TEDGlobal 2014
Michael Green: What the Social Progress Index can reveal about your country
Michael Green: Sosyal Gelişme Endeksi ülkeniz hakkında neler gösterebilir
Filmed:
Readability: 4.6
1,253,384 views
Gayrisafi Yurt İçi Hasıla teriminden, çoğu zaman sanki "Tanrı tarafından taş tabletlerle indirilmiş" gibi bahsedilir. Ancak bu konsept bir iktisatçı tarafından 1920'lerde türetilmiştir. Michael Green, 21. yüzyılın ihtiyaçlarına uyacak daha etkili bir ölçüm aracına ihtiyacımız olduğunu belirtiyor: Sosyal Gelişme Endeksi. Karizması ve nükteleriyle birlikte, bu aracın toplumları gerçekte önemli olan üç boyutla nasıl ölçtüğünü gösteriyor. Bu aracı kullanınca, ülkelerin çarpıcı şekilde nasıl yeniden sıralandığını ortaya koyuyor.
Michael Green - Social progress expert
Michael Green is part of the team that has created the Social Progress Index, a standard to rank societies based on how they meet the needs of citizens. Full bio
Michael Green is part of the team that has created the Social Progress Index, a standard to rank societies based on how they meet the needs of citizens. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:12
On January 4, 1934,
0
442
4071
4 Ocak 1934'te
00:16
a young man delivered a report
1
4513
3016
genç bir adam ABD Kongresi'ne
00:19
to the United States Congress
2
7529
2385
80 yıl sonra, bugün hâlâ bu odadaki
00:21
that 80 years on,
3
9914
1954
herkesin hayatını şekillendiren,
00:23
still shapes the lives of
everyone in this room today,
everyone in this room today,
4
11868
4660
hâlâ bu gezegendeki herkesin
hayatını şekillendiren
hayatını şekillendiren
00:28
still shapes the lives of
everyone on this planet.
everyone on this planet.
5
16528
5694
bir rapor sundu.
00:34
That young man wasn't a politician,
6
22222
2880
Bu genç adam bir politikacı değildi,
00:37
he wasn't a businessman,
7
25102
1999
bir iş adamı değildi,
00:39
a civil rights activist
8
27101
1337
bir insan hakları savunucusu
00:40
or a faith leader.
9
28438
1775
veya dini bir lider değildi.
00:42
He was that most unlikely of heroes,
10
30213
3271
Kahraman olması en az muhtemel olan
00:45
an economist.
11
33484
2497
bir ekonomistti.
00:49
His name was Simon Kuznets
12
37007
2545
Adı Simon Kuznets'di
00:51
and the report that
he delivered was called
he delivered was called
13
39552
3144
ve sunduğu raporun adı
00:54
"National Income, 1929-1932."
14
42696
4452
"Millî Gelir, 1929-1932" idi.
00:59
Now, you might think
15
47148
1484
Bu raporun yavan ve sıkıcı
01:00
this is a rather dry and dull report.
16
48632
3091
olduğunu düşünebilirsiniz.
01:03
And you're absolutely right.
17
51723
2082
Gerçekten de haklısınız.
01:05
It's dry as a bone.
18
53805
2455
Bir kemik gibi kupkuru.
01:08
But this report is the foundation
19
56260
2310
Ancak bu rapor bugün ülkelerin
01:10
of how, today, we judge the
success of countries:
success of countries:
20
58570
2933
başarısını değerlendirme
yöntemimizin temelidir:
yöntemimizin temelidir:
01:13
what we know best as
Gross Domestic Product,
Gross Domestic Product,
21
61503
3549
En çok bilinen adıyla
Gayrisafi Yurt İçi Hasıla,
Gayrisafi Yurt İçi Hasıla,
01:17
GDP.
22
65052
2311
GSYİH.
01:19
GDP has defined and shaped our lives
23
67363
2903
GSYİH, son 80 yıldır
01:22
for the last 80 years.
24
70266
2598
hayatımızı belirleyip şekillendirmiştir.
01:24
And today I want to talk about
25
72864
1817
Bugün ise önümüzdeki 80 yıl boyunca
01:26
a different way to measure
the success of countries,
the success of countries,
26
74681
3839
ülkelerin başarısını ölçmenin farklı
bir yönteminden,
bir yönteminden,
01:30
a different way to define
and shape our lives
and shape our lives
27
78520
3149
hayatlarımızı belirleyip şekillendirmenin
farklı bir yönteminden
farklı bir yönteminden
01:33
for the next 80 years.
28
81669
3257
bahsetmek istiyorum.
01:36
But first, we have to understand
29
84926
1891
Ancak öncelikle GSYİH'nın hayatlarımıza
01:38
how GDP came to
dominate our lives.
dominate our lives.
30
86817
3909
nasıl egemen olduğunu anlamamız gerek.
01:42
Kuznets' report was delivered
31
90726
2260
Kuznets'in raporu bir kriz anında
01:44
at a moment of crisis.
32
92986
1722
sunulmuştu.
01:46
The U.S. economy was plummeting
33
94708
2026
ABD ekonomisi Büyük Buhran'a
01:48
into the Great Depression
34
96734
1615
doğru gidiyordu
01:50
and policy makers were
struggling to respond.
struggling to respond.
35
98349
3085
ve karar vericiler tepki
vermekte zorlanıyorlardı.
vermekte zorlanıyorlardı.
01:53
Struggling because they didn't
know what was going on.
know what was going on.
36
101434
3145
Zorlanmalarının nedeni neler olup
bittiğini bilmemeleriydi.
bittiğini bilmemeleriydi.
01:56
They didn't have data and statistics.
37
104579
3382
Veri ve istatistikleri yoktu.
01:59
So what Kuznet's report gave them
38
107961
2822
Yani Kuznets'in raporu onlara
02:02
was reliable data on what
the U.S. economy
the U.S. economy
39
110783
3278
ABD ekonomisinin ne ürettiğiyle ilgili
02:06
was producing,
40
114061
1135
her yıl güncellenen
02:07
updated year by year.
41
115196
3068
güvenilir bir veri sağladı.
02:10
And armed with this information,
42
118264
2340
Bu bilgiyle donanan
02:12
policy makers were, eventually,
43
120604
2008
karar alıcılar krizden
02:14
able to find a way out
of the slump.
of the slump.
44
122612
3428
kurtulmanın yolunu
sonunda bulabildiler.
sonunda bulabildiler.
02:18
And because Kuznets' invention
45
126040
1882
Kuznets'in buluşu
02:19
was found to be so useful,
46
127922
1772
öylesine yararlı bulundu ki
02:21
it spread around the world.
47
129694
1688
dünyanın her yanına yayıldı.
02:23
And now today, every country
48
131382
2469
Bugün her ülke
02:25
produces GDP statistics.
49
133851
2964
GSYİH istatistikleri üretmektedir.
02:28
But, in that first report,
50
136815
3107
Ancak o ilk raporda Kuznets'in
02:31
Kuznets himself delivered a warning.
51
139922
3544
bir uyarısı vardı.
02:35
It's in the introductory chapter.
52
143466
1981
Giriş bölümünde.
02:37
On page seven he says,
53
145447
2034
Sayfa 7'de diyor ki,
02:39
"The welfare of a nation can, therefore,
54
147481
2629
"Buna binaen, bir ülkenin refahı
02:42
scarcely be inferred
55
150110
1554
yukarıda belirtildiği gibi
02:43
from a measurement of
national income
national income
56
151664
2000
millî gelirin ölçümüyle çok zor
02:45
as defined above."
57
153664
1937
anlaşılır."
02:47
It's not the greatest sound
bite in the world,
bite in the world,
58
155601
3368
Bu dünyadaki en iyi söz öbeği değil
02:50
and it's dressed up in the cautious
language of the economist.
language of the economist.
59
158969
3629
ve bir iktisatçının ihtiyatlı
dili ile süslenmiş.
dili ile süslenmiş.
02:54
But his message was clear:
60
162598
2176
Ancak mesajı açık:
02:56
GDP is a tool
61
164774
1734
GSYİH, ekonomik performansı
02:58
to help us measure
economic performance.
economic performance.
62
166508
3058
ölçmemize yardımcı bir araç.
03:01
It's not a measure
of our well-being.
of our well-being.
63
169566
2968
Refahımızın ölçüsü değil.
03:04
And it shouldn't be a guide
to all decision making.
to all decision making.
64
172534
4817
Bütün kararları almada da
bir rehber olmamalı.
bir rehber olmamalı.
03:09
But we have ignored Kuznets' warning.
65
177351
2870
Ancak Kuznets'in uyarısını göz ardı ettik.
03:12
We live in a world where
66
180221
1556
GSYİH'nın küresel ekonomide
03:13
GDP is the benchmark of success
67
181777
3123
başarının ölçüsü olduğu
03:16
in a global economy.
68
184900
2277
bir dünyada yaşıyoruz.
03:19
Our politicians boast when
GDP goes up.
GDP goes up.
69
187177
3229
Politikacılarımız GSYİH
yükselince övünüyorlar.
yükselince övünüyorlar.
03:22
Markets move
70
190406
1284
Pazarların hareketliliği
03:23
and trillions of dollars of capital
71
191690
1874
ve trilyonlarca dolar sermayenin
03:25
move around the world
72
193564
1424
tüm dünyadaki dolaşımı
03:26
based on which countries
are going up
are going up
73
194988
1751
ki bunlar hangi ülkelerin ilerleyip
03:28
and which countries
are going down,
are going down,
74
196739
1841
hangi ülkelerin gerilediğine
bağlıdır,
bağlıdır,
03:30
all measured in GDP.
75
198580
2624
tüm bunların hepsi GSYİH
tarafından ölçülür.
tarafından ölçülür.
03:33
Our societies have become
76
201204
1329
Toplumlarımız daha fazla
03:34
engines to create more GDP.
77
202533
4375
GSYİH yaratan motorlar hâline gelmiştir.
03:38
But we know that GDP is flawed.
78
206908
3535
Ancak biliyoruz ki, GSYİH eksiktir.
03:42
It ignores the environment.
79
210443
2530
Çevreyi göz ardı eder.
03:44
It counts bombs and prisons as progress.
80
212973
3656
Bombaları ve hapishaneleri
ilerleme olarak sayar.
ilerleme olarak sayar.
03:48
It can't count happiness or community.
81
216629
3242
Mutluluğu veya toplumları hesaba katmaz.
03:51
And it has nothing to say
about fairness or justice.
about fairness or justice.
82
219878
4743
Adalet ve hakla ilgili
söyleyecek bir şeyi yoktur.
söyleyecek bir şeyi yoktur.
03:56
Is it any surprise that our world,
83
224621
2700
GSYİH'nın ritmine göre ilerleyen
03:59
marching to the drumbeat of GDP,
84
227324
2831
dünyamızın çevresel felaketin eşiğinde
04:02
is teetering on the brink
of environmental disaster
of environmental disaster
85
230155
3277
durması, öfke ve çatışmalarla dolu olması
04:05
and filled with anger and conflict?
86
233432
3506
bir sürpriz mi?
04:08
We need a better way
to measure our societies,
to measure our societies,
87
236938
4393
Toplumlarımızı ölçmek için daha
iyi bir yola ihtiyacımız var,
iyi bir yola ihtiyacımız var,
04:13
a measure based on the real
things that matter to real people.
things that matter to real people.
88
241341
5383
gerçek insanlar için önemli
gerçek şeylere dayalı bir ölçü.
gerçek şeylere dayalı bir ölçü.
04:18
Do I have enough to eat?
89
246724
1962
Yeterli yiyeceğim var mı?
04:20
Can I read and write?
90
248686
2076
Okuyup yazabiliyor muyum?
04:22
Am I safe?
91
250762
1738
Güvende miyim?
04:24
Do I have rights?
92
252500
2155
Haklarım var mı?
04:26
Do I live in a society where
I'm not discriminated against?
I'm not discriminated against?
93
254655
3129
Ayrımcılık yapılmadığım bir
toplumda mı yaşıyorum?
toplumda mı yaşıyorum?
04:29
Is my future and the future of my children
prevented from environmental destruction?
prevented from environmental destruction?
94
257784
6438
Geleceğim ve çocuklarımın geleceği
çevresel felaketlere karşı korunuyor mu?
çevresel felaketlere karşı korunuyor mu?
04:36
These are questions that GDP
95
264222
1891
Bu sorular, GSYİH'nın cevaplamadığı
04:38
does not and cannot answer.
96
266113
4903
ve cevaplayamayacağı sorular.
04:43
There have, of course,
97
271016
1519
Elbette geçmişte
04:44
been efforts in the past
98
272535
1386
GSYİH'nın ötesine geçmek
04:45
to move beyond GDP.
99
273921
2642
için çabalar oldu.
04:48
But I believe that we're living
100
276563
1375
Ancak inanıyorum ki,
04:49
in a moment when we
101
277938
1274
ölçme devrimi için
04:51
are ready for a measurement revolution.
102
279212
3740
hazır olduğumuz bir zamanda yaşıyoruz.
04:54
We're ready because we've seen,
103
282952
2676
Hazırız, çünkü 2008'deki ekonomik krizde
04:57
in the financial crisis of 2008,
104
285628
2234
ekonomik büyüme ile ilgili takıntımızın
04:59
how our fetish for economic growth
105
287862
2819
bizi çok yanlış yerlere götürdüğünü
05:02
led us so far astray.
106
290681
2031
gördük.
05:04
We've seen, in the Arab Spring,
107
292712
2384
Arap Baharı'nda Tunus gibi
05:07
how countries like Tunisia
108
295096
1845
ekonomi süperstarları olarak
05:08
were supposedly economic superstars,
109
296941
2750
varsayılan ülkelerin aslında hoşnutsuzluk
05:11
but they were societies
110
299691
1525
içinde olan toplumlar
05:13
that were seething with discontentment.
111
301216
3279
olduğunu gördük.
05:16
We're ready, because today
we have the technology
we have the technology
112
304495
3688
Hazırız, çünkü bugün Kuznets'in
hayal edemeyeceği
hayal edemeyeceği
05:20
to gather and analyze data
113
308183
2315
şekilde veri toplayabilecek ve
analiz edebilecek
analiz edebilecek
05:22
in ways that would have been
unimaginable to Kuznets.
unimaginable to Kuznets.
114
310498
4047
teknolojiye sahibiz.
05:26
Today, I'd like to introduce you
to the Social Progress Index.
to the Social Progress Index.
115
314545
4883
Bugün size Sosyal İlerleme Endeksini
tanıtmak istiyorum.
tanıtmak istiyorum.
05:31
It's a measure of the
well-being of society,
well-being of society,
116
319428
2727
Toplumun refahının bir ölçüsü,
05:34
completely separate from GDP.
117
322155
2757
GSYİH'dan tamamıyla farklı.
05:36
It's a whole new way
of looking at the world.
of looking at the world.
118
324912
3651
Dünyaya tamamen yeni bir bakış açısı.
05:40
The Social Progress Index
119
328569
1610
Sosyal İlerleme Endeksi,
05:42
begins by defining what it
120
330179
1323
üç boyuta dayanarak
05:43
means to be a good society
121
331502
1947
iyi bir toplumun ne anlama
05:45
based around three dimensions.
122
333449
3491
geldiğini tanımlamakla başlıyor.
05:48
The first is, does everyone have
the basic needs for survival:
the basic needs for survival:
123
336940
4095
İlki, herkes hayatta kalmak için
gerekli temel ihtiyaçlara sahip mi:
gerekli temel ihtiyaçlara sahip mi:
05:53
food, water, shelter, safety?
124
341035
2850
Yiyecek, su, barınma, güvenlik?
05:55
Secondly, does everyone have
125
343885
2720
İkincisi, herkes yaşamını iyileştirmek
05:58
access to the building blocks
to improve their lives:
to improve their lives:
126
346605
2831
için gerekli yapı taşlarına
ulaşabiliyor mu:
ulaşabiliyor mu:
06:01
education, information, health
and sustainable environment?
and sustainable environment?
127
349436
4512
Eğitim, bilgi, sağlık
ve sürdürülebilir çevre?
ve sürdürülebilir çevre?
06:05
And then third, does every
individual have access
individual have access
128
353948
3684
Üçüncüsü de, her birey engeller olmadan
06:09
to a chance to pursue their goals
129
357632
2780
amaçlarını, hayallerini ve tutkularını
06:12
and dreams and ambitions
130
360412
1848
gerçekleştirebilecekleri
06:14
free from obstacles?
131
362260
1157
fırsatlara sahip mi?
06:15
Do they have rights,
132
363417
1547
Hakları,
06:16
freedom of choice,
133
364964
1389
seçme özgürlükleri,
06:18
freedom from discrimination
134
366353
1522
ayrımcılığın olmadığı
bir özgürlük
bir özgürlük
06:19
and access to the the world's
most advanced knowledge?
most advanced knowledge?
135
367875
3461
ve dünyanın en ileri bilgisine
erişimleri var mı?
erişimleri var mı?
06:23
Together, these 12 components
136
371336
3364
Hepsi, bu 12 bileşen
06:26
form the Social Progress framework.
137
374700
3335
Sosyal İlerleme Endeksini oluşturuyor.
06:30
And for each of these 12 components,
138
378035
2088
Bu 12 bileşenin her biri için,
06:32
we have indicators to measure
how countries are performing.
how countries are performing.
139
380123
3431
ülkelerin nasıl performans gösterdiğini
ölçen göstergelerimiz var.
ölçen göstergelerimiz var.
06:35
Not indicators of effort or intention,
140
383554
3129
Çaba veya niyeti ölçen değil,
06:38
but real achievement.
141
386683
2248
gerçek başarıyı ölçen göstergeler.
06:40
We don't measure how much
a country spends on healthcare,
a country spends on healthcare,
142
388931
3202
Bir ülkenin sağlık sektörüne ne kadar
harcadığını değil,
harcadığını değil,
06:44
we measure the length and
quality of people's lives.
quality of people's lives.
143
392133
4313
insanlarının yaşam sürelerini
ve hayat kalitesini ölçüyoruz.
ve hayat kalitesini ölçüyoruz.
06:48
We don't measure whether governments
pass laws against discrimination,
pass laws against discrimination,
144
396446
4599
Hükümetlerin ayrımcılığa karşı yasalar
kabul edip etmediğini değil,
kabul edip etmediğini değil,
06:53
we measure whether people
experience discrimination.
experience discrimination.
145
401045
4430
insanların ayrımcılık yaşayıp
yaşamadığını ölçüyoruz.
yaşamadığını ölçüyoruz.
06:57
But what you want to know
146
405475
1360
Ancak öğrenmek istediğiniz
06:58
is who's top, don't you?
(Laughter)
(Laughter)
147
406835
3016
kimin en tepede olduğu, değil mi?
(Gülüşmeler)
(Gülüşmeler)
07:01
I knew that, I knew that, I knew that.
148
409851
1817
Biliyordum, biliyordum, biliyordum.
07:03
Okay, I'm going to show you.
149
411668
1526
Tamam, size göstereceğim.
07:05
I'm going to show you on this chart.
150
413194
2396
Bu grafikte göstereceğim.
07:07
So here we are,
151
415590
1344
İşte burada,
07:08
what I've done here is put on the
vertical axis social progress.
vertical axis social progress.
152
416934
4206
burada yaptığım şey, sosyal ilerlemeyi
dikey eksene koymak.
dikey eksene koymak.
07:13
Higher is better.
153
421146
1335
Daha yukarıda olmak daha iyi.
07:14
And then, just for comparison,
154
422481
2022
Sonra, sadece karşılaştırmak için,
07:16
just for fun,
155
424503
1322
sadece eğlenmek için,
07:17
on the horizontal axis
is GDP per capita.
is GDP per capita.
156
425825
3859
yatay eksende kişi başına düşen
GSYİH bulunmakta.
GSYİH bulunmakta.
07:21
Further to the right is more.
157
429693
1890
Sağa gittikçe daha fazla artış var.
07:23
So the country in the world
158
431583
3154
İşte dünyadaki en yüksek
07:26
with the highest social progress,
159
434737
3390
sosyal ilerlemeye sahip ülke,
07:30
the number one country on social progress
160
438127
3359
sosyal ilerlemede bir numaralı ülke
07:33
is New Zealand.
161
441486
3396
Yeni Zelanda.
07:36
(Applause)
162
444882
3516
(Alkış)
07:40
Well done! Never been; must go.
163
448398
2817
Bravo! Hiç gitmedim, gitmek lazım.
07:43
(Laughter)
164
451215
2322
(Gülüşmeler)
07:45
The country with the least social progress,
165
453537
2862
En az sosyal ilerlemeye sahip ülke,
07:48
I'm sorry to say, is Chad.
166
456399
2315
söylediğim için üzgünüm, Çad.
07:50
I've never been; maybe next year.
167
458716
2922
Hiç gitmedim, belki gelecek sene.
07:53
(Laughter)
168
461638
1809
(Gülüşmeler)
07:55
Or maybe the year after.
169
463447
2192
Ya da bir sonraki sene.
07:57
Now, I know what you're thinking.
170
465639
1573
Şimdi ne düşündüğünüzü biliyorum.
07:59
You're thinking, "Aha,
171
467212
1380
Şöyle düşünüyorsunuz, "İşte,
08:00
but New Zealand has a higher GDP
172
468592
2396
ama Yeni Zelanda'nın Çad'dan daha yüksek
08:02
than Chad!"
173
470988
1862
GSYİH'sı var!"
08:04
It's a good point, well made.
174
472850
2494
İyi bir nokta, doğru.
08:07
But let me show you
175
475344
1462
Ancak sizlere iki ülkeyi daha
08:08
two other countries.
176
476806
1263
göstermeme izin verin.
08:10
Here's the United States —
177
478069
2426
İşte Amerika Birleşik Devletleri;
08:12
considerably richer than New Zealand,
178
480495
2747
Yeni Zelanda'dan oldukça zengin,
08:15
but with a lower level of social progress.
179
483242
2446
ancak sosyal ilerleme seviyesi daha düşük.
08:17
And then here's Senegal —
180
485688
2652
Ardından işte Senegal;
08:20
it's got a higher level of
social progress than Chad,
social progress than Chad,
181
488340
3997
Çad'dan daha yüksek bir sosyal
ilerleme seviyesi var,
ilerleme seviyesi var,
08:24
but the same level of GDP.
182
492337
1949
ancak GSYİH seviyesi aynı.
08:26
So what's going on? Well, look.
183
494286
1749
Bakalım neler oluyor? İşte bakın.
08:28
Let me bring in the rest of
the countries of the world,
the countries of the world,
184
496035
2501
Dünyanın geri kalan ülkelerini
getirmeme izin verin,
getirmeme izin verin,
08:30
the 132 we've been able to measure,
185
498536
2208
ölçebildiğimiz 132 ülke,
08:32
each one represented by a dot.
186
500744
2338
her biri bir nokta ile temsil ediliyor.
08:35
There we go. Lots of dots.
187
503082
1499
İşte burada. Bir sürü nokta.
08:36
Now, obviously I can't do all of them,
188
504581
1742
Açıkçası hepsini yapamam, bu yüzden
08:38
so a few highlights for you:
189
506323
1733
size birkaç dikkat çekici nokta:
08:40
The highest ranked G7 country is Canada.
190
508056
4820
En üst sırada olan G7 ülkesi Kanada.
08:44
My country, the United Kingdom,
191
512876
2104
Benim ülkem, Birleşik Krallık
08:46
is sort of middling, sort of dull,
192
514980
2717
bir nevi ortalarda, biraz sönük,
08:49
but who cares —
193
517697
1365
ancak kimin umrunda,
08:51
at least we beat the French.
194
519062
2178
en azından Fransızları yendik.
08:53
(Laughter)
195
521240
2927
(Gülüşmeler)
09:00
And then looking at the
emerging economies,
emerging economies,
196
528737
2267
Gelişmekte olan ekonomilere bakınca,
09:03
top of the BRICS,
pleased to say, is Brazil.
pleased to say, is Brazil.
197
531004
3334
BRICS'in tepesinde, bunu söylediğime
memnunum, Brezilya var.
memnunum, Brezilya var.
09:06
(Applause)
198
534338
1706
(Alkış)
09:08
Come on, cheer!
199
536044
1787
Hadi alkış!
09:09
Go, Brazil!
200
537831
1942
Devam et Brezilya!
09:11
Beating South Africa,
201
539773
1533
Güney Afrika'yı geçiyor,
09:13
then Russia,
202
541306
1293
sonra Rusya'yı,
09:14
then China
203
542599
1134
sonra Çin'i
09:15
and then India.
204
543733
1574
ve sonra da Hindistan'ı.
09:17
Tucked away on the right-hand side,
205
545307
2365
Sağ tarafta gizlenmiş
09:19
you will see a dot of a
country with a lot of GDP
country with a lot of GDP
206
547672
3353
fazlaca GSYİH'sı olan, ama çok fazla
sosyal ilerlemesi olmayan
sosyal ilerlemesi olmayan
09:23
but not a huge amount
of social progress —
of social progress —
207
551025
1943
bir ülkenin noktasını göreceksiniz-
09:24
that's Kuwait.
208
552968
1978
o da Kuveyt.
09:26
Just above Brazil
209
554946
1691
Brezilya'nın tam üstünde
09:28
is a social progress superpower —
210
556637
2319
bir sosyal ilerleme süper gücü var-
09:30
that's Costa Rica.
211
558956
1500
o da Kosta Rika.
09:32
It's got a level of social progress the same
as some Western European countries,
as some Western European countries,
212
560456
3975
Çok daha az GSYİH ile bazı
Batı Avrupa ülkeleri ile
Batı Avrupa ülkeleri ile
09:36
with a much lower GDP.
213
564431
1969
aynı sosyal ilerleme seviyesine sahip.
09:38
Now, my slide is getting
a little cluttered
a little cluttered
214
566400
2282
Artık yansım biraz karışık hâle geliyor
09:40
and I'd like to step back a bit.
215
568682
1682
ve biraz azaltmak istiyorum.
09:42
So let me take away these countries,
216
570364
1454
Bu ülkeleri almama
09:43
and then pop in the regression line.
217
571818
2914
ve sonra da regresyon doğrusuna
yerleştirmeme izin verin.
yerleştirmeme izin verin.
09:46
So this shows the average relationship
218
574732
1653
İşte bu GSYİH ile sosyal ilerleme
09:48
between GDP and social progress.
219
576385
2511
arasındaki ortalama ilişkiyi gösteriyor.
09:50
The first thing to notice,
220
578896
2242
İlk önce fark edilen şey,
09:53
is that there's lots of noise
221
581138
1855
eğilim çizgisi etrafında
09:54
around the trend line.
222
582993
1697
çok fazla parazit olduğu.
09:56
And what this shows,
223
584690
1585
Bunun gösterdiği şey,
09:58
what this empirically demonstrates,
224
586275
2882
bunun ampirik olarak gösterdiği şey
10:01
is that GDP is not destiny.
225
589157
3035
GSYİH'nın kader olmadığı.
10:04
At every level of GDP per capita,
226
592192
3203
Kişi başına düşen
GSYİH'nın her seviyesinde
GSYİH'nın her seviyesinde
10:07
there are opportunities
for more social progress,
for more social progress,
227
595395
3198
daha fazla sosyal ilerleme için fırsat,
10:10
risks of less.
228
598593
2003
daha azı için riskler var.
10:12
The second thing to notice
229
600596
1460
Fark edilen ikinci şey,
10:14
is that for poor countries,
230
602056
2503
fakir ülkeler için eğimin
10:16
the curve is really steep.
231
604559
1973
gerçekten dik olduğu.
10:18
So what this tells us is that
232
606532
1275
Bunun bize söylediği şey,
10:19
if poor countries can get
233
607807
1253
eğer fakir ülkeler
10:21
a little bit of extra GDP,
234
609060
1894
biraz daha fazla GSYİH alabilseler
10:22
and if they reinvest that
235
610954
1783
ve bunu doktorlara, hemşirelere,
10:24
in doctors, nurses, water supplies,
236
612737
2672
su kaynaklarına, sanitasyona vb.
10:27
sanitation, etc.,
237
615409
1373
tekrar yatırsalar,
10:28
there's a lot of social progress bang
238
616782
2019
GSYİH'nız karşılığında bir sürü
10:30
for your GDP buck.
239
618801
1586
sosyal ilerleme olur.
10:32
And that's good news, and that's what
we've seen over the last 20, 30 years,
we've seen over the last 20, 30 years,
240
620387
3575
Bu da iyi bir haber ve son 20-30 yılda
daha fakir ülkelerde
daha fakir ülkelerde
10:35
with a lot of people lifted out of poverty
241
623962
2001
ekonomik büyüme ve iyi politikalarla
10:37
by economic growth and good policies
242
625963
2210
birçok insanın yoksulluktan
10:40
in poorer countries.
243
628173
1872
böyle kurtarıldığını gördük.
10:42
But go on a bit further up the curve,
244
630045
2197
Ancak eğimin üzerinde biraz
daha ilerlediğimizde
daha ilerlediğimizde
10:44
and then we see it flattening out.
245
632242
2109
düzleştiğini görüyoruz.
10:46
Each extra dollar of GDP
246
634351
2252
Her ekstra GSYİH doları
10:48
is buying less and less social progress.
247
636603
3236
daha az sosyal ilerleme satın alıyor.
10:51
And with more and more
of the world's population
of the world's population
248
639839
2674
Dünya nüfusunun giderek daha fazla
10:54
living on this part of the curve,
249
642513
2563
eğimin bu tarafında yaşamaya başlaması,
10:57
it means GDP is becoming
250
645076
2224
GSYİH'nın gelişimimize
10:59
less and less useful
251
647300
1784
rehber olamayacak şekilde
giderek
giderek
11:01
as a guide to our development.
252
649084
2516
daha az yararlı olduğunu gösteriyor.
11:03
I'll show you an example of Brazil.
253
651600
2147
Size Brezilya örneğini göstereceğim.
11:05
Here's Brazil:
254
653747
1223
İşte Brezilya:
11:06
social progress of about 70 out of 100,
255
654970
2867
Sosyal ilerleme 100 üzerinden 70,
11:09
GDP per capita about
14,000 dollars a year.
14,000 dollars a year.
256
657841
2494
kişi başına düşen GSYİH yılda
yaklaşık 14.000 dolar.
yaklaşık 14.000 dolar.
11:12
And look, Brazil's above the line.
257
660335
2921
Bakın, Brezilya çizginin üzerinde.
11:15
Brazil is doing a reasonably good job
258
663256
1886
Brezilya GSYİH'nin sosyal gelişme
11:17
of turning GDP into social progress.
259
665142
3325
yönünde ilerlemesinde
oldukça iyi bir iş başarıyor.
oldukça iyi bir iş başarıyor.
11:20
But where does Brazil go next?
260
668467
1987
Ama Brezilya daha sonra ne yapacak?
11:22
Let's say that Brazil
261
670454
1512
Diyelim ki Brezilya GSYİH'yı
11:23
adopts a bold economic plan
262
671966
1772
gelecek on yılda iki katına çıkarmak
11:25
to double GDP in the next decade.
263
673738
2303
için iddialı bir ekonomik plan benimsiyor.
11:28
But that is only half a plan.
264
676041
3616
Ancak bu sadece planın yarısı.
11:31
It's less than half a plan,
265
679657
2277
Planın yarısından daha az,
11:33
because where does Brazil
want to go on social progress?
want to go on social progress?
266
681934
3248
çünkü Brezilya'nın sosyal ilerlemede
gitmek istediği yer neresi?
gitmek istediği yer neresi?
11:37
Brazil, it's possible
267
685186
2318
Brezilya, sosyal ilerlemede
11:39
to increase your growth,
268
687504
1735
yerinde sayarken
11:41
increase your GDP,
269
689239
1577
veya geri giderken
11:42
while stagnating or going backwards
270
690816
1890
büyümenizi artırmanız,
11:44
on social progress.
271
692706
1349
GSYİH'nızı artırmanız mümkün.
11:46
We don't want Brazil
272
694055
1186
Brezilya'nın Rusya gibi
11:47
to become like Russia.
273
695241
1732
olmasını istemiyoruz.
11:48
What you really want is for Brazil
274
696973
2315
Brezilya için gerçekten istediğiniz şey,
11:51
to get ever more efficient at creating
social progress from its GDP,
social progress from its GDP,
275
699288
4953
GSYİH'sını kullanarak sosyal gelişimi
daha etkin bir şekilde oluşturması,
daha etkin bir şekilde oluşturması,
11:56
so it becomes more like New Zealand.
276
704241
2298
böylece daha çok Yeni Zelanda'ya benzer.
11:58
And what that means is that
277
706539
1580
Bunun anlamı şu,
12:00
Brazil needs to prioritize social progress
278
708119
2657
Brezilya'nın kalkınma planında
12:02
in its development plan
279
710776
1692
sosyal ilerlemeye öncelik verip,
12:04
and see that it's not just growth alone,
280
712468
2412
tek başına büyümek değil,
sosyal gelişmeyle
sosyal gelişmeyle
12:06
it's growth with social progress.
281
714880
2652
beraber büyüyebileceğini anlaması lazım.
12:09
And that's what the Social
Progress Index does:
Progress Index does:
282
717532
2618
İşte Sosyal İlerleme İndeksi'nin
yaptığı şey şu:
yaptığı şey şu:
12:12
It reframes the debate about development,
283
720150
2610
Kalkınmayla ilgili olan çekişmeye
yeni bir açıyla bakar
yeni bir açıyla bakar
12:14
not just about GDP alone,
284
722760
2060
yani bunun tek başına
GSYİH'la ilgili olmadığı
GSYİH'la ilgili olmadığı
12:16
but inclusive, sustainable growth
285
724820
2579
aksine insanların yaşamlarına
gerçek bir reform getiren
gerçek bir reform getiren
12:19
that brings real improvements
in people's lives.
in people's lives.
286
727399
4419
kapsamlı, daimi büyümeyle
ilgili olduğuna dair bir bakış açısı ile.
ilgili olduğuna dair bir bakış açısı ile.
12:23
And it's not just about countries.
287
731818
2576
Sadece ülkelerle ilgili de değil.
12:26
Earlier this year,
288
734394
2790
Bu senenin başında,
burada Brezilya'da
burada Brezilya'da
12:29
with our friends from the Imazon
nonprofit here in Brazil,
nonprofit here in Brazil,
289
737184
4567
kâr amacı gütmeyen bir kuruluş olan
Imazon'dan arkadaşlarımızla
Imazon'dan arkadaşlarımızla
12:33
we launched the first subnational
Social Progress Index.
Social Progress Index.
290
741751
4657
ilk ulusaltı Sosyal İlerleme
İndeksi'ni başlattık.
İndeksi'ni başlattık.
12:38
We did it for the Amazon region.
291
746408
2460
Bunu Amazon bölgesi için yaptık.
12:40
It's an area the size of
Europe, 24 million people,
Europe, 24 million people,
292
748868
3787
Avrupa'nın büyüklüğü kadar bir alan,
24 milyon insan,
24 milyon insan,
12:44
one of the most deprived
parts of the country.
parts of the country.
293
752656
2428
ülkenin en yoksul bölgelerinden biri.
12:47
And here are the results,
294
755084
1910
İşte sonuçlar,
12:48
and this is broken down
295
756994
1635
yaklaşık 800 farklı belediyeye
12:50
into nearly 800 different municipalities.
296
758629
3504
bölünmüş durumda.
12:54
And with this detailed information
297
762133
1683
Ülkenin bu bölgesindeki
12:55
about the real quality of life
298
763816
2218
gerçek yaşam kalitesiyle ilgili
12:58
in this part of the country,
299
766034
1943
bu detaylı bilgiyle,
12:59
Imazon and other partners
300
767977
1980
Imazon ve devletten, işletmelerden
13:01
from government,
business and civil society
business and civil society
301
769957
2329
ve sivil toplumdan diğer
ortaklar, insanların
ortaklar, insanların
13:04
can work together to construct
302
772286
1714
yaşamlarını gerçekten iyileştirmeye
13:06
a development plan
303
774000
1677
yardımcı olacak bir kalkınma planı
13:07
that will help really improve
people's lives,
people's lives,
304
775677
2337
hazırlamak için birlikte çalışabilirler,
13:10
while protecting that
precious global asset
precious global asset
305
778014
3236
aynı zamanda kıymetli bir
küresel varlığı korumuş olurlar,
küresel varlığı korumuş olurlar,
13:13
that is the Amazon Rainforest.
306
781250
2971
yani Amazon yağmur ormanlarını.
13:16
And this is just the beginning,
307
784221
1901
Bu sadece bir başlangıç.
13:18
You can create a Social Progress Index
308
786122
2379
Herhangi bir eyalet, bölge,
şehir veya belediye
şehir veya belediye
13:20
for any state, region,
city or municipality.
city or municipality.
309
788501
5155
için Sosyal İlerleme
Endeksi yaratabilirsiniz.
Endeksi yaratabilirsiniz.
13:25
We all know and love TEDx;
310
793656
2073
Hepimiz TEDx'i biliyor ve seviyoruz;
13:27
this is Social Pogress-x.
311
795729
2242
işte bu Sosyal İlerleme-x.
13:29
This is a tool for anyone to come and use.
312
797971
3194
Herkesin gelip kullanması
için bir araç.
için bir araç.
13:33
Contrary to the way we
sometimes talk about it,
sometimes talk about it,
313
801165
2880
Bazen onun hakkında
söylediklerimizin aksine,
söylediklerimizin aksine,
13:36
GDP was not handed down from
God on tablets of stone. (Laughter)
God on tablets of stone. (Laughter)
314
804045
6320
GSYİH, Tanrı tarafından taş tabletlerle
indirilmedi. (Gülüşmeler)
indirilmedi. (Gülüşmeler)
13:42
It's a measurement tool
invented in the 20th century
invented in the 20th century
315
810365
3995
20. yüzyılın sorunlarını ele almak üzere,
13:46
to address the challenges
of the 20th century.
of the 20th century.
316
814360
4792
20. yüzyılda bulunan bir ölçüm aracı.
13:51
In the 21st century,
317
819152
1852
21. yüzyılda,
13:53
we face new challenges:
318
821004
2452
yeni sorunlarla karşı karşıyayız:
13:55
aging, obesity, climate change, and so on.
319
823456
3108
Yaşlanma, obezite, iklim
değişikliği ve benzeri.
değişikliği ve benzeri.
13:58
To face those challenges,
320
826564
1659
Bu sorunlarla başa çıkmak için,
14:00
we need new tools of measurement,
321
828223
2020
yeni ölçüm araçlarına,
14:02
new ways of valuing progress.
322
830243
3754
ilerlemeyi değerlendirmek için yeni
yollara ihtiyacımız var.
yollara ihtiyacımız var.
14:05
Imagine if we could measure
323
833997
2398
Kâr amacı gütmeyen kuruluşların,
hayır kurumlarının,
hayır kurumlarının,
14:08
what nonprofits, charities,
324
836395
2530
gönüllülerin, sivil toplum örgütlerinin
14:10
volunteers, civil society organizations
325
838925
1969
toplumumuza gerçekten ne kadar katkısı
14:12
really contribute to our society.
326
840894
3806
olduğunu ölçebildiğimizi düşünün.
14:16
Imagine if businesses competed
327
844700
3068
İşletmelerin sadece ekonomik katkı
14:19
not just on the basis of
their economic contribution,
their economic contribution,
328
847768
3411
temeline göre değil, aynı zamanda
sosyal ilerlemeye
sosyal ilerlemeye
14:23
but on their contribution
to social progress.
to social progress.
329
851179
3824
katkıları ile de rekabet
ettiklerini düşünün.
ettiklerini düşünün.
14:27
Imagine if we could hold
politicians to account
politicians to account
330
855003
3947
Politikacıları, insanların yaşamlarını
gerçekten iyileştirmek
gerçekten iyileştirmek
14:30
for really improving people's lives.
331
858950
4196
konusunda sorumlu tutabildiğimizi düşünün.
14:35
Imagine if we could work together —
332
863146
2985
Hep beraber çalıştığımızı-
14:38
government, business,
civil society, me, you —
civil society, me, you —
333
866131
5068
devlet, işletmeler,
sivil toplum, ben, siz-
sivil toplum, ben, siz-
14:43
and make this century the
century of social progress.
century of social progress.
334
871199
5491
ve bu yüzyılı sosyal ilerleme
yüzyılı yaptığımızı düşünün.
yüzyılı yaptığımızı düşünün.
14:48
Thank you.
335
876704
1079
Teşekkürler.
14:49
(Applause)
336
877783
6032
(Alkış)
ABOUT THE SPEAKER
Michael Green - Social progress expertMichael Green is part of the team that has created the Social Progress Index, a standard to rank societies based on how they meet the needs of citizens.
Why you should listen
In his book Philanthrocapitalism (co-authored with Economist business editor Matthew Bishop), Michael Green defined a new model for social change built on partnerships between wealthy businesses, governments and community organizations. Shortly thereafter, Bishop floated the idea of a “Social Competiveness Index,” the idea that one day countries would compete with one another to be the most socially advanced, in the same way as they now compete to be economic top dog. Green loved it and decided to turn it into reality.
Teaming up with Avina's president Brizio Biondi-Morra, Sally Osberg of the Skoll Foundation and many other thought leaders from businesses and foundations, he began work on what would become the Social Progress Imperative, of which he's now CEO. Later they were joined by Harvard management guru Michael E. Porter, who became chairman of the SPI's advisory board. The first Social Progress Index was published in 2014.
Michael Green | Speaker | TED.com