültürel etkinin olduğunu biliyoruz
03:59
because it's nearly unheard of
outside of Western nations.
outside of Western nations.
68
227517
3622
çünkü Batı ulusları dışında
neredeyse hiç duyulmamış.
neredeyse hiç duyulmamış.
04:03
Third, many studies failed
to use control groups.
to use control groups.
69
231139
4261
Üçüncüsü, birçok araştırma kontrol
gruplarını kullanmada başarısız oldu.
gruplarını kullanmada başarısız oldu.
04:07
If we want to understand
the specific characteristics
the specific characteristics
70
235400
2810
Eğer PMS yaşayan
kadınların özgün niteliklerini
kadınların özgün niteliklerini
04:10
of women who have PMS,
71
238210
1520
anlamak istiyorsak,
04:11
we need to be able to compare them
to women who don't have PMS.
to women who don't have PMS.
72
239730
4202
onları, PMS yaşamayan
kadınlarla kıyaslamamız lazım.
kadınlarla kıyaslamamız lazım.
04:15
And finally, many different types
of questionnaires were used
of questionnaires were used
73
243932
3228
Son olarak, PMS'i teşhis etmek için
farklı semptom, semptom süresi
farklı semptom, semptom süresi
04:19
to diagnose PMS, focusing
on different symptoms,
on different symptoms,
74
247160
4010
ve semptom şiddetine odaklanan birçok
04:23
symptom duration and severity.
75
251170
2653
farklı anket kullanıldı.
04:25
To do reliable research on any condition,
76
253823
3111
Bilim adamları, bir durum üzerine
güvenilir araştırma yapmak için
güvenilir araştırma yapmak için
04:28
scientists must agree
on the specific characteristics
on the specific characteristics
77
256934
2949
bu durumu oluşturan
özgün nitelikler hakkında
özgün nitelikler hakkında
04:31
that make up that condition
78
259883
1753
aynı fikirde olmalı,
04:33
so they're all talking
about the same thing,
about the same thing,
79
261636
2113
böylece hepsi aynı şeyden
bahsetmiş olur,
bahsetmiş olur,
04:35
and with PMS, this has not been the case.
80
263749
3436
ama PMS için durum böyle olmadı.
04:39
However, in 1994,
81
267185
2276
Bununla birlikte, 1944'de
04:41
the Diagnostic and Statistical Manual
of Mental Disorders,
of Mental Disorders,
82
269461
3668
Mental Bozuklukların
Tanısal ve Sayımsal El Kitabı,
Tanısal ve Sayımsal El Kitabı,
04:45
known as the DSM, thankfully --
83
273129
2299
neyse ki DSM olarak da biliniyor, --
04:47
it's also the manual
for mental health professionals --
for mental health professionals --
84
275428
3878
bu ayrıca
psikiyatristlerin de rehberi --
psikiyatristlerin de rehberi --
04:51
they redefined PMS as PMDD,
85
279306
3924
PMS'i PMDD olarak yeniden tanımladı,
04:55
Premenstrual Dysphoric Disorder.
86
283230
3018
Premenstruel Disforik Bozukluk.
04:58
And dysphoria refers to
a feeling of agitation or unease.
a feeling of agitation or unease.
87
286248
5944
Disfori endişe ve
huzursuzluk anlamına geliyor.
huzursuzluk anlamına geliyor.
05:04
And according to these new DSM guidelines,
88
292192
3460
Bu yeni DSM rehberine göre,
05:07
in most menstrual cycles in the last year,
89
295652
3227
son bir yıldaki çoğu adet
döngüsünde, 11 muhtemel semptomdan
döngüsünde, 11 muhtemel semptomdan
05:10
at least five of 11 possible symptoms
90
298879
3251
en az beşi, kanama başlamadan
05:14
must appear in the week
before menstruation starts;
before menstruation starts;
91
302130
3692
önceki haftada ortaya çıkmalı,
05:17
the symptoms must improve
once menstruation has begun;
once menstruation has begun;
92
305822
3367
kanamadan sonra
semptomların şiddeti artmalı ve
semptomların şiddeti artmalı ve
05:21
and the symptoms must be absent
the week after menstruation has ended.
the week after menstruation has ended.
93
309189
4742
kanamadan bir hafta sonra
semptomlar yok olmalıydı.
semptomlar yok olmalıydı.
05:27
One of these symptoms must come
from this list of four:
from this list of four:
94
315101
3328
Semptomlardan biri
bu dörtlüden biri olmalı:
bu dörtlüden biri olmalı:
05:30
marked mood swings, irritability,
anxiety, or depression.
anxiety, or depression.
95
318429
5248
belirgin ruh hali değişikliği,
huzursuzluk, anksiyete veya depresyon.
huzursuzluk, anksiyete veya depresyon.
05:35
The other symptoms could come
from the first slide
from the first slide
96
323677
2832
Diğer semptomlar birinci
veya ikinci sırada gelebilir,
veya ikinci sırada gelebilir,
05:38
or from those on the second slide,
97
326509
2137
kontrolü kaybetme hissi
05:40
including symptoms like
feeling out of control
feeling out of control
98
328646
2623
veya uyku ya da
05:43
and changes in sleep or appetite.
99
331269
3669
iştahta değişiklikler de dahil.
05:46
The DSM also required now
that the symptoms
that the symptoms
100
334938
3877
Ayrıca DSM şimdi de bu
semptomların klinik olarak belirgin
semptomların klinik olarak belirgin
05:50
should be associated with
clinically significant distress --
clinically significant distress --
101
338815
4180
bir sıkıntı durumuyla ilişkili
olması gerektiğini şart koştu ve --
olması gerektiğini şart koştu ve --
05:54
there should be some kind
of disturbance in work
of disturbance in work
102
342995
2833
yani okulda, işte veya sosyal ilişkilerde
05:57
or school or social relationships --
103
345828
2925
yaşanan bir çeşit rahatsızlık hissi --
06:00
and that symptoms and symptom severity
should now be documented
should now be documented
104
348753
3506
bu semptomlar ve semptomların
ciddiyeti en az iki ay boyunca günlük
ciddiyeti en az iki ay boyunca günlük
06:04
by keeping a daily log
for at least two cycles in a row.
for at least two cycles in a row.
105
352259
4017
tutularak kaydedilmeliydi.
06:08
And finally, the DSM required that
the emotional disturbance
the emotional disturbance
106
356276
3855
Son olarak DSM duygusal rahatsızlığın,
altta yatan bir hastalığın
altta yatan bir hastalığın
06:12
should be more than simply an exacerbation
of an already existing disorder.
of an already existing disorder.
107
360131
5758
alevlenmesinden kaynaklanmaması
gerektiğini şart koştu.
gerektiğini şart koştu.
06:17
So scientifically speaking,
this is an improvement.
this is an improvement.
108
365889
2786
Bilimsel konuşursak, bu bir gelişme.
06:20
We now have a limited number of symptoms,
109
368675
2647
Artık elimizde sınırlı sayıda semptom var
...
...
06:23
and a high impact on functioning
that's required,
that's required,
110
371322
3576
çalışmaya yüksek etkisi ki bu gerekli ve
06:26
and the reporting and timing of symptoms
have both become very specific.
have both become very specific.
111
374898
5456
semptomların bildirilmesi ve zamanlaması;
ikisi de özel olmak zorunda.
06:32
Well, using this criteria
112
380354
2810
Pekala, bu kriteri kullanarak ve
06:35
and looking at most recent studies,
113
383164
2146
son zamanlarda
yapılan çalışmalara bakarak,
yapılan çalışmalara bakarak,
06:37
we see that on average,
114
385310
1615
kadınların ortalama
06:38
three to eight percent of women
suffer from PMDD.
suffer from PMDD.
115
386925
5965
%3 ila %8'inin PMDD
yaşadığını görüyoruz.
yaşadığını görüyoruz.
06:44
Not all women, not most women,
116
392890
2580
Tüm kadınlar değil, çoğu kadın değil,
06:47
not the majority of women,
not even a lot of women:
not even a lot of women:
117
395470
2770
kadınların çoğunluğu değil,
hatta birçok kadın da değil:
hatta birçok kadın da değil:
06:50
three to eight percent.
118
398240
2686
%3 ila %8'i.
06:52
For everyone else, variables
like stressful events or happy occasions
like stressful events or happy occasions
119
400926
4957
Diğerleri için, ayın bir gününden çok
stresli olaylar veya mutlu olaylar
stresli olaylar veya mutlu olaylar
06:57
or even day of the week
120
405883
2044
ya da hatta haftanın bir günü gibi
06:59
are more powerful predictors of mood
than time of the month,
than time of the month,
121
407927
4085
değişkenler, ruh halini belirleyen
güçlü etkenler.
güçlü etkenler.
07:04
and this is the information
the scientific community has had
the scientific community has had
122
412012
3440
Bu bilgi, 1990lardan beri
bilim topluluğunun sahip olduğu
bilim topluluğunun sahip olduğu
07:07
since the 1990s.
123
415452
1530
bilgidir.
07:08
In 2002, my colleagues and I
published an article
published an article
124
416982
2740
2002 yılında iş arkadaşlarım
ve ben, PMS ve PMDD
ve ben, PMS ve PMDD
07:11
describing the PMS and PMDD research,
125
419722
3134
araştırmasını tanımlayan bir makale
yayınladık ve
yayınladık ve
07:14
and several similar articles have appeared
in psychology journals.
in psychology journals.
126
422856
4273
psikoloji dergilerinde de
birkaç benzer makale yayınlandı.
birkaç benzer makale yayınlandı.
07:19
The questions is, why hasn't this
information trickled down to the public?
information trickled down to the public?
127
427129
4411
Soru şu, bu bilgi
neden halka aktarılmıyor?
neden halka aktarılmıyor?
07:23
Why do these myths persist?
128
431540
3576
Bu mitler neden varlıklarını
sürdürüyorlar?
sürdürüyorlar?
07:27
Well, certainly the onslaught
of messages that women receive
of messages that women receive
129
435116
3297
Kadınlara herkesin PMS yaşadığını
söyleyen; kitaplarda, TV'de,
söyleyen; kitaplarda, TV'de,
07:30
from books, TV, movies, the Internet,
that everyone gets PMS
that everyone gets PMS
130
438413
5144
filmlerde, internette yer alan mesaj
saldırısı,
saldırısı,
onları bunun doğru olması
gerektiğine inandırmakla uğraşıyor.
gerektiğine inandırmakla uğraşıyor.
07:35
go a long way in convincing them
it must be true.
it must be true.
131
443557
3633
07:39
Research tells us that the more
a woman believes that everyone gets PMS,
a woman believes that everyone gets PMS,
132
447190
5170
Araştırmalara göre, bir kadın herkeste
PMS olduğuna ne kadar çok inanırsa,
PMS olduğuna ne kadar çok inanırsa,
07:44
the more likely she is
to erroneously report that she has it.
to erroneously report that she has it.
133
452360
3908
kendisinin de yaşadığını yanlışlıkla
söyleme ihtimali o kadar yüksektir.
söyleme ihtimali o kadar yüksektir.
07:48
Let me tell you what I mean
by "erroneously."
by "erroneously."
134
456268
2276
"Yanlışlıkla" derken demek istediğim
şey şu:
şey şu:
07:50
You might ask her, "Do you have PMS?"
135
458544
2726
Ona "PMS yaşıyor musun?" diye sorarsınız
07:53
and she says yes,
136
461270
1343
ve evet der,
07:54
but then, when you have her
keep a daily log
keep a daily log
137
462613
2418
fakat iki ay boyunca
psikolojik semptom günlüğü
psikolojik semptom günlüğü
07:57
of psychological symptoms for two months,
138
465031
2399
tutmasını istediğinizde,
07:59
no correlation is found
between her symptoms
between her symptoms
139
467430
3274
semptomları ile ayın o günü
arasında bir ilişki olmadığını
arasında bir ilişki olmadığını
08:02
and time of the month.
140
470704
1792
görürsünüz.
08:05
Another reason for
the persistence of the PMS myth
the persistence of the PMS myth
141
473016
4369
PMS mitinin varlığını
sürdürmesinin diğer bir nedeni,
sürdürmesinin diğer bir nedeni,
08:09
has to do with the narrow boundaries
of the feminine role.
of the feminine role.
142
477385
3461
kadına özgü rolün dar sınırları.
08:12
Feminist psychologists like Joan Chrisler
143
480846
2648
Joan Chrisler gibi feminist psikologlar
08:15
have suggested that
taking on the label of PMS
taking on the label of PMS
144
483494
3992
PMS etiketinin, kadınların
normalde bir hanıma yakışmadığı
normalde bir hanıma yakışmadığı
08:19
allows women to express emotions that
would otherwise be considered unladylike.
would otherwise be considered unladylike.
145
487486
5433
var sayılacak duyguları ifade etmelerini
sağladığını öne sürüyorlar.
sağladığını öne sürüyorlar.
08:24
The near universal definition
of a good woman
of a good woman
146
492919
3391
Evrensel anlamda iyi bir kadın,
08:28
is one who is happy, loving,
caring for others,
caring for others,
147
496310
3528
mutlu, sevecen, diğer insanlarla
ilgilenen ve bu rolden
ilgilenen ve bu rolden
08:31
and taking great satisfaction
from that role.
from that role.
148
499838
2856
haz duyan bir insandır.
08:34
Well, PMS has become a permission slip
to be angry, complain, be irritated,
to be angry, complain, be irritated,
149
502694
5152
Fakat PMS, iyi kadın etiketini de
kaybetmeden kızgınlık, şikayet etme,
kaybetmeden kızgınlık, şikayet etme,
08:39
without losing the title of good woman.
150
507846
3368
sinirlilik için bir
izin kağıdı haline geldi.
izin kağıdı haline geldi.
08:43
We know that the variables
in a woman's environment
in a woman's environment
151
511214
4040
Bir kadının doğasındaki
değişkenlerin,
değişkenlerin,
onu sinirli yapmada hormonlarından
08:47
are much more likely to cause her
to be angry than her hormones,
to be angry than her hormones,
152
515254
3460
daha etkili olduğunu biliyoruz,
08:50
but when she attributes anger to hormones,
153
518714
2856
Ama o siniri hormonlara yorduğunda
08:53
she's absolved
of responsibility or criticism.
of responsibility or criticism.
154
521570
2767
sorumluluk veya eleştiriden kaçmış oluyor.
08:56
"Oh, that's not who she is.
It's out of her control."
It's out of her control."
155
524337
3453
''Oh,bu o değil, kontrolünden çıktı.''
08:59
And while this can be a useful tool,
it serves to invalidate women's emotions.
it serves to invalidate women's emotions.
156
527790
6616
Ve böyleyken işlevsel gözükse de
kadınların duygularını
boşa çıkarmaya yarıyor.
09:06
When people respond to a woman's anger
157
534406
2721
İnsanlar sinirle karşılaşınca
09:09
with the thought, "Oh,
it's just that time of the month,"
it's just that time of the month,"
158
537127
2995
''Oh, ayın şu zamanı,
09:12
her ability to be taken seriously
or effect change is severely limited.
or effect change is severely limited.
159
540122
5358
ciddiye alınabilmesi ve değişimi
etkileyebilmesi ciddi anlamda kısıtlandı.
09:17
So who else benefits from the myth of PMS?
160
545480
3987
Başka kimler PMS mitinden faydalandı?
09:21
Well, I can tell you that treating PMS
161
549467
2044
Peki, şunu söyleyebilirim ki
09:23
has become a profitable,
thriving industry.
thriving industry.
162
551511
4481
PMS tedavisi,
kazançlı ve gelişen bir endüstri haline geldi.
09:27
Amazon.com currently offers
over 1,900 books on PMS treatment.
over 1,900 books on PMS treatment.
163
555992
6780
Amazon.com, şuan PMS tedavisiyle ilgili
1,900'ün üzerinde kitap sunuyor.
09:34
A quick Google search
will bring up a cornucopia
will bring up a cornucopia
164
562772
2461
Hızlı bir Google araması,
klinikler,uygulamalar ve semirler
09:37
of clinics, workshops and seminars.
165
565233
3738
bereketi getirecek.
09:40
Reputable Internet sources
of medical information
of medical information
166
568971
2903
İtibarlı tıbbi internet kaynakları
WebMD veya Mayo Clinic gibi yerler
09:43
like WebMD or the Mayo Clinic
list PMS as a known disorder.
list PMS as a known disorder.
167
571874
4760
PMS'i bilinen bir hastalık olarak sayıyor.
Bilinen bir hastalık değil;
09:48
It's not a known disorder,
but they list it.
but they list it.
168
576634
2507
ama onlar listeliyor.
09:51
And they also list the medications that
physicians have prescribed to treat it,
physicians have prescribed to treat it,
169
579141
3971
Ve ayrıca
doktorların tedavi için saptadığı
yöntemleri anti-depresan veya hormon
09:55
like anti-depressants or hormones.
170
583112
2936
olarak listeliyorlar.
09:58
Interestingly, though, both websites
say that the success of medication
say that the success of medication
171
586048
5724
İlginç olan da, iki internet sitesi de
PMS belirtilerinin tedavi başarısının
10:03
in treating PMS symptoms
vary from woman to woman.
vary from woman to woman.
172
591772
4087
kadından kadına değiştiğini söylüyorlar.
Peki, bu anlam ifade etmiyor.
10:07
Well, that doesn't make sense.
173
595859
1731
10:09
If you've got a distinct disorder
with a distinct cause,
with a distinct cause,
174
597590
2634
Eğer senin net bir hastalığın ile
net bir sebebi varsa
10:12
which PMS is supposed to be,
175
600224
1950
ki PMS öyle olmalıydı,
10:14
then the treatment should bring
improvement for a great number of women.
improvement for a great number of women.
176
602174
3808
o zaman tedavi
çok sayıda kadında
gelişme göstermeli.
10:17
This has not been the case
with these treatments,
with these treatments,
177
605982
2554
Konu bu dosya ve bu tedaviler
Bu,bu tedavilerle vaka olmamıştır.
10:20
and FDA regulations say that
for a drug to be deemed effective,
for a drug to be deemed effective,
178
608536
4110
FDA kuralları şunu söylüyor
''Eğer ilaç etkili sayılacaksa
10:24
a large portion of the target population
179
612646
2067
hedef kitlenin çoğunluğu klinik olarak
10:26
should see clinically
significant improvement.
significant improvement.
180
614713
3158
önemli gelişmeler göstermeli.''
10:29
So we have not had that at all
with these so-called treatments.
with these so-called treatments.
181
617871
4016
Yani tüm bunlar sözde tedavi.
10:33
However, the financial gain
of perpetuating the myth
of perpetuating the myth
182
621887
4313
Yine de miti sürdürmenin finansal getirisi
10:38
that PMS is a common mental disorder
183
626200
3001
PMS'i yaygın bir zihinsel problem ve
10:41
and is treatable is quite substantial.
184
629201
4069
tedavi edilebilir,oldukça önemli yapıyor.
Kadınların anti-depresan ve hormon
10:45
When women are prescribed
drugs like anti-depressants or hormones,
drugs like anti-depressants or hormones,
185
633270
3454
ilaçları kullanması kararlaştığında
10:48
medical protocol requires that they have
physician follow-up every three months.
physician follow-up every three months.
186
636724
5109
medikal kurallar, onların her 3 ayda
doktor tarafından
takip edilmesini gerektirir.
10:53
That's a lot of doctor visits.
187
641833
1973
Bu, doktora çokça gidiş demek.
10:55
Pharmaceutical companies
reap untold profits
reap untold profits
188
643806
2508
İlaç şirketleri,
kadınlar doğurganlıkları için
10:58
when women are convinced
they should take a prescribed medication
they should take a prescribed medication
189
646314
3924
saptanmış bir tedavi almaya
ikna olduğunda
11:02
for all of their child-bearing lives.
190
650238
2902
haksız kazanç elde ediyorlar.
11:05
Over-the-counter drugs like Midol
191
653140
2624
Midol gibi reçetesiz ilaçlar,
11:07
even claim to treat PMS symptoms
like tension and irritability,
like tension and irritability,
192
655764
4412
tansiyon ve hassaslık gibi
PMS belirtilerini bile tedavi ettiklerini
11:12
even though they only contain
a diuretic, a pain reliever
a diuretic, a pain reliever
193
660176
3993
iddia etmelerine rağmen
sadece ağrı kesici,kafein ve diüretik
11:16
and caffeine.
194
664169
1974
içeriyorlar.
11:18
Now, far be it from me to argue
with the magical powers of caffeine,
with the magical powers of caffeine,
195
666143
3436
Şuan, kafeinin sihirli güçlerini konuşmak
bana düşmez ama
11:21
but I don't think reducing tension
is one of them.
is one of them.
196
669579
4365
tansiyonu yüksetlmesi
bunların dışında kalır.
11:25
Since 2002, Midol has marketed
a Teen Midol to adolescents.
a Teen Midol to adolescents.
197
673944
6566
2002'den beri, Midol
ergenlere Teen Midol adıyla satılıyor.
Genç yaştaki kızları hedefliyorlar,
11:32
They are aiming at young girls early,
198
680510
2830
herkesin PMS olduğuna ve
11:35
to convince them that everyone gets PMS
and that it will make you a monster,
and that it will make you a monster,
199
683340
4245
bunun onları canavar yapacağına
ikna etmeye çalışıyorlar.
11:39
but wait, there's something
you can do about it:
you can do about it:
200
687585
2279
Ama dur;
yapabileceğin bir şey var:
11:41
Take Midol and you will be
a human being again.
a human being again.
201
689864
3062
Midol al ve tekrar insan ol.
2013'te Midol
11:44
In 2013, Midol took in 48 million dollars
in sales revenue.
in sales revenue.
202
692926
6524
48 milyon dolar hasılat yaptı.
11:51
So while perpetuating the myth of PMS
has been lucrative for some,
has been lucrative for some,
203
699450
4650
PMS mitinin kazançları
birileri için sürerken
11:56
it comes with some serious
adverse consequences for women.
adverse consequences for women.
204
704100
4220
kadınlar için bazı ciddi ve zıt sonuçlarla
geliyor.
12:00
First, it contributes
to the medicalization
to the medicalization
205
708320
2554
İlk olarak,
kadınların üreme sağlığını etkiliyor.
12:02
of women's reproductive health.
206
710874
2670
12:05
The medical field has a long history
of conceptualizing
of conceptualizing
207
713544
3204
Kadınların üreme sürecini
tedavi gerektiren bir rahatsızlık
12:08
women's reproductive processes
as illnesses that require treatment,
as illnesses that require treatment,
208
716748
5410
olarak kavramsallaştırmanın
tıbbi alanı uzun bir geçmişe sahip.
Ve bu
12:14
and this has come at many costs,
including excessive Cesarean deliveries,
including excessive Cesarean deliveries,
209
722158
4110
fazla Sezaryen doğumlar, rahmin alınması,
hormon tedavilerini de kapsayarak
12:18
hysterectomies and prescribed
hormone treatments
hormone treatments
210
726268
2710
fazlasıyla geri dönüyor;
ki sağlıklarını düzeltmeksense zarar veriyor.
12:20
that have harmed rather than enhanced
women's health.
women's health.
211
728978
4027
12:25
Second, the PMS myth also contributes
to the stereotype of women
to the stereotype of women
212
733675
4830
İkinci olarak, PMS miti
kadınları mantıksız
ve aşırı duygusal olarak
12:30
as irrational and overemotional.
213
738505
3366
kalıplaştırıyor.
12:33
When the menstrual cycle is described
as a hormonal roller coaster
as a hormonal roller coaster
214
741871
3739
Menstrual dönem
kadınları sinirli canavarlara çeviren
hormonal bir hız treni
12:37
that turns women into angry beasts,
215
745610
2820
olarak tanımlandığında
12:40
it becomes easy to question
the competence of all women.
the competence of all women.
216
748430
4345
kadınların yetilerini sorgulamak
kolaylaşıyor.
12:44
Women have made tremendous strides
in the workforce,
in the workforce,
217
752775
2819
Kadınlar iş gücünde
muazzam aşama kaydetti
12:47
but still there's a minuscule number
of women at the highest echelons
of women at the highest echelons
218
755594
4063
ama hala devlet ve ticaret gibi alanlarda
yüksek kademelerdeki kadınlar çok az.
12:51
of fields like government or business,
219
759657
2740
12:54
and when we think about
who makes for a good CEO or senator,
who makes for a good CEO or senator,
220
762397
4946
Kim iyi bir CEO veya senatör olur
diye düşündüğümüzde
12:59
someone who has qualities like
rationality, steadiness, competence
rationality, steadiness, competence
221
767343
5119
mantık,sabır,yetenek gibi nitelikleri
13:04
come to mind,
222
772462
1509
olan biri, bizim kültürümüzde
13:05
and in our culture, that sounds more
like a man than a woman,
like a man than a woman,
223
773971
3541
kadından ziyade erkek akla geliyor.
13:09
and the PMS myth contributes to that.
224
777512
3658
ve PMS miti buna katkıda bulunuyor.
Psikologlar kadınların ve erkeklerin
13:13
Psychologists know that
the moods of men and women
the moods of men and women
225
781170
3169
duygu durumlarının
13:16
are more similar than different.
226
784339
2833
farklı olduğunu biliyor.
13:19
One study followed men and women
for four to six months
for four to six months
227
787172
4063
Bir çalışma kadınlar ve erkekleri
4-6 ay arası takip etti
13:23
and found that the number
of mood swings they experienced
of mood swings they experienced
228
791235
3065
ve deneyimlenen duygu sallantılarının
13:26
and the severity of those mood swings
were no different.
were no different.
229
794300
3854
sayısı ve ağırlığı arasında fark yoktu.
13:30
And finally, the PMS myth
keeps women from dealing
keeps women from dealing
230
798154
4203
Ve son olarak,
PMS, kadınları günncel sorunların
13:34
with the actual issues
causing them emotional upset.
causing them emotional upset.
231
802357
4017
sebep olduğu duygusallıkla uğraşmaktan
alıkoyuyor.
13:38
Individual issues like
quality of relationship or work conditions
quality of relationship or work conditions
232
806374
4425
İlişki kalitesi veya iş koşulları gibi
kişisel meseleler;
13:42
or societal issues like racism or sexism
or the daily grind of poverty
or the daily grind of poverty
233
810809
4504
ırkçılık veya cinsiyetçilik
veya yoksulluk sınırı gibi
toplumsal sorunlar
13:47
are all strongly related to daily mood.
234
815313
3344
günlük duyguları daha çok etkiliyor.
13:50
Sweeping emotions under the rug of PMS
235
818657
3763
Duyguları, PMS paspasının altına süpürmek
13:54
keeps women from understanding
the source of their negative emotions,
the source of their negative emotions,
236
822420
3852
kadınları negatif duyguların kaynağını
anlamaktan alıkoyuyor.
13:58
but it also takes away the opportunity
to take any action to change them.
to take any action to change them.
237
826272
5368
Ayrıca değiştirme fırsatını da götürüyor.
Şimdi PMS hakkında iyi haberler;
14:03
So the good news about PMS
238
831640
2829
14:06
is that while some women get some symptoms
because of the menstrual cycle,
because of the menstrual cycle,
239
834469
4736
Menstrual döngü yüzünden
belirtilerle karşılaşan çoğunluk
14:11
the great majority don't
get a mental disorder.
get a mental disorder.
240
839205
3553
zihinsel bir probleme sahip değil.
14:14
They go to work or school,
take care of their families,
take care of their families,
241
842758
3227
İşe veya okula gidip
aileleriyle ilgilenebilirler
14:17
and function at a normal level.
242
845985
2299
ve fonksiyonları normal seviyededir.
14:20
We know the emotions and moods
of men and women
of men and women
243
848284
3227
Kadın ve erkeklerin duygu ve durumlarının
14:23
are more similar than different,
244
851511
1951
benzerden ziyade farklılığını biliyoruz.
14:25
so let's walk away from
the tired old PMS myth of women as witches
the tired old PMS myth of women as witches
245
853462
5620
Kadınları cadı olarak gösteren
eski PMS mitinden uzaklaşalım haydi.
çok duygulu ve profesyonel çalışmanın
14:31
and embrace the reality of high emotional
and professional functioning
and professional functioning
246
859097
4848
büyük çoğunluğu kadınları
14:35
the great majority of women
live every day.
live every day.
247
863945
3204
benimseyerek yaşayalım her günü.
14:39
Thank you.
248
867149
2276
Teşekkürler.
(Alkış)
14:41
(Applause)
249
869425
2112
ABOUT THE SPEAKER
Robyn Stein DeLuca - PsychologistRobyn Stein DeLuca asks, What do we really know about PMS?
Why you should listen
Robyn Stein DeLuca is a Research Assistant Professor in the Department of Psychology at Stony Brook University where she's taught Women's Studies through the lenses of psychology and healthcare for over fifteen years. DeLuca studies the psychology of pregnancy, including postpartum depression and the psychosocial consequences of cesarean delivery. For two years, she was the Executive Director of the Women in Science and Engineering (WISE) program at Stony Brook. In 2015, DeLuca received a graduate certificate in Religious Studies and Education from the Harvard Divinity School. She teaches and speaks often about the role of women in Judaism, Christianity, and Islam.
More profile about the speakerRobyn Stein DeLuca | Speaker | TED.com