TED@Westpac
Mohamad Jebara: This company pays kids to do their math homework
Mohamad Jebara: Bu şirket matematik ödevlerini yapmaları için çocuklara para ödüyor
Filmed:
Readability: 4.5
1,121,780 views
Mohamad Jebara matematiği seviyor -- ancak birçok öğrenci bu güzel, değerli konunun zor ve sıkıcı olduğunu düşünerek büyüdüğü için endişeli. Şirketi cesur bir fikri deniyor: Öğrencilere haftalık matematik ödevlerini yapmaları için para ödemek. Bu işin etik yönlerini, öğrencilere nasıl yardım ettiğini ve sahte haberler çağında matematik öğrenmenin neden önemli olduğunu anlatıyor.
Mohamad Jebara - Education entrepreneur
Mohamad Jebara is the founder and CEO of Mathspace, an education technology product that provides students with guided feedback through the mathematics curriculum. Full bio
Mohamad Jebara is the founder and CEO of Mathspace, an education technology product that provides students with guided feedback through the mathematics curriculum. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:13
For as long as I remember,
I've loved mathematics.
I've loved mathematics.
0
1056
3985
Kendimi bildim bileli
matematiği sevdim.
matematiği sevdim.
00:18
Actually, it's not 100 percent true.
1
6024
2287
Aslında bu tamamen doğru sayılmaz.
00:20
I've loved mathematics for all
but a two-week period
but a two-week period
2
8919
3344
Matematiği lise sonda
iki hafta dışında
iki hafta dışında
00:24
in senior high school.
3
12287
1158
hep sevdim.
00:25
(Laughter)
4
13469
1314
(Kahkahalar)
00:26
I was top of my class,
5
14807
1174
Sınıfımın birincisiydim
00:28
and we were about to start
the Extension Maths course.
the Extension Maths course.
6
16005
2782
ve Takviyeli Matematik dersi
almaya başlamak üzereydik.
almaya başlamak üzereydik.
00:30
I was really excited
about this brand new topic coming up,
about this brand new topic coming up,
7
18811
3262
Bu yepyeni konu için
gerçekten heyecanlıydım:
gerçekten heyecanlıydım:
00:34
complex numbers.
8
22097
1150
Karmaşık sayılar.
00:36
I like complex.
9
24064
1150
Karmaşıklığı severim.
Öğretmenim kareköklerle
alakalı bazı sorular sorarak
alakalı bazı sorular sorarak
00:38
My teacher was priming us for the concepts
10
26112
2008
00:40
with some questions about square roots.
11
28144
2073
bizi kavramlar konusunda bilgilendirdi.
00:42
Square of nine -- three;
12
30241
1833
9'un karekökü? Cevap: 3
00:44
square of 256 -- sixteen.
13
32098
2016
256'nın karekökü? Cevap:16.
00:46
Too easy.
14
34852
1150
Çok kolaydı.
00:48
Then she asked the trick question:
15
36360
2088
Sonra tuzak soruyu sordu:
00:50
What about the square root
of negative one?
of negative one?
16
38472
2620
Peki ya negatif bir sayının karekökü?
00:53
Of course, we were all over it --
17
41809
1643
Tabii ki hallettik.
00:55
"Come on, Miss!
18
43476
1151
"Yapmayın öğretmenim!
00:56
We all know you can't take
the square root of a negative."
the square root of a negative."
19
44651
2729
Negatif sayının karekökünü
alamayacağınızı hepimiz biliyoruz."
alamayacağınızı hepimiz biliyoruz."
00:59
"That's true in the real world," she said.
20
47841
2015
"Gerçek dünyada doğru.
01:02
"But in the complex world,
21
50238
1839
Ama karmaşık dünyada,
01:04
the square root of negative one
is the imaginary number i."
is the imaginary number i."
22
52101
4232
negatif bir sayının karekökü
hayali i sayısıdır," dedi.
hayali i sayısıdır," dedi.
01:09
(Laughter)
23
57879
2754
(Gülüşmeler)
01:12
That day,
24
60657
1179
O gün,
01:13
my entire mathematical world
came crashing down on me.
came crashing down on me.
25
61860
3003
bütün matematik dünyam başıma yıkıldı.
01:16
(Laughter)
26
64887
1348
(Kahkahalar)
01:18
"Imaginary numbers?
27
66259
1373
"Hayali sayılar mı?
01:19
Seriously?
28
67974
1150
Cidden mi?
01:21
But mathematics is a source of truth,
29
69490
1985
Ama matematik gerçeğin kaynağı,
01:23
please don't go abstract on me.
30
71499
1777
bana soyut şeyler demeyin lütfen.
01:25
I would have studied art
31
73831
1848
Eğer hayali sayılarla
uğraşmak isteseydim resim okurdum."
01:27
if I wanted to play
with imaginary numbers."
with imaginary numbers."
32
75703
2271
01:29
(Laughter)
33
77998
1643
(Kahkahalar)
01:31
"This is Extension Maths,
let's get back with our program!"
let's get back with our program!"
34
79665
2829
"Takviyeli Matematik dersindeyiz,
hadi konumuza dönelim!"
hadi konumuza dönelim!"
01:34
She didn't,
35
82998
1158
Dönmedi
01:36
and over the next couple of weeks,
36
84180
1778
ve önümüzdeki birkaç hafta
01:37
I reluctantly performed
meaningless calculations,
meaningless calculations,
37
85982
3247
isteksiz bir şekilde
anlamsız hesaplamalar yaptım.
anlamsız hesaplamalar yaptım.
01:41
(Laughter)
38
89253
1001
(Kahkahalar)
01:42
finding imaginary solutions
to quadratic equations.
to quadratic equations.
39
90278
2943
İkinci dereceden denklemlere
hayali çözümler buluyordum.
hayali çözümler buluyordum.
01:45
(Laughter)
40
93245
1612
(Kahkahalar)
01:46
But then something amazing happened.
41
94881
2016
Sonra inanılmaz bir şey oldu.
01:48
We began finding elegant solutions
42
96921
2811
Hayali sayıların karmaşık
dünyasından yola çıkarak
dünyasından yola çıkarak
01:51
to real-world problems
we previously had no answers to,
we previously had no answers to,
43
99756
3905
daha önce cevabını bilmediğimiz
gerçek dünya sorunlarına
gerçek dünya sorunlarına
01:55
starting with the complex world
of imaginary numbers.
of imaginary numbers.
44
103685
3114
zekice çözümler bulmaya başladık.
01:59
So some mathematician 500 years ago
45
107758
2756
500 yıl önce, birkaç matematikçi
02:02
decides to have some fun
and make up these imaginary numbers,
and make up these imaginary numbers,
46
110538
4103
biraz eğlenmeye karar veriyor
ve bu hayali sayıları uyduruyor
ve bu hayali sayıları uyduruyor
02:06
and because of that we can now
derive these amazing identities
derive these amazing identities
47
114665
4984
dolayısıyla da
artık bu muhteşem özdeşlikleri
artık bu muhteşem özdeşlikleri
02:11
with applications in the real world,
48
119673
1784
gerçek dünyadaki uygulamalarla
02:13
in fields like electrical engineering.
49
121481
2222
elektrik mühendisliği gibi
alanlarda elde edebiliyoruz.
alanlarda elde edebiliyoruz.
02:16
Wow!
50
124379
1214
Vay be!
02:17
I gained a whole new level
of appreciation for mathematics.
of appreciation for mathematics.
51
125617
3641
Matematiğe yepyeni bir hayranlık kazandım.
02:21
And after my brief mistrust,
52
129858
2230
Kısa süreli şüphemin ardından,
02:24
I was now in love
with the subject more than ever.
with the subject more than ever.
53
132112
3400
artık bu konuya daha önce hiç
olmadığım kadar aşıktım.
olmadığım kadar aşıktım.
02:28
Francis Su, the mathematician,
sums it up beautifully when he says,
sums it up beautifully when he says,
54
136711
4248
Matematikçi Francis Su,
bunu çok güzel özetliyor:
bunu çok güzel özetliyor:
02:32
"We study mathematics
for play, for beauty,
for play, for beauty,
55
140983
4070
"Matematiği; eğlence, güzellik,
02:37
for truth,
56
145077
1262
gerçek,
02:38
for justice and for love."
57
146363
2167
adalet ve zevk için irdeliyoruz."
02:41
But if you ask a student today,
58
149458
1897
Ancak bir öğrenciye sorarsanız
02:43
you'll probably hear a different story.
59
151379
1944
muhtemelen bambaşka
bir şey duyarsınız.
bir şey duyarsınız.
02:45
You might hear "difficult" and "boring."
60
153828
1920
"Zor" ve "sıkıcı"
kelimelerini duyabilirsiniz.
kelimelerini duyabilirsiniz.
02:48
And they might be right about difficult.
61
156264
2516
Zorluk konusunda haklı olabilirler.
02:50
But it's certainly not boring.
62
158804
2563
Ama kesinlikle sıkıcı değil.
02:53
In fact, I'd say being difficult to master
63
161939
2621
İyice öğrenmenin zor olması,
02:56
is part of what makes it beautiful.
64
164584
2057
onu güzel yapan şeyin bir parçası bence.
02:58
Because nothing worth doing is easy.
65
166958
2400
Çünkü yapmaya değer
hiçbir şey kolay değil.
hiçbir şey kolay değil.
03:02
So we need students to stick around
long enough through the difficult parts
long enough through the difficult parts
66
170300
3896
Her şeyin birbiriyle bağlantılı olmasının
güzelliğinden zevk almak için
güzelliğinden zevk almak için
03:06
to appreciate the beauty
when it all ties together.
when it all ties together.
67
174220
2851
öğrencilerin zor kısımlarla
uzun süre vakit geçirmesi gerekiyor.
uzun süre vakit geçirmesi gerekiyor.
03:09
Much like I did for that brief
couple of weeks in high school.
couple of weeks in high school.
68
177522
3118
Tıpkı lisedeyken birkaç
hafta yaptığım gibi.
hafta yaptığım gibi.
03:14
Unfortunately, our school systems --
69
182768
2525
Ne yazık ki okul sistemlerimiz...
03:17
we move students through mathematics
in a lockstep process.
in a lockstep process.
70
185950
3468
öğrencileri matematikte
aynı hızla hareket ettiriyoruz.
aynı hızla hareket ettiriyoruz.
03:21
So those who fall a little behind
71
189442
1643
Bu yüzden birazcık geri kalanlar
03:23
find it near impossible to ever catch up
and appreciate that beauty.
and appreciate that beauty.
72
191109
3663
bu güzelliği yakalamayı
ve zevk almayı imkansıza yakın görüyor.
ve zevk almayı imkansıza yakın görüyor.
03:28
But why is this a problem?
73
196005
1358
Fakat bu niye bir sorun?
03:29
Why should we care?
74
197387
1245
Niye önemsemeliyiz?
03:31
Well today, more than ever,
75
199355
1500
Dünyamızın, her vatandaşın
03:32
our world needs every citizen
to be skilled in mathematics.
to be skilled in mathematics.
76
200879
3571
matematikte yetenekli olmasına
hiç olmadığı kadar ihtiyacı var.
hiç olmadığı kadar ihtiyacı var.
03:37
With the advent of artificial
intelligence and automation,
intelligence and automation,
77
205061
3453
Yapay zeka ve otomasyonun
gelmesiyle birlikte
gelmesiyle birlikte
03:40
many of the jobs we see today
will either not exist
will either not exist
78
208538
2977
bugün gördüğümüz mesleklerin
birçoğu ya olmayacak,
birçoğu ya olmayacak,
03:43
or be transformed
to require less routine work
to require less routine work
79
211539
3371
ya da daha az rutin iş, daha çok analiz
03:46
and more analysis
and application of expertise.
and application of expertise.
80
214934
2859
ve mesleki uygulama
gerektirecek hale gelecek.
gerektirecek hale gelecek.
Ama bu yeni rolleri dolduracak
ekstra matematik öğrencileri
ekstra matematik öğrencileri
03:50
But we're not producing
the extra mathematics students
the extra mathematics students
81
218474
2524
03:53
to fill these new roles.
82
221022
1254
yetiştirmiyoruz.
03:54
This graph shows the number of students
83
222300
1991
Bu grafik, Avustralya'da
03:56
taking Standard Mathematics
84
224315
2611
20 yılı aşkın bir zaman diliminde
03:58
and Advanced Mathematics
85
226950
2254
Standart ve İleri Matematik dersi alan
04:01
over a period of 20 years in Australia.
86
229228
2587
öğrencilerin sayısını gösteriyor.
04:03
It's clear that while we have demand
for mathematics skills rapidly increasing,
for mathematics skills rapidly increasing,
87
231839
5413
Matematik becerilerinin
hızla artmasını talep ettiğimiz halde
hızla artmasını talep ettiğimiz halde
04:09
supply is in steady decline.
88
237276
2789
arz sabit olarak düşüşte.
04:13
To put things in perspective,
89
241728
1682
Bunları değerlendirirsek
04:15
half of the students
completing high school today in Australia
completing high school today in Australia
90
243434
5064
bugün Avustralya'da
liseyi bitiren öğrencilerin yarısı
liseyi bitiren öğrencilerin yarısı
04:20
are not prepared
to understand any argument
to understand any argument
91
248522
2674
verideki değişim oranlarına dair
herhangi bir argümanı
herhangi bir argümanı
04:23
about rates of change in data.
92
251220
2000
anlamaya hazırlıklı değil.
04:26
In this digital age
93
254363
1690
Sahte haberlerin
04:28
where fake news can influence
election results,
election results,
94
256077
3913
seçim sonuçlarını etkileyebildiği
bu dijital çağda,
bu dijital çağda,
04:32
this is very concerning.
95
260014
2468
bu durum çok endişe verici.
04:35
Let me give you a concrete example.
96
263458
1691
Somut bir örnek vereyim.
04:37
Let's take a closer look at that graph.
97
265173
1999
Şu grafiğe yakından bir bakın.
Demek istediğimi vurgulamak için
ne yaptığımı herkes görebiliyor mu?
ne yaptığımı herkes görebiliyor mu?
04:39
Can everyone see what I've done there
to stress my point?
to stress my point?
98
267673
3039
04:42
If you can't, let me show you now,
99
270736
3111
Eğer göremiyorsanız, olması gerektiği gibi
04:45
with the vertical axis
starting at zero, where it should be.
starting at zero, where it should be.
100
273871
2880
sıfırdan başlayan dikey
eksen ile göstereyim.
eksen ile göstereyim.
04:49
There, you see it now, right?
101
277323
1603
İşte şimdi görüyorsunuz değil mi?
04:50
It's the exact same data
102
278950
1888
Tamamen aynı veri
04:52
but I've manipulated the representation
to influence you.
to influence you.
103
280862
3661
ama sizi etkilemek için
resimde oynama yaptım.
resimde oynama yaptım.
04:57
And that's cool, that's my job up here.
104
285260
1889
Güzel, bunun için buradayım.
04:59
(Laughter)
105
287173
1001
(Kahkahalar)
05:00
But in all seriousness,
106
288198
1516
Ama tüm ciddiyetimle
söylüyorum,
söylüyorum,
05:01
unless we do something
107
289738
1310
öğrencinin matematiğe olan
05:03
to drastically improve
student engagement with mathematics,
student engagement with mathematics,
108
291072
3624
bağını zorla arttırmak için
bir şey yapmadığımız sürece,
bir şey yapmadığımız sürece,
05:06
we'll not only have
a huge skills shortage crisis
a huge skills shortage crisis
109
294720
3269
beceri eksikliği krizi yaşamakla kalmayıp
05:10
but a fickle population,
110
298013
2279
televizyona en çok çıka kesim tarafından
05:12
easily manipulated
by whoever can get the most air time.
by whoever can get the most air time.
111
300316
3578
kolayca manipüle edilen
kararsız bir nüfusa da sahip olacağız.
kararsız bir nüfusa da sahip olacağız.
05:17
So what's the solution?
112
305759
1317
Peki çözüm ne?
05:19
There are a lot of things we have to do.
113
307760
2100
Yapmamız gereken çok şey var.
05:21
We need curriculum reform.
114
309884
1960
Müfredat reformuna ihtiyacımız var.
05:23
We need our best and brightest
encouraged to become teachers.
encouraged to become teachers.
115
311868
3580
En parlak olanları
öğretmen olmaya teşvik etmemiz gerek.
öğretmen olmaya teşvik etmemiz gerek.
05:27
We need to put an end to high-stakes tests
116
315764
2551
Geleceği belirleyen sınavlara son vermemiz
05:30
and instead follow a mastery-based
learning approach.
learning approach.
117
318339
2787
ve yeterliliğe dayalı öğrenme
yaklaşımı izlememiz gerekiyor.
yaklaşımı izlememiz gerekiyor.
05:33
But all these things take time.
118
321617
2613
Ancak tüm bunlar zaman alıyor.
05:37
And I'm impatient.
119
325157
1983
Ve ben sabırsızım.
05:40
See, I've been thinking about this
for eight years now.
for eight years now.
120
328415
2662
Sekiz yıldır bunun üzerine düşünüyorum.
05:43
Ever since I left my job
as a derivative trader
as a derivative trader
121
331101
3254
Öğrencilerin matematiği
öğrenmelerine yardım etmek adına
öğrenmelerine yardım etmek adına
05:46
to build a web application
to help students learn mathematics.
to help students learn mathematics.
122
334379
3446
internet uygulaması geliştirmek için
ürün ticareti yapmayı bıraktım.
ürün ticareti yapmayı bıraktım.
05:50
Today, our app is used
by schools across the globe.
by schools across the globe.
123
338585
3467
Bugün uygulamamız dünya genelindeki
okullar tarafından kullanılıyor.
okullar tarafından kullanılıyor.
Programı düzenli kullanan öğrencilerde
05:54
And we're seeing big improvements
124
342411
1587
05:56
for students who use
the program regularly.
the program regularly.
125
344022
2206
büyük ilerlemeler görüyoruz.
05:59
But here's the thing --
126
347014
1635
Ama olay şu;
06:00
we're only seeing it for students
who use the program regularly.
who use the program regularly.
127
348673
4745
ilerlemeyi sadece programı düzenli
kullanan öğrencilerde görüyoruz.
kullanan öğrencilerde görüyoruz.
06:06
And most of them don't.
128
354276
1940
Üstelik birçoğu kullanmıyor.
06:09
So after years of developing
and refining the application,
and refining the application,
129
357212
3968
Uygulamayı geliştirmeyle
ve iyileştirmeyle geçen yılların ardından
ve iyileştirmeyle geçen yılların ardından
06:13
our biggest challenge
was not so much product related,
was not so much product related,
130
361204
3095
en büyük sorunumuz
ürün ile ilgili değildi.
ürün ile ilgili değildi.
06:16
our biggest challenge
was motivating students
was motivating students
131
364323
2636
Sorun, öğrencileri
anlamadaki eksiklikleri üzerinde
anlamadaki eksiklikleri üzerinde
06:18
to want to work
on their gaps in understanding.
on their gaps in understanding.
132
366983
3657
çalışmak istemeleri konusunda
motive etmekti.
motive etmekti.
06:23
You can imagine
in today's attention economy,
in today's attention economy,
133
371688
2182
Düşünün, günümüzün dikkat ekonomisinde
06:25
we're competing against Facebook,
Snapchat and PlayStation
Snapchat and PlayStation
134
373894
3159
öğrencilerin zamanını almak için
Facebook, Snapchat ve PlayStation
Facebook, Snapchat ve PlayStation
06:29
to try and get these students' time.
135
377077
2004
ile rekabet ediyoruz.
06:31
So we went back to the drawing board
136
379982
1722
En başa döndük
06:33
and started to think about
how we could make it worthwhile
how we could make it worthwhile
137
381728
2793
ve bunu nasıl öğrencilerin
"dikkat bütçelerinin"
"dikkat bütçelerinin"
06:36
for students to spend
some of their "attention budget"
some of their "attention budget"
138
384545
3500
birazını harcamalarına
değer yapabileceğimizi
değer yapabileceğimizi
06:40
on their education.
139
388069
1267
düşünmeye başladık.
06:42
We tinkered with gamification elements
140
390244
2151
Oyunlaştırma unsurlarını düzelttik;
06:44
like points, badges and avatars,
141
392419
2848
puanlar, rozetler ve avatarlar gibi.
06:47
and we'd see a temporary
spike in engagement
spike in engagement
142
395291
2842
Katılımda geçici bir artış gördük
06:50
but things would go back to normal
as soon as the novelty wore off.
as soon as the novelty wore off.
143
398157
3217
ama yeniliğin etkisi geçer geçmez
her şey normale döndü.
her şey normale döndü.
06:54
Then one day, my cofounder, Alvin,
144
402466
1921
Sonra bir gün, kurucu ortağım Alvin
06:56
came across a study of students in Chicago
145
404411
2618
Chicago'da sınav sonuçlarında
gelişme kaydeden öğrencilere para ödenen
06:59
led by the behavioral
economist, Steven Levitt,
economist, Steven Levitt,
146
407053
2778
07:01
where they paid students
who improved on their test scores.
who improved on their test scores.
147
409855
2976
davranışsal ekonomist Steven Levitt'in
yürüttüğü bir araştırmaya rastladı.
yürüttüğü bir araştırmaya rastladı.
07:06
He started telling me
about some of the things they tested for
about some of the things they tested for
148
414474
3095
Test ettikleri şeyleri
ve buldukları ilginç sonuçları
ve buldukları ilginç sonuçları
07:09
and the interesting findings they had.
149
417593
1814
anlatmaya başladı.
07:12
For instance, they found
that incentivizing students for inputs,
that incentivizing students for inputs,
150
420030
5293
Örneğin, öğrencileri
çaba gibi girdilere
çaba gibi girdilere
07:17
like effort,
151
425347
1278
teşvik etmenin
07:18
worked a lot better
than incentivizing for outputs,
than incentivizing for outputs,
152
426649
3373
sınav sonuçları gibi
çıktılara teşvik etmekten
çıktılara teşvik etmekten
07:22
like test scores.
153
430046
1150
daha çok işe yaradığını buldular.
07:24
They found that for younger students,
you could win them over with a trophy
you could win them over with a trophy
154
432188
3532
Yaşı küçük öğrencileri bir kupayla
kendi tarafınıza çekebileceğinizi
kendi tarafınıza çekebileceğinizi
07:27
but for older students,
155
435744
1532
yaşı büyük öğrencilerin ise
07:29
you really needed cash.
156
437300
1579
paraya ihtiyacı olduğunu buldular.
07:30
(Laughter)
157
438903
1349
(Kahkahalar)
07:32
And the amount of cash mattered --
10 dollars was good,
10 dollars was good,
158
440276
2714
Paranın miktarı önemliydi.
10 dolar iyiydi.
10 dolar iyiydi.
07:35
20 dollars -- even better.
159
443014
1733
20 dolar daha da iyiydi.
07:38
But perhaps most importantly,
160
446077
2032
Ama belki de en önemlisi,
07:40
they found that the rewards
had to be instant
had to be instant
161
448133
2555
ödüllerin ileriki bir tarihe
vaadedilmesinden ziyade
vaadedilmesinden ziyade
07:42
rather than promised at a later date.
162
450712
2031
anlık verilmesi gerektiğini buldular.
Öğrencilere 20 dolar verip
şunu söyleyecek kadar ileri gittiler:
şunu söyleyecek kadar ileri gittiler:
07:45
They went as far as to give
the students 20 dollars and say,
the students 20 dollars and say,
163
453379
3000
07:48
"Touch it, feel it, smell it --"
164
456403
2007
"Dokun, hisset, kokla."
07:50
(Sniffing)
165
458434
1246
(Koklar)
07:51
"It's all yours.
166
459704
1150
"Hepsi senin.
07:53
But if you fail,
I'm going to take it back."
I'm going to take it back."
167
461442
2222
Ama başarısız olursan geri alacağım."
07:55
And that worked really well.
168
463688
1867
Ve bu gerçekten çok işe yaradı.
07:59
I immediately got excited
169
467330
1273
Bunu programımıza uygulama
08:00
about the possibilities
of implementing this in our program.
of implementing this in our program.
170
468627
3235
olasılıkları konusunda
heyecanlandım hemen.
heyecanlandım hemen.
08:03
But once the excitement settled down,
171
471886
1993
Heyecan durulur durulmaz
08:05
there were a few concerns
that crept in our minds.
that crept in our minds.
172
473903
2730
aklımızdan geçen birkaç endişe oldu.
08:08
Firstly,
173
476657
1388
Birincisi,
08:10
was this ethical?
174
478069
1230
bu etik miydi?
08:11
(Laughter)
175
479741
1016
(Gülüşmeler)
08:12
Secondly, how would we fund this thing?
176
480781
2780
İkincisi, bu işi nasıl finanse edecektik?
08:15
(Laughter)
177
483585
1151
(Gülüşmeler)
08:16
And finally,
178
484760
1174
Son olarak ise,
08:17
would the results be sustained
if the students were no longer paid?
if the students were no longer paid?
179
485958
3222
artık öğrencilere ödeme yapılmazsa
sonuçları devam edecek miydi?
sonuçları devam edecek miydi?
08:21
Now, let's look at the ethical part first.
180
489911
2039
Önce etik kısmına bakalım.
08:23
I'm a bit of a mathematical purist.
181
491974
1866
Ben birazcık matematik püristiyim.
08:25
So I'd be one of the first people to say
that we should study mathematics
that we should study mathematics
182
493864
3736
Matematiği matematik olduğu için
çalışmamız gerektiğini söyleyen
çalışmamız gerektiğini söyleyen
08:29
for the sake of mathematics.
183
497624
1867
ilk insanlardan biri olabilirim.
08:31
Remember -- for play, for beauty,
for truth, for justice and for love!
for truth, for justice and for love!
184
499861
4196
Hatırlayın -- eğlence, güzellik,
gerçek, adalet ve zevk için!
gerçek, adalet ve zevk için!
08:36
Not for money!
185
504781
1159
Para için değil!
08:37
(Laughter)
186
505964
1214
(Kahkahalar)
08:39
As I struggled with this,
I came to see that,
I came to see that,
187
507202
2105
Bununla mücadele ettikçe
şunu gördüm.
şunu gördüm.
08:41
while it's a way I look
at mathematics now,
at mathematics now,
188
509331
2070
Şu an matematiğe olan
bakış açımın böyle olması
bakış açımın böyle olması
08:43
it's only because I studied it
long enough to appreciate it.
long enough to appreciate it.
189
511425
2897
zevk almaya yetecek kadar
uzun süre çalışmış olduğumdan.
uzun süre çalışmış olduğumdan.
08:47
It's very difficult to tell a student
struggling with mathematics today
struggling with mathematics today
190
515038
3611
Matematikle boğuşan
bir öğrenciye uzak bir gelecekte
bir öğrenciye uzak bir gelecekte
08:50
to work hard for a payoff
in the distant future.
in the distant future.
191
518673
3046
para ödenmesi için çok
çalışmasını söylemek epey zor.
çalışmasını söylemek epey zor.
08:54
And it's not so much bribery
that's at work here,
that's at work here,
192
522306
2371
Burada bahsedilen rüşvet değil
08:56
because I could bribe students
193
524701
1541
çünkü matematikte iyi olmanın
08:58
by telling them about my big bonuses
in my derivative trading days
in my derivative trading days
194
526266
4137
ödülü olarak ürün ticareti
günlerimdeki büyük primlerimi
günlerimdeki büyük primlerimi
09:02
as a reward for doing well at maths.
195
530427
1864
anlatarak da rüşvet verebilirim.
09:04
But it doesn't pay off
for a very long time.
for a very long time.
196
532831
2428
Ama çok uzun süre fayda sağlamaz.
09:07
So it's practically naught.
197
535592
1632
Yani pratik açıdan sıfır.
09:10
Behavioral economists
call this hyperbolic discounting.
call this hyperbolic discounting.
198
538149
2999
Davranışçı ekonomistler
buna hiperbolik indirgeme diyor.
buna hiperbolik indirgeme diyor.
09:13
And Levitt goes as far as to say
199
541760
2103
Levitt, ödüller gecikmeyle verildiği zaman
09:15
that all motivating power vanishes
200
543887
3071
tüm motive eden gücün kaybolduğunu
09:18
when rewards are handed out with a delay.
201
546982
2174
söyleyecek kadar ileri gidiyor.
09:21
So, from a purely economic point of view:
202
549720
4770
Tamamen ekonomik bir bakış
açısından bakarsak
açısından bakarsak
09:26
if we don't use immediate incentives,
203
554514
3428
eğer anlık teşvikleri kullanmazsak
09:29
we are underinvesting in student outcomes.
204
557966
2514
öğrenci çıktılarına az yatırım yapıyoruz.
09:33
I took heart from that,
and came to see that as a society,
and came to see that as a society,
205
561474
2841
Bundan cesaret aldım
ve toplum olarak mali teşviklere
ve toplum olarak mali teşviklere
09:36
we're actually quite used
to financial incentives.
to financial incentives.
206
564339
2540
epey alışkın olduğumuz
sonucuna vardım.
sonucuna vardım.
09:38
Whether it be by the government,
by employers or at home.
by employers or at home.
207
566903
3166
Hükûmet tarafından olsun,
iş verenler tarafından ya da evde olsun.
iş verenler tarafından ya da evde olsun.
09:42
For instance, many parents
would pay their children
would pay their children
208
570966
2399
Örneğin, birçok ebeveyn
evdeki günlük işleri
evdeki günlük işleri
09:45
an allowance or pocket money
for doing chores in the house.
for doing chores in the house.
209
573389
2801
yaptığı için çocuklarına
cep harçlığı veriyor.
cep harçlığı veriyor.
09:48
So it wasn't really
all that controversial.
all that controversial.
210
576557
2484
Aslında o kadar da
tartışmalı bir konu değil.
tartışmalı bir konu değil.
09:51
As I thought about that,
211
579954
1175
Düşündüğüm üzere bu,
09:53
it started to answer that second question
of how we were going to fund this.
of how we were going to fund this.
212
581153
3722
işi nasıl finanse edeceğimiz
sorusunu cevaplamaya başladı.
sorusunu cevaplamaya başladı.
09:56
Naturally, parents are the most invested
in their children's education.
in their children's education.
213
584899
3495
Doğal olarak, ebeveynler en çok
çocuklarının eğitimlerine yatırım yapıyor.
çocuklarının eğitimlerine yatırım yapıyor.
10:01
So, let's charge them
a weekly subscription fee
a weekly subscription fee
214
589075
3526
O halde programımızı kullanmak için onlara
10:04
to use our program,
215
592625
1698
haftalık abonelik ücreti ödetelim
10:06
but --
216
594347
1294
ama...
10:07
if the students complete
their weekly maths goal,
their weekly maths goal,
217
595665
2976
öğrenciler haftalık matematik
hedefini gerçekleştirirse
hedefini gerçekleştirirse
10:10
we'll refund the subscription amount
directly into the child's bank account.
directly into the child's bank account.
218
598665
4877
abonelik tutarını doğrudan
çocuğun banka hesabına iade edelim.
çocuğun banka hesabına iade edelim.
10:16
We chose three exercises completed
219
604855
2833
Bir hafta sürede tamamlanan
10:19
over a one week period
220
607712
1747
10 dolar ödüllü
10:21
for a 10 dollar reward.
221
609483
1533
üç alıştırma belirledik.
10:23
That way we're incentivizing effort
rather than performance
rather than performance
222
611641
4039
Bu sayede, performans yerine
yeterince kısa sürede
yeterince kısa sürede
10:27
over a short enough period
223
615704
1786
öğrencilerin umursayacağı kadar
10:29
and with a substantial enough payout
for the students to care.
for the students to care.
224
617514
3100
tatmin edici bir ödemeyle
onları çaba sarf etmeye teşvik ediyoruz.
onları çaba sarf etmeye teşvik ediyoruz.
10:33
Now, I remember when I first told
my wife about this new business model.
my wife about this new business model.
225
621576
3714
Bu yeni iş modelini
eşime ilk bahsettiğim zamanı hatırlıyorum.
eşime ilk bahsettiğim zamanı hatırlıyorum.
10:37
If she had any doubt left
that I've gone completely mad,
that I've gone completely mad,
226
625917
4795
Hepten delirmiş olduğuma dair
herhangi bir şüphesi kalmışsa da
herhangi bir şüphesi kalmışsa da
10:42
that pretty much confirmed it for her.
227
630736
2533
bu delirdiğimi hemen hemen doğruladı.
10:45
She said to me, "Mo ...
228
633703
1509
Bana dedi ki: "Mo...
10:47
you realize that if everybody
does their homework, which you want,
does their homework, which you want,
229
635236
3770
farkındaysan herkes ödevini yaparsa
ki istediğin bu,
ki istediğin bu,
10:51
you're not going to make any revenue,
which you don't want.
which you don't want.
230
639030
2999
hiç gelir elde edemeyeceksin
ki bunu istemiyorsun.
ki bunu istemiyorsun.
10:54
Great business model."
231
642053
1460
Harika iş modeli."
10:55
(Laughter)
232
643537
1205
(Kahkahalar)
10:56
I say it's more like
an antibusiness model,
an antibusiness model,
233
644766
2380
Daha çok iş modeli karşıtı diyorum buna.
10:59
it's free if you use it,
but you pay if you don't.
but you pay if you don't.
234
647170
2779
Kullanırsan ücretsiz
ama kullanmazsan ödeme yapıyorsun.
ama kullanmazsan ödeme yapıyorsun.
11:03
Now, I knew from experience
235
651101
1603
Deneyimlerimden biliyorum ki
11:04
that not everybody in the country
was going to jump on
was going to jump on
236
652728
2532
ülkedeki herkes atlayıp her hafta
11:07
and do their maths homework every week.
237
655284
1880
matematik ödevini yapmayacaktı.
11:09
And if they did,
sure we'd go bust pretty quickly,
sure we'd go bust pretty quickly,
238
657188
2572
Yapsalardı kesin hızla iflas ederdik
11:11
but hey, we would have solved
the country's maths skills crisis.
the country's maths skills crisis.
239
659784
3712
ama ülkenin matematik becerisi krizini
çözmüş olurduk.
çözmüş olurduk.
11:15
(Laughter)
240
663520
2271
(Gülüşmeler)
11:17
As a company, we've always run
a double bottom line,
a double bottom line,
241
665815
2484
Şirket olarak
hem yatırımcılara kâr sağlayarak
hem yatırımcılara kâr sağlayarak
11:20
looking to both make
a return for investors
a return for investors
242
668323
2040
hem de öğrenci çıktılarını
geliştirmeye dikkat ederek
geliştirmeye dikkat ederek
11:22
as well as improve student outcomes.
243
670387
2404
her zaman ikili sorumluluk yürüttük.
11:24
We know that our path
to long-term profitability
to long-term profitability
244
672815
2659
Uzun vadeli kâra giden yolun
öğrenci sonuçlarını
geliştirmekten geçtiğini biliyoruz.
geliştirmekten geçtiğini biliyoruz.
11:27
is through improving student outcomes.
245
675498
2143
11:29
So our dual objectives
should never be at odds.
should never be at odds.
246
677665
2549
O yüzden ikili hedefimiz hiç çatışmamalı.
11:35
So we're always looking
247
683701
2651
Kararları öğrencilerin
haftalık matematik hedefine
11:38
to make our product decisions
248
686376
1412
11:39
around helping students reach
their weekly maths goal,
their weekly maths goal,
249
687812
2860
ulaşmalarına yardım edecek
şekilde almaya dikkat ediyoruz.
şekilde almaya dikkat ediyoruz.
11:42
effectively ensuring that they get paid
250
690696
2833
Bizim değil, onların ödeme almasını
11:45
and not us.
251
693553
1150
etkili biçimde sağlayarak.
11:47
Now you must be wondering:
How is this crazy business model going?
How is this crazy business model going?
252
695370
3205
Merak ediyor olmalısınız:
Bu çılgın iş modeli nasıl gidiyor?
Bu çılgın iş modeli nasıl gidiyor?
11:51
You'll be glad to know
we're still in business.
we're still in business.
253
699934
2492
Merak etmeyin
hâlâ faaliyet gösteriyoruz.
hâlâ faaliyet gösteriyoruz.
11:54
We've been testing this now
for the last five months
for the last five months
254
702450
2579
Bunu okullarda
piyasaya sürmeden önce,
piyasaya sürmeden önce,
11:57
on just our personal
home users in Australia
home users in Australia
255
705053
2373
son beş ay boyunca
yalnızca Avustralya'daki
yalnızca Avustralya'daki
11:59
before we think about
rolling it out to schools.
rolling it out to schools.
256
707450
2667
özel kullanıcılar üzerinde test ettik.
12:02
And here are the early results.
257
710141
1801
İşte ilk sonuçları.
12:04
The green represents students
who are completing their weekly maths goal
who are completing their weekly maths goal
258
712776
3634
Yeşil haftalık hedefini tamamlayan
öğrencileri temsil ediyor,
öğrencileri temsil ediyor,
12:08
and the red those who aren't.
259
716434
1429
kırmızı ise etmeyenleri.
Ödevini yapanların, yapmayanlardan
fazla olduğunu görebilirsiniz.
fazla olduğunu görebilirsiniz.
12:10
You can see a lot more
completing their homework than not.
completing their homework than not.
260
718315
3182
12:13
In fact, as our user base has grown,
261
721521
2413
Hatta kullanıcı tabanımız arttığından
12:15
we found the percentage
to be pretty steady, at around 75 percent.
to be pretty steady, at around 75 percent.
262
723958
3627
oranın yüzde 75 civarında
oldukça istikralı olduğunu bulduk.
oldukça istikralı olduğunu bulduk.
12:19
So on average, we receive
our weekly subscription fee
our weekly subscription fee
263
727609
3460
Yani ortalama her dört haftada bir
12:23
once every four weeks,
264
731093
2198
haftalık abonelik ücretimizi alıyor
12:25
and the other three weeks,
we're rewarding the students.
we're rewarding the students.
265
733315
3008
ve diğer üç haftada
öğrencileri ödüllendiriyoruz.
öğrencileri ödüllendiriyoruz.
12:29
Now of course we're leaving
some money on the table here,
some money on the table here,
266
737386
2684
Elbette masaya
biraz para koyuyoruz
biraz para koyuyoruz
ama sizce ne oluyor?
12:32
but guess what?
267
740094
1151
12:33
It turns out these students
268
741269
1927
Bu öğrenciler, ödüllendirme programına
12:35
are 70 percent more engaged
than students not on the reward program.
than students not on the reward program.
269
743220
5264
katılmayan öğrencilere göre
yüzde 70 daha fazla katılım sağlıyor.
yüzde 70 daha fazla katılım sağlıyor.
12:41
Check.
270
749109
1150
Bu tamam.
12:44
From a business perspective,
271
752006
2230
İş perspektifinden bakarsak
12:46
they are less likely to churn
272
754260
1912
fire vermeleri az,
12:48
and more likely to refer friends,
273
756196
1984
arkadaşlarına bahsetmeleri daha olası.
12:50
so we're hoping to trade off
a lower revenue per user
a lower revenue per user
274
758204
3635
Daha büyük ve çok katılan
bir kullanıcı tabanı için
bir kullanıcı tabanı için
12:53
for a bigger and more engaged user base.
275
761863
2667
kullanıcı başına
daha az gelir vermeyi umuyoruz.
daha az gelir vermeyi umuyoruz.
12:56
Check and check.
276
764895
1412
Bunlar da tamam.
12:59
Now for that final question.
277
767484
1802
Son soruya gelelim.
13:01
Would they keep coming back
if they were no longer paid?
if they were no longer paid?
278
769310
2849
Artık ödeme yapılmazsa
gelmeye devam edecekler mi?
gelmeye devam edecekler mi?
13:04
Mathematics is so much more
than just a subject you study at school.
than just a subject you study at school.
279
772754
3523
Matematik okulda gördüğünüz
bir konudan çok daha fazlası.
bir konudan çok daha fazlası.
13:08
It's a human endeavor.
280
776897
1467
Bir insan çabası.
13:10
It's what helps us to understand
the world around us.
the world around us.
281
778823
2944
Etrafımızdaki dünyayı
anlamamıza yardım eden şey.
anlamamıza yardım eden şey.
13:14
And the more you know,
the more you want to know.
the more you want to know.
282
782069
2976
Ne kadar çok bilirseniz,
o kadar çok öğrenmek istersiniz.
o kadar çok öğrenmek istersiniz.
13:17
So yes, we've triggered initial engagement
283
785632
3025
Evet, finansal bir ödülle
13:20
with a financial reward.
284
788681
1373
ilk katılımı başlattık.
13:22
But in the long run,
285
790649
1436
Ancak uzun vadede
13:24
the money won't matter anymore.
286
792109
1901
para artık önemli olmayacak.
13:26
Because in the long run,
287
794034
1651
Çünkü uzun vadede,
13:27
the wonder of mathematics
will be the incentive
will be the incentive
288
795709
3111
matematiğe olan merak
teşvik edici olacak
teşvik edici olacak
13:30
and understanding it
289
798844
1619
ve ödül ise
13:32
will be the reward.
290
800487
1266
onu anlamak olacak.
13:34
Thank you.
291
802342
1175
Teşekkürler.
13:35
(Applause)
292
803541
4792
(Alkışlar)
ABOUT THE SPEAKER
Mohamad Jebara - Education entrepreneurMohamad Jebara is the founder and CEO of Mathspace, an education technology product that provides students with guided feedback through the mathematics curriculum.
Why you should listen
Mohamad Jebara began his career as a derivatives trader where he became the youngest senior partner at a leading international firm after just four years. Yet he found himself eager to build value of a different kind -- so he quit to become a mathematics teacher. Mathspace is his effort to extend his enthusiasm for numbers to as many classrooms as possible.
Mohamad Jebara | Speaker | TED.com