TEDIndia 2009
Eve Ensler: Embrace your inner girl
Eve Ensler: Obejmij swoją wewnętrzną dziewczynkę
Filmed:
Readability: 3.4
1,469,537 views
W tym porywającym wystąpieniu Eve Ensler twierdzi, że każdy z nas ma w sobie aspekt dziewczęcy -- i że wszystkich nas nauczono go tłumić. Eve opowiada poruszające historie dziewcząt z całego świata, które poradziły sobie z przeciwnościami oraz z przemocą i pokazały jak niezwykła moc tkwi w tym, że jest się dziewczynką.
Eve Ensler - Playwright, activist
Eve Ensler created the ground-breaking "Vagina Monologues," whose success propelled her to found V-Day -- a movement to end violence against women and girls everywhere. Full bio
Eve Ensler created the ground-breaking "Vagina Monologues," whose success propelled her to found V-Day -- a movement to end violence against women and girls everywhere. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:15
Namaste. Good morning.
0
0
3000
Namaste. Dzień dobry.
00:18
I'm very happy to be here in India.
1
3000
2000
Cieszę się bardzo, że jestem w Indiach.
00:20
And I've been thinking a lot about what I have learned
2
5000
3000
Dużo myślałam o tym, czego się nauczyłam
00:23
over these last particularly 11 years
3
8000
3000
szczególnie przez ostatnich 11 lat
00:26
with V-Day and "The Vagina Monologues,"
4
11000
2000
z dniem "W" i "Monologami Waginy",
00:28
traveling the world,
5
13000
2000
podróżując po świecie,
00:30
essentially meeting with women and girls across the planet
6
15000
2000
głównie, żeby spotykać się z kobietami i dziewczynami,
00:32
to stop violence against women.
7
17000
3000
żeby położyć kres przemocy wobec kobiet.
00:35
What I want to talk about today
8
20000
2000
Dzisiaj chciałabym opowiedzieć
00:37
is this particular cell,
9
22000
3000
o tej szczególnej cząstce,
00:40
or grouping of cells, that is in each and every one of us.
10
25000
3000
lub grupie cząstek, która jest w każdym z nas.
00:43
And I want to call it the girl cell.
11
28000
3000
Chcę nazwać ją dziewczęcą cząstką.
00:46
And it's in men as well as in women.
12
31000
2000
Mają ją i mężczyźni i kobiety.
00:48
I want you to imagine that this particular grouping of cells
13
33000
4000
Wyobraźcie sobie, że ta grupa cząstek
00:52
is central to the evolution of our species
14
37000
3000
jest kluczowa dla ewolucji naszego gatunku
00:55
and the continuation of the human race.
15
40000
3000
i przetrwania ludzkiej rasy.
00:58
And I want you imagine that at some point in history
16
43000
2000
Wyobraźcie sobie, że w pewnym momencie naszej historii
01:00
a group of powerful people invested in owning and controlling the world
17
45000
4000
grupa wpływowych ludzi, którzy chcieli kontrolować świat i przywłaszczyć go sobie
01:04
understood that the suppression of this particular cell,
18
49000
4000
zrozumiała, że tłumienie tej cząstki,
01:08
the oppression of these cells,
19
53000
2000
gnębienie tej cząstki,
01:10
the reinterpretation of these cells,
20
55000
2000
zakłamanie tej cząstki,
01:12
the undermining of these cells,
21
57000
2000
sabotowanie tej cząstki,
01:14
getting us to believe in the weakness of these cells
22
59000
2000
przekonywanie nas, że jest słaba
01:16
and the crushing, eradicating, destroying,
23
61000
4000
niszczenie, unicestwianie, miażdżenie
01:20
reducing these cells,
24
65000
3000
umniejszanie tej cząstki,
01:23
basically began the process of killing off the girl cell,
25
68000
3000
zapoczątkowało proces zabijania tej dziewczęcej cząstki,
01:26
which was, by the way, patriarchy.
26
71000
3000
i nawiasem mówiąc, był to patriarchat.
01:29
I want you to imagine that the girl is a chip
27
74000
3000
Wyobraźcie sobie, że ta dziewczyna jest drobinką
01:32
in the huge macrocosm of collective consciousness.
28
77000
3000
w ogromnym makrokosmosie zbiorowej świadomości.
01:35
And it is essential to balance, to wisdom
29
80000
3000
I jest ona niezbędna dla równowagi, dla mądrości
01:38
and to actually the future of all of us.
30
83000
4000
i tak naprawdę dla przyszłości nas wszystkich.
01:42
And then I want you to imagine that this girl cell
31
87000
2000
A teraz wyobraźcie sobie, że ta dziewczęca cząstka
01:44
is compassion,
32
89000
4000
jest współczuciem,
01:48
and it's empathy, and it's passion itself,
33
93000
2000
jest empatią, jest pasją samą w sobie,
01:50
and it's vulnerability,
34
95000
2000
jest wrażliwością,
01:52
and it's openness, and it's intensity,
35
97000
2000
jest otwartością i intensywnością
01:54
and it's association, and it's relationship,
36
99000
2000
jest bliskością i związkiem,
01:56
and it is intuitive.
37
101000
3000
i jest intuicyjna.
01:59
And then let's think how compassion informs wisdom,
38
104000
4000
Pomyślmy o tym, że mądrość jest przepełniona współczuciem,
02:03
and that vulnerability is our greatest strength,
39
108000
3000
że wrażliwość jest naszą największą siłą,
02:06
and that emotions have inherent logic,
40
111000
2000
że emocje mają wrodzoną logikę,
02:08
which lead to radical, appropriate, saving action.
41
113000
3000
co prowadzi do radykalnych, właściwych, zbawiennych działań.
02:11
And then let's remember that we've been taught
42
116000
2000
Teraz przypomnijmy sobie, że nauczono nas
02:13
the exact opposite by the powers that be,
43
118000
2000
czegoś dokładnie odwrotnego,
02:15
that compassion clouds your thinking,
44
120000
2000
że współczucie mąci myśli,
02:17
that it gets in the way,
45
122000
2000
i przeszkadza,
02:19
that vulnerability is weakness,
46
124000
2000
że wrażliwość jest słabością,
02:21
that emotions are not to be trusted,
47
126000
2000
że emocjom nie wolno ufać,
02:23
and you're not supposed to take things personally,
48
128000
2000
i że nie należy brać pewnych rzeczy do siebie,
02:25
which is one of my favorites.
49
130000
3000
co jest moim ulubionym przykładem.
02:28
I think the whole world has essentially
50
133000
3000
Myślę, że generalnie cały świat
02:31
been brought up not to be a girl.
51
136000
2000
został wychowany tak, żeby nie być dziewczynką.
02:33
How do we bring up boys? What does it mean to be a boy?
52
138000
2000
Jak wychowujemy chłopców? Co to znaczy być chłopcem?
02:35
To be a boy really means not to be a girl.
53
140000
3000
Być chłopcem naprawdę znaczy nie być dziewczynką.
02:38
To be a man means not to be a girl.
54
143000
3000
Być mężczyzną znaczy nie być dziewczynką.
02:41
To be a woman means not to be a girl.
55
146000
2000
Być kobietą znaczy nie być dziewczynką.
02:43
To be strong means not to be a girl.
56
148000
2000
Być silnym znaczy nie być dziewczynką.
02:45
To be a leader means not to be a girl.
57
150000
2000
Być przywódcą znaczy nie być dziewczynką.
02:47
I actually think that
58
152000
3000
Tak naprawdę myślę,
02:50
being a girl is so powerful
59
155000
3000
że być dziewczynką oznacza mieć tak wielką moc,
02:53
that we've had to train everyone not to be that.
60
158000
3000
że musieliśmy nauczyć wszystkich nie być dziewczynką.
02:56
(Laughter)
61
161000
6000
(Śmiech)
03:02
And I'd also like to say that the irony
62
167000
2000
Chciałabym powiedzieć, że ironią jest
03:04
of course, is that denying girl,
63
169000
2000
oczywiście to, że wypieranie się dziewczynki,
03:06
suppressing girl, suppressing emotion,
64
171000
2000
tłumienie dziewczynki, tłumienie emocji,
03:08
refusing feeling has lead thus here.
65
173000
3000
zaprzeczanie uczuciom doprowadziło nas tutaj.
03:11
Where we have now come to live in a world where
66
176000
3000
Do punktu, w którym przyszło nam żyć w świecie,
03:14
the most extreme forms of violence,
67
179000
2000
gdzie najdrastyczniejsze formy przemocy
03:16
the most horrific poverty,
68
181000
3000
najokropniejsze ubóstwo,
03:19
genocide, mass rapes,
69
184000
2000
ludobójstwo, masowe gwałty,
03:21
the destruction of the Earth, is completely out of control.
70
186000
3000
zniszczenie Ziemi kompletnie wymknęły się spod kontroli.
03:24
And because we have suppressed our girl cells
71
189000
2000
A ponieważ stłumiliśmy nasze dziewczęce cząstki,
03:26
and suppressed our girl-ship,
72
191000
2000
i stłumiliśmy naszą dziewczęcość,
03:28
we do not feel what is going on.
73
193000
2000
nie czujemy co się dzieje.
03:30
So, we are not being charged with
74
195000
4000
I dlatego nie bierzemy na siebie obowiązku,
03:34
the adequate response to what is happening.
75
199000
2000
by w odpowiedni sposób zareagować na to, co się dzieje.
03:36
I want to talk a little bit about
76
201000
2000
Chciałabym powiedzieć parę słów
03:38
the Democratic Republic of Congo.
77
203000
2000
o Demokratycznej Republice Konga.
03:40
For me, it was the turning point of my life.
78
205000
3000
Dla mnie był to punkt zwrotny mojego życia.
03:43
I have spent a lot of time there in the last three years.
79
208000
3000
W ciągu ostatnich trzech lat spędziłam tam sporo czasu.
03:46
I feel up to that point I had seen a lot in the world,
80
211000
3000
Czuję, że do tamtej chwili widziałam już wiele rzeczy,
03:49
a lot of violence.
81
214000
2000
dużo przemocy.
03:51
I essentially lived in the rape mines of the world for the last 12 years.
82
216000
3000
Praktycznie żyłam pośród gwałtów przez ostatnie 12 lat.
03:54
But the Democratic Republic of Congo
83
219000
3000
Ale Demokratyczna Republika Konga
03:57
really was the turning point in my soul.
84
222000
4000
była naprawdę punktem zwrotnym dla mojej duszy.
04:01
I went and I spent time
85
226000
2000
Pojechałam i przebywałam
04:03
in a place called Bukavu
86
228000
2000
w miejscu zwanym Bukavu,
04:05
in a hospital called the Panzi Hospital,
87
230000
2000
w szpitalu o nazwie Panzi Hospital
04:07
with a doctor who was as close to a saint as any person I've ever met.
88
232000
3000
z lekarzem, który najbardziej ze wszystkich znanych mi osób był bliski świętości.
04:10
His name is Dr. Denis Mukwege.
89
235000
3000
Nazywa się Dr Denis Mukwege.
04:13
In the Congo, for those of you who don't know,
90
238000
3000
Może niektórzy z was nie wiedzą, że w Kongo
04:16
there has been a war raging for the last 12 years,
91
241000
3000
od 12 lat szaleje wojna,
04:19
a war that has killed nearly six million people.
92
244000
3000
wojna, która zabiła niemal sześć milionów osób.
04:22
It is estimated that somewhere between 300,000 and 500,000 women
93
247000
4000
Szacuje się, że od 300 000 do 500 000 kobiet
04:26
have been raped there.
94
251000
2000
zostało tam zgwałconych.
04:28
When I spent my first weeks at Panzi hospital
95
253000
3000
Podczas pierwszych tygodni pobytu w szpitalu Panzi
04:31
I sat with women
96
256000
2000
siedziałam z kobietami,
04:33
who sat and lined up every day to tell me their stories.
97
258000
3000
które codziennie czekały w kolejce, żeby opowiedzieć swoje historie.
04:36
Their stories were so horrific,
98
261000
2000
A ich historie były tak przerażające,
04:38
and so mind-blowing and so on the other side of human existence,
99
263000
3000
tak niewyobrażalne, tak bardzo nieludzkie,
04:41
that to be perfectly honest with you, I was shattered.
100
266000
4000
że, szczerze mówiąc, byłam zdruzgotana.
04:45
And I will tell you that what happened
101
270000
2000
I powiem wam co się stało,
04:47
is through that shattering,
102
272000
2000
przez to zdruzgotanie,
04:49
listening to the stories of eight-year-old girls who had their insides eviscerated,
103
274000
4000
przez opowieści o ośmioletnich dziewczynkach, którym wypatroszono wnętrzności
04:53
who had guns and bayonets and things shoved inside them
104
278000
3000
w które wpychano karabiny, bagnety i inne rzeczy
04:56
so they had holes, literally, inside them
105
281000
2000
tak, że dosłownie miały w sobie dziury
04:58
where their pee and poop came out of them.
106
283000
2000
w miejscach z których wydostaje się mocz i kał.
05:00
Listening to the story of 80-year-old women
107
285000
2000
Słuchanie historii osiemdziesięcioletnich kobiet,
05:02
who were tied to chains and circled,
108
287000
3000
skuwanych łańcuchami i osaczaneych
05:05
and where groups of men would come and rape them periodically,
109
290000
3000
przez mężczyzn, którzy przychodzili gwałcić je co jakiś czas,
05:08
all in the name of economic exploitation
110
293000
2000
a wszystko w imię wyzysku ekonomicznego,
05:10
to steal the minerals so the West can have it and profit from them.
111
295000
4000
żeby rabować zasoby mineralne, aby Zachód miał je dla siebie i czerpał z nich zyski.
05:14
My mind was so shattered.
112
299000
3000
Mój umysł był zdruzgotany.
05:17
But what happened for me is that that shattering
113
302000
4000
Ale to, co się wydarzyło we mnie, to zdruzgotanie
05:21
actually emboldened me
114
306000
2000
w rzeczywistości dodało mi odwagi,
05:23
in a way I have never been emboldened.
115
308000
3000
jak nigdy wcześniej.
05:26
That shattering, that opening of my girl cell,
116
311000
3000
To zdruzgotanie, to otwieranie się mojej dziewczęcej cząstki,
05:29
that kind of massive breakthrough of my heart
117
314000
6000
ten wielki przełom dla mojego serca,
05:35
allowed me to become more courageous, and braver,
118
320000
3000
sprawił, że stałam się bardziej nieustraszona i odważna,
05:38
and actually more clever
119
323000
2000
i faktycznie mądrzejsza
05:40
than I had been in the past in my life.
120
325000
2000
niż w całym swoim dotychczasowym życiu.
05:42
I want to say that I think the powers that be
121
327000
3000
Chcę powiedzieć, że moim zdaniem ci, którzy są u władzy
05:45
know that empire-building
122
330000
2000
wiedzą, że budowa imperium,
05:47
is actually -- that feelings get in the way of empire-building.
123
332000
4000
że właściwie uczucia przeszkadzają w budowie imperium.
05:51
Feelings get in the way of the mass acquisition of the Earth,
124
336000
3000
Uczucia przeszkadzają w zawłaszczaniu Ziemi na masową skalę,
05:54
and excavating the Earth, and destroying things.
125
339000
2000
wyzyskiwaniu Ziemi i niszczeniu.
05:56
I remember, for example, when my father,
126
341000
2000
Na przykład pamiętam, jak mój ojciec
05:58
who was very, very violent, used to beat me.
127
343000
3000
który był bardzo brutalny, bił mnie.
06:01
And he would actually say, while he was beating me,
128
346000
2000
I bijąc mnie, powtarzał:
06:03
"Don't you cry. Don't you dare cry."
129
348000
2000
"Nie płacz. Nie waż się płakać."
06:05
Because my crying somehow exposed his brutality to him.
130
350000
4000
Bo mój płacz jakoś uświadamiał mu jego brutalność.
06:09
And even in the moment he didn't want to be reminded
131
354000
2000
I nawet w takiej chwili nie chciał, żeby mu pokazywać
06:11
of what he was doing.
132
356000
2000
co właściwie robi.
06:13
I know that we have systematically annihilated the girl cell.
133
358000
4000
Wiem, że systematycznie niszczymy dziewczęcą cząstkę.
06:17
And I want to say we've annihilated it in men as well as in women.
134
362000
3000
Chcę powiedzieć, że niszczymy ją i u mężczyzn i u kobiet.
06:20
And I think in some ways
135
365000
2000
Uważam też, że w pewien sposób
06:22
we've been much harsher to men
136
367000
2000
jesteśmy dużo bardziej surowi dla mężczyzn,
06:24
in the annihilation of their girl cell.
137
369000
2000
jeśli chodzi o niszczenie dziewczęcej cząstki.
06:26
(Applause)
138
371000
1000
(Brawa)
06:27
I see how boys have been brought up, and I see this across the planet:
139
372000
4000
Widzę, jak wychowuje się chłopców na całym świecie,
06:31
to be tough, to be hardened,
140
376000
3000
żeby byli twardzi i nieczuli,
06:34
to distance themselves from their tenderness, to not cry.
141
379000
4000
żeby tłumili wrażliwość, żeby nie płakali.
06:38
I actually realized once in Kosovo,
142
383000
2000
Kiedyś w Kosowie uświadomiłam sobie,
06:40
when I watched a man break down,
143
385000
2000
widząc, jak mężczyzna załamuje się,
06:42
that bullets are actually hardened tears,
144
387000
3000
że pociski to stwardniałe łzy,
06:45
that when we don't allow men to have their girl self
145
390000
4000
że kiedy nie pozwalamy mężczyznom mieć dziewczęcego aspektu,
06:49
and have their vulnerability, and have their compassion,
146
394000
2000
ich wrażliwości, ich współczucia,
06:51
and have their hearts, that they become hardened and hurtful
147
396000
3000
mieć serca, wtedy stają się twardzi, krzywdzą innych
06:54
and violent.
148
399000
2000
i są brutalni.
06:56
And I think we have taught men to be secure
149
401000
2000
Myślę, że nauczyliśmy mężczyzn, żeby byli pewni siebie,
06:58
when they are insecure,
150
403000
2000
kiedy nie są,
07:00
to pretend they know things when they don't know things,
151
405000
2000
żeby udawali, że wiedzą, kiedy naprawdę nie mają pojęcia
07:02
or why would we be where we are?
152
407000
2000
bo jak inaczej doszlibyśmy do punktu, w którym jesteśmy?
07:04
To pretend they're not a mess when they are a mess.
153
409000
3000
Żeby udawali, że wszystko jest w porządku, kiedy w środku czują chaos.
07:07
And I will tell you a very funny story.
154
412000
2000
Opowiem bardzo zabawną historię.
07:09
On my way here on the airplane, I was walking up and down the aisle of the plane.
155
414000
3000
Kiedy tutaj leciałam, przechadzałam się po samolocie.
07:12
And all these men, literally at least 10 men,
156
417000
4000
Widziałam, że wszyscy mężczyźni, dosłownie co najmniej 10 mężczyzn,
07:16
were in their little seats watching chick flicks.
157
421000
3000
siedziało na swoich wąskich fotelach i oglądało babskie filmy.
07:19
And they were all alone, and I thought, "This is the secret life of men."
158
424000
3000
Wszyscy siedzieli sami i pomyślałam "Oto sekretne życie mężczyzn."
07:22
(Laughter)
159
427000
4000
(Śmiech)
07:26
I've traveled, as I said,
160
431000
2000
Tak jak mówiłam, odwiedziłam
07:28
to many, many countries,
161
433000
2000
wiele, wiele krajów,
07:30
and I've seen, if we do what we do to the girl inside us
162
435000
4000
i widziałam, że jeśli robimy to, co robimy naszym wewnętrznym dziewczynkom,
07:34
then obviously it's horrific to think
163
439000
2000
to strach pomyśleć
07:36
what we do to girls in the world.
164
441000
2000
co robimy dziewczynkom na całym świecie.
07:38
And we heard from Sunitha yesterday,
165
443000
2000
Wczoraj słyszeliśmy od Sunithy
07:40
and Kavita about what we do to girls.
166
445000
2000
i Kavity co robimy dziewczynkom.
07:42
But I just want to say that
167
447000
2000
Chciałabym tylko powiedzieć,
07:44
I've met girls with knife wounds and cigarette burns,
168
449000
3000
że widziałam dziewczynki z ranami od noży i oparzeniami od papierosów,
07:47
who are literally being treated like ashtrays.
169
452000
2000
które były traktowane dosłownie jak popielniczki.
07:49
I've seen girls be treated like garbage cans.
170
454000
3000
Widziałam dziewczynki traktowane jak kosze na śmieci.
07:52
I've seen girls who were beaten by their mothers
171
457000
2000
Widziałam dziewczynki bite przez matki,
07:54
and brothers and fathers and uncles.
172
459000
3000
braci, ojców i wujków.
07:57
I've seen girls starving themselves to death in America
173
462000
3000
W Ameryce widziałam dziewczynki, które głodziły się na śmierć
08:00
in institutions to look like some idealized version of themselves.
174
465000
3000
w szpitalach, bo chciały wyglądać jak wyidealizowana wersja samych siebie.
08:03
I've seen that we cut girls and we control them
175
468000
2000
Widziałam, że okaleczamy i kontrolujemy dziewczynki
08:05
and we keep them illiterate,
176
470000
2000
nie pozwalamy im uczyć się czytać i pisać,
08:07
or we make them feel bad about being too smart.
177
472000
2000
albo wywołujemy w nich poczucie winy z tego powodu, że są inteligentne.
08:09
We silence them. We make them feel guilty
178
474000
2000
Uciszamy je. Sprawiamy, że czują się winne
08:11
for being smart. We get them to behave,
179
476000
2000
za to, że są bystre. Chcemy, żeby były grzeczne,
08:13
to tone it down, not to be too intense.
180
478000
3000
żeby się hamowały, nie były zbyt ogniste.
08:16
We sell them, we kill them as embryos,
181
481000
2000
Sprzedajemy je, zabijamy je jako embriony.
08:18
we enslave them, we rape them.
182
483000
3000
Zniewalamy je. Gwałcimy je.
08:21
We are so accustomed to robbing girls
183
486000
2000
Tak jesteśmy przyzwyczajeni do okradania dziewczyn
08:23
of the subject of being the subjects of their lives
184
488000
3000
z poczucia, że mogą być same dla siebie ważne
08:26
that we have now actually objectified them
185
491000
2000
iż traktujemy je jak przedmiot,
08:28
and turned them into commodities.
186
493000
2000
i zrobiliśmy z nich towar.
08:30
The selling of girls is rampant across the planet.
187
495000
3000
Sprzedawanie dziewczyn jest powszechne na całej planecie.
08:33
And in many places they are worth less than goats and cows.
188
498000
5000
A wielu miejscach są warte mniej niż kozy i krowy.
08:38
But I also want to talk about the fact that
189
503000
2000
Ale chcę powiedzieć też,
08:40
if one in eight people on the planet
190
505000
3000
że jedna na osiem osób na ziemi,
08:43
are girls between the ages of 10 to 24,
191
508000
3000
to dziewczyna w wieku od 10 do 24 lat,
08:46
they are they key, really, in the developing world,
192
511000
3000
że są one kluczem, naprawdę, w krajach rozwijających się,
08:49
as well as in the whole world, to the future of humanity.
193
514000
3000
jak i na całym świecie, do przyszłości ludzkości.
08:52
And if girls are in trouble because they face systematic disadvantages
194
517000
3000
I jeśli dziewczęta są w złej sytuacji, ponieważ ciągle stawiają czoła przeciwnościom,
08:55
that keep them where society wants them to be,
195
520000
3000
przez które są tam, gdzie społeczeństwo chce żeby były,
08:58
including lack of access to healthcare,
196
523000
2000
włączając w to brak dostępu do opieki zdrowotnej,
09:00
education, healthy foods,
197
525000
2000
edukacji, zdrowego jedzenia,
09:02
labor force participation.
198
527000
2000
miejsc pracy.
09:04
The burden of all the household tasks
199
529000
2000
Brzemię wszystkich obowiązków domowych
09:06
usually falls on girls and younger siblings,
200
531000
3000
zwykle spada na barki dziewcząt i młodszego rodzeństwa.
09:09
which ensures that they will never overcome these barriers.
201
534000
3000
a w tej sytuacji z pewnością nigdy nie uda im się pokonać tych barier.
09:12
The state of girls, the condition of girls,
202
537000
2000
Stan w jakim znajdują się dziewczyny, warunki w jakich się znajdują,
09:14
will, in my belief -- and that's the girl inside us
203
539000
3000
zarówno nasze wewnętrzne dziewczynki,
09:17
and the girl in the world -- determine whether
204
542000
2000
jak i dziewczynki na całym świecie, moim zdaniem, będzie czynnikiem
09:19
the species survives.
205
544000
2000
od którego zależeć będzie czy nasz gatunek przetrwa.
09:21
And what I want to suggest is that,
206
546000
3000
Chciałabym coś zasugerować,
09:24
having talked to girls, because I just finished a new book called
207
549000
3000
po rozmowach z dziewczynami, bo właśnie skończyłam nową książkę zatytułowaną
09:27
"I Am an Emotional Creature: The Secret Life of Girls Around the World,"
208
552000
3000
"Jestem Emocjonalnym Stworzeniem: Sekretne życie dziewczyn na całym świecie."
09:30
I've been talking to girls for five years,
209
555000
2000
Rozmawiałam z dziewczynami przez 5 lat
09:32
and one of the things that I've seen is true everywhere
210
557000
3000
i jedną z rzeczy, które widziałam, że są prawdziwe wszędzie
09:35
is that the verb that's been enforced on girl
211
560000
2000
jest czasownik, który jest narzucany dziewczynom
09:37
is the verb "to please."
212
562000
2000
i jest to czasownik "zadowalać".
09:39
Girls are trained to please.
213
564000
3000
Dziewczyny uczy się, że mają zadowalać.
09:42
I want to change the verb.
214
567000
2000
Chciałabym zmienić ten czasownik.
09:44
I want us all to change the verb.
215
569000
2000
Chciałabym, żebyśmy wszyscy zmienili ten czasownik.
09:46
I want the verb to be "educate,"
216
571000
2000
Chciałabym, żeby był to czasownik "edukować".
09:48
or "activate," or "engage,"
217
573000
2000
lub "aktywować" lub "angażować"
09:50
or "confront," or "defy," or "create."
218
575000
3000
lub "stawiać czoła" albo "sprzeciwiać się" lub "tworzyć".
09:53
If we teach girls to change the verb
219
578000
3000
Jeśli nauczymy dziewczyny żeby zmieniać ten czasownik
09:56
we will actually enforce the girl inside us
220
581000
3000
to w rzeczywistości sprawimy, że nasza wewnętrzna dziewczynka stanie się silna
09:59
and the girl inside them.
221
584000
2000
podobnie jak ich wewnętrzna dziewczynka.
10:01
And I have to now share a few stories
222
586000
3000
Muszę teraz podzielić się z wami paroma historiami
10:04
of girls I've seen across the planet
223
589000
2000
dziewczyn, które poznałam w różnych miejscach na świecie,
10:06
who have engaged their girl,
224
591000
2000
które zaangażowały swoją wewnętrzną dziewczynkę,
10:08
who have taken on their girl in spite of
225
593000
2000
które zajęły się nią i zaakceptowały ją pomimo
10:10
all the circumstances around them.
226
595000
3000
niesprzyjających warunków, w jakich żyły.
10:13
I know a 14-year-old girl in the Netherlands,
227
598000
2000
Na przykład, znam czternastoletnią dziewczynę z Holandii,
10:15
for example, who is demanding that she take a boat
228
600000
4000
która żąda, żeby pozwolić jej wziąć łódź
10:19
and go around the entire world by herself.
229
604000
3000
i samodzielnie opłynąć cały świat.
10:22
There is a teenage girl who just recently
230
607000
2000
Jest taka nastolatka, która niedawno
10:24
went out and knew that she needed 56 stars
231
609000
3000
stwierdziła, że czuje potrzebę, aby wytatuować sobie
10:27
tattooed on the right side of her face.
232
612000
2000
po prawej stronie twarzy 56 gwiazdek.
10:29
There is a girl, Julia Butterfly Hill,
233
614000
3000
Pewna dziewczyna, Julia Butterfly Hill,
10:32
who lived for a year in a tree
234
617000
2000
żyła przez rok na drzewie,
10:34
because she wanted to protect the wild oaks.
235
619000
3000
bo chciała ochronić dzikie dęby.
10:37
There is a girl who I met 14 years ago in Afghanistan
236
622000
4000
Jest dziewczyna, którą poznałam 14 lat temu w Afganistanie,
10:41
who I have adopted as my daughter
237
626000
2000
którą zaadoptowałam jako córkę,
10:43
because her mother was killed. Her mother was a revolutionary.
238
628000
3000
ponieważ jej matka - rewolucjonistka - została zabita.
10:46
And this girl, when she was 17 years old,
239
631000
3000
I ta dziewczyna, kiedy miała 17 lat
10:49
wore a burqa in Afghanistan,
240
634000
2000
założyła burkę w Afganistanie
10:51
and went into the stadiums
241
636000
2000
i chodziła na stadiony
10:53
and documented the atrocities that were going on towards women,
242
638000
4000
i udokumentowała okrucieństwo wobec kobiet,
10:57
underneath her burqa, with a video.
243
642000
2000
kamerą ukrytą pod burką.
10:59
And that video became the video that went out all over the world
244
644000
3000
To nagranie obiegło cały świat
11:02
after 9/11 to show what was going on in Afghanistan.
245
647000
5000
po 11 września i ukazywało, co dzieje się w Afganistanie.
11:07
I want to talk about Rachel Corrie
246
652000
2000
Chcę powiedzieć o Rachel Corrie,
11:09
who was in her teens when she stood in front of an Israeli tank
247
654000
3000
nastolatce, która stanęła przed izraelskim czołgiem,
11:12
to say, "End the occupation."
248
657000
2000
żeby powiedzieć "skończcie okupację".
11:14
And she knew she risked death and she was literally gunned down
249
659000
3000
Wiedziała, że ryzykuje życiem i została dosłownie rozstrzelana
11:17
and rolled over by that tank.
250
662000
3000
i rozjechana przez ten czołg.
11:20
And I want to talk about a girl that I just met recently
251
665000
2000
Chcę powiedzieć o dziewczynie, którą poznałam niedawno
11:22
in Bukavu, who was impregnated by her rapist.
252
667000
4000
w Bukavu, która zaszła w ciążę na skutek gwałtu.
11:26
And she was holding her baby.
253
671000
2000
Trzymała swoje dziecko.
11:28
And I asked her if she loved her baby.
254
673000
2000
Zapytałam ją, czy kocha to dziecko.
11:30
And she looked into her baby's eyes and she said,
255
675000
2000
Popatrzyła mu w oczy i powiedziała:
11:32
"Of course I love my baby. How could I not love my baby?
256
677000
4000
"Oczywiście, że kocham swoje dziecko. Jak mogłabym go nie kochać?
11:36
It's my baby and it's full of love."
257
681000
2000
To moje dziecko i jest pełne miłości."
11:38
The capacity for girls to overcome situations
258
683000
4000
Zdolność dziewczyn do pokonywania trudności
11:42
and to move on levels, to me, is mind-blowing.
259
687000
4000
i rozwijania się jest dla mnie niepojęta.
11:46
There is a girl named Dorcas, and I just met her in Kenya.
260
691000
2000
Dorcas poznałam niedawno w Kenii.
11:48
Dorcas is 15 years old,
261
693000
2000
Dorcas ma 15 lat.
11:50
and she was trained in self-defense.
262
695000
2000
Uczyła się samoobrony.
11:52
A few months ago she was picked up on the street
263
697000
3000
Parę miesięcy temu zaczepiło ją na ulicy
11:55
by three older men.
264
700000
2000
trzech starszych od niej mężczyzn.
11:57
They kidnapped her, they put her in a car.
265
702000
3000
Porwali ją, wrzucili do samochodu.
12:00
And through her self-defense, she grabbed their Adam's apples,
266
705000
2000
Ale ona umiała się bronić, złapała ich za jabłka Adama,
12:02
she punched them in the eyes
267
707000
2000
uderzyła w oczy
12:04
and she got herself free and out of the car.
268
709000
4000
uwolniła się i uciekła z tego samochodu.
12:08
In Kenya, in August,
269
713000
2000
W sierpniu, w Kenii
12:10
I went to visit one of the V-Day safe houses for girls,
270
715000
3000
odwiedziłam jeden z bezpiecznych domów Dnia-W dla dziewczyn,
12:13
a house we opened seven years ago
271
718000
2000
który otwarliśmy siedem lat temu
12:15
with an amazing woman named Agnes Pareyio.
272
720000
3000
dzięki niezwykłej kobiecie - Agnes Pareyio.
12:18
Agnes was a woman who was cut when she was a little girl,
273
723000
4000
Agnes została okaleczona, kiedy była małą dziewczynką,
12:22
she was female genitally mutilated.
274
727000
2000
została obrzezana.
12:24
And she made a decision as many women do across this planet,
275
729000
3000
I podjęła decyzję,jak wiele kobiet na całym świecie,
12:27
that what was done to her would not be enforced and done
276
732000
3000
że tego, co jej zrobiono, nie będzie narzucać się
12:30
to other women and girls.
277
735000
2000
i robić innym kobietom i dziewczynom.
12:32
So, for years Agnes walked through the Rift valley.
278
737000
2000
Więc Agnes latami przemierzała Rift Valley.
12:34
She taught girls what a healthy vagina looked like,
279
739000
4000
Uczyła dziewczyny, jak wygląda zdrowa pochwa
12:38
and what a mutilated vagina looked like.
280
743000
3000
i jak wygląda obrzezana pochwa.
12:41
And in that time she saved many girls. And when we met her
281
746000
2000
Udało jej się uratować wiele dziewczyn. Kiedy ją poznaliśmy,
12:43
we asked her what we could do for her,
282
748000
2000
zapytaliśmy, co możemy dla niej zrobić,
12:45
and she said, "Well, if you got me a Jeep I could get around a lot faster."
283
750000
4000
powiedziała: "Kupcie mi Jeepa, będę mogła podróżować dużo szybciej".
12:49
So, we got her a Jeep. And then she saved 4,500 girls.
284
754000
3000
Więc kupiliśmy Jeepa. Udało jej się uratować 4 500 dziewczyn.
12:52
And then we asked her, "Okay, what else do you need?"
285
757000
2000
Później zapytaliśmy: "Czego jeszcze potrzebujesz?"
12:54
And she said, "Well, now, I need a house."
286
759000
3000
A ona odpowiedziała: "Potrzebuję domu".
12:57
So, seven years ago Agnes built the first V-Day safe house
287
762000
3000
Więc siedem lat temu Agnes wybudowała pierwszy bezpieczny dom Dnia-W
13:00
in Narok, Kenya, in the Masai land.
288
765000
3000
w Narok, w Kenii, na ziemiach Masajów.
13:03
And it was a house where girls could run away,
289
768000
2000
Był to dom, do którego dziewczyny mogły uciec,
13:05
they could save their clitoris, they wouldn't be cut,
290
770000
2000
żeby uratować swoje łechtaczki, żeby ich nie okaleczono,
13:07
they could go to school.
291
772000
2000
żeby mogły iść do szkoły.
13:09
And in the years that Agnes has had the house,
292
774000
2000
I w czasie, kiedy Agnes prowadziła ten dom,
13:11
she has changed the situation there.
293
776000
3000
zmieniła tamtejszą sytuację.
13:14
She has literally become deputy mayor.
294
779000
3000
Została wybrana na zastępcę burmistrza.
13:17
She's changed the rules.
295
782000
3000
Zmieniła prawo.
13:20
The whole community has bought in to what she's doing.
296
785000
2000
Cała społeczność przekonała się do tego, co Agnes robi.
13:22
When we were there she was doing a ritual
297
787000
3000
Kiedy tam byliśmy, odprawiała rytuał,
13:25
where she reconciles girls, who have run away, with their families.
298
790000
3000
podczas którego dziewczyny, które uciekły, godziły się ze swoimi rodzinami.
13:28
And there was a young girl named Jaclyn.
299
793000
3000
Była tam młoda dziewczyna o imieniu Jaclyn.
13:31
Jaclyn was 14 years old and she was in her Masai family
300
796000
3000
Jaclyn miała 14 lat, mieszkała ze swoją masajską rodziną,
13:34
and there's a drought in Kenya.
301
799000
2000
a w Kenii panuje susza.
13:36
So cows are dying, and cows are the most
302
801000
2000
Krowy zdychają, a krowy to najcenniejsze,
13:38
valued possession.
303
803000
2000
co się posiada.
13:40
And Jaclyn overheard her father
304
805000
2000
Jaclyn usłyszała, jak jej ojciec
13:42
talking to an old man about
305
807000
2000
rozmawiał z pewnym starszym mężczyzną
13:44
how he was about to sell her for the cows.
306
809000
3000
o tym, że chce ją sprzedać za krowy.
13:47
And she knew that meant she would be cut.
307
812000
2000
Wiedziała, że to oznaczałoby, że zostanie okaleczona.
13:49
She knew that meant she wouldn't go to school.
308
814000
2000
Wiedziała, że nie mogłaby wtedy chodzić do szkoły.
13:51
She knew that meant she wouldn't have a future.
309
816000
2000
Wiedziała, że nie miałaby przed sobą żadnej przyszłości.
13:53
She knew she would have to marry that old man, and she was 14.
310
818000
3000
Wiedziała, że musiałaby poślubić starca, a miała 14 lat.
13:56
So, one afternoon, she'd heard about the safe house,
311
821000
4000
Więc pewnego dnia dowiedziała się o bezpiecznym domu,
14:00
Jaclyn left her father's house
312
825000
2000
uciekła od ojca
14:02
and she walked for two days, two days
313
827000
3000
i szła przez dwa dni, dwa dni
14:05
through Masai land.
314
830000
2000
przez ziemie Masajów.
14:07
She slept with the hyenas. She hid at night.
315
832000
2000
Spała z hienami, ukrywała się w nocy.
14:09
She imagined her father killing her on one hand,
316
834000
3000
Wyobrażała sobie z jednej strony, że ojciec ją zabija,
14:12
and Mama Agnes greeting her,
317
837000
2000
a z drugiej, że wita ją Mama Agnes,
14:14
with the hope that she would greet her when she got to the house.
318
839000
2000
i miała nadzieję, że naprawdę ją powita, kiedy Jaclyn dotrze do domu.
14:16
And when she got to the house she was greeted.
319
841000
2000
I kiedy dotarła, została powitana.
14:18
Agnes took her in, and Agnes loved her,
320
843000
3000
Agnes przyjęła ją i pokochała.
14:21
and Agnes supported her for the year.
321
846000
2000
Agnes wspierała ją i utrzymywała przez rok.
14:23
She went to school and she found her voice,
322
848000
2000
Jaclyn poszła do szkoły i odnalazła swój głos,
14:25
and she found her identity, and she found her heart.
323
850000
2000
swoją osobowość, swoje serce.
14:27
Then, her time was ready
324
852000
3000
I potem, po roku, nadszedł czas, kiedy
14:30
when she had to go back to talk to her father
325
855000
3000
musiała wrócić do swojego ojca, żeby z nim porozmawiać
14:33
about the reconciliation, after a year.
326
858000
2000
o pogodzeniu się.
14:35
I had the privilege of being in the hut
327
860000
3000
Miałam zaszczyt być wtedy w chacie,
14:38
when she was reunited with her father and reconciled.
328
863000
3000
kiedy spotkała się z ojcem i pogodziła z nim.
14:41
In that hut, we walked in,
329
866000
3000
Kiedy weszliśmy do chaty,
14:44
and her father and his four wives were sitting there,
330
869000
3000
był tam jej ojciec i jego cztery żony
14:47
and her sisters who had just returned because
331
872000
2000
jej siostry, które właśnie wróciły,
14:49
they had all fled when she had fled,
332
874000
2000
ponieważ uciekły po tym, jak ona uciekła.
14:51
and her primary mother, who had been beaten
333
876000
3000
i jej matka, która została pobita
14:54
in standing up for her with the elders.
334
879000
3000
za to, że wstawiła się za nią przed starszyzną.
14:57
When her father saw her and saw who she had become,
335
882000
3000
Kiedy jej ojciec ją zobaczył i zobaczył, kim się stała,
15:00
in her full girl self,
336
885000
2000
w pełni swej dziewczęcości,
15:02
he threw his arms around her and broke down crying.
337
887000
3000
objął ją i wybuchnął płaczem.
15:05
He said, "You are beautiful. You have grown into a gorgeous woman.
338
890000
4000
Powiedział: "Jesteś piękna. Wyrosłaś na wspaniałą kobietę.
15:09
We will not cut you.
339
894000
2000
Nie poddamy cię obrzezaniu.
15:11
And I give you my word, here and now,
340
896000
2000
I daję ci moje słowo, tu i teraz,
15:13
that we will not cut your sisters either."
341
898000
3000
że twoich sióstr też nie obrzezamy".
15:16
And what she said to him was,
342
901000
2000
A ona mu odpowiedziała:
15:18
"You were willing to sell me for four cows,
343
903000
2000
"Chciałeś sprzedać mnie za cztery krowy,
15:20
and a calf and some blankets.
344
905000
4000
cielę i kilka koców.
15:24
But I promise you, now that I will be educated
345
909000
2000
Ale obiecuję Ci, że teraz, kiedy zdobędę wykształcenie,
15:26
I will always take care of you,
346
911000
3000
zawsze będę się tobą opiekować,
15:29
and I will come back and I will build you a house.
347
914000
3000
i wrócę do ciebie i wybuduję ci dom.
15:32
And I will be in your corner for the rest of your life."
348
917000
3000
I będę z tobą do końca twojego życia."
15:35
For me, that is the power of girls.
349
920000
2000
Dla mnie właśnie to jest siła dziewcząt.
15:37
And that is the power of transformation.
350
922000
3000
I to jest siła transformacji.
15:40
I want to close today
351
925000
3000
Chciałabym zakończyć
15:43
with a new piece from my book.
352
928000
2000
fragmentem mojej nowej książki.
15:45
And I want to do it tonight
353
930000
2000
I chciałabym to zrobić dziś
15:47
for the girl in everybody here.
354
932000
2000
dla dziewczynki w każdej z obecnych tu osób.
15:49
And I want to do it for Sunitha.
355
934000
3000
Chcę to zrobić dla Sunithy.
15:52
And I want to do it for the girls that Sunitha talked about yesterday,
356
937000
3000
Chcę to zrobić dla dziewcząt, o których Sunitha opowiadała wczoraj,
15:55
the girls who survive, the girls who can become somebody else.
357
940000
4000
dziewczynek, które przetrwały i mogą stać się kimś innym.
15:59
But I really want to do it for each and every person here,
358
944000
4000
Ale najbardziej chcę to zrobić dla każdej osoby obecnej tutaj,
16:03
to value the girl in us,
359
948000
2000
żeby doceniła swoją wewnętrzną dziewczynkę,
16:05
to value the part that cries,
360
950000
2000
żeby doceniła tę część, która płacze,
16:07
to value the part that's emotional,
361
952000
2000
żeby doceniła tę część, która jest emocjonalna,
16:09
to value the part that's vulnerable,
362
954000
2000
żeby doceniła tę część, która jest wrażliwa
16:11
to understand that's where the future lies.
363
956000
4000
i żeby uświadomiła sobie, że właśnie w tym jest nasza przyszłość.
16:15
This is called "I'm An Emotional Creature."
364
960000
2000
Zatytułowałam to: "Jestem Emocjonalnym Stworzeniem".
16:17
And it happened because I met a girl in Watts, L.A.
365
962000
3000
Stało się tak, bo w Watts w L.A poznałam pewną dziewczynę.
16:20
I was asking girls if they like being a girl,
366
965000
2000
Pytałam dziewczyny, czy lubią być dziewczynami,
16:22
and all the girls were like, "No, I hate it. I can't stand it.
367
967000
2000
wszystkie odpowiadały: "Nie, nie znoszę tego. Nie mogę tego wytrzymać.
16:24
It's all bad. My brothers get everything."
368
969000
3000
Nic w tym dobrego. Moi bracia dostają wszystko".
16:27
And this girl just sat up and went, "I love being a girl.
369
972000
2000
A ta dziewczyna wstała i powiedziała: "Kocham być dziewczyną.
16:29
I'm an emotional creature!"
370
974000
3000
Jestem emocjonalnym stworzeniem!"
16:32
(Laughter)
371
977000
1000
(Śmiech)
16:33
This is for her:
372
978000
3000
To dla niej:
16:36
I love being a girl.
373
981000
3000
Kocham być dziewczyną.
16:39
I can feel what you're feeling
374
984000
2000
Mogę czuć to, co ty czujesz,
16:41
as you're feeling inside the feeling before.
375
986000
3000
kiedy czujesz w sobie to, co czułeś wcześniej.
16:44
I am an emotional creature.
376
989000
4000
Jestem emocjonalnym stworzeniem.
16:48
Things do not come to me as intellectual theories
377
993000
2000
Świat to nie są dla mnie intelektualne teorie
16:50
or hard-pressed ideas.
378
995000
2000
ani idee wciskane na siłę.
16:52
They pulse through my organs and legs and burn up my ears.
379
997000
3000
Świat pulsuje i przepływa przez moje organy i nogi i pali mnie w uszy.
16:55
Oh, I know when your girlfriend's really pissed off,
380
1000000
3000
Wiem, kiedy twoja dziewczyna jest naprawdę wkurzona,
16:58
even though she appears to give you what you want.
381
1003000
2000
chociaż pozornie daje ci to, czego chcesz.
17:00
I know when a storm is coming.
382
1005000
2000
Wiem, kiedy nadchodzi burza.
17:02
I can feel the invisible stirrings in the air.
383
1007000
3000
Czuję niewidoczne zawirowania powietrza.
17:05
I can tell you he won't call back. It's a vibe I share.
384
1010000
3000
Wiem, kiedy on nie oddzwoni. Czuję to.
17:08
I am an emotional creature.
385
1013000
2000
Jestem emocjonalnym stworzeniem.
17:10
I love that I do not take things lightly.
386
1015000
3000
Kocham to, że niczego nie biorę lekko.
17:13
Everything is intense to me,
387
1018000
2000
Wszystko jest dla mnie intensywne,
17:15
the way I walk in the street, the way my momma wakes me up,
388
1020000
3000
sposób w jaki idę po ulicy, sposób, w jaki mama budzi mnie rano,
17:18
the way it's unbearable when I lose, the way I hear bad news.
389
1023000
4000
sposób, w jaki nie mogę znieść tego, że przegrywam, sposób w jaki dowiaduję się, że stało się coś złego.
17:22
I am an emotional creature.
390
1027000
3000
Jestem emocjonalnym stworzeniem.
17:25
I am connected to everything and everyone. I was born like that.
391
1030000
3000
Jestem związana ze wszystkim i wszystkimi. Taka się urodziłam.
17:28
Don't you say all negative
392
1033000
2000
Nie waż się powiedzieć, pełen krytyki,
17:30
that it's only only a teenage thing,
393
1035000
2000
że nastolatki tak mają,
17:32
or it's only because I'm a girl.
394
1037000
2000
albo, że to tylko dlatego, że jestem dziewczyną.
17:34
These feelings make me better.
395
1039000
2000
To uczucia sprawiają, że jestem lepsza.
17:36
They make me present. They make me ready. They make me strong.
396
1041000
2000
Sprawiają, że jestem obecna, gotowa, silna.
17:38
I am an emotional creature.
397
1043000
3000
Jestem emocjonalnym stworzeniem.
17:41
There is a particular way of knowing.
398
1046000
2000
Jest taki specyficzny sposób poznawania,
17:43
It's like the older women somehow forgot.
399
1048000
2000
podobny do sposobu, w jaki starsze kobiety zapominają.
17:45
I rejoice that it's still in my body.
400
1050000
3000
Cieszę się, że wciąż jest w moim ciele.
17:48
Oh, I know when the coconut's about to fall.
401
1053000
4000
Wiem, kiedy kokos spadnie.
17:52
I know we have pushed the Earth too far.
402
1057000
4000
Wiem, że za daleko posunęliśmy się wobec Ziemi.
17:56
I know my father isn't coming back,
403
1061000
2000
Wiem, że mój ojciec nie wróci
17:58
and that no one's prepared for the fire.
404
1063000
3000
i że nikt nie jest przygotowany na pożar.
18:01
I know that lipstick means more than show,
405
1066000
3000
Wiem, że szminka jest nie tylko na pokaz,
18:04
and boys are super insecure,
406
1069000
2000
a chłopcy zupełnie nie mają poczucia bezpieczeństwa,
18:06
and so-called terrorists are made, not born.
407
1071000
3000
a tak zwani terroryści nie rodzą się tacy, tylko tak się ich kształtuje.
18:09
I know that one kiss
408
1074000
2000
Wiem, że jeden pocałunek
18:11
could take away all my decision-making ability.
409
1076000
3000
może odebrać mi całą zdolność do podejmowania decyzji.
18:14
(Laughter)
410
1079000
2000
(Śmiech)
18:16
And you know what? Sometimes it should.
411
1081000
3000
I wiecie co? Czasami powinien.
18:19
This is not extreme. It's a girl thing,
412
1084000
2000
To nie przesada. To dziewczyńskie sprawy,
18:21
what we would all be if the big door inside us flew open.
413
1086000
4000
wszyscy bylibyśmy tacy, gdyby wielkie drzwi w nas otworzyły się.
18:25
Don't tell me not to cry, to calm it down,
414
1090000
2000
Nie mów mi, żebym nie płakała i uspokoiła się.
18:27
not to be so extreme, to be reasonable.
415
1092000
2000
żebym nie popadała w skrajności i była rozsądna.
18:29
I am an emotional creature.
416
1094000
3000
Jestem emocjonalnym stworzeniem.
18:32
It's how the earth got made, how the wind continues to pollinate.
417
1097000
3000
Tak powstała ziemia, tak zapyla wiatr.
18:35
You don't tell the Atlantic Ocean to behave.
418
1100000
5000
Oceanowi Atlantyckiemu nie mówisz, żeby był grzeczny.
18:40
I am an emotional creature.
419
1105000
2000
Jestem emocjonalnym stworzeniem.
18:42
Why would you want to shut me down or turn me off?
420
1107000
2000
Dlaczego chcesz mnie uciszyć i wyłączyć?
18:44
I am your remaining memory.
421
1109000
3000
Jestem pamięcią, która ci pozostała.
18:47
I can take you back.
422
1112000
2000
Mogę cię przyjąć z powrotem.
18:49
Nothing's been diluted.
423
1114000
2000
Nic nie osłabło.
18:51
Nothing's leaked out.
424
1116000
2000
Nic nie wyciekło.
18:53
I love, hear me, I love
425
1118000
3000
Kocham, usłysz mnie, kocham
18:56
that I can feel the feelings inside you,
426
1121000
5000
to, że mogę poczuć to, co czujesz w sobie,
19:01
even if they stop my life,
427
1126000
3000
nawet jeśli to zatrzyma moje życie,
19:04
even if they break my heart,
428
1129000
2000
złamie mi serce,
19:06
even if they take me off track,
429
1131000
3000
sprowadzi mnie z drogi,
19:09
they make me responsible.
430
1134000
2000
to sprawia, że jestem odpowiedzialna.
19:11
I am an emotional, I am an emotional,
431
1136000
4000
Jestem emocjonalnym, jestem emocjonalnym,
19:15
incondotional, devotional creature.
432
1140000
3000
bezwarunkowym, skłonnym do poświęceń stworzeniem.
19:18
And I love, hear me,
433
1143000
3000
Usłysz mnie, kocham,
19:21
I love, love, love being a girl.
434
1146000
4000
kocham, kocham, kocham być dziewczyną.
19:25
Can you say it with me?
435
1150000
2000
Czy możecie powiedzieć to ze mną?
19:27
I love, I love, love, love
436
1152000
4000
Kocham, kocham, kocham, kocham
19:31
being a girl!
437
1156000
2000
być dziewczyną!
19:33
Thank you very much.
438
1158000
2000
Bardzo wam dziękuję.
19:35
(Applause)
439
1160000
13000
(Brawa)
ABOUT THE SPEAKER
Eve Ensler - Playwright, activistEve Ensler created the ground-breaking "Vagina Monologues," whose success propelled her to found V-Day -- a movement to end violence against women and girls everywhere.
Why you should listen
Inspired by intimate conversations with friends, Eve Ensler wrote The Vagina Monologues. The play recounts tender, funny, gripping and horrifying stories she gathered from hundreds of women about their bodies, their sexual experiences, and yes, their vaginas. Since its first staging in 1996, it has been translated into more than 45 languages, performed in more than 120 countries and re-created as an HBO film.
The Vagina Monologues' success allowed Ensler to create V-Day, a global activist movement to end violence against women and girls, which has so far raised $85 million to prevent violence and protect abused women. In February 2011, Ensler received the Isabelle Stephenson Tony Award for her philanthropic work. Ensler has also drawn praise for The Good Body, a play that cuts to women's obsession with their appearance, and her film What I Want My Words to Do to You, which portrays a writing group she leads at a correctional facility for women. Today, she continues to find new projects and push the envelope. Her latest play, I Am an Emotional Creature: The Secret Life of Girls Around the World, hit the New York Times bestseller list and just wrapped a workshop production in Johannesburg -- nest stop is Paris and then Berkeley in June 2012.
Eve Ensler | Speaker | TED.com