TEDGlobal 2005
Ashraf Ghani: How to rebuild a broken state
Filmed:
Readability: 4.5
970,170 views
Ashraf Ghani's passionate and powerful 10-minute talk, emphasizing the necessity of both economic investment and design ingenuity to rebuild broken states, is followed by a conversation with TED curator Chris Anderson on the future of Afghanistan.
Ashraf Ghani - President-elect of Afghanistan
Ashraf Ghani, Afghanistan’s new president-elect, and his opponent, Abdullah Abdullah, will share power in a national unity government. He previously served as Finance Minister and as a chancellor of Kabul University. Full bio
Ashraf Ghani, Afghanistan’s new president-elect, and his opponent, Abdullah Abdullah, will share power in a national unity government. He previously served as Finance Minister and as a chancellor of Kabul University. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:25
A public, Dewey long ago observed,
0
1000
3000
Trong một nghiên cứu từ lâu trước đây,Dewey cho rằng :
00:28
is constituted through discussion and debate.
1
4000
4000
một cộng đồng được thiết lập dựa vào thảo luận và tranh luận.
00:32
If we are to call the tyranny of assumptions into question,
2
8000
6000
Nếu chúng ta muốn hỏi những giả thiết về cách lãnh đạo một quốc gia
00:38
and avoid doxa, the realm of the unquestioned,
3
14000
4000
và những quan điểm thường được nhiều người chấp nhận
00:42
then we must be willing to subject our own assumptions
4
18000
3000
thì chúng ta phải tự hỏi mình về những giả thiết đó,
00:45
to debate and discussion.
5
21000
3000
trước khi đem nó ra thảo luận và tranh luận.
00:49
It is in this spirit that I join into a discussion
6
25000
5000
Và đó là điều mà tôi đã làm trước khi tham gia buổi thảo luận
00:54
of one of the critical issues of our time,
7
30000
3000
về một trong những vấn đề quyết định của thời đại chúng ta,
00:57
namely, how to mobilize different forms of capital
8
33000
4000
đó là làm thế nào để sử dụng và chuyển đổi các loại vốn đầu tư
01:01
for the project of state building.
9
37000
2000
cho dự án xây dựng tòa nhà chính phủ.
01:03
To put the assumptions very clearly:
10
39000
3000
Giả thiết được thảo luận ở đây là :
01:06
capitalism, after 150 years, has become acceptable,
11
42000
4000
Chủ nghĩa tư bản , một hình thức đã tồn tại được 150 năm, và đã được xã hội chấp nhận,
01:11
and so has democracy.
12
47000
2000
chế độ dân chủ cũng thế.
01:13
If we looked in the world of 1945
13
49000
4000
Nếu chúng ta nhìn vào bối cảnh thế giới năm 1945
01:17
and looked at the map of capitalist economies and democratic polities,
14
53000
5000
Bạn sẽ thấy chủ nghĩa tư bản và chế độ dân chủ
01:22
they were the rare exception, not the norm.
15
58000
4000
được rất ít nước chấp nhận.
01:27
The question now, however,
16
63000
2000
Nhưng, ngày nay,người ta chỉ đặt câu hỏi là
01:29
is both about which form of capitalism
17
65000
3000
nên đi theo chủ nghĩa tư bản nào
01:34
and which type of democratic participation.
18
70000
3000
và chế độ dân chủ nào.
01:38
But we must acknowledge
19
74000
2000
Nhưng chúng ta phải thừa nhận rằng :
01:40
that this moment has brought about
20
76000
2000
bây giờ là thời điểm mà
01:42
a rare consensus of assumptions.
21
78000
3000
các giả thiết ít được ủng hộ trong quá khứ được chấp nhận.
01:45
And that provides the ground
22
81000
3000
Và đó là cơ sở
01:48
for a type of action,
23
84000
2000
để chúng ta thực hiện bước tiếp theo,
01:50
because consensus of each moment
24
86000
2000
bời vì sự chấp nhận ở mỗi thời điểm
01:52
allows us to act.
25
88000
2000
cho phép chúng ta hành động
01:54
And it is necessary, no matter how fragile
26
90000
3000
Và cho dù sự đồng thuận không mạnh mẽ
01:57
or how provisional our consensus,
27
93000
3000
hay chỉ là tạm thời thì nó vẫn là thứ cần thiết
02:00
to be able to move forward.
28
96000
2000
để có thể tiến về phía trước.
02:02
But the majority of the world
29
98000
3000
Nhưng phần đa thế giới
02:05
neither benefits from capitalism
30
101000
2000
không nhận được lợi ích từ chủ nghĩa tư bản
02:07
nor from democratic systems.
31
103000
3000
và chế độ dân chủ.
02:13
Most of the globe
32
109000
2000
Phần đa các nước trên thế giới
02:15
experiences the state as repressive,
33
111000
3000
đều trải qua trạng thái bị áp bức,
02:19
as an organization that is concerned
34
115000
3000
02:22
about denial of rights,
35
118000
2000
bị phủ nhận quyền lợi ,
02:24
about denial of justice,
36
120000
2000
và phủ nhận công lý
02:26
rather than provision of it.
37
122000
3000
hơn là nhận được chúng.
02:30
And in terms of experience of capitalism,
38
126000
3000
Và trong những trải nghiệm
từ chủ nghĩa tư bản,
từ chủ nghĩa tư bản,
02:33
there are two aspects
39
129000
2000
Có 2 trải nghiệm mà các nước còn lại
02:35
that the rest of the globe experiences.
40
131000
2000
đều đã trải qua.
02:37
First, extractive industry.
41
133000
2000
Đầu tiên là về công nghiệp khai khoáng;
02:39
Blood diamonds, smuggled emeralds,
42
135000
3000
kim cương máu; buôn lậu đá quý,
02:42
timber,
43
138000
3000
gỗ
02:45
that is cut right from under the poorest.
44
141000
3000
bị lấy đi từ những nơi nghèo nhất
02:48
Second is technical assistance.
45
144000
3000
Thứ hai là sự hỗ trợ kĩ thuật.
02:51
And technical assistance might shock you,
46
147000
2000
Có thể bạn sẽ ngạc nhiên
02:53
but it's the worst form
47
149000
2000
Nhưng hỗ trợ kỹ thuật là thứ tệ nhất
02:55
of -- today -- of the ugly face
48
151000
3000
thứ xấu xa nhất
02:58
of the developed world to the developing countries.
49
154000
3000
mà các nước phát triển mang lại
cho các nước đang phát triển
cho các nước đang phát triển
03:02
Tens of billions of dollars
50
158000
2000
10 tỷ đô la
03:04
are supposedly spent on building capacity
51
160000
2000
được dùng để phát triển năng lực
03:06
with people who are paid up to 1,500 dollars a day,
52
162000
3000
của những người mà được trả 1500 đô la một ngày
03:10
who are incapable
53
166000
2000
nhưng không có khả năng
03:12
of thinking creatively,
54
168000
2000
suy nghĩ một cách sáng tạo,
03:14
or organically.
55
170000
2000
hay suy nghĩ một cách hài hòa cân đối.
03:20
Next assumption --
56
176000
2000
Giả thiết tiếp theo
03:22
and of course the events of July 7,
57
178000
2000
nhân tiện nhắc đến sự kiện ngày 7 tháng 7
03:24
I express my deep sympathy, and before that, September 11 --
58
180000
3000
Tôi muốn bày tỏ sự hối tiếc về sự kiện ngày 11 tháng 9
03:27
have reminded us
59
183000
2000
Điều này nhắc nhở chúng ta rằng
03:29
we do not live in three different worlds.
60
185000
3000
Chúng ta không sống trong 3 thế giới khác nhau.
03:32
We live in one world.
61
188000
3000
Chúng ta sống trong cùng một thế giới.
03:36
But that's easily said.
62
192000
3000
Đó là điều hiển nhiên.
03:39
But we are not dealing with the implications
63
195000
3000
Nhưng chúng ta không cùng giải quyết những vấn đề
03:42
of the one world that we are living in.
64
198000
3000
ở trong thế giới này nơi mà chúng ta đang sống.
03:46
And that is that if we want to have one world,
65
202000
3000
Và thế giới này sẽ trở thành như thế nếu chúng ta muốn sống trong một thế giới,
03:49
this one world cannot be based
66
205000
2000
mà một số nước không có quyền lực và tiền bạc
03:51
on huge pockets of exclusion,
67
207000
3000
trong khi một số nước khác thì có.
03:54
and then inclusion for some.
68
210000
2000
03:56
We must now finally come
69
212000
2000
Bây giờ, chúng ta phải nghĩ
03:58
to think about the premises
70
214000
2000
04:00
of a truly global world,
71
216000
2000
về một thế giới thực sự
04:02
in relationship to the regime of rights
72
218000
2000
liên quan đến hệ thống các quyền lợi
04:04
and responsibilities and accountabilities
73
220000
3000
và trách nhiệm.
04:07
that are truly global in scope.
74
223000
2000
Đó là mới là một thế giới mà chúng ta cần hướng đến.
04:09
Otherwise we will be missing
75
225000
3000
Mặt khác chúng ta sẽ để lỡ mất
04:12
this open moment in history,
76
228000
2000
thời điểm quan trọng trong lịch sử,
04:14
where we have a consensus
77
230000
2000
thời điểm mà chúng ta có được sự đồng thuận về
04:16
on both the form of politics
78
232000
2000
kiểu chế độ chính trị
04:18
and the form of economics.
79
234000
3000
và loại hình kinh tế.
04:21
What is one of these organizations to pick?
80
237000
2000
Tổ chức nào được đưa ra dưới đây sẽ được chọn
04:23
We have three critical terms:
81
239000
2000
Chúng ta có 3 tổ chức quan trọng
04:25
economy,
82
241000
2000
nền kinh tế
04:27
civil society
83
243000
2000
tổ chức xã hội
04:29
and the state.
84
245000
2000
và quốc gia
04:31
I will not deal with those first two, except to say
85
247000
3000
Tôi sẽ không nói đến 2 tổ chức đầu, ngoài việc
04:34
that uncritical transfer of assumptions,
86
250000
3000
nói rằng việc lấy các giả thiết của một trường hợp này
04:37
from one context to another,
87
253000
2000
áp dụng vào trường hợp khác mà không xem xét kĩ lưỡng
04:39
can only make for disaster.
88
255000
3000
có thể dẫn đến thảm họa.
04:42
Economics
89
258000
3000
Những kiến thức kinh tế
04:45
taught in most of the elite universities
90
261000
3000
được giảng dạy trong hầu hết các trường đại học danh tiếng
04:48
are practically useless in my context.
91
264000
3000
thực tế là không giúp ích được gì cho trường hợp mà tôi đang xem xét
04:51
My country is dominated
92
267000
2000
Quê tôi được biết đến nhiều bởi
04:53
by drug economy and a mafia.
93
269000
3000
ma túy và xã hội đen.
04:56
Textbook economics does not work in my context,
94
272000
2000
Những kiến thức kinh tế không giúp được gì trong trường hợp này
04:58
and I have very few recommendations from anybody
95
274000
3000
và có rất ít gợi ý
05:01
as to how to put together a legal economy.
96
277000
3000
về việc làm thế nào để xây dựng một nền kinh tế hợp pháp.
05:04
The poverty of our knowledge
97
280000
2000
Tìm ra những thứ mà chúng ta chưa biết
05:06
must become the first basis
98
282000
2000
là điều cơ bản đầu tiên
05:08
of moving forward,
99
284000
2000
để tiến đến mục tiêu mà chúng ta đưa ra,
05:10
and not imposition of the framework
100
286000
3000
chứ không phải dựa vào các ý tưởng
05:13
that works on the basis of mathematical modeling,
101
289000
3000
được lấy từ những mô hình toán học,
05:16
for which I have enormous respect.
102
292000
2000
cái mà tôi cực kì ngưỡng mộ.
05:18
My colleagues at Johns Hopkins were among the best.
103
294000
3000
Các đồng nghiệp của tôi tại John Hopkins nằm trong số những người giỏi nhất.
05:22
Second,
104
298000
2000
Thứ hai
05:24
instead of debating endlessly
105
300000
3000
thay vì tranh luận mà không có hồi kết
05:27
about what is the structure of the state,
106
303000
2000
về cái gì là cấu trúc của một quốc gia?
05:29
why don't we simplify
107
305000
2000
tại sao chúng ta không đơn giản hóa vấn đề
05:31
and say, what are a series of functions
108
307000
2000
bằng việc trả lời câu hỏi chức năng
05:33
that the state in the 21st century must perform?
109
309000
3000
của một quốc gia trong thế kỷ 21 phải thực hiện là gì?
05:36
Clare Lockhart and I are writing a book on this;
110
312000
3000
Clare Lockhart và tôi đang viết một cuốn sách về vấn đề này.
05:39
we hope to share that much widely with --
111
315000
2000
Chúng tôi muốn chia sẻ nó với mọi người.
05:41
and third is that we could actually construct an index
112
317000
3000
Thứ ba chúng ta thực sự có thể xây dựng một chỉ số
05:44
to measure comparatively
113
320000
3000
để đo lường một cách tương đối
05:47
how well these functions that we would agree on
114
323000
3000
các chức năng được thực hiện
05:50
are being performed in different places.
115
326000
2000
ở các quốc gia khác nhau tốt đến mức nào?
05:52
So what are these functions?
116
328000
2000
Vậy các chức năng được chúng tôi xem xét là những cái nào?
05:54
We propose 10.
117
330000
2000
Chúng tôi đưa ra 10 chức năng
05:56
And it's legitimate monopoly of means of violence,
118
332000
3000
Và đó là sự sở hữu hợp pháp các loại vũ khí;
05:59
administrative control, management of public finances,
119
335000
3000
quản lý hành chính; quản lý tài chính công;
06:02
investment in human capital, provision of citizenship rights,
120
338000
3000
đầu tư vào nguồn nhân lực; quyền công dân;
06:05
provision of infrastructure,
121
341000
2000
cung cấp cơ sở hạ tầng;
06:07
management of the tangible and intangible assets of the state
122
343000
3000
quản lý các tài sản vô hình, hữu hình của nhà nước
06:10
through regulation, creation of the market,
123
346000
2000
thông qua các quy định; tạo lập thị trường;
06:12
international agreements, including public borrowing,
124
348000
3000
các điều ước quốc tế, bao gồm cả các khoản vay của chính phủ;
06:15
and then, most importantly, rule of law.
125
351000
3000
Cuối cùng và quan trọng nhất là luật.
06:18
I won't elaborate.
126
354000
2000
Tôi sẽ không đi vào chi tiết
06:20
I hope the questions will give me an opportunity.
127
356000
3000
Tôi hi vọng các câu hỏi mà các bạn đưa ra trong phần thảo luận ở sau sẽ cho tôi cơ hội để giải thích về vấn đề này.
06:23
This is a feasible goal,
128
359000
2000
Đây là một mục tiêu có thể đạt được,
06:25
basically because, contrary to widespread assumption,
129
361000
3000
mặc dù hầu hết mọi người đều không nghĩ thế.
06:28
I would argue that we know how to do this.
130
364000
3000
Nhưng tôi khẳng định rằng chúng tôi biết cách để làm điều này.
06:31
Who would have imagined that Germany
131
367000
2000
Ai có thể tưởng tượng được rằng
06:33
would be either united or democratic today,
132
369000
3000
ngày nay Đức sẽ theo chế độ dân chủ hay thống nhất,
06:36
if you looked at it from the perspective of Oxford of 1943?
133
372000
4000
nếu bạn nhìn từ quan điểm của người Anh vào năm 1943?
06:41
But people at Oxford prepared for a democratic Germany
134
377000
3000
Nhưng người Anh đã chuẩn bị cho một nước Đức dân chủ
06:44
and engaged in planning.
135
380000
3000
và đã lên kế hoạch.
06:47
And there are lots of other examples.
136
383000
3000
Còn nhiều ví dụ khác nữa
06:51
Now in order to do this -- and this brings this group --
137
387000
4000
Bây giờ để đạt được mục tiêu này --và đây cũng là thứ mang các bạn đến với buổi thảo luận này.
06:55
we have to rethink the notion of capital.
138
391000
3000
Chúng ta phải xem xét lại khái niệm về vốn.
06:58
The least important form of capital, in this project,
139
394000
4000
Loại hình vốn ít quan trọng nhất trong dự án này
07:02
is financial capital -- money.
140
398000
3000
là vốn tài chính -- hay là tiền.
07:06
Money is not capital in most of the developing countries.
141
402000
3000
Ở hầu hết các nước kém phát triển, tiền không được dùng làm vốn đầu tư.
07:09
It's just cash.
142
405000
2000
Nó chỉ là tiền mặt (chỉ để tiêu dùng và cất trữ)
07:11
Because it lacks the institutional,
143
407000
2000
Vì những nước này thiếu các cơ quan,tổ chức tài chính;
07:13
organizational, managerial forms
144
409000
3000
thiếu tính tổ chức; thiếu tính quản lý
07:16
to turn it into capital.
145
412000
3000
để có thể chuyển đổi nó thành vốn
07:19
And what is required
146
415000
3000
Và thứ chúng tôi cần ở đây là
07:22
is a combination of physical capital,
147
418000
2000
là sự kết hợp giữa vốn sản xuất,
07:24
institutional capital, human capital --
148
420000
2000
vốn từ các tổ chức, vốn con người,
07:26
and security, of course, is critical,
149
422000
3000
và chứng khoán- dĩ nhiên là nhân tố cực kì quan trọng
07:29
but so is information.
150
425000
2000
Và thông tin cũng vậy.
07:31
Now, the issue that should concern us here --
151
427000
3000
Bây giờ, vấn đề mà chúng tôi quan tâm ở đây
07:34
and that's the challenge
152
430000
2000
và cũng là một thử thách
07:36
that I would like to pose to this group --
153
432000
3000
mà tôi muốn đề xuất nó với mọi người ở đây.
07:40
is again, it takes 16 years
154
436000
3000
Phải mất 16 năm
07:43
in your countries
155
439000
3000
ở nước bạn
07:46
to produce somebody with a B.S. degree.
156
442000
3000
để một người lấy bằng cử nhân.
07:49
It takes 20 years
157
445000
2000
Phải mất 20 năm
07:51
to produce somebody with a Ph.D.
158
447000
2000
để một người lấy được bằng tiến sĩ.
07:53
The first challenge is to rethink,
159
449000
3000
Thử thách đầu tiên là xem xét lại
07:56
fundamentally,
160
452000
2000
một cách đơn giản
07:59
the issue of the time.
161
455000
3000
về vấn đề thời gian.
08:02
Do we need to repeat
162
458000
4000
Chúng tôi có cần phải nhắc lại
08:06
the modalities that we have inherited?
163
462000
2000
hệ thống mà chúng tôi đang kế thừa không?
08:08
Our educational systems are inherited from the 19th century.
164
464000
3000
Hệ thống giáo dục hiện nay của chúng tôi là thừa kế nền giáo dục của thể kỉ 19.
08:14
What is it that we need to do fundamentally
165
470000
3000
Vậy, chúng tôi cần làm gì
08:17
to re-engage in a project,
166
473000
2000
để thu hút vốn
08:19
that capital formation is rapid?
167
475000
3000
vào một dự án một cách nhanh chóng?
08:22
The absolute majority of the world's population
168
478000
3000
Phần đa dân số trên thế giới
08:25
are below 20,
169
481000
2000
là ở dưới độ tuổi 20
08:27
and they are growing larger and faster.
170
483000
3000
và số người trong độ tuổi này ngày càng tăng nhanh.
08:31
They need different ways
171
487000
2000
Họ cần những cách khác nhau
08:33
of being approached,
172
489000
2000
để tạo điều kiện cho họ,
08:35
different ways of being enfranchised,
173
491000
3000
những cách khác nhau để họ được tự do,
08:38
different ways of being skilled.
174
494000
2000
những cách khác nhau để họ đạt được các kĩ năng.
08:40
And that's the first thing.
175
496000
2000
Và đó là điều đầu tiên.
08:42
Second is, you're problem solvers,
176
498000
3000
Thứ 2, bạn là người giải quyết vấn đề.
08:45
but you're not engaging your global responsibility.
177
501000
3000
Nhưng bạn không thực hiện trách nhiệm của mình với thế giới
08:50
You've stayed away
178
506000
2000
Bạn tránh xa
08:52
from the problems of corruption.
179
508000
2000
những vấn đề tham nhũng.
08:54
You only want clean environments in which to function.
180
510000
3000
Bạn chỉ muốn làm cho môi trường nơi bạn sống và làm việc được tốt thôi.
08:57
But if you don't think through the problems of corruption,
181
513000
3000
Nhưng nếu bạn không nghĩ về các vấn đề tham nhũng
09:00
who will?
182
516000
3000
thì ai sẽ làm?
09:03
You stay away from design for development.
183
519000
3000
Bạn không thiết kế cho sự phát triển.
09:06
You're great designers,
184
522000
3000
Các bạn là những người thiết kế tuyệt vời,
09:09
but your designs are selfish.
185
525000
3000
nhưng những thiết kế của bạn chỉ vì lợi ích bản thân.
09:12
It's for your own immediate use.
186
528000
3000
Nó là để cho các bạn sử dụng.
09:15
The world in which I operate
187
531000
3000
Đất nước mà tôi điều hành
09:18
operates with designs
188
534000
2000
hoạt động với những thiết kế
09:20
regarding roads, or dams,
189
536000
2000
về đường xá, hay đê,
09:22
or provision of electricity
190
538000
2000
hay nhà máy điện
09:24
that have not been revisited in 60 years.
191
540000
3000
đã hoạt động trong 60 năm.
09:28
This is not right. It requires thinking.
192
544000
3000
Điều này không đúng.Nó cần được suy nghĩ
09:31
But, particularly, what we need
193
547000
2000
Nhưng,đặc biệt là cái mà chúng tôi cần hơn
09:33
more than anything else from this group
194
549000
2000
bất cứ cái gì từ các bạn
09:35
is your imagination
195
551000
2000
là trí tưởng tượng của các bạn
09:37
to be brought to bear on problems
196
553000
2000
để lan truyền các ý tưởng
09:39
the way a meme is supposed to work.
197
555000
3000
như cách một ý tưởng trở thành một tập quán.
09:43
As the work on paradigms, long time ago showed --
198
559000
3000
Như nghiên cứu về nhìn nhận vấn đề trên nhiều góc độ, được biểu diễn lâu trước đây,
09:46
Thomas Kuhn's work --
199
562000
2000
Nghiên cứu của Thomas Kuhn
09:48
it's in the intersection of ideas
200
564000
2000
Đó là về sự giao nhau giữa các ý tưởng
09:50
that new developments --
201
566000
2000
mà từ đó những sự phát triển mới
09:52
true breakthroughs -- occur.
202
568000
2000
được tạo ra.
09:54
And I hope that this group
203
570000
2000
Và tôi hi vọng rằng các bạn
09:56
would be able to deal with the issue of state and development
204
572000
3000
có thể giúp giải quyết vấn đề về quốc gia,
09:59
and the empowerment of the majority of the world's poor,
205
575000
2000
về sự phát triển và về quyền quyết định của phần đa các nước nghèo trên thế giới
10:01
through this means.
206
577000
2000
bằng cách này.
10:03
Thank you.
207
579000
2000
Cảm ơn.
10:05
(Applause)
208
581000
8000
(vỗ tay)
10:14
Chris Anderson: So, Ashraf, until recently,
209
590000
3000
Chris Anderson : vì vậy, Ashraf, cho đến gần đây
10:17
you were the finance minister of Afghanistan,
210
593000
2000
bạn đã là bộ trưởng tài chính của Afghanistan,
10:19
a country right at the middle
211
595000
2000
đất nước- trung tâm
10:21
of much of the world's agenda.
212
597000
2000
của những vấn đề trên thế giới
10:23
Is the country gonna make it?
213
599000
2000
Liệu đất nước bạn có làm được điều đó không?
10:25
Will democracy flourish? What scares you most?
214
601000
3000
Liệu chế độ dân chủ có phát triển mạnh không?Điều gì khiến bạn sợ nhất?
10:29
Ashraf Ghani: What scares me most is -- is you,
215
605000
3000
Ashraf Ghani : Điều làm tôi sợ nhất là bạn
10:32
lack of your engagement.
216
608000
2000
sự thiếu quan tâm của bạn
10:35
(Laughter)
217
611000
4000
(cười)
10:39
You asked me. You know I always give the unconventional answer.
218
615000
3000
Bạn đã hỏi tôi.Bạn biết là tôi luôn đưa ra câu trả lời khác người.
10:42
No. But seriously,
219
618000
2000
Không.Nhưng ,nói một cách nghiêm túc
10:44
the issue of Afghanistan
220
620000
2000
Vấn đề về Afghanistan
10:46
first has to be seen as,
221
622000
2000
đầu tiên phải được xem xét
10:48
at least, a 10- to 20-year perspective.
222
624000
3000
ít nhất từ 10 đến 20 năm
10:52
Today the world of globalization
223
628000
2000
Ngày nay, toàn cầu hóa
10:54
is on speed.
224
630000
2000
đang diễn ra với tốc độ nhanh.
10:56
Time has been compressed.
225
632000
2000
Thời gian thực hiện đang bị rút ngắn lại
10:58
And space does not exist for most people.
226
634000
3000
Và không gian không còn tồn tại đối với phấn lớn mọi người.
11:01
But in my world --
227
637000
2000
Nhưng ở nước tôi
11:03
you know, when I went back to Afghanistan after 23 years,
228
639000
3000
Bạn biết đấy, khi tôi trở về Afghnistan sau 23 năm,
11:06
space had expanded.
229
642000
2000
không gian đã được mở rộng.
11:08
Every conceivable form of infrastructure had broken down.
230
644000
3000
Các cơ sở hạ tầng đều đã hư hỏng.
11:11
I rode -- traveled --
231
647000
2000
Tôi đi lại
11:13
travel between two cities that used to take three hours
232
649000
3000
giữa 2 thành phố trước đây thường mất 3 tiếng,
11:16
now took 12.
233
652000
2000
giờ tôi mất 12 tiếng để làm điều đó.
11:18
So the first is when the scale is that,
234
654000
3000
Vì vậy, đầu tiên, khi qui mô của sự hư hỏng ở mức độ này.
11:21
we need to recognize
235
657000
2000
chúng tôi cần phải chấp nhận rằng
11:23
that just the simple things that are infrastructure --
236
659000
3000
đối với các cơ sở hạ tầng cơ bản,
11:26
it takes six years to deliver infrastructure.
237
662000
2000
phải mất đến 6 năm để xây dựng xong.
11:28
In our world.
238
664000
2000
Ở nước tôi.
11:30
Any meaningful sort of thing.
239
666000
3000
Đối với bất cứ cơ sở hạ tầng quan trọng gì.
11:33
But the modality of attention,
240
669000
3000
Nhưng phương thức của sự chú ý.
11:36
or what is happening today, what's happening tomorrow.
241
672000
3000
hay những gì đang xảy ra hôm nay, những gì sẽ xảy ra ngày mai.
11:39
Second is,
242
675000
2000
Thứ 2 là
11:41
when a country has been subjected
243
677000
3000
Khi một quốc gia bị đàn áp
11:44
to one of the most immense, brutal forms of exercise of power --
244
680000
3000
bởi một trong những lực lượng tàn bạo nhất
11:47
we had the Red Army
245
683000
2000
Chúng tôi phải nhờ đến Red Army
11:49
for 10 continuous years,
246
685000
2000
trong 10 năm liên tục,
11:51
110,000 strong,
247
687000
3000
110 000
11:54
literally terrorizing.
248
690000
3000
cuộc khủng bố.
11:57
The sky:
249
693000
2000
Bầu trời :
11:59
every Afghan
250
695000
3000
Mỗi người dân Afghanistan
12:02
sees the sky as a source of fear.
251
698000
3000
nhìn bầu trời như nguồn gốc của sự sợ hãi
12:06
We were bombed
252
702000
2000
Việc chúng tôi bị đánh bom
12:08
practically out of existence.
253
704000
3000
gần như đã chấm dứt
12:13
Then, tens of thousands of people were trained in terrorism --
254
709000
3000
Sau đó, 10 ngàn người được huấn luyện về khủng bố
12:18
from all sides.
255
714000
2000
trên tất cả các mặt.
12:20
The United States, Great Britain, joined for instance,
256
716000
2000
Ví dụ Mỹ , Anh
12:22
Egyptian intelligence service
257
718000
2000
và cơ quan tình báo Ai cập đã tham gia vào việc
12:24
to train thousands of people
258
720000
2000
huấn luyện hàng nghìn người
12:26
in resistance and urban terrorism.
259
722000
2000
về phòng vệ và khủng bố ở đô thị.
12:30
How to turn a bicycle
260
726000
2000
Làm thế nào để biến một chiếc xe đạp
12:32
into an instrument of terror.
261
728000
3000
thành vũ khí.
12:35
How to turn a donkey, a carthorse, anything.
262
731000
3000
Và những thứ khác nữa như con lừa, xe ngựa
12:38
And the Russians, equally.
263
734000
2000
tương tự như những người Nga.
12:40
So, when violence erupts
264
736000
2000
Vì vậy, khi hành động bạo lực diễn ra
12:42
in a country like Afghanistan,
265
738000
2000
ở một đất nước như Afghanistan
12:44
it's because of that legacy.
266
740000
2000
đó là do tài nguyên (mà nước này có : dầu mỏ)
12:46
But we have to understand
267
742000
2000
Nhưng chúng ta phải hiểu rằng
12:48
that we've been incredibly lucky.
268
744000
2000
chúng ta cực kỳ may mắn
12:50
I mean, I really can't believe how lucky I am here,
269
746000
3000
Ý tôi là tôi không thể tin nổi là mình đã rất may mắn khi được đứng ở đây
12:53
standing in front of you, speaking.
270
749000
3000
đứng trước các bạn và diễn thuyết.
12:56
When I joined as finance minister,
271
752000
3000
Khi tôi nhận làm bộ trưởng tài chính
13:00
I thought that the chances of my living more than three years
272
756000
3000
Tôi đã nghĩ rằng khả năng sống thêm 3 năm nữa của tôi
13:03
would not be more than five percent.
273
759000
3000
là không quá 5 %.
13:07
Those were the risks. They were worth it.
274
763000
3000
Vì sẽ có nhiều rủi ro nếu nhận chức.Nhưng nó đáng
13:10
I think we can make it,
275
766000
2000
Tôi nghĩ chúng tôi có thể làm được.
13:12
and the reason we can make it
276
768000
2000
và lí do khiến chúng tôi có thể làm được điều này là
13:14
is because of the people.
277
770000
2000
vì chúng tôi là con người
13:16
You see, because, I mean -- I give you one statistic.
278
772000
3000
Bạn sẽ thấy là, bởi vì, ý tôi là tôi sẽ đưa cho bạn một thống kê
13:19
91 percent of the men in Afghanistan,
279
775000
2000
có 91% đàn ông,
13:21
86 percent of the women,
280
777000
2000
và 86% phụ nữ ở Afghanistan
13:23
listen to at least three radio stations a day.
281
779000
3000
nghe ít nhất 3 đài một ngày
13:27
In terms of their discourse,
282
783000
3000
về đối thoại,
13:30
in terms of their sophistication of knowledge of the world,
283
786000
3000
về những thông tin trên thế giới
13:33
I think that I would dare say,
284
789000
3000
Tôi nghĩ là tôi dám nói rằng
13:36
they're much more sophisticated
285
792000
2000
Họ có nhiều hiểu biết hơn
13:38
than rural Americans with college degrees
286
794000
3000
những người có cùng bằng cấp ở vùng nông thôn nươc mỹ
13:43
and the bulk of Europeans --
287
799000
3000
và phần lớn người Châu Âu.
13:47
because the world matters to them.
288
803000
3000
Bởi vì thế giới ảnh hưởng đến họ
13:50
And what is their predominant concern?
289
806000
2000
Và những vấn đề chính mà họ quan tâm là gì?
13:52
Abandonment.
290
808000
2000
Việc bị bỏ rơi.
13:54
Afghans have become deeply internationalist.
291
810000
4000
Người Afghanistan trở thành người mang tư tưởng quốc tế
13:58
You know, when I went back in December of 2001,
292
814000
2000
Bạn biết đấy, khi tôi trở lại đây vào tháng 12 năm 2001
14:00
I had absolutely no desire to work with the Afghan government
293
816000
3000
Tôi hoàn toàn không có tham vọng làm việc với chính phủ Afghanistan
14:03
because I'd lived as a nationalist.
294
819000
2000
Bởi vì tôi là một người theo chủ nghĩa dân tộc
14:05
And I told them -- my people, with the Americans here --
295
821000
3000
Và tôi nói với họ, những người đồng hương và người Mỹ ở đây
14:08
separate.
296
824000
2000
là khác biệt.
14:10
Yes, I have an advisory position with the U.N.
297
826000
3000
Vâng, tôi làm ở vị trí tư vấn cho chính phủ Mỹ
14:13
I went through 10 Afghan provinces very rapidly.
298
829000
2000
Tôi đã đi qua 10 tỉnh của Afganistan một cách nhanh chóng
14:15
And everybody was telling me it was a different world.
299
831000
3000
Và mọi người đều nói với tôi rằng đó là một thế giới khác
14:18
You know, they engage.
300
834000
2000
Bạn biết đấy, họ quan tâm
14:20
They see engagement, global engagement,
301
836000
3000
Họ nhìn thấy chiến tranh, chiến tranh toàn cầu
14:23
as absolutely necessary to the future of the ordinary people.
302
839000
3000
như là một điều tất yếu đối với tương lai của loài người
14:26
And the thing that the ordinary Afghan is most concerned with is --
303
842000
3000
Và đó là điều mà người dân Afghanistan quan tâm nhất
14:29
Clare Lockhart is here,
304
845000
2000
Clare Lockhart đang ở đây
14:31
so I'll recite a discussion she had
305
847000
2000
vì vậy, tôi sẽ kể về cuộc thảo luận của cô ấy
14:33
with an illiterate woman in Northern Afghanistan.
306
849000
3000
với một phụ nữ mù chữ ở phía bắc Afghanistan
14:36
And that woman said she didn't care
307
852000
2000
Và người phụ nữ đó nói là cô không quan tâm
14:38
whether she had food on her table.
308
854000
2000
nếu cô ấy có thức ăn ở trên bàn hay không
14:40
What she worried about was whether there was a plan for the future,
309
856000
3000
Cái mà cô ấy lo lắng là nếu có một kế hoạch cho tương lai
14:43
where her children could really have a different life.
310
859000
3000
thì đó là nơi mà con của cô ấy có một cuộc sống khác
14:46
That gives me hope.
311
862000
3000
Điều đó đã mang đến cho tôi hy vọng
14:50
CA: How is Afghanistan
312
866000
2000
CA : Làm sao Afghanistan có thể
14:52
going to provide alternative income
313
868000
2000
tạo ra thu nhập thay thế
14:54
to the many people
314
870000
2000
cho những người dân
14:56
who are making their living off the drugs trade?
315
872000
2000
cố thoát khỏi việc buôn bán ma túy?
14:58
AG: Certainly. Well, the first is,
316
874000
2000
AG : Chắc chắn rồi.Điều đầu tiên là
15:00
instead of sending a billion dollars
317
876000
3000
thay vì chi hàng tỷ đô la
15:03
on drug eradication
318
879000
2000
vào việc tiêu hủy ma túy
15:05
and paying it to a couple of security companies,
319
881000
3000
và trả cho những công ty an ninh
15:08
they should give this hundred billion dollars
320
884000
2000
Họ nên đầu tư hàng trăm tỷ đô la này
15:10
to 50
321
886000
2000
cho 50
15:13
of the most critically innovative companies in the world
322
889000
4000
công ty sáng tạo ra các ý tưởng nổi tiếng trên thế giới
15:17
to ask them to create one million jobs.
323
893000
3000
để yêu cầu họ tạo ra hàng triệu công việc
15:20
The key to the drug eradication is jobs.
324
896000
2000
Chìa khóa của việc xóa bỏ ma túy là công việc
15:22
Look, there's a very little known fact:
325
898000
2000
Có một thực tế mà ít được biết đến là
15:24
countries that have a legal average income per capita of 1,000 dollars
326
900000
3000
những quốc gia mà có mức thu nhập hợp pháp trung bình trên một đồng vốn từ 1000 đô la trở lên
15:27
don't produce drugs.
327
903000
2000
không sản xuất ma túy
15:31
Second, textile.
328
907000
3000
Thứ 2,là dệt may
15:34
Trade is the key, not aid.
329
910000
3000
Thương mại là chìa khóa, không phải là viện trợ.
15:37
The U.S. and Europe
330
913000
2000
Mỹ và Châu Âu
15:39
should give us a zero percent tariff.
331
915000
2000
không nên đánh thuế xuất nhập khẩu lên hàng hóa của chúng tôi
15:41
The textile industry is incredibly mobile.
332
917000
3000
Ngành dệt may cực kỳ lưu động
15:44
If you want us to be able to compete with China and to attract investment,
333
920000
3000
Nếu bạn muốn chúng tôi có thể cạnh tranh được với Trung Quốc và thu hút đầu tư vào nước
15:47
we could probably attract
334
923000
2000
thì chúng tôi có thể thu hút được
15:49
four to six billion dollars
335
925000
2000
từ 4 đến 6 tỷ đô la
15:51
quite easily in the textile sector,
336
927000
2000
khá dễ dàng vào ngành dệt may
15:53
if there was zero tariffs --
337
929000
2000
Nếu không có thuế
15:55
would create the type of job.
338
931000
3000
sẽ tạo ra công việc từ ngành này
15:58
Cotton does not compete with opium;
339
934000
3000
Sợi bông không ngăn cản được thuốc phiện..
16:01
a t-shirt does.
340
937000
2000
Nhưng một chiếc áo phông thì có thể
16:04
And we need to understand, it's the value chain.
341
940000
3000
Và chúng ta cần hiểu đó là dây chuyền giá trị.
16:07
Look, the ordinary Afghan is sick and tired
342
943000
3000
Người dân Afghanistan đã mệt mỏi và phát ốm
16:10
of hearing about microcredit.
343
946000
2000
khi phải nghe tín dụng vi mô.
16:13
It is important,
344
949000
2000
Điều đó là quan trọng
16:15
but what the ordinary women and men who engage in micro-production want
345
951000
3000
nhưng cái mà người phụ nữ và đàn ông bình thường quan tâm đến sản xuất vi mô muốn
16:18
is global access.
346
954000
2000
là hội nhập với thế giới
16:21
They don't want to sell to the charity bazaars
347
957000
3000
Họ không muốn bán hàng ở các hội chợ từ thiện
16:25
that are only for foreigners --
348
961000
2000
cái mà chỉ để cho những người nước ngoài
16:27
and the same bloody shirt
349
963000
3000
và những chiếc áo sơ mi giống nhau
16:30
embroidered time and again.
350
966000
2000
được thêu đi thêu lại một kiểu bằng tay
16:32
What we want is a partnership
351
968000
2000
Cái mà chúng tôi cần là trở thành đối tác
16:34
with the Italian design firms.
352
970000
2000
với các công ty thiết kế của Ý
16:38
Yeah, we have the best embroiderers in the world!
353
974000
3000
Vâng, chúng tôi có những người thêu thùa giỏi nhất thế giới
16:42
Why can't we do what was done with northern Italy?
354
978000
2000
Vậy tại sao chúng tôi không thể làm như những gì mà người bắc ý đã làm ?
16:44
With the Put Out system?
355
980000
3000
cùng với hệ thống Put Out?
16:48
So I think economically,
356
984000
2000
Vì vậy tôi nghĩ một cách ít tốn kém nhất
16:50
the critical issue really is to now think through.
357
986000
3000
các vấn đề quan trọng bây giờ đã có giải pháp
16:53
And what I will say here is that aid doesn't work.
358
989000
3000
Và những gì mà tôi sẽ tiếp tục nói ở đây là nguồn viện trợ đó không được sử dụng hiệu quả
16:56
You know, the aid system is broken.
359
992000
3000
Bạn biết đấy, hệ thống viện trợ đã dừng lại
16:59
The aid system does not have the knowledge,
360
995000
2000
Hệ thống viện trợ không hiểu biết,
17:01
the vision, the ability.
361
997000
2000
tầm nhìn và khả năng
17:03
I'm all for it; after all, I raised a lot of it.
362
999000
3000
Tôi dành tất cả cho nó.Sau tất cả, tôi làm tăng lên nhiều điều về nó
17:06
Yeah, to be exact, you know,
363
1002000
2000
Vâng, nói một cách chính xác, bạn biết đấy
17:08
I managed to persuade the world that
364
1004000
2000
Tôi đã xoay xở để thuyết phục thế giới rằng
17:10
they had to give my country 27.5 billion.
365
1006000
2000
họ phải đưa cho chúng tôi 27.5 tỷ
17:12
They didn't want to give us the money.
366
1008000
2000
Nhưng họ đã không đưa tiền cho chúng tôi
17:14
CA: And it still didn't work?
367
1010000
2000
CA : Và nó đã không hiệu quả
17:16
AG: No. It's not that it didn't work.
368
1012000
2000
AG : Không.Không phải là nó không hiệu quả
17:18
It's that a dollar of private investment,
369
1014000
2000
Một đô la từ đầu tư tư nhân,
17:20
in my judgment,
370
1016000
2000
theo đánh giá của tôi
17:22
is equal at least to 20 dollars of aid,
371
1018000
3000
tương đương với ít nhất 20 đô la từ viện trợ
17:25
in terms of the dynamic that it generates.
372
1021000
3000
đó là về kết quả mà nó tạo ra
17:28
Second is that one dollar of aid could be 10 cents;
373
1024000
3000
Thứ 2, một đô la của viện trợ có thể tạo ra 10 cent
17:31
it could be 20 cents;
374
1027000
2000
có thể là 20 cent
17:33
or it could be four dollars.
375
1029000
2000
hoặc có thể là 4 đô la
17:35
It depends on what form it comes,
376
1031000
2000
Nó phụ thuộc vào do đâu mà có nó,
17:37
what degrees of conditionalities are attached to it.
377
1033000
3000
mức độ điều kiện đi kèm với khoản viện trợ là gì
17:40
You know, the aid system, at first, was designed to benefit
378
1036000
3000
Bạn biết đấy, hệ thống viện trợ, trước tiên, được tạo ra để
17:43
entrepreneurs of the developed countries,
379
1039000
2000
tạo thuận lợi cho các doanh nghiệp của các nước phát triển
17:45
not to generate growth in the poor countries.
380
1041000
4000
không phải để tạo ra sự phát triển cho các nước nghèo
17:50
And this is, again, one of those assumptions --
381
1046000
2000
Và trở lại một trong những giả thiết--
17:52
the way car seats are an assumption
382
1048000
3000
cách các ghế ngồi trên ô tô là một giả thiết
17:55
that we've inherited in governments, and doors.
383
1051000
3000
mà chúng tôi kế thừa từ các chính phủ, và các cửa sổ
17:58
You would think that the US government
384
1054000
2000
Bạn sẽ nghĩ rằng chính phủ Mĩ
18:00
would not think that American firms needed subsidizing
385
1056000
3000
không nghĩ rằng các doanh nghiệp của họ cần trợ cấp
18:03
to function in developing countries, provide advice,
386
1059000
3000
để thực hiện ở các nước phát triển, cung cấp lời khuyên
18:06
but they do.
387
1062000
2000
Nhưng họ có làm.
18:08
There's an entire weight of history
388
1064000
2000
Có cả một chiều dài lịch sử
18:10
vis-a-vis aid
389
1066000
2000
về viện trợ
18:12
that now needs to be reexamined.
390
1068000
2000
mà bây giờ cần được kiểm tra lại
18:14
If the goal is to build states
391
1070000
3000
Nếu mục tiêu là để xây dựng các quốc gia
18:17
that can credibly take care of themselves --
392
1073000
3000
có thể tự làm được
18:20
and I'm putting that proposition equally;
393
1076000
3000
và tôi đang đặt các nhiệm vụ đó như nhau
18:23
you know I'm very harsh on my counterparts --
394
1079000
3000
Bạn biết là tôi rất khó tính với các đối tác của mình
18:26
aid must end
395
1082000
3000
thì viện trợ phải kết thúc
18:29
in each country in a definable period.
396
1085000
3000
ở mỗi quốc gia trong một giai đoạn xác định
18:32
And every year there must be progress
397
1088000
3000
Và mỗi năm phải có sự cải tiến
18:35
on mobilization of domestic revenue
398
1091000
3000
về doanh thu trong nước
18:38
and generation of the economy.
399
1094000
3000
và sự sản xuất của nền kinh tế.
18:41
Unless that kind of compact is entered into,
400
1097000
3000
Nếu thóa thuận đó không được cam kết
18:44
you will not be able to sustain the consensus.
401
1100000
2000
thì bạn sẽ không thể duy trì được sự đồng thuận.
ABOUT THE SPEAKER
Ashraf Ghani - President-elect of AfghanistanAshraf Ghani, Afghanistan’s new president-elect, and his opponent, Abdullah Abdullah, will share power in a national unity government. He previously served as Finance Minister and as a chancellor of Kabul University.
Why you should listen
Ashraf Ghani became Afghanistan’s new president-elect on September 21, 2014. He will share power with Abdullah Abdullah in a national unity government.
Before Afghanistan's President Karzai asked him, at the end of 2001, to become his advisor and then Finance Minister, Ghani had spent years in academia studying state-building and social transformation, and a decade in executive positions at the World Bank trying to effect policy in these two fields. In just 30 months, he carried out radical and effective reforms (a new currency, new budget, new tariffs, etc) and was instrumental in preparing for the elections of October 2004. In 2006, he was a candidate to succeed Kofi Annan as Secretary General of the United Nations, and one year later, was put in the running to head the World Bank. He served as Chancellor of Kabul University, where he ran a program on state effectiveness. His message to the world: "Afghanistan should not be approached as a charity, but as an investment."
With Clare Lockhart, he ran the Institute for State Effectiveness, which examines the relationships among citizens, the state and the market. The ISE advises countries, companies, and NGOs; once focused mainly on Afghanistan, its mission has expanded to cover the globe.
In 2009, Ghani ran against Hamid Karzai in the 2009 Afghani presidential elections, emphasizing the importance of government transparency and accountability, strong infrastructure and economic investment, and a merit-based political system.
Ashraf Ghani | Speaker | TED.com