ABOUT THE SPEAKER
Sheila Patek - Biologist, biomechanics researcher
Biologist Sheila Patek is addicted to speed -- animal speed. She's measured the fastest animal movements in the world, made by snail-smashing mantis shrimp and the snapping mandibles of trap-jaw ants.

Why you should listen

Sheila Patek, a UC Berkeley biologist, made a name for herself by measuring the hyperfast movements of snail-smashing mantis shrimp heels and bug-snapping ant jaws, using high-speed video cameras recording at up to 20,000 frames per second. In 2004, she and her team showed that peacock mantis shrimp had the fastest feeding strike in the animal kingdom, and that they are the only known animal to store energy in a hyperbolic paraboloid, a super-strong Pringles-shaped structure more often found in modern architecture.

Then in 2006, she and her team announced that trap-jaw ants had stolen the title of fastest striker from the mantis shrimp, when their research measured the ants' snapping jaws at an awesome 78 to 145 miles per hour, accelerating at 100,000 times the force of gravity. Patek's previous research focused on the sounds made by spiny lobsters, discovering that they used a mechanism similar to a violin. In 2004, she was named one of Popular Science magazine's "Brilliant 10." The Patek Lab at University of Massachusetts Amherst, where Patek is the principal investigator, continues to explore evolutionary questions through the integration of physiology, biomechanics, evolutionary analysis and animal behavior.

More profile about the speaker
Sheila Patek | Speaker | TED.com
TED2004

Sheila Patek: The shrimp with a kick!

Sheila Patek bada najszybsze zwierzęta

Filmed:
1,659,037 views

Biolog Sheila Patek opowiada o swojej pracy nad pomiarem prędkości uderzenia ustonogów, jednym z najszybszych ruchów w świecie zwierząt, przy której korzystała z kamer nagrywająych 20.000 klatek na sekundę.
- Biologist, biomechanics researcher
Biologist Sheila Patek is addicted to speed -- animal speed. She's measured the fastest animal movements in the world, made by snail-smashing mantis shrimp and the snapping mandibles of trap-jaw ants. Full bio

Double-click the English transcript below to play the video.

00:25
If you'dty byś like to learnuczyć się how to playgrać the lobsterHomar, we have some here.
0
0
3000
Jeśli chcielibyście się nauczyć zagrać homara, to mamy tu kilka.
00:28
And that's not a jokeżart, we really do.
1
3000
2000
I to nie jest żart, naprawdę mamy.
00:30
So come up afterwardspotem and I'll showpokazać you how to playgrać a lobsterHomar.
2
5000
3000
Przyjdźcie po wszystkim i pokażę wam jak zagrać homara.
00:33
So, actuallytak właściwie, I startedRozpoczęty workingpracujący on what's callednazywa the mantisModliszka shrimpkrewetki
3
8000
4000
Zaczęłam pracować nad czymś znanym jako ustonogi
00:37
a fewkilka yearslat agotemu because they make sounddźwięk.
4
12000
3000
kilka lat temu z powodu wydawanego przez nie dźwięku.
00:40
This is a recordingnagranie I madezrobiony of a mantisModliszka shrimpkrewetki
5
15000
2000
Oto nagranie ustonoga
00:42
that's founduznany off the coastWybrzeże of CaliforniaCalifornia.
6
17000
2000
znalezionego nad wybrzeżem Kalifornii.
00:55
And while that's an absolutelyabsolutnie fascinatingfascynujący sounddźwięk,
7
30000
3000
I chociaż to absolutnie fascynujący dźwięk,
00:58
it actuallytak właściwie turnsskręca out to be a very difficulttrudny projectprojekt.
8
33000
3000
to okazało się to być bardzo trudnym projektem.
01:01
And while I was strugglingwalczy to figurepostać out how and why mantisModliszka shrimpkrewetki,
9
36000
5000
I gdy zmagałam się z odkrywaniem jak i dlaczego ustonogi,
01:06
or stomatopodsstomatopods, make sounddźwięk, I startedRozpoczęty to think about theirich appendagesprzydatków.
10
41000
4000
lub też stomatopoda, wydają dźwięk, zaczęłam się zastanawiać nad ich kończynami.
01:10
And mantisModliszka shrimpkrewetki are callednazywa "mantisModliszka shrimpkrewetki" after the prayingmodląc się mantisesModliszki,
11
45000
3000
Ustonogi (ang. mantis shrimp) nazwane zostały po modliszkach (ang. mantis),
01:13
whichktóry alsorównież have a fastszybki feedingkarmienie appendagedodatek. And I startedRozpoczęty to think,
12
48000
4000
które mają również szybkie kończyny atakujące. I pomyślałam sobie,
01:17
well, maybe it will be interestingciekawy, while listeningsłuchający to theirich soundsDźwięki,
13
52000
3000
że, może to być interesujące, by słuchając ich odgłosów,
01:20
to figurepostać out how these animalszwierzęta generateGenerować very fastszybki feedingkarmienie strikesUderzenia.
14
55000
3000
sprawdzić jak te zwierzęta generują bardzo szybkie uderzenia w trakcie ataku.
01:23
And so todaydzisiaj I'll talk about the extremeskrajny stomatopodstomatopod strikestrajk,
15
58000
4000
A więc dziś opowiem o ekstremalnych atakach stomatopodów,
01:27
work that I've doneGotowe in collaborationwspółpraca with WyattWyatt KorffKorff and RoyRoy CaldwellCaldwell.
16
62000
3000
nad którymi pracowałam wspólnie z Wyattem Korffem i Royem Caldwellem.
01:30
So, mantisModliszka shrimpkrewetki come in two varietiesodmiany:
17
65000
3000
Ustonogi występują w dwóch odmianach:
01:33
there are spearersspearers and smashersSmashers.
18
68000
2000
dźgające i tłukące.
01:35
And this is a spearingwłócznią mantisModliszka shrimpkrewetki, or stomatopodstomatopod.
19
70000
3000
To jest ustonóg dźgający.
01:38
And he liveszyje in the sandpiasek, and he catchespołowów things that go by overheadobciążenie.
20
73000
5000
Żyje w piasku i łowi co przepłynie mu nad głową.
01:43
So, a quickszybki strikestrajk like that. And if we slowpowolny it down a bitkawałek,
21
78000
5000
Szybkie uderzenie. I jeśli je trochę zwolnimy,
01:48
this is the mantisModliszka shrimpkrewetki -- the samepodobnie speciesgatunki --
22
83000
2000
to jest ustonóg - ten sam gatunek -
01:50
recordednagrany at 1,000 framesramki a seconddruga,
23
85000
2000
nagrany w 1.000 klatek na sekundę,
01:52
playedgrał back at 15 framesramki perza seconddruga.
24
87000
2000
odgrywany w 15 ramkach na sekundę.
01:54
And you can see it's just a really spectacularspektakularny extensionrozbudowa of the limbskończyn,
25
89000
6000
Możecie zauważyć to niesamowite wydłużenie odnóży,
02:00
explodingwybuchający upwardw górę to actuallytak właściwie just catchłapać
26
95000
3000
eksplodujących w górę by chwycić
02:03
a deadnie żyje piecekawałek of shrimpkrewetki that I had offeredoferowany it.
27
98000
2000
kawałek martwej krewetki, którą podsunęłam.
02:05
Now, the other typerodzaj of mantisModliszka shrimpkrewetki is the smasherkociak stomatopodstomatopod,
28
100000
5000
Drugą odmianą stomatopodów są ustongi tłukące,
02:10
and these guys openotwarty up snailsślimaki for a livingżycie.
29
105000
3000
ci kolesie żyją z otwierania ślimaków.
02:13
And so this guy getsdostaje the snailślimak all setzestaw up and givesdaje it a good whackwalnięcie.
30
108000
5000
Ten tu ustawi sobie ślimaka i daje mu niezłego łupnia.
02:18
(LaughterŚmiech)
31
113000
1000
(Śmiech)
02:19
So, I'll playgrać it one more time.
32
114000
2000
Puszczę to jeszcze raz.
02:21
He wigglesWiggles it in placemiejsce, tugsszarpie it with his nosenos, and smashSmash.
33
116000
4000
Obraca go w miejscu, popcha nosem i tłucze.
02:25
And a fewkilka smashesrozbija laterpóźniej, the snailślimak is brokenzłamany openotwarty, and he's got a good dinnerobiad.
34
120000
7000
Kilka uderzeń później ma dobry obiad z rozłupanego ślimaka.
02:32
So, the smasherkociak raptorialdetal appendagedodatek can stabstab with a pointpunkt at the endkoniec,
35
127000
4000
Kończyna atakująca może dźgać ostrym zakończeniem,
02:36
or it can smashSmash with the heelpięty.
36
131000
2000
lub tłuc piętą.
02:38
And todaydzisiaj I'll talk about the smashingSmashing typerodzaj of strikestrajk.
37
133000
3000
Będę dziś mówiła o ataku tłukącym.
02:41
And so the first questionpytanie that cameoprawa ołowiana witrażu to mindumysł was,
38
136000
2000
Pierwszym pytaniem, które się nasuwa, było,
02:43
well, how fastszybki does this limbkończyna moveruszaj się?
39
138000
3000
jak szybko te kończyny się poruszają?
02:46
Because it's movingw ruchu prettyładny darncholernie fastszybki on that videowideo.
40
141000
3000
Bo na tym filmie rusza się cholernie szybko.
02:49
And I immediatelynatychmiast cameoprawa ołowiana witrażu uponna a problemproblem.
41
144000
3000
Od razu natrafiłam na problem.
02:52
EveryKażdy singlepojedynczy high-speedwysoka prędkość videowideo systemsystem in the biologybiologia departmentdepartament
42
147000
3000
Każdy system wideo wysokiej prędkości na wydziale bilogii
02:55
at BerkeleyBerkeley wasn'tnie było fastszybki enoughdość to catchłapać this movementruch.
43
150000
4000
w Berkley nie był wystarczająco szybki by nagrać ten ruch.
02:59
We simplypo prostu couldn'tnie mógł capturezdobyć it on videowideo.
44
154000
2000
Po prostu nie mogliśmy tego złapać na wideo.
03:01
And so this had me stymiednapiętnowany for quitecałkiem a long periodokres of time.
45
156000
3000
To powstrzymywało moją pracę na długi okres czasu.
03:04
And then a BBCBBC crewzałoga cameoprawa ołowiana witrażu cruisingCruising throughprzez the biologybiologia departmentdepartament,
46
159000
3000
Aż kiedyś ekipa BBC przeleciała przez wydział biologii,
03:07
looking for a storyfabuła to do about newNowy technologiestechnologie in biologybiologia.
47
162000
5000
w poszukiwaniu materiału o nowych technologiach w biologii.
03:12
And so we struckpowalony up a dealsprawa.
48
167000
2000
Więc poszliśmy na układ.
03:14
I said, "Well, if you guys rentwynajem the high-speedwysoka prędkość videowideo systemsystem
49
169000
2000
Powiedziałam: "Jeśli pożyczycie nam kamerę wysokiej prędkości
03:16
that could capturezdobyć these movementsruchy,
50
171000
2000
która nagra te ruchy,
03:18
you guys can filmfilm us collectingzbieranie the datadane."
51
173000
3000
możecie sfilmować nas zbierających dane".
03:21
And believe it or not, they wentposzedł for it. (LaughterŚmiech)
52
176000
2000
Uwierzcie bądź nie, poszli na to.
03:23
So we got this incredibleniesamowite videowideo systemsystem. It's very newNowy technologytechnologia --
53
178000
4000
Dostaliśmy więc ten niesamowity system wideo. To bardzo nowoczesna technologia -
03:27
it just cameoprawa ołowiana witrażu out about a yearrok agotemu --
54
182000
2000
pojawiła się dopiero rok temu -
03:29
that allowspozwala you to filmfilm at extremelyniezwykle highwysoki speedsprędkości in lowNiska lightlekki.
55
184000
5000
pozwala nagrywać z ekstremalną prędkością przy słabym oświetleniu.
03:34
And lowNiska lightlekki is a criticalkrytyczny issuekwestia with filmingfilmowanie animalszwierzęta,
56
189000
2000
A słabe oświetlenie to zasadnicza sprawa przy filmowaniu zwierząt,
03:36
because if it's too highwysoki, you frysmażyć them. (LaughterŚmiech)
57
191000
3000
bo jeśli jest za mocne, to je usmażysz.
03:39
So this is a mantisModliszka shrimpkrewetki. There are the eyesoczy up here,
58
194000
5000
To jest ustonóg. Tam u góry są oczy,
03:44
and there's that raptorialdetal appendagedodatek, and there's the heelpięty.
59
199000
3000
tu ta atakująca kończyna a tu pięta.
03:47
And that thing'srzecz jest going to swinghuśtawka around and smashSmash the snailślimak.
60
202000
3000
Zamachnie się i uderzy tego ślimaka.
03:50
And the snail'sślimaczy wiredprzewodowy to a stickkij,
61
205000
1000
Ślimak jest przywiązany do patyka,
03:51
so he's a little bitkawałek easierłatwiejsze to setzestaw up the shotstrzał. And -- yeah.
62
206000
4000
by było łatwiej uchwycić nagranie. A - no tak.
03:55
(LaughterŚmiech)
63
210000
2000
(Śmiech)
03:57
I hopenadzieja there aren'tnie są any snailślimak rightsprawa activistsaktywiści around here.
64
212000
3000
Mam nadzieję, że nie ma tu aktywistów broniących praw ślimaków.
04:00
(LaughterŚmiech)
65
215000
2000
(Śmiech)
04:02
So this was filmednakręcony at 5,000 framesramki perza seconddruga,
66
217000
5000
To zostało nagrane w 5.000 klatek na sekundę
04:07
and I'm playinggra it back at 15. And so this is slowedspowolniony down 333 timesczasy.
67
222000
5000
a odgrywam je w 15. Czyli spowolnione 333 razy.
04:12
And as you'llTy będziesz noticeogłoszenie, it's still prettyładny goshBoże darncholernie fastszybki
68
227000
3000
I jak widzicie, to ciągle cholernie szybko
04:15
slowedspowolniony down 333 timesczasy. It's an incrediblyniewiarygodnie powerfulpotężny movementruch.
69
230000
4000
nawet spowolnione 333 razy. To niesamowicie silny ruch.
04:19
The wholecały limbkończyna extendsrozszerza się out. The bodyciało flexesSznury backwardsWstecz --
70
234000
3000
Całe odnóże się wyciąga. Ciało przechyla się w tył -
04:22
just a spectacularspektakularny movementruch.
71
237000
3000
wprost spektakularny ruch.
04:25
And so what we did is, we tookwziął a look at these videosfilmy wideo,
72
240000
2000
To co zrobiliśmy to, wzięliśmy te wszystkie nagrania,
04:27
and we measuredwymierzony how fastszybki the limbkończyna was movingw ruchu
73
242000
2000
i zmierzyliśmy jak szybko porusza się odnóże
04:29
to get back to that originaloryginalny questionpytanie.
74
244000
2000
by wrócić do naszego pierwotnego pytania.
04:31
And we were in for our first surpriseniespodzianka.
75
246000
3000
I tu czekała nas pierwsza niespodzianka.
04:34
So what we calculatedobliczone was that the limbskończyn were movingw ruchu
76
249000
3000
Z obliczeń wynikało, że odnóża poruszały się
04:37
at the peakszczyt speedprędkość rangingpocząwszy from 10 metersmetrów perza seconddruga
77
252000
2000
w zakresie od 10 metrów na sekundę
04:39
all the way up to 23 metersmetrów perza seconddruga.
78
254000
2000
aż po 23 metry na sekundę.
04:41
And for those of you who preferwoleć milesmile perza hourgodzina,
79
256000
2000
A dla tych, którzy wolą kilometry na godzinę,
04:43
that's over 45 milesmile perza hourgodzina in waterwoda. And this is really darncholernie fastszybki.
80
258000
5000
to ponad 72 kilometry na godzinę pod wodą. A to jest naprawdę bardzo szybko.
04:48
In factfakt, it's so fastszybki we were ablezdolny to addDodaj a newNowy pointpunkt
81
263000
4000
W zasadzie tak szybko, że mogliśmy dodać nową pozycję
04:52
on the extremeskrajny animalzwierzę movementruch spectrumwidmo.
82
267000
3000
na skali ekstremalnych ruchów zwierząt.
04:55
And mantisModliszka shrimpkrewetki are officiallyoficjalnie the fastestnajszybszy measuredwymierzony feedingkarmienie strikestrajk
83
270000
3000
Ustonogi są oficjalnie najszybciej atakującymi pożywienie
04:58
of any animalzwierzę systemsystem. So our first surpriseniespodzianka.
84
273000
4000
ze wszystkich zwierząt. To nasza pierwsza niespodzianka.
05:02
(ApplauseAplauz)
85
277000
1000
(Oklaski)
05:03
So that was really coolchłodny and very unexpectedniespodziewany.
86
278000
3000
To było naprawdę fajne i całkowicie nieoczekiwane.
05:06
So, you mightmoc be wonderingpełen zdumienia, well, how do they do it?
87
281000
3000
Możecie się zastanawiać, jak one to robią?
05:09
And actuallytak właściwie, this work was doneGotowe in the 1960s
88
284000
3000
To zostało już zbadane w latach 60-tych
05:12
by a famoussławny biologistbiolog namedo imieniu MalcolmMalcolm BurrowsBurrows.
89
287000
2000
przez znanego biologa o nazwisku Malcolm Burrows.
05:14
And what he showedpokazał in mantisModliszka shrimpkrewetki is that they use
90
289000
3000
Wykazał on, że ustonogi używają czegoś,
05:17
what's callednazywa a "catchłapać mechanismmechanizm," or "clickKliknij mechanismmechanizm."
91
292000
3000
co nazywamy mechanizmem zwalniającym.
05:20
And what this basicallygruntownie consistsskłada się of is a largeduży musclemięsień
92
295000
4000
Składa się on z dużego mięśnia,
05:24
that takes a good long time to contractkontrakt,
93
299000
2000
który potrzebuje sporo czasu by się napiąć
05:26
and a latchzatrzask that preventszapobiega anything from movingw ruchu.
94
301000
3000
i zatrzasku, który zapobiega poruszaniu się reszty.
05:29
So the musclemięsień contractskontrakty, and nothing happensdzieje się.
95
304000
2000
Mięsień się napina i nic się nie dzieje.
05:31
And oncepewnego razu the muscle'smięśnia contractedzakontraktowany completelycałkowicie, everything'swszystkie rzeczy storedzapisane up --
96
306000
3000
A gdy skurczy się całkowicie, wszystko jest napięte -
05:34
the latchzatrzask fliesmuchy upwardw górę, and you've got the movementruch.
97
309000
4000
zatrzask leci do góry i mamy ruch.
05:38
And that's basicallygruntownie what's callednazywa a "powermoc amplificationwzmocnienie systemsystem."
98
313000
3000
Nazywamy to systemem wzmocnienia siły.
05:41
It takes a long time for the musclemięsień to contractkontrakt,
99
316000
2000
Mięsień potrzebuje dużo czasu na skurcz
05:43
and a very shortkrótki time for the limbkończyna to flylatać out.
100
318000
2000
a kończynie potrzeba niewiele czasu na odrzut.
05:45
And so I thought that this was sortsortować of the endkoniec of the storyfabuła.
101
320000
3000
No i tu pomyślałam, że to już jakby koniec historii.
05:48
This was how mantisModliszka shrimpskrewetki make these very fastszybki strikesUderzenia.
102
323000
4000
Tak właśnie ustonogi osiągają takie prędkości uderzeń.
05:52
But then I tookwziął a tripwycieczka to the NationalKrajowe MuseumMuzeum of NaturalNaturalne HistoryHistoria.
103
327000
4000
Później jednak odbyłam podróż do Muzeum Historii Naturalnej.
05:56
And if any of you ever have a chanceszansa,
104
331000
2000
I jeśli kiedyś będziecie mieli okazję,
05:58
backstageza kulisami of the NationalKrajowe MuseumMuzeum of NaturalNaturalne HistoryHistoria
105
333000
2000
to na zapleczu Muzeum Historii Naturalnej
06:00
is one of the world'srecyrodycyjstwo diecystwo recyrodycyjstwo diecystwo recy sektorcy bestNajlepiej collectionskolekcje of preservedzachowane mantisModliszka shrimpkrewetki. And what --
106
335000
4000
znajduje się jeden z najlepszych na świecie zbiorów ustonogów. I co -
06:04
(LaughterŚmiech)
107
339000
1000
(Śmiech)
06:05
this is seriouspoważny businessbiznes for me.
108
340000
2000
dla mnie to poważna sprawa.
06:07
(LaughterŚmiech)
109
342000
1000
(Śmiech)
06:08
So, this -- what I saw, on everykażdy singlepojedynczy mantisModliszka shrimpkrewetki limbkończyna,
110
343000
5000
No i - zobaczyłam, że na każdym jednym odnóżu ustonogów,
06:13
whetherczy it's a spearerspearer or a smasherkociak,
111
348000
2000
czy to u dźgających czy tłukących,
06:15
is a beautifulpiękny saddle-shapedw kształcie siodła structureStruktura
112
350000
2000
jest piękny element w kształcie siodła
06:17
right on the topTop surfacepowierzchnia of the limbkończyna. And you can see it right here.
113
352000
4000
zaraz na górnej powierzchni odnóża. Widać go tutaj.
06:21
It just lookswygląda like a saddlesiodło you'dty byś put on a horsekoń.
114
356000
2000
Wygląda jak siodło dla konia.
06:23
It's a very beautifulpiękny structureStruktura.
115
358000
2000
Przepiękna struktura.
06:25
And it's surroundedotoczony by membranousbłoniaste areasobszary. And those membranousbłoniaste areasobszary
116
360000
5000
Otoczona jest membranowymi obszarami.Te membranowe kształty
06:30
suggestedzasugerował to me that maybe this is some kinduprzejmy of dynamicallydynamicznie flexibleelastyczne structureStruktura.
117
365000
4000
zasugerowały mi, że być może jest to rodzaj pewnej dynamicznej, elastycznej struktury.
06:34
And this really sortsortować of had me scratchingdrapanie my headgłowa for a while.
118
369000
3000
Zastanawiałam się nad tym dość długo.
06:37
And then we did a seriesseria of calculationsobliczenia, and what we were ablezdolny to showpokazać
119
372000
4000
Wykonaliśmy wiele obliczeń i udało nam się wykazać,
06:41
is that these mantisModliszka shrimpkrewetki have to have a springwiosna.
120
376000
4000
że ustonogi muszą mieć jakąś sprężynę.
06:45
There needswymagania to be some kinduprzejmy of spring-loadedsprężynowe mechanismmechanizm
121
380000
3000
To musi być jakiś rodzaj mechanizmu sprężynowego
06:48
in orderzamówienie to generateGenerować the amountilość of forcesiła that we observenależy przestrzegać,
122
383000
2000
by wygenerować taką siłę, jaką zaobserwowaliśmy,
06:50
and the speedprędkość that we observenależy przestrzegać, and the outputwydajność of the systemsystem.
123
385000
3000
i taką prędkość oraz wydajność systemu.
06:53
So we thought, OK, this mustmusi be a springwiosna --
124
388000
3000
Pomyśleliśmy więc: OK, to musi być sprężyna -
06:56
the saddlesiodło could very well be a springwiosna.
125
391000
2000
siodło może pełnić rolę sprężyny.
06:58
And we wentposzedł back to those high-speedwysoka prędkość videosfilmy wideo again,
126
393000
2000
Obejrzeliśmy ponownie te nagrania w wysokiej prędkości
07:00
and we could actuallytak właściwie visualizewyobrażać sobie the saddlesiodło compressingKompresja and extendingrozsuwalny.
127
395000
6000
i mogliśmy rzeczywiście zaobserwować kurczenie i rozprężanie siodła.
07:06
And I'll just do that one more time.
128
401000
3000
Zrobię to jeszcze raz.
07:09
And then if you take a look at the videowideo --
129
404000
2000
Jeśli się dobrze przyjrzycie -
07:11
it's a little bitkawałek hardciężko to see -- it's outlinedprzedstawione in yellowżółty.
130
406000
2000
trochę ciężko to zauważyć - jest zaznaczone na żółto.
07:13
The saddlesiodło is outlinedprzedstawione in yellowżółty. You can actuallytak właściwie see it
131
408000
2000
Siodło jest zaznaczone na żółto. Widać jak
07:15
extendingrozsuwalny over the coursekurs of the strikestrajk, and actuallytak właściwie hyperextendinghyperextending.
132
410000
4000
rozpręża się w trakcie uderzenia, praktycznie hiper-rozpręża.
07:19
So, we'vemamy had very solidsolidny evidencedowód showingseans
133
414000
2000
Mieliśmy zatem solidny dowód, pokazujący
07:21
that that saddle-shapedw kształcie siodła structureStruktura actuallytak właściwie compresseskompresuje and extendsrozszerza się,
134
416000
4000
że siodło rzeczywiście kurczy się i rozpręża
07:25
and does, in factfakt, functionfunkcjonować as a springwiosna.
135
420000
2000
oraz pełni funkcję sprężyny.
07:27
The saddle-shapedw kształcie siodła structureStruktura is alsorównież knownznany as a "hyperbolichiperboliczny paraboloidparaboloidy surfacepowierzchnia,"
136
422000
5000
Kształt siodła znany jest również jako paraboloida hiperboliczna
07:32
or an "anticlasticAnticlastic surfacepowierzchnia."
137
427000
2000
lub powierznia antyklastyczna.
07:34
And this is very well knownznany to engineersinżynierowie and architectsarchitekci,
138
429000
2000
Jest bardzo dobrze znany inżynierom i architektom,
07:36
because it's a very strongsilny surfacepowierzchnia in compressionKompresja.
139
431000
3000
bo jest szczególnie wytrzymały na ściskanie.
07:39
It has curvesKrzywe in two directionswskazówki,
140
434000
2000
Wygina się w dwóch kierunkach,
07:41
one curvekrzywa upwardw górę and oppositenaprzeciwko transversepoprzeczne curvekrzywa down the other,
141
436000
3000
jedno wygięcie w górę a przeciwne, poprzeczne wygięcie w dół,
07:44
so any kinduprzejmy of perturbationperturbacji spreadsspready the forcessiły
142
439000
3000
więc wszelkie napięcia rozkładają siły
07:47
over the surfacepowierzchnia of this typerodzaj of shapekształt.
143
442000
3000
na całej powierzchni tego kształtu.
07:50
So it's very well knownznany to engineersinżynierowie, not as well knownznany to biologistsbiolodzy.
144
445000
4000
Jest więc bardzo dobrze znany inżynierom, nie tak bardzo biologom.
07:54
It's alsorównież knownznany to quitecałkiem a fewkilka people who make jewelrybiżuteria,
145
449000
4000
Jest również znany wielu osobom tworzącym biżuterię,
07:58
because it requireswymaga very little materialmateriał
146
453000
3000
bo wymaga bardzo niewielkiej ilości materiału
08:01
to buildbudować this typerodzaj of surfacepowierzchnia, and it's very strongsilny.
147
456000
3000
do budowy no i jest bardzo wytrzymały.
08:04
So if you're going to buildbudować a thincienki goldzłoto structureStruktura,
148
459000
2000
Jeśli chcecie stworzyć cieniutki element ze złota,
08:06
it's very nicemiły to have it in a shapekształt that's strongsilny.
149
461000
2000
to dobrze jest użyć wytrzymałego kształtu.
08:08
Now, it's alsorównież knownznany to architectsarchitekci. One of the mostwiększość famoussławny architectsarchitekci
150
463000
5000
Znany jest również architektom. Jednym z najsłynniejszych
08:13
is EduardoEduardo CatalanoCatalano, who popularizedspopularyzował this structureStruktura.
151
468000
3000
jest Eduardo Catalano, który spopularyzował ten kształt.
08:16
And what's shownpokazane here is a saddle-shapedw kształcie siodła roofdach that he builtwybudowany
152
471000
3000
Widzicie tu, zbudowany przez niego, dach w kształcie siodła,
08:19
that's 87 and a halfpół feetstopy spanwisespanwise.
153
474000
4000
który rozciąga się na 26 i pół metra.
08:23
It's two and a halfpół inchescale thickgruby, and supportedutrzymany at two pointszwrotnica.
154
478000
3000
Ma grubość 75 cm i podtrzymywany jest w dwóch punktach.
08:26
And one of the reasonspowody why he designedzaprojektowany roofsdachy this way is because it's --
155
481000
5000
Jednym z powodów, dla których tak projektował dachy było --
08:31
he founduznany it fascinatingfascynujący that you could buildbudować suchtaki a strongsilny structureStruktura
156
486000
4000
że uznawał za fascynujące budowanie tak wytrzymałych struktur
08:35
that's madezrobiony of so fewkilka materialsmateriały and can be supportedutrzymany by so fewkilka pointszwrotnica.
157
490000
4000
z tak niewielkiej ilości materiału i podpartych w tak niewielu punktach.
08:39
And all of these are the samepodobnie principleszasady that applyzastosować
158
494000
4000
Wszystkie te cechy wykorzystane są
08:43
to the saddle-shapedw kształcie siodła springwiosna in stomatopodsstomatopods.
159
498000
2000
przez stomatopoda w ich "siodło-kształtnych" sprężynach.
08:45
In biologicalbiologiczny systemssystemy it's importantważny not to have a wholecały lot
160
500000
3000
W biologii ważne jest by nie mieć większego zapotrzebowania
08:48
of extradodatkowy materialmateriał requirementswymagania for buildingbudynek it.
161
503000
3000
na materiał, niż jest to konieczne.
08:51
So, very interestingciekawy parallelsParallels betweenpomiędzy the biologicalbiologiczny
162
506000
3000
Bardzo interesujące analogie pomiędzy światem
08:54
and the engineeringInżynieria worldsświaty. And interestinglyco ciekawe, this turnsskręca out --
163
509000
4000
bilogii i inżynierii. Co więcej, okazuje się -
08:58
the stomatopodstomatopod saddlesiodło turnsskręca out to be the first
164
513000
2000
że siodło ustonogów jest pierwszą opisaną
09:00
describedopisane biologicalbiologiczny hyperbolichiperboliczny paraboloidparaboloidy springwiosna.
165
515000
3000
bilogiczną sprężyną o kształcie paraboloidy hiperbolicznej.
09:03
That's a bitkawałek long, but it is sortsortować of interestingciekawy.
166
518000
3000
To trochę przydługie ale w pewnym sensie interesujące.
09:06
So the nextNastępny and finalfinał questionpytanie was, well, how much forcesiła
167
521000
3000
Kolejnym i zarazem ostatnim pytaniem było jaką siłą
09:09
does a mantisModliszka shrimpkrewetki produceprodukować if they're ablezdolny to breakprzerwa openotwarty snailsślimaki?
168
524000
4000
dysponują ustonogi, skoro potrafią rozbijać ślimaki?
09:13
And so I wiredprzewodowy up what's callednazywa a loadobciążenie cellkomórka.
169
528000
2000
Podłączyłam zatem coś co nazywa się tensometrem.
09:15
A loadobciążenie cellkomórka measuresśrodki forcessiły, and this is actuallytak właściwie
170
530000
2000
Tensometr mierzy siłę nacisku a ten tu
09:17
a piezoelectronicpiezoelektryczne loadobciążenie cellkomórka that has a little crystalkryształ in it.
171
532000
3000
to tensometr piezoelektryczny, który ma w środku mały kryształ.
09:20
And when this crystalkryształ is squeezedwyciska, the electricalelektryczny propertiesnieruchomości changezmiana
172
535000
4000
Kiedy kryształ jest ściskany zmieniają się jego właściwości elektryczne
09:24
and it -- whichktóry -- in proportionproporcja to the forcessiły that go in.
173
539000
2000
proporcjonalnie do działających sił.
09:26
So these animalszwierzęta are wonderfullyfenomenalnie aggressiveagresywny,
174
541000
3000
Zwierzęta te są cudownie agresywne
09:29
and are really hungrygłodny all the time. And so all I had to do
175
544000
3000
i wiecznie głodne. Wszystko co musiałam zrobić
09:32
was actuallytak właściwie put a little shrimpkrewetki pastepasta on the frontz przodu of the loadobciążenie cellkomórka,
176
547000
3000
to nałożyć trochę pasty krewetkowej na wierzch tensometru
09:35
and they'doni by smashSmash away at it.
177
550000
2000
i będą go atakowały.
09:37
And so this is just a regularregularny videowideo of the animalzwierzę
178
552000
4000
To jest zwykłe nagranie ustonoga
09:41
just smashingSmashing the heckdo cholery out of this loadobciążenie cellkomórka.
179
556000
3000
próbującego rozbić tensometr.
09:44
And we were ablezdolny to get some forcesiła measurementspomiary out.
180
559000
3000
Udało nam się zdobyć z tego pewne pomiary.
09:47
And again, we were in for a surpriseniespodzianka.
181
562000
2000
I tym razem znów czekała nas niespodzianka.
09:49
I purchasedzakupione a 100-pound-funt loadobciążenie cellkomórka, thinkingmyślący,
182
564000
2000
Kupiłam 45-kilogramowe tensometry, myśląc,
09:51
no animalzwierzę could produceprodukować more than 100 poundsfunty at this sizerozmiar of an animalzwierzę.
183
566000
4000
że żadne zwierze tych rozmiarów nie wyprodkuje więcej niż 45 kilogramów.
09:55
And what do you know? They immediatelynatychmiast overloadedprzeciążony the loadobciążenie cellkomórka.
184
570000
2000
Oczywiście od razu przeciążyły tensometr.
09:57
So these are actuallytak właściwie some oldstary datadane
185
572000
2000
To są stare dane,
09:59
where I had to find the smallestnajmniejsze animalszwierzęta in the lablaboratorium,
186
574000
2000
dla których musiałam znaleźć najmniejsze okazy w laboratorium
10:01
and we were ablezdolny to measurezmierzyć forcessiły of well over 100 poundsfunty
187
576000
3000
i byliśmy w stanie zmierzyć siły grubo ponad 45 kilogramów
10:04
generatedwygenerowany by an animalzwierzę about this bigduży.
188
579000
3000
generowane przez stowrzenie takich rozmiarów.
10:07
And actuallytak właściwie, just last weektydzień I got a 300-pound-funt loadobciążenie cellkomórka
189
582000
2000
Dopiero w zeszłym tygodniu podłączyłam 130-kilogramowy tensometr
10:09
up and runningbieganie, and I've clockedtaktowany these animalszwierzęta generatinggenerowanie
190
584000
3000
i zmierzyłam ustonogi generujące
10:12
well over 200 poundsfunty of forcesiła.
191
587000
2000
grubo ponad 90 kiolgramów siły nacisku.
10:14
And again, I think this will be a worldświat recordrekord.
192
589000
3000
I tu znów myślę, że to będzie rekord świata.
10:17
I have to do a little bitkawałek more backgroundtło readingczytanie,
193
592000
2000
Muszę jeszcze trochę poczytać o tym temacie
10:19
but I think this will be the largestNajwiększa amountilość of forcesiła producedwytworzony
194
594000
3000
ale myślę, że to będzie największa ilość siły wygenerowana
10:22
by an animalzwierzę of a givendany -- perza bodyciało massmasa. So, really incredibleniesamowite forcessiły.
195
597000
5000
przez zwięrzę tego ... na masę ciała. Naprawdę niesamowite siły.
10:27
And again, that bringsprzynosi us back to the importanceznaczenie of that springwiosna
196
602000
3000
I znowu wracamy do sprężyny, która odgrywa istotną rolę
10:30
in storingprzechowywanie up and releasingzwolnienie so much energyenergia in this systemsystem.
197
605000
4000
w gromadzeniu i uwalnianiu tak dużej energii w tym systemie.
10:34
But that was not the endkoniec of the storyfabuła.
198
609000
2000
To jednak nie był koniec historii.
10:36
Now, things -- I'm makingzrobienie this sounddźwięk very easyłatwo, this is actuallytak właściwie a lot of work.
199
611000
3000
No i teraz ... To brzmi wszystko bardzo prosto ale w rzeczywistości to było mnóstwo pracy.
10:39
And I got all these forcesiła measurementspomiary,
200
614000
2000
No i miałam już te wszystkie pomiary
10:41
and then I wentposzedł and lookedspojrzał at the forcesiła outputwydajność of the systemsystem.
201
616000
4000
i wtedy spojrzałam na wydajność całego systemu.
10:45
And this is just very simpleprosty -- time is on the X-axisOś x
202
620000
3000
To jest całkiem proste ... czas jest na osi X
10:48
and the forcesiła is on the Y-axisOś y. And you can see two peaksszczyty.
203
623000
3000
a siła na osi Y. Możecie zauważyć dwa piki.
10:51
And that was what really got me puzzledzdziwienie.
204
626000
4000
I to dopiero dało mi do myślenia.
10:55
The first peakszczyt, obviouslyoczywiście, is the limbkończyna hittinguderzanie the loadobciążenie cellkomórka.
205
630000
3000
Pierwszy pik, rzecz jasna, to kończyna uderzająca w tensometr.
10:58
But there's a really largeduży seconddruga peakszczyt halfpół a millisecondmilisekundy laterpóźniej,
206
633000
6000
Ale pojawia się naprawdę dużo drugi pik pół milisekundy później
11:04
and I didn't know what that was.
207
639000
2000
i nie miałam pojęcia co to jest.
11:06
So now, you'dty byś expectoczekiwać a seconddruga peakszczyt for other reasonspowody,
208
641000
3000
No więc można spodziewać się drugiego piku z różnych powodów,
11:09
but not halfpół a millisecondmilisekundy laterpóźniej.
209
644000
2000
ale nie pół milisekudny później.
11:11
Again, going back to those high-speedwysoka prędkość videosfilmy wideo,
210
646000
2000
Jeśli wrócimy do nagrać wideo, to znajdziemy
11:13
there's a prettyładny good hintWskazówka of what mightmoc be going on.
211
648000
4000
całkiem dobrą wskazówkę na temat tego co się dzieje.
11:17
Here'sTutaj jest that samepodobnie orientationOrientacja that we saw earlierwcześniej.
212
652000
2000
To to samo ustawienie, które widzieliśmy wcześniej.
11:19
There's that raptorialdetal appendagedodatek -- there's the heelpięty,
213
654000
3000
Tu jest kończyna atakująca ... tu jest pięta,
11:22
and it's going to swinghuśtawka around and hittrafienie the loadobciążenie cellkomórka.
214
657000
3000
zamachnie się i uderzy w tensometr.
11:25
And what I'd like you to do in this shotstrzał is keep your eyeoko on this,
215
660000
3000
W trakcie tego ujęcia, chciałabym byście oberwowali to miejsce,
11:28
on the surfacepowierzchnia of the loadobciążenie cellkomórka, as the limbkończyna comespochodzi flyinglatający throughprzez.
216
663000
5000
na powierzchni tensometru, kiedy kończyna będzie dolatywała.
11:33
And I hopenadzieja what you are ablezdolny to see is actuallytak właściwie a flashLampa błyskowa of lightlekki.
217
668000
5000
Mam nadzieję, że to co zauważycie to błysk światła.
11:38
AudiencePubliczność: WowWow.
218
673000
2000
Widownia: Wow.
11:40
SheilaSheila PatekPatek: And so if we just take that one framerama, what you can actuallytak właściwie see there
219
675000
4000
Sheila Patek: Jeśli weźmiemy tylko tę jedną klatkę, to to co na niej widać,
11:44
at the endkoniec of that yellowżółty arrowstrzałka is a vaporpary bubblebańka.
220
679000
3000
na końcu tej żółtej strzałki, to bąbel pary.
11:47
And what that is, is cavitationkawitacji.
221
682000
2000
I to jest kawitacja.
11:49
And cavitationkawitacji is an extremelyniezwykle potentsilny fluidpłyn dynamicdynamiczny phenomenonzjawisko
222
684000
4000
Kawitacja jest ekstremalnie silnym zjawiskiem w dynamice płynów,
11:53
whichktóry occurswystępuje when you have areasobszary of waterwoda
223
688000
3000
które występuje, gdy woda
11:56
movingw ruchu at extremelyniezwykle differentróżne speedsprędkości.
224
691000
2000
porusza się z ekstrmalnie dużą prędkością.
11:58
And when this happensdzieje się, it can causeprzyczyna areasobszary of very lowNiska pressurenacisk,
225
693000
4000
I kiedy to następuje, to mogą powstać przestrzenie bardzo niskiego ciśnienia,
12:02
whichktóry resultswyniki in the waterwoda literallydosłownie vaporizingodparowanie.
226
697000
3000
które powodują, że woda dosłownie wyparowuje.
12:05
And when that vaporpary bubblebańka collapseswali, it emitsemituje sounddźwięk, lightlekki and heatciepło,
227
700000
4000
Kiedy później ten bąbel pary się zapada to emituje dźwięk, światło i ciepło,
12:09
and it's a very destructivedestrukcyjne processproces.
228
704000
2000
jest to bardzo destrukcyjny proces.
12:11
And so here it is in the stomatopodstomatopod. And again, this is a situationsytuacja
229
706000
5000
Mamy tu stomatopoda. I znów tę sytuację,
12:16
where engineersinżynierowie are very familiarznajomy with this phenomenonzjawisko,
230
711000
3000
w której inżynierowie rozpoznają to zjawisko,
12:19
because it destroysniszczy boatłódź propellersśmigła.
231
714000
2000
bo niszczy ono śruby napędowe statków.
12:21
People have been strugglingwalczy for yearslat to try and designprojekt
232
716000
3000
Ludzie od lat zmagają się z próbami zaprojektowania
12:24
a very fastszybki rotatingobrotowe boatłódź propellerśmigło that doesn't cavitatecavitate
233
719000
4000
bardzo szybko obracającej się śruby, która nie kawituje
12:28
and literallydosłownie wearmieć na sobie away the metalmetal and put holesdziury in it,
234
723000
2000
i dosłownie nie zdziera metalu i nie robi w nim dziur,
12:30
just like these pictureskino showpokazać.
235
725000
2000
tak jak na tych zdjęciach.
12:32
So this is a potentsilny forcesiła in fluidpłyn systemssystemy, and just to sortsortować of take it one stepkrok furtherdalej,
236
727000
9000
To potężna siła dynamiki płynów; i by pójść jeden krok dalej,
12:41
I'm going to showpokazać you the mantisModliszka shrimpkrewetki approachingzbliża się the snailślimak.
237
736000
3000
pokażę wam ustonoga zabierającego się za ślimaka.
12:44
This is takenwzięty at 20,000 framesramki perza seconddruga, and I have to give
238
739000
4000
To zostało nagrane w 20.000 klatek na sekundę i cała chwała
12:48
fullpełny creditkredyt to the BBCBBC cameramankamerzysta, TimTim GreenZielony, for settingoprawa this shotstrzał up,
239
743000
4000
za to ujęcie należy się operatorowi BBC, Timowi Greenowi,
12:52
because I could never have doneGotowe this in a millionmilion yearslat --
240
747000
3000
bo ja bym tego nigdy nie osiągnęła, nawet za milion lat.
12:55
one of the benefitskorzyści of workingpracujący with professionalprofesjonalny cameramenkamerzystów.
241
750000
3000
To jedna z zalet pracy z zawodowymi operatorami.
12:58
You can see it comingprzyjście in, and an incredibleniesamowite flashLampa błyskowa of lightlekki,
242
753000
4000
Możecie zauważyć jak się zbliża i ten niesamowity błysk światła
13:02
and all this cavitationkawitacji spreadingrozpościerający się over the surfacepowierzchnia of the snailślimak.
243
757000
4000
i cała ta kawitacja rozchodząca się po powierzchni ślimaka.
13:06
So really, just an amazingniesamowity imageobraz,
244
761000
3000
Naprawdę zdumiewający obraz,
13:09
slowedspowolniony down extremelyniezwykle, to extremelyniezwykle slowpowolny speedsprędkości.
245
764000
4000
spowolniony esktremalnie, do ekstremalnie niskich wartości.
13:13
And again, we can see it in slightlynieco differentróżne formformularz there,
246
768000
3000
I to znów, stąd możemy zobaczyć to trochę inaczej,
13:16
with the bubblebańka formingformowanie and collapsingzwijanie betweenpomiędzy those two surfacespowierzchnie.
247
771000
4000
gdy bąbel formuje się i zapada pomiędzy dwoma powierzchniami.
13:20
In factfakt, you mightmoc have even seenwidziany some cavitationkawitacji going up the edgekrawędź of the limbkończyna.
248
775000
5000
W zasadzie mogliście nazwet zauważyć kawitację wędrującą w górę krawędzi kończyny.
13:25
So to solverozwiązać this quandaryrozterce of the two forcesiła peaksszczyty:
249
780000
3000
Zatem by już rozwiązać dylemat z dwoma pikami:
13:28
what I think was going on is: that first impactwpływ is actuallytak właściwie
250
783000
2000
myślę, że to co miało miejsce to pierwsze uderzenie
13:30
the limbkończyna hittinguderzanie the loadobciążenie cellkomórka, and the seconddruga impactwpływ is actuallytak właściwie
251
785000
3000
było trafieniem kończyny w tensometr a drugie
13:33
the collapsezawalić się of the cavitationkawitacji bubblebańka.
252
788000
2000
zapadnięciem się bąbla kawitacyjnego.
13:35
And these animalszwierzęta maymoże very well be makingzrobienie use of
253
790000
3000
A te zwierzęta mogą równie dobrze wykorzystywać
13:38
not only the forcesiła and the energyenergia storedzapisane with that specializedspecjalistyczne springwiosna,
254
793000
4000
nie tylko silę i energię zgromadzoną w specjalizowanej sprężynie,
13:42
but the extremesskrajności of the fluidpłyn dynamicsdynamika. And they mightmoc actuallytak właściwie be
255
797000
4000
ale również ekstremalne efekty dynamiki płynów. Mogą
13:46
makingzrobienie use of fluidpłyn dynamicsdynamika as a seconddruga forcesiła for breakingłamanie the snailślimak.
256
801000
4000
wykorzystywać dynamikę płynów jako dodatkową siłę do rozbicia ślimaka.
13:50
So, really fascinatingfascynujący doublepodwójnie whammywhammy, so to speakmówić, from these animalszwierzęta.
257
805000
6000
Naprawę fascynujący podwójny sierpowy, że się tak wyrażę.
13:56
So, one questionpytanie I oftenczęsto get after this talk --
258
811000
2000
Pytaniem, które często dostaję po tym wykładzie jest -
13:58
so I figuredwzorzysty I'd answerodpowiedź it now -- is, well, what happensdzieje się to the animalzwierzę?
259
813000
3000
i pomyślałam, że odpowiem już teraz - co się dzieje ze zwierzęciem?
14:01
Because obviouslyoczywiście, if it's breakingłamanie snailsślimaki,
260
816000
3000
No bo oczywście, skoro rozbija ślimaki,
14:04
the poorubogi limbkończyna mustmusi be disintegratingrozpadające się. And indeedw rzeczy samej it does.
261
819000
3000
to to biedna kończyna musi się niszczyć. I rzeczywiście tak jest.
14:07
That's the smashingSmashing partczęść of the heelpięty on bothobie these imagesobrazy,
262
822000
3000
Na tych dwóch zdjęciach widać część uderzającą pięty,
14:10
and it getsdostaje wornnoszone away. In factfakt, I've seenwidziany them wearmieć na sobie away
263
825000
2000
która się zdziera. W rzeczywistości widziałam pięty
14:12
theirich heelpięty all the way to the fleshciało.
264
827000
2000
zdarte aż do ciała.
14:14
But one of the convenientwygodna things about beingistota an arthropodstawonogi
265
829000
3000
Jednak jedną z wygodnych rzeczy w byciu stawonogiem
14:17
is that you have to moltwylinka. And everykażdy threetrzy monthsmiesiące or so
266
832000
3000
jest to, że się linieje. I co około trzy miesiące
14:20
these animalszwierzęta moltwylinka, and they buildbudować a newNowy limbkończyna and it's no problemproblem.
267
835000
5000
te zwierzęta linieją i tworzą nową kończynę i nie ma problemu.
14:25
Very, very convenientwygodna solutionrozwiązanie to that particularszczególny problemproblem.
268
840000
4000
Bardzo, bardzo wygodne rozwiązanie tego akurat problemu.
14:29
So, I'd like to endkoniec on sortsortować of a wackyodlotowe noteUwaga.
269
844000
5000
Na koniec chciałabym się podzielić trochę dziwaczną uwagą.
14:34
(LaughterŚmiech)
270
849000
3000
(Śmiech)
14:37
Maybe this is all wackyodlotowe to folksludzie like you, I don't know.
271
852000
4000
Może to jest wszystko dziwaczne dla was, nie wiem.
14:41
(LaughterŚmiech)
272
856000
1000
(Śmiech)
14:42
So, the saddlessiodła -- that saddle-shapedw kształcie siodła springwiosna --
273
857000
3000
Siodła - ta sprężyna w kształcie siodła -
14:45
has actuallytak właściwie been well knownznany to biologistsbiolodzy for a long time,
274
860000
4000
była już dobrze znana biologom od dość dawna,
14:49
not as a springwiosna but as a visualwizualny signalsygnał.
275
864000
4000
nie jako sprężyna ale jako sygnał wizualny.
14:53
And there's actuallytak właściwie a spectacularspektakularny coloredkolorowy dotkropka
276
868000
2000
Spektakularna kolorowa plamka
14:55
in the centercentrum of the saddlessiodła of manywiele speciesgatunki of stomatopodsstomatopods.
277
870000
6000
znajduje się w centrum siodła u wielu stomatopodów.
15:01
And this is quitecałkiem interestingciekawy, to find evolutionaryewolucyjny originspoczątki
278
876000
3000
To interesujące, znaleźć ewolucyjne źródła
15:04
of visualwizualny signalssygnały on what's really, in all speciesgatunki, theirich springwiosna.
279
879000
6000
sygnałów wizualnych na czymś, co u wszystkich gatunków, jest ich sprężyną.
15:10
And I think one explanationwyjaśnienie for this could be
280
885000
2000
Myślę, że jednym z wyjaśnień może być
15:12
going back to the moltinglinienie phenomenonzjawisko.
281
887000
2000
cofnięcie się do zjawiska linienia.
15:14
So these animalszwierzęta go into a moltinglinienie periodokres where they're
282
889000
3000
Gdy zwierzęta te wchodzą w okres linienia,
15:17
unableniezdolny to strikestrajk -- theirich bodiesciała becomestają się very softmiękki.
283
892000
3000
nie mogą atakować - ich ciała stają się bardzo miękkie.
15:20
And they're literallydosłownie unableniezdolny to strikestrajk or they will self-destructFunkcja samozniszczenia.
284
895000
3000
I dosłownie nie mogą uderzać bo wyrządzą sobie krzywdę.
15:23
This is for realreal. And what they do is, up untilaż do that time periodokres
285
898000
7000
Naprawdę. Zatem to co robią, to do czasu
15:30
when they can't strikestrajk, they becomestają się really obnoxiousohydny and awfulstraszny,
286
905000
3000
gdy mogą uderzać, stają sie bardzo nieznośne i okropne,
15:33
and they strikestrajk everything in sightwidok; it doesn't mattermateria who or what.
287
908000
4000
i atakują wszystko w polu widzenia, nieważne kogo lub co,
15:37
And the seconddruga they get into that time pointpunkt when they can't strikestrajk any more,
288
912000
4000
Od chwili gdy nie mogą już uderzać,
15:41
they just signalsygnał. They wavefala theirich legsnogi around.
289
916000
3000
tylko sygnalizują. Machają wokół nogami.
15:44
And it's one of the classicklasyczny examplesprzykłady in animalzwierzę behaviorzachowanie of bluffingblefuje.
290
919000
4000
To jeden klasycznych przykładów blefowania w zachowniu zwierząt.
15:48
It's a well-establishedugruntowane factfakt of these animalszwierzęta
291
923000
2000
To znany fakt, że te zwierząta
15:50
that they actuallytak właściwie bluffblef. They can't actuallytak właściwie strikestrajk, but they pretendstwarzać pozory to.
292
925000
4000
rzeczywiście blefują. Nie mogą atakować, ale udają.
15:54
And so I'm very curiousciekawy about whetherczy those coloredkolorowy dotskropki
293
929000
2000
Jestem bardzo ciekawa czy te kolorowe plamki
15:56
in the centercentrum of the saddlessiodła are conveyingprzenoszenia some kinduprzejmy of informationInformacja
294
931000
4000
w środku siodła nie przenoszą jakichś informacji
16:00
about theirich abilityzdolność to strikestrajk, or theirich strikestrajk forcesiła,
295
935000
3000
o ich gotowości do ataku lub jego sile,
16:03
and something about the time periodokres in the moltinglinienie cyclecykl.
296
938000
3000
i może również o okresie w cyklu linienia.
16:06
So sortsortować of an interestingciekawy strangedziwne factfakt to find a visualwizualny structureStruktura
297
941000
5000
To taki interesujący i dziwny fakt by znaleźć wizualny element
16:11
right in the middleśrodkowy of theirich springwiosna.
298
946000
3000
wprost na środku ich sprężyny.
16:14
So to concludewyciągnąć wniosek, I mostlyprzeważnie want to acknowledgeuznać my two collaboratorswspółpracownicy,
299
949000
5000
Na zakończenie, chciałabym głównie wyrazić uznanie wobec moich dwóch współpracowników,
16:19
WyattWyatt KorffKorff and RoyRoy CaldwellCaldwell, who workedpracował closelydokładnie with me on this.
300
954000
3000
Wyatta Korffa i Roya Caldwella, którzy ze mną nad tym pracowali.
16:22
And alsorównież the MillerMiller InstituteInstytut for BasicPodstawowe ResearchBadania in ScienceNauka,
301
957000
3000
I również wobec Instytutu Podstawowych Badań Naukowych Millera,
16:25
whichktóry gavedał me threetrzy yearslat of fundingfinansowanie to just do sciencenauka all the time,
302
960000
4000
który dał mi finanse na trzy lata zajmowania się nauką przez cały czas,
16:29
and for that I'm very gratefulwdzięczny. Thank you very much.
303
964000
3000
za co jestem ogromnie wdzięczna. Dziękuję bardzo.
16:32
(ApplauseAplauz)
304
967000
1000
(Oklaski)
Translated by Ernest Wójcik
Reviewed by Monika Sulima

▲Back to top

ABOUT THE SPEAKER
Sheila Patek - Biologist, biomechanics researcher
Biologist Sheila Patek is addicted to speed -- animal speed. She's measured the fastest animal movements in the world, made by snail-smashing mantis shrimp and the snapping mandibles of trap-jaw ants.

Why you should listen

Sheila Patek, a UC Berkeley biologist, made a name for herself by measuring the hyperfast movements of snail-smashing mantis shrimp heels and bug-snapping ant jaws, using high-speed video cameras recording at up to 20,000 frames per second. In 2004, she and her team showed that peacock mantis shrimp had the fastest feeding strike in the animal kingdom, and that they are the only known animal to store energy in a hyperbolic paraboloid, a super-strong Pringles-shaped structure more often found in modern architecture.

Then in 2006, she and her team announced that trap-jaw ants had stolen the title of fastest striker from the mantis shrimp, when their research measured the ants' snapping jaws at an awesome 78 to 145 miles per hour, accelerating at 100,000 times the force of gravity. Patek's previous research focused on the sounds made by spiny lobsters, discovering that they used a mechanism similar to a violin. In 2004, she was named one of Popular Science magazine's "Brilliant 10." The Patek Lab at University of Massachusetts Amherst, where Patek is the principal investigator, continues to explore evolutionary questions through the integration of physiology, biomechanics, evolutionary analysis and animal behavior.

More profile about the speaker
Sheila Patek | Speaker | TED.com