ABOUT THE SPEAKER
Reshma Saujani - Education activist
Through her nonprofit, Girls Who Code, Reshma Saujani initiates young women into the tech world. Her goal: one million women in computer science by 2020.

Why you should listen

Reshma Saujani is the Founder and CEO of Girls Who Code, the national non-profit organization working to close the gender gap in technology and change the image of what a programmer looks like and does. The organization has already reached 90,000 girls in all 50 US states. She is the author of three books, including the forthcoming Brave, Not Perfect, which is scheduled for release in winter 2018, Women Who Don't Wait In Line and the New York Times Bestseller Girls Who Code: Learn to Code and Change the World. Her TED Talk has sparked a national conversation about how we're raising our girls. In 2010, Saujani surged onto the political scene as the first Indian American woman to run for US Congress. She has also served as Deputy Public Advocate for New York City and ran a spirited campaign for Public Advocate in 2013. She lives in New York City with her husband, Nihal, their son, Shaan, and their bulldog, Stanley.

More profile about the speaker
Reshma Saujani | Speaker | TED.com
TED2016

Reshma Saujani: Teach girls bravery, not perfection

ریشما سۆجانی: کچان فێربکەن بوێر بن، نەک بێ کەموکورتی بن

Filmed:
4,984,427 views

ئێمە کچەکانمان بە جۆرێک پەروەردە دەکەین کە بێ کەمو کورتی بن ، وە کورەکانمان بە جۆرێک پەروەردە دەکەین کە بوێر بن، ئەمە وتەی ڕیشما سۆجانیە ،دامەزرێنەری ڕێکخراوی (Girls Who Code) سۆجانی بەرپرسیاریەتی فێرکردنی کچانی گەنجی گرتۆتە ئەستۆ بۆ ئەوەی سەرکەشی بکەن و فێری دروستکردنی پرۆگرام بن--ئەو دوو شارەزاییەی کە کۆمەڵگە بەرەو پێش دەبات ئەگەر بمانەوێت تازەگەری بکەین ، ناکرێت نیوەی کۆمەڵگە پشتگوێ بخەین. سۆجانی داوا لە هەریەکێک لە ئێمە "دەکات کە بەو ئافرەتانەی دەیان ناسین بڵێین "ئاسودە بن لەگەڵ کەمووکورتیەکانتاندا
- Education activist
Through her nonprofit, Girls Who Code, Reshma Saujani initiates young women into the tech world. Her goal: one million women in computer science by 2020. Full bio

Double-click the English transcript below to play the video.

،چەند ساڵێک بەر لە ئێستا
00:13
So a few years ago,
0
1040
1655
00:14
I did something really brave,
1
2719
2937
,کارێکی زۆر بوێرانەم کرد
00:17
or some would say really stupid.
2
5680
2680
ڕەنگە کەسانێک بڵێن کارێکی
گەمژانەم کردووە
00:20
I ran for Congress.
3
8840
1320
خۆم کاندید کرد بۆ کۆنگرێس
00:23
For years, I had existed
safely behind the scenes in politics
4
11040
3736
چەند سالێک،
لە پشتی دیمەنە سیاسیەکانەوە بووم
00:26
as a fundraiser, as an organizer,
5
14800
3056
وەک کۆکەرەوەی ئابونە، وەک سەرپەرشتیار
00:29
but in my heart, I always wanted to run.
6
17880
3200
بەڵام لە دڵەوە، هەمیشە ویستومە
خۆم کاندید بکەم
00:33
The sitting congresswoman
had been in my district since 1992.
7
21680
4456
لە 1992 تا ئێستا خاتونێک لە هەمان
ئەو هەرێمەی منەوەئەندامی کۆنگرێس بوو
00:38
She had never lost a race,
8
26160
1896
.هەرگیز هیچ پشبڕکێیەکی نەدۆڕاندووە
00:40
and no one had really even run against her
in a Democratic primary.
9
28080
3880
وە لە هەڵبژاردنە دیموکراسیەکاندا
هەرگیز هیچ رکابەرێکی نەبووە
00:44
But in my mind, this was my way
10
32680
2856
بەڵام من وام بیرکردەوە, کە ئەمە ڕێگەی منە
00:47
to make a difference,
11
35560
1496
بۆ دروستکردنی جیاوازیەک
00:49
to disrupt the status quo.
12
37080
2120
. وە بۆ گۆڕنینی ئەو بارودۆخە
00:51
The polls, however,
told a very different story.
13
39960
3360
هەرچەندە ڕاپرسییەکان شتێکی دیکەیان دەگوت
00:55
My pollsters told me
that I was crazy to run,
14
43920
3216
چاودێرانی ڕاپرسیەکەم پییان دەگوتم
کە من شێتبوم خۆم کاندید کردووە
00:59
that there was no way that I could win.
15
47160
2920
چونکە هیچ ئەگەرێک نیە تا من بیبەمەوە
هەرچۆنێک بێت خۆم کاندید کرد و
01:02
But I ran anyway,
16
50760
1336
01:04
and in 2012, I became an upstart
in a New York City congressional race.
17
52120
5176
لە ٢٠١٢بووم بە کاندیدێک
لە پێشبرکێی کۆنگرێسی شاری نیویۆرک
01:09
I swore I was going to win.
18
57320
3080
سوێندم خوارد کە دەبێت سەرکەوتووبم
01:13
I had the endorsement
from the New York Daily News,
19
61000
2616
لە ڕۆژنامەکانی
( نیویۆرک دەیلی نیوز) دەردەردەکەوتم
01:15
the Wall Street Journal
snapped pictures of me on election day,
20
63640
3336
رۆژنامەی (وال ستریت)
وێنەی گرتم لەڕۆژی هەڵبژارنەکەدا
01:19
and CNBC called it one of the hottest
races in the country.
21
67000
3600
وەک یەکێک لە پێشبرکێ CNBC
بەگڕوتینەکانی وڵات ناوی هێنا
01:23
I raised money from everyone I knew,
22
71280
2416
هەرکەس ناسیبێتم، پارەم لێ کۆکردەوە
01:25
including Indian aunties
23
73720
1896
بەتایبەت پورە هندییەکانم
01:27
that were just so happy
an Indian girl was running.
24
75640
2720
کە زۆر دڵخۆشبوون بەوەی کچێکی هیندی کاندیدە
01:31
But on election day, the polls were right,
25
79240
3176
بەڵام لە ڕۆژی دەنگداندا،
ڕاپرسییەکان ڕاست دەرچوون
01:34
and I only got 19 percent of the vote,
26
82440
3040
،من تەنها ١٩ ٪ ی دەنگەکانم بەدەستهێنا
01:37
and the same papers
that said I was a rising political star
27
85920
3736
هەمان ئەو ڕۆژنامانەی دەیانگوت
من ئەستێرەیەکی درەوشاوەی سیاسەتم
01:41
now said I wasted 1.3 million dollars
28
89680
4416
وتیان کە من 1.3 ملیۆن دۆلارم بەهەدەر دا
01:46
on 6,321 votes.
29
94120
5016
لە ٦،٣٢١ دەنگدا
01:51
Don't do the math.
30
99160
1280
!مەیژمێرن
01:53
It was humiliating.
31
101440
2040
.زۆر شەرمەزارکەر بوو
01:56
Now, before you get the wrong idea,
32
104320
2656
بەر لەوەی ئێوە بە هەڵە لێم تێبگەن
01:59
this is not a talk
about the importance of failure.
33
107000
2440
ئەم قسەکردنە تایبەت نیە بە گرنگیەکانی شکست
02:02
Nor is it about leaning in.
34
110040
1640
تایبەتیش نیە بە باسکردنی پێشکەوتن
02:04
I tell you the story
of how I ran for Congress
35
112400
3216
من چیرۆکی خۆ کاندیدکردنمتان بۆ دەگێڕمەوە
02:07
because I was 33 years old
36
115640
2456
چونکە من ٣٣ ساڵ بووم
02:10
and it was the first time
in my entire life
37
118120
4736
و ئەوە یەکەم جارم بوو لە هەموو ژیانمدا
02:14
that I had done something
that was truly brave,
38
122880
3656
کە کارێکی زۆر بوێرانە بکەم
02:18
where I didn't worry about being perfect.
39
126560
2680
بێ ئەوەی گرنگی بە
بێ کەموکورتیەکانی خۆم بدەم
02:21
And I'm not alone:
40
129639
1457
: من بە تەنها نیم
02:23
so many women I talk to tell me
41
131120
1736
زۆر لەو ژنانەی قسەیان لەگەڵ دەکەم پێمدەڵێن
02:24
that they gravitate
towards careers and professions
42
132880
2896
کە بەرەو ڕووی ئەو کارو پیشانە دەرۆن
02:27
that they know
they're going to be great in,
43
135800
2096
کە پییان وایە زۆر باش دەبن تێیدا
02:29
that they know they're
going to be perfect in,
44
137920
2376
کە پییان وایە هەڵە ناکەن تێیدا
02:32
and it's no wonder why.
45
140320
1816
. وە پێتان سەیر نەبێت کە بەم جۆرەن
02:34
Most girls are taught
to avoid risk and failure.
46
142160
3056
زۆربەی کچان فێرکراون
کە لە سەرکەشی و دۆڕان دووربکەونەوە
02:37
We're taught to smile pretty,
47
145240
1776
فێرکراوین بە جوانی پێبکەنین
02:39
play it safe, get all A's.
48
147040
2520
ئاگامان لە خۆمان بێت،
بەرزترین نمرەکان بەدەست بێنین
02:42
Boys, on the other hand,
49
150320
1696
,لەلایەکی دیکەوە کوڕان
02:44
are taught to play rough, swing high,
50
152040
2776
فێرکراون کە بەهێزبن، داوای زۆر بکەن
02:46
crawl to the top of the monkey bars
and then just jump off headfirst.
51
154840
4760
سەربکەونە سەرەوە بۆ لوتکەی یاریپە
پەیژەییەکان دواتر بەسەردا خۆیان فڕێ بدەن
02:52
And by the time they're adults,
52
160200
1576
کاتێکیش پێدەگەن و گەورەدەبن
کە دەیانەوێت کارێک بکەن
یان داوای ژوان لە کەسێک بکەن
02:53
whether they're negotiating a raise
or even asking someone out on a date,
53
161800
4776
02:58
they're habituated
to take risk after risk.
54
166600
3896
ڕاهاتوون لەوەی سەرکەشی بکەن یەک لەدوای یەک
03:02
They're rewarded for it.
55
170520
1240
.پاداشتیش ئەکرێن بۆ ئەم کارانە
03:04
It's often said in Silicon Valley,
56
172320
2536
:لە (سیلکۆن ڤاڵی) وتەیەک هەیە
03:06
no one even takes you seriously
unless you've had two failed start-ups.
57
174880
4280
دەڵێت : کەس بە گرنگیەوە سەیرت ناکات
ئەگەر دوو جار شکستت نەهێنابێت
03:11
In other words,
58
179880
1536
،بە زمانێکی دیکە
03:13
we're raising our girls to be perfect,
59
181440
3096
کچەکانمان بەجۆرێک پەروەردە دەکەین
کە بێ کەموکورتی بن
03:16
and we're raising our boys to be brave.
60
184560
3320
وە کوڕەکانمان بە جۆرێک
پەروەردە دەکەین کە بوێر بن
03:21
Some people worry
about our federal deficit,
61
189080
3680
کەسانێک خەمی کەمبونەوەی بودجەیانە
لە وڵاتدا
03:25
but I, I worry about our bravery deficit.
62
193800
3800
بەڵام من خەمی قەیرانی ئازایەتیمە
03:30
Our economy, our society,
we're just losing out
63
198240
3456
ئابوری وکۆمەڵگەی ئێمە
بەرەو لەناوچوون دەچێت
03:33
because we're not raising
our girls to be brave.
64
201720
2520
چونکە کچەکانمان بەجۆرێک
پەوروەردە ناکەین کە بوێر بن
03:36
The bravery deficit is why
women are underrepresented in STEM,
65
204920
3376
بە هۆی نەبونی بوێری
شکست دێنن (STEM) کچەکانمان لە
03:40
in C-suites, in boardrooms, in Congress,
66
208320
1936
لە بەرێوەبردن
,کۆبونەوەکان ،لە کۆنگرەکان
03:42
and pretty much everywhere you look.
67
210280
2560
.لە زۆر شوێن ئەگەر سەرنج بدەی شکست دەهێنن
03:46
In the 1980s, psychologist Carol Dweck
68
214000
3176
لە ساڵانی هەشتاکاندا
(کارۆل دوێک)ی دەرونناس
سەرنجی خوێندکارە زیرەکەکانی پۆلی
پێنجەمی دا کە چۆن ئەرکیک ئەنجام دەدەن
03:49
looked at how bright fifth graders
handled an assignment
69
217200
2656
03:51
that was too difficult for them.
70
219880
1600
.کە زۆر قورس بوو بۆیان
بۆی دەرکەوت کە کچە زیرەکەکان
بە ئاسانی کۆڵئەدەن
03:54
She found that bright girls
were quick to give up.
71
222000
4176
03:58
The higher the IQ,
the more likely they were to give up.
72
226200
3720
هەتا ئاستی پرسیارەکان قورستر بوایە
کچەکان زیاتر کۆڵیان ئەدا
04:02
Bright boys, on the other hand,
73
230520
1736
،لە لایەکی دیکەوە ،کورە زیرەکەکان
04:04
found the difficult material
to be a challenge.
74
232280
2696
.ئەم بابەتە قورسەیان وەکو سەرکەشیەک بینی
04:07
They found it energizing.
75
235000
1736
.وەکو وریاکەرەوەیەک بینیان
04:08
They were more likely
to redouble their efforts.
76
236760
3200
هەتا قورستر بوایە ،کوڕەکان
توانای خۆیان زیاتر بەکاردەهێنا
04:12
What's going on?
77
240680
1240
چی ڕودەدات؟
04:14
Well, at the fifth grade level,
78
242520
1496
،لە پۆلی پینج
04:16
girls routinely outperform boys
in every subject,
79
244040
3656
بە زۆری کچەکان باشترن
لە هەموو وانەکاندا لە چاو کورەکاندا
04:19
including math and science,
80
247720
2136
،تەنانەت لە بیرکاری و زانستیشدا
04:21
so it's not a question of ability.
81
249880
2840
.کەواتە هۆکاری ئەمە ناگەڕێتەوە بۆ توانایان
04:25
The difference is in how boys
and girls approach a challenge.
82
253560
4120
جیاوازیەکە لەوەدایە کە چۆن
کوڕان و کچان سەرکەشییەک ئەنجام دەدەن
04:30
And it doesn't just end in fifth grade.
83
258200
2079
.ئەمە تەنها بەسەر کچانی پۆلی پێنج نایەت
04:32
An HP report found
that men will apply for a job
84
260800
3176
ڕاپۆرتێکی (ئێچ پی) ئەوەی دەرخستوە
کە پیاوان داوای کارێک دەکەن
04:36
if they meet only 60 percent
of the qualifications,
85
264000
3640
،ئەگەر تەنها ٪٦٠ توانای ئەو کارەیان هەبێت
04:40
but women, women will apply
86
268000
2736
بەڵام ئافرەتان، کاتێک
فۆڕمی کارێک پڕ دەکەنەوە
04:42
only if they meet 100 percent
of the qualifications.
87
270760
4576
کە لە ٪١٠٠ توانای
کردنی ئەو کارەیان هەبێت
04:47
100 percent.
88
275360
1280
٪١٠٠
04:49
This study is usually invoked
as evidence that, well,
89
277720
3336
ئەم توێژینەوەیە ئەو
بەڵگەیەمان بۆ دەردەخات کە
04:53
women need a little more confidence.
90
281080
1720
ئافرەتان پێویستیان
بە باوەڕ بە خۆبونێکی زیاترە
04:55
But I think it's evidence
91
283360
1496
بەڵام بە ڕای من ئەمە بەڵگەیە کە
04:56
that women have been socialized
to aspire to perfection,
92
284880
3136
ئافرەتان وایان لێکراوە
ئامانجیان بێ کەموکورتی بێت
05:00
and they're overly cautious.
93
288040
1536
.وە ئێجگار ئاگاداری ئەمە بن
05:01
(Applause)
94
289600
2816
(چەپڵە لێدان)
05:04
And even when we're ambitious,
95
292440
2056
تەنانەت ئەگەر ئێمەی ئافرەت بەرزیخوازیش بین
05:06
even when we're leaning in,
96
294520
2776
تەنانەت ئەگەر بمانەوێت
پێشبکەوین لەکارێکدا
05:09
that socialization of perfection
97
297320
2216
ئەو گرنگی دانە بە تەواویمان
05:11
has caused us to take
less risks in our careers.
98
299560
3080
وامان لێدەکات کە کەمتر
سەرکەشی ئەنجام بدەین لە پیشەکانماندان
05:15
And so those 600,000 jobs
that are open right now
99
303320
4576
بۆیە ئەو ٦٠٠٠٠٠ کارەی کە ئێستا بەردەستە
05:19
in computing and tech,
100
307920
1240
،لە بواری ژمێریاری و تەکنەلۆژیدا
05:21
women are being left behind,
101
309800
1896
.ئافرەتان تیایاندا دواکەوتوون
05:23
and it means our economy
is being left behind
102
311720
2656
ئەمەش مانای وایە
ئابوریمان بەرەو دواکەوتن دەڕوات
05:26
on all the innovation and problems
women would solve
103
314400
4176
بەهۆی ئەو کێشەو تازەکاریانەی
کە ئافرەتان دەتوانن چارەسەری بکەن
05:30
if they were socialized to be brave
104
318600
2736
ئەگەر وایان لێبکرێت کە بوێر بن
05:33
instead of socialized to be perfect.
105
321360
3080
.لە جیاتی ئەوەی گرنگی بە تەواویی بدەن
05:36
(Applause)
106
324960
3936
(چەپڵە لێدان)
05:40
So in 2012, I started a company
to teach girls to code,
107
328920
4336
لە ٢٠١٢ دا، کۆمپانیایەکم دامەزراند
بۆ ئەوەی کچان فێری کۆد نوسین بکەم
05:45
and what I found
is that by teaching them to code
108
333280
3056
لە رێگای فێرکردنی کچان
بۆ نوسینی کۆد،ئەوەم بۆ ئاشکرا بوو
05:48
I had socialized them to be brave.
109
336360
2160
.کە کچەکانم فێری بوێری کردووە
05:51
Coding, it's an endless process
of trial and error,
110
339240
4216
کۆد نوسین، پرۆسەیەکی پڕ لە
هەڵە کردن و چاککردنەوەیە
05:55
of trying to get the right command
in the right place,
111
343480
3176
تا دەگەیتە کارە ڕاستەکە لە شوێنە راستەکەدا
05:58
with sometimes just a semicolon
112
346680
2416
کە هەنێ کات، بە دانانی
تەنها فاریزەو خاڵێک بە هەڵە
06:01
making the difference
between success and failure.
113
349120
3320
ئیشەکەت عەرز و ئاسمانی فەرق ئەبێت
لەگەڵ ئەوەی خۆت دەتەوێت
06:04
Code breaks and then it falls apart,
114
352840
2496
کۆدەکان دەشکێن و جیا دەبنەوە
06:07
and it often takes many, many tries
115
355360
2416
کاتێکی زۆر و هەوڵێکی زۆری دەوێت
06:09
until that magical moment
116
357800
2296
هەتا ئەو کاتەی
06:12
when what you're trying
to build comes to life.
117
360120
3080
. کە ئەوەی ویستوتە بۆت دروست دەبێت
06:15
It requires perseverance.
118
363760
2480
.کۆد نوسین بەرهەڵستیکردنی دەوێت
06:18
It requires imperfection.
119
366600
2760
.کەموکورتی تێدا ڕوودەدات
06:22
We immediately see in our program
120
370160
2376
لە پرۆگرامەکەماندا ڕاستەوخۆ
06:24
our girls' fear of not getting it right,
121
372560
2336
ئەو ترسەی کچان دەبینین لە هەڵە کردن و
06:26
of not being perfect.
122
374920
1240
. لە هەبوونی کەموکورتی
06:28
Every Girls Who Code teacher
tells me the same story.
123
376840
3176
ئەو مامۆستایەی کە لە ڕێکخراوەکەم
کار دەکات هەمان چیرۆکی بۆ باس کردم
06:32
During the first week,
when the girls are learning how to code,
124
380040
2976
کە یەکەم هەفتە
کۆد نوسینی فێری کچەکان کردووە
06:35
a student will call her over
and she'll say,
125
383040
2976
، کچە خوێندکارێک بانگی دەکات و پێ دەڵێت
06:38
"I don't know what code to write."
126
386040
2016
"نازانم چ کۆدێک بنوسم "
06:40
The teacher will look at her screen,
127
388080
1936
مامۆستاکەش سەیری شاشەی
خوێندکارەکە دەکات
06:42
and she'll see a blank text editor.
128
390040
1880
تەنها شاشەیەکی بەتاڵ دەبینێت
06:44
If she didn't know any better,
she'd think that her student
129
392640
2816
وا هەست دەکات کە خوێندکارەکەی
06:47
spent the past 20 minutes
just staring at the screen.
130
395480
3080
٢٠ خولەکی تەنها لە سەیر کردنی
شاشەکە بەسەر بردووە
06:51
But if she presses undo a few times,
131
399400
3176
بەڵام کە مامۆستاکە چەند جارێک
کلیک لەسەر دوگمەی گەڕانەوە دەکات
06:54
she'll see that her student
wrote code and then deleted it.
132
402600
3720
دەبینێت کە خوێندکارەکە چەند جارێک
کۆدی نوسیووە و سڕیویەتیەوە
06:58
She tried, she came close,
133
406840
3256
،هەوڵی داوە ،نزیکیش بووەتەوە لە ئەنجام
07:02
but she didn't get it exactly right.
134
410120
2080
.بەڵام نەگەیشتووە بە ئەنجامە ڕاستەکە
07:05
Instead of showing
the progress that she made,
135
413040
2616
،لە شوێنی ئەوەی پرۆسەی کارەکەی پیشان بدات
07:07
she'd rather show nothing at all.
136
415680
1960
.هیچی پیشان نەدابوو
07:10
Perfection or bust.
137
418160
2840
وای بیرکردبووەوە کە دەبێت
یان ئەنجامە ڕاستەکە بنوسێت یان هیچ
07:14
It turns out that our girls
are really good at coding,
138
422440
4760
ئەمەش ئەوە دەردەخات کە
کچەکانمان زۆر باشن لە کۆد نووسین
07:19
but it's not enough
just to teach them to code.
139
427840
2191
بەڵام تەنها فێرکردنیان بۆ
کۆد نووسین بەس نییە
07:22
My friend Lev Brie, who is a professor
at the University of Columbia
140
430720
3191
هاوڕێم ( لێڤ بری)
پرۆفیسۆرە لە زانکۆی کۆڵۆمبیا
07:25
and teaches intro to Java
141
433935
1761
خوێندکارانی فێری ناساندنی جاڤا دەکات
07:27
tells me about his office hours
with computer science students.
142
435720
3680
دەربارەی خويندکارانی زانستی کۆمپیوتەر
کە لە کاتە بەتاڵەکانی خۆیدا دەیان بینێت
دەڵێت کاتێ خوێندکارە کوڕەکان
کێشەیەکیان لەگەڵ ئەرکێک دەبێت
07:32
When the guys are struggling
with an assignment,
143
440120
2256
07:34
they'll come in and they'll say,
144
442400
1576
،دێن و دەڵێن
"پرۆفیسۆر، کێشەیەک هەیە لە کۆدەکەمدا "
07:36
"Professor, there's something
wrong with my code."
145
444000
2360
07:38
The girls will come in and say,
146
446880
1496
،بەڵام کچەکان دێن و دەڵێن
07:40
"Professor, there's something
wrong with me."
147
448400
4040
"پرۆفیسۆر ،کێشەیەک هەیە لە مندا "
پێویستە ئیترکچان وا پەروەردە بکەین
کە گرنگی بە بێ کەموکورتیەکان نەدەن
07:45
We have to begin to undo
the socialization of perfection,
148
453520
3296
لە جیاتی ئەوە پێویستە
دەستەیەکی خوشکایەتی پێکبێنین
07:48
but we've got to combine it
with building a sisterhood
149
456840
2616
.بۆ ئەوەی بە کچان بڵێین کە بەتەنها نین
07:51
that lets girls know
that they are not alone.
150
459480
2840
هەوڵدان بۆچاککردنی
ئەم سیستەمە ڕوخاوە هیچ سودێکی نابێت
07:55
Because trying harder
is not going to fix a broken system.
151
463000
4040
نازانم چۆن پێتان رابگەیەنم
کە چەندین ئافرەت پێم دەڵێن
07:59
I can't tell you how many women tell me,
152
467680
2256
ئەترسم لەوەی دەست بەرز کەمەوە
08:01
"I'm afraid to raise my hand,
153
469960
1776
08:03
I'm afraid to ask a question,
154
471760
2136
ئەترسم لەوەی پرسیار بکەم
لەبەر ئەوەی نامەوێت تەنها کەس بم
08:05
because I don't want to be the only one
155
473920
2376
کە تێناگات
08:08
who doesn't understand,
156
476320
1440
.یاخود بڵێن تەنها کەسە کە کێشەی هەیە
08:10
the only one who is struggling.
157
478360
2680
کاتێک کچەکانمان فێری بوێری دەکەین
08:13
When we teach girls to be brave
158
481840
2896
08:16
and we have a supportive network
cheering them on,
159
484760
3296
وە تۆڕێکی یارمەتیدەر پێکدێنین
بۆ ئەوەی هانیان بدەین
،بەم جۆرە کچەکان شتی
زۆر سەرسامکەر بەدی دەهێنن
08:20
they will build incredible things,
160
488080
3016
.هەر وەک ئەوەی هەمو ڕۆژێک دەیبینم
08:23
and I see this every day.
161
491120
2720
08:26
Take, for instance,
two of our high school students
162
494520
2616
بۆ نمونە، دوو خوێندکاری دواناوەندیمان
08:29
who built a game called Tampon Run --
163
497160
2376
(Tampon Run)یاریەکیان دروست کرد بە ناوی
Tampon Run ,بەڵێ
08:31
yes, Tampon Run --
164
499560
2456
تاکو دژی ئەوە بوەستن کە سوڕی مانگانە
وەکو بابەتێکی عەیب و قەدەغە ببینرێت
08:34
to fight against the menstruation taboo
165
502040
2416
08:36
and sexism in gaming.
166
504480
2200
وە دژی خراپ پیشاندانی
ڕەگەزی مێینە لە یارییە ڤیدیۆییەکاندا
یاخود ئەو کچە پەنابەرە سورییەی
08:39
Or the Syrian refugee
167
507840
1576
08:41
who dared show her love
for her new country
168
509440
3520
کە خۆشەویستی خۆی دەربڕیبوو
بۆ ئەو وڵاتە نوێیەی کە لێی ئەمێنێتەوە
08:45
by building an app
to help Americans get to the polls.
169
513600
4199
بە دروستکردنی ئەپلیکەیشنێک تاکو
ئەمەریکیەکان بنکەی دەنگدان بدۆزنەوە
08:50
Or a 16-year-old girl
who built an algorithm
170
518760
4255
یان ئەو کچە ١٦ ساڵەی
کە ئالگۆریتمیەکی دروست کرد
بۆئەوەی جۆری شێرپەنجەی
مەترسیدار و بێ مەترسی دیاری بکات
08:55
to help detect whether a cancer
is benign or malignant
171
523039
5057
بەو هیوایەی کە بتوانێت
ژیانی باوکی ڕزگار بکات
09:00
in the off chance
that she can save her daddy's life
172
528120
3376
.لەبەر ئەوەی باوکی توشی شێرپەنجە ببوو
09:03
because he has cancer.
173
531520
2560
09:07
These are just
three examples of thousands,
174
535000
4400
ئەمانە تەنها چەند نمونەیەکن
لە هەزاران نمونە
09:12
thousands of girls who have been
socialized to be imperfect,
175
540120
4096
لەو هەزاران کچەی
کە فێرکراون گوێ بە تەواوەتی نەدەن
09:16
who have learned to keep trying,
who have learned perseverance.
176
544240
2953
وە فێر بوون کە بەردەوام بن لە هەوڵدان
وە فێری بەرهەڵستی کردن بوون
09:19
And whether they become coders
177
547217
1999
تا وەکو ببنە بەرنامە دانەر
09:21
or the next Hillary Clinton or Beyoncé,
178
549240
2656
یاخود ببن بە (هیلاری کلینتن)
یان (بیۆنسێ)ی داهاتوو
09:23
they will not defer their dreams.
179
551920
3320
.وە هەرگیز خەونەکانیان پشتگوێ ناخەن
09:27
And those dreams have never been
more important for our country.
180
555960
4480
ئەو خەونانەی کە زۆر گرنگن بۆ وڵاتەکەمان
گرنگن بۆ ئابوری ئەمەریکا
یان هەر جۆرێک لە بوژانەوی ئابوری
09:33
For the American economy,
for any economy to grow,
181
561320
3136
09:36
to truly innovate,
182
564480
2136
،ئەگەر بمانەوێت بە ڕاستی تازەگەری بکەین
09:38
we cannot leave behind
half our population.
183
566640
3200
ئەوا نابێت نیوەی کۆمەڵگە پشتگوێ بخەین
09:42
We have to socialize our girls
to be comfortable with imperfection,
184
570640
3696
بۆیە پێویستە کچەکانمان فێربکەین
کە ئاسودە بن لەگەل کەموکورتیەکانی خۆیان
09:46
and we've got to do it now.
185
574360
2920
.دەبیت لە ئێستاوە دەست پێبکەین
09:50
We cannot wait for them
to learn how to be brave like I did
186
578400
4216
ناکریت بوەستین لەسەریان هەتا
وەک من بە ٣٣ ساڵی
.فێری بوێری ببن
09:54
when I was 33 years old.
187
582640
2080
09:57
We have to teach them
to be brave in schools
188
585240
2336
پێویستە هەر لە قوتابخانەکانەوە
وە لە سەرەتای کارەکانیانەوە
09:59
and early in their careers,
189
587600
1736
پەروەردەیان بکەین تا بوێر بن
10:01
when it has the most potential
to impact their lives
190
589360
3136
تا وەکو بتوانن کاریگەریان هەبێت
لەسەر ژیانی خۆیان
10:04
and the lives of others,
191
592520
2016
وە لەسەر ژیانی کەسانی دەورو بەریان
10:06
and we have to show them
that they will be loved and accepted
192
594560
4776
وە پێویستە ئەوە نیشانی کچەکانمان بدەین
کە ئەوانمان خۆشدەوێت، وە قبوڵیان دەکەین
10:11
not for being perfect
193
599360
3056
نەک لەبەر ئەوەی بێ کەموکورتین
.بەڵکو لەبەر ئەوەی ئازا و بوێرن
10:14
but for being courageous.
194
602440
2640
10:17
And so I need each of you
to tell every young woman you know --
195
605840
3816
ئەمەوێت هەر یەکێک لە ئێوە
بە هەر ئافرەتێکی گەنج کە دەیناسن
10:21
your sister, your niece,
your employee, your colleague --
196
609680
3416
وەک خوشک ، خوشکەزا ، کارمەند
یاخود هاوپیشەکانتان
بڵێن کە ئاسودە بن
لەگەڵ کەموکورتیەکانتاندا
10:25
to be comfortable with imperfection,
197
613120
2560
10:28
because when we teach
girls to be imperfect,
198
616360
2496
چونکە ئەگەر فێری کچەکانمان کرد
کە گرنگی بە تەواوەتی نەدەن
10:30
and we help them leverage it,
199
618880
2576
وە یارمەتیمان دان لە بەهێز بوونیاندا
ئەوا بزوتنەوەیەک
لە ئافرەتانی بوێر دروست دەکەین
10:33
we will build a movement
of young women who are brave
200
621480
3896
10:37
and who will build
a better world for themselves
201
625400
3376
کە دنیایەکی باشتر بۆ خۆیان
و هەر یەک لە ئێمە دروست دەکەن.
10:40
and for each and every one of us.
202
628800
3640
.سوپاستان دەکەم
10:45
Thank you.
203
633160
1216
10:46
(Applause)
204
634400
3920
(چەپڵە لێدان)
10:51
Thank you.
205
639080
1200
.سوپاس بۆ ئێوە
10:57
Chris Anderson: Reshma, thank you.
206
645320
1656
کریس ئەندرسن: ڕێشما سوپاس
10:59
It's such a powerful vision you have.
You have a vision.
207
647000
2680
ئەوە تێروانینێکی بەهێزە
تۆ تێروانینێکت هەیە
پێم بڵێ چۆن کارەکان بەڕێوە دەچێت؟
11:03
Tell me how it's going.
208
651680
1736
11:05
How many girls
are involved now in your program?
209
653440
2256
ئێستا چەند کچ بەشدارە لەم بەرنامەیەی تۆدا؟
11:07
Reshma Saujani: Yeah.
So in 2012, we taught 20 girls.
210
655720
3656
ڕیشما سۆجانی : بەڵێ ، ئێمە لە ساڵی ٢٠١٢ دا
٢٠کچە خوێندکارمان فێرکرد
ئەم ساڵ ئێمە ٤٠،٠٠٠ خوێندکارمان هەیە
لە هەر ٥٠ ويلايەت دا
11:11
This year we'll teach 40,000
in all 50 states.
211
659400
3536
11:14
(Applause)
212
662960
1256
(چەپڵە لێدان)
ئەم ژمارەیەش ئەنجامێکی باشە
11:16
And that number is really powerful,
213
664240
3056
11:19
because last year we only graduated
7,500 women in computer science.
214
667320
5296
چونکە ساڵی پار تەنها ٧،٥٠٠ کچە خوێندکاری
دەرچوی زانستی کۆمپیوتەرمان هەبوو
11:24
Like, the problem is so bad
215
672640
2576
ئەمەش کێشەیەکی گەورەیە بۆ ئێمە
11:27
that we can make
that type of change quickly.
216
675240
2480
بۆیە زۆر باشە کە بەم خێراییە
توانیومانە گۆڕانکاری بکەین
کریس: ئێوە لەگەڵ هەندێک کۆمپانیا
کار دەکەن کە ئێستا لێرە ئامادەن
11:30
CA: And you're working with some
of the companies in this room even,
217
678600
3216
وە پێشوازی لە دەرچووانی پرۆگرامەکەی
ئێوەدەکەن ؟
11:33
who are welcoming
graduates from your program?
218
681840
2176
ڕیشما : بەڵێ ، ئێمە نزیکەی ٨٠
هاوبەشمان هەیە
11:36
RS: Yeah, we have about 80 partners,
219
684040
1976
11:38
from Twitter to Facebook
220
686040
2056
هەر لە توویتەرەوە بگرە تا فەیس بووک
11:40
to Adobe to IBM to Microsoft
to Pixar to Disney,
221
688120
4496
ئەدۆب، IBM،مایکرۆسۆفت، پیکسەر، دیزنی
.هەر کۆمپانیایەک لەوانە ئەگرێتەوە
11:44
I mean, every single company out there.
222
692640
1896
ئەگەر کۆمپنیایەک پەیوەندی نەکردبێت
من ئەیدۆزمەوە
11:46
And if you're not signed up,
I'm going to find you,
223
694560
2416
11:49
because we need every single tech company
224
697000
1976
لەبەر ئەوەی دەمانەوێت
هەر کۆمپانیایەکی تەکنەلۆژیا
11:51
to embed a Girls Who Code
classroom in their office.
225
699000
2776
دەرچوانی ئێمە لە ئۆفیسەکانیاندا دابمەزرێنن
کریس: لەگەڵ ئەو کۆمپانیایانەدا
کە هەوڵدەدەیت هاوسەنگی رەگەز دروست بکەیت
11:53
CA: And you have some stories
back from some of those companies
226
701800
2976
11:56
that when you mix in more gender balance
227
704800
1905
لە گروپە ئەندازیاریەکاندا
11:58
in the engineering teams,
good things happen.
228
706729
3447
.کارو ئەنجامی باش ڕوودەدەن
12:02
RS: Great things happen.
229
710200
1296
.ڕیشما : ئەنجامی زۆر باش ڕودەدەن
12:03
I mean, I think that it's crazy to me
to think about the fact
230
711520
3416
کە بیر دەکەمەوە
باوەڕ بەو راستیە ناکەم کە ئێستا
٨٥٪ ی داواکاری کڕیارەکان لەلایەن
ئافرەتانەوە دروست دەکرێت
12:06
that right now 85 percent of all
consumer purchases are made by women.
231
714960
3856
ئافرەتان تۆڕەکۆمەڵایەتیەکان بە ڕێژەی
٦٠٠٪ زیاتر لە پیاوان بەکار دەهێنن
12:10
Women use social media at a rate
of 600 percent more than men.
232
718840
3056
12:13
We own the Internet,
233
721920
1416
ئینتەرنێت بووە بە هی ئێمە
پێویستە کۆمپانیای زۆر
بۆ داهاتوو بنیات بنێین
12:15
and we should be building
the companies of tomorrow.
234
723360
2456
بەم جۆرە ئەگەر کۆمپانیاکان
گروپی هەمەجۆر پێکبهێنن
12:17
And I think when companies
have diverse teams,
235
725840
2176
12:20
and they have incredible women
that are part of their engineering teams,
236
728040
3416
وە ئافرەتانی بەتوانا بەشێک بن
لە گروپە ئەندازیاریەکانیان
بەم جۆرە شتی زۆر ناوازە بەرهەم دەهێنن
وەک ئەوەی ڕۆژانە دەیبینین
12:23
they build awesome things,
and we see it every day.
237
731480
2416
12:25
CA: Reshma, you saw the reaction there.
You're doing incredibly important work.
238
733920
3736
کریس : ریشما، کاردانەوەی ئەم خەڵکەت بینی
تۆ زۆرکارێکی گرنگ دەکەیت
کۆمەڵگە هەمووی بە خۆشحاڵیەوە هانت دەدەن
سوپاس بۆ ئێوە
12:29
This whole community is cheering you on.
More power to you. Thank you.
239
737680
3296
12:33
RS: Thank you.
240
741000
1216
ریشما : سوپاس
(چەپڵە لێدان)
12:34
(Applause)
241
742240
3840
Translated by Nivin Burhan
Reviewed by Ahmed Yousify

▲Back to top

ABOUT THE SPEAKER
Reshma Saujani - Education activist
Through her nonprofit, Girls Who Code, Reshma Saujani initiates young women into the tech world. Her goal: one million women in computer science by 2020.

Why you should listen

Reshma Saujani is the Founder and CEO of Girls Who Code, the national non-profit organization working to close the gender gap in technology and change the image of what a programmer looks like and does. The organization has already reached 90,000 girls in all 50 US states. She is the author of three books, including the forthcoming Brave, Not Perfect, which is scheduled for release in winter 2018, Women Who Don't Wait In Line and the New York Times Bestseller Girls Who Code: Learn to Code and Change the World. Her TED Talk has sparked a national conversation about how we're raising our girls. In 2010, Saujani surged onto the political scene as the first Indian American woman to run for US Congress. She has also served as Deputy Public Advocate for New York City and ran a spirited campaign for Public Advocate in 2013. She lives in New York City with her husband, Nihal, their son, Shaan, and their bulldog, Stanley.

More profile about the speaker
Reshma Saujani | Speaker | TED.com
THE ORIGINAL VIDEO ON TED.COM
ریشما سۆجانی: کچان فێربکەن بوێر بن، نەک بێ کەموکورتی بن | TED Talk | TED.com