TEDGlobal 2007
Patrick Awuah: How to educate leaders? Liberal arts
Patrick Awaah në edukimin e liderve
Filmed:
Readability: 4
1,752,363 views
Patric Awauh bën një rast që një artë liberal dhe edukimi është kryesor në formimin e një lideri te vërtet.
Patrick Awuah - University founder
After working at Microsoft for almost a decade, Patrick Awuah returned home to Ghana and cofounded Ashesi University, a small liberal arts college that aims to educate Africa's next generation of leaders. Its first class of students graduated in 2006. Full bio
After working at Microsoft for almost a decade, Patrick Awuah returned home to Ghana and cofounded Ashesi University, a small liberal arts college that aims to educate Africa's next generation of leaders. Its first class of students graduated in 2006. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:26
Like many of you here, I am trying to contribute
0
1000
5000
Sikur shumica prej jush këtu, unë po përpiqem të kontroboj
00:31
towards a renaissance in Africa.
1
6000
3000
drejt një renesance në Afrikë.
00:34
The question of transformation in Africa
2
9000
2000
Pyetja e transformimit në Afrikë
00:36
really is a question of leadership.
3
11000
2000
me të vërtet është një pyetje e lidërshipit.
00:38
Africa can only be transformed by enlightened leaders.
4
13000
5000
Afrika mund të transformohet vetem përmes një lidërshipi të ndritëshem.
00:43
And it is my contention that the manner in which
5
18000
2000
Dhe është në qendrueshmerin time që
00:45
we educate our leaders is fundamental
6
20000
4000
edukimi i liderëve është baza krysore
00:49
to progress on this continent.
7
24000
4000
për suksesin në këtë kontinent.
00:53
I want to tell you some stories that explain my view.
8
28000
5000
Dëshiroj t'ju tregoj disa tregim të cilat sqarojnë pikëpamjen time.
00:58
We all heard about the importance of stories yesterday.
9
33000
4000
Ne të gjith dëgjuam rreth rendësis së storeve dje.
01:02
An American friend of mine this year volunteered as a nurse in Ghana,
10
37000
5000
Një shoqe e imja Amerikane këtë vitë ka qen vullnetare si infermiere në Gana,
01:07
and in a period of three months she came to a conclusion
11
42000
3000
dhe në një periudh prej 3 muajve ajo erdhi në konkluzion
01:10
about the state of leadership in Africa
12
45000
3000
rreth shtetit të lidërshipit në Afrikë
01:13
that had taken me over a decade to reach.
13
48000
3000
e cila më ka marru mbi një dekadë kohë për të arritur.
01:16
Twice she was involved in surgeries
14
51000
3000
Dy herë ajo ishte e përfshir në një operacionë
01:19
where they lost power at the hospital.
15
54000
5000
ku ata humben energjin elektrike në spitalë.
01:24
The emergency generators did not start.
16
59000
3000
Gjeneratori nuk u ndezë.
01:27
There was not a flashlight, not a lantern, not a candle --
17
62000
5000
Nuk kishte asnjë bateri, asnjë llampë, asnjë qiri --
01:32
pitch black.
18
67000
1000
terrë i zi.
01:33
The patient's cut open, twice.
19
68000
5000
Pacjenti mbeti i hapur, dy herë.
01:38
The first time it was a C-section.
20
73000
4000
Heren e parë ishte në seksionin C
01:42
Thankfully, baby was out -- mother and child survived.
21
77000
5000
Falë zotit,fëmija ishte jashtë -- nëna dhe fëmija mbijetuan.
01:47
The second time was a procedure that involved local anesthesia.
22
82000
5000
Hern e dytë ishte një procesur që kishte përfshir anestezinë lokale.
01:52
Anesthetic wears off. The patient feels pain.
23
87000
3000
Anestezia nuk kishte efektë. Pacienti e ndiente dhimbjen.
01:55
He's crying. He's screaming. He's praying.
24
90000
5000
Ai po qante. Ai po bërtite. Ai po lutej.
02:00
Pitch black. Not a candle, not a flashlight.
25
95000
6000
Errësir totale.Asnjë qiri, asnjë bateri dore.
02:06
And that hospital could have afforded flashlights.
26
101000
4000
Dhe ai spital skishte mundësi të përballonte një bateri dore.
02:10
They could have afforded to purchase these things, but they didn't.
27
105000
4000
Ata mund ta kishin përballuar blerjen e ketyre gjërave, mirpo nuk e bën.
02:14
And it happened twice.
28
109000
2000
Dhe ndodhi dy herë.
02:16
Another time, she watched in horror as nurses watched a patient die
29
111000
6000
Herën tjetër, ajo e shiqoi në horor gjërsa infermierja shiqoj një pacjent duke vdekur
02:22
because they refused to give her oxygen that they had.
30
117000
6000
sepse ata refuzuan ti japin asaj oksigjenin qe ata kishin.
02:28
And so three months later,
31
123000
2000
Dhe kështu tre muaj më vonë,
02:30
just before she returned to the United States,
32
125000
3000
vetem përpara se ajo të kthehej në Shtetet e Bashkura,
02:33
nurses in Accra go on strike.
33
128000
2000
infermieret në Accra shkuan ne grevë.
02:35
And her recommendation is
34
130000
3000
dhe rekomandimi i saj është
02:38
take this opportunity to fire everyone, start all over again.
35
133000
4000
ta marrim këtë mundësi për ti pushuar të gjithë, dhe të filloj nga a para.
02:42
Start all over again.
36
137000
2000
Të filloj nga e para.
02:44
Now what does this have to do with leadership?
37
139000
5000
Tani qfar ka kjo të bej me lidërship?
02:49
You see, the folks at the ministry of health,
38
144000
5000
E shihni,njerëzit në ministrin e shëndetësis,
02:54
the hospital administrators, the doctors, the nurses --
39
149000
6000
administrata e spitalit, doktorët, infermieret--
03:00
they are among just five percent of their peers
40
155000
4000
ato janë vetem pesë përqind përtej moshatarëve të tyre
03:04
who get an education after secondary school.
41
159000
4000
të cilet fitojnë një shkollim pas shkollës së mesme.
03:08
They are the elite. They are our leaders.
42
163000
4000
Ata janë elita. Ata janë liderët tanë.
03:12
Their decisions, their actions matter.
43
167000
3000
Vendimet e tyre, veprimet e tyre kanë rendësi.
03:15
And when they fail, a nation literally suffers.
44
170000
5000
Dhe kur ata dështojnë, një komb i përjetonë.
03:20
So when I speak of leadership,
45
175000
2000
Pra kur flasë për liderëshipin,
03:22
I'm not talking about just political leaders.
46
177000
4000
Unë nuk po flas vetem për lidërshipin politikë.
03:26
We've heard a lot about that.
47
181000
2000
Ne kemi dëgjuar shumë për ta.
03:28
I'm talking about the elite.
48
183000
4000
Unë po flasë për eliten.
03:32
Those who've been trained,
49
187000
2000
Ata të cilat janë trajnuar,
03:34
whose job it is to be the guardians of their society.
50
189000
5000
që puna e tyre duhet të jetë gardjan të shoqëris së tyre.
03:39
The lawyers, the judges, the policemen, the doctors,
51
194000
4000
Avukatët, gjygjëtaret,policët,dokëtorret,
03:43
the engineers, the civil servants --
52
198000
4000
ingjinjerët, shërbyesit civil--
03:47
those are the leaders.
53
202000
2000
këta janë liderët.
03:49
And we need to train them right.
54
204000
3000
Dhe ne na duhet ti trajnojm ata.
03:52
Now, my first pointed and memorable experience with leadership in Ghana
55
207000
6000
Tani,kujtesa ime e parë e eksperiences me liderëship në Gana
03:58
occurred when I was 16 years old.
56
213000
2000
ndodhi kur unë isha 16 vjeq.
04:00
We had just had a military coup,
57
215000
2000
Ne kishim një ushtëri grushtë shteti,
04:02
and soldiers were pervasive in our society.
58
217000
3000
dhe ushtarët ishin përshkues në shoqërin tonë.
04:05
They were a pervasive presence.
59
220000
2000
Ata ishin një prezencë e përshkueshme.
04:07
And one day I go to the airport to meet my father,
60
222000
3000
Dhe një ditë shkova në airoportë për ta takuar babin tim,
04:10
and as I walk up this grassy slope from the car park
61
225000
3000
dhe gjërsa isha duke ecur mbi tatpjeten nga parkingu i automjeteve
04:13
to the terminal building,
62
228000
3000
tek ndertesa e terminalit,
04:16
I'm stopped by two soldiers wielding AK-47 assault weapons.
63
231000
5000
Jam ndaluar nga dy ushëtar të armatosur me AK-47
04:21
And they asked me to join a crowd of people
64
236000
4000
Dhe ata me kërkuan t'ju bashkangjiten një grumbulle njerëzish
04:25
that were running up and down this embankment.
65
240000
4000
të cilet ishin duke vrapuar posht lart kësaj dige.
04:29
Why? Because the path I had taken was considered out of bounds.
66
244000
6000
Përse? Sepse rruga për të cilen une e kisha konsideruar jasht lidhëjes.
04:35
No sign to this effect.
67
250000
3000
Pa asnjë shenjë këti efekti.
04:38
Now, I was 16. I was very worried about
68
253000
4000
Tani isha 16 vjec. Isha shumë i shqetësuar rreth
04:42
what my peers at school might think
69
257000
2000
asaj që koleget e mij në shkollë mund të mendojnë
04:44
if they saw me running up and down this hill.
70
259000
2000
nese më kishin parë mua të vrapoja posht e lart asaj kodre.
04:46
I was especially concerned of what the girls might think.
71
261000
5000
Isha veqanarisht i brengosur rreth asaj që vajzat mund të mendojnë.
04:51
And so I started to argue with these men.
72
266000
2000
Pra fillova të argumentoja me këta njerëz.
04:53
It was a little reckless, but you know, I was 16.
73
268000
2000
Ishte paksa hutuese, mirpo e kuptoni, unë isha vetem 16 vjeq.
04:55
I got lucky.
74
270000
2000
Kam pasur fatë.
04:57
A Ghana Airways pilot falls into the same predicament.
75
272000
4000
Një pilot i aviacionit në Gana ra në po të njejten grackë.
05:01
Because of his uniform they speak to him differently,
76
276000
2000
Për shakak të uniformes së tij ata folen ndryshe me te,
05:03
and they explain to him that they're just following orders.
77
278000
3000
dhe i sqaruan atij se ata vetem po zbatojnë urdhëra,
05:06
So he takes their radio, talks to their boss,
78
281000
3000
Pra ai merr radion e tyre, dhe flet me shefin e tyre,
05:09
and gets us all released.
79
284000
2000
dhe na liro të gjithë neve.
05:11
What lessons would you take from an experience like this?
80
286000
3000
Qfarë mesime do kishe marrur nga një eksperiencë e till?
05:14
Several, for me.
81
289000
2000
Disa për mua.
05:16
Leadership matters. Those men are following
82
291000
3000
Lidershipi ka rendësi. Këta burra janë duke ndjekur
05:19
the orders of a superior officer.
83
294000
4000
urdhërat e një oficeri superiorë.
05:23
I learned something about courage.
84
298000
2000
Kam mësuar diqka për kurajonë.
05:25
It was important not to look at those guns.
85
300000
4000
Ishte e rendësishme të mos i shiqoja ato armë.
05:29
And I also learned that it can be helpful to think about girls.
86
304000
4000
Dhe gjithashtu mesova se do të ishte ndihëmuese të mendoja rreth vajzave.
05:33
(Laughter)
87
308000
2000
(Qeshen)
05:35
So a few years after this event, I leave Ghana on a scholarship
88
310000
6000
Pra pas disa viteve prej kësaj ngjarje, e lash Ganaen në një bursë
05:41
to go to Swarthmore College for my education.
89
316000
3000
për të shkuar nga Swarthmore College për edukimin tim.
05:44
It was a breath of fresh air.
90
319000
3000
Ishte një nuhatje e ajërit të freskët.
05:47
You know, the faculty there didn't want us to memorize information
91
322000
5000
e dini, fakulteti atje nuk dëshironte që ne të mbanim mend informacione
05:52
and repeat back to them as I was used to back in Ghana.
92
327000
4000
dhe t'ju kthejm atë që ne kishim mësuar ta benim në Gana.
05:56
They wanted us to think critically.
93
331000
2000
Ata dëshironin që ne të mendojmë kritikishtë.
05:58
They wanted us to be analytical.
94
333000
2000
Ata dëshironin që ne të ishim analitikë.
06:00
They wanted us to be concerned about social issues.
95
335000
4000
Ata dëshironin që ne të ishim të brengosur rreth qështjeve socjale
06:04
In my economics classes I got high marks
96
339000
3000
Në klasën e ekonomis sime unë mora nota shumë të mira
06:07
for my understanding of basic economics.
97
342000
3000
për kuptueshmërin e ekonomis bazike.
06:10
But I learned something more profound than that,
98
345000
3000
Mirpo mësova diqka më të thellë sesa ajo,
06:13
which is that the leaders -- the managers of Ghana's economy --
99
348000
7000
e cila është lidershipi -- menagjerët e ekonomisë të Gana--
06:20
were making breathtakingly bad decisions
100
355000
3000
ishin duke berë vendime të këqija
06:23
that had brought our economy to the brink of collapse.
101
358000
4000
të cilat e kan sjellur ekonominë tonë drejt kolapsit.
06:27
And so here was this lesson again -- leadership matters.
102
362000
3000
Pra ku ishte ky mësim prap -- lidershipi ka rendësi.
06:30
It matters a great deal.
103
365000
3000
Ka një rendësi të madhe.
06:33
But I didn't really fully understand what had happened to me at Swarthmore.
104
368000
4000
Mirpo unë me të vërtet nuk e kuptoj plotësisht atë që më ndodhi mua në Swarthmore.
06:37
I had an inkling,
105
372000
3000
Unë kisha një planë të vogël,
06:40
but I didn't fully realize it until I went out into the workplace
106
375000
4000
mirpo nuk e kisha kuptuar atë derisa shkova në vendin e punës
06:44
and I went to work at Microsoft Corporation.
107
379000
4000
dhe shkova të punoj në korporaten e Mikrosoftit.
06:48
And I was part of this team -- this thinking, learning team
108
383000
5000
Dhe isha pjesë e këtij ekipi -- këti mendimi, ekipi i mësimit
06:53
whose job it was to design and implement new software
109
388000
5000
puna e së cilit ishte dizajnimi dhe implementimi i programit të ri
06:58
that created value in the world.
110
393000
3000
i cili krijojë vlera në botë.
07:01
And it was brilliant to be part of this team.
111
396000
3000
Dhe ishte e mahnitëshme të jem pjes e këtij ekipi.
07:04
It was brilliant.
112
399000
2000
Ishte e shkëlqyeshme.
07:06
And I realized just what had happened to me at Swarthmore,
113
401000
4000
Dhe e kuptova ajo që më kishte ndodhur mua ne Swarthmore,
07:10
this transformation --
114
405000
2000
ky transformim --
07:12
the ability to confront problems, complex problems,
115
407000
5000
mundësia për të konfrontuar probleme, probleme komplekëse,
07:17
and to design solutions to those problems.
116
412000
3000
dhe të dizajnojmë zgjidhëje për këto probleme.
07:20
The ability to create is the most empowering thing
117
415000
4000
Mundësia për të krijuar është një gjë e fuqishme
07:24
that can happen to an individual.
118
419000
2000
e cila mund ti ndodh një individi.
07:26
And I was part of that.
119
421000
3000
Dhe unë isha pjes e tij.
07:29
Now, while I was at Microsoft, the annual revenues of that company
120
424000
5000
Tani gjersa unë isha në Mikrosoft, të hyrat vjetore të kësaj kompanie
07:34
grew larger than the GDP of the Republic of Ghana.
121
429000
5000
u rritën më shumë sesa GDP-ja (Rritja e përgjithëshme e një shteti) e republikës se Ganës.
07:39
And by the way, it's continued to.
122
434000
3000
Dhe me që ra fjala, vazhdoj
07:42
The gap has widened since I left.
123
437000
4000
Dhe e qara ka vazhduar që nga ajo kohë.
07:46
Now, I've already spoken about one of the reasons why this has occurred.
124
441000
4000
Tani,pothuajse unë kam folur për arësyjet përse kjo ngjarje ka ndodhur.
07:50
I mean, it's the people there who are so hardworking,
125
445000
3000
Mendoj, është njerëzit atje të cilet janë shumë punëtor,
07:53
persistent, creative, empowered.
126
448000
6000
të pëshkutuar, kreative dhe të motivuar.
07:59
But there were also some external factors:
127
454000
3000
Mirpo ishin edhe disa faktor të brendëshem:
08:02
free markets, the rule of law, infrastructure.
128
457000
5000
liria e tregëtis, funksionimi i ligjit, infrastruktura.
08:07
These things were provided by institutions
129
462000
4000
Këto gjëra ishin të sjelluar nga institucjonet
08:11
run by the people that I call leaders.
130
466000
4000
duke u udhëhequr nga njerëzit të cilet unë i quaj lider.
08:15
And those leaders did not emerge spontaneously.
131
470000
3000
Dhe këta lider nuk u përgjigjën spontanishtë.
08:18
Somebody trained them to do the work that they do.
132
473000
5000
Dikush i trajnoi ata të bejnë punen të cilen e bejnë.
08:23
Now, while I was at Microsoft, this funny thing happened.
133
478000
2000
Tani, gjersa unë isha në Mikrosoft, kjo gjëja qesharake ka ndodhur.
08:25
I became a parent.
134
480000
2000
Unë u bera prindër.
08:27
And for the first time, Africa mattered more to me than ever before.
135
482000
5000
Dhe për herë të parë, Afrika ka pasurë rendësi për mu më teper se gjdo herë tjetër.
08:32
Because I realized that the state of the African continent
136
487000
4000
Sepse e kuptova se shtetet e kontinentit të Afrikes
08:36
would matter to my children and their children.
137
491000
4000
do të kenë kuptim për fëmijet e mij dhe fëmijet e tyre.
08:40
That the state of the world -- the state of the world
138
495000
6000
Ajo është shteti i botës -- shteti i botës
08:46
depends on what's happening to Africa,
139
501000
5000
varet në atë që po ndodh në Afrikë,
08:51
as far as my kids would be concerned.
140
506000
2000
sa i përket brengosëjes së fëmijeve të mi.
08:53
And at this time, when I was going through
141
508000
4000
Dhe në këtë koh, gjersa unë isha duke kaluar
08:57
what I call my "pre-mid-life crisis,"
142
512000
4000
në atë që e quaj 'para-pjesës-jetës krizes sime,"
09:01
Africa was a mess.
143
516000
2000
Afrika ishte një rrëmujë.
09:03
Somalia had disintegrated into anarchy.
144
518000
2000
Somalia kishte disintegruar në anarki.
09:05
Rwanda was in the throes of this genocidal war.
145
520000
4000
Rwanda ishte në procesin e gjenocidit dhe luftës.
09:09
And it seemed to me that that was the wrong direction,
146
524000
2000
Dhe më është dukur mua që ai ishte drejtimi i gabuar,
09:11
and I needed to be back helping.
147
526000
3000
dhe më duhet të kthehem dhe ti ndihmoj.
09:14
I couldn't just stay in Seattle and raise my kids
148
529000
4000
Unë nuk munda vetem të rri në Seattle dhe të rrisë fëmijet e mi
09:18
in an upper-middle class neighborhood and feel good about it.
149
533000
4000
në një kalsë të lartë të shoqëris dhe të ndihem mirë rrethë asaj.
09:22
This was not the world that I'd want my children to grow up in.
150
537000
6000
Kjo nuk ishte bota në të cilen dëshiroja që fëmijet e mi të rriten.
09:28
So I decided to get engaged, and the first thing that I did
151
543000
4000
Pra unë vendosa të përfshihem, dhe gjëja e parë që bëra
09:32
was to come back to Ghana and talk with a lot of people
152
547000
4000
ishte të vija prapë në Gana dhe të flasë më shumë njerëz
09:36
and really try to understand what the real issues were.
153
551000
4000
dhe të përpiqem me të vërtet të kuptoj se qfar ishte problemi atje.
09:40
And three things kept coming up for every problem:
154
555000
5000
Dhe tri gjërat të cilat u paraqitëshin për secilin problem:
09:45
corruption, weak institutions
155
560000
3000
korrupsioni, institucioni i dobët
09:48
and the people who run them -- the leaders.
156
563000
4000
dhe njerëzit që drejtojnë atë -- liderët.
09:52
Now, I was a little scared
157
567000
2000
Tani isha paksa i frikësuar
09:54
because when you see those three problems,
158
569000
2000
spese kur i shef këta tre probleme,
09:56
they seem really hard to deal with.
159
571000
3000
ata duken shumë të vështir për të bashkëpunuar.
09:59
And they might say, "Look, don't even try."
160
574000
2000
Dhe ata mund të thon, "Shiqo, madje as mos provo."
10:01
But, for me, I asked the question,
161
576000
3000
Mirpo, për mua, unë kërkova pyetjen.
10:04
"Well, where are these leaders coming from?
162
579000
4000
"Nga po vinë këta liderë?
10:08
What is it about Ghana that produces leaders
163
583000
4000
Qfar është me Gana-në që po i prodhon këta lider
10:12
that are unethical or unable to solve problems?"
164
587000
4000
të cilet janë jo-etikë apo të pa mundeshum për ti zgjidhur problemet?"
10:16
So I went to look at what was happening in our educational system.
165
591000
3000
Pra unë shkova dhe shiqova se qfar ishte duke ndodhur në sistemin e edukimit tonë.
10:19
And it was the same -- learning by rote --
166
594000
2000
Dhe ishte e njejta -- mësimi përmendësh --
10:21
from primary school through graduate school.
167
596000
4000
nga shkolla fillore deri tek fakultetët.
10:25
Very little emphasis on ethics,
168
600000
5000
Shumë pak përqendrim në etikë,
10:30
and the typical graduate
169
605000
4000
dhe studenti tipik
10:34
from a university in Ghana has a stronger sense
170
609000
4000
nga një universitet në Gana ka një sensë të fortë
10:38
of entitlement than a sense of responsibility.
171
613000
4000
të etnitetit sesa atij të përgjegjësis.
10:42
This is wrong.
172
617000
2000
Kjo është gabim.
10:44
So I decided to engage this particular problem.
173
619000
5000
Pra unë vendosa që të përfshihem në këtë problem në veqanti.
10:49
Because it seems to me that every society, every society,
174
624000
6000
Sepse më është dukur mua se secila shoqëri,
10:55
must be very intentional about how it trains its leaders.
175
630000
4000
duhet të jetë shumë internacionale rreth asaj se si ti trajnoj liderët e saj.
10:59
And Ghana was not paying enough attention.
176
634000
3000
Dhe Gana nuk ishte duke i venë kujdesin e nevojëshem këtij problemi.
11:02
And this is true across sub-Saharan Africa, actually.
177
637000
7000
Dhe kjo është e vërtet në Afrikë aktualishtë.
11:09
So this is what I'm doing now.
178
644000
2000
Pra kjo është ajo që jam duke e bër tani.
11:11
I'm trying to bring the experience that I had at Swarthmore to Africa.
179
646000
7000
Jam duke provuar të sjell eksperiencen që kisha në Swarthmore në Afrimë.
11:18
I wish there was a liberal arts college in every African country.
180
653000
4000
Do dëshiroja që të ishte një kolegj i arteve liberale në secilin shtet të Afrikës.
11:22
I think it would make a huge difference.
181
657000
3000
Mendoj se do të bënte një ndryshim të madhë.
11:25
And what Ashesi University is trying to do
182
660000
5000
Dhe atë që universiteti i Ashesi-it është duke e bërë
11:30
is to train a new generation of ethical, entrepreneurial leaders.
183
665000
7000
është duke i trajnuar një gjenerat të re të etikës, liderët ndërrmarrës.
11:37
We're trying to train leaders of exceptional integrity,
184
672000
4000
Ne po përpiqemi ti trajnojmë liderët e integritetin e pritëshmerisë,
11:41
who have the ability to confront the complex problems,
185
676000
3000
të cilet kanë mundësin e konfrontimit të problemve komplekëse,
11:44
ask the right questions, and come up with workable solutions.
186
679000
5000
pyet pyetjen e duhur, dhe eja me një zgjidhëje e cila funksionon.
11:49
I'll admit that there are times when it seems like "Mission: Impossible,"
187
684000
7000
E pranoi se ka kohë kur e shohim edhe atë " Misjoni i së pamundures,"
11:56
but we must believe that these kids are smart.
188
691000
4000
mirpo ne duhet të besojmë se këta fëmijë janë të menqur.
12:00
That if we involve them in their education,
189
695000
3000
Nese i përfshijmë ata në edukimin e tyre,
12:03
if we have them discuss the real issues that they confront --
190
698000
4000
nese i kemi ata duke diskutuar gjërat reale dhe të konfrontohen me to --
12:07
that our whole society confronts --
191
702000
3000
të cilen e gjithë shoqëria jonë e konfronton --
12:10
and if we give them skills that enable them to engage the real world,
192
705000
6000
dhe nese u japim atyre aftësom që ti mundësojmë ata të përfshihen në boten reale,
12:16
that magic will happen.
193
711000
5000
ajo magjikë do të ndodh.
12:21
Now, a month into this project, we'd just started classes.
194
716000
8000
Tani, një muaj në këtë projekt,sapo kemi filluar klasat.
12:29
And a month into it, I come to the office,
195
724000
3000
Vetem një muaj në këtë, erdha një ditë në zyre,
12:32
and I have this email from one of our students.
196
727000
3000
dhe mora një email nga një prej studentëve tanë,
12:35
And it said, very simply, "I am thinking now."
197
730000
5000
dhe ajo thoshte shumë thjeshtë, "Unë jam duke menduar tani."
12:40
And he signs off, "Thank you."
198
735000
5000
Dhe përfundonte, "Faliminderit."
12:45
It's such a simple statement.
199
740000
3000
Ishte poaq thënje e thjeshtë.
12:48
But I was moved almost to tears
200
743000
2000
Mirpo mi solli lotët
12:50
because I understood what was happening to this young man.
201
745000
5000
Sepse unë e kuptova atë që i kishte ndodhur këtij njeriu të ri.
12:55
And it is an awesome thing to be a part
202
750000
4000
Dhe ishte një gjë e bukur të jeshë
12:59
of empowering someone in this way.
203
754000
5000
pjes e një frymëzimi tek një njeri.
13:04
I am thinking now.
204
759000
4000
Unë po mendoj tani.
13:08
This year we challenged our students
205
763000
4000
Këtë vitë ne sfiduam studentet tanë
13:12
to craft an honor code themselves.
206
767000
3000
për të zotruar një kodë të mirësjelljes për vetveten e tyre.
13:15
There's a very vibrant debate going on on campus now
207
770000
3000
Është një debat shumë i madh duke vazhduar tani
13:18
over whether they should have an honor code,
208
773000
3000
mbi atë se a duhet që ata të ken një kodë të mirësjellëjes,
13:21
and if so, what it should look like.
209
776000
3000
dhe nese po, si do duhet të duket ai.
13:24
One of the students asked a question that just warmed my heart.
210
779000
4000
Njëri nga studentet beri një pyetje që më nxeu zemren time.
13:28
Can we create a perfect society?
211
783000
6000
A mund të krijojmë një shoqëri të përkryer?
13:34
Her understanding that a student-crafted honor code
212
789000
6000
Kuptueshmëria e saj ndasj hartimi të një kodi të mirësjelljes nga studentet
13:40
constitutes a reach towards perfection is incredible.
213
795000
6000
konstituon një arritje drejt përfeksionimit të mundeshum.
13:46
Now, we cannot achieve perfection,
214
801000
2000
Tani, ne nuk mund ta arrijmë përferksionin,
13:48
but if we reach for it, then we can achieve excellence.
215
803000
6000
mirpo nese luftojmë për të, pastaj mund të arrisim shkelqyeshmërin.
13:54
I don't know ultimately what they will do.
216
809000
2000
Nuk e di përfundimisht atë qe ata do të bëjnë.
13:56
I don't know whether they will decide to have this honor code.
217
811000
4000
Nuk e di nese ata do të vendosin për të pasur kodin e tyre.
14:00
But the conversation they're having now --
218
815000
2000
Mirpo bashkëbisedimet që janë duke i zhvilluar ata tani --
14:02
about what their good society should look like,
219
817000
4000
rreth se qfar është mirë për shoqërin e tyre,
14:06
what their excellent society should look like,
220
821000
3000
qfarë duhet të duket shoqëria përfekte,
14:09
is a really good thing.
221
824000
6000
a është me të vërtet gjë e mirë.
14:15
Am I out of time? OK.
222
830000
6000
Jam pak kohë? Në rregull.
14:21
Now, I just wanted to leave that slide up
223
836000
6000
Tani, unë vetem dëshirova të lë atë sllajd të hapurë
14:27
because it's important that we think about it.
224
842000
3000
sepse është e rendësishme që ne mendojmë për atë.
14:30
I'm very excited about the fact
225
845000
3000
Jam shumë i eksituar rreth faktit
14:33
that every student at Ashesi University does community service before they graduate.
226
848000
6000
që secili student në universitetin e Ashesi bëjnë shërbime komuniteti përpara se të diplomojnë.
14:39
That for many of them, it has been a life-altering experience.
227
854000
5000
E cila për shumicen prej tyre, ka qen një eksperiencë e jetës.
14:44
These young future leaders are beginning to understand
228
859000
8000
Këta lider të se ardhmës kanë filluar të kuptojnë
14:52
the real business of leadership,
229
867000
2000
se biznesi i vërtet i lidershipit,
14:54
the real privilege of leadership,
230
869000
2000
privilegji i vërtet i lidershipit,
14:56
which is after all to serve humanity.
231
871000
5000
i cili është pas të gjithave për ti shërbyer humanitetit.
15:01
I am even more thrilled by the fact that least year
232
876000
5000
Jam edhe më teper i emocjonuar nga fakti që vitin e kaluar
15:06
our student body elected a woman
233
881000
2000
që trua e studenteve tanë kanë zgjedhur në krye një grua
15:08
to be the head of Student Government.
234
883000
4000
për të qen në krye të qeverisë studentore.
15:12
It's the first time in the history of Ghana
235
887000
3000
Është hera e parë në historin e Gana
15:15
that a woman has been elected head of Student Government
236
890000
4000
që një grua të jetë zgjedhur si udhëheqëse në qeverin studentore
15:19
at any university.
237
894000
3000
në ndonjë universitet.
15:22
It says a lot about her.
238
897000
2000
Do të thot shumë për të.
15:24
It says a lot about the culture that's forming on campus.
239
899000
5000
Do të thot shumë për kulturen që po formohet në kampusë.
15:29
It says a lot about her peers who elected her.
240
904000
3000
Do të thot shumë për bashkëmoshatarët e saj.
15:32
She won with 75 percent of the vote.
241
907000
6000
Ajo fito me 75 përqind të vogave.
15:38
And it gives me a lot of hope.
242
913000
3000
Dhe më jep mua shumë shpresë.
15:41
It turns out that corporate West Africa
243
916000
3000
Doli që korporata West Africa
15:44
also appreciates what's happening with our students.
244
919000
4000
gjithashtu e vlerësoi atë që ndodhi me studentet tanë,
15:48
We've graduated two classes of students to date.
245
923000
4000
Kemi diplomuar dy kalsa të studenteve deri më tani.
15:52
And every single one of them has been placed.
246
927000
3000
Dhe secili prej tyre ka qenë vendosur.
15:55
And we're getting great reports back
247
930000
2000
Dhe po marim raporte të mira pastaj
15:57
from corporate Ghana, corporate West Africa,
248
932000
4000
nga korporata Gana, korporate e afrikes se jugut,
16:01
and the things that they're most impressed about is work ethic.
249
936000
5000
dhe për gjërat të cilat ata janë të impresjonuar më së shumëti është etika e punës.
16:06
You know, that passion for what they're doing.
250
941000
4000
E dini, pasjoni mbi atë që ata e bejnë.
16:10
The persistence, their ability to deal with ambiguity,
251
945000
4000
Prezistenca, mundësia që të veprojnë me papritëshmerin,
16:14
their ability to tackle problems that they haven't seen before.
252
949000
6000
aftësia e tyre për të ndjekur problemet të cilat ata kurr nuk i kanë parë.
16:20
This is good because
253
955000
4000
Kjo është e mirë sepse
16:24
over the past five years, there have been times
254
959000
3000
mbi pesë vite më parë, kanë pasur kohë
16:27
when I've felt this is "Mission: Impossible."
255
962000
3000
që e kanë ndjerë atë " Misjoni i së pamundures."
16:30
And it's just wonderful to see these glimmers
256
965000
3000
dhe është bukur ti shohës këto shpresa
16:33
of the promise of what can happen if we train our kids right.
257
968000
7000
të premtimeve të asaj që mund të ndodh nese ne i trajnojmë mirë fëmijet tanë .
16:40
I think that the current and future leaders of Africa
258
975000
4000
Mendoj se lideret tanishem dhe ata të ardhëshem të Afrikes
16:44
have an incredible opportunity
259
979000
3000
kanë një mundësi të madhe
16:47
to drive a major renaissance on the continent.
260
982000
3000
për të ndryshuar një renesancë të madh në këtë kontinent.
16:50
It's an incredible opportunity.
261
985000
2000
Është një mundësi e madhe.
16:52
There aren't very many more opportunities like this in the world.
262
987000
4000
Nuk ka shumë njerëz sikurse këto me kaq shumë mundësi në botë.
16:56
I believe that Africa has reached an inflection point
263
991000
8000
Unë besoj se Afrika ka arritur një pikë referimi
17:04
with a march of democracy and free markets across the continent.
264
999000
4000
më një marsë të demokracis dhe tregëtin e lirë ndërmjet kontinentit.
17:08
We have reached a moment from which can emerge
265
1003000
3000
Ne kemi arritur një moment nga i cimi ne mund të fllojme
17:11
a great society within one generation.
266
1006000
4000
të ndërtojmë një shoqëri të mirë me vetem një gjeneratë.
17:15
It will depend on inspired leadership.
267
1010000
5000
Do të varet nga liderëshipi i inspiruar.
17:20
And it is my contention that the manner in which we train our leaders
268
1015000
6000
Dhe është në mbrendësin time në të cilen ne i trajnojmë lideret tanë
17:26
will make all the difference.
269
1021000
1000
do të bejë të gjithë këtë ndryshim.
17:27
Thank you, and God bless.
270
1022000
2000
Faliminderit, dhe Zoti ju befot juve.
17:29
(Applause)
271
1024000
8000
(Duartrokitje)
ABOUT THE SPEAKER
Patrick Awuah - University founderAfter working at Microsoft for almost a decade, Patrick Awuah returned home to Ghana and cofounded Ashesi University, a small liberal arts college that aims to educate Africa's next generation of leaders. Its first class of students graduated in 2006.
Why you should listen
Patrick Awuah left Ghana as a teenager to attend Swarthmore College in the United States, then stayed on to build a career at Microsoft in Seattle. In returning to his home country, he has made a commitment to educating young people in critical thinking and ethical service, values he believes are crucial for the nation-building that lies ahead.
Founded in 2002, his Ashesi University is already charting a new course in African education, with its high-tech facilities, innovative academic program and emphasis on leadership. It seems more than fitting that ashesi means "beginning" in Akan, one of Ghana's native languages.
Patrikc Awuah is an alumnus of the TED Fellows program, having attended TEDGlobal 2007 in Arusha, Tanzania, and TED2009 in Long Beach, California. Find out more about the TED Fellows program. He is also a 2015 MacArthur Fellow.
Patrick Awuah | Speaker | TED.com