TEDGlobal 2017
Su Kahumbu: How we can help hungry kids, one text at a time
Su Kahumbu: Aç çocuklara kısa mesajla nasıl yardım edebiliriz
Filmed:
Readability: 5.7
1,001,801 views
Su Kahumbu sert inekler yetiştiriyor -- sağlıklı ve iyi beslenmiş bu hayvanların proteinleri Afrika'da büyüyen bir kriz için anahtar niteliğinde: Çocukluk dönemindeki beslenmeye bağlı büyüme bozukluğu. Kahumbu, küçük çaplı besi hayvanı yetiştiricilerini destekleyen "iCow" adında basit bir kısa mesaj servisi geliştirdi. TED Burslusu Kahumbu, çiftçilere bütün kıta boyunca hayvanların sağlığı ve yetiştirilmesiyle ilgili ipuçları içeren mesajlar atarak onlara yardımcı oluyor. Bu masrafsız yeniliğin her seferinde bir kısa mesajla aç çocuklara nasıl yardım ettiği öğrenin.
Su Kahumbu - Agriculturalist, social entrepreneur
TED Fellow Su Kahumbu is working to improve farmer livelihoods and contribute to nutritional security and environmental sustainability. Full bio
TED Fellow Su Kahumbu is working to improve farmer livelihoods and contribute to nutritional security and environmental sustainability. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:12
I want to introduce you
to my badass friends.
to my badass friends.
0
720
2480
Size belalı arkadaşlarımı tanıtayım.
00:16
Meet Thelma and Louise.
1
4080
1600
Thelma ve Louise ile tanışın.
00:18
(Laughter)
2
6240
1895
(Kahkahalar)
00:20
I'm passionate about cows.
3
8160
1856
İneklere oldukça ilgiliyim.
00:22
And although they've been
getting a lot of crap lately
getting a lot of crap lately
4
10040
2576
Son zamanlarda metan emisyonu
00:24
due to methane emissions
and climate change,
and climate change,
5
12640
2376
ve iklim değişikliği yüzünden
suçlanmış olsalar da
suçlanmış olsalar da
00:27
I hope that I can redeem
their reputation in part
their reputation in part
6
15040
2776
en büyük problemimiz olan
gıda güvencesi sorununun
gıda güvencesi sorununun
00:29
by showing you how
incredibly important they are
incredibly important they are
7
17840
2256
çözümü olduklarını sizlere göstererek
00:32
in solving one of the world's
biggest problems: food security.
biggest problems: food security.
8
20120
3096
kaybettikleri ünlerini
geri kazandırmayı umuyorum.
geri kazandırmayı umuyorum.
00:35
But more importantly, for Africa --
9
23240
2176
Afrika için en önemlisi,
00:37
it's resultant childhood stunting.
10
25440
2040
çocuklarda büyümenin durması.
00:40
Nutritional stunting manifests itself
11
28920
2416
Beslenmeye bağlı büyüme bozukluğu
00:43
in a reduction of growth rate
in human development.
in human development.
12
31360
2856
büyüme hızının azalması
şeklinde kendini gösterir.
şeklinde kendini gösterir.
00:46
And according to UNICEF,
13
34240
1936
UNICEF'e göre,
00:48
stunting doesn't come easy.
14
36200
1616
bu bir anda olmuyor.
00:49
It doesn't come quickly.
15
37840
1616
Birdenbire gelişmiyor.
00:51
It happens over a long period of time
16
39480
1816
Ağrılı bir süreç,
00:53
during which a child endures painful
and debilitating cycles of illness,
and debilitating cycles of illness,
17
41320
3480
bitmek tükenmek bilmez hastalık döngüsü,
00:57
depressed appetite,
18
45600
1736
iştahsızlık,
00:59
insufficient nutrition
19
47360
1576
yetersiz beslenme ve bakım sonucunda
01:00
and inadequate care.
20
48960
1600
ortaya çıkıyor.
01:03
And most kids simply
can't endure such rigors.
can't endure such rigors.
21
51080
2920
Çoğu çocuk bu tür sıkıntılara dayanamaz.
01:06
But those that do survive,
22
54760
1600
Hayatta kalanlar ise,
01:10
they carry forward
long-term cognitive problems
long-term cognitive problems
23
58000
2976
uzun vadeli bilişsel sorunların yanı sıra
01:13
as well as losses of stature.
24
61000
2120
statür kaybına maruz kalıyorlar.
01:16
The numbers of stunted children
under the age of five,
under the age of five,
25
64840
4016
5 yaşının altında gelişim durması
yaşayan çocukların sayısı
yaşayan çocukların sayısı
01:20
in most regions of the world,
26
68880
1456
dünyanın birçok bölgesinde azalıyor.
01:22
has been declining.
27
70360
1536
01:23
And I really hate to say this,
28
71920
2016
Bunu söylemekten hiç hoşlanmıyorum
01:25
but the only place where
they haven't been declining is here,
they haven't been declining is here,
29
73960
2896
ama bu sayının azalmadığı tek ülke Afrika.
01:28
in Africa.
30
76880
1200
01:30
Here, 59 million children,
31
78960
2600
Burada 59 milyon çocuk,
bu yaş grubundaki (5 yaş altı)
her 10 çocuktan 3'ü
her 10 çocuktan 3'ü
01:34
three in 10 in that age group,
32
82520
2136
01:36
struggle to meet
their genetic potential --
their genetic potential --
33
84680
2856
genetik potansiyellerine
tam anlamıyla ulaşmakta zorlanıyor.
tam anlamıyla ulaşmakta zorlanıyor.
01:39
their full genetic potential.
34
87560
1560
01:43
Protein is one of our most important
dietary requirements,
dietary requirements,
35
91240
3496
Protein bizim en önemli
besin gereksinimlerimizden biri,
besin gereksinimlerimizden biri,
01:46
and evidence shows
that lack of essential amino acids,
that lack of essential amino acids,
36
94760
3016
araştırmalar öyle gösteriyor ki
çocukların beslenmesinde
çocukların beslenmesinde
01:49
the building blocks of proteins,
in young children's diets,
in young children's diets,
37
97800
2776
temel aminoasitlerin
ve protein yapı taşlarının eksikliği
ve protein yapı taşlarının eksikliği
01:52
can result in stunting.
38
100600
1240
büyüme bozukluğuna yol açabiliyor.
01:54
Essential amino acids are called essential
39
102560
2016
Onlara temel dememizin bir sebebi var
01:56
because we can't
synthesize them in our bodies.
synthesize them in our bodies.
40
104600
2536
çünkü onları vücudumuzda
kendimiz üretemiyoruz.
kendimiz üretemiyoruz.
01:59
We have to get them from our foods
41
107160
1680
Onları gıdalardan elde etmek zorundayız.
02:01
and the best sources are animal-derived:
42
109560
3056
En iyi kaynağı da hayvansal gıdalar:
02:04
milk, meat and eggs.
43
112640
2320
Süt, et ve yumurta.
02:07
Most protein consumed
on the African continent is crop-based.
on the African continent is crop-based.
44
115640
4376
Afrika kıtasında tüketilen
çoğu protein bitkisel esaslı.
çoğu protein bitkisel esaslı.
02:12
And although we have millions
of smallholder farmers rearing animals,
of smallholder farmers rearing animals,
45
120040
3880
Her ne kadar hayvancılık yapan
milyonlarca küçük çaplı çiftçimiz olsa da
milyonlarca küçük çaplı çiftçimiz olsa da
02:16
livestock production
is not as easy as we think.
is not as easy as we think.
46
124880
3280
hayvancılık üretimi
düşündüğümüz kadar kolay değil.
düşündüğümüz kadar kolay değil.
02:20
The big livestock gaps between
rich countries and poor countries
rich countries and poor countries
47
128960
3936
Zengin ve fakir ülkeler
arasındaki hayvancılık sektöründeki fark
arasındaki hayvancılık sektöründeki fark
02:24
are due to poor animal health.
48
132920
1520
hayvan sağlığıyla ilgili.
02:27
Endemic livestock diseases,
49
135640
2496
Bazıları insanlara bulaşabilen
02:30
some of them transmissible to humans,
50
138160
2376
endemik hayvan hastalıkları,
02:32
threaten not only livestock producers
in those poor countries,
in those poor countries,
51
140560
4000
sadece yoksul ülkelerdeki
hayvancılık üreticilerini değil,
hayvancılık üreticilerini değil,
02:37
but all human health across all countries.
52
145600
3920
dünya çapında insan sağlığını
tehdit ediyor.
tehdit ediyor.
02:42
This is a global pathogens network.
53
150080
2496
Bu, küresel bir patojenler ağı.
02:44
It shows the pathogens
found across the world
found across the world
54
152600
2496
Gelişmiş Bulaşıcı Hastalıklar
veritabanına göre,
veritabanına göre,
02:47
according to the Enhanced
Infectious Diseases database.
Infectious Diseases database.
55
155120
3376
dünyada bulunan patojenleri gösteriyor.
02:50
And it shows those pathogens
that share hosts.
that share hosts.
56
158520
3736
Aynı patojenlerin bulaştığı
insanları da gösteriyor.
insanları da gösteriyor.
02:54
In a nutshell,
57
162280
1296
Kısacası,
02:55
we share pathogens, and thus diseases,
58
163600
2456
en yakın yaşadığımız türlerle birlikte
patojenleri ve dolayısıyla
hastalıkları paylaşıyoruz:
hastalıkları paylaşıyoruz:
02:58
with the species we live closest to:
59
166080
2416
03:00
our livestock.
60
168520
1256
yani hayvanlarımızı.
03:01
And we call these zoonotic diseases.
61
169800
2256
Buna zoonotik hastalıklar diyoruz.
03:04
Recent reports show
62
172080
1776
Son yıllardaki raporlar,
03:05
that the deadly dozen zoonotic
diseases kill 2.2 million people
diseases kill 2.2 million people
63
173880
4056
ölümcül düzinelerce zoonotik hastalığın
her yıl 2,2 milyon insanı öldürdüğünü
her yıl 2,2 milyon insanı öldürdüğünü
03:09
and sicken 2.4 billion people annually.
64
177960
3000
ve 2,4 milyar insanı
hasta ettiğini gösteriyor.
hasta ettiğini gösteriyor.
03:13
And Jimmy says,
65
181600
1256
Ve Jimmy'ye göre,
03:14
"The greatest burden of zoonoses
66
182880
2456
"Zoonozların en büyük yükü
03:17
falls on one billion
poor livestock keepers."
poor livestock keepers."
67
185360
2560
bir milyar zavallı hayvan
sahibine düşüyor.''
sahibine düşüyor.''
03:20
We totally underestimate
the importance of our smallholder farmers.
the importance of our smallholder farmers.
68
188880
3720
Küçük çiftçilerimizin önemini
tamamen hafife alıyoruz.
tamamen hafife alıyoruz.
03:25
We're beginning to recognize
how important they are
how important they are
69
193200
2416
Ne kadar önemli olduklarını
ve tıbbi sağlığımızı,
ve tıbbi sağlığımızı,
03:27
and how they influence our medical health,
70
195640
3496
biyolojik güvenliğimizi
03:31
our biosafety
71
199160
1736
ve son zamanlarda
bilişsel ve fiziksel sağlığımızı
bilişsel ve fiziksel sağlığımızı
03:32
and more recently,
our cognitive and our physical health.
our cognitive and our physical health.
72
200920
3200
nasıl etkilediğini fark etmeye başlıyoruz.
03:37
They stand at the frontline
of zoonotic epidemics.
of zoonotic epidemics.
73
205320
3360
Zoonotik salgınların
ön saflarında duruyorlar.
ön saflarında duruyorlar.
03:42
They pretty much underpin our existence.
74
210480
2280
Var oluşumuzu destekliyorlar.
03:45
And they need to know so much,
75
213880
2936
Çok şey bilmeleri gerekiyor,
03:48
yet most lack knowledge
76
216840
4416
ancak hayvan hastalığının önlenmesi
03:53
on livestock disease
prevention and treatment.
prevention and treatment.
77
221280
2736
ve tedavisi konusunda bilgi eksikliği var.
03:56
So how do they learn?
78
224040
2136
Öyleyse nasıl öğrenecekler?
03:58
Apart from shared experiences,
79
226200
2776
Paylaşılan deneyimler,
04:01
trial and error,
80
229000
1256
deneme yanılma dışında,
04:02
conventional farming extension services
are boots on the ground and radio --
are boots on the ground and radio --
81
230280
4120
konvansiyonel tarımsal genişletme
hizmetlerinin radyo alıcılara taşınması
hizmetlerinin radyo alıcılara taşınması
04:07
expensive and hard to scale
in the face of population growth.
in the face of population growth.
82
235520
4280
nüfus artışını düşününce hem pahalı
hem de ölçeklendirilmesi zor.
hem de ölçeklendirilmesi zor.
04:12
Sounds pretty gloomy, doesn't it?
83
240880
1600
Oldukça kasvetli geliyor, değil mi?
04:15
But we're at an interesting
point in Africa.
point in Africa.
84
243720
2776
Fakat Afrika'da ilginç bir noktadayız.
04:18
We're changing that narrative
using innovative solutions,
using innovative solutions,
85
246520
4336
Bu konuyu yenilikçi çözümler kullanarak
04:22
riding across scalable technologies.
86
250880
2440
ölçülebilir teknolojilere
doğru değiştiriyoruz.
doğru değiştiriyoruz.
04:26
Knowledge doesn't have to be expensive.
87
254360
2280
Bilgi pahalı olmak zorunda değil.
04:29
My company developed
an agricultural platform called iCow.
an agricultural platform called iCow.
88
257560
4336
Şirketim, iCow adında
tarımsal bir platform geliştirdi.
tarımsal bir platform geliştirdi.
04:33
We teach farmers
best livestock practices using SMS
best livestock practices using SMS
89
261920
4056
Çiftçilere ucuz, basit telefonlarda
SMS hizmetini kullanarak
SMS hizmetini kullanarak
04:38
over simple, low-end phones.
90
266000
2336
en iyi hayvancılık uygulamalarını
öğretiyoruz.
öğretiyoruz.
Çiftçiler en iyi hayvancılık uygulamaları
hakkında haftada 3 SMS alıyorlar
hakkında haftada 3 SMS alıyorlar
04:40
Farmers receive three SMSs a week
on best livestock practices,
on best livestock practices,
91
268360
3256
04:43
and those that execute the messages
go on to see increases in productivity
go on to see increases in productivity
92
271640
4136
ve mesajda yazanları uygulayanlar
üç ay gibi kısa bir zaman diliminde
üç ay gibi kısa bir zaman diliminde
04:47
within as short a time as three months.
93
275800
3160
üretkenlik düzeyindeki artışı görebiliyor.
04:52
The first increases in productivity,
of course, are improved animal health.
of course, are improved animal health.
94
280680
5160
Üretkenlikteki ilk artış
tabii ki iyiye giden hayvan sağlığı.
tabii ki iyiye giden hayvan sağlığı.
04:59
We use SMS because it is retentive.
95
287000
2336
Kalıcı olduğu için SMS kullanıyoruz.
05:01
Farmers store their messages,
96
289360
1776
Çiftçiler bu mesajları saklıyor,
05:03
they write them down in books,
97
291160
1536
defterlere not alıyorlar
05:04
and in effect,
98
292720
1256
etki itibariyle
05:06
we're drip-feeding
agricultural manuals into the fields.
agricultural manuals into the fields.
99
294000
2760
tarımsal el kitaplarını adım adım
tarım arazilerine götürüyoruz.
tarım arazilerine götürüyoruz.
05:10
We recognize that we are all
part of the global food network:
part of the global food network:
100
298440
6456
Hepimiz küresel bir gıda ağının
bir parçasıyız:
bir parçasıyız:
05:16
producers and consumers,
101
304920
1816
Üreticiler ve tüketiciler,
05:18
you and me, and every farmer.
102
306760
2120
sizler, ben ve her bir çiftçi.
05:22
We're focusing now on trying
to bring together producers and consumers
to bring together producers and consumers
103
310440
4960
Şu an, üretici ve tüketicileri
bir araya getirmeye çalışıyoruz,
bir araya getirmeye çalışıyoruz,
05:28
to take action and take responsibility
for not only food security,
for not only food security,
104
316400
5176
böylece sadece gıda güvencesi için değil,
ayrıca güvenli gıda için
ayrıca güvenli gıda için
05:33
but for food safety.
105
321600
1440
sorumluluk alıp harekete geçebiliriz.
05:35
This beautiful animal is an African-Asian
Sahiwal crossed with a Dutch Fleckvieh.
Sahiwal crossed with a Dutch Fleckvieh.
106
323840
5376
Bu güzel hayvan, bir Afrika Asya Sahiwal
ve Hollanda Fleckvieh kırması.
ve Hollanda Fleckvieh kırması.
05:41
She's milkier than her Sahiwal mom,
107
329240
2416
Annesi Sahiwal'den daha fazla süt veriyor,
05:43
and she's sturdier and more resistant
to disease than her Fleckvieh father.
to disease than her Fleckvieh father.
108
331680
4320
babası ise hastalıklara karşı
Fleckvieh'ten daha dirençli.
Fleckvieh'ten daha dirençli.
05:49
In Ethiopia and Tanzania,
109
337000
2096
Etiyopya ve Tanzanya'da,
05:51
the African Dairy Genetic Gains program
is using SMS and cutting-edge genomics
is using SMS and cutting-edge genomics
110
339120
5936
Afrika süt ürünleri genetik programı
SMS ve modern teknolojiler kullanarak
SMS ve modern teknolojiler kullanarak
05:57
and pioneering Africa's first
tropically adapted dairy breeding centers
tropically adapted dairy breeding centers
111
345080
5456
Afrika'nın ilk tropik adaptasyonlu
süt ürünleri yetiştirme merkezleri
süt ürünleri yetiştirme merkezleri
06:02
and dairy performance recording centers.
112
350560
3200
ve süt performans kayıt merkezlerine
öncülük ediyor.
öncülük ediyor.
06:06
Farmers contribute
their production data --
their production data --
113
354680
3136
Çiftçiler de süt sağım kayıtları,
06:09
milking records,
114
357840
1256
damızlık ve besleme kayıtları gibi
üretim kayıtlarıyla
üretim kayıtlarıyla
06:11
breeding records and feeding records --
115
359120
1896
06:13
to the ADGG platform.
116
361040
1736
bu platforma katkıda bulunuyorlar.
06:14
This stage is synthesized
through algorithms
through algorithms
117
362800
2136
Bu aşama, dünyanın bazı büyük
hayvancılık kurumlarından
hayvancılık kurumlarından
06:16
from some of the top
livestock institutions in the world
livestock institutions in the world
118
364960
3536
algoritmalar aracılığıyla sentezleniyor,
06:20
before it lands back in the farmers' hands
119
368520
2776
sonra SMS hâlinde
çiftçilere ulaştırılıyor.
çiftçilere ulaştırılıyor.
06:23
in actionable SMSs.
120
371320
2120
06:26
Customized data,
121
374520
1216
Özelleştirilmiş veriler,
06:27
customized responses
122
375760
1576
kişiselleştirilmiş yanıtların hepsi
06:29
all aimed at increasing productivity
123
377360
2656
tarlalardaki potansiyeli temel alarak
06:32
based on the potential on the ground.
124
380040
1920
üretkenliği artırmayı amaçlıyor.
06:34
We're at a very interesting place
in agriculture in Africa.
in agriculture in Africa.
125
382960
3200
Afrika'da tarımda çok ilginç bir yerdeyiz.
06:38
By the end of this year,
126
386920
1256
Bu yılın sonunda,
06:40
we'll have almost one billion
mobile phone subscriptions.
mobile phone subscriptions.
127
388200
3240
neredeyse bir milyar cep telefonu
aboneliğine sahip olacağız.
aboneliğine sahip olacağız.
06:44
We have the power in our hands
128
392040
2576
Hayvancılık üretim sistemlerini
06:46
to ensure that livestock production
systems are not only healthy,
systems are not only healthy,
129
394640
4256
sağlıklı, üretken ve kârlı
bir hâle getirmenin yanı sıra
bir hâle getirmenin yanı sıra
06:50
productive and profitable,
130
398920
2000
çiftçilerimizin bilgili olmalarını,
06:53
but that farmers are knowledgeable,
131
401600
2336
06:55
and more importantly,
132
403960
1816
daha da önemlisi
güvende olmalarını
sağlayacak güce sahibiz.
sağlayacak güce sahibiz.
06:57
that our farmers are safe.
133
405800
1880
07:00
Working with smallholder farmers
134
408440
1576
Küçük çiftçilerle çalışmak,
07:02
is one of the best ways
to guarantee food security.
to guarantee food security.
135
410040
3000
gıda güvencesini garantilemenin
en iyi yollarından biri.
en iyi yollarından biri.
07:06
Working with smallholder farmers
is one of the best ways
is one of the best ways
136
414160
2656
Küçük ölçekli çiftçilerle çalışmak
07:08
to guarantee each and every child
their full opportunity
their full opportunity
137
416840
3976
her çocuğun tam genetik potansiyeline
ulaşma fırsatını garantilemenin
ulaşma fırsatını garantilemenin
07:12
and ability to reach
their full genetic potential.
their full genetic potential.
138
420840
2360
en iyi yollarından biri.
07:15
And harnessing the power
of millions of smallholder farmers
of millions of smallholder farmers
139
423920
3856
Ve milyonlarca küçük çiftçinin
07:19
and their badass cows like mine,
140
427800
2200
ve bu güçlü ineklerin gücünü kullanarak
07:23
we should be able to bring
a halt to stunting in Africa.
a halt to stunting in Africa.
141
431000
3440
Afrika'da büyüme bozukluğuna
bir son verebiliriz.
bir son verebiliriz.
07:27
Thank you.
142
435160
1216
Teşekkürler.
07:28
(Applause)
143
436400
2680
(Alkışlar)
07:31
Thank you.
144
439720
1280
Teşekkürler.
ABOUT THE SPEAKER
Su Kahumbu - Agriculturalist, social entrepreneurTED Fellow Su Kahumbu is working to improve farmer livelihoods and contribute to nutritional security and environmental sustainability.
Why you should listen
Su Kahumbu creates cool mobile phone agriculture solutions for small holder farmers in Africa. Her solutions target improved climate resilient production methods that deliver on sustainable human, animal, crop and ecosystem health.
Kahumbu latest baby is her award winning app, iCow, which is a comprehensive mobile phone based agricultural platform that provides farmers easy access to cutting edge sustainable agricultural knowledge, markets and experts. iCow is designed for low-end feature phones, helping users that aren't connected to the internet access to a database of rich offline content which they receive in SMS, 24/7 in languages of their choice. It comprises comprehensive content on livestock, crops, soils, pollinators, insects and more and is currently used by thousands of small holder farmers in Kenya, Tanzania and Ethiopia in five local languages.
Kahumbu is a passionate social entrepreneur with 21 years experience of working with small holder farmers and organic farming systems in Kenya. Her goal is to inspire, enable and support farming communities across Africa by making farming sexy.
Kahumbu is based in Nairobi, Kenya where she heads Green Dreams Tech Ltd as the CEO. She is a TED Global Fellow, an advisory board member for Changing Course in Global Agriculture and the agricultural governor of the Mpesa Foundation Academy.
Su Kahumbu | Speaker | TED.com