ABOUT THE SPEAKER
Munir Virani - Raptor biologist, wildlife photographer
Munir Virani is a raptor biologist and wildlife photographer, and Director of the Peregrine Fund Africa Program, devoted to conserving birds of prey.

Why you should listen

Native Nairobian Munir Virani's young passion may have been cricket, but it was during his tournament prize trips to game reserves that he found his true calling: wildlife. Specifically, the kind of wildlife people are disgusted by. More specifically, birds of prey. Munir earned a college degree in zoology and began working as a raptor biologist at the Peregrine Fund, devoted to the conservation of birds of prey worldwide, where he later became the Director of the Africa Program.

More profile about the speaker
Munir Virani | Speaker | TED.com
TED@Nairobi

Munir Virani: Why I love vultures

Munir Virani: dlaczego kocham sępy?

Filmed:
1,134,254 views

Sępy, jako naturalni zbieracze odpadów, pełnią istotną rolę w naszym ekosystemie. Dlaczego więc mają tak złą prasę? Dlaczego tak wiele z nich zagrożonych jest wyginięciem? Munir Virani, biolog zajmujący się ptakami drapieżnymi mówi, że musimy tym niezwykłym i niezrozumianym zwierzętom poświęcić więcej uwagi, aby zmienić nasze spojrzenie na nie i je ocalić.
- Raptor biologist, wildlife photographer
Munir Virani is a raptor biologist and wildlife photographer, and Director of the Peregrine Fund Africa Program, devoted to conserving birds of prey. Full bio

Double-click the English transcript below to play the video.

00:16
I would like to talk to you about
0
506
1854
Chciałbym wam opowiedzieć
00:18
a very specialspecjalny groupGrupa of animalszwierzęta.
1
2360
2632
o niezwykłych zwierzętach.
00:20
There are 10,000 speciesgatunki of birdsptaki in the worldświat.
2
4992
4001
Na świecie istnieje 10 000 gatunków ptaków.
00:24
VulturesSępy are amongstwśród the mostwiększość threatenedzagrożony groupGrupa of birdsptaki.
3
8993
4608
Sępy są jednym z najbardziej zagrożonych.
00:29
When you see a vultureSęp like this, the first thing
4
13601
3012
Kiedy widzimy takiego sępa,
00:32
that comespochodzi to your mindumysł is, these are disgustingobrzydliwy, uglybrzydki,
5
16613
3976
od razu przychodzi nam na myśl, że to obrzydliwe,
00:36
greedychciwy creaturesstworzenia that are just after your fleshciało,
6
20589
2959
pazerne, polujące na padlinę stworzenia
00:39
associatedpowiązany with politicianspolitycy. (LaughterŚmiech) (ApplauseAplauz)
7
23548
7327
oraz skojarzenia z politykami. (śmiech, brawa)
00:46
I want to changezmiana that perceptionpostrzeganie. I want to changezmiana
8
30875
2775
Chcę zmienić takie spojrzenie
00:49
those feelingsuczucia you have for these birdsptaki, because
9
33650
2710
i wasze odczucia w stosunku do tych ptaków,
00:52
they need our sympathywspółczucie. They really do. (LaughterŚmiech)
10
36360
3050
bo potrzebują one naszego współczucia. Naprawdę. (śmiech)
00:55
And I'll tell you why.
11
39410
1549
I powiem wam dlaczego.
00:56
First of all, why do they have suchtaki a badzły pressnaciśnij?
12
40959
3592
Po pierwsze, dlaczego mają tak złą prasę?
01:00
When CharlesCharles DarwinDarwin wentposzedł acrossprzez the AtlanticAtlantic in 1832
13
44551
3987
Kiedy w roku 1832 Karol Darwin przemierzył Atlantyk
01:04
on the BeagleBeagle, he saw the turkeyindyk vultureSęp,
14
48538
3192
na statku Beagle, zobaczył takiego oto sępnika
01:07
and he said, "These are disgustingobrzydliwy birdsptaki
15
51730
2840
i powiedział, "To obrzydliwe ptaki
01:10
with baldłysy scarletScarlet headsgłowy that are formedpowstały to revelRevel in putridityPutridity." (LaughterŚmiech)
16
54570
6061
z łysymi, szkarłatnymi głowami, stworzone by rozkoszować się zepsuciem". (śmiech)
01:16
You could not get a worsegorzej insultZniewaga, and that from CharlesCharles DarwinDarwin. (LaughterŚmiech)
17
60631
4570
To najgorsza obelga, jaką można wymyślić, i to od Karola Darwina (śmiech)
01:21
You know, he changedzmienione his mindumysł when he cameoprawa ołowiana witrażu back,
18
65201
2861
Ten zmienił jednak swoją opinię po powrocie
01:23
and I'll tell you why.
19
68062
1316
i zaraz powiem wam dlaczego.
01:25
They'veThey've alsorównież be associatedpowiązany with DisneyDisney — (LaughterŚmiech) —
20
69378
3291
Kojarzone są również z wytwórnią Disneya, - (śmiech) -
01:28
personifieduosobieniem as goofyGoofy, dumbgłupi, stupidgłupi characterspostacie.
21
72669
4792
uosabiane jako postacie głupkowate.
01:33
More recentlyostatnio, if you've been followingnastępujący the KenyanKenijski pressnaciśnij
22
77461
3576
Jeśli czytaliście niedawno kenijską prasę,
01:36
— (LaughterŚmiech) (ApplauseAplauz) (CheersOkrzyki) —
23
81037
7119
(śmiech, brawa, wiwaty)
01:44
these are the attributesatrybuty that they associatedpowiązany
24
88156
3352
wiecie jakie cechy przypisywała ona
01:47
the KenyanKenijski MPsMPs with. But I want to challengewyzwanie that.
25
91508
3312
posłom ze swojego kraju.
01:50
I want to challengewyzwanie that. Do you know why?
26
94820
2552
Chcę to zakwestionować. Dlaczego?
01:53
Because MPsMPs
27
97372
2720
Ponieważ posłowie
01:55
do not keep the environmentśrodowisko cleanczysty. (LaughterŚmiech)
28
100092
4871
nie dbają o czystość środowiska. (śmiech)
02:00
MPsMPs do not help to preventzapobiec the spreadrozpiętość of diseaseschoroby.
29
104963
4962
Nie zapobiegają szerzeniu się chorób.
02:05
They are hardlyledwie monogamousmonogamiczny. (LaughterŚmiech) (ApplauseAplauz)
30
109925
6349
Rzadko żyją w monogamii. (śmiech, brawa)
02:12
They are fardaleko from beingistota extinctwyginąć. (LaughterŚmiech)
31
116274
3763
Nie grozi im szybkie wymarcie. (śmiech)
02:15
And, my favoriteulubiony is, vulturessępy are better looking. (ApplauseAplauz) (LaughterŚmiech)
32
120037
6901
I, tu mój ulubiony argument, sępy lepiej wyglądają (brawa, śmiech).
02:22
So there's two typestypy of vulturessępy in this planetplaneta.
33
126938
3951
Na Ziemi istnieją dwa typy sępów.
02:26
There are the NewNowy WorldŚwiat vulturessępy that are mainlygłównie founduznany
34
130889
2273
Sępy Nowego Świata, które żyją głównie
02:29
in the AmericasAmericas, like the condorskondory and the caracarasCaracaras,
35
133162
2941
w obu Amerykach, jak kondory i karakary
02:32
and then the OldStary WorldŚwiat vulturessępy, where we have
36
136103
2299
oraz sępy Starego Świata, do których należy
02:34
16 speciesgatunki. From these 16, 11 of them are facingokładzina
37
138402
3488
16 gatunków. 11 z nich zagrożonych jest
02:37
a highwysoki riskryzyko of extinctionwygaśnięcie.
38
141890
3087
wysokim ryzykiem wyginięcia.
02:40
So why are vulturessępy importantważny? First of all,
39
144977
3417
Dlaczego sępy są takie ważne? Po pierwsze,
02:44
they providezapewniać vitalistotny ecologicalekologiczny servicesusługi. They cleanczysty up.
40
148394
3481
pełnią istotną rolę w środowisku. Czyszczą.
02:47
They're our naturalnaturalny garbageŚmieci collectorskolekcjonerów.
41
151875
2294
Są naturalnymi zbieraczami odpadków.
02:50
They cleanczysty up carcassestusz right to the bonekość.
42
154169
2633
Oczyszczają padlinę aż do kości.
02:52
They help to killzabić all the bacteriabakteria. They help absorbabsorbować anthraxwąglik
43
156802
3638
Pomagają zwalczać wszelkie bakterie. Absorbują wąglika,
02:56
that would otherwisew przeciwnym razie spreadrozpiętość and causeprzyczyna
44
160440
2673
który w przeciwnym razie rozmnożyłby się
02:59
hugeolbrzymi livestockżywy inwentarz lossesstraty and diseaseschoroby in other animalszwierzęta.
45
163113
4084
i spowodował masowe straty wśród trzody i innych zwierząt.
03:03
RecentOstatnie studiesstudia have shownpokazane that in areasobszary where there are
46
167197
2739
Najnowsze badania dowiodły, że w rejonach,
03:05
no vulturessępy, carcassestusz take up to threetrzy to fourcztery timesczasy
47
169936
3003
w których nie żyją sępy, padlina rozkłada się
03:08
to decomposerozkładają, and this has hugeolbrzymi ramificationsrozgałęzienia
48
172939
2569
3 do 4 razy dłużej i ma to poważne następstwa
03:11
for the spreadrozpiętość of diseaseschoroby.
49
175508
2895
w postaci szerzenia się chorób.
03:14
VulturesSępy alsorównież have tremendousogromny historicalhistoryczny significanceznaczenie.
50
178403
3416
Sępy mają też doniosłe znaczenie historyczne.
03:17
They have been associatedpowiązany in ancientstarożytny EgyptianEgipski culturekultura.
51
181819
3244
Utożsamiane są z kulturą starożytnego Egiptu.
03:20
NekhbetNechbet was the symbolsymbol of the protectorobrońca
52
185063
3100
Bogini Nechbet była symbolem
03:24
and the motherhoodmacierzyństwo, and togetherRazem with the cobraCobra,
53
188163
3088
matczynej opieki i wraz z kobrą
03:27
symbolizedsymbolizowane the unityjedność betweenpomiędzy UpperGórnej and LowerNiższe EgyptEgipt.
54
191251
4114
symbolizowała zjednoczenie
Górnego i Dolnego Egiptu.
03:31
In HinduHinduski mythologyMitologia, JatayuJatayu was the vultureSęp god,
55
195365
3808
W mitologii hinduistycznej
Jatayu był bogiem - sępem,
03:35
and he riskedryzykowali his life in orderzamówienie to savezapisać the goddessbogini SitaSita
56
199173
5272
który ryzykował życie, aby ocalić boginię Sitę
03:40
from the 10-headed-na czele demonDemon RavanaRawana.
57
204445
2657
przed 10-głowym demonem Ravaną.
03:43
In TibetanTybetański culturekultura, they are performingdziałający very importantważny
58
207102
3431
Niezwykle ważnym w kulturze Tybetu obrzędem
03:46
skyniebo burialspochówki. In placesmiejsca like TibetTibet, there are no placesmiejsca
59
210533
2712
jest pogrzeb niebiański.
Nie ma tam miejsc, gdzie można
03:49
to burypogrzebać the deadnie żyje, or wooddrewno to cremateKoszula czarna Cremate them,
60
213245
3064
chować zmarłych,
brakuje drewna potrzebnego do kremacji,
03:52
so these vulturessępy providezapewniać a naturalnaturalny disposalUtylizacja systemsystem.
61
216309
4188
a sępy w naturalny sposób
pomagają pozbyć się zwłok.
03:56
So what is the problemproblem with vulturessępy?
62
220497
2467
Komu więc one przeszkadzają?
03:58
We have eightosiem speciesgatunki of vulturessępy that occurpojawić się in KenyaKenia,
63
222964
2871
W Kenii żyje osiem gatunków sępów,
04:01
of whichktóry sixsześć are highlywysoko threatenedzagrożony with extinctionwygaśnięcie.
64
225835
3987
z których sześć
jest poważnie zagrożonych wyginięciem.
04:05
The reasonpowód is that they're gettinguzyskiwanie poisonedzatrute, and the reasonpowód
65
229822
2619
Dzieje się tak, ponieważ są otruwane,
04:08
that they're gettinguzyskiwanie poisonedzatrute is because there's
66
232441
2592
a to z kolei ma źródło w konflikcie na linii
04:10
human-wildlifeczłowieka wildlife conflictskonflikty. The pastoralduszpasterskie communitiesspołeczności
67
235033
2688
człowiek-natura. Społeczeństwa patriarchalne
04:13
are usingza pomocą this poisonzatruć to targetcel predatorsdrapieżniki,
68
237721
3352
używają wspomnianej trucizny
przeciwko drapieżnikom,
04:16
and in returnpowrót, the vulturessępy are fallingspadanie victimofiara to this.
69
241073
3635
a sępy stają się ofiarą takich poczynań.
04:20
In SouthPołudniowa AsiaAsia, in countrieskraje like IndiaIndie and PakistanPakistan,
70
244708
2664
W Azji Południowej, w Indiach i Pakistanie
04:23
fourcztery speciesgatunki of vulturessępy are listedkatalogowany as criticallykrytycznie endangeredzagrożone,
71
247372
3481
cztery gatunki sępów
są na liście krytycznie zagrożonych,
04:26
whichktóry meansznaczy they have lessmniej than 10 or 15 yearslat to go extinctwyginąć,
72
250853
3351
co oznacza, że wymrą za 10 do 15 lat.
04:30
and the reasonpowód is because they are fallingspadanie preyzdobycz
73
254204
3310
Przyczyną takiego stanu rzeczy jest to, że giną jedząc
04:33
by consumingspożywanie livestockżywy inwentarz that has been treatedleczony
74
257514
2448
padłe zwierzęta hodowlane leczone wcześniej
04:35
with a painkillingprzeciwbólowe drugnarkotyk like DiclofenacDiklofenak.
75
259962
2672
środkami przeciwbólowymi, jak diklofenak.
04:38
This drugnarkotyk has now been bannedZakazany for veterinaryweterynaryjne use in IndiaIndie,
76
262634
3097
Leku tego nie mogą już używać weterynarze w Indiach,
04:41
and they have takenwzięty a standstoisko.
77
265731
2519
którzy tę decyzję oprotestowali.
04:44
Because there are no vulturessępy, there's been a spreadrozpiętość
78
268250
2320
Ponieważ brakuje sępów, nastąpił wzrost populacji
04:46
in the numbersliczby of feraldzików dogspsy at carcasstuszy dumpwysypisko siteswitryny,
79
270570
2801
zdziczałych psów na wysypiskach śmieci.
04:49
and when you have feraldzików dogspsy, you have a hugeolbrzymi time bombbomba
80
273371
3181
Psy te stanowią biologiczną bombę zegarową.
04:52
of rabiesprzeciwko wściekliźnie. The numbernumer of casesprzypadki of rabiesprzeciwko wściekliźnie
81
276552
2642
Chodzi tu przypadki wścieklizny, których w Indiach
04:55
has increasedzwiększony tremendouslyniesamowicie in IndiaIndie.
82
279194
2728
odnotowano lawinowy wręcz wzrost.
04:57
KenyaKenia is going to have one of the largestNajwiększa windwiatr farmsfarmy in AfricaAfryka:
83
281922
3445
W Kenii powstanie jedna z największych
farm wiatrowych w Afryce.
05:01
353 windwiatr turbinesturbiny are going to be up at LakeJezioro TurkanaTurkana.
84
285367
3236
353 turbiny staną nad Jeziorem Turkana.
05:04
I am not againstprzeciwko windwiatr energyenergia, but we need to work
85
288603
2280
Nie jestem przeciwnikiem energii wiatrowej,
05:06
with the governmentsrządy, because windwiatr turbinesturbiny
86
290883
3209
jednak konieczne są
konsultacje z rządem w tej sprawie.
05:09
do this to birdsptaki. They sliceplasterek them in halfpół.
87
294092
2600
Oto co turbiny robią ptakom. Przecinają je na pół.
05:12
They are bird-blendingptak mieszania machinesmaszyny.
88
296692
2834
To maszynki do mielenia ptaków.
05:15
In WestWest AfricaAfryka, there's a horrificprzerażający tradehandel
89
299526
2678
W Afryce Zachodniej
okropne zjawisko handlu martwymi sępami
05:18
of deadnie żyje vulturessępy to serveobsługiwać the witchcraftczary and the fetishFetysz marketrynek.
90
302204
5371
zaspokaja potrzeby rynku
praktyk magicznych i fetyszy.
05:23
So what's beingistota doneGotowe? Well, we're conductingprowadzenie researchBadania
91
307575
2832
Co się robi w tej sprawie?
05:26
on these birdsptaki. We're puttingwprowadzenie transmittersnadajniki on them.
92
310407
3280
Prowadzimy badania nad tymi ptakami.
Zakładamy im nadajniki.
05:29
We're tryingpróbować to determineustalać theirich basicpodstawowy ecologyekologia,
93
313687
2376
Staramy się zbadać ich zachowania w ekosystemie,
05:31
and see where they go.
94
316063
2439
sprawdzić dokąd latają.
05:34
We can see that they travelpodróżować differentróżne countrieskraje, so
95
318502
2041
Wiemy, że migrują do różnych krajów,
05:36
if you focusskupiać on a problemproblem locallylokalnie, it's not going to help you.
96
320543
3296
więc jeśli będziemy myśleć tylko lokalnie,
nic nam to nie da.
05:39
We need to work with governmentsrządy in regionalregionalny levelspoziomy.
97
323839
2707
Musimy współpracować z rządami
na poziomie regionów.
05:42
We're workingpracujący with locallokalny communitiesspołeczności.
98
326546
2936
Już w tej chwili współdziałamy
z lokalnymi społecznościami.
05:45
We're talkingmówić to them about appreciatingDoceniając vulturessępy,
99
329482
3142
Mówimy im o tym, że sępy należy doceniać,
05:48
about the need from withinw ciągu to appreciatedoceniać these
100
332624
2555
że powinna to być wewnętrzna potrzeba,
05:51
wonderfulwspaniale creaturesstworzenia and the servicesusługi that they providezapewniać.
101
335179
3037
wywołana rolą, jaką pełnią te wspaniałe ptaki.
05:54
How can you help? You can becomestają się activeaktywny,
102
338216
3013
Jak wy możecie pomóc? Możecie być aktywni,
05:57
make noisehałas. You can writepisać a letterlist to your governmentrząd
103
341229
2723
zrobić trochę hałasu.
Możecie napisać do swojego rządu,
05:59
and tell them that we need to focusskupiać on these very
104
343952
2310
że musimy pochylić się nad losem
06:02
misunderstoodniezrozumiany creaturesstworzenia. VolunteerWolontariuszem your time
105
346262
3178
tych niezrozumianych stworzeń.
06:05
to spreadrozpiętość the wordsłowo. SpreadRozprzestrzeniania się the wordsłowo.
106
349440
2616
Poświęćcie swój czas, aby nadać sprawie rozgłos.
06:07
When you walkspacerować out of this roompokój, you will be informedpowiadomiony
107
352056
2344
Kiedy wyjdziecie z tej sali,
będziecie już coś wiedzieć o sępach,
06:10
about vulturessępy, but speakmówić to your familiesrodziny, to your childrendzieci,
108
354400
2800
ale przekażcie tę wiedzę swoim rodzinom,
06:13
to your neighborssąsiedzi about vulturessępy.
109
357200
2161
dzieciom, sąsiadom.
06:15
They are very gracefultaktowny. CharlesCharles DarwinDarwin said
110
359361
3063
To piękne ptaki. Karol Darwin powiedział,
06:18
he changedzmienione his mindumysł because he watchedoglądaliśmy them flylatać
111
362424
3029
że zmienił o nich zdanie, gdy zobaczył
06:21
effortlesslybez wysiłku withoutbez energyenergia in the skiesnieba.
112
365453
3265
jak bez najmniejszego wysiłku szybują po niebie.
06:24
KenyaKenia, this worldświat, will be much poorerbiedniejszych
113
368718
2879
Mieszkańcy Kenii,
wasz świat będzie znacznie uboższy
06:27
withoutbez these wonderfulwspaniale speciesgatunki.
114
371597
2585
bez tych cudownych ptaków.
06:30
Thank you very much. (ApplauseAplauz)
115
374182
4000
Dziękuję bardzo. (brawa)
Translated by Marcin Mituniewicz
Reviewed by Agata Lesnicka

▲Back to top

ABOUT THE SPEAKER
Munir Virani - Raptor biologist, wildlife photographer
Munir Virani is a raptor biologist and wildlife photographer, and Director of the Peregrine Fund Africa Program, devoted to conserving birds of prey.

Why you should listen

Native Nairobian Munir Virani's young passion may have been cricket, but it was during his tournament prize trips to game reserves that he found his true calling: wildlife. Specifically, the kind of wildlife people are disgusted by. More specifically, birds of prey. Munir earned a college degree in zoology and began working as a raptor biologist at the Peregrine Fund, devoted to the conservation of birds of prey worldwide, where he later became the Director of the Africa Program.

More profile about the speaker
Munir Virani | Speaker | TED.com