TED1998
Paul MacCready: Nature vs. humans
Paul MacCready - Doğa vs. İnsanlar
Filmed:
Readability: 4
227,903 views
1998 yılında, bir uçak tasarımcısı olan Paul MacCready, insanların ciddi anlamda domine ettiği doğaya baktı ve doğanın dengesini nasıl koruyabileceğimiz üzerine konuştu. Katkıları: güneş enerjisiyle çalışan (solar) uçaklar, süperetkili planör ve elektrikle çalışan araba.
Paul MacCready - Engineer
Paul MacCready, an aircraft designer and environmentalist, is a pioneer of human-powered flight, alternative energy for transportation, and environmentally responsible design. Full bio
Paul MacCready, an aircraft designer and environmentalist, is a pioneer of human-powered flight, alternative energy for transportation, and environmentally responsible design. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:18
You hear that this is the era of environment -- or biology, or information technology ...
0
0
7000
Şu anda doğa çağındayız ya da biyoloji çağında... Ya da bilgi çağında --
00:25
Well, it's the era of a lot of different things
1
7000
2000
Pekala, şu anda "pek çok şeyin"
00:27
that we're in right now. But one thing for sure:
2
9000
2000
çağındayız. Fakat kesin olan bir şey var:
00:29
it's the era of change. There's more change going on
3
11000
3000
bu, değişimin çağıdır. Şu anda, şimdiye kadarki bütün insanlık tarihinde
00:32
than ever has occurred in the history of human life on earth.
4
14000
6000
gerçekleşmiş olan değişimden bile çok değişim olmaktadır.
00:38
And you all sort of know it, but it's hard to get it
5
20000
3000
Ve hepiniz öyle ya da böyle bilirsiniz ama bunu anlamak zor olabilir
00:41
so that you really understand it.
6
23000
2000
fakat anlamak zorundasınız.
00:43
And I've tried to put together something that's a good start for this.
7
25000
4000
Ben de size, iyi bir başlangıç yapabilmeniz için, bazı şeyleri bir araya getirmeye çalıştım.
00:48
I've tried to show in this -- though the color doesn't come out --
8
30000
4000
Burada size göstermeye çalıştım, her ne kadar renkler anlaşılmasa da.
00:52
that what I'm concerned with is the little 50-year time bubble
9
34000
4000
Ve burada ilgilendiğim şey, içinde bulunduğunuz
00:56
that you are in. You tend to be interested in a generation past,
10
38000
4000
bu 50 yıllık balondur. Geçmiş bir jenerasyonla ilgilenmeye eğilimli olabilirsiniz,
01:00
a generation future -- your parents, your kids, things you can change
11
42000
4000
ya da gelecek bir jenerasyonla; aileniz, çocuklarınız, önümüzdeki birkaç
01:04
over the next few decades -- and this 50-year time bubble
12
46000
2000
on yılda değiştirebilecekleriniz ve bu, sizin bir çeşit içerisinde ilerlediğiniz
01:06
you kind of move along in. And in that 50 years,
13
48000
4000
50 yıllık zaman balonudur. Ve bu 50 yıl içerisinde,
01:10
if you look at the population curve, you find the population of humans
14
52000
4000
eğer popülasyon eğrisine bakacak olursanız, insan nüfusunun
01:14
on the earth more than doubles and we're up three-and-a-half times
15
56000
4000
iki kat arttığını görürsünüz ve hatta, ben doğduğumdan beri 3.5 kat
01:19
since I was born. When you have a new baby,
16
61000
3000
artış gerçekleşmiş. Ve yeni bir bebeğiniz olduğunda,
01:22
by the time that kid gets out of high school
17
64000
3000
ve çocuğunuz henüz liseden mezun olduğunda
01:26
more people will be added than existed on earth when I was born.
18
68000
3000
benim doğduğumda Dünya üzerinde var olan insanlardan daha fazla sayıda insan bunlara eklenecek --
01:30
This is unprecedented, and it's big.
19
72000
2000
bu emsali görülmemiş ve kocaman bir artış.
01:33
Where it goes in the future is questioned. So that's the human part.
20
75000
3000
Gelecekte ne olacağı sorgulanabilir. Bu, işin insan boyutudur.
01:37
Now, the human part related to animals: look at the left side of that.
21
79000
4000
Şimdi, insanlar hayvanlar ile ilişki içerisindedi; bunun sol tarafına bakınız.
01:42
What I call the human portion -- humans and their livestock and pets --
22
84000
3000
Buna ben insan kısmı diyorum -- insanlar ve onların besledikleri, evcil hayvanları --
01:45
versus the natural portion -- all the other wild animals and just --
23
87000
4000
doğa kısmına karşı --geriye kalan tüm vahşi hayvanlar --
01:49
these are vertebrates and all the birds, etc.,
24
91000
4000
ve bunlar omurgalılar, tüm kuşlar ve diğerleridir.
01:53
in the land and air, not in the water. How does it balance?
25
95000
4000
Havada ve karada yaşayanlar, suda yaşayanlar değil. Bu nasıl dengelenir?
01:57
Certainly, 10,000 years ago, the civilization's beginning,
26
99000
5000
Pekala, kesinlikle, 10.000 yıl önce, medeniyetin başlangıcında,
02:02
the human portion was less than one tenth of one percent. Let's look at it now.
27
104000
5000
insan kısmı dediğim bölge %1'in 10'da biri kadardı. Bir de şimdiki haline bakalım.
02:07
You follow this curve and you see the whiter spot in the middle --
28
109000
4000
Bu eğriyi takip ederseniz ortadaki daha beyaz olan notkayı göreceksiniz --
02:11
that's your 50-year time bubble. Humans, livestock and pets
29
113000
5000
işte bu sizin 50 yıllık zaman balonunuz. İnsanlar, besledikleri hayvanlar, evcil hayvanları
02:16
are now 97 percent of that integrated total mass on earth
30
118000
3000
şu anda Dünya üzerindeki kütlenin %97'sini oluşturuyorlar
02:20
and all wild nature is three percent. We have won. The next generation
31
122000
4000
ve tüm vahşi doğa sadece %3'lük kısımda. Biz kazandık. Gelecek nesil
02:24
doesn't even have to worry about this game -- it is over.
32
126000
2000
bu oyun hakkında kafa yormasına bile gerek yok -- oyun bitti.
02:27
And the biggest problem came in the last 25 years:
33
129000
4000
Ve en büyük problem son 25 yılda ortaya çıktı:
02:31
it went from 25 percent up to that 97 percent.
34
133000
3000
%25'ten %97'ye kadar artış oldu.
02:34
And this really is a sobering picture upon realizing that we, humans,
35
136000
5000
Ve bu gerçekten uyandırıcı bir görüntü; bizim, insanların
02:40
are in charge of life on earth; we're like the capricious Gods
36
142000
4000
Dünya'nın hükümdarı olduğumuzu ve eski Yunan mitolojisindeki
02:44
of old Greek myths, kind of playing with life --
37
146000
4000
kaprisli Tanrılara benzediğimizi, bir nevi Dünya'daki hayatla oynadığımızı
02:49
and not a great deal of wisdom injected into it.
38
151000
4000
ve bu hareketlerimizde pek de bilgelik olmadığını gösteren bir görüntü.
02:53
Now, the third curve is information technology.
39
155000
4000
Şimdi, üçüncü eğri bilgi teknolojisi.
02:57
This is Moore's Law plotted here, which relates to density
40
159000
3000
Burada çizilen bilgi yoğunluğu ile alakalı olan
03:01
of information, but it has been pretty good for showing
41
163000
3000
Moore Yasası'dır ancak bilgi teknolojisi haricinde de
03:04
a lot of other things about information technology --
42
166000
2000
pek çok şeyi görmek için iyi bir eğridir:
03:07
computers, their use, Internet, etc. And what's important
43
169000
3000
bilgisayarlar, onların kullanımı, İnternet, vs. Ve önemli olan
03:11
is it just goes straight up through the top of the curve,
44
173000
3000
doğrudan yukarı, dosdoğru eğrinin tepesine gittiği
03:14
and has no real limits to it. Now try and contrast these.
45
176000
5000
ve hiçbir limiti olmadığıdır. Şimdi bunları karşılaştırmayı deneyin.
03:20
This is the size of the earth going through that same --
46
182000
2000
Bu, aynı çerçevede Dünya'nın büyüklüğündeki --
03:22
(Laughter)
47
184000
2000
(Kahkahalar)
03:24
-- frame. And to make it really clear, I've put all four on one graph.
48
186000
6000
-- değişimdir. Ve bunu iyice açığa kavuşturmak için, tüm bu 4 grafiği tek bir grafikte toplayacağım --
03:30
There's no need to see the little detailed words on it.
49
192000
2000
üzerinde yazan küçük, ayrıntılı yazıları görmenize gerek yok.
03:33
That first one is humans-versus-nature;
50
195000
4000
Bu ilki, doğaya karşı insanlardır.
03:38
we've won, there's no more gain. Human population.
51
200000
3000
Biz kazandık, daha fazla kazancımız yok. İnsan popülasyonu.
03:41
And so if you're looking for growth industries to get into,
52
203000
2000
Ve eğer doğal yaratıkları koruyan endüstrilerin büyümelerini de
03:43
that's not a good one -- protecting natural creatures. Human population
53
205000
5000
işin içine katarsanız -- durum hiç iyi değildir. İnsan popülasyonu
03:48
is going up; it's going to continue for quite a while.
54
210000
2000
yukarı gidiyor ve bir süre daha gitmeye devam edecek.
03:51
Good business in obstetricians, morticians, and farming, housing, etc. --
55
213000
5000
Kadın doğum uzmanlığı, ölü gömücülük, çiftçilik, ev işçiliği, vs. iyi işlerdir;
03:57
they all deal with human bodies, which require being fed,
56
219000
5000
bunların hepsi beslenmeye, taşınmaya, barındırılmaya ve daha pek çok şeye
04:02
transported, housed and so on. And the information technology,
57
224000
5000
ihtiyaç duyan insanlarla uğraşır. Ve sınırları olmayan beynimize bağlanan
04:07
which connects to our brains, has no limit -- now, that is a wonderful
58
229000
3000
bilgi teknolojisi de -- şu anda, üzerinde çalışmak için muhteşem
04:11
field to be in. You're looking for growth opportunity?
59
233000
2000
bir alandır. Büyüme şanslarıyla ilgileniyorsanız --
04:13
It's just going up through the roof.
60
235000
2000
bu zaten sürekli tavana doğru gidiyor.
04:16
And then, the size of the Earth. Somehow making these all compatible
61
238000
3000
Ve şimdi de Dünya'nın boyutu. Bir şekilde tüm bunlarla uyumlu olarak
04:19
with the Earth looks like a pretty bad industry to be involved with.
62
241000
4000
Dünya ile uğraşan bir endüstri, çalışmak için kötü bir alandır.
04:24
So, that's the stage out of all this. I find,
63
246000
3000
Sonuç olarak, tüm bunlardan bunu çıkarıyoruz. Anlamadığım sebeplerle,
04:28
for reasons I don't understand, I really do have a goal.
64
250000
3000
gerçekten bir amacım olduğunu düşünüyorum.
04:31
And the goal is that the world be desirable and sustainable
65
253000
4000
Ve amacım da Dünya'yı, çocuklarım benim yaşıma geldiklerinde yaşayabilecekleri,
04:35
when my kids reach my age -- and I think that's -- in other words,
66
257000
4000
arzulanır ve sürdürülebilir bir hale getirmektir. Bir diğer deyişle, bunun
04:39
the next generation. I think that's a goal that we probably all share.
67
261000
3000
bir sonraki nesil olduğunu düşünüyorum. Bunun hepimizin paylaştığı bir hedef olduğunu düşünüyorum.
04:42
I think it's a hopeless goal. Technologically, it's achievable;
68
264000
3000
Bunun umutsuz br amaç olduğunu düşünüyorum. Teknolojik olarak ulaşılabilirdir,
04:45
economically, it's achievable; politically,
69
267000
3000
ekonomik olarak ulaşılabilirdir, politik olarak ise --
04:48
it means sort of the habits, institutions of people -- it's impossible.
70
270000
4000
insanların kurumlarından ve alışkanlıklarından dolayı, imkansızdır.
04:53
The institutions of the past with all their inertia
71
275000
2000
Geçmişin kurumları, bütün ataletleriyle birlikte
04:55
are just irrelevant for the future, except they're there
72
277000
3000
gelecekle ilgisizlerdir; bununla uğraşmak için
04:59
and we have to deal with them. I spend about 15 percent of my time
73
281000
6000
bulundukları yerlerde olsalar da. Zamanımın %15'ini
05:05
trying to save the world, the other 85 percent, the usual --
74
287000
3000
Dünya'yı kurtarmaya çalışmaya, kalan %85'ini ise sıradan ...
05:08
and whatever else we devote ourselves to.
75
290000
3000
ve diğer herkes kendini neye adıyorsa ona ayırıyorum.
05:11
And in that 15 percent, the main focus is on human mind, thinking skills,
76
293000
5000
Ve bu %15'lik kısımda, ana odağım insan aklının düşünme yetenekleri üzerine oluyor,
05:17
somehow trying to unleash kids from the straightjacket of school,
77
299000
3000
çocukların onları sıradanlaştıran ve içlerine bilgi ve dogma sokmaya çalışan
05:20
which is putting information and dogma into them,
78
302000
3000
okullarının tekdüzeliğinden çıkarmaya çalışıyorum,
05:23
get them so they really think, ask tough questions, argue
79
305000
3000
onları gerçekten düşündürmeye çalışıyorum, zor sorular soruyorum, ciddi konular üzerinde
05:26
about serious subjects, don't believe everything that's in the book,
80
308000
4000
tartışıyorum, kitapta yazan her şeye inanmamalarını sağlamaya ve geniş ve yaratıcı
05:30
think broadly or creative. They can be.
81
312000
3000
düşünmelerini sağlamaya çalışıyorum. Bunu yapabilirler.
05:33
Our school systems are very flawed and do not reward you
82
315000
4000
Okul sistemlerimiz gerçekten çok bozuk ve sizi,
05:37
for the things that are important in life
83
319000
2000
medeniyetin kurtuluşu gibi önemli konular üzerindeki çalışmalarınızda
05:39
or for the survival of civilization; they reward you
84
321000
2000
ödüllendirmiyorlar. Sizi pek çok saçma ve gereksiz
05:41
for a lot of learning and sopping up stuff.
85
323000
4000
bilgiyi öğrendiğiniz zaman ödüllendiriyorlar.
05:46
We can't go into that today because there isn't time --
86
328000
4000
Bu konuya bugün giremeyiz çünkü yeterince zaman yok --
05:50
it's a broad subject. One thing for sure, in the future
87
332000
3000
geniş bir konu. Bir şey kesindir, gelecekte
05:53
there is an essential feature -- necessary, but not sufficient --
88
335000
7000
önemli olacak bir özellik -- önemli ama yeterli değil --
06:00
which is doing more with less. We've got to be doing things
89
342000
3000
azdan çok yaratmak olacaktır. Daha az enerji ve malzeme kullanarak
06:04
with more efficiency using less energy, less material.
90
346000
2000
daha yüksek verimlilikte şeyler yapmak zorunda olacağız.
06:06
Your great-great grandparents got by on muscle power,
91
348000
3000
Büyük büyük babalarınızın sadece kas güçleri vardı,
06:10
and yet we all think there's this huge power that's essential
92
352000
3000
ancak biz hala bu gücün hayat biçimimizde önemli olduğunu
06:14
for our lifestyle. And with all the wonderful technology we have
93
356000
3000
düşünüyoruz. Ve sahip olduğumuz muhteşem teknoloji ile
06:18
we can do things that are much more efficient: conserve, recycle, etc.
94
360000
7000
çok daha fazla verimli şeyler yapabiliriz: korumak, geri dönüşüm yapmak, vs.
06:26
Let me just rush very quickly through things that we've done.
95
368000
3000
Şimdiye kadar yaptıklarımız üzerinden hızlıca geçmeme izin verin.
06:29
Human-powered airplane -- Gossamer Condor sort of started me
96
371000
3000
İnsan gücüyle çalışan uçak -- Gossamer Condor bu alanda
06:32
in this direction in 1976 and 77,
97
374000
5000
beni 1976 ve 77'de çalışmaya yönlendirdi,
06:38
winning the Kremer prize in aviation history,
98
380000
1000
havacılık tarihinde Kremer ödülünü kazandı,
06:40
followed by the Albatross. And we began
99
382000
2000
ve sonrasında Albatross (ÇN: İnsan gücüyle çalışan bir uçak) geldi. Ve pek çok
06:43
making various odd planes and creatures.
100
385000
3000
garip uçaklar ve yaratıklar yapmaya başladık.
06:46
Here's a giant flying replica of a pterosaur that has no tail.
101
388000
4000
Burada kuyruğu olmayan ama bir pterosaur gibi uçabilen bir taklit görüyorsunuz.
06:51
Trying to have it fly straight is like trying to shoot an arrow
102
393000
3000
Bunun düz uçabilmesini sağlamak, hedefi okun tüylü ucu önde olacak şekilde
06:54
with the feathered end forward. It was a tough job,
103
396000
3000
vurmaya çalışmaya benziyor. Çok zor bir iş
06:57
and boy it made me have a lot of respect for nature.
104
399000
3000
ve bu oğlan doğaya çok fazla saygı duymamı sağladı.
07:00
This was the full size of the original creature.
105
402000
3000
Bu, orjinal yaratığın tam büyüklükteki görüntüsü.
07:04
We did things on land, in the air, on water --
106
406000
2000
Karada, havada ve denizde giden şeyler yaptık.
07:07
vehicles of all different kinds, usually with some electronics
107
409000
4000
Pek çok çeşitte araçlar, çoğunda biraz elektronik
07:11
or electric power systems in them. I find they're all the same,
108
413000
2000
ya da elektrik gücü vardı. Ben bunların hepsini aynı buluyorum.
07:14
whether its land, air or water.
109
416000
4000
Havada mı, karada mı, denizde mi olduğuyla ilgilenmiyorum.
07:18
I'll be focusing on the air here. This is a solar-powered airplane --
110
420000
4000
Burada havaya odaklanacağım. Bu güneş ışığıyla çalışan (ÇN: Solar Enerjili) bir uçak --
07:22
165 miles carrying a person from France to England
111
424000
3000
Fransa'dan İngiltere'ye bir insanı 165 mil (250 km) taşıyabilir
07:25
as a symbol that solar power is going to be an important part
112
427000
3000
ve bu solar enerjinin gelecekte hayatımız için ne kadar önemli olduğunu
07:29
of our future. Then we did the solar car for General Motors --
113
431000
3000
göstermektedir. Daha sonra General Motors için bir solar araba yaptık --
07:32
the Sunracer -- that won the race in Australia.
114
434000
3000
Sunracer adındaydı ve Avusturalya'daki yarışı kazandı.
07:36
We got a lot of people thinking about electric cars,
115
438000
2000
Pek çok insanın elektrikli arabalar üzerinde düşünmelerini sağladık,
07:38
what you could do with them. A few years later, when we suggested to GM that
116
440000
3000
ve bunlarla neler yapabileceğiniz konusunda. Bundan birkaç sene sonra, GM'e (ÇN: General Motors)
07:41
now is the time and we could do a thing called the Impact,
117
443000
2000
Impact adını verdiğimiz bir şeyi yapmanın zamanının geldiğini söyledik
07:44
they sponsored it, and here's the Impact that we developed with them
118
446000
3000
ve onlar da sponsor oldular ve işte karşınızda Impact, onların programlarıyla
07:47
on their programs. This is the demonstrator. And they put huge effort
119
449000
4000
çalışıyor. Bu bir maket. Bunu satabileceğimiz bir ürün haline getirmek için
07:51
into turning it into a commercial product.
120
453000
3000
çok fazla çaba harcadılar.
07:54
With that preamble, let's show the first two-minute videotape,
121
456000
5000
Bu girişle birlikte şimdi sizlere, takip için kullanılacak güçük bir uçaktan
07:59
which shows a little airplane for surveillance
122
461000
2000
devasa bir uçağa kadar bir yelpazeyi gösterecek olan
08:02
and moving to a giant airplane.
123
464000
2000
2 dakikalık video kaydımızı göstereyim.
08:06
Narrator: A tiny airplane, the AV Pointer serves for surveillance --
124
468000
4000
Ufacık bir uçak, AV Pointer takip için kullanılıyor:
08:10
in effect, a pair of roving eyeglasses. A cutting-edge example
125
472000
4000
dönebilen bir çift göze sahip. Eğer operatör araçtan uzakta
08:14
of where miniaturization can lead if the operator is remote
126
476000
3000
bir konumdaysa minyatürleştirmenin ne kadar önemli olduğunu gösteren
08:17
from the vehicle. It is convenient to carry, assemble
127
479000
3000
güzel bir örnek. Taşıması kolay, birleştirmesi ve çalıştırılması
08:20
and launch by hand. Battery-powered, it is silent and rarely noticed.
128
482000
5000
tamamen elle yapılıyor. Pille çalışıyor, son derece sessiz ve zor fark ediliyor.
08:26
It sends high-resolution video pictures back to the operator.
129
488000
3000
Operatöre yüksek çözünürlüklü video görüntüleri gönderiyor.
08:29
With onboard GPS, it can navigate autonomously,
130
491000
3000
Yüklü olan GPS sayesinde otonom olarak yön bulabiliyor
08:33
and it is rugged enough to self-land without damage.
131
495000
3000
ve kontrolsüz olarak iniş yapabilecek kadar da sağlam.
08:38
The modern sailplane is superbly efficient.
132
500000
2000
Modern planör inanılmaz verimli.
08:41
Some can glide as flat as 60 feet forward for every foot of descent.
133
503000
4000
Bazıları her 30 santimetrelik düşüşte, 18 metre kadar ileri gidebiliyor.
08:46
They are powered only by the energy
134
508000
1000
Sadece atmosferden aldıkları enerji ile
08:47
they can extract from the atmosphere --
135
509000
2000
çalışıyorlar --
08:50
an atmosphere nature stirs up by solar energy.
136
512000
3000
güneş enerjisinden güç alan bir atmosferden.
08:53
Humans and soaring birds have found nature to be generous
137
515000
3000
İnsanlar ve gittikçe artan kuşlar, doğayı yenilenebilir enerji konusunda
08:56
in providing replenishable energy. Sailplanes have flown
138
518000
4000
cömert bulmaktalar. Planörler şimdiye kadar rekor olarak
09:00
over 1,000 miles, and the altitude record is over 50,000 feet.
139
522000
4000
1.000 mil (1.5 km) kadar ileri ve 50.000 feet (1.5 km) yüksekten uçabildiler.
09:04
(Music)
140
526000
5000
(Müzik)
09:09
The Solar Challenger was made to serve as a symbol
141
531000
2000
Solar Challenger, foto-voltaik pillerin
09:12
that photovoltaic cells can produce real power
142
534000
3000
gerçek enerji üretebileceklerini göstermek üzere
09:15
and will be part of the world's energy future.
143
537000
2000
bir sembol olarak tasarlandı.
09:18
In 1981, it flew 163 miles from Paris to England,
144
540000
4000
1981 yılında, Paris'ten İngilitere'ye kadar 163 mil (240 km) kadar,
09:22
solely on the power of sunbeams,
145
544000
2000
sadece güneş ışınları yardımıyla
09:24
and established a basis for the Pathfinder.
146
546000
3000
ve Pathfinder için yapıla benzer bir tabanla uçtu.
09:27
(Music)
147
549000
3000
(Music)
09:30
The message from all these vehicles is that ideas and technology
148
552000
4000
Tüm bu araçlardan alacağımız mesaj, fikirlerin ve teknolojinin
09:34
can be harnessed to produce remarkable gains in doing more with less --
149
556000
4000
azı kullanarak çok yapmaktan büyük getiriler elde edebileceğimizdir;
09:39
gains that can help us attain a desirable balance
150
561000
3000
bu getiriler doğa ve teknoloji arasında arzulanan
09:42
between technology and nature. The stakes are high
151
564000
3000
dengeyi koruyabilir. Zorlu geleceğe doğru gittikçe
09:45
as we speed toward a challenging future.
152
567000
2000
riske atmamız gerekenler de artıyor.
09:49
Buckminster Fuller said it clearly: "there are no passengers
153
571000
3000
Buckminster Fuller açıkça söylüyor: "Dünya gemisinde yolculara
09:52
on spaceship Earth, only crew. We, the crew,
154
574000
4000
yer yok, sadece mürettebat var. Bizler, mürettebat olarak,
09:56
can and must do more with less -- much less."
155
578000
4000
az ile, çok daha az ile, daha fazlasını yapabiliriz ve yapmak zorundayız."
10:02
Paul MacCready: If we could have the second video, the one-minute,
156
584000
2000
Eğer 1 dakikalık olan ikinci videoya
10:05
put in as quickly as you can, which -- this will show
157
587000
4000
hızlıca göz atarsak; Pathfinder'ın geçen sene
10:09
the Pathfinder airplane in some flights this past year in Hawaii,
158
591000
9000
Hawaii'de bazı uçuşlarını göreceğiz
10:18
and will show a sequence of some of the beauty behind it
159
600000
4000
ve 71.530 feet (~21 km) yükseklikteki bir uçuşun arka planındaki
10:22
after it had just flown to 71,530 feet --
160
604000
4000
bir dizi güzelliği göreceğiz --
10:27
higher than any propeller airplane has ever flown.
161
609000
3000
bu şimdiye kadar bir pervaneli uçağın gittiğinden daha yüksektir.
10:30
It's amazing: just on the puny power of the sun --
162
612000
2000
Cılız güneş ışığını kullanarak bu süper hafiflikteki
10:33
by having a super lightweight plane, you're able to get it up there.
163
615000
3000
uçağı o yüksekliğe çıkarabilmemiz muhteşemdir.
10:38
It's part of a long-term program NASA sponsored.
164
620000
3000
Bu NASA'nın sponsorluğunu yaptığı uzun dönem bir programdır.
10:41
And we worked very closely with the whole thing being a team effort,
165
623000
5000
Tam bir ekip çalışması içerisinde, çok yakın bir şekilde çalıştık
10:47
and with wonderful results like that flight.
166
629000
4000
ve o uçuş gibi harika sonuçlar elde ettik.
10:52
And we're working on a bigger plane -- 220-foot span --
167
634000
2000
Ve şimdi daha büyük bir uçak üzerinde çalışıyoruz -- 220 foot (60 metre) kanat genişliğinde
10:55
and an intermediate-size, one with a regenerative fuel cell
168
637000
2000
ve gündüz fazla enerjiyi depolayıp, gece uçağı besleyebilecek olan
10:58
that can store excess energy during the day, feed it back at night,
169
640000
3000
ve bir seferde, yerden 65.000 feet (18 km) yüksekte, 1 ay kadar uçabilecek
11:01
and stay up 65,000 feet for months at a time.
170
643000
3000
bir uçak üzerinde çalışıyoruz.
11:05
(Music)
171
647000
5000
(Music)
11:10
Ray Morgan's voice will come in here.
172
652000
2000
Burada Ray Morgan'ın sesi girecek.
11:12
There he's the project manager. Anything they do
173
654000
2000
O burada proje menejeri. Yaptıkları her şey,
11:14
is certainly a team effort. He ran this program. Here's ...
174
656000
5000
kesinlikle bir takım çalışması. Bu programı o yürütüyor. Şimdi...
11:21
some things he showed as a celebration at the very end.
175
663000
3000
en sonra kutlama olarak gösterdiği bazı şeyler var.
11:25
Ray Morgan: We'd just ended a seven-month deployment of Hawaii.
176
667000
2000
7 aylık Hawaii konuşlanmamız yeni sona erdi.
11:29
For those who live on the mainland, it was tough being away from home.
177
671000
3000
Ana karada yaşayanlarımız için evden uzak olmak oldukça zordu.
11:35
The friendly support, the quiet confidence, congenial hospitality
178
677000
4000
Hawaiililer ve askeri ev sahiplerimiz tarafından gösterilen arkadaş yanlısı destek,
11:39
shown by our Hawaiian and military hosts --
179
681000
2000
oldukça fazla olan güven ve misafirperverlik --
11:41
(Music)
180
683000
3000
(Music)
11:44
this is starting --
181
686000
1000
bu başlıyor --
11:45
made the experience enjoyable and unforgettable.
182
687000
2000
deneyimimizi keyifli ve unutulmaz kıldı.
11:48
PM: We have real-time IR scans going out through the Internet
183
690000
4000
Elimizde uçak uçarken bize İnternet üzerinden gönderilen
11:52
while the plane is flying. And it's exploring
184
694000
3000
gerçek zamanlı IR (ÇN: Kızıl ötesi) taramalar var. Ve bu, stratosfere
11:55
without polluting the stratosphere. That's its goal: the stratosphere,
185
697000
3000
zarar vermeden araştırma yapıyor. Bu onun amacı: stratosfer,
11:58
the blanket that really controls the radiation of the earth
186
700000
4000
yani Dünya'daki radyasyonu ayarlayan ve
12:02
and permits life on earth to be the success that it is --
187
704000
3000
Dünya'da yaşamın bu şekilde başarılı olmasına izin veren örtü.
12:06
probing that is very important. And also we consider it
188
708000
5000
Bu gerçekten çok önemli. Biz bunu aynı zamanda
12:11
as a sort of poor man's stationary satellite,
189
713000
4000
fakir bir adamın sabit bir uydusuna benzetiyoruz
12:15
because it can stay right overhead for months at a time,
190
717000
3000
çünkü bir seferde 1 aylık bir süreyle havada kalabiliyor --
12:19
2,000 times closer than the real GFC synchronous satellite.
191
721000
5000
GFC senkronize uydusundan 2.000 kat daha yakın.
12:24
We couldn't bring one here to fly it and show you.
192
726000
4000
Buraya size göstermek ve sizin için uçurmak için bir tane getiremedik.
12:28
But now let's look at the other end.
193
730000
2000
Fakat şimdi diğer uca bir bakalım. Tamam. Size gösterdim --
12:32
In the video you saw that nine-pound or eight-pound Pointer airplane
194
734000
4000
videoda Keenan'ın geliştirdiği ve muhteşem bir iş çıkardığı
12:36
surveillance drone that Keenan has developed
195
738000
4000
8 ya da 9 poundluk (4 - 4.5 kg) Pointer uçağını
12:41
and just done a remarkable job. Where some have servos
196
743000
3000
gördünüz. Bu uçakta 18-25 gram ağırlındaki servoları
12:44
that have gotten down to, oh, 18 or 25 grams,
197
746000
3000
1 gramın 3'te 1 ağırlığına indirerek
12:47
his weigh one-third of a gram. And what he's going to bring out here
198
749000
4000
kullandılar. Ve buraya getireceği
12:52
is a surveillance drone that weighs about 2 ounces --
199
754000
4000
2 ons (40 g) apırlığında bir insansız takip uçağı --
12:56
that includes the video camera, the batteries that run it,
200
758000
3000
bir video kamerası, onu çalıştıran bataryası,
12:59
the telemetry, the receiver and so on. And we'll fly it, we hope,
201
761000
7000
telemetrisi, alıcısı ve diğer parçaları olan bir alet. Ve aynı geçen gece
13:06
with the same success that we had last night when we did the practice.
202
768000
3000
denediğimiz zamankiyle aynı başarıyla uçurabileceğimizi umut ediyorum.
13:10
So Matt Keenan, just any time you're --
203
772000
3000
Pekala Matt Keenan, hazır olduğun herhangi --
13:13
all right
204
775000
1000
pekala
13:14
-- ready to let her go. But first, we're going to make sure
205
776000
4000
-- göndermeye hazır. Fakat önce, onun gördüğünü sizin de görebilmeniz için
13:18
that it's appearing on the screen, so you see what it sees.
206
780000
4000
görüntünün ekrana yansıdığından emin olacağız.
13:22
You can imagine yourself being a mouse or fly inside of it,
207
784000
3000
Kendinizi bir fare olarak ya da bunun içerisinde uçarak
13:26
looking out of its camera.
208
788000
1000
kamerasından bakıyormuş gibi hayal edebilirsiniz.
13:33
Matt Keenan: It's switched on.
209
795000
1000
Çalıştırıldı.
13:35
PM: But now we're trying to get the video. There we go.
210
797000
5000
Fakat şu anda görüntüyü almaya çalışıyoruz. İşte oldu.
13:41
MK: Can you bring up the house lights?
211
803000
2000
Ana ışıkları getirebilir misiniz?
13:43
PM: Yeah, the house lights and we'll see you all better
212
805000
2000
Evet, işte ana ışıklar ve artık daha iyi göreceksiniz
13:46
and be able to fly the plane better.
213
808000
1000
ve uçağı da daha iyi uçurabileceğiz.
13:48
MK: All right, we'll try to do a few laps around and bring it back in.
214
810000
5000
Pekala, etrafta birkaç tur atacağız ve geri getireceğiz.
13:54
Here we go.
215
816000
1000
İşte gidiyoruz.
14:00
(Applause)
216
822000
8000
(Alkışlar)
14:08
PM: The video worked right for the first few and I don't know why it --
217
830000
4000
Video ilk birkaç saniye iyi çalıştı ve şimdi bilemiyorum --
14:14
there it goes.
218
836000
1000
işte oldu.
14:21
Oh, that was only a minute, but I think you'd be safe
219
843000
4000
Oh, sadece 1 dakikalıktı, ama uçuşun sonunda olsaydık bile
14:25
to have that near the end of the flight, perhaps.
220
847000
2000
güvende olacağıızı sanıyorum, galiba.
14:30
We get to do the classic.
221
852000
1000
Bir klasik yapıyoruz.
14:35
All right.
222
857000
1000
Pekala.
14:36
If this hits you, it will not hurt you.
223
858000
1000
Eğer size çarparsa, canınız yanmaz.
14:38
(Laughter)
224
860000
2000
(Gülüşler)
14:41
OK.
225
863000
1000
Tamam.
14:42
(Applause)
226
864000
16000
(Alkışlar)
14:58
Thank you very much. Thank you.
227
880000
1000
Çok teşekkürler. Teşekkürler.
14:59
(Applause)
228
881000
7000
(Alkışlar)
15:06
But now, as they say in infomercials,
229
888000
2000
Ama şimdi, tanıtıcı reklamlarda dedikleri gibi,
15:09
we have something much better for you, which we're working on:
230
891000
3000
sizin için çok daha iyi bir şeyim var, üzerinde çalıştığımız bir şey:
15:13
planes that are only six inches -- 15 centimeters -- in size.
231
895000
4000
sadece 6 inç -- 15 santimetre -- uzunluğunda uçaklar.
15:18
And Matt's plane was on the cover of Popular Science last month,
232
900000
5000
Ve Matt'in uçağı, gelecekte neler olabileceğini gösterir bir şekilde, geçtiğimiz ay Popular Science
15:24
showing what this can lead to. And in a while, something this size
233
906000
4000
dergisinin kapağındaydı. Ve bu arada, bu büyüklükte bir şeyin
15:28
will have GPS and a video camera in it. We've had one of these fly
234
910000
6000
GPS'i ve video kamerası da olacak. Bunlardan bir tanesini
15:34
nine miles through the air at 35 miles an hour
235
916000
3000
9 mil (14 km) boyunca, saatte 35 mil (50 km) hızla uçurduk
15:37
with just a little battery in it.
236
919000
2000
ve içerisinde sadece küçük bir pil vardı.
15:39
But there's a lot of technology going.
237
921000
1000
Fakat teknoloji çok hızlı ilerliyor.
15:40
There are just milestones along the way of some remarkable things.
238
922000
5000
Bunlar sadece ileride olacak muhteşem şeyler için kilometre taşları.
15:45
This one doesn't have the video in it,
239
927000
3000
Bunun içerisinde bir video yok,
15:48
but you get a little feel from what it can do.
240
930000
3000
fakat neler yapabileceğine dair bir fikriniz olacaktır.
15:52
OK, here we go.
241
934000
2000
Pekala, gidiyoruz.
15:58
(Laughter)
242
940000
6000
(Kahkahalar)
16:04
MK: Sorry.
243
946000
1000
Özür dilerim.
16:05
OK.
244
947000
1000
Tamam.
16:06
(Applause)
245
948000
4000
(Alkışlar)
16:10
PM: If you can pass it down when you're done. Yeah, I think --
246
952000
4000
Eğer bitirdiğinde uzatabilirsen iyi olur. Evet, düşünüyorum da --
16:14
I lost a little orientation; I looked up into this light.
247
956000
3000
galiba dengeyi biraz kaybettim; bu ışığa baktım fakat
16:18
It hit the building. And the building was poorly placed, actually.
248
960000
3000
binaya çarptı. Ve açıkça bina kötü bir yere inşa edilmiş.
16:22
(Laughter)
249
964000
2000
(Gülüşler)
16:24
But you're beginning to see what can be done.
250
966000
4000
Fakat neler yapılabileceğini görmenin eşiğindesiniz.
16:28
We're working on projects now -- even wing-flapping things
251
970000
2000
Biz bu projeler üzerinde çalışıyoruz ve hatta kanat çırpan şeyler üzerinde,
16:30
the size of hawk moths -- DARPA contracts, working with Caltech, UCLA.
252
972000
5000
şahin güvesi büyüklüğündekiler üzerinde, DARPA anlaşmalarıyla, Caltech, UCLA ile birlikte.
16:36
Where all this leads, I don't know. Is it practical? I don't know.
253
978000
3000
Tüm bunlar bizi nereye götürecek, bilemiyorum. Pratik mi? Bilemiyorum.
16:39
But like any basic research, when you're really forced to do things
254
981000
4000
Fakat diğer tüm temel araştırmalarda olduğu gibi, var olan teknolojinin
16:43
that are way beyond existing technology,
255
985000
2000
çok ötesinde işler yapmak için zorladığınızda
16:45
you can get there with micro-technology, nanotechnology.
256
987000
3000
oraya mikroteknoloji ve nanoteknoloji ile ulaşabilirsiniz.
16:49
You can do amazing things when you realize
257
991000
2000
Doğanın bunca zamandır yaptıklarını fark ettiğinizde
16:51
what nature has been doing all along. As you get to these small scales,
258
993000
3000
büyüleyici şeyler yapabilirsiniz. Bu ufak boyutlara indiğinizde,
16:54
you realize we have a lot to learn from nature -- not with 747s --
259
996000
4000
doğadan ne kadar çok şey öğrendiğinizin farkına varırsınız -- 747'ler ile değil --
16:58
but when you get down to the nature's realm,
260
1000000
2000
ama doğanın gerçekliğine indiğinizde,
17:01
nature has 200 million years of experience.
261
1003000
3000
doğanın 200 milyon yıllık bir deneyime sahip olduğunu
17:04
It never makes a mistake. Because if you make a mistake,
262
1006000
3000
ve asla hata yapmadığını görürsünüz. Çünkü eğer hata yaparsanız,
17:07
you don't leave any progeny.
263
1009000
1000
nesliniz devam edemez.
17:09
We should have nothing but success stories from nature,
264
1011000
2000
Doğa için başarı hikayelerinden başka bir şeyiniz
17:12
for you or for birds, and we're learning a lot
265
1014000
3000
olmamalıdır, kuş ya da insan olmanız fark etmez; bu konuda
17:16
from its fascinating subjects.
266
1018000
2000
doğadan çok fazla şey öğreniyoruz.
17:18
In concluding, I want to get back to the big picture
267
1020000
6000
Toparlamam gerekirse, büyük resme geri dönmek istiyorum
17:24
and I have just two final slides to try and put it in perspective.
268
1026000
6000
ve size son olarak 2 görüntü daha göstermek istiyorum.
17:31
The first I'll just read. At last, I put in three sentences
269
1033000
4000
İlkini sadece okuyacağım. Sonuna 3 cümle koydum
17:35
and had it say what I wanted.
270
1037000
2000
ve ne demek istediğimi söyledim.
17:37
Over billions of years on a unique sphere, chance has painted
271
1039000
3000
Milyarlarca yıldır bu eşsiz kürede, şans ince bir katmandan oluşan
17:40
a thin covering of life -- complex, improbable, wonderful
272
1042000
4000
bir hayatın resmini çizdi: karmaşık, olanaksız, büyüleyici
17:44
and fragile. Suddenly, we humans -- a recently arrived species,
273
1046000
3000
ve kırılgan. Birdenbire, biz insanlar, sonradan gelen türler olarak,
17:47
no longer subject to the checks and balances inherent in nature --
274
1049000
4000
doğada var olan düzene ve dengeye ait olmayarak,
17:51
have grown in population, technology and intelligence
275
1053000
3000
nüfusumuzu arttırdık, teknoloji ve zekamızı
17:55
to a position of terrible power. We now wield the paintbrush.
276
1057000
3000
geliştirdik. Doğanın kullandığı fırça şu anda elimizde
17:59
And that's serious: we're not very bright. We're short on wisdom;
277
1061000
4000
ve bu ciddi bir olay. Biz çok da parlak sayılmayız. Bilgelik konusunda kıtız;
18:03
we're high on technology. Where's it going to lead?
278
1065000
3000
teknoloji konusunda yükseklerdeyiz. Bu bizi nereye götürecek?
18:07
Well, inspired by the sentences, I decided to wield the paintbrush.
279
1069000
4000
Pekala, cümlelerden etkilenerek, fırçayı kullanmaya karar verdim.
18:11
Every 25 years I do a picture. Here's the one --
280
1073000
3000
Her 25 yılda bir, bir resim yaparım. Burada bir tanesi var --
18:14
tries to show that the world isn't getting any bigger.
281
1076000
2000
size Dünya'nın daha fazla büyümediğini göstermeye çalışıyor.
18:17
Sort of a timeline, very non-linear scale, nature rates
282
1079000
4000
Bir çeşit kronoloji, oldukça düzensiz; doğa oranlarını
18:21
and trilobites and dinosaurs, and eventually we saw some humans
283
1083000
4000
ve trilobitleri ve dinozorları ve sonunda mağaralardaki bazı insanları
18:25
with caves ... Birds were flying overhead, after pterosaurs.
284
1087000
4000
görüyoruz ... Kuşlar, pterosaurlardan sonra kafamızın üzerinden uçuyorlar.
18:30
And then we get to the civilization above the little TV set
285
1092000
3000
Ve sonra, televizyonunun üzerinde bir silah olan bir medeniyete
18:33
with a gun on it. Then traffic jams, and power systems,
286
1095000
4000
ulaşıyoruz. Sonra trafik sıkışıklıkları, güç sistemleri,
18:37
and some dots for digital. Where it's going to lead -- I have no idea.
287
1099000
4000
ve bazı dijital noktalar -- bizi nereye götürecek, hiçbir fikrim yok.
18:42
And so I just put robotic and natural cockroaches out there,
288
1104000
4000
Ve robotik ve doğal tahta kurularını oraya koydum
18:46
but you can fill in whatever you want. This is not a forecast.
289
1108000
3000
fakat istediğinizle doldurabilirsiniz. Bu bir kehanet değil.
18:49
This is a warning, and we have to think seriously about it.
290
1111000
4000
Bu bir uyarı, ve üzerinde ciddi olarak düşünmemiz gerekiyor.
18:53
And that time when this is happening is not 100 years or 500 years.
291
1115000
4000
Bu 100 ya da 500 yıl sonra olmayacak.
18:57
Things are going on this decade, next decade;
292
1119000
5000
Şu anda oluyor, önümüzdeki 10 yılda ve sonraki 10 yılda olacak.
19:03
it's a very short time that we have to decide what we are going to do.
293
1125000
3000
Ne yapacağımıza karar vermek için çok az bir vaktimiz var.
19:08
And if we can get some agreement on where we want the world to be --
294
1130000
3000
Ve Dünya'nın nerede olmasını istediğimize dair bir anlaşmaya varabilirsek --
19:12
desirable, sustainable when your kids reach your age --
295
1134000
2000
çocuklarınızın sizin yaşınıza geldiğinde yaşayabilecekleri kadar arzulanır ve sürdürülebilir --
19:15
I think we actually can reach it. Now, I said this was a warning,
296
1137000
4000
sanırım buna ulaşabileceğimizi düşünüyorum. Dediğim gibi, bu bir uyarı
19:19
not a forecast. That was before --
297
1141000
2000
bir kehanet değil. Daha önceydi --
19:21
I painted this before we started in on making robotic versions
298
1143000
4000
Bu resmi, robotik şahin güveleri ve tahta kuruları yapmaya
19:26
of hawk moths and cockroaches, and now I'm beginning to wonder
299
1148000
3000
başlamadan önce çizmiştim ve şimdi ciddi ciddi düşünmeye
19:30
seriously -- was this more of a forecast than I wanted?
300
1152000
2000
başladım, bu tahmin benim istediğimden de fazlası mıydı?
19:32
I personally think the surviving intelligent life form on earth
301
1154000
3000
Şahsi olarak düşünüyorum ki, Dünya üzerinde yaşayabilecek zeki bir tür
19:35
is not going to be carbon-based; it's going to be silicon-based.
302
1157000
3000
karbona dayalı olmayacaktır; silikona dayalı olacaktır.
19:39
And so where it all goes, I don't know.
303
1161000
5000
Ve şimdi bunların hepsi nereye gidiyor, bilemiyorum.
19:45
The one final bit of sparkle we'll put in at the very end here
304
1167000
5000
Son bir bitiriş ışıltısı olarak buraya
19:51
is an utterly impractical flight vehicle,
305
1173000
4000
gerçekten pratik olmayan bir uçuş aracı koyacağız,
19:55
which is a little ornithopter wing-flapping device that --
306
1177000
6000
ornithopterden biraz büyük ve kanat çırpan bir alet --
20:02
rubber-band powered -- that we'll show you.
307
1184000
5000
paket lastiği ile çalışan -- Size göstereceğiz.
20:12
MK: 32 gram. Sorry, one gram.
308
1194000
2000
32 gram. Pardon, 1 gram.
20:24
PM: Last night we gave it a few too many turns
309
1206000
3000
Daha fazla değil. Geçen gece birkaç tur fazla attırdık
20:27
and it tried to bash the roof out also. It's about a gram.
310
1209000
4000
ve her çatıdan dışarıya gitmeyi denedi. 1 gram civarında.
20:32
The tube there's hollow, about paper-thin.
311
1214000
5000
Buradaki tübün için boş, kağıt inceliğinde.
20:38
And if this lands on you, I assure you it will not hurt you.
312
1220000
2000
Ve üzerinize inerse, garanti ediyorum, canınızı acıtmaz.
20:41
But if you reach out to grab it or hold it, you will destroy it.
313
1223000
3000
Ancak elinizi uzatır ve yakalamaya çalışırsanız, onu paramparça edersiniz.
20:44
So, be gentle, just act like a wooden Indian or something.
314
1226000
5000
Dolayısıyla, nazik olun, tahtadan bir Hintli gibi falan davranın.
20:49
And when it comes down -- and we'll see how it goes.
315
1231000
3000
Ve geldiği zaman -- nasıl gittiğini göreceğiz.
20:55
We consider this to be sort of the spirit of TED.
316
1237000
5000
Biz bunu TED'in bir nevi ruhu olarak düşünüyoruz.
21:00
(Applause)
317
1242000
5000
(Alkışlar)
21:05
And you wonder, is it practical? And it turns out if I had not been --
318
1247000
3000
Düşünüyor olmalısınız, bu pratik mi? Eğer olmasaydı --
21:09
(Laughter)
319
1251000
6000
(Gülüşler)
21:15
(Applause)
320
1257000
6000
(Alkışlar)
21:21
Unfortunately, we have some light bulb changes.
321
1263000
3000
Ne yazık ki, bazı ampul değişikliklerimiz var.
21:24
We can probably get it down,
322
1266000
1000
Muhtemelen onu geri getirebiliriz,
21:25
but it's possible it's gone up to a greater destiny up there --
323
1267000
3000
fakat orada daha yüce bir kadere gitmiş de olma ihtimali var --
21:28
(Laughter)
324
1270000
1000
(Gülüşler)
21:29
-- than it ever had. And I wanted to make --
325
1271000
3000
-- hep sahip olduğuna kıyasla. Ve sadece şundan bahsetmeye --
21:32
(Applause)
326
1274000
3000
(Alkışlar)
21:35
just --
327
1277000
1000
-- sadece --
21:36
(Applause)
328
1278000
1000
(Alkışlar)
21:37
But I want to make just two points. One is, you think it's frivolous;
329
1279000
6000
Sadece iki noktadan bahsetmek istedim. Birincisi, anlamsız olduğunu düşünüyorsunuz;
21:43
there's nothing to it. And yet if I had not been making ornithopters
330
1285000
3000
buna yapacak bir şey yok. Eğer 1939 yılında bunun gibi ama biraz daha
21:46
like that, a little bit cruder, in 1939 -- a long, long time ago --
331
1288000
6000
basit olan ornithopterleri yapmamış olsaydım -- çok, çok uzun zaman önce --
21:52
there wouldn't have been a Gossamer Condor,
332
1294000
2000
şu anda Gossamer Condor'umuz olmayacaktı,
21:54
there wouldn't have been an Albatross, a Solar Challenger,
333
1296000
2000
Albatross'umuz veya Solar Challenger'ımız olmayacaktı,
21:56
there wouldn't be an Impact car, there wouldn't be a mandate
334
1298000
2000
Impact arabamız olmayacaktı, California eyaletinde
21:58
on zero-emission vehicles in California.
335
1300000
3000
sıfır emisyonlu araçlar için bir uygulama olmayacaktı.
22:01
A lot of these things -- or similar -- would have happened some time,
336
1303000
2000
Buna gibi -- benzer olan -- pek çok şey, muhtemelen 10 yıl sonra
22:03
probably a decade later. I didn't realize at the time
337
1305000
3000
olacaktı. O zamanlar araştırma temelli
22:06
I was doing inquiry-based, hands-on things with teams,
338
1308000
4000
takımımla ellerimizle bir şeyler yaparken
22:10
like they're trying to get in education systems.
339
1312000
3000
bunların eğitim sistemine gireceğini fark etmemiştik.
22:13
So I think that, as a symbol, it's important.
340
1315000
3000
Bir sembol olarak, önemli olduğunu düşünüyorum.
22:16
And I believe that also is important. You can think of it
341
1318000
3000
Ve önemli olduğuna inanıyorum. Bunu [anlaşılmıyor] ve TED için
22:19
as a sort of a symbol for learning and TED
342
1321000
7000
bir nevi sembol olarak düşünebilirsiniz; sizi teknoloji
22:26
that somehow gets you thinking of technology and nature,
343
1328000
4000
ve doğa konusunda düşündürmeye başlıyor
22:31
and puts it all together in things that are --
344
1333000
2000
ve tüm bunları bir araya getiriyor --
22:34
that make this conference, I think, more important than any
345
1336000
2000
bu konferansı, bence, bu ülkede, bu 10 sene içerisinde olan
22:36
that's taken place in this country in this decade.
346
1338000
3000
herhangi bir olaydan çok daha önemli bir hale getiriyor.
22:39
Thank you. (Applause)
347
1341000
1000
Teşekkür ederim.
ABOUT THE SPEAKER
Paul MacCready - EngineerPaul MacCready, an aircraft designer and environmentalist, is a pioneer of human-powered flight, alternative energy for transportation, and environmentally responsible design.
Why you should listen
Through his life, Paul MacCready turned his mind, energy and heart toward his two passions: flight and the Earth. His early training as a fighter and glider pilot (glider pilots still use the "MacCready speed ring" he developed after World War II) led him to explore nontraditional flight and nontraditional energy sources.
In the 1970s, he and his company, AeroVironment, designed and built two record-breaking human-powered planes: the Gossamer Condor, the first human-powered aircraft to complete a one-mile course set by the Kremer Prize, and the Gossamer Albatross, the first to cross the English Channel. The planes' avian names reveal the deep insight that MacCready brought to the challenge -- that large birds, in their wing shape and flying style, possess an elegant secret of flight.
He then turned his wide-ranging mind toward environmentally responsible design, informed by his belief that human expansion poses a grave threat to the natural world. His team at AeroVironment prototyped an electric car that became General Motors' pioneering EV-1. They explored alternative energy sources, including building-top wind turbines. And they developed a fleet of fascinating aircraft -- including his Helios solar-powered glider, built to fly in the very top 2 percent of Earth's atmosphere, and the 2005 Global Observer, the first unmanned plane powered by hydrogen cells.
Paul MacCready | Speaker | TED.com