TEDMED 2012
Robert Gupta: Between music and medicine
Robert Gupta: Giữa âm nhạc và y học
Filmed:
Readability: 5.5
1,203,826 views
Khi Robert Gupta đang vướng mắc trước sự lựa chọn giữa theo đuổi sự nghiệp y học hay là trở thành một nghệ sĩ violin, ông nhận ra rằng vị trí của mình là ở giữa cả hai, với một cây violin trên tay và một ý thức về sự công bằng xã hội trong trái tim. Ông ấy kể một câu chuyện cảm động về những người bị cho là không quan trọng trong xã hội và sức mạnh của việc trị liệu bằng âm nhạc, có thể thành công khi thuốc thông thường không thể giúp chữa bệnh.
Robert Gupta - Violinist
Violinist Robert Gupta joined the LA Philharmonic at the age of 19 -- and maintains a passionate parallel interest in neurobiology and mental health issues. He's a TED Senior Fellow. Full bio
Violinist Robert Gupta joined the LA Philharmonic at the age of 19 -- and maintains a passionate parallel interest in neurobiology and mental health issues. He's a TED Senior Fellow. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:23
(Music)
0
7765
17803
(Tiếng đàn)
02:38
(Applause)
1
142825
3099
(Tiếng vỗ tay)
02:41
Thank you very much. (Applause)
2
145924
5360
Cảm ơn các bạn rất nhiều. (Tiếng vỗ tay)
02:47
Thank you. It's a distinct privilege to be here.
3
151284
3673
Xin cám ơn. Tôi rất vinh dự khi được đứng ở đây.
02:50
A few weeks ago, I saw a video on YouTube
4
154957
1924
Vài tuần trước, tôi có xem một đoạn video trên Youtube
02:52
of Congresswoman Gabrielle Giffords
5
156881
2280
về nữ nghị sĩ Hạ viện Gabrielle Giffords
02:55
at the early stages of her recovery
6
159161
2159
đang trong giai đoạn đầu hồi phục sức khỏe
02:57
from one of those awful bullets.
7
161320
2185
sau khi bị bắn bởi một trong những viên đạn khủng khiếp đó.
02:59
This one entered her left hemisphere, and
8
163505
2121
Viên đạn này đã đi xuyên vào bán cầu não trái của bà ấy
03:01
knocked out her Broca's area, the speech center of her brain.
9
165626
3516
và làm tổn thương vùng Broca- trung tâm xử lý tiếng nói của não.
03:05
And in this session, Gabby's working with a speech therapist,
10
169142
3906
Và trong đoạn video này, bà Gabby đang tập luyện với một vị bác sĩ trị liệu về ngôn ngữ,
03:08
and she's struggling to produce
11
173048
1789
và bà ấy rất khó khăn để có thể phát âm
03:10
some of the most basic words, and you can see her
12
174837
3112
một vài từ đơn giản, và các bạn có thể nhìn thấy bà ấy
03:13
growing more and more devastated, until she ultimately
13
177949
3179
càng lúc càng cảm thấy tồi tệ và kinh khủng, và cuối cùng bà ấy
03:17
breaks down into sobbing tears, and she starts sobbing
14
181128
2876
đã òa khóc nức nở và thổn thức
03:19
wordlessly into the arms of her therapist.
15
184004
3976
trong vòng tay vị bác sĩ trị liệu của bà.
03:23
And after a few moments, her therapist tries a new tack,
16
187980
2317
Và sau một lúc, bác sĩ của bà thử một cách trị liệu khác,
03:26
and they start singing together,
17
190297
1635
và họ bắt đầu hát cùng nhau,
03:27
and Gabby starts to sing through her tears,
18
191932
2141
và bà Gabby bắt đầu cất tiếng hát trong nước mắt
03:29
and you can hear her clearly able to enunciate
19
194073
2663
và các bạn có thể nghe rõ là bà ấy có thể phát âm
03:32
the words to a song that describe the way she feels,
20
196736
2461
những ca từ diễn tả cảm xúc của bà ấy,
03:35
and she sings, in one descending scale, she sings,
21
199197
2920
và bà ấy hát, giọng dần dần trầm xuống, bà ấy hát rằng,
03:38
"Let it shine, let it shine, let it shine."
22
202117
3609
"Hãy để nó tỏa sáng, hãy để nó tỏa sáng, hãy để nó tỏa sáng."
03:41
And it's a very powerful and poignant reminder of how
23
205726
2981
Và nó là một sự nhắc nhở mạnh mẽ và sâu sắc rằng
03:44
the beauty of music has the ability to speak
24
208707
3564
vẻ đẹp đến nhường nào của âm nhạc chính là nó có thể thay lời muốn nói
03:48
where words fail, in this case literally speak.
25
212271
4776
khi không ngôn từ nào có thể diễn tả được, và trong trường hợp của bà Gabby thì đúng là bà không có khả năng nói.
03:52
Seeing this video of Gabby Giffords reminded me
26
217047
1753
Xem đoạn video về bà Gabby Giffords làm tôi nhớ đến
03:54
of the work of Dr. Gottfried Schlaug,
27
218800
2801
công trình nghiên cứu của Tiến sĩ Gottfried Schlaug,
03:57
one of the preeminent neuroscientists studying music and the brain at Harvard,
28
221601
3751
một trong những nhà thần kinh học xuất sắc, nghiên cứu về âm nhạc và não bộ tại đại đọc Havard,
04:01
and Schlaug is a proponent of a therapy called
29
225352
2419
và Schlaug là người đề xướng một phương pháp trị liệu gọi là
04:03
Melodic Intonation Therapy, which has become very popular in music therapy now.
30
227771
5013
"Trị liệu bằng nhạc điệu" mà hiện nay đã trở nên rất phổ biến trong số các liệu pháp âm nhạc .
04:08
Schlaug found that his stroke victims who were aphasic,
31
232784
4323
Schlaug nhận thấy rằng những bệnh nhân bị đột quỵ và mắc phải hội chứng mất ngôn ngữ,
04:13
could not form sentences of three- or four-word sentences,
32
237107
4650
tuy không thể nói được những câu có 3 hoặc 4 từ
04:17
but they could still sing the lyrics to a song,
33
241757
3303
nhưng họ vẫn có thể hát được những ca từ của một bài hát
04:20
whether it was "Happy Birthday To You"
34
245060
1949
cho dù đó là bài "Chúc mừng sinh nhật"
04:22
or their favorite song by the Eagles or the Rolling Stones.
35
247009
2638
hay là bài hát mà họ yêu thích của nhóm Eagles hay nhóm Rolling stones.
04:25
And after 70 hours of intensive singing lessons,
36
249647
2939
Và sau 70 tiếng đồng hồ với các buổi học hát có cường độ cao,
04:28
he found that the music was able to literally rewire
37
252586
4002
ông ấy khám phá ra rằng âm nhạc có khả năng giúp kết nối
04:32
the brains of his patients and create a homologous
38
256588
2452
những dây thần kinh trong não của những người bệnh nhân và tạo ra
04:34
speech center in their right hemisphere
39
259040
1892
một trung tâm xử lý tiếng nói tương đồng ở trong bán cầu não phải của họ
04:36
to compensate for the left hemisphere's damage.
40
260932
3499
để thay thế cho trung tâm xử lý tiếng nói đã bị tổn thương ở bán cầu não trái.
04:40
When I was 17, I visited Dr. Schlaug's lab, and in one afternoon
41
264431
3385
Lúc tôi 17 tuổi, tôi đã ghé thăm phòng nghiên cứu của tiến sĩ Schaug, và một buổi chiều nọ
04:43
he walked me through some of the leading research
42
267816
2516
ông ấy đã giải thích cho tôi một số những nghiên cứu hàng đầu
04:46
on music and the brain -- how musicians had
43
270332
3835
về âm nhạc và não bộ - rằng như thế nào về những người nhạc sĩ chủ yếu có
04:50
fundamentally different brain structure than non-musicians,
44
274167
3064
cấu trúc não bộ khác với những người không phải là nhạc sĩ
04:53
how music, and listening to music,
45
277231
1510
như thế nào về việc âm nhạc, và việc nghe nhạc,
04:54
could just light up the entire brain, from
46
278741
2254
có thể làm thức tỉnh toàn bộ não bộ, từ
04:56
our prefrontal cortex all the way back to our cerebellum,
47
280995
3474
não trước trán xuống tới tiểu não của chúng ta,
05:00
how music was becoming a neuropsychiatric modality
48
284469
2827
rằng như thế nào mà âm nhạc đã trở thành một phương thức chữa bệnh tâm thần - thần kinh
05:03
to help children with autism, to help people struggling
49
287296
3623
giúp chữa trị cho những đứa trẻ tự kỷ và những người đang phải đấu tranh
05:06
with stress and anxiety and depression,
50
290919
2785
với áp lực, lo lắng và trầm cảm.
05:09
how deeply Parkinsonian patients would find that their tremor
51
293704
3415
rằng bệnh nhân Parkinson (rối loạn vận động) thấy được rằng sự run rấy
05:13
and their gait would steady when they listened to music,
52
297119
3381
và tư thế của họ sẽ trở nên vững vàng như thế nào khi họ nghe nhạc,
05:16
and how late-stage Alzheimer's patients, whose dementia
53
300500
3409
và rằng như thế nào bệnh nhân mất trí giai đoạn cuối với tình trạng mất trí nhớ
05:19
was so far progressed that they could no longer recognize
54
303909
2896
đã tiến triển tới mức mà họ không thể nào nhận ra
05:22
their family, could still pick out a tune by Chopin
55
306805
2786
gia đình của họ, vẫn có thể đánh được một giai điệu của Chopin
05:25
at the piano that they had learned when they were children.
56
309591
3662
trên cây đàn piano mà họ đã được học khi họ còn nhỏ.
05:29
But I had an ulterior motive of visiting Gottfried Schlaug,
57
313253
3047
Nhưng tôi có một lý do ngầm khi ghé thăm tiến sĩ Schlaug,
05:32
and it was this: that I was at a crossroads in my life,
58
316300
3218
và nó là : Tôi đang đứng trước một bước ngoặt của cuộc đời,
05:35
trying to choose between music and medicine.
59
319518
2785
cố gắng chọn giữa âm nhạc và y học.
05:38
I had just completed my undergraduate, and I was working
60
322303
2961
Tôi lúc đó chỉ vừa mới tốt nghiệp đại học và đang làm việc
05:41
as a research assistant at the lab of Dennis Selkoe,
61
325264
2873
như một trợ lí ở phòng nghiên cứu của Dennis Selkoe,
05:44
studying Parkinson's disease at Harvard, and I had fallen
62
328137
3463
đang nghiên cứu về bệnh Parkinson tại đại học Harvard, và tôi đã trở nên
05:47
in love with neuroscience. I wanted to become a surgeon.
63
331600
2867
yêu thích ngành thần kinh học. Tôi muốn trở thành một bác sĩ giải phẫu.
05:50
I wanted to become a doctor like Paul Farmer or Rick Hodes,
64
334467
3778
Tôi muốn trở thành một người bác sĩ giống như Paul Farmer hay Rick Hodes,
05:54
these kind of fearless men who go into places like Haiti or Ethiopia
65
338245
4117
những người bác sĩ này không ngại khó khăn mà đã đi đến những nơi như Haiti hay Ethiopia
05:58
and work with AIDS patients with multidrug-resistant
66
342362
2831
và giúp đỡ chữa trị cho những bênh nhân AIDS mắc bệnh lao phổi có sự kháng đa thuốc,
06:01
tuberculosis, or with children with disfiguring cancers.
67
345193
3789
hoặc những đứa trẻ bị biến chứng từ ung thư.
06:04
I wanted to become that kind of Red Cross doctor,
68
348982
2924
Tôi muốn trở thành một người bác sĩ của hội Chữ thập đỏ,
06:07
that doctor without borders.
69
351906
2004
một người "bác sĩ không biên giới".
06:09
On the other hand, I had played the violin my entire life.
70
353910
3543
Mặt khác, tôi đã chơi violin trong suốt cuộc đời mình.
06:13
Music for me was more than a passion. It was obsession.
71
357453
3742
Âm nhạc đối với tôi còn hơn cả niềm đam mê. Nó là một sự ám ảnh.
06:17
It was oxygen. I was lucky enough to have studied
72
361195
3163
Nó là sự sống. Tôi cảm thấy rất may mắn khi được học
06:20
at the Juilliard School in Manhattan, and to have played
73
364358
3079
tại trường Julliard ở Manhattan, và được chơi violin cùng với
06:23
my debut with Zubin Mehta and the Israeli philharmonic orchestra in Tel Aviv,
74
367437
4355
Zubin Mehta và dàn nhạc giao hưởng Do Thái tại Tel Aviv, trong buổi trình diễn đầu tiên của mình,
06:27
and it turned out that Gottfried Schlaug
75
371792
2038
và hóa ra là tiến sĩ Gottfried Schlaug
06:29
had studied as an organist at the Vienna Conservatory,
76
373830
3224
đã từng học để trở thành một nghệ sĩ đánh đàn organ tại Viện Âm Nhạc Vienna,
06:32
but had given up his love for music to pursue a career
77
377054
2383
nhưng ông đã từ bỏ tình yêu âm nhạc để theo đuổi sự nghiệp
06:35
in medicine. And that afternoon, I had to ask him,
78
379437
3681
y học. Và vào buổi chiều hôm đó, tôi cũng đã hỏi ông ấy rằng
06:39
"How was it for you making that decision?"
79
383118
2536
"Đưa ra quyết định đó làm ông cảm thấy như thế nào?"
06:41
And he said that there were still times when he wished
80
385654
2029
Và ông nói là có những lúc ông ước rằng
06:43
he could go back and play the organ the way he used to,
81
387683
2772
ông có thể quay trở lại và chơi organ như ông đã từng như thế,
06:46
and that for me, medical school could wait,
82
390455
3217
và ông nói với tôi rằng, trường y khoa có thể chờ đợi tôi,
06:49
but that the violin simply would not.
83
393672
2775
nhưng violin thì đơn giản là không.
06:52
And after two more years of studying music, I decided
84
396447
2560
Và sau khi tôi đã học thêm 2 năm nữa về âm nhạc, tôi quyết định
06:54
to shoot for the impossible before taking the MCAT
85
399007
2809
làm một điều tưởng chừng như không thể, trước khi thi lấy bằng MCAT
06:57
and applying to medical school like a good Indian son
86
401816
2576
và xin vào học tại trường y, như một người con trai Ấn độ giỏi giang
07:00
to become the next Dr. Gupta. (Laughter)
87
404392
2858
sẽ trở thành một vị bác sĩ Gupta tiếp theo.(Cười)
07:03
And I decided to shoot for the impossible and I took
88
407250
2632
Và tôi đã làm điều tưởng chừng như không thể đó, tôi đã tham gia
07:05
an audition for the esteemed Los Angeles Philharmonic.
89
409882
2943
một buổi biểu diễn thử để trở thành một thành viên của dàn giao hưởng Los Angeles nổi tiếng.
07:08
It was my first audition, and after three days of playing
90
412825
3002
Đó cũng là buổi biểu diễn thử đầu tiên của tôi, và sau 3 ngày
07:11
behind a screen in a trial week, I was offered the position.
91
415827
3026
chơi ở sau cánh gà trong tuần tập dượt, tôi giành được một vị trí trong dàn giao hưởng.
07:14
And it was a dream. It was a wild dream to perform
92
418853
3918
Và đó như là một giấc mơ. Nó là một giấc mơ hoang dại để được biểu diễn
07:18
in an orchestra, to perform in the iconic Walt Disney Concert Hall
93
422771
3500
trong một dàn nhạc, để được biểu diễn trong Nhà hát Walt Disney
07:22
in an orchestra conducted now by the famous Gustavo Dudamel,
94
426271
3584
trong một dàn nhạc bây giờ đang dưới sự chỉ đạo của nhạc trưởng nổi tiếng Gustavo Dudamel,
07:25
but much more importantly to me to be surrounded
95
429855
2986
nhưng đối với tôi điều quan trọng hơn đó là được làm việc
07:28
by musicians and mentors that became my new family,
96
432841
3890
cùng với những nhạc sĩ và người hướng dẫn, họ đã trở thành một gia đình mới,
07:32
my new musical home.
97
436731
3194
trở thành một ngôi nhà âm nhạc mới của tôi.
07:35
But a year later, I met another musician who had also
98
439925
3710
Nhưng một năm sau, tôi gặp một người nhạc sĩ cũng đã từng
07:39
studied at Juilliard, one who profoundly helped me
99
443635
3089
học tại trường Juilliard, người đã hết sức giúp đỡ tôi
07:42
find my voice and shaped my identity as a musician.
100
446724
4358
phát hiện ra giọng hát của mình và định hướng cho tôi trở thành một người nhạc sĩ.
07:46
Nathaniel Ayers was a double bassist at Juilliard, but
101
451082
3281
Nathaniel Ayers là một người chơi đàn đại hồ cầm tại trường Juilliard,
07:50
he suffered a series of psychotic episodes in his early 20s,
102
454363
3739
nhưng ông ấy đã phải trải qua một chuỗi các giai đoạn của bệnh rối loạn thần kinh khi ông ấy chỉ mới 20 tuổi,
07:54
was treated with thorazine at Bellevue,
103
458102
2346
và ông được điều trị bằng thuốc Thorazine tại bệnh viện Bellevue,
07:56
and ended up living homeless on the streets of Skid Row
104
460448
3476
và kết thúc bằng việc trở thành một người vô gia cư, sống lang thang trên những con đường của khu phố Skid Row
07:59
in downtown Los Angeles 30 years later.
105
463924
2446
trong trung tâm thành phố Los Angeles 30 năm sau đó.
08:02
Nathaniel's story has become a beacon for homelessness
106
466370
3445
Câu chuyện của Nathaniel đã trở thành một cột mốc đánh dấu sự ủng hộ cho những người vô gia cư
08:05
and mental health advocacy throughout the United States,
107
469815
2858
và những người bị bệnh tâm thần trên khắp nước Mĩ,
08:08
as told through the book and the movie "The Soloist,"
108
472673
2145
như đã nói xuyên suốt trong quyển sách cũng như bộ phim "The soloist (Người độc tấu)"
08:10
but I became his friend, and I became his violin teacher,
109
474818
3146
nhưng tôi đã kết bạn và trở thành thầy dạy violin cho ông ấy,
08:13
and I told him that wherever he had his violin,
110
477964
2510
và tôi nói với ông rằng, ở bất kì nơi nào khi ông có cây violin của ông ,
08:16
and wherever I had mine, I would play a lesson with him.
111
480474
2971
và ở bất kì nơi đâu khi tôi có cây violin của mình, tôi sẽ cùng ông chơi một bản nhạc.
08:19
And on the many times I saw Nathaniel on Skid Row,
112
483445
2679
Và đã nhiều lần tôi nhìn thấy Nathaniel ở Skid Row,
08:22
I witnessed how music was able to bring him back
113
486124
2809
tôi chứng kiến cái cách mà âm nhạc đã đưa ông ấy trở lại
08:24
from his very darkest moments, from what seemed to me
114
488933
2967
từ những giây phút tối tăm nhất của cuộc đời ông, từ những gì dường như
08:27
in my untrained eye to be
115
491900
1960
trong con mắt thiếu kinh nghiệm của tôi
08:29
the beginnings of a schizophrenic episode.
116
493860
3800
là những khởi đầu của bệnh tâm thần phân liệt.
08:33
Playing for Nathaniel, the music took on a deeper meaning,
117
497660
3254
Chơi nhạc cho Natheniel, âm nhạc hàm chứa một ý nghĩa sâu xa hơn,
08:36
because now it was about communication,
118
500914
2558
bởi vì bây giờ âm nhạc chính là một cách truyền đạt,
08:39
a communication where words failed, a communication
119
503472
2910
một sự truyền đạt trong đó những ngôn từ không thể dùng để diễn tả hết nội dung, một sự truyền đạt
08:42
of a message that went deeper than words, that registered
120
506382
3158
thông điệp còn sâu sắc hơn cả những ngôn từ, và đã trở thành
08:45
at a fundamentally primal level in Nathaniel's psyche,
121
509540
3489
gốc rễ trong tâm hồn và tâm trí của Nathaniel,
08:48
yet came as a true musical offering from me.
122
513029
4547
tuy thế nhưng nó lại hóa ra là một món quà âm nhạc đến từ tôi.
08:53
I found myself growing outraged that someone
123
517576
3977
Tôi cảm thấy mình trở nên ngày càng bực dọc khi bất kì một ai đó
08:57
like Nathaniel could have ever been homeless on Skid Row
124
521553
3909
như Nathaniel, cũng đã có thể là một người vô gia cư trên phố Skid Row
09:01
because of his mental illness, yet how many tens of thousands
125
525462
3339
vì chứng bệnh tâm thần của anh ta, tuy nhiên có bao nhiêu trong số hàng vạn
09:04
of others there were out there on Skid Row alone
126
528801
3105
những người khác đang một mình trên phố Skid Row và
09:07
who had stories as tragic as his, but were never going to have a book or a movie
127
531906
4756
có những câu chuyện bi thảm như của anh ta, nhưng sẽ không bao giờ có một cuốn sách hay bộ phim nào
09:12
made about them that got them off the streets?
128
536662
2262
nói về cuộc đời họ và giúp họ thoát khỏi cảnh vô gia cư ?
09:14
And at the very core of this crisis of mine, I felt somehow
129
538924
4013
Và từ tâm điểm cuộc khủng hoảng của chính mình, tôi cảm thấy rằng bằng cách nào đó
09:18
the life of music had chosen me, where somehow,
130
542937
4095
cuộc sống âm nhạc đã lựa chọn tôi, ở một nơi nào đó,
09:22
perhaps possibly in a very naive sense, I felt what Skid Row
131
547032
2969
có lẽ theo một nghĩa rất thông thường, thì tôi cảm thấy rằng phố Skid Row
09:25
really needed was somebody like Paul Farmer
132
550001
3011
thực sự cần ai đó giống như Paul Farmer
09:28
and not another classical musician playing on Bunker Hill.
133
553012
4141
và không phải là một người nhạc sĩ cổ điển nào khác chơi nhạc ở Bunker Hill.
09:33
But in the end, it was Nathaniel who showed me
134
557153
2050
Nhưng đến cuối cùng, Nathaniel lại chính là người đã chỉ ra cho tôi thấy rằng
09:35
that if I was truly passionate about change,
135
559203
2727
nếu tôi thực sự khao khát muốn thay đổi,
09:37
if I wanted to make a difference, I already had the perfect instrument to do it,
136
561930
4323
nếu tôi muốn tạo ra một sự khác biệt, thì tôi đã có một nhạc cụ hoàn hảo để thực hiện nó rồi,
09:42
that music was the bridge that connected my world and his.
137
566253
4769
rằng âm nhạc chiếc cầu kết nối giữa thế giới của tôi và của ông ấy.
09:46
There's a beautiful quote
138
571022
1672
Có một câu nói rất hay
09:48
by the Romantic German composer Robert Schumann,
139
572694
2464
của một nhà sáng tác nhạc trữ tình người đức tên là Robert Schumann,
09:51
who said, "To send light into the darkness of men's hearts,
140
575158
5209
"Nhiệm vụ cao quý của âm nhạc
09:56
such is the duty of the artist."
141
580367
2425
là chiếu sáng vào những góc tối sâu thẳm trong trái tim con người."
09:58
And this is a particularly poignant quote
142
582792
2436
Và đây là một câu nói đặc biệt rất thấm thía
10:01
because Schumann himself suffered from schizophrenia
143
585228
2739
vì bản thân Schumann cũng mắc phải chứng tâm thần phân liệt
10:03
and died in asylum.
144
587967
2108
và ông đã qua đời trong bệnh viện tâm thần.
10:05
And inspired by what I learned from Nathaniel,
145
590075
2462
Được truyền cảm hứng bởi những gì học được từ Nathaniel,
10:08
I started an organization on Skid Row of musicians
146
592537
2364
tôi đã khởi xướng một hội các nhạc sĩ ở phố Skid Row
10:10
called Street Symphony, bringing the light of music
147
594901
3193
đặt tên là "Street Symphony", chúng tôi đem lại ánh sáng âm nhạc
10:13
into the very darkest places, performing
148
598094
2644
đến những nơi tối tăm nhất, biểu diễn
10:16
for the homeless and mentally ill at shelters and clinics
149
600738
2587
cho những người vô gia cư đang ở chỗ trú ngụ tạm thời và những bệnh nhân tâm thần tại các phòng khám bệnh
10:19
on Skid Row, performing for combat veterans
150
603325
4030
trong phố Skid Row, biểu diễn cho những cựu quân nhân
10:23
with post-traumatic stress disorder, and for the incarcerated
151
607355
3410
bị rối loạn thần kinh sau chấn thương , và biễu diễn cho những tù nhân
10:26
and those labeled as criminally insane.
152
610765
3804
và những người bị gán cho là "tội phạm tâm thần".
10:30
After one of our events at the Patton State Hospital
153
614569
2393
Sau một trong những buổi biểu diễn của chúng tôi tại bệnh viện Patton State
10:32
in San Bernardino, a woman walked up to us
154
616962
2521
ở San Bernardino, một người phụ nữ đã bước lại gần chúng tôi
10:35
and she had tears streaming down her face,
155
619483
2317
và nước mắt bà đang chảy xuống,
10:37
and she had a palsy, she was shaking,
156
621800
2466
bà bị liệt, và đang run rẩy,
10:40
and she had this gorgeous smile, and she said
157
624266
3022
bà ấy có một nụ cười thật rạng rỡ, và bà nói rằng
10:43
that she had never heard classical music before,
158
627288
1982
từ trước đến nay chưa bao giờ nghe nhạc cổ điển,
10:45
she didn't think she was going to like it, she had never
159
629270
2426
bà không nghĩ là mình sẽ thích nó, bà cũng chưa từng
10:47
heard a violin before, but that hearing this music was like hearing the sunshine,
160
631696
4102
nghe nhạc violin, nhưng việc nghe nhạc này như thể lắng nghe những tia nắng rực rỡ,
10:51
and that nobody ever came to visit them, and that for the first time in six years,
161
635798
3369
và rằng chưa có ai từng đến thăm họ, và rằng đây là lần đầu tiêng trong suốt 6 năm,
10:55
when she heard us play, she stopped shaking without medication.
162
639167
4803
khi nghe chúng tôi chơi nhạc, bà ấy đã hết run rẩy mà không cần đến thuốc.
10:59
Suddenly, what we're finding with these concerts,
163
643970
2958
Bỗng nhiên, những gì chúng tôi tìm thấy được từ những buổi biểu diễn nhạc này
11:02
away from the stage, away from the footlights, out
164
646928
3042
rời khỏi sân khấu, rời khỏi những ánh đèn sân khấu, trút bỏ
11:05
of the tuxedo tails, the musicians become the conduit
165
649970
3621
những bộ vest tuxedo, những người nhạc sĩ trở đã trở thành cầu nối
11:09
for delivering the tremendous therapeutic benefits
166
653591
3122
để giúp truyền tải những lợi ích chữa bệnh to lớn
11:12
of music on the brain to an audience that would never
167
656713
3093
của âm nhạc đối với não bộ, đến một người khán giả mà sẽ chẳng bao giờ
11:15
have access to this room,
168
659806
1802
được vào căn phòng này,
11:17
would never have access to the kind of music that we make.
169
661608
5832
sẽ chẳng bao giờ có cơ hội được nghe thứ âm nhạc mà chúng tôi chơi.
11:23
Just as medicine serves to heal more
170
667440
3431
Cũng giống như thuốc thì được dùng để chữa bệnh
11:26
than the building blocks of the body alone,
171
670871
3298
hơn là việc chỉ là những khối tạo dựng của cơ thể,
11:30
the power and beauty of music transcends the "E"
172
674169
3767
sức mạnh và vẻ đẹp của âm nhạc còn lớn hơn cả
11:33
in the middle of our beloved acronym.
173
677936
2735
cái gọi là sự giải trí.
11:36
Music transcends the aesthetic beauty alone.
174
680671
3638
Âm nhạc còn vượt qua cả vẻ đẹp đã được thẩm mỹ nói riêng.
11:40
The synchrony of emotions that we experience when we
175
684309
3010
Những cung bậc cảm xúc mà chúng ta trải qua trong cùng một lúc,
11:43
hear an opera by Wagner, or a symphony by Brahms,
176
687319
3257
khi nghe một vở nhạc kịch của Wagner, hoặc một bản nhạc giao hưởng của Brahmsm,
11:46
or chamber music by Beethoven, compels us to remember
177
690576
3646
hay nhạc thính phòng của Beethoven, buộc chúng ta phải ghi nhớ
11:50
our shared, common humanity, the deeply communal
178
694222
3908
nguồn gốc chung của chúng ta, những nhận thức chung,
11:54
connected consciousness, the empathic consciousness
179
698130
3415
những nhận thức cực kì rõ ràng
11:57
that neuropsychiatrist Iain McGilchrist says is hard-wired
180
701545
3573
mà nhà khoa học về tâm lý-thần kinh, McGilchrist, nói rằng đã ăn sâu
12:01
into our brain's right hemisphere.
181
705118
3076
vào bán cầu não phải của chúng ta.
12:04
And for those living in the most dehumanizing conditions
182
708194
3396
Và với những người vô gia cư và những người tù nhân
12:07
of mental illness within homelessness
183
711590
2161
đang sống trong tình trạng khắc nghiệt nhất vì bệnh tâm thần,
12:09
and incarceration, the music and the beauty of music
184
713751
2783
âm nhạc và vẻ đẹp của nó
12:12
offers a chance for them to transcend the world around them,
185
716534
4632
đã đem lại cho họ một cơ hội để có thể vượt lên trên thế giới xung quanh họ ,
12:17
to remember that they still have the capacity to experience
186
721166
3382
để nhớ rằng họ vẫn còn có khả năng cảm nhận được
12:20
something beautiful and that humanity has not forgotten them.
187
724548
3952
một thứ gì đó thật tuyệt đẹp và rằng nhân loại chưa bao giờ lãng quên họ.
12:24
And the spark of that beauty, the spark of that humanity
188
728500
2861
Và một chút nét đẹp đó, một chút sự nhân đạo đó
12:27
transforms into hope,
189
731361
2800
đã biến thành hi vọng,
12:30
and we know, whether we choose the path of music
190
734161
2960
và chúng ta biết rằng, cho dù chúng ta có chọn con đường âm nhạc
12:33
or of medicine, that's the very first thing we must instill
191
737121
3209
hay là chọn theo đuổi y học, thì đó chính là điều trước nhất mà chúng ta phải truyền tải
12:36
within our communities, within our audiences,
192
740330
1939
đến với công đồng và đến những người khán giả của chúng ta,
12:38
if we want to inspire healing from within.
193
742269
3931
nếu chúng ta muốn truyền cảm hứng để chữa bệnh từ chính bên trong tâm hồn.
12:42
I'd like to end with a quote by John Keats,
194
746200
2676
Tôi xin kết thúc buổi nói chuyện này bằng một câu nói của John Keats,
12:44
the Romantic English poet,
195
748876
2045
một nhà thơ trữ tình người Anh,
12:46
a very famous quote that I'm sure all of you know.
196
750921
2938
đây là một câu nói vô cùng nổi tiếng mà chắc hẳn rằng các bạn đều biết.
12:49
Keats himself had also given up a career in medicine
197
753859
3019
Bản thân ông Keats cũng đã từng từ bỏ sự nghiệp y học
12:52
to pursue poetry, but he died when he was a year older than me.
198
756878
3321
để theo đuổi con đường thơ văn, nhưng ông đã qua đời lúc ông lớn hơn tôi một tuổi bây giờ.
12:56
And Keats said, "Beauty is truth, and truth beauty.
199
760199
5073
Và Keats đã nói rằng, "Cái đẹp là chân lý, và chân lý chính là cái đẹp.
13:01
That is all ye know on Earth, and all ye need to know."
200
765272
6498
Đó là tất cả những gì mà bạn biết và cần biết trên thế gian này."
13:10
(Music)
201
774527
164123
(Tiếng nhạc)
15:54
(Applause)
202
938650
28476
(Tiếng vỗ tay)
ABOUT THE SPEAKER
Robert Gupta - ViolinistViolinist Robert Gupta joined the LA Philharmonic at the age of 19 -- and maintains a passionate parallel interest in neurobiology and mental health issues. He's a TED Senior Fellow.
Why you should listen
Violinist Robert Vijay Gupta joined the Los Angeles Philharmonic at the age of 19. He made his solo debut, at age 11, with the Israel Philharmonic under Zubin Mehta. He has a Master's in music from Yale. But his undergraduate degree? Pre-med. As an undergrad, Gupta was part of several research projects in neuro- and neurodegenerative biology. He held Research Assistant positions at CUNY Hunter College in New York City, where he worked on spinal cord neuronal regeneration, and at the Harvard Institutes of Medicine Center for Neurologic Diseases, where he studied the biochemical pathology of Parkinson's disease.
Gupta is passionate about education and outreach, both as a musician and as an activist for mental health issues. He has the privilege of working with Nathaniel Ayers, the brilliant, schizophrenic musician featured in "The Soloist," as his violin teacher.
Robert Gupta | Speaker | TED.com